1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà
ràjagahe viharati gijjhakåñe pabbate. Tena kho pana samayena nigrodho
paribbàjako udumbarikàya paribbàjakàràme pañivasati mahatiyà
paribbàjakaparisàya saddhiü tiüsamattehi paribbàjakasatehi. Atha kho
sandhàno gahapati divà divassa1 ràjagahà nikkhami bhagavantaü dassanàya.
Atha kho sandhànassa gahapatissa etadahosi: akàlo kho tàva bhagavantaü
dassanàya, pañisallãno bhagavà, manobhàvaniyànampi bhikkhånaü asamayo
dassanàya. Pañisallãnà manobhàvanãyà bhikkhå. Yannånàhaü yena
udumbarikàya paribbajàkàràmo yena nigrodho paribbàjako
tenupasaïkameyyanti.
2. Atha kho sandhàno gahapati yena udumbarikàya paribbàjakàràmo yena
nigrodho paribbàjako tenupasaïkami. Tena kho pana samayena nigrodho
paribbàjako mahatiyà paribbàjakaparisàya saddhiü nisinno hoti unnàdinãyà
uccàsaddamahàsaddàya anekavihitaü tiracchànakathaü kathentiyà -
seyyathãdaü: ràjakathaü corakathaü [PTS Page 037] [\q 37/]
mahàmattakathaü senàkathaü bhayakathaü yuddhakathaü annakathaü
pànakathaü
Vatthakathaü sayanakathaü màlàkathaü gandhakathaü ¤àtikathaü
yànakathaü gàmakathaü nigamakathaü nagarakathaü janapadakathaü
itthikathaü purisakataü
Sårakathaü visikhàkathaü kumbhaññhànakathaü pubbapetakathaü
nànattakataü lokakkhàyikaü samuddakkhàyikaü itibhavàbhavakathaü iti và.
Addasà kho nigrodho paribbàjako sandhànaü gahapatiü dårato’ va
àgacchantaü. Disvà sakaü parisaü saõñhapesi: appasaddà bhonto hontu, mà
bhonto saddamakattha. Ayaü samaõassa gotamassa sàvako àgacchati sandhàno
gahapati. Yàvatà kho pana samaõassa gotamassa sàvakà gihã odàtavasanà
ràjagahe pañivasanti, ayaü tesaü a¤¤ataro sandhàno gahapati.
Appasaddakàmà kho panete àyasmanto appasaddavinãtà appasaddassa
vaõõavàdino. Appevanàma appasaddaü parisaü viditvà upasaïkamitabbaü
ma¤¤eyyà ti. Evaü vutte te paribbàjakà tuõhã ahesuü.
- - - - - - - - - - - - - - - -
1. Divà divasseva. (Syà [PTS]
[BJT Page 060] [\x 60/]
9. Atha kho sandhàno gahapati yena nigrodho paribbàjako
tenupasaïkami, upasaïkamitvà nigrodhena paribbàjakena saddhiü sammodi.
Sammodanãyaü kathaü sàrànãyaü vãtisàretvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü
nisinno kho sandhàno gahapati nigrodhaü paribbàjakaü etadavoca: a¤¤athà
kho ime bhonto a¤¤atitthiyà paribbàjakà saügamma samàgamma unnàdino
uccàsaddamahàsaddà [PTS Page 038] [\q 38/] anekavihitaü tiracchànakathaü
iti và anuyuttà viharanti - seyyathãdaü ràjakathaü corakathaü
mahàmattakathaü senàkathaü bhayakathaü yuddhakathaü annakathaü
pànakathaü
Vatthakathaü sayanakathaü màlàkathaü gandhakathaü ¤àtikathaü
yànakathaü gàmakathaü nigamakathaü nagarakathaü janapadakathaü
itthikathaü purisakataü
Sårakathaü visikhàkathaü kumbhaññhànakathaü pubbapetakathaü
nànattakataü lokakkhàyikaü samuddakkhàyikaü itibhavàbhavakathaü a¤¤athà
kho1 pana so bhagavà ara¤¤e vanapatthàni pannàni senàsanàni pañisevanti
appasaddàni appanigghosàni vijanavàtàni manussaràhaseyyakàni
pañisallànasàruppànã’ti.
Evaü vutte nigrodho paribbàjako sandhànaü gahapatiü etadavoca: yagghe
gahapati jàneyyàsi, kena samaõo gotamo saddhiü sallapati? Kena
sàkacchaü samàpajjati? Kena pa¤¤àveyyattiyaü àpajjati. Su¤¤àgàrahatà
samaõassa gotamassa pa¤¤à, aparisàvacaro samaõo gotamo, nàlaü sallàpàya.
So antamantàneva1 sevati. Seyyathàpi nàma go kàõà pariyantacàrinã
antamantàneva sevati. Evameva su¤¤àgàrahatà samaõassa gotamassa pa¤¤à,
aparisàvacaro samaõo gotamo, nàlaü sallàpàya. So antamantàneva sevati.
Iïgha gahapati, samaõo gotamo imaü parisaü àgaccheyya, ekapa¤heneva naü
saüsàdeyyàma2 tucchakumbhica naü ma¤¤e orodheyyàmà’ti.
4. Assosi kho bhagavà dibbàya sotadhàtuyà visuddhàya
atikkantamànusakàya sandhànassa gahapatissa nigrodhena paribbàjakena
saddhiü imaü kathàsallàpaü. Atha kho bhagavà gijjhakuñà pabbatà orohitvà
yena [PTS Page 039] [\q 39/] sumàgadhàya tãre moranivàpo tenupasaïkami.
Upasaïkamitvà sumàgadhàya tãre moranivàpe abhokàse caïkami. Addasà kho
nigrodho paribbàjako bhagavantaü sumàgadhàya tãre moranivàpe abbhokàse
caïkamantaü. Disvàna sakaü parisaü saõñhapesi: appasaddà bhonto bhontu,
mà bhonto saddamakattha. Ayaü samaõo gotamo sumàgadhàya tãre moranivàpe
abbhokàse caïkamati. Appasaddakàmo kho pana so àyasmà, appasaddassa
vaõõavàdã. Appevanàma appasaddaü parisaü viditvà upasaïkamitabbaü
ma¤¤eyya. Sace samaõo gotamo imaü parisaü àgaccheyya, imaü taü pa¤haü
puccheyyàma ‘ko nàma so bhante, bhagavato dhammo yena bhagavà sàvake
vineti yena bhagavatà sàvakà vinãtà assàsappattà pañijànanti ajjhàsayaü
àdibrahmacariyanti? Evaü vutte te paribbàjakà tuõhã ahesuü.
- - - - - - - - - - - - - - - - - 1. A¤¤athà ca pana [PTS] antapantàneva (syà) 2. Saühareyyàma (kam)
[BJT Page 062] [\x 62/]
Tapojigucchàvàdà
5. Atha kho bhagavà yena nigrodho paribbàjako tenupasaïkami. Atha kho
nigrodho paribbàjako bhagavantaü etadavoca: etu kho bhante bhagavà,
svàgataü bhante bhagavato. Cirassaü kho bhante, bhagavà imaü
pariyàyamakàsi yadidaü idhàgamanàya. Nisãdatu bhante bhagavà, idamàsanaü
pa¤¤attanti.
Nisãdi bhagavà pa¤¤atte àsane. Nigrodho pi kho paribbàjako a¤¤ataraü
nicaü àsanaü gahetvà ekamantaü nisãdi. Ekamantaü nisinnaü kho nigrodhaü
paribbàjakaü bhagavà etadavoca: ‘kàyanuttha nigrodha etarahi kathàya
sannisinnà? Kà ca pana vo antarà kathà vippakatà? Ti. [PTS Page 040] [\q
40/] evaü vutte nigrodho paribbàjako bhagavantaü etadavoca: “idha mayaü
bhante, addasàma bhagavantaü sumàgadhàya tãre moranivàpe abbhokàse
caïkamantaü. Disvàna evaü avocumhà: sace samaõo gotamo imaü parisaü
àgaccheyya, imaü taü pa¤haü puccheyyàma: ko nàma so bhante, bhagavato
dhammo yena bhagavà sàvake vineti, yena bhagavatà sàvakà vinãtà
assàsappattà pañijànanti ajjhàsayaü àdibrahmacariyanti? “Ayaü kho no
bhante, antarà kathà vippakatà, atha bhagavà anuppatto”ti.
“Dujjànaü kho panetaü nigrodha, tayà a¤¤adiññhikena a¤¤akhantikena
a¤¤arucikena a¤¤atràyogena a¤¤atràcariyakena ‘yenàhaü sàvake vinemi,
yena mayà sàvakà vinãtà assàsappattà pañijànanti ajjhàsayaü
àdibrahmacariyanti. Iïgha, tvaü maü nigrodha sake àcàriyake adhijegucche
pa¤haü puccha “kathaü santà nu kho bhante, tapojigucchà paripuõõà hoti,
kathaü aparipuõõà? “Ti.
6. Evaü vutte te paribbàjakà unnàdino uccàsaddà mahàsaddà ahesuü,
“acchariyaü vata bho abbhåtaü vata bho samaõassa gotamassa mahiddhikatà
mahànubhàvatà, yatra hi nàma sakavàdaü ñhapessati, paravàdena
pavàressatã “ti. Atha kho nigrodho paribbàjako te paribbàjake appasadde
katvà, bhagavantaü etadavoca: “mayaü kho bhante tapo jigucchàvàdà
tapojigucchàsàrà1 tapojigucchaü allãnà2 viharàma. Kathaü santà nu kho
bhante, tapojigucchà paripuõõà hoti, kathaü aparipuõõà? “Ti
- - - - - - - - - - - - - - - - -
1. Tapojigucchà sàrodà (kam) 2. Tapojigucajà allinà (machasaü)
[BJT Page 064] [\x 64/]
“Idha nigrodha tapassã acelako hoti, muttàcàro hatthàpalekhano,1
naehibhadantiko, natiññhabhadantiko, nàbhihañaü [PTS Page 041] [\q 41/]
na uddissakañaü na nimantanaü sàdiyati. So na kumbhimukhà pañigaõhàti,
na kalopimukhà pañigaõhàti. Na eëakamantaraü, na daõóamantaraü, na
musalamantaraü, na dvinnaü bhu¤jamànànaü, na gabbhiniyà, na pàyamànàya,
na purisantaragatàya, na saükittãsu, na yattha sà uññhito hoti, na
yattha makkhikà saõóasaõóacàrinã, na macchaü, na maüsaü, na suraü, na
merayaü, na thusodakaü pivati. So ekàgàriko và hoti ekàlopiko, dvàgàriko
và hoti dvà lopiko, sattàgàriko và hoti sattàlopiko. Ekissàpi dattiyà
yàpeti, dvihi pi dattãhi yàpeti, tãhi pi dattãhi yàpeti, catåhi pi
dattãhi yàpeti, pa¤cahi pi dattãhi yàpeti, chahi pi dattãhi yàpeti,
sattahi pi dattãhi yàpeti. Ekàhikampi àhàraü àhàreti, dvàhikampi2 àhàraü
àhàreti, tãhikampi àhàraü àhàreti, catåhikampi àhàraü àhàreti,
pa¤càhikampi àhàraü àhàreti, chàhikampi àhàraü àhàreti, sattàhikampi
àhàraü àhàreti iti evaråpaü addhamàsikampi
pariyàyabhattabhojanànuyogamanuyutto viharati.
So sàkabhakkho và hoti, sàmàkabhakkho và hoti, nivàrabhakkho và hoti,
daddulabhakkho và hoti, hañabhakkho và hoti, kaõabhakkho và hoti,
àcàmabhakkho và hoti, pi¤¤àkabhakkho và hoti, tiõabhakkho và hoti,
gomayabhakkho và hoti, vanamålaphalàhàro yàpeti pavattaphalabhojã.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
1. Hatthàvalekhano (kam) 2. Dvãhitampi (machasaü)
[BJT Page 066] [\x 66/]
7. So sàõàni pi dhàreti, masàõàni pi dhàreti, chavadussàni pi
dhàreti, paüsukulànipi dhàreti, tirãñàni pi dhàreti, ajinàni pi dhàreti,
ajinakkhipampi dhàreti, kusacãrampi dhàreti,
Vàkacãrampi dhàreti, phalakacãrampi dhàreti, kesakambalampi dhàreti, vàëakambalampi dhàreti, ulåkapakkhampi dhàreti.
Kesamassulocako pi hoti kesamassulocanànuyogamanuyutto, [PTS Page
042] [\q 42/] ubbhaññhako pi1 hoti àsanapañikkhitto, ukkuñiko pi hoti
ukkuñikappadhànamanuyutto, kaõñakàpassayiko pi hoti kaõñakàpasse seyyaü
kappeti, phalakaseyyampi kappeti, thaõóilaseyyampi kappeti, ekapassayiko
pi hoti rajojalladharo, abbhokàsiko[C1] pi hoti yathàsatthatiko,
vekañiko pi hoti vikañabhojanànuyogamanuyutto, àpànako pi hoti
àpànakattamanuyutto, sàyaütatiyakampi udakorohanànuyogamanuyutto
viharati.
Taü kimma¤¤asi nigrodha, yadi evaü sante tapojigucchà paripuõõà và hoti aparipuõõà và? Ti.
Addhà kho bhante, evaü sante tapojigucchà paripuõõà hoti no aparipuõaõà” ti.
Tapo upakkilesà
8. “Evaü paripuõõàya pi kho ahaü nigrodha, tapojigucchàya anekavihite upakkilese vadàmã”ti.
“Yathàkathaü pana bhante, bhagavà evaü paripuõõàya tapojigucchàya anekavihite upakkilese vadatã? Ti.
“Idha nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati. So tena tapasà attamano
hoti paripuõõasaükappo. Yampi kho nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati, so
tena tapasà attamano hoti paripuõõasaükappo, ayampi kho nigrodha,
tapassino upakkileso’ hoti.
- - - - - - - - - - - - - - - -
1. Ubhaññhakopi (syà) ubbhañako pi (kam)
[BJT Page 068] [\x 68/]
Puna ca paraü nigrodha, tapassi tapaü samàdiyati. So tena tapasà
attànukkaüseti paraü vambheti. Yampi nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati.
So tena tapasà attànukkaüseti paraü vambheti, ayampi nigrodha,
tapassino upakkileso hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati. So tena tapasà
majjati mucchati pamàdamàpajjati1 yampi nigrodha, tapassã tapaü
samàdiyati, so tena tapasà [PTS Page 043] [\q 43/] majjati mucchati
pamàdamàpajjati, ayampi ko nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati. So tena tapasà
làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti. So tena làbhasakkàrasilokena
attamano hoti paripuõõasaükappo. Yampi nigrodha, tapassã tapaü
samàdiyati, so tena tapasà làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti, so tena
làbhasakkàrasilokena attamano hoti paripuõõasaükappo. Ayampi kho
nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati. So tena tapasà
làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti. So tena làbhasakkàrasilokena
attànukkaüseti paraü vambheti. Yampi nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati,
so tena tapasà làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti, so tena
làbhasakkàrasilokena attànukkaüseti, paraü vambheti. Ayampi kho
nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati. So tena tapasà
làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti. So tena làbhasakkàrasilokena majjati
mucchati pamàdamàpajjati. Yampi kho nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati,
so tena tapasà làbhasakkàrasãlokaü abhinibbatteti, so tena
làbhasakkàrasilokena majjati mucchati pamàda màpajjati. Ayampi kho
nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati, bhojanesu vodàsaü
àpajjati ‘idaü me khamati, idaü me nakkhamatã’ti. So ya¤ca2 khvassa
nakkhamati taü sàpekkho pajahati, yaü panassa khamati taü gathito3
mucchito ajjhopanno anàdãnavadassàvi anissaraõapa¤¤o paribhu¤jati yampi
kho nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati, bhojanesu vodàsaü àpajjati ‘idaü
me khamati, idaü me nakkhamatã’ti. So ya¤ca2 khvassanakkhamati taü
sàpekkho pajahati, yaüpanassa khamati taü gathito3 mucchito ajjhopanno
anàdãnavadassàvi anissaraõapa¤¤o paribhu¤jati. Ayampi kho nigrodha,
tapassino upakkileso hoti.
- - - - - - - - - - - - - - - -
1. Madamàpajjati - syà 2. Yaühi [PTS] 3. Gathito (sãmu)
[BJT Page 070] [\x 70/]
[PTS Page 044] [\q 44/] puna ca paraü nigrodha, tapassã tapaü
samàdiyati làbhasakkàrasilokanikantihetu ’sakkarissanti maü ràjàno
ràjamahàmattakhattiyà bràhmaõà gahapatikà titthiyà’ti. Yampi nigrodha,
tapassã tapaü samàdiyati làbhasakkàrasilokanikantihetu ’sakkarissanti
maü ràjàno ràjamahàmattiyà bràhmaõà gahapatikà titthiyà’ti. Ayampi kho
nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã a¤¤ataraü samaõaü và bràhmaõaü và
apasàdetà1 hoti: kimpanàyaü sambahulàjivo2 sabbaü sambhakkheti
seyyathãdaü målabãjaü khandhabãjaü phalubãjaü aggabãjaü bãjabãjameva
pa¤camaü asanivicakkaü dantàkuñaü samaõappavàdenàti yampi nigrodha,
tapassã a¤¤ataraü samaõaü và bràhmaõaü và apasàdetà1 hoti: kimpanàyaü
sambahulàjivo2 sabbaü sambhakkheti seyyathãdaü målabãjaü khandhabãjaü
phalubãjaü aggabãjaü bãjabãjameva pa¤camaü asanivicakkaü dantàkåñaü
samaõappavàdenàti ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
9. Puna ca paraü nigrodha, tapassã passati a¤¤ataraü samaõaü và
bràhmaõaü và kulesu sakkarãyamànaü garukarãyamànaü mànãyamànaü
påjãyamànaü disvà tassa evaü hoti’ ‘ima¤hi nàma sambahulàjãvaü kulesu
sakkaronti garukaronti mànenti påjenti, maü pana tapassiü låkhàjãviü
kulesu na sakkaronti na garukaronti na mànenti na påjentã’ti. Iti so
issàmacchariyaü kulesu uppàdetà hoti. Yampi kho nigrodha, tapassã
passati a¤¤ataraü samaõaü và bràhmaõaü và kulesu sakkarãyamànaü
garukarãyamànaü mànãyamànaü påjãyamànaü disvà tassa evaü hoti ‘ima¤hi
nàma sambahulàjãvaü kulesu sakkaronti garukaronti mànenti påjenti, maü
pana tapassiü låkhàjãviü kulesu na sakkaronti na garu karonti na mànenti
na påjentã’ti. Iti so issàmacchariyaü kulesu uppàdenà hoti. Ayamapi kho
nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca paraü nigrodha tapassã àpàtakanisàdã3 hoti. Yampi kho
nigrodha, tapassã àpàtakanisàdã hoti. Ayampã kho nigrodha, tapassino no
upakkileso hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã attànaü àdassayamàno kulesu carati
idampi me tapasmiü idampi me tapasminti. Yampi kho nigrodha, tapassã
attànaü àdassayamàno kulesu carati idampi me tapasmiü idampi me
tapasminti ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
[PTS Page 045] [\q 45/] puna ca paraü nigrodha, tapassã ki¤cideva
pañicchannaü sevati so ‘khamati te idanti?’ Puññho samano akkhamamànaü
àha ‘khamatã’ti khamamànaü àha ‘nakkhamatã’ti. Iti so sampajànamusà
bhàsità hoti. Yampi kho nigrodha, tapassã ki¤cideva pañicchannaü sevati
so ‘khamati te idanti?’ Puññho samano akkhamamànaü àha ‘khamatã’ti
khamamànaü àha ‘nakkhamatã’ti. Iti so sampajànamusà bhàsità hoti ayampi
kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã tathàgatassa santa¤¤eva pariyàyaü
anu¤¤eyyaü nànujànàti. Yampi kho nigrodha tapassã tathàgatassa
santa¤¤eva pariyàyaü anu¤¤eyyaü nànujànàti. Ayampi kho nigrodha,
tapassino upakkileso hoti.
- - - - - - - - - - - - - - -
1. Apasàretà (kam) 2. Bahulàjivo [PTS] 3. âpàthakanisàdi (sãmu)
[BJT Page 072] [\x 72/]
Puna ca paraü nigrodha, tapassã kodhano hoti upanàhã. Yampi nigrodha,
tapassã kodhano hoti upanàhã, ayampã kho nigrodha, tapassino upakkileso
hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã makkhi hoti paëàsã1. Yampi nigrodha,
tapassã makkhã hoti paëàsi, ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso
hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã ussukã hoti maccharã. Yampi nigrodha,
tapassã ussukã hoti maccharã, ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso
hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã sañho hoti màyàvã. Yampi nigrodha,
tapassã sañho hoti màyàvã, ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso
hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã thaddho hoti atimànã. Yampi nigrodha,
tapassã thaddho hoti atimànã, ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso
hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã pàpiccho hoti pàpikànaü icchànaü
vasaü gato. Yampi nigrodha, tapassã pàpiccho hoti pàpikànaü icchànaü
vasaü gato, ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã micchàdiññhiko hoti antaggàhikàya
diññhiyà samannàgato. Yampi nigrodha, tapassã micchàdiññhiko hoti
antaggàhikàya diññhiyà samannàgato, ayampi kho nigrodha, tapassino
upakkileso hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã sandiññhiparàmàsi hoti àdhànaggàhã
duppañinissaggã. Yampi nigrodha, tapassã sandiññhiparàmàsi hoti
àdhànaggàhã duppañinissaggã, ayampi kho nigrodha, tapassino upakkileso
hoti.
Taü kimma¤¤asi nigrodha, yadi me tapojigucchà upakkilesà và anupakkilesà và? Ti.
“Addhà kho ime bhante, tapojigucchà upakkilesà no anupakkilesà.
òhànaü kho panetaü bhante vijjati, yaü idhekacco tapassã sabbeheva imehi
upakkilesehi samannàgato assa, ko pana vàdo a¤¤atara¤¤atarenà? “Ti.
Parisuddhapapañikappattikathà
10. Idha nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati. So tena tapasà na
attamano hoti na paripuõõasaükappo. Yampi nigrodha, tapassã tapaü
samàdiyati, so tena tapasà na attamano [PTS Page 046] [\q 46/] hoti na
paripuõõasaükappo. Evaü so tasmiü ñhàne parisuddho hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati. So tena tapasà na
attànukkaüseti, na paraü vambheti. Yampi nigrodha, tapassã tapaü
samàdiyati, so tena tapasà na attànukkaüseti, na paraü vambheti. Evaü so
tasmiü ñhàne parisuddho hoti.
11. Puna ca paraü nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati so tena tapasà
na majjati na mucchati na pamàdamàpajjati. Yampi nigrodha, tapassã tapaü
samàdiyati. So tena tapasà na majjati na mucchati na pamàdamàpajjati,
evaü so tasmiü ñhàne parisuddho hoti.
- - - - - - - - - - - - - - - - - - -
1. Palàsi (syà, [PTS] 2. Upakkilesà hoti (kam)
[BJT Page 074] [\x 74/]
Puna ca paraü nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati. So tena tapasà
làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti. So tena làbhasakkàrasilokena na
attamano hoti na paripuõõasaükappo. Yampi nigrodha, tapassã tapaü
samàdiyati so tena tapasà làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti, so tena
làbhasakkàrasilokena na attamano hoti na paripuõõasaükappo. Evaü so
tasmiü ñhàne parisuddho hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati. So tena tapasà
làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti. So tena làbhasakkàrasilokena na
attànukkaüseti na paraü vambheti. Yampi nigrodha, tapassã tapaü
samàdiyati so tena tapasà làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti so tena
làbhasakkàrasilokena na attànukkaüseti na paraü vambheti. Evaü so tasmiü
ñhàne parisuddho hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati. So tena tapasà
làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti. So tena làbhasakkàrasilokena na
majjati na mucchati na pamàdamàpajjati. Yampi nigrodha, tapassã tapaü
samàdiyati so tena tapasà làbhasakkàrasilokaü abhinibbatteti so tena
làbhasakkàrasalokena na majjati na mucchati na pamàdamàpajjati. Evaü so
tasmiü ñhàne parisuddho hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã tapaü samàdiyati bhojanesu na vodàsaü
àpajjati ‘idaü me khamati, idaü me nakkhamatã’ti. So ya¤ca khvassa
nakkhamati taü anapekkho pajahati, yaü panassa khamati taü agathito
amucchito anajjhàpanno àdãnavadassàvã nissaraõapa¤¤o paribhu¤jati, evaü
so tasmiü ñhàne parisuddho hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã na tapaü samàdiyati,
làbhasakkàrasilokanikantihetu ’sakkarissanti maü ràjàno ràjamahàmattà
khattiyà bràhmaõà gahapatikà titthiyà ‘ti. Evaü so tasmiü ñhàne
parisuddho hoti.
[BJT Page 076] [\x 76/]
Puna ca paraü nigrodha, tapassã a¤¤ataraü samaõaü và bràhmaõaü và
nàpasàretà hoti: kimpanàyaü [PTS Page 047] [\q 47/] sambahulàjivo sabbaü
sambhakkheti seyyathãdaü, målabãjaü khandhabãjaü phalubãjaü aggabãjaü
bãjabãjameva pa¤camaü, asanivicakkaü dantakåñaü samaõappavàdenàti, evaü
so tasmiü ñhàne parisuddho hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã passati a¤¤ataraü samaõaü và
bràhmaõaü và kulesu sakkarãyamànaü garukarãyamànaü mànãyamànaü
påjãyamànaü. Disvà tassa na evaü hoti: ima¤hi nàma sambahulàjãviü kulesu
sakkaronti garukaronti mànenti påjenti, maü pana tapassiü lukhàjiviü
kulesu na sakkaronti na garukaronti na mànenti na påjentã ti, iti so
issàmacchariyaü kulesu anuppàdetà hoti, evaü so tasmiü ñhàne parisuddho
hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã na àpàtakanisàdã hoti evaü so tasmiü ñhàne parisuddho hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã na attànaü àdassayamàno kulesu carati
‘ idampi me tapasmiü, idampi me tapasminti’, evaü so tasmiü ñhàne
parisuddho hotã.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã na ki¤cideva pañicchannaü sevati, so
‘khamati te idanti?’ Puññho samàno akkhamamànaü àha nakkhamatã ti,
khamamànaü àha khamatã ti, iti so sampajànamusà na bhàsità hoti. Evaü so
tasmiü ñhàne parisuddho hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã tathàgatassa và tathàgatasàvakassa và
dhammaü desentassa santaü yeva pariyàyaü anu¤¤eyyaü anujànàti. Evaü so
tasmiü ñhàne parisuddho hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã akkodhano hoti anupanàhã. Yampi
nigrodha, tapassã akkodhano hoti anupanàhã. Evaü so tasmiü ñhàne
parisuddho hoti.
[BJT Page 078] [\x 78/]
Puna ca paraü nigrodha, tapassã amakkhã hoti apalàsã. Yampi nigrodha,
tapassã amakkhã hoti apalàsã, evaü so tasmiü ñhàne parisuddho hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã anussukã hoti amaccharã. Yampi
nigrodha, tapassã anussukã hoti amaccharã. Evaü so tasmiü ñhàne
parisuddho hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã asañho hoti amàyàvã. Yampi nigrodha,
tapassã asañho hoti amàyàvã, evaü so tasmiü ñhàne parisuddho hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã atthaddho hoti [PTS Page 048] [\q
48/] anatimànã. Yampi nigrodha, tapassã atthaddho hoti anatimànã, evaü
so tasmiü ñhàne parisuddho hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã na pàpiccho hoti na pàpikànaü
icchànaü vasaü gato, yampi nigrodha, tapassã na pàpiccho hoti na
pàpikànaü icchànaü vasaü gato, evaü so tasmiü ñhàne parisuddho hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã na micchàdiññhiko hoti na
antaggàhikàya diññhiyà samannàgato. Yampi nigrodha, tapassã na
micchàdiññhiko hoti na antaggàhikàya diññhiyà samannàgato, evaü so
tasmiü ñhàne parisuddho hoti.
Puna ca paraü nigrodha, tapassã na sandiññhiparàmàsi hoti na
àdhànaggàhã suppañinissaggã, yampi nigrodha, tapassã na
sandiññhiparàmàsi hoti na àdhànaggàhã suppañinissaggã, evaü so tasmiü
ñhàne parisuddho hoti.
“Taü kimma¤¤asi nigrodha? Yadi evaü sante tapojigucchà parisuddhà và hoti aparisuddhàvà? “Ti
Addhà kho bhante, evaü sante tapojigucchà parisuddhà hoti no aparisuddhà, aggappattà ca sàrappattà cà “ti.
“Na kho nigrodha, ettàvatà tapojigucchà aggappattà ca hoti sàrappattà ca. Api ca kho papañikappattà va1 hotã “ti.
Parisuddhatacappattakatà - kathà
12. “Kittàvatà pana bhante, tapojigucchà aggappattà ca hoti
sàrappattà ca. Sàdhu me bhante, bhagavà tapojigucchàya agga¤¤eva pàpetu
sàra¤¤eva pàpetå “ti.
“Idha nigrodha, tapassã càtuyàmasaüvarasaüvuto hoti. Katha¤ca nigrodha, tapassã càtuyàmasaüvarasaüvuto hoti?
- - - - - - - - - - - - - - - -
1. Papañikapattàva (kam)
[BJT Page 080] [\x 80/]
Idha nigrodha, tapassã na pàõamatipàteti, na pàõamatipàtàpayati, na
pàõamatipàtayato samanu¤¤o [PTS Page 049] [\q 49/] hoti, na adinnaü
àdiyati, na adinnaü àdiyàpeti, na adinnaü àdiyato samanu¤¤o hoti, na
musà bhaõati, na musà bhaõàpeti, na musà bhaõato samanu¤¤o hoti, na
bhàvitamàsiüsati, na bhàvitamàsiüsàpeti, na bhàvitamàsiüsato samanu¤¤o
hoti. Evaü kho nigrodha, tapassã càtuyàmasaüvarasaüvuto hoti. Yato kho
nigrodha, tapassã càtuyàsamasaüvarasaüvuto hoti, aduü cassa hoti
tapassitàya. So abhiharati no hãnàyàvattati.
So vivittaü senàsanaü bhajati ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü
giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü. So pacchàbhattaü
piõóapàtapañikkanto nisãdati pallaïkaü àbhujitvà, ujuü kàyaü paõidhàya,
parimukhaü satiü upaññhapetvà. So abhijjhaü loke pahàya vigatàbhijjhena
cetasà viharati, abhijjhàya cittaü parisodheti. Byàpàdapadosaü pahàya
abyàpannacitto viharati, sabbapàõabhåtahitànukampã byàpàdapadosà cittaü
parisodheti, thãnamiddhaü pahàya vigatathãnamiddho viharati, àlokasa¤¤i
sato sampajàno thãnamiddhà cittaü parisodheti. Uddhaccakukkuccaü pahàya
anuddhato viharati. Ajjhattaü våpasantacitto uddhaccakukkuccà cittaü
parisodheti. Vicikicchaü pahàya tiõõavicikiccho viharati, akathaïkathi
kusalesu dhammesu, vicikicchàya cittaü parisodheti. So ime pa¤canãvaraõe
pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe, mettàsahagatena cetasà
ekaü disaü pharitvà viharati, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà
catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü
lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena [PTS Page 050] [\q 50/]
mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena pharitvà viharati.
Karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati, tathà dutiyaü,
tathà tatiyaü, tathà catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi
sabbattatàya sabbàvantaü lokaü karuõàsahagatena cetasà vipulena
mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena pharitvà viharati.
Muditàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati, tathà dutiyaü,
tathà tatiyaü, tathà catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi
sabbattatàya sabbàvantaü lokaü muditàsahagatena cetasà vipulena
mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena pharitvà viharati.
Upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati, tathà dutiyaü,
tathà tatiyaü, tathà catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi
sabbattatàya sabbàvantaü lokaü upekkhàsahagatena cetasà vipulena
mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena pharitvà viharati.
[BJT Page 082] [\x 82/]
Taü kimma¤¤asi nigrodha, yadi evaü sante tapojigucchà parisuddhà và hoti. No aparisuddhà,
“Addhà kho bhante, evaü sante tapojigucchà parisuddhà hoti no aparisuddhà, aggappattà ca sàrappattà’ cà “ti.
“Na kho nigrodha, ettàvatà tapojigucchà aggappattà ca hoti sàrappattà ca, api ca kho tacappattà hotã “ti.
Parisuddhapheggupattakatà - kathà.
13. “Kittàvatà ca kho pana bhante, tapojigucchà aggappattà ca hoti
sàrappattà ca? Sàdhu me bhante, bhagavà tapojigucchàya agga¤¤eva pàpetu
sàra¤¤eva pàpetå “ti.
“Idha nigrodha, tapassã càtuyàmasaüvarasaüvuto hoti. Katha¤ca pana nigrodha, tapassã càtuyàmasaüvarasaüvuto hoti?
Idha nigrodha, tapassã na pàõamatipàteti, na pàõamatipàtàpayati, na
pàõamatipàtayato samanu¤¤o hoti, na adinnaü àdiyati, na adinnaü
àdiyàpeti, na adinnaü àdiyato samanu¤¤o hoti, na musà bhaõati, na musà
bhaõàpeti, na musà bhaõato samanu¤¤o hoti, na bhàvitamàsiüsati, na
bhàvitamàsiüsàpeti, na bhàvitamàsiüsato samanu¤¤o hoti. Evaü kho
nigrodha, tapassã evaü càtuyàmasaüvarasaüvuto hoti. Yato kho nigrodha,
tapassã càtuyàsamasaüvarasaüvuto hoti, aduü cassa hoti tapassitàya. So
abhiharati no hãnàyàvattati.
So vivittaü senàsanaü bhajati ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü
giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü. So pacchàbhattaü
piõóapàtapañikkanto nisãdati pallaïkaü àbhujitvà, ujuü kàyaü paõidhàya,
parimukhaü satiü upaññhapetvà. So abhijjhaü loke pahàya vigatàbhijjhena
cetasà viharati, abhijjhàya cittaü parisodheti. Byàpàdapadosaü pahàya
abyàpannacitto viharati, sabbapàõabhåtahitànukampã byàpàdapadosà cittaü
parisodheti, thãnamiddhaü pahàya vigatathãnamiddho viharati, àlokasa¤¤ã
sato sampajàno thãnamiddhà cittaü parisodheti. Uddhaccakukkuccaü pahàya
anuddhato viharati, ajjhattaü våpasantacitto uddhaccakukkuccà cittaü
parisodheti. Vicikicchaü pahàya tiõõavicikiccho viharati, akathaïkathi
kusalesu dhammesu, vicikicchàya cittaü parisodheti. So ime pa¤canãvaraõe
pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe, mettàsahagatena cetasà
ekaü disaü pharitvà viharati, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà
catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü
lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena
abyàpajjena pharitvà viharati. Karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü
pharitvà viharati, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthaü. Iti
uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü
karuõàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena
abyàpajjena pharitvà viharati. Muditàsahagatena cetasà ekaü disaü
pharitvà viharati, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthaü. Iti
uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü
muditàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena
abyàpajjena pharitvà viharati. Upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü
pharitvà viharati, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthaü. Iti
uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü
upekkhàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena
abyàpajjena pharitvà viharati.
So anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, seyyathãdaü ekampi jàtiü dve
pi jàtiyo tisso pi jàtiyo catasso pi jàtiyo pa¤ca pi jàtiyo dasa pi
jàtiyo vãsampi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàëãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi
jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi [PTS Page 051] [\q 51/]
jàtisatasahassampi, anekànipi jàtisatàni anekàni pi jàtisahassàni
anekàni pi jàtisatasahassàni, aneke pi saüvaññakappe aneke pi
vivaññakappe aneke pi saüvaññavivaññakappe: amutràsiü evannàmo evaügotto
evaüvaõõo evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So
tato cuto amutra udapàdiü. Tatràpàsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo
evamàhàro evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto
idhåpapanno “ti. Iti sàkàraü sauddesaü anekavihitaü pubbenivàsaü
anussarati.
Taü kimma¤¤asi nigrodha, yadi evaü sante tapojigucchà parisuddhà và hoti aparisuddhà và? “Ti.
[BJT Page 084] [\x 84/]
“Addhà kho bhante, evaü sante tapojigucchà parisuddhà hoti no aparisuddhà, aggappattà ca sàrappattà cà “ti.
“Na kho nigrodha, ettàvatà tapojigucchà aggappattà ca hoti sàrappattà ca. Api ca kho phegaguppattà hotã “ti.
Parisuddha agagappattasàrappattakatà - kathà
14. “Kittàvatà pana bhante, tapojigucchà aggappattà ca hoti
sàrappattà ca? Sàdhu me bhante, bhagavà tapojigucchàya agga¤¤eva pàpetu
sàra¤¤eva pàpetå “ti.
“Idha nigrodha, tapassã càtuyàmasaüvarasaüvuto hoti. Katha¤ca nigrodha, tapassã càtuyàmasaüvarasaüvuto hoti?
Idha nigrodha, tapassã na pàõamatipàteti, na pàõamatipàtàpayati, na
pàõamatipàtayato samanu¤¤o hoti, na adinnaü àdiyati, na adinnaü
àdiyàpeti, na adinnaü àdiyato samanu¤¤o hoti, na musà bhaõati, na musà
bhaõàpeti, na musà bhaõato samanu¤¤o hoti, na bhàvitamàsiüsati, na
bhàvitamàsiüsàpeti, na bhàvitamàsiüsato samanu¤¤o hoti. Evaü kho
nigrodha, tapassã càtuyàmasaüvarasaüvuto hoti. Yato kho nigrodha,
tapassã càtuyàsamasaüvarasaüvuto hoti, aduü cassa hoti tapassitàya. So
abhiharati no hãnàyàvattati.
So vivittaü sonàsanaü bhajati ara¤¤aü rukkhamålaü pabbataü kandaraü
giriguhaü susànaü vanapatthaü abbhokàsaü palàlapu¤jaü. So pacchàbhattaü
piõóapàtapañikkanto nisãdati pallaïkaü àbhujitvà, ujuü kàyaü paõidhàya,
parimukhaü satiü upaññhapetvà. So abhijjhaü loke pahàya vigatàbhijjhena
cetasà viharati, abhijjhàya cittaü parisodheti. Byàpàdapadosaü pahàya
abyàpannacitto viharati, sabbapàõabhåtahitànukampã byàpàdapadosà cittaü
parisodheti, thãnamiddhaü pahàya vigatathãnamiddho viharati, àlokasa¤¤i
sato sampajàno thãnamiddhà cittaü parisodheti. Uddhaccakukkuccaü pahàya
anuddhato viharati ajjhattaü våpasantacitto uddhaccakukkuccà cittaü
parisodheti. Vicikicchaü pahàya tiõõavicikiccho viharati, akathaïkathã
kusalesu dhammesu, vicikicchàya cittaü parisodheti. So ime pa¤canãvaraõe
pahàya cetaso upakkilese pa¤¤àya dubbalãkaraõe, mettàsahagatena cetasà
ekaü disaü pharitvà viharati, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà
catutthaü. Iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü
lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena
abyàpajjena pharitvà viharati. Karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü
pharitvà viharati, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthaü. Iti
uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü
karuõàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena
abyàpajjena pharitvà viharati. Muditàsahagatena cetasà ekaü disaü
pharitvà viharati, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthaü. Iti
uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü
muditàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena
abyàpajjena pharitvà viharati. Upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü
pharitvà viharati, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthaü. Iti
uddhamadho tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü
upekkhàsahagatena cetasà vipulena mahaggatena appamàõena averena
abyàpajjena pharitvà viharati.
So anekavihitaü pubbenivàsaü anussarati, seyyathãdaü ekampi jàtiü dve
pi jàtiyo tisso pi jàtiyo catasso pi jàtiyo pa¤ca pi jàtiyo dasa pi
jàtiyo vãsampi jàtiyo tiüsampi jàtiyo cattàëãsampi jàtiyo pa¤¤àsampi
jàtiyo jàtisatampi jàtisahassampi jàtisatasahassampi, anekàni pi
jàtisatàni anekàni pi jàtisahassàni anekàni pi jàtisatasahassàni, aneke
pi saüvaññakappe aneke pi vivaññakappe aneke pi saüvaññavivaññakappe:
amutràsiü evannàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro
evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto amutra
udapàdiü. Tatràpàsiü evaünàmo evaügotto evaüvaõõo evamàhàro
evaüsukhadukkhapañisaüvedã evamàyupariyanto. So tato cuto idhåpapanno
“ti. Iti sàkàraü sauddesaü [PTS Page 052] [\q 52/] anekavihitaü
pubbenivàsaü anussarati.
So dibbena cakkhunà visuddhena atikkantamànusakena satte passati
cavamàne upapajjamàne hãne paõãte suvaõõe dubbaõõe sugate duggate
yathàkammåpage satte pajànàti “ime vata bhonto sattà kàyaduccaritena
samannàgatà vacãduccaritena samannàgatà manoduccaritena samannàgatà
ariyànaü upavàdakà micchàdiññhikà micchàdiññhikammasamàdànà, te kàyassa
bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapannà. Ime và
pana bhonto sattà kàyasucaritena samannàgatà vacãsucaritena samannàgatà
manosucaritena samannàgatà ariyànaü anupavàdakà sammàdiññhikà
sammàdiññhikammasamàdànà. Te kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü
lokaü upapannà “ti.
Taü kimma¤¤asi nigrodha, yadi evaü sante tapojigucchà parisuddhà và hoti aparisuddhà và? “Ti.
[BJT Page 086] [\x 86/]
“Addhà kho bhante, evaü sante tapojigucchà parisuddhà hoti, no aparisuddhà, aggappattà ca sàrappattà cà “ti.
“Ettavatà kho nigrodha, tapojigucchà aggappattà ca hoti sàrappattà
ca. Iti kho nigrodha1, yaü maü tvaü avacàsi; ko nàma so bhante,
bhagavato dhammo yena bhagavà sàvake vineti, yena bhagavatà sàvakà
vinãtà assàsappattà pañijànanti ajjhàsayaü àdibrahmacariyanti, iti ko
taü nigrodha, ñhànaü uttaritara¤ca paõãtatara¤ca yenàhaü sàvake vinemi,
yena mayà sàvakà vinãtà assàsappattà pañijànanti ajjhàsayaü
àdibrahmacariyanti”.
Evaü vutte te paribbàjakà unnàdino uccàsaddamahàsaddà ahesuü “ettha
mayaü anassàma sàcariyakà, ettha mayaü panassàma sàcariyakà na mayaü ito
bhãyyo uttaritaraü pajànàmà “ti.
Nigrodhassa pajjhàyanaü.
15. [PTS Page 053] [\q 53/] yadà a¤¤àsi sandhàno gahapati ‘a¤¤adatthu
kho’ dànime a¤¤atitthiyà paribbàjakà bhagavato bhàsitaü sussåsanti,
sotaü odahanti, a¤¤àcittaü upaññhapentã ‘ti. Atha nigrodhaü paribbàjakaü
etadavoca: iti kho bhante nigrodha, yaü maü tvaü avacàsi, ‘yagghe
gahapati, jàneyyàsi kena samaõo gotamo saddhiü sallapati? Kena sàkacchaü
samàpajjati? Kena pa¤¤àveyyattiyaü samàpajjati? Su¤¤àgàrahatà
samaõassagotamassa pa¤¤à, aparisàvacaro samaõo gotamo, nàlaü sallàpàya,
so antamantàneva sevati, seyyathàpi nàma go kàõà pariyantacàrinã
antamantàneva sevati, evameva su¤¤àgàrahataü samaõassa gotamassa pa¤¤à,
aparisàvacaro samaõo gotamo, nàlaü sallàpàya, so antamantàneva sevati.
Iügha ca gahapati, samaõo gotamo imaü parisaü àgaccheyya, ekapa¤heneva
naü saüsàdeyyàma, tucchakumbhã ‘va naü ma¤¤e orodheyyàmà “ti. Ayaü kho
so bhante, bhagavà arahaü sammàsambuddho idhànuppatto. Aparisàvacaraü
pana naü karotha, gokàõaü pariyantacàriniü karotha, ekapa¤heneva naü
saüsàdetha, tucchakumbhã ‘va naü ma¤¤e orodhethà “ti.
- - - - - - - - - - - - - - - -
1. Atha naü nigrodhaü (kam)
[BJT Page 088] [\x 88/]
16, “Evaü vutte nigrodho paribbàjako tunhãbhåto maïkubhåto pattakkhandho adhomuko pajjhàyanto appañibhàno nisãdi.
Atha kho bhagavà nigrodhaü paribbàjakaü tunhãbhåtaü maïkubhåtaü
pattakkhavandhaü adhomukhaü pajjhàyantaü appañibhànaü viditvà nigrodhaü
paribbàjakaü etadavoca: “saccaü kira nigrodha, bhàsità te esà vàcà “ti.
[PTS Page 054] [\q 54/] “saccaü bhante, bhàsità me esà vàcà yathà bàlena yathà måëhena yathà akusalenà “ti.
“Taü kimma¤¤asi nigrodha, kinti te sutaü paribbàjakànaü vuddhànaü
mahallakànaü àcariyapàcariyànaü bhàsamànànaü ye te ahesuü atãtamaddhànaü
arahanto sammàsambuddhà, evaü su te bhagavanto saügamma unnàdino
uccàsaddamahàsaddà anekavihitaü tiracchànakathaü anuyuttà vihariüsu,
seyyathãdaü ràjakathaü corakathaü mahàmattakathaü senàkathaü bhayakathaü
yuddhakathaü
Annakathaü pànakathaü vatthakathaü sayanakathaü màlàkathaü
gandhakathaü ¤àtikathaü yànakathaü gàmakathaü nigamakathaü nagarakathaü
janapadakathaü
Itthikathaü purisakathaü sårakathaü visikhàkathaü kumbhaññhànakathaü
Pubbapetakathaü nànattakathaü lokakkhàyikaü samuddakkhàyikaü
itibhavàbhavakathaü iti và, seyyathàpi tvaü etarahi sàcariyako? Udàhu
evaü su te bhagavanto ara¤¤evanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevanti
appasaddàni appanigghosàni vijanavàtàni manussaràhaseyyakàni
pañisallànasàruppàni seyyathàpàhaü etarahã? “Ti.
“Sutaü metaü bhante, paribbàjakànaü vuddhànaü mahallakànaü
àcariyapàcariyànaü bhàsamànànaü: ‘ye te ahesuü atãtamaddhànaü arahanto
sammàsambuddhà, na evaü su te bhagavanto saügamma samàgamma unnàdino
uccàsaddamahàsaddà anekavihitaü tiracchànakathaü anuyuttà viharanti,
seyyathãdaü ràjakathaü corakathaü mahàmattakathaü senàkathaü bhayakathaü
yuddhakathaü annakathaü pànakathaü vatthakathaü sayanakathaü
Màlàkathaü gandhakathaü ¤àtikathaü yànakathaü gàmakathaü nigamakathaü
nagarakathaü janapadakathaü itthikathaü purisakathaü sårakathaü
visikhàkathaü kumbhaññhànakathaü
Pubbapetakathaü nànattakathaü lokakkhàyikaü samuddakkhàyikaü
itibhavàbhavakathaü iti và, seyyathàpàhaü etarahi sàcariyako, evaü su te
bhagavanto ara¤¤evanapatthàni pantàni senàsanàni pañisevanti
appasaddàni appanigghosàni vijanavàtàni manussaràhaseyyakàni
pañisallànasàruppàni seyyathàpi bhagavà etarahã “ti.
- - - - - - - - - - - - - - - - -
1. Nàssu [PTS]
[BJT Page 090] [\x 90/]
“Tassa te nigrodha, vi¤¤ussa sato mahallakassa na etadahosi: buddho
so bhagavà bodhàya dhammaü deseti, danto so bhagavà damathàya dhammaü
deseti, santo so bhagavà samathàya dhammaü deseti, tiõõo so bhagavà [PTS
Page 055] [\q 55/] taraõàya dhammaü deseti, parinibbuto so bhagavà
parinibbànàya dhammaü deseti? “Ti.
Brahmacariyapariyosàna - sacchikiriyà
17. “Evaü vutte nigrodho paribbàjako bhagavantaü etadavoca: “accayo
me bhante, accagamà yathà bàlaü yathà måëhaü yathà akusalaü, svàhaü evaü
bhagavantaü avacàsiü. Tassa me bhante, bhagavà accayaü accayato
pañigaõhàtu àyatiü saüvaràyà “ti.
“Taggha tvaü nigrodha, accayo accagamà yathà bàlaü yathà måëhaü yathà
akusalaü, yo maü tvaü evaü avacàsi. Yato ca kho tvaü nigrodha, accayaü
accayato disvà yathàdhammaü pañikarosi, tante mayaü pañigaõhàma, vuddhi
hesà nigrodha, ariyassa vinaye, yo accayaü accayato disvà yathàdhammaü
pañikaroti, àyatiü saüvaraü àpajjati. Ahaü kho pana nãgrodha, evaü
vadàmi: “etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã ujujàtiko. Ahamanusàsàmi, ahaü
dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà
sammadeva agàrasmà anagàriyaü pabbajanti, tadanuttaraü
brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà
upasampajja viharissati satta vassàni.
Tiññhantu nigrodha, satta vassàni. Etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã
ujujàtiko, ahamanusàsàmi, ahaü dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà
pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissati cha vassàni.
Tiññhantu nigrodha cha vassàni. Etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã
ujujàtiko, ahamanusàsàmi, ahaü dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà
pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissati pa¤ca vassàni.
Tiññhantu nigrodha pa¤ca vassàni. Etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã
ujujàtiko, ahamanusàsàmi, ahaü dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà
pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissati cattàri vassàni.
Tiññhantu nigrodha cattàri vassàni. Etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã
ujujàtiko, ahamanusàsàmi, ahaü dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà
pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissati tãõi vassàni.
Tiññhantu nigrodha, tãõi vassàni. Etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã
ujujàtiko, ahamanusàsàmi, ahaü dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà
pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissati dve vassàni.
Tiññhantu nigrodha, dve vassàni. Etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã
ujujàtiko, ahamanusàsàmi, ahaü dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà
pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissati ekaü vassaü.
[BJT Page 092] [\x 92/]
Tiññhatu nigrodha, ekaü vassaü etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã
ujujàtiko. Ahamanusàsàmi, ahaü dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà
pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissati satta màsàni.
Tiññhantu nigrodha, satta màsàni etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã
ujujàtiko. Ahamanusàsàmi, ahaü dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà
pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissati cha màsàni.
Tiññhantu nigrodha, cha màsàni etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã
ujujàtiko. Ahamanusàsàmi, ahaü dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà
pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissati pa¤ca màsàni.
Tiññhantu nigrodha, pa¤ca màsàni etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã
ujujàtiko. Ahamanusàsàmi, ahaü dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà
pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissati [PTS Page 056] [\q 56/]
cattàri màsàni.
Tiññhantu nigrodha, cattàri màsàni etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã
ujujàtiko. Ahamanusàsàmi, ahaü dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà
pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissati tãõi màsàni.
Tiññhantu nigrodha, tãõi màsàni etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã
ujujàtiko. Ahamanusàsàmi, ahaü dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà
pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissati dve màsàni.
Tiññhantu nigrodha, dve màsàni etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã
ujujàtiko. Ahamanusàsàmi, ahaü dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà
pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissati ekamàsaü.
Tiññhatu nigrodha, ekamàsaü etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã
ujujàtiko. Ahamanusàsàmi, ahaü dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà
pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissati aóóhamàsaü.
Tiññhatu nigrodha, aóóhamàso etu vi¤¤å puriso asañho amàyàvã
ujujàtiko. Ahamanusàsàmi, ahaü dhammaü desemi. Yathànusiññhaü tathà
pañipajjamàno yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà anagàriyaü
pabbajanti, tadanuttaraü brahmacariyapariyosànaü diññheva dhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissati sattàhaü.
Paribbàjakànaü pajjhàyanaü
18. Siyà kho pana te nigrodha, evamassa: antevàsikamyatà no samaõo
gotamo evamàhà’ ti. Na kho panetaü nigrodha, evaü daññhabbaü, yo eva te
àcariyo so eva te àcariyo hotu.
Siyà kho pana te nigrodha, evamassa: uddesà no vàcetukàmo samaõo
gotamo evamàhà’ ti. Na kho panetaü nigrodha, evaü daññhabbaü. Yo eva te
uddeso, so eva te uddeso hotu.
Siyà kho pana te nigrodha, evamassa: àjãvà no vàcetukàmo samaõo
gotamo evamàhà’ ti. Na kho panetaü nigrodha, evaü daññhabbaü. So eva te
àjãvo so eva te àjãvo hotu.
[BJT Page 094] [\x 94/]
Siyà kho pana te nigrodha, evamassa: ye no dhammà akusalà
akusalasaïkhàtà sàcariyakànaü, tesu patiññhàpetukàmo samaõo gotamo
evamàhà’ ti. Na kho panetaü nigrodha, evaü daññhabbaü akusalà ceva vo
dhammà1 hontu akusalasaïkhàtà ca sàcariyakànaü.
Siyà kho pana te nigrodha, evamassa; ye no dhammà kusalà
kusalasaïkhàtà sàcariyakànaü, tehi vivecetukàmo samaõo gotamo evamàhà’
ti. Na kho panetaü nigrodha, evaü daññhabbaü, kusalà ceva vo dhammà
hontu kusalasaïkhàtà ca sàcariyakànaü.
Iti khvàhaü nigrodha, neva antevàsikamyatà evaü vadàmi, napi uddesà
càvetukàmo [PTS Page 057] [\q 57/] evaü vadàmi. Napi àjãvà càvetukàmo
evaü vadàmi, napi ye ca vo dhammà2 akusalà akusalasaïkhàtà sàcariyakànaü
tesu patiññhàpetukàmo evaü vadàmi. Napi ye ca vo dhammà kusalà
kusalasaïkhàtà sàcariyakànaü tehi vivecetukàmo evaü vadàmi. Santi ca kho
nigrodha, akusalà dhammà appahãõà saükilesikà ponobhavikà3 sadarà4
dukkhavipàkà àyatiü jàtijaràmaraõiyà, yesàhaü pahànàya dhammaü desemi
yathà pañipannànaü vo saükilesikà dhammà pahãyissanti, vodàniyà dhammà
abhivaóóhassanti, pa¤¤àpàripåriü vepullatta¤ca diññhevadhamme sayaü
abhi¤¤à sacchikatvà upasampajja viharissathà “ti.
19. ” Evaü vutte te paribbàjakà tuõhãbhåtà maïkubhåtà pattakkhandhà
adhomukhà pajjhàyantà appañibhàõà nisidiüsu, yathà taü màrena
pariyuññhitacittà. Atha kho bhagavato etadahosi: sabbe pi me moghapurisà
phuññhà pàpimatà, yatra hi nàma ekassapi na evaü bhavissati “handa
mayaü a¤¤àõatthampi samaõe gotame brahmacariyaü caràma, kiü karissati
sattàho “ti.
Atha kho bhagavà udumbarikàya paribbàjakàràme sãhanàdaü naditvà,
vehàsaü ababhuggantvà, gijjhakåñe pabbate paccuññhàsi5. Sandhàno pana
gahapati tàvadeva ràjagahaü pàvisã ti.
Udumbarikasuttaüniññhitaü dutiyaü (25)
- - - - - - - - - - - - - - - -
1. Co ne dhammà [PTS] 2. Na pi ye ne dhammà (syà) 3. Ponobabhavikà
(majasaü) 4. Sadadarà [PTS] kam), sadarathà, (syà) 5. Paccupaññhàsi,
(machasaü)