Pali Chanting Bojjhanga sutta

[PTS Page 058] [\q 58/]

Namo tassa bhagavato arahato sammà sambuddhassa

Attadãpà bhikkhave, viharatha attasaraõà ana¤¤asaraõà, dhammadãpà
dhammasaraõà ana¤¤asaraõà. Katha¤ca pana bhikkhave, bhikkhu attadãpo
viharati attasaraõo ana¤¤asaraõo, dhammadãpo dhammasaraõo ana¤¤asaraõo?

Idha bhikkhave, bhikkhu kàye kàyànupassã viharati. âtàpã sampajàno
satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Idha bhikkhave, bhikkhu vedanàsu
vedanà passã viharati, àtàpã sampajàno satimà vineyya loke
abhijjhàdomanassaü. Idha bhikkhave, bhikkhu citte cittànupassã,
viharati, àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Idha
bhikkhave, bhikkhu dhammesu dhammànupassã viharati, àtàpã sampajàno
satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Evaü kho bhikkhave, bhikkhu
attadipo viharati attasaraõo ana¤¤asaraõo, dhammadãpo dhammasaraõo
ana¤¤asaraõo.

Gocare bhikkhave, caratha sake pettike visaye. Gocare bhikkhave,
carataü sake pettike visaye na lacchati màro otàraü, na lacchati màro
àrammaõaü. Kusalànaü bhikkhave, dhammànaü samàdànahetu evamidaü pu¤¤aü
pavaóóhati.

[BJT Page 98] [\x 98/]

2. [PTS Page 059] [\q 59/] bhåtapubbaü bhikkhave, ràjà daëhanemi nàma
ahosi, cakkavatatã dhammiko ràjà càturanto vijitàvã
janapadatthàvariyappatto sattaratanasamannàgato. Tassimàni sattaratanàni
ahesuü, seyyathãdaü: cakkaratanaü hatthiratanaü assaratanaü maõiratanaü
itthiratanaü gahapatiratanaü parinàyakaratanameva sattamaü.
Parosahassaü ko panassa puttà ahesuü, sårà vãraïgaråpà
parasenappamaddanà. So imaü pañhaviü sàgarapariyantaü adaõóena asatthena
dhammena1 abhivijiya ajjhàvasi. Atha kho bhikkhave, ràjà daëhanemi
bahunnaü vassànaü bahunnaü vassasatànaü bahunnaü vassasahassànaü
accayena a¤¤ataraü purisaü àmantesi: “yadà tvaü amho purisa, passeyyàsi
dibbaü cakkaratanaü osakkitaü, ñhànà cutaü, atha me àroceyyàsã”ti. ‘Evaü
devà’ti kho bhikkhave, so puriso ra¤¤o daëhanemissa paccassosi. Addasà
ko bhikkhave, so puriso bahunnaü vassànaü bahunnaü vassasatànaü bahunnaü
vassasahassànaü accayena dibbaü cakkaratanaü osakkitaü ñhànà vutaü.
Disvàna yena ràjà daëhanemi tenupasaïkami, upasaïkamitvà ràjànaü
daëhanemiü etadavoca: yagghe deva, jàneyyàsi dibbaü te cakkaratanaü
osakkitaü ñhànà cutanti.

3. Atha kho bhikkhave, ràjà daëhanemi jeññhaputtaü kumàraü àmantetvà2
etadàvoca: dibbaü kira me tàta, kumàra cakkaratanaü osakkitaü ñhànà
cutaü. Sutaü ko pana metaü ‘yassa ra¤¤o cakkavattissa dibbaü
cakkaratanaü osakkati, ñhànà cavati, na’dàni tena ra¤¤à ciraü jãvitabbaü
hotã’ti. Bhuttà kho [PTS Page 060] [\q 60/] pana me mànusikà kàmà,
samayo’dàni me dibbe kàme pariyesituü. Ehi tvaü tàta, kumàra imaü
samuddapariyantaü pañhaviü pañipajja. Ahaü pana kesamassuü ohàretvà,
kàsàyàni vatthàni acchàdetvà, agàrasmà anagàriyaü pabbajissàmi”ti. Atha
kho bhikkhave, ràjà daëhanemi jeññhaputtaü kumàraü sàdhukaü
rajjesamanusàsitvà, kesamassuü ohàretvà, kasàyàni vatthàni acchàdetvà,
agàrasmà anagàriyaü pabbaji.

- - - - - - - - - - - - -

1. Dhammena samena (syà kami) 2. âmantapetvà (machasaü)

[BJT Page 100] [\x 100/]

Sattàhapabbajite kho pana bhikkhave, ràjisimhi dibbaü cakkaratanaü antaradhàyi.

Atha kho bhikkhave a¤¤ataro puriso yena ràjà khattiyo muddhàhisitto1
tenusapasaïkami. Upasaïkamitvà ràjànaü khattiyaü muddhàhisittaü
etadavoca: yagegha deva, jàneyyàsi dibbaü cakkaratanaü antarahitanti.
Atha kho bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisittodibbe cakkaratane
antarahite anattamano ahosi. Anattamanata¤ca pañisaüvedesi. So yena
ràjisi tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ràjisiü etadavoca: yagegha deva,
jàneyyàsi dibbaü cakkaratanaü antarahitanti. Evaü vutte bhikkhave ràjisi
ràjànaü khattiyaü muddhàbhisittaü etadavoca: ‘mà kho tvaü tàta, dibbe
cakkaratane antarahite anattamano ahosi, mà anattamanata¤ca
pañisaüvedesã. Na hi te tàta, dibbaü cakkaratanaü pettikaü dàyajjaü,
iïgha tvaü tàta, ariye cakkavattivatte vattàhi. òhànaü kho panetaü
vijjati yatte ariye cakkavattivatte vattamànassa tadàhuposathe paõõarase
sãsaü nahàtassa2 uposathikassa uparipàsàdavaragatassa dibbaü
cakkaratanaü pàtu bhavissati sahassàraü sanemikaü sanàbhikaü
sabbàkàraparipåra”niti.

[PTS Page 061] [\q 61/]

4. “Katamaü pana taü deva, ariyaü cakkavattivattanti”?

“Tenahi tvaü tàta, dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü
garukaronto3dhammaü mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno,
dhammaddhajo dhammaketu dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü
saüvidahassu antojanasmiü.

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu balakàyasmiü.

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu khatatiyesu
anuyuttesu4

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Muddhàvasitetà ( sayyà [PTS] 2. Sãsaü nahàtasasa [PTS],
sãsanahànasasa (syà) 3. Garuü karonetà (machasaü) 4. Anuyanetasu
(machasaü)

[BJT Page 102] [\x 102/]

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
bràhmaõagahapatikesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
negamajànapadesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
samaõabràhmaõesu.

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu migapakkhãsu.

Mà ca te tàta, vijite adhammakàro pavattittha.

Ye ca te tàta, vijite adhanà assu, tesa¤ca dhanamanuppadeyyàsi1.

Ye ca te tàta, vijite samaõabràhmaõà madappamàdà pañiviratà
khantisoracce niviññhà ekamattànaü damenti, ekamattànaü samenti,
ekamattànaü parinibbàpenti. Te kàlena kàlaü upasaïkamitvà
paripuccheyyàsi paripa¤¤ehayyàsi: kiü bhante, kusalaü, kiü akusalaü, kiü
sàvajjaü kiü anavajjaü, kiü sevitabbaü kiü na sevitabbaü, kiü me
karãyamànaü dãgharattaü ahitàya dukkhàya assa, kiü và pana me
karãyamànaü dãgharattaü hitàya sukhàya assà?”Ti. Tesaü sutvà yaü
akusalaü taü abhinivajjeyyàsi, yaü kusalaü taü samàdàya vatteyyàsi.

Idaü kho tàta, ariyaü cakkavattivatta”nti.

“Evaü devà”ti kho bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisitto ràjisissa
pañissutvà ariye cakkavattivatte2 vatti. Tassa ariye cakkavattivatte
vattamànassa tadahuposathe paõõarase sãsaü nahàtassa uposathikassa
uparipàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàturahosi, sahassàraü
sanemikaü sanàbhikaü sabbàkàraparipåraü. Disvàna ra¤¤o khattiyassa
muddhàhisittassa etadahosi: sutaü kho pana metaü yassa ra¤¤o khattiyassa
muddhàbhisittassa tadahuposathe paõõarase sãsaü nahàtassa uposathikassa
uparipàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàtu bhavati.

- - - - - - - - - - - - - - - -

1. Dhanamanuppadajjeyyàsi (syà [PTS]  2. Ariyaü cakkavatativattaü (kami)

[BJT Page 104] [\x 104/]

Sahassàraü sanemika sanàbhikaü sabbàkàraparipåraü, [PTS Page 062] [\q
62/] so hoti ràjà cakkavattãti. Assaü nukho ahaü ràjà cakkavatatã”ti.

5. Atha kho bhikkhave, ràjà khattiyo muddhàbhisitto uññhàyàsanà,
ekaüsaü uttaràsaïgaü karitvà vàmena hatthena bhiïkàraü gahetvà
dakkhiõena hatthena cakkaratanaü abbhukkiri, ‘pavattatu bhavaü
cakkaratanaü, abhivijinàtu bhavaü cakkaratana’nti. Atha kho taü
bhikkhave, cakkaratanaü puratthimaü disaü pavatti, anvadeva ràjà
cakkavattã saddhiü caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana bhikkhave,
padese cakkaratanaü patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi
saddhiü caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave, puratthimàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja, sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavattã evamàha:

Pàõo na hantabbo. Adinnaü nàdàtabbaü. Kàmesu micchà na caritabbà.
Musà na bhàsitabbà. Majjaü na pàtabbaü. Yathàbhutta¤ca bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave, puratthimàya disàya pañiràjàno te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà1 ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave, cakkaratanaü puratthimaü samuddaü
ajjhogàhitvà paccuttaritvà dakkhiõaü disaü pavatti, anvadeva ràjà
cakkavattã saddhiü caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana bhikkhave,
padese cakkaratanaü patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi
saddhiü caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave, dakkhiõàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja, sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavattã evamàha:

Pàõo na hantabbo. Adinnaü nàdàtabbaü. Kàmesu micchà na caritabbà.
Musà na bhàsitabbà. Majjaü na pàtabbaü. Yathàbhutta¤ca bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave, dakkhiõàya disàya pañiràjàno te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà1 ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave cakkaratanaü dakkhiõaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà pacchimaü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana bhikkhave, padese cakkaratanaü
patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi saddhiü
caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave, pacchimàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja, sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

- - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Anusantà (sãmu)

[BJT Page 106] [\x 106/]

Ràjà cakkavatatã evamàha:

Pàõo na hantabbo, adintaü nàdàtabbaü, kàmesu micchà na caritabbà,
musà na bhàsitabbà, majjaü na pàtabbaü, yathà bhutta¤ca bhu¤jathà’ti. Ye
kho pana bhikkhave, pacchimàya disàya pañiràjàno, te ra¤¤o
cakkavattissa [PTS Page 063] [\q 63/] anuyuttà1 ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave, cakkaratanaü pacchimaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà uttaraü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana bhikkhave, padese dibbaü
cakkaratanaü patiññhàsi, tattha ràjà cakkavattã vàsaü upaga¤chi saddiü
caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave, uttaràya disàya pañiràjàno
te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho mahàràja,
svàgataü2 te mahàràja, sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti. Ràjà
cakkavattã evamàha: pàõo na hantabbo, adinnaü nàdàtabbaü, kàmesu micchà
na caritabbà, musà na bhàsitabbà, majjaü na pàtabbaü, yathàbhutta¤ca
bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave, uttaràya disàya pañiràjàno te ra¤¤o cakkavattissa [PTS Page 063] [\q 63/] anuyuttà ahesu.

6. Atha kho taü bhikkhave, cakkaratanaü samuddapariyantaü pañhaviü3
ahivijinitvà tameva ràjadhàniü paccàgantvà ra¤¤o cakkavattissa
antepuradvàre atthakaraõappamukhe4 akkhàhataü ma¤¤e aññhàsi, ra¤¤o
cakkavattissa antepuraü upasobhayamànaü.

Dutiyopi kho bhikkhave, ràjà cakkavattã bahunnaü vassànaü bahunnaü
vassasatànaü bahunnaü vassasahassànaü accayena a¤¤ataraü purisaü
àmantesi: “yadà tvaü ambho purisa, passeyyàsi dibbaü cakkaratanaü
osakkitaü, ñhànà cutaü, atha me àroceyyàsã”ti. ‘Evaü devà’ti kho
bhikkhave, so puriso ra¤¤o cakkavattissa paccassosi. Addasà kho
bhikkhave, so puriso bahunnaü vassànaü bahunnaü vassasatànaü bahunnaü
vassasahassànaü accayena dibbaü cakkaratanaü osakkitaü ñhànà vutaü.
Disvàna yena ràjà cakkavattã tenupasaïkami, upasaïkamitvà ràjànaü
cakkavattiü etadavoca: [PTS Page 064] [\q 64/] yagghe deva, jàneyyàsi
dibbaü te cakkaratanaü osakkitaü ñhànà cutanti.

3. Atha kho bhikkhave, ràjà cakkavattã jeññhaputtaü kumàraü
àmantetvà2 etadavoca: dibbaü kira me tàta kumàra cakkaratanaü osakkitaü
ñhànà cutaü. Sutaü kho pana metaü ‘yassa ra¤¤o cakkavattissa dibbaü
cakkaratanaü osakkati, ñhànà cavati, na’dàni tena ra¤¤à ciraü jãvitabbaü
hotã’ti. Bhuttà kho pana me mànusikà kàmà, samayo’dàni me dibbe kàme
pariyesituü. Ehi tvaü tàta kumàra imaü samuddapariyantaü pañhaviü
pañipajja. Ahaü pana kesamassuü ohàretvà, kàsàyàni vatthàni acchàdetvà,
agàrasmà anagàriyaü pabbajissàmi”ti. Atha ko bhikkhave ràjà cakkavattã
jeññhaputtaü kumàraü sàdukaü rajje samanusàsitvà, kesamassuü ohàretvà,
kasàyàni vatthàni acchàdetvà, agàrasmà anagàriyaü pabbaji.

Sattàhapabbajite ko pana bhikkhave ràjisimhi dibbaü cakkaratanaü antaradhàyi.

Atha kho bhikkhave a¤¤ataro puriso yena ràjà khattiyo muddhàhisitto
tenusapasaïkami. Upasaïkamitvà ràjànaü khattiyaü muddhàhisittaü
etadavoca: yagegha deva jàneyyàsi dibbaü cakkaratanaü antarahitanti.
Atha kho bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisittodibbe cakkaratane
antarahite anattamano ahosi. Anattamanata¤ca pañisaüvedesi. So yena
ràjisi tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ràjisiü etadavoca: yagegha deva
jàneyyàsi dibbaü cakkaratanaü antarahitanti. Evaü vutte bhikkhave ràjisi
ràjànaükhattiyaü muddhàbhisittaü etadavoca: ‘mà kho tvaü tàta dibbe
cakkaratane antarahite anattamano ahosi, mà anattamanata¤ca
pañisaüvedesã na hi te tàta dibbaü cakkarata pettikaü dàyajjaü, iïgha
tvaü tàta ariye cakkavattivatte vattàhi. òhànaü kho panetaü vijjati
yatte ariye cakkavattivatte vattamànassa tadàhuposathe paõõarase sãsaü
nahàtassa2 uposathikassa uparipàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàtu
bhavissati sahassàraü sanemikaü sanàbhikaü sabbakàraparipåra”nti.

4. “Katamaü pana taü deva ariyaü cakkavattivattanti”?

“Tenahi tvaü tàta dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü
garukaronto dhammaü mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno,
dhammaddhajo dhammaketu dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü
saüvidahassu antojanasmiü.

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu balakàyasmiü.

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu khatatiyesu
anuyuttesu.

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
bràhmaõagahapatikesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
negamajànapadesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
samaõabràhmaõesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu migapakkhãsu.

Mà ca te tàta vijite adhammakàro pavattittha.

Ye ca te tàta vijite adhanà assu, tesa¤ca dhanamanuppadeyyàsi.

Ye ca te tàta vijite samaõabràhmanà madappamàdà pañiviratà
khantisoracce niviññhà ekamattànaü damenti, ekamattànaü samenti,
ekamattànaü parinibbàpenti. Te kàlena kàlaü upasaïkamitvà
paripuccheyyàsi paripa¤¤ehayyàsi: kiü bhante kusalaü, kiü akusalaü, kiü
sàvajjaü kiü anavajjaü, kiü sevitabbaü kiü na sevitabbaü, kiü me
karãyamànaü dãgharattaü ahitàya dukkhàya assa, kiü và pana me
karãyamànaü dãgharattaü hitàya sukàya assà?”Ti. Tesaü sutvà yaü akusalaü
taü abhinivajjeyyàsi, yaü kusalaü ta samàdàya vatteyyàsi.

Idaü kho tàta ariyaü cakkavattivatta”nti.

“Evaü devà”ti kho bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisitto ràjisissa
pañissutvà ariye cakkavattivatte vatti. Tassa ariye cakkavattivatte
vattamànassa tadahuposathe paõõarase sãsaü nahàtassa uposathikassa
uparipàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàturahosi sahassàraü
sanemikaü sanàbhikaü sabbàkàraparipåraü. Disvàna ra¤¤o khattiyassa
muddhàhisittassa etadahosi: sutaü ko pana metaü yassa ra¤¤o khattiyassa
muddhàbhisittassa tadahuposathe paõõarase sãsaü nahàtassa uposathikassa
upariüpàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàtu bhavati, sahassàraü
sanemikaü sanàbhikaü sabbàkàraparipåraü, so hoti ràjà cakkavattãti.
Assaü nukho ahaü ràjà cakkavatatã”ti.

5. Atha kho bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisitto uññhàyàsanà,
ekaüsaü uttaràsaïgaü karitvà vàmena bhatthena bhiïkàraü gahetvà
dakkhiõena hatthena cakkaratanaü abbhukkiri, ‘pavattatu bhavaü
cakkaratanaü, abhivijinàtu bhavaü cakkaratana’nti. Athakho taü bhikkhave
cakkaratanaü puratthimaü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhi
caturaïginiyà senàya. Yasmiü ko pana bhikkhave padese cakkaratanaü
patiññhàsi, tattha ràjà cakkavattã vàsaü upaga¤chi saddhiü caturaïginiyà
senàya. Ye kho pana bhikkhave puratthimàya disàya pañiràjàno, te
ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho mahàràja, svàgataü
te mahàràja sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavattã evamàha:

Pàno nahantabbo. Adinnaü nàdàtabbaü kàmesu micchà na caritabbà. Musà
na bhàsitabbà. Majjaü na pàtabbaü. Yathàbhutta¤ca bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave puratthimàya disàya pañiràjàno te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave cakkaratanaü puratthimaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà dakkhiõaü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana bhikkhave padese cakkaratanaü
patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi saddhiü
caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave dakkhiõàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavatatã evamàha:

Pàno na bhantabbo, adintaü nàdàtabbaü, kàmesu micchà na caritabbà,
musà na bhàsitabbà, majjiü na pàtabbaü, yathà bhutta¤ca bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave dakkhiõàya disàya pañiràjàno, te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave, cakkaratanaü dakkhiõaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà pacchimaü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana bhikkhave, padese cakkaratanaü
patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi saddhiü
caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave, pacchimàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja, sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

[BJT Page 106] [\x 106/]

Ràjà cakkavattã evamàha:

Pàõo na hantabbo. Adinnaü nàdàtabbaü. Kàmesu micchà na caritabbà.
Musà na bhàsitabbà. Majjaü na pàtabbaü. Yathàbhutta¤ca bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave, dakkhiõàya disàya pañiràjàno te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà1 ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave cakkaratanaü pacchimaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà uttaraü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü ke bhikkhave padese dibbaü cakkaratanaü
patiññhàsi, tattha ràjà cakkavattã vàsaü upaga¤chi saddiü caturaïginiyà
senàya. Ye kho pana bhikkhave uttaràya disàya pañiràjàno te ràjànaü
cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi ko mahàràja, svàgataü2 te
mahàràja, sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti. Ràjà cakkavattã
evamàha: pàno na hantabbo, adinnaü nàdàtabbaü, kàmesu micchà na
caritabbà, musà na bhàsitabbà, majjaü napàtabbaü, yathàbhutta¤ca
bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave uttaràya disàya pañiràjàno te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà ahesu.

6. Akho taü bhikkhave cakkaratanaü samuddapariyantaü pañhaviü3
ahivijinitvà tameva ràjadhàniü paccàgantvà ra¤¤o cakkavattissa
antepuradvàre atthakaraõappamukhe4 akkhàhataü ma¤¤e aññhàsi, ra¤¤o
cakkavattissa antepuraü upasobhayamànaü.

Tatiyo pi kho bhikkhave ràjà cakkavattã bahunnaü vassànaü bahunnaü
vassasatànaü bahunnaü vassasahassànaü accayena a¤¤ataraü purisaü
àmantesi: “yadà tvaü amho purisa passeyyàsi dibbaü cakkaratanaü
osakkitaü, ñànà cutaü, atha me àroceyyàsã”ti. ‘Evaü devà’ti kho
bhikkhave so puriso ra¤¤o cakkavattissa paccassosi. Addasà ko bhikkhave
so puriso bahunnaü vassànaü bahunnaü vassasatànaü bahunnaü
vassasahassànaü accayena dibbaü cakkaratanaü osakkitaü ñhànà vutaü.
Disvàna yena ràjà cakkavattã tenupasaïkami, upasaïkamitvà ràjànaü
cakkavattiü etadavoca: yagghe deva jàneyyàsi dibbaü te cakkaratanaü

Osakkitaü ñhànà cutanti.

3. Atha kho bhikkhave ràjà cakkavattã jeññhaputtaü kumàraü àmantetvà
etadavoca: dibbaü kira me tàta kumàra cakkaratanaü osakkitaü ñhànà
cutaü. Sutaü ko pana metaü ‘yassa ra¤¤o cakkavattissa dibbaü
cakkaratanaü osakkati, ñhànà cavati, na’dàni tena ra¤¤à ciraü jãvitabbaü
hotã’ti. Bhuttà kho pana me mànusikà kàmà, samayo’dàni me dibbe kàme
pariyesituü. Ehi tvaü tàta kumàra imaüsamuddapariyantaü pañhaviü
pañipajja. Ahaü pana kesamassuü ohàretvà, kàsàyàni vatthàni acchàdetvà,
agàrasmà anagàriyaü pabbajissàmi”ti. Atha ko bhikkhave ràjà daëhanemi
jeññhaputtaü kumàraü sàdukaü rajjesamanusàsitvà, kesamassuü ohàretvà,
kasàyàni vatthàni acchàdetvà, agàrasmà anagàriyaü pabbaji.

Sattàhapabbajite ko pana bhikkhava ràjisimhi dibbaü cakkaratanaü antaradhàyi.

Atha kho bhikkhave a¤¤ataro puriso yena ràjà khattiyo muddhàhisitto1
tenusapasaïkami. Upasaïkamitvà ràjànaü khattiyaü muddhàhisittaü
etadavoca: yagegha deva jàneyyàsi dibbaü cakkaratanaü antarahitanti.
Atha kho bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisittodibbe cakkaratane
antarahite anattamano ahosi. Anattamanata¤ca pañisaüvedesi. So yena
ràjisi tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ràjisiü etadavoca: yagegha deva
jàneyyàsi dibbaü cakkaratanaü antarahitanti. Evaü vutte bhikkhave ràjisi
ràjànaükhattiyaü muddhàbhisittaü etadavoca: ‘mà ko tvaü tàta dibbe
cakkaratane antarahite anattamano ahosi, mà anattamanata¤ca
pañisaüvedesã na hi te tàta dibbaü cakkaratanaü pettikaü dàyajjaü, iïgha
tvaü tàta ariye cakkavattivatte vattàhi. òhànaü kho panetaü vijjati
yatte ariye cakkavattivatte vattamànassa tadàhuposathe paõõarase sãsaü
nahàtassa2 uposathikassa uparipàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaüpàtu
bhavissati sahassàraü sanemikaü sanàbhikaü sabbakàraparipåra”niti.

4. “Katamaü pana taü deva ariyaü cakkavattivattanti”?

“Tenahi tvaü tàta dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü
garukaronto3dhammaü mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno,
dhammaddhajo dhammaketu dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü
saüvidahassu antojanasmiü.

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu balakàyasmiü.

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu khatatiyesu
anuyuttesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
bràhmaõagahapatikesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
negamajànapadesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
samaõabràhmaõesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu migapakkhãsu.

Mà ca te tàta vijite adhammakàro pavattittha.

Ye ca te tàta vijite adhanà assu, tesa¤ca dhanamanuppadeyyàsi1.

Ye ca te tàta vijite samaõabràhmanà madappamàdà pañiviratà
khantisoracce niviññhà ekamattànaü damenti, ekamattànaü samenti,
ekamattànaü parinibbàpenti. Te kàlena kàlaü upasaïkamitvà
paripuccheyyàsi paripa¤¤ehayyàsi: kiü bhante kusalaü, kiü akusalaü, kiü
sàvajjaü kiü anavajjaü, kiü sevitabbaü kiü na sevitabbaü, kiü me
karãyamànaü dãgharattaü ahitàya dukkhàya assa, kiü và pana me
karãyamànaü dãgharattaü hitàya sukàya assà?”Ti. Tesaü sutvà yaü akusalaü
taü abhinivajjeyyàsi, yaü kusalaü taü samàdàya vatteyyàsi.

Idaü ko tàta ariyaü cakkavattivatta”nti.

“Evaü devà”ti ko bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisitto ràjisissa
pañissutvà ariye cakkavattivatte2 vatti. Tassa ariye cakkavattivatte
vattamànassa tadahuposathe paõõarase sãsaü nahàtassa uposathikassa
uparipàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàturahosi sahassàraü
sanemikaü sanàbhikaü sabbàkàraparipåraü. Disvàna ra¤¤o khattiyassa
muddhàhisittassa etadahosi: sutaü ko pana metaü yassa ra¤¤o khattiyassa
muddhàbhisittassa tadahuposathe paõõarase sãsaü nahàtassa uposathikassa
upariüpàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàtu bhavati, sahassàraü
sanemika sanàbhikaü sabbàkàraparipåraü, sohoti ràjà cakkavattãti. Assaü
nukho ahaü ràjà cakkavatatã”ti.

5. Atha kho bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisitto uññhàyàsanà,
ekaüsaü uttaràsaïgaü karitvà vàmena bhatthena bhiïkàraü gahetvà
dakkhiõena hatthena cakkaratanaüabbhukkiri, ‘pavattatu bhavaü
cakkaratanaü, abhivijinàtu bhavaü cakkaratana’nti. Atha kho taü
bhikkhave cakkaratanaü puratthimaü disaü pavatti, anvadeva ràjà
cakkavattã saddhiü caturaïginiyà senàya. Yasmiü ko pana bhikkhave padese
cakkaratanaü patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi
saddhiü caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave puratthimàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavattã evamàha:

Pàõo nahantabbo. Adinnaü nàdàtabbaü kàmesu micchà na caritabbà. Musà
na bhàsitabbà. Majjaü na pàtabbaü. Yathàbhutta¤ca bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave puratthimàya disàya pañiràjàno te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà1 ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave cakkaratanaü puratthimaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà dakkhiõaü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana bhikkhave padese cakkaratanaü
patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi saddhiü
caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave puratthimàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavatatã evamàha:

Pàno na bhantabbo, adintaü nàdàtabbaü, kàmesu miccà na caritabbà,
musà na bhàsitabbà, majjiü na pàtabbaü, yathà bhutta¤ca bhu¤jathà’ti. Ye
kho pana bhikkhave dakkhiõàya disàya pañiràjàno, te ra¤¤o cakkavattissa
anuyuttà ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave cakkaratanaü dakkhiõaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà pacchimaü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana bhikkhave padese cakkaratanaü
patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi saddhiü
caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave pacchimàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavatatã evamàha:

Pàno na bhantabbo, adintaü nàdàtabbaü, kàmesu miccà na caritabbà,
musà na bhàsitabbà, majjiü na pàtabbaü, yathà bhutta¤ca bhu¤jathà’ti. Ye
kho pana bhikkhave pacchimàya disàya pañiràjàno, te ra¤¤o cakkavattissa
anuyuttà ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave cakkaratanaü pacchimaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà uttaraü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana bhikkhave padese dibbaü
cakkaratanaü patiññhàsi, tattha ràjà cakkavattã vàsaü upaga¤chi saddiü
caturaïginiyà senàya. Ye ko pana bhikkhave uttaràya disàya pañiràjàno te
ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi ko mahàràja,
svàgataü2 te mahàràja, sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti. Ràjà
cakkavattã evamàha: pàno na hantabbo, adinnaü nàdàtabbaü, kàmesu micchà
na caritabbà, musà na bhàsitabbà, majjaü napàtabbaü, yathàbhutta¤ca
bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave uttaràya disàya pañiràjàno te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà ahesu.

6. Akho taü bhikkhave cakkaratanaü samuddapariyantaü pañhaviü3
ahivijinitvà tameva ràjadhàniü paccàgantvà ra¤¤o cakkavattissa
antepuradvàre atthakaraõappamukhe4 akkhàhataü ma¤¤e aññhàsi, ra¤¤o
cakkavattissa antepuraü upasobhayamànaü.

Catuttho pi kho bhikkhave ràjà cakkavattã bahunnaü vassànaü bahunnaü
vassasatànaü bahunnaü vassasahassànaü accayena a¤¤ataraü purisaü
àmantesi: “yadà tvaü amho purisa passeyyàsi dibbaü cakkaratanaü
osakkitaü, ñànà cutaü, atha me àroceyyàsã”ti. ‘Evaü devà’ti kho
bhikkhave so puriso ra¤¤o cakkavattissa paccassosi. Addasà ko bhikkhave
so puriso bahunnaü vassànaü bahunnaü vassasatànaü bahunnaü
vassasahassànaü accayena dibbaü cakkaratanaü osakkitaü ñhànà vutaü.
Disvàna yena ràjà cakkavattã tenupasaïkami, upasaïkamitvà ràjànaü
cakkavattiü etadavoca: yagghe deva jàneyyàsi dibbaü te cakkaratanaü
osakkitaü ñhà cutanti.

3. Atha kho bhikkhave ràjà cakkavattã jeññhaputtaü kumàraü àmantetvà2
etadavoca: dibbaü kira me tàta kumàra cakkaratanaü osakkitaü ñhànà
cutaü. Sutaü ko pana metaü ‘yassa ra¤¤o cakkavattissa dibbaü
cakkaratanaü osakkati, ñhànà cavati, na’dàni tena ra¤¤à ciraü jãvitabbaü
hotã’ti. Bhuttà kho pana me mànusikà kàmà, samayo’dàni me dibbe kàme
pariyesituü. Ehi tvaü tàta kumàra imaü samuddapariyantaü pañhaviü
pañipajja. Ahaü pana kesamassuü ohàretvà, kàsàyàni vatthàni acchàdetvà,
agàrasmà anagàriyaü pabbajissàmi”ti. Atha kho bhikkhave ràjà cakkavattã
jeññhaputtaü kumàraü sàdhukaü rajje samanusàsitvà, kesamassuü ohàretvà,
kasàyàni vatthàni acchàdetvà, agàrasmà anagàriyaü pabbaji.

Sattàhapabbajite kho pana bhikkhave ràjisimhi dibbaü cakkaratanaü antaradhàyi.

Atha kho bhikkhave a¤¤ataro puriso yena ràjà khattiyo muddhàhisitto
tenusapasaïkami. Upasaïkamitvà ràjànaü khattiyaü muddhàhisittaü
etadavoca: yagegha deva jàneyyàsi dibbaü cakkaratanaü antarahitanti.
Atha kho bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisittodibbe cakkaratane
antarahite anattamano ahosi. Anattamanata¤ca pañisaüvedesi. So yena
ràjisi tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ràjisiü etadavoca: yagegha deva
jàneyyàsi dibbaü cakkaratanaü antarahitanti. Evaü vutte bhikkhave ràjisi
ràjànaü khattiyaü muddhàbhisittaü etadavoca: ‘mà ko tvaü tàta dibbe
cakkaratane antarahite anattamano ahosi, mà anattamanata¤ca
pañisaüvedesã na hi te tàta dibbaü cakkaratanaü pettikaü dàyajjaü, iïgha
tvaü tàta ariye cakkavattivatte vattàhi. òhànaü kho panetaü vijjati
yatte ariye cakkavattivatte vattamànassa tadàhuposathe paõõarase sãsaü
nahàtassa2 uposathikassa uparipàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratana pàtu
bhavissati sahassàraü sanemikaü sanàbhikaü sabbakàraparipåra”niti.

4. “Katamaü pana taü deva ariyaü cakkavattivattanti”?

“Tenahi tvaü tàta dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü
garukaronto3dhammaü mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno,
dhammaddhajo dhammaketu dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü
saüvidahassu antojanasmiü.

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu balakàyasmiü.

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu khatatiyesu
anuyuttesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
bràhmaõagahapatikesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
negamajànapadesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
samaõabràhmaõesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3 dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu migapakkhãsu,

Mà ca te tàta vijite adhammakàro pavattittha.

Ye ca te tàta vijite adhanà assu, tesa¤ca dhanamanuppadeyyàsi1.

Ye ca te tàta vijite samaõabràhmanà madappamàdà pañiviratà
khantisoracce niviññhà ekamattànaü damenti, ekamattànaü samenti,
ekamattànaü parinibbàpenti. Te kàlena kàla upasaïkamitvà paripuccheyyàsi
paripa¤¤ehayyàsi: kiü bhante kusalaü, kiü akusalaü, kiü sàvajjaü kiü
anavajjaü, kiü sevitabbaü kiü na sevitabbaü, kiü me karãyamànaü
dãgharattaü ahitàya dukkhàya assa, kiü và pana me karãyamànaü
dãgharattaü hitàya sukàya assà?”Ti. Tesaü sutvà yaü akusalaü taü
abhinivajjeyyàsi, yaü kusalaü taü samàdàya vatteyyàsi.

Idaü ko tàta ariyaü cakkavattivatta”nti.

“Evaü devà”ti ko bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisitto ràjisissa
pañissutvà ariye cakkavattivatte2 vatti. Tassa ariye cakkavattivatte
vattamànassa tadahuposathe paõõarase sãsaü nahàtassa uposathikassa
uparipàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàturahosi sahassàraü
sanemikaü sanàbhikaü sabbàkàraparipåraü. Disvàna ra¤¤o khattiyassa
muddhàhisittassa etadahosi: sutaü ko pana metaü yassa ra¤¤o khattiyassa
muddhàbhisittassa tadahuposathe paõõarase sãsaü nahàtassa uposathikassa
upariüpàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàtu bhavati. Sahassàraü
sanemika sanàbhikaü sabbàkàraparipåraü, sohoti ràjà cakkavattãti. Assaü
nukho ahaü ràjà cakkavatatã”ti.

5. Atha kho bhikkhave ràjà khattiye muddhàbhisitto uññhàyàsanà,
ekaüsaü uttaràsaïgaü karitvà vàmena bhatthena bhiïkàraü gahetvà
dakkhiõena hatthena cakkaratanaüabbhukkiri, ‘pavattatu bhavaü
cakkaratanaü, abhivijinàtu bhavaü cakkaratana’nti. Atha kho taü
bhikkhave cakkaratanaü puratthimaü disaü pavatti, anvadeva ràjà
cakkavattã saddhi caturaïginiyà senàya. Yasmiü ko pana bhikkhave padese
cakkaratanaü patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi saddhiü
caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave puratthimàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavattã evamàha:

Pàno nahantabbo. Adinnaü nàdàtabbaü kàmesu micchà na caritabbà. Musà
na bhàsitabbà. Majjaü na pàtabbaü. Yathàbhutta¤ca bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave puratthimàya disàya pañiràjàno te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave cakkaratanaü puratthimaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà dakkhiõaü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana bhikkhave padese cakkaratanaü
patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi saddhiü
caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave dakkhiõàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavatatã evamàha:

Pàno na bhantabbo, adintaü nàdàtabbaü, kàmesu micchà na caritabbà,
musà na bhàsitabbà, majjiü na pàtabbaü, yathà bhutta¤ca bhu¤jathà’ti. Ye
kho pana bhikkhave pacchimàya disàya pañiràjàno, te ra¤¤o cakkavattissa
anuyuttà ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave cakkaratanaü dakkhiõaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà pacchimaü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana bhikkhave padese cakkaratanaü
patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi saddhiü
caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave dakkhiõàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavatatã evamàha:

Pàno na bhantabbo, adintaü nàdàtabbaü, kàmesu micchà na caritabbà,
musà na bhàsitabbà, majjiü na pàtabbaü, yathà bhutta¤ca bhu¤jathà’ti. Ye
kho pana bhikkhave pacchimàya disàya pañiràjàno, te ra¤¤o cakkavattissa
anuyuttà ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave cakkaratanaü pacchimaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà uttaraü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana bhikkhave padese dibbaü
cakkaratanaü patiññhàsi, tattha ràjà cakkavattã vàsaü upaga¤chi saddiü
caturaïginiyà senàya. Ye ko pana bhikkhave uttaràya disàya pañiràjàno te
ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi ko mahàràja,
svàgataü2 te mahàràja, sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavattã evamàha:

Pàno na hantabbo, adinnaü nàdàtabbaü, kàmesu micchà na caritabbà,
musà na bhàsitabbà, majjaü napàtabbaü, yathàbhutta¤ca bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave uttaràya disàya pañiràjàno te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà ahesu.

6. Akho taü bhikkhave cakkaratanaü samuddapariyantaü pañhaviü3
ahivijinitvà tameva ràjadhàniü paccàgantvà ra¤¤o cakkavattissa
antepuradvàre atthakaraõappamukhe4 akkhàhataü ma¤¤e aññhàsi, ra¤¤o
cakkavattissa antepuraü upasobhayamànaü.

Pa¤camo pi kho bhikkhave ràjà cakkavattã bahunnaü vassànaü bahunnaü
vassasatànaü bahunnaü vassasahassànaü accayena a¤¤ataraü purisaü
àmantesi: “yadà tvaü amho purisa passeyyàsi dibbaü cakkaratanaü
osakkitaü, ñànà cutaü, atha me àroceyyàsã”ti. ‘Evaü devà’ti kho
bhikkhave so puriso ra¤¤o daëhanemissa paccassosi. Addasà ko bhikkhave
so puriso bahunnaü vassànaü bahunnaü vassasatànaü bahunnaü
vassasahassànaü accayena dibbaü cakkaratanaü osakkitaü ñhànà vutaü.
Disvàna yena ràjà daëhanemi tenupasaïkami, upasaïkamitvà ràjànaü
daëhanemiü etadavoca: yagghe deva jàneyyàsi dibbaü te cakkaratanaü
osakkitaü ñhà cutanti.

3. Atha kho bhikkhave ràjà cakkavattã jeññhaputtaü kumàraü àmantetvà2
etadàvoca: dibbaü kira me tàta kumàra cakkaratanaü osakkitaü ñhànà
cutaü. Sutaü kho pana metaü ‘yassa ra¤¤o cakkavattissa dibbaü
cakkaratanaü osakkati, ñhànà cavati, na’dàni tena ra¤¤à ciraü jãvitabbaü
hotã’ti. Bhuttà kho pana me mànusikà kàmà, samayo’dàni me dibbe kàme
pariyesituü. Ehi tvaü tàta kumàra imaü samuddapariyantaü pañhaviü
pañipajja. Ahaü pana kesamassuü ohàretvà, kàsàyàni vatthàni acchàdetvà,
agàrasmà anagàriyaü pabbajissàmi”ti. Atha bhikkhave ràjà cakkavattã
jeññhaputtaü kumàraü sàdukaü rajjesamanusàsitvà, kesamassuü ohàretvà,
kasàyàni vatthàni acchàdetvà, agàrasmà anagàriyaü pabbaji.

Sattàhapabbajite kho pana bhikkhave ràjisimhi dibbaü cakkaratanaü antaradhàyi.

Atha kho bhikkhave a¤¤ataro puriso yena ràjà khattiyo muddhàhisitto1
tenusapasaïkami. Upasaïkamitvà ràjànaü khattiyaü muddhàhisittaü
etadavoca: yagegha deva jàneyyàsi dibbaü cakkaratanaü antarahitanti.
Atha kho bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisittodibbe cakkaratane
antarahite anattamano ahosi. Anattamanata¤ca pañisaüvedesi. So yena
ràjisi tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ràjisiü etadavoca: yagegha deva
jàneyyàsi dibbaü cakkaratanaü antarahitanti. Evaü vutte bhikkhave ràjisi
ràjànaükhattiyaü muddhàbhisittaü etadavoca: ‘mà ko tvaü tàta dibbe
cakkaratane antarahite anattamano ahosi, mà anattamanata¤ca
pañisaüvedesã na hi te tàta dibbaü cakkaratanaü pettikaü dàyajjaü, iïgha
tvaü tàta ariye cakkavattivatte vattàhi. òhànaü kho panetaü vijjati
yatte ariye cakkavattivatte vattamànassa tadàhuposathe paõõarase sãsaü
nahàtassa2 uposathikassa uparipàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàtu
bhavissati sahassàraü sanemikaü sanàbhikaü sabbakàraparipåra”niti.

4. “Katamaü pana taü deva ariyaü cakkavattivattanti”?

“Tenahi tvaü tàta dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü
garukaronto3dhammaü mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno,
dhammaddhajo dhammaketu dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü
saüvidahassu antojanasmiü.

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu balakàyasmiü.

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu khatatiyesu
anuyuttesu

[T] dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto
dhammaü mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo
dhammaketu dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
bràhmaõagahapatikesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
negamajànapadesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
samaõabràhmaõesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu migapakkhãsu.

Mà ca te tàta vijite adhammakàro pavattittha.

Ye ca te tàta vijite adhanà assu, tesa¤ca dhanamanuppadeyyàsi1.

Ye ca te tàta vijite samaõabràhmanà madappamàdà pañiviratà
khantisoracce niviññhà ekamattànaü damenti, ekamattànaü samenti,
ekamattànaü parinibbàpenti. Te kàlena kàlaü upasaïkamitvà
paripuccheyyàsi paripa¤¤ehayyàsi: kiü bhante kusalaü, kiü akusalaü, kiü
sàvajjaü kiü anavajjaü, kiü sevitabbaü kiü na sevitabbaü, kiü me
karãyamànaü dãgharattaü ahitàya dukkhàya assa, kiü và pana me
karãyamànaü dãgharattaü hitàya sukàya assà?”Ti. Tesaü sutvà yaü akusalaü
taü abhinivajjeyyàsi, yaü kusalaü taü samàdàya vatteyyàsi.

Idaü kho tàta ariyaü cakkavattivatta”nti.

“Evaü devà”ti ko bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisitto ràjisissa
pañissutvà ariye cakkavattivatte vatti. Tassa ariye cakkavattivatte
vattamànassa tadahuposathe paõõarase sãsaü nahàtassa uposathikassa
uparipàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàturahosi sahassàraü
sanemikaü sanàbhikaü sabbàkàraparipåraü. Disvàna ra¤¤o khattiyassa
muddhàhisittassa etadahosi: sutaü ko pana metaü yassa ra¤¤o khattiyassa
muddhàbhisittassa tadahuposathe paõõarase sãsaü nahàtassa uposathikassa
upariüpàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàtu bhavati. Sahassàraü
sanemika sanàbhikaü sabbàkàraparipåraü, so hoti ràjà cakkavattãti. Assaü
nukho ahaü ràjà cakkavatatã”ti.

5. Atha kho bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisitto uññhàyàsanà,
ekaüsaü uttaràsaïgaü karitvà vàmena bhatthena bhiïkàraü gahetvà
dakkhiõena hatthena cakkaratanaüabbhukkiri, ‘pavattatu bhavaü
cakkaratanaü, abhivijinàtu bhavaü cakkaratana’nti. Athakho taü bhikkhave
cakkaratanaü puratthimaü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhi
caturaïginiyà senàya. Yasmiü ko pana bhikkhave padese cakkaratanaü
patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi saddhiü
caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave puratthimàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavattã evamàha:

Pàõo nahantabbo. Adinnaü nàdàtabbaü kàmesu micchà na caritabbà. Musà
na bhàsitabbà. Majjaü na pàtabbaü. Yathàbhutta¤ca bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave puratthimàya disàya pañiràjàno te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà1 ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave cakkaratanaü puratthimaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà dakkhiõaü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana bhikkhave padese cakkaratanaü
patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi saddhiü
caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave dakkhiõàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavatatã evamàha:

Pàõo na bhantabbo, adintaü nàdàtabbaü, kàmesu micchà na caritabbà,
musà na bhàsitabbà, majjiü na pàtabbaü, yathà bhutta¤ca bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave dakkhiõàya disàya pañiràjàno, te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà ahesuü. Cakkavattissa anuyuttà ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave cakkaratanaü dakkhiõaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà pacchimaü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü kho pana bhikkhave padese cakkaratanaü
patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi saddhiü
caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave pacchimàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavatatã evamàha:

Pàõo na bhantabbo, adintaü nàdàtabbaü, kàmesu micchà na caritabbà,
musà na bhàsitabbà, majjiü na pàtabbaü, yathà bhutta¤ca bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave pacchimàya disàya pañiràjàno, te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave cakkaratanaü pacchimaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà uttaraü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü ko pana bhikkhave padese dibbaü
cakkaratanaü patiññhàsi, tattha ràjà cakkavattã vàsaü upaga¤chi saddiü
caturaïginiyà senàya. Ye ko pana bhikkhave uttaràya disàya pañiràjàno te
ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi ko mahàràja,
svàgataü2 te mahàràja, sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti. Ràjà
cakkavattã evamàha: pàno na hantabbo, adinnaü nàdàtabbaü, kàmesu micchà
na caritabbà, musà na bhàsitabbà, majjaü napàtabbaü, yathàbhutta¤ca
bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave uttaràya disàya pañiràjàno te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà ahesu.

6. Akho taü bhikkhave cakkaratanaü samuddapariyantaü pañhaviü3
ahivijinitvà tameva ràjadhàniü paccàgantvà ra¤¤o cakkavattissa
antepuradvàre atthakaraõappamukhe4 akkhàhataü ma¤¤e aññhàsi, ra¤¤o
cakkavattissa antepuraü upasobhayamànaü.

Chaññhopi kho bhikkhave ràjà cakkavattã bahunnaü vassànaü bahunnaü
vassasatànaü bahunnaü vassasahassànaü accayena a¤¤ataraü purisaü
àmantesi: “yadà tvaü amho purisa passeyyàsi dibbaü cakkaratanaü
osakkitaü, ñànà cutaü, atha me àroceyyàsã”ti. ‘Evaü devà’ti kho
bhikkhave so puriso ra¤¤o cakkavattissa paccassosi. Addasà ko bhikkhave
so puriso bahunnaü vassànaü bahunnaü vassasatànaü bahunnaü
vassasahassànaü accayena dibbaü cakkaratanaü osakkitaü ñhànà vutaü.
Disvàna yena ràjà cakkavattã tenupasaïkami, upasaïkamitvà ràjànaü
cakkavattiü etadavoca: yagghe deva jàneyyàsi dibbaü te cakkaratanaü
osakkitaü ñhànà cutanti.

3. Atha kho bhikkhave ràjà cakkavattã jeññhaputtaü kumàraü àmantetvà2
etadavoca: dibbaü kira me tàta kumàra cakkaratanaü osakkitaü ñhànà
cutaü. Sutaü ko pana metaü ‘yasa ra¤¤o cakkavattissa dibbaü cakkaratanaü
osakkati, ñhànà cavati, na’dàni tena ra¤¤à ciraü jãvitabbaü hotã’ti.
Bhuttà kho pana me mànusikà kàmà, samayo’dàni me dibbe kàme pariyesituü.
Ehi tvaü tàta kumàra imaüsamuddapariyantaü pañhaviü pañipajja. Ahaü
pana kesamassuü ohàretvà, kàsàyàni vatthàni acchàdetvà, agàrasmà
anagàriyaü pabbajissàmi”ti. Atha ko bhikkhave ràjà daëhanemi
jeññhaputtaü kumàraü sàdukaü rajjesamanusàsitvà, kesamassuü ohàretvà,
kasàyàni vatthà acchàdetvà, agàrasmà anagàriyaü pabbaji.

Sattàhapabbajite ko pana bikkhave ràjisimhi dibbaü cakkaratanaü antaradhàyi.

Atha kho bhikkhave a¤¤ataro puriso yena ràjà khattiyo muddhàhisitto1
tenusapasaïkami. Upasaïkamitvà ràjànaü khattiyaü muddhàhisittaü
etadavoca: yagegha deva jàneyyàsi dibbaü cakkaratanaü antarahitanti.
Atha kho bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisittodibbe cakkaratane
antarahite anattamano ahosi. Anattamanata¤ca pañisaüvedesi. So yena
ràjisi tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ràjisiü etadavoca: yagegha deva
jàneyyàsi dibbaü cakkaratanaü antarahitanti. Evaü vutte bhikkhave ràjisi
ràjànaükhattiyaü muddhàbhisittaü etadavoca: ‘mà ko tvaü tàta dibbe
cakkaratane antarahite anattamano ahosi, mà anattamanata¤ca
pañisaüvedesã na hi te tàta dibbaü cakkaratanaü pettikaü dàyajjaü, iïgha
tvaü tàta ariye cakkavattivatte vattàhi. òhànaü kho panetaü vijjati
yatte ariye cakkavattivatte vattamànassa tadàhuposathe paõõarase sãsaü
nahàtassa2 uposathikassa uparipàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàtu
bhavissati sahassàraü sanemikaü sanàbhikaü sabbakàraparipåra”niti.

4. “Katamaü pana taü deva ariyaü cakkavattivattanti”?

“Tenahi tvaü tàta dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü
garukaronto3dhammaü mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno,
dhammaddhajo dhammaketu dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü
saüvidahassu antojanasmiü.

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu balakàyasmiü.

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu khatatiyesu
anuyuttesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
bràhmaõagahapatikesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
negamajànapadesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu
samaõabràhmaõesu,

Dhammaü yeva nissàya dhammaü sakkaronto dhammaü garukaronto3dhammaü
mànento dhammaü påjento dhammaü apacàyamàno, dhammaddhajo dhammaketu
dhammàdhipateyyo dhammikaü rakkhàvaraõaguttiü saüvidahassu migapakkhãsu.

Mà ca te tàta vijite adhammakàro pavattittha.

Ye ca te tàta vijite adhanà assu, tesa¤ca dhanamanuppadeyyàsi1.

Ye ca te tàta vijite samaõabràhmanà madappamàdà pañiviratà
khantisoracce niviññhà ekamattànaü damenti, ekamattànaü samenti,
ekamattànaü parinibbàpenti. Te kàlena kàlaü upasaïkamitvà
paripuccheyyàsi paripa¤¤ehayyàsi: kiü bhante kusalaü, kiü akusalaü, kiü
sàvajjaü kiü anavajjaü, kiü sevitabbaü kiü na sevitabbaü, kiü me
karãyamànaü dãgharattaü ahitàya dukkhàya assa, kiü và pana me
karãyamànaü dãgharattaü hitàya sukàya assà?”Ti. Tesaü sutvà yaü akusalaü
taü abhinivajjeyyàsi, yaü kusalaü taü samàdàya vatteyyàsi.

Idaü kho tàta ariyaü cakkavattivatta”nti.

“Evaü devà”ti ko bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisitto ràjisissa
pañissutvà ariye cakkavattivatte2 vatti. Tassa ariye cakkavattivatte
vattamànassa tadahuposathe paõõarase sãsaü nahàtassa uposathikassa
uparipàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàturahosi sahassàraü
sanemikaü sanàbhikaü sabbàkàraparipåraü disvàna ra¤¤o khattiyassa
muddhàhisittassa etadahosi: sutaü ko pana metaü yassa ra¤¤o khattiyassa
muddhàbhisittassa tadahuposathe paõõarase sãsaü nahàtassa uposathikassa
upariüpàsàdavaragatassa dibbaü cakkaratanaü pàtu bhavati.

Sahassàraü sanemikaü sanàbhikaü sabbàkàraparipåraü, sohoti ràjà cakkavattãti. Assaü nukho ahaü ràjà cakkavatatã”ti.

5. Atha kho bhikkhave ràjà khattiye muddhàbhisitto uññhàyàsanà,
ekaüsaü uttaràsaïgaü karitvà vàmena bhatthena bhiïkàraü gahetvà
dakkhiõena hatthena cakkaratanaüabbhukkiri, ‘pavattatu bhavaü
cakkaratanaü, abhivijinàtu bhavaü cakkaratana’nti. Athakho taü bhikkhave
cakkaratanaü puratthimaü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhi
caturaïginiyà senàya. Yasmiü ko pana bhikkhave padese cakkaratanaü
patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi saddhiü
caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave puratthimàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavattã evamàha:

Pàno nahantabbo. Adinnaü nàdàtabbaü kàmesu micchà na caritabbà. Musà
na bhàsitabbà. Majjaü na pàtabbaü. Yathàbhutta¤ca bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave puratthimàya disàya pañiràjàno te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave cakkaratanaü puratthimaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà dakkhiõaü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü ko pana bhikkhave padese cakkaratanaü
patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi saddhiü
caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave dakkhiõàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavatatã evamàha:

Pàno na bhantabbo, adintaü nàdàtabbaü, kàmesu micchà na caritabbà,
musà na bhàsitabbà, majjaü na pàtabbaü, yathà bhutta¤ca bhu¤jathà’ti. Ye
kho pana bhikkhave dakkhiõàya disàya pañiràjàno, te ra¤¤o cakkavattissa
anuyuttà ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave cakkaratanaü dakkhiõaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà pacchimaü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü ko pana bhikkhave padese cakkaratanaü
patiññhàsi, tattha ràjà cakkavatatã vàsaü upaga¤chi saddhiü
caturaïginiyà senàya. Ye kho pana bhikkhave pacchimàya disàya
pañiràjàno, te ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi kho
mahàràja, svàgataü te mahàràja sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavatatã evamàha:

Pàno na bhantabbo, adintaü nàdàtabbaü, kàmesu micchà na caritabbà,
musà na bhàsitabbà, majjaü na pàtabbaü, yathà bhutta¤ca bhu¤jathà’ti. Ye
kho pana bhikkhave pacchimàya disàya pañiràjàno, te ra¤¤o cakkavattissa
anuyuttà ahesuü.

Atha kho taü bhikkhave cakkaratanaü pacchimaü samuddaü ajjhogàhitvà
paccuttaritvà uttaraü disaü pavatti, anvadeva ràjà cakkavattã saddhiü
caturaïginiyà senàya. Yasmiü ko pana bhikkhave padese dibbaü
cakkaratanaü patiññhàsi, tattha ràjà cakkavattã vàsaü upaga¤chi saddiü
caturaïginiyà senàya. Ye ko pana bhikkhave uttaràya disàya pañiràjàno te
ràjànaü cakkavattiü upasaïkamitvà evamàhaüsu: ehi ko mahàràja,
svàgataü2 te mahàràja, sakante mahàràja, anusàsa mahàràjà’ti.

Ràjà cakkavattã evamàha:

Pàno na hantabbo, adinnaü nàdàtabbaü, kàmesu micchà na caritabbà,
musà na bhàsitabbà, majjaü napàtabbaü, yathàbhutta¤ca bhu¤jathà’ti.

Ye kho pana bhikkhave uttaràya disàya pañiràjàno te ra¤¤o cakkavattissa anuyuttà ahesu.

6. Akho taü bhikkhave cakkaratanaü samuddapariyantaü pañhaviü3
ahivijinitvà tameva ràjadhàniü paccàgantvà ra¤¤o cakkavattissa
antepuradvàre atthakaraõappamukhe4 akkhàhataü ma¤¤e aññhàsi, ra¤¤o
cakkavattissa antepuraü upasobhayamànaü.

Sattamo pi ko bhikkhave ràjà cakkavattã bahunnaü vassànaü bahunnaü
vassasatànaü bahunnaü vassasahassànaü accayena a¤¤ataraü purisaü
àmantesi: yadà tvaü amho purisa passeyyàsi dibbaü cakkaratanaü osakkitaü
ñhànà cutaü, atha me àroceyyàsã ti. ‘Evaü devà’ti ko bhikkhave so
puriso ra¤¤o cakkavattissa paccassosi. Addasà kho bhikkhave so puriso
bahunnaü vassànaü bahunnaü vassasatànaü bahunnaü vassasahassànaü
accayena dibbaü cakkaratanaü osakkitaü ñhànà cutaü, disvàna yena
ràjàcakkavattã tenupasaïkami, upasaïkamitvà ràjànaü cakkavattiü
etadavoca: [PTS Page 064] [\q 64/] yagghe deva jàneyyàsi dibbante
cakkaratanaü osakkitaü ñhànà vutanti.

- - - - - - - - - - - - - - - -

1. Anuyanatà (machasaü) 2. Sàgataü [PTS] 3. Pañhaviü )machasaü) 4. Añañakaraõapapamukhe(sãmu)

[BJT Page 108] [\x 108/]

7. Atha kho bhikkhave ràjà cakkavattã jeññhaputtaü kumàraü àmantetvà
etadavoca: “dibbaü kira me tàta kumàra cakkaratanaü osakkitaü ñhànà
cutaü. Sutaü kho pana me taü yassa ra¤¤o cakkavattissa dibbaü
cakkaratanaü osakkati ñhànà cavati, na’dàni tena ra¤¤à ciraü jãvitabbaü
hotã’ti. Bhuttà ko pana me mànusikà kàmà, samayo’dàni me dibbe kàme
pariyesituü. Ehi tvaü tàta kumàra, imaü samuddapariyantaü pañhaviü
pañipajja, ahaü pana kesamassuü ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà
agàrasmà anagàriyaü pabbajissàmã”ti. Atha kho bhikkhave ràjà cakkavattã
jeññhaputtaü kumàraü sàdhukaü rajje samanusàsitvà, kesamassuü ohàretvà
kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbaji.
Sattàhapabbajite kho pana bhikkhave ràjisimhi dibbaü cakkaratanaü
antaradhàyi. Atha kho bhikkhave a¤¤ataro puriso yena ràjà khattiyo
muddhàhisitto1 tenupasaïkami. Upasaïkamitvà ràjànaü khattiyaü
muddhàhisittaü etadavoca: yagegha deva jàneyyàsi dibbaü cakkaratanaü
antarahitanti. Atha kho bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisitto dibbe
cakkaratane antarahite anattamano ahosi, anattamanata¤ca pañisaüvedesi.
No ca kho ràjisiü upasaïkamitvà ariyaü cakkavattivattaü pucchi. So
samateneva sudaü janapadaü pasàsati. Tassasamatena janapadaü pasàsato
pubbenàparaü janapada na pabbanti yathà taü pubbakànaü ràjånaü ariye
cakkavattivatte vattamànànaü.

8. Atha kho bhikkhave amaccà pàrisajjà gaõakà mahàmattà anãkaññhà
dovàrikà mantassàjivino sannipatitvà ràjànaü khattiyaü muddhàbhasittaü
upasaïkamitvà etadavocuü: ” [PTS Page 065] [\q 65/] na kho te deva
samatena sudaü janapadaü pàsàsato pubbenàparaü janapadà pabbanti yathà
taü pubbakànaü ràjånaü ariye cakkavattivatte vattamànànaü. Saüvijjanti
ko tedeva vijite amaccà pàrisajjà gaõakà mahàmattà anãkaññhà dovàrikà
mantassàjivino, maya¤ceva a¤¤e ca, ye mayaü ariyaü cakkavattivattaü
dhàrema. Iïgha tvaü deva amhe ariyaü cakkavattivattaü puccha, tassa te
mayaü ariyaü cakkavattivattaü puññhà byàkarissàmà”ti.

âyuvaõõàdiparihàõikathà

Atha kho bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisitto amacce pàrisajje
gaõake mahàmatte anãkaññhe dovàrike mantassàjivino sannipàtàpetvà ariyaü
cakkavattittaü pucchi.

[BJT Page 110] [\x 110/]

Tassa te ariyaü cakkavattivattaü puññhà byàkariüsu. Tesaü sutvà
dhammikaü hiko rakkhàvaraõaguttiü saüvidahi. No ca kho adhanànaü
dhanamanuppàdàsi1 adhanànaü dhane ananuppadãyamàne dàëiddiyaü2
vepullamagamàsi. Dàëiddiye vepullaü gate a¤¤ataro puriso paresaü adinnaü
theyyasaïkhàtaü àdiyi. Tamenaü aggahesuü gahetvà ra¤¤o khattiyassa
muddhàbisittassa dassesuü ayaü deva puriso paresaü adinnaü
theyyasaïkhàtaü àdiyã’ti. Evaü vutte bhikkhave ràjà khattiyo
muddhàbhisitto taü purisaü etadavoca:”saccaü kiratvaü amho purisa
paresaü adinnaü theyyasaïkhàtaü àdiyã?3″Ti. “Saccaü devà”ti. “Kiü
kàranà?”Ti. ” Na hi deva jãvàmã”ti.

9. [PTS Page 066] [\q 66/] atha kho bhikkhave ràjà khattiyo
muddhàbhisatto tassa purisassa dhanamanuppàdàsi “iminà tvaü ambho purisa
dhanena attanà ca jãvàhi, màtàpitaro ca posehi, puttadàra¤ca posehi,
kammante ca payojehi, samaõabràhmaõesu uddhaggikaü dakkhiõaü
patiññhapehi4 sovaggikaü sukhavipàkaü saggasaüvattanikanti?. “Evaü
devà”ti kho bhikkhaveso puriso ra¤¤o khattiyassa muddhàbisittassa
paccassosi. A¤¤ataro pi khobhikkhave puriso paresaü adinnaü
theyyasaïkhàtaü àdiyi. Tamenaü aggahesuü gahetvà ra¤¤o khattiyassa
muddhàbhisittassa dassesuü “ayaü deva puriso paresaü adinnaü
theyyasaïkhàtaü àdiyã”ti. Evaü vutte bhikkhave ràjà khattiyo
muddhàbhisittotaü purisaü etadavoca: “saccaü kira tvaü ambho purisa
paresaü adinnaü theyyasaïkhàtaü àdiyã”ti. “Saccaü devà”ti. “Kiü
kàraõà?”Ti. “Nahi deva jãvàmã”ti. Atha kho bhikkhave ràjà khattiyo
muddhàbhisitto tassa purisassa dhanamanuppàdàsi “iminà tvaü ambho purisa
dhanena attanà ca jãvàhi, màtàpitaro ca posehi, puttadàra¤ca posehi,
kammante ca payojehi, samaõabràhmaõesu5 uddhaggikaü dakkhiõaü
patiññhapehi, sovagagikaü sukhavipàkaü saggasaüvattanikanti. ‘ “Evaü
devà”ti kho bhikkhaveso puriso ra¤¤o khattiyassa muddhàbhisittassa
paccassosi.

Assosuü ko bhikkhave manussà: ye kira bho paresaü adinnaü
theyyasaïkhàtaü àdiyanti, tesaü ràjà dhanamanuppadetã6ti. Sutvàna tesaü
etadahosi “yannåna mayampi paresaü adinnaü theyyasaïkhàtaü
àdiyeyyàmà”ti.

- - - - - - - - - - - - - - - -

1. Dhanamanuppadàsi (machasaü) 2. Dalidadadisaü. [PTS] dalidadisaü (syà) 3. âdiyayi

(Syà) 4. Patiññhàpeti (machasaü) 5. Samaõesu bràhmaõesu (bahusu) 6. Dhanamanuppadesã [PTS]

[BJT Page 112] [\x 112/]

Atha kho bhikkhave a¤¤ataro puriso paresaü adinnaü theyyasaïkhàtaü
àdiyi. Taneü aggahesuü gahetvà ra¤¤o khattiyassa muddhàbhisittassa
dassesuü “ayaü deva puriso paresaü adinnaü theyyasaïkhàtaü àdiyãti.

[PTS Page 067] [\q 67/] evaü vutte bhikkhave ràjà khattiyo
muddhàbhisitto taü purisaü etadavoca: “saccaü kira tvaü ambho purisa
paresaü adinnaü theyyasaïkhàtaü àdiyã”ti. “Saccaü devà”ti.
“Kiükàraõà?”Ti. ” Na hi deva jivàmã”ti. Atha kho bhikkhave ra¤¤o
khattiyassa muddhàbhisittassa etadahosi: “sace kho ahaü yo yo pi paresaü
adinnaü theyyasaïkhàtaü àdiyissati, tassa tassa dhanamanuppadassàmi,
evamidaü adinnàdànaü pavaóóhissati. Yannånàhaü imaü purisaü sunisedhaü
nisedheyyaü målachessaü1 kareyyaü, sãsamassa candeyya”nti.

10. Atha kho bhikkhave ràjà khattiyo muddhàbhisitto purise àõàpesi: ”
tena hi bhaõe imaü purisaü dakhàya rajjuyà pacchàbàhaü gàëhabandhanaü
bandhitvà khuramuõóaü karitvà, kharassarena paõavenarathiyà rathiü
siïghàñakena siïghàñakaü parinetvà dakkhiõena dvàrena nikkhàmetvà
dakkhiõato nagarassa sunisedhaü nisedhetha, målachejjaü karotha,
sãsamassa chàndathà”ti. ‘Evaü devà’ti kho bhikkhave te purisà ra¤¤o
khattiyassa muddhàbhisittassa pañissutvà taü purisaü daëhàya rajjuyà
pacchàbàhaü2 gàëhakhandhanaü khandhitvà khuramuõóaü karitvà,
kharassarena paõavena rathiyà4 rathiü siïghàñakena siïghàñakaü
parinetvà, dakkhiõena dvàrena nikkhàmetvà, 5 dakkhiõato nagarassa
sunisedhaü nisedhesuü målachejjaü akaüsu, sãsamassa chindiüsu. Assosuü
kho bhikkhave manussà, “ye kira bho paresaü adinnaü theyyasaïkhàtaü
àdiyanti, te ràjà sunisedhaü nisedheti, målachejjaü karoti, sãsàni tesaü
chindatã”ti. Sutvàna tesaü etadahosi: yannåna mayampi tiõhàni satthàni
kàràpessàma6 tiõhàni satthàni kàràpetvà yesaü adinnaü theyyasaïkhàtaü
àdiyissàma, te [PTS Page 068] [\q 68/] sunisedhaü nisedhessàma,
målachejjaü karissàma, sãsàni tesaü chindissàmà”ti. Te tiõhàni satthàni
kàràpesuü, tiõhàni satthàni kàràpetvà gàmaghàtakampi upakkamiüsu kàtuü,
nigamaghàtampi upakkamiüsu kàtuü, nagaraghàtampi upakkamiüsu kàtuü,
patthaduhanampi3 upakkamiüsu kàtuü. Yesaü te adinnaü theyyasaïkhàtaü
àdiyanti, te sunisedhaü nisedhenti, målachejjaü karonti, sãsàni tesaü
chandanti. Iti kho bhikkhave adhanànaü dhane ananuppadãyamàne dàëiddiyaü
vepullamagamàsi. Dàëiddiye vepullaü gate adinnàdànaü vepullamagamàsi,
adinnàdàne vepullaü gate satthaü vepullamagamàsi. Satthe vepullaü gate
pàõàtipàto vepullamagamàsi. Pàõàtipàte vepullaü gate tesaü sattànaü àyu
pi parihàyi, vaõõo pi parihàyi, tesaü àyunàpi parihàyamànànaü vaõõenapi
parihàyamànànaü asãtivassasahassàyukànaü manussàü puttà cattàrãsaü
vassasahassàkà ahesuü.

- - - - - - - - - - - - - - - -

1. Målaghaccaü (machasaü) 2. Pacchàbàhuü (syà) 3. Patthaduhanamapi
(machasaü) 4. Rathiyàya rathiyaü (syà) 5. Nikakhamatva (sãmu. Machasaü,
[PTS] 6. Kàràpeyakama (syà

[BJT Page 114] [\x 114/]

11. Cattàrãsaüvassasahassàyukesu bhikkhave, manussesu a¤¤ataro puriso
paresaü adinnaü theyyasaïkhàtaü àdiyi. Tamenaü aggahesuü, gahetvà ra¤¤o
khattiyassa muddhàbhisittassa dassesuü. “Ayaü deva, puriso paresaü
adinnaü theyyasaïkhàtaü àdiyã”ti. Evaü vutte bhikkhave, ràjà khattiyo
muddhàbhisitto taü purisaü etadavoca; “saccaü kira tvaü ambho purisa,
paresaü adinnaü theyyasaïkhàtaü àdiyi?”Ti. “Na hi devà”ti sampajànamusà
abhàsi. Iti kho bhikkhave, adhanànaü dhane ananuppadiyamàne dàëiddiyaü
vepullamagamàsi. Dàëiddiye vepullaü gate adinnàdànaü vepullamagamàsi.
Adinnàdàne vepullaü gate satthaü vepullamagamàsi. Satthe vepullaü gate
pàõàtipàto vepullamagamàsi. Pàõàtipate vepullaü gate musàvàdo
vepullamagamàsi. [PTS Page 069] [\q 69/] musàvàde vepullaü gate tesaü
sattànaü àyu pi parihàyi, vaõõo pi parihàyi, tesaü àyunà pi
parihàyamànànaü vaõõena pi parihàyamànànaü cattàrãsavassasahassàyukànaü
manussànaü vãsativassasahassàyukà puttà ahesuü. Vãsativassasahassàyukesu
bhikkhave, manussesu a¤¤ataro puriso paresaü adinnaü theyyasaïkhàtaü
àdiyi. Tamenaü a¤¤ataro purisora¤¤o khattiyassa muddhàbhisittassa
àrocesi: “itthannàmo deva, puriso paresaü adinnaü theyyasaïkhàtaü
àdiyã”ti pesu¤¤amakàsi. Iti kho bhikkhave, adhanànaü dhane
ananuppadãyamàne dàëiddiyaü vepullamagamàsi. Dàëiddiye vepullaü gate
adinnàdànaü vepullamagamàsi. Adinnàdàne vepullaü gate satthaü
vepullamagamàsi. Satthe vepullaü gate pàõàtipàto vepullamagamàsi.
Pàõàtipàte vepullaü gate musàvàdo vepullamagamàsi. Musàvàde vepullaü
gate pisuõà vàcà vepullamagamàsi. Pisuõàya vàcàya vepullaü gatàya tesaü
sattànaü àyu pi parihàyi vaõõo pi parihàyi. Tesaü àyunà pi
parihàyamànànaü vaõõena pi parihàyamànànaü vãsativassasahassàyukànaü
manussànaü dasavassasahassàyukà puttà ahesuü.

12. Dasavassasahassàyukesu bhikkhave manussesu ekidaü sattà
vaõõavanto honti, ekidaü sattà dubbaõõà. Tattha ye te sattà dubbaõõà te
vaõõavante satte abhijajhàyantà paresaü dàresu càrittaü àpajjiüsu. Iti
kho bhikkhave adhanànaü dhane ananuppadãyamàne dàëiddiyaü
vepullamagamàsi, dàëiddiye vepullaü gate adinnàdànaü vepullamagamàsi.
Adinnàdàne vepullaü gate satthaü vepullamagamàsi. Satthe vepullaü gate
kàmesu micchàcàro vepullamagamàsi. Kàmesu micchàcàre vepullaü gate tesaü
sattànaü àyu pi parihàyi. Vaõõo pi parihàyi. Tesaü àyunà pi
parihàyamànànaü vaõõena pi parihàyamànànaü dasavassasahassàyukànaü
manussànaü pa¤cavassasahassàyukà puttà ahesuü.

- - - - - - - - - - - - - - - -

1. Vaõõavanatà. (Syà)

[BJT Page 116] [\x 116/]

13. Pa¤cavassasahassàyukesu bhikkhave, manussesu dve dhammà
vepullamagamaüsu, pharusà vàcà samphappalàpo ca. Dvãsu dhammesu vepullaü
gatesu tesaü sattànaü àyu pi parihàyi, vaõõopi parihàyi. Tesaü àyunàpi
parihàyamànànaü vaõõena pi parihàyamànànaü pa¤cavassasahassàyukànaü [PTS
Page 070] [\q 70/] manussànaü appekacce aóóhateyyavassasahassàyukà
appekacce dvevassasahassàyukà puttà ahesuü. Aóóhateyyayassasahassàyukesu
bhikkhave, manussesu abhijjhàvyàpàdà1 vepullamagamaüsu.
Abhijjhàvyàpàdesu vepullaü gatesu tesaü sattànaü àyu pi parihàyi, vaõõo
pi parihàyi. Tesaü àyunà pi parihàyamànànaü vaõõena pi parihàyamànànaü
aóóhateyyayassasahassàyukànaü manussànaü vassasahassàyukà puttà ahesuü.
Vassasahassàyukesu bhikkhave, manussesu micchàdiññhi vepullamagamàsi.
Micchàdiññhiyà vepullaü gatàya tesaü sattànaü àyu pi parihàyi, vaõõo pi
parihàyi. Tesaü àyunà pi parihàyamànànaü vaõõena pi parihàyamànànaü
vassasahassàyukànaü manussànaü pa¤cavassasatàyukà puttà ahesuü.
Pa¤cavassasatàyukesu bhikkhave, manussesu tayo dhammà vepullamagamaüsu,
adhammaràgo visamalobho micchàdhammo. Tãsu dhammesu vepullaü gatesu
tesaü sattànaü àyu pi parihàyi, vaõõopi parihàyi. Tesaü àyunà pi
parihàyamànànaü vaõõena pi parihàyamànànaü pa¤ca vassasatàyukànaü
manussànaü appekacce aóóhateyyavassasatàyukà appekacce dvevassasatàyukà
puttà ahesuü. Aóóhateyyavassasatàyukesu bhikkhave, manussesu ime dhammà
vepullamagamaüsu, amatteyyatà apetteyyatà asàma¤¤atà abrahma¤¤atà na
kulejeññhàpacàyità.

14. Iti kho bhikkhave, adhanànaü dhane ananuppadãyamàne dàëiddiyaü
vepullamagamàsi, dàëiddiye vepullaü gate adinnàdànaü vepullamagamàsi.
Adinnàdàne vepullaü gate satthaü vepullamagamàsi. Satthe vepullaü gate
pàõàtipàto vepullamagamàsi. Pàõàtipàte vepullaü gate musàvàdo
vepullamagamàsi. Musàvàde vepullaü gate pusuõà vàcà vepullamagamàsi.
Pisuõàya vàcàya vepullaü gatàya kàmesu micchàcàro vepullamagamàsi.
Kàmesu micchàcàre [PTS Page 071] [\q 71/] vepullaü gate dve dhammà
vepullamagamaüsu. Pharusà vàcà samphappalàpo ca. Dvãsu dhammesu vepullaü
gatesu abhijjhàvyàpàdà’ vepullamagamaüsu, abhijjhàvyàpàdesu vepullaü

- - - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Abhijjhàvàpàdo [PTS]

[BJT Page 118] [\x 118/]

Gatesu micchàdiññhi vepullamagamàsi. Micchàdiññhiyà vepullaü gatàya
tayo dhammà vepullamagamaüsu. Adhammaràgo visamalobho micchàdhammo tãsu
dhammesu vepullaü gatesu ime dhammà vepullamagamaüsu. Amatteyyatà
apetteyyatà asàma¤¤atà abrahma¤¤atà na kulejeññhàpacàyità. Imesu
dhammesu vepullaü gatesu tesaü sattànaü àyu pi parihàyi, vaõõopi
parihàyi. Tesaü àyunà pi parihàyamànànaü vaõõena pi parihàyamànànaü
aóóhateyyavassasatàyukànaü manussànaü vassasatàyukà puttà ahesuü.

Dasavassàyukasamayo

15. Bhavissati bhikkhave, so samayo yaü imesaü manåssànaü
dasavassàyukà puttà bhavissanti. Dasavassàyukesu bhikkhave, manussesu
pa¤cavassikà1 kumàrikà alampateyyà bhavissanti. Dasavassàyukesu
bhikkhave, manussesu imàni rasàni antaradhàyissanti, seyyathãdaü sappi
navanãtaü telaü madhu phànitaü loõaü. Dasavassàyukesu bhikkhave,
manussesu kudråsako aggaü bhojanànaü, 2 bhavissati. Seyyathàpi
bhikkhave, etarahi sàlimaüsodano aggaü bhojanànaü, evameva kho
bhikkhave, dasavassàyukesu manussesu kudusako aggaü bhojanànaü
bhavissati. Dasavassàyukesu bhikkhave, manussesu dasakusalakammapathà
sabbena sabbaü antaradhàyissanti, dasaakusalakammapathà atibyà3
dippissanti. Dasavassàyukesu bhikkhave, manussesu kusalantipi na
bhavissati. Kuto pana kusalassa kàrako. Dasavassàyukesu bhikkhave,
manussesu ye te bhavissantã amatteyyà [PTS Page 072] [\q 72/] apetteyyà
asàma¤¤à abrahma¤¤à na kule jeññhàpacàyino, te pujjà ca4 bhavissanti
pàsaüsà ca. Seyyathàpi bhikkhave, etarahi matteyyà5 petteyyà sàma¤¤à
brahma¤¤à kule jeññhà pacàyino pujjà ca pàsaüsà ca, evameva kho
bhikkhave, dasavassàyukesu manussesu ye te bhavissanti amatteyyà
apetteyyà asàma¤¤à abrahma¤¤à na kule jeññhàpacàyino, te pujjà ca
bhavissanti pàsaüsà ca. Dasavassàyukesu bhikkhave, manussesu na
bhavissati màtà ti và màtucchà ti và màtulànã ti và àcariyabhariyà ti và
6 garånaü dàro7 ti và sambhedaü loko gamissati yathà ajeëakà
kukkuñasåkarà soõasigàlà8.

- - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Pa¤camàsikà (kami) 2. Agagabhojanaü 3. Ativiya[PTS]syà ) 4. Påjà.
(Syà) 5. Metatasyà [PTS] 6. ‘Pità tivà putucchati’ và iti adhiko pàñho
syàmapotthakesu dussati. 7. Dàro (sãmu) 8. Ghoõasiïgàlà (machasaü)

[BJT Page 120] [\x 120/]

16. Dasavassàyukesu bhikkhave, manussesu tesaü sattànaü a¤¤ama¤¤ambhi
tibbo àghàto paccupaññhito bhavissati, tibbo byàpàdo, tibbo manopadoso,
tibbaü vadhakacittaü màtu pi puttamhi, puttassa pi màtari, pitu pi
puttamhi puttassa pi pitari, bhàtu pi bhàtari bhàtu pi bhaginiyà,
bhaginiyà pi bhàtari, tibbo àghàto paccupaññhito bhavissati tibbo
byàpàdo tibbo manopadoso tibbaü vadhakacittaü. Seyyathàpi bhikkhave,
màgavikassa mãgaü disvà tibbo àghàto paccupaññhito hoti tibbo byàpàdo
tibbo manopadoso tibbaü vadhakacittaü evameva kho bhikkhave,
dasavassàyukesu manussesu tesaü sattànaü a¤¤ama¤¤amhi tibbo àghàto
paccupaññhito bhavissati tibbo byàpàdo tibbo manopadoso tibbaü
vadhakacittaü màtu pi puttamhi, puttassa pi màtari, pitu pi puttamhi,
puttassa pi pitari, bhàtu pi bhàtari, bhàtu pi bhaginiyà, bhaginiyà pi
bhàtari, tibbo [PTS Page 073] [\q 73/] àghàto paccupaññhito bhavissati,
tibbo byàpàdo, tibbo manopadoso, tibbaü vadhakacittaü. Dasavassàyukesu
bhikkhave, manussesu sattàhaü satthantarakappo bhavissati. Te
a¤¤ama¤¤amahi migasa¤¤aü pañilabhissanti tesaü tiõhàni satthàni hatthesu
pàtubhavissanti. Te tiõhena satthena ‘esa migo esa migo’ti a¤¤ama¤¤aü
jãvità voropessanti1.

âyuvaõõàdivaóóhanakathà

17. Atha kho tesaü bhikkhave, sattànaü ekaccànaü evaü bhavissati, ‘mà
ca mayaü ka¤ci2. Mà ca amhe kocã, yannåna mayaü tiõagahaõaü và
vanagahaõaü và rukkhagahaõaü và nadãviduggaü và pabbatavisamaü và
pavisitvà vanamålaphalàhàrà yàpeyyàmà’ti. Te tiõagahaõaü và vanagahaõaü
và rukkhagahaõaü và nadãviduggaü và pabbatavisamaü và pavisitvà sattàhaü
vana målaphalàhàrà yàpessanti3. Te tassa4 sattàhassa accayena
tiõagahaõà vanagahaõà rukkhagahaõà nadãviduggà pabbatavisamà nikkhamitvà
a¤¤ama¤¤aü àliïgitvà sahàgàyissanti samassàsissanti ‘diññhà bho satta,
jãvasi, diññhà bho satta jãvasã’ti. Atha kho tesaü bhikkhave, sattànaü
evaü bhavissati ‘mayaü ko akusalànaü dhammànaü samàdànahetu evaråpaü
àyataü ¤àtikkhayaü pattà yannåna mayaü kusalaü kareyyàma.

- - - - - - - - - - - - - - - -

1. Poropissatti(syà) 2. Ki¤ci (kàm) 3. Yàpeyyatti. [PTS] 4. Tattha (sãmu)

[BJT Page 122] [\x 122/]

Kiü kusalaü kareyyàma? Yannåna mayaü pàõàtipàtà virameyyàma, idaü
kusalaü dhammaü samàdàya vatteyyàmà”ti. Te pàõàtipàtà viramissanti. Idaü
kusalaü dhammaü samàdàya vattissanti. Te kusalànaü dhammànaü
samàdànahetu àyunà pi vaóóhissanti vaõõena pi vaóóhissanti. Tesaü àyunà
pi vaóóhamànànaü vaõõena pi [PTS Page 074] [\q 74/] vaóóhamànànaü
dasavassàyukànaü manussànaü vãsativassàyukà puttà bhavissanti. Atha kho
tesaü bhikkhave, sattànaü evaü bhavissati, “yaü kho kusalànaü dhammànaü
samàdànahetu àyunà pi vaóóhàma, vaõõena pi vaóóhàma. Yannåna mayaü
bhãyyosomattàya kusalaü kareyyàma. Kiü kusalaü kareyyàma? Yannåna mayaü
adinnàdànà virameyyàma, idaü kusalaü dhammaü samàdàya vatteyyàmà’ti. Te
pàõàtipàtà viramissanti adinnàdànà viramissanti. Idaü kusalaü dhammaü
samàdàya vattissanti. Te kusalànaü dhammànaü samàdànahetu àyunà’pi
vaóóhissanti, vaõõenapi vaóóhissanti. Tesaü àyunàpi vaóóhamànànaü
vaõõenapi vaóóhamànànaü vãsativassàyukànaü manussànaü
cattàlãsativassàyukà puttà bhavissanti.

Atha kho tesaü bhikkhave, sattànaü evaü bhavissati ‘mayaü kho
kusalànaü dhammànaü samàdànahetu àyunàpi vaóóhàma, vaõõenapi paóóhàma.
Yannåna mayaü bhãyyosomattàya kusalaü kareyyama. Kiü kusalaü kareyyàma?
Yannåna mayaü kàmesu micchàcàrà virameyyàma, idaü kusalaü dhammaü
samàdàya vatteyyàmà’ti. Te pàõàtipàtà viramissanti, adinnàdànà
viramissanti, kàmesu micchacàrà viramissanti. Idaü kusalaü dhammaü
samàdàya vattissanti. Te kusalànaü dhammànaü samàdànahetu àyunàpi
vaóóhissanti vaõõenapi vaóóhissanti. Tesaü àyunàpi vaóóhamànànaü
vaõõenapi vaóóhamànànaü cattàlãsavassàyukànaü manussànaü asãtivassàyukà
puttà bhavissanti.

18. Atha kho tesaü bhikkhave, sattànaü evaü bhavissati ‘mayaü kho
kusalànaü dhammànaü samàdànahetu àyunàpi vaóóhàma. Vaõõenapi vaóóhàma.
Yannåna mayaü bhãyyosomattàya kusalaü kareyyàma. Kiü kusalaü kareyyàma?
Yannåna mayaü musàvàdà virameyyàma, idaü kusalaü dhammaü samàdàya
vatteyyàmà’tã. Te pàõàtipàtà viramissanti, adinnàdànà viramissanti,
kàmesu micchàcàrà viramissanti, musàvàdà viramissanti. Idaü kusalaü
dhammaü samàdàya vattissanti. Te kusalànaü dhammànaü samàdànahetu
àyunàpi vaóóhissanti vaõõenapi vaóóhissanti.

[BJT Page 124] [\x 124/]

Tesaü àyunàpi vaóóhamànànaü vaõõenapi vaóóhamànànaü asãtivassàyukànaü
manussànaü saññhivassasatàyukà puttà bhavissanti. Atha kho tesaü
bhikkave, sattànaü evaü bhavissati ‘mayaü kho kusalànaü dhammànaü
samàdànahetu àyunàpi vaóóhàma, vaõõenapi vaóóhàma. Yannåna mayaü
bhãyyosomattàya kusalaü kareyyàma. Kiü kusalaü kareyyàma? Yannåna mayaü
pisuõàya vàcàya virameyyàma idaü kusalaü dhammaü samàdàya vatteyyàmà’ti.
Te pàõàtipàtà viramissanti, adinnàdànà viramissanti, kàmesu micchàcàrà
viramissanti. Musàvàdà viramissanti. Pisuõàya vàcàya viramissanti. Idaü
kusalaü dhammaü samàdàya vattissanti. Te kusalànaü dhammànaü samàdàna
hetu àyunàpi vaóóhissanti vaõõenapi vaóóhissanti. Tesaü àyunàpi
vaóóhamànànaü vaõõenapi vaóóhamànànaü saññhivassasatàyukànaü manussànaü
vãsaü tivassasatàyukà puttà bhavissanti.

Atha kho tesaü bhikkhave, sattànaü evaü bhavissati ‘mayaü kho
kusalànaü dhammànaü samàdànahetu àyunàpi vaóóhàma vaõõenapi paóóhàma.
Yannånaü mayaü bhãyyosomattàya kusalaü kareyyàma. Kiü kusalaü kareyyàma?
Yannåna mayaü pharusàya vàcàya virameyyàma. Idaü kusalaü dhammaü
samàdàya vatteyyàmà’ti. Te pàõàtipàtà viramissanti, adinnàdànà
viramissanti, kàmesu micchàcàrà viramissanti, musàvàdà viramissanti,
pisuõàya vàcàya viramissanti, pharusàya vàcàya viramissanti. Ida kusalaü
dhammaü samàdàya vattissanti. Te kusalànaü dhammànaü samàdànahetu
àyunàpi vaóóhissanti vaõõenapi vaóóhissanti. Tesaü àyunàpi vaóóhamànànaü
vaõõenapi vaóóhamànànaü vãsaütivassasatàyukànaü manussànaü
cattàrãsaüjabbassasatàyukà puttà bhavissanti.

Atha kho tesaü bhikkhave, sattànaü evaü bhavissati ‘mayaü kho
kusalànaü dhammànaü samàdànahetu àyunàpi vaóóhàma vaõõenapi paóóhàma.
Yannånaü mayaü bhãyyosomattàya kusalaü kareyyàma. Kiü kusalaü kareyyàma?
Yannåna mayaü sampapphalàpà virameyyàma. Idaü kusalaü dhammaü samàdàya
vatteyyàmà’ti. Te pàõàtipàtà viramissanti, adinnàdànà viramissanti,
kàmesu micchàcàrà viramissanti, musàvàdà viramissanti, pisuõàya vàcàya
viramissanti, sampapphalàpà viramissanti. Ida kusalaü dhammaü samàdàya
vattissatti. Te kusalànaü dhammànaü samàdànahetu àyunàpi vaóóhissanti
vaõõenapi vaóóhissanti. Tesaü àyunàpi vaóóhamànànaü vaõõenapi
vaóóhamànànaü cattàrãsaüchabbassasatàyukànaü manussànaü dvesahassayukà
puttà bhavissanti.

[BJT Page 126] [\x 126/]

19. Atha kho tesaü bhikkhave, sattànaü evaü bhavissati’mayaü kho
kusalànaü dhammànaü samàdànahetu àyunàpi vaóóhàma, vaõõenapi vaóóhàma,
yannåna mayaü bhãyyosomattàya kusalaü kareyyàma. Kiü kusalaü kareyyàma?
Yannåna mayaü abhijjhaü pajaheyyàma. Idaü kusalaü dhammaü samàdàya
vatteyyàmà’ti. Te pàõàtipàtà viramissanti, adinnàdànà viramissanti,
kàmesu micchàcàrà viramissanti, musàvàdà viramissanti, pisuõàya vàcàya
viramissanti, pharusàya vàcàya viramissanti, sampapphalàpà viramissanti,
abhijjhaü pajahissanti, idaü kusalaü dhammaü samàdàya vattissanti. Te
kusalànaü dhammànaü samàdànahetu àyunàpi vaóóhissanti vaõõenapi
vaóóhissanti. Tesaü àyunàpi vaóóhamànànaü vaõõenapi vaóóhamànànaü
dvevassasahassàyukànaü manussànaü cattàrivassasahassàyukà puttà
bhavissanti.

Atha kho tesaü bhikkhave, sattànaü evaü bhavissati’mayaü kho
kusalànaü dhammànaü samàdànahetu àyunàpi vaóóhàma, vaõõenapi vaóóhàma,
yannåna mayaü bhãyyosomattàya kusalaü kareyyàma. Kiü kusalaü kareyyàma?
Yannåna mayaü vyàpàdaü pajaheyyàma, idaü kusalaü dhammaü samàdàya
vatteyyàmà’ti. Te pàõàtipàtà viramissanti, adinnàdànà viramissanti,
kàmesu micchàcàrà viramissanti, musàvàdà viramissanti, pisuõàya vàcàya
viramissanti, pharusàya vàcàya viramissanti, sampapphalàpà viramissanti,
abhijjhaü pajahissanti, vyàpàdaü pajahissanti. Idaü kusalaü dhammaü
samàdàya vattissanti. Te kusalànaü dhammànaü samàdànahetu àyunàpi
vaóóhissanti vaõõenapi vaóóhissanti. Tesaü àyunàpi vaóóhamànànaü
vaõõenapi vaóóhamànànaü cattàrivassasahassàyukànaü1 manussànaü
aññhavassasahassàyukà puttà bhavissanti.

Atha kho tesaü bhikkhave, sattànaü evaü bhavissati’mayaü kho
kusalànaü dhammànaü samàdànahetu àyunàpi vaóóhàma, vaõõenapi vaóóhàma,
yannåna mayaü bhãyyosomattàya kusalaü kareyyàma. Kiü kusalaü kareyyàma?
Yannåna mayaü micchàdiññhiü pajaheyyàma. Idaü kusalaü dhammaü samàdàya
vatteyyàmà’ti. Te pàõàtipàtà viramissanti, adinnàdànà viramissanti,
kàmesu micchàcàrà viramissanti, musàvàdà viramissanti, pisuõàya vàcàya
viramissanti, pharusàya vàcàya viramissanti, sampapphalàpà viramissanti,
abhijjhaü pajahissanti, vyàpàdaü pajahissanti, micchàdiññhiü
pajahissanti. Idaü kusalaü dhammaü samàdàya vattissanti. Te kusalànaü
dhammànaü samàdànahetu àyunàpi vaóóhissanti vaõõenapi vaóóhissanti.
Tesaü àyunàpi vaóóhamànànaü vaõõenapi vaóóhamànànaü
aññhavassasahassàyukànaü manussànaü vãsativassasahassàyukà puttà
bhavissanti.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Cattàrivassasahassàyukànaü (machasaü[PTS] [BJT Page 128 [\x 128/]
20.] Atha kho tesaü bhikkhave, sattànaü evaü bhavissati’mayaü kho
kusalànaü dhammànaü samàdànahetu àyunàpi vaóóhàma, vaõõenapi vaóóhàma,
yannåna mayaü bhãyyosomattàya kusalaü kareyyàma. Kiü kusalaü kareyyàma?
Yannåna mayaü tayo dhamme pajaheyyàma. Adhammaràgaü visamalobhaü
micchàdhammaü, idaü kusalaü dhammaü samàdàya vatteyyàmà’ti. Te
pàõàtipàtà viramissanti, adinnàdànà viramissanti, kàmesu micchàcàrà
viramissanti, musàvàdà viramissanti, pisuõàya vàcàya viramissanti,
pharusàya vàcàya viramissanti, sampapphalàpà viramissanti, abhijjhaü
pajahissanti, vyàpàdaü pajahissanti, micchàdiññhiü pajahissanti, tayo
dhamme pajahissanti: adhammaràgaü visamalobhaü micchàdhammaü. Idaü
kusalaü dhammaü samàdàya vattissanti. Te kusalànaü dhammànaü
samàdànahetu àyunàpi vaóóhissanti vaõõenapi vaóóhissanti. Tesaü àyunàpi
vaóóhamànànaü vaõõenapi vaóóhamànànaü vãsativassasahassàyukànaü
manussànaü cattàrivassasahassàyukà [PTS Page 075] [\q 75/] puttà
bhavissanti.

21. Atha kho tesaü bhikkhave, sattànaü evaü bhavissati’mayaü kho
kusalànaü dhammànaü samàdànahetu àyunàpi vaóóhàma, vaõõenapi vaóóhàma.
Yannåna mayaü bhãyyosomattàya kusalaü kareyyàma. Kiü kusalaü kareyyàma?
Yannåna mayaü matteyyà assàma petteyyà assàma sàma¤¤à brahma¤¤à
kulejeññhàpacàyino, idaü kusalaü dhammaü samàdàya vatteyyàmà’ti. Te
pàõàtipàtà viramissanti, adinnàdànà viramissanti, kàmesu micchàcàrà
viramissanti, musàvàdà viramissanti, pisuõàya vàcàya viramissanti,
pharusàya vàcàya viramissanti, sampapphalàpà viramissanti, abhijjhaü
pajahissanti, vyàpàdaü pajahissanti, micchàdiññhiü pajahissanti, tayo
dhamme pajahissanti: adhammaràgaü visamalobhaü micchàdhammaü. Matteyyà
bhavissanti petteyyà sàma¤¤à brahma¤¤à kulejeññhàpacàyino. Idaü kusalaü
dhammaü samàdàya vattissanti. Te kusalànaü dhammànaü samàdànahetu
àyunàpi vaóóhissanti vaõõenapi vaóóhissanti. Tesaü àyunàpi vaóóhamànànaü
vaõõenapi vaóóhamànànaü cattàrãsaüvassasahassàyukànaü manussànaü
asãtivassasahassàyukà puttà bhavissanti. Asãtivassa sahassàyukesu
bhikkhave, manussesu pa¤cavassasatika kumàrikà alampateyyà bhavissanti.
Asãtivassasahassàyukesu bhikkhave, manussesu tayo àbàdhà bhavissanti
icchà anasanaü jarà.

[BJT Page 130] [\x 130/]

Saïkharàjuppatti

22. Asãtivassasahassàyukesu bhikkhave, manussesu ayaü jambudãpo iddho
ceva bhavissati phãto ca, kukkuñasampàtikà1
gàmanigamajanapadaràjadhàniyo2. Asãtivassasahassàyukesu bhikkhave,
manussesu ayaü jambudãpo avãci ma¤¤e phuño bhavissati manussehi,
seyyathàpi naëavanaü saravanaü3 và.

Asãtivassasahassàyukesu bhikkhave, manussesu ayaü bàràõasã ketumatã
nàma ràjadhàni bhavissati iddhà ceva phãtà ca bahujanà ca àkiõõamanussà
ca subhikkhà ca. Asãtivassasahassàyukesu bhikkhave, manussesu imasmiü
jambudipe caturàsãti nagarasahassàni bhavissanti
ketumatãràjadhànipamukhàni. Asãtivassasahassàyukesu bhikkhave, manussesu
ketumatiyà ràjadhàniyà saükho nàma ràjà uppajjissati cakkavattã
dhammiko dhammaràjà càturanto vijitàvã janapadatthàvariyappattà
sattaratanasamannàgato. Tassimàni sattaratanàni bhavissanti,
seyyathãdaü, cakkaratanaü hatthiratanaü assaratanaü maõiratanaü
itthiratanaü gahapatiratanaü parinàyakaratanameva sattamaü. Parosahassaü
kho panassa puttà bhavissanti sårà vãraïgaråpà parasenappamaddanà. So
imaü pathaviü sàgarapariyantaü adaõóena asatthena dhammena abhivijiya
ajjhàvasissati.

Metteyyabuddhuppàdo

23. Asãtivassasahassàyukesu bhikkhave, manussesu [PTS Page 076] [\q
76/] metteyyo nàma bhagavà loke uppajjissati arahaü sammàsambuddho
vijjàcaraõasampanno sugato lokavidu anuttaro purisadammasàrathi satthà
devamanussànaü buddho bhagavà. Seyyathàpahaü etarahi loke uppanno arahaü
sammàsambuddho vijjàcaraõasampanno sugato lokavidå anuttaro
purisadammasàrathã satthà devamanussànaü buddho bhagavà. So imaü lokaü
sadevakaü samàrakaü sabrahmakaü sassamaõabràhmaõiü pajaü sadevamanussaü
sayaü abhi¤¤à sacchikatvà pavedemi. So dhammaü desessati àdikalyàõaü
majjhekalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü sabya¤janaü kevalaparipuõõaü
parisuddhaü brahmacariyaü pakàsessati. Seyyathàpahaü etarahi dhammaü
desemi àdikalyàõaü majjhekalyàõaü pariyosànakalyàõaü sàtthaü sabya¤janaü
kevalaparipuõõaü parisuddhaü brahmacariyaü pakàsemi. So
anekasatasahassaü bhikkhusaïghaü pariharissati seyyathàpahaü etarahi
anekasataü bhikkhusaïghaü pariharàmi.

- - - - - - - - - - - - - - - -

1. Kukakuñasamyàtità (syà) 2. Gàmanigama janapadà ràjadhàniyo (kam), gàmanigamaràjadhàniyo (machasaü) 3. Sàravanaü (syà)

[BJT Page 132] [\x 132/]

24. Atha kho bhikkhave, saïkho nàma ràjà yo so yåpo ra¤¤à
mahàpanàdena karàpito, taü yåpaü ussàpetvà ajjhàvasitvà taü datvà
vissajjetvà1 samaõabràhmaõakapaõaddhikavaõibbakayàcakànaü dànaü datvà2
metteyyassa bhagavato arahato sammàsambuddhassa santike kesamassåü
ohàretvà kàsàyàni vatthàni acchàdetvà agàrasmà anagàriyaü pabbajissati.
So evaü pabbajito samàno eko våpakaññhe appamatto àtàpã pahitatto
viharanto na cirasseva yassatthàya kulaputtà sammadeva agàrasmà [PTS
Page 077] [\q 77/] anagàriyaü pabbajanti, tadanuttaraü
brahmacariyapariyosànaü diññhava dhamme sayaü abhi¤¤à sacchikatvà
upasampajja viharissati.

25. Attadãpà bhikkhave, viharatha attasaraõà ana¤¤asaraõà. Dhammadãpà
dhammasaraõà ana¤¤asaraõà. Katha¤ca bhikkhave, bhikkhu attadãpo
viharati attasaraõo ana¤¤asaraõo, dhammadãpo dhammasaraõo ana¤¤asaraõo?.

Idha bhikkhave, bhikkhu kàye kàyànupassã viharati àtàpã sampajàno
satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Vedanàsu vedanànupassã viharati
àtàpã sampajàno satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Citte
cittànupassã viharati àtàpã sampajàno satimà vineyya loke
abhijjhàdomanassaü. Dhammesu dhammànupassã viharati àtàpã sampajàno
satimà vineyya loke abhijjhàdomanassaü. Evaü kho bhikkhave, bhikkhu
attadipo viharati attasaraõo ana¤¤asaraõo, dhammadãpo dhammasaraõo
ana¤¤asaraõo.

Bhikkhuno àyuvaõõàdivaóóhanakathà

26. Gocare bhikkhave, caratha sake pettike visaye. Gocare bhikkhave,
carantà sake pettike visaye àyunà pi vaóóhissatha, vaõõena pi
vaóóhisassatha, sukhena pi vaóóhissatha, bhogana pi vaóóhissatha, balena
pi vaóóhissatha. Ki¤ca bhikkhave, bhikkhuno àyusmiü? Idha bhikkhave,
bhikkhu chandasamàdhipadhànasaïkhàrasamannàgataü - iddhipàdaü bhàveti,
viriyasamàdhipadhànasaïkhàrasamannàgataü iddhipàdaü bhàveti,
cittasamàdhipadhànasaïkhàrasamannàgataü iddhipàdaü bhàveti,
vãmaüsàsamàdhipadhànasaïkhàrasamannàgataü iddhipàdaü bhàveti. So imesaü
catunnaü iddhipàdànaü bhàvitattà bahulãkatattà àkaïkhamàno kappaü và
tiññheyya kappàvasesaü và. Idaü kho bhikkhave, bhikkhuno àyusmiü.

- - - - - - - - - - - - - - - - - - -

1. Visasajajitva (machasaü) 2. Daditvà [PTS]

[BJT Page 134] [\x 134/]

Ki¤ca bhikkhave, bhikkhuno vaõõasmiü? Idha bhikkhave, bhikkhu sãlavà
hoti pàtimokkhasaüvarasaüvuto [PTS Page 078] [\q 78/] viharati
àcàragocarasampanno anumattesu vajjesu bhayadassàvã, samàdàya sikkhati
sikkhàpadesu. Idaü kho bhikkhave, bhikkhuno vaõõasmiü.

Ki¤ca bhikkhave, bhikkhuno sukhasmiü? Idha bhikkhu vivicceva kàmehi
vivicca akusalehi dhammehi savitakkaü savicàraü vivekajaü pãtisukhaü
pañhamajjhànaü upasampajja viharati. Vitakkavicàrànaü våpasamà ajjhattaü
sampasàdanaü cetaso ekodibhàvaü avitakkaü avicàraü samàdhijaü
pãtisukhaü dutiyajjhànaü upasampajja viharati. Pãtiyà ca viràgà
upekkhako ca viharati sato ca sampajàno sukhaü ca kàyena pañisaüvedeti,
yaü taü ariyà àcikkhanti ‘upekkhako satimà sukhavihàrã’ti taü
tatiyajjhànaü1 upasampajja viharati. Sukhassaca pahàõà dukkhassa ca
pahàõà pubbeva somanassadomanassànaü atthaïgamà adukkhaü asukhaü2
upekkhàsatipàrisuddhiü catutthajjhànaü upasampajja viharati. Idaü kho
pana bhikkhave, bhikkhuno sukhasmiü.

Ki¤ca bhikkhave, bhikkhuno bhegasmiü? Idha bhikkhave, bhikkhu
mettàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati, tathà dutiyaü,
tathà tatiyaü, tathà catutthaü, iti uddhamadho tiriyaü sabbadhi
sabbattatàya sabbàvantaü lokaü mettàsahagatena cetasà vipulena
mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena2 pharitvà viharati. Idha
bhikkhave, bhikkhu karuõàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati,
tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthaü, iti uddhamadho tiriyaü
sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü karuõàsahagatena cetasà vipulena
mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena2 pharitvà viharati. Idha
bhikkhave, bhikkhu muditàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà viharati,
tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthaü, iti uddhamadho tiriyaü
sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü muditàsahagatena cetasà vipulena
mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena2 pharitvà viharati. Idha
bhikkhave, bhikkhu upekkhàsahagatena cetasà ekaü disaü pharitvà
viharati, tathà dutiyaü, tathà tatiyaü, tathà catutthaü, iti uddhamadho
tiriyaü sabbadhi sabbattatàya sabbàvantaü lokaü upekkhàsahagatena cetasà
vipulena mahaggatena appamàõena averena abyàpajjena2 pharitvà viharati.
Idaü kho bhikkhave, bhikkhuno bhogasmiü.

Ki¤ca bhikkhave, bhikkhuno balasmiü? Idha bhikkhave, bhikkhu àsavànaü
khayà anàsavaü cetovimutti pa¤¤àvimuttiü diññheva dhamme sayaü abhi¤¤à
sacchikatvà upasampajja viharati. Idaü kho bhikkhave, bhikkhuno
balasmiü.

Nàhaü bhikkhave, a¤¤aü ekabalampi samanupassàmi yaü evaü duppasahaü
yathayidaü bhikkhave, màrabalaü. [PTS Page 079] [\q 79/] kusalànaü
bhikkhave, dhammànaü samàdànahetu evamidaü pu¤¤aü pavaóóhatãti.

Idamavoca bhagavà, attamanà te bhikkhå bhagavato bhàsitaü abhinandunti.

Cakkavatatisãhanàdasuttaüniññhitaü tatiyaü.

- - - - - - - - - - - - - - - -

1. Pañhamajjhànaü sãmu. [PTS] 2. Abyapajjhenaü (sãmu.[PTS] )

oS ksldh

kfud ;ii N.jf;d wryf;d iuud iunqoaOii

))uyfKks” fuz Ydikfhys uyK f;fuz lfhys lh wkqj n,kafklaj” fjzokdjkays
fjzokd wkqj n,kafklaj” isf;ys is; wkqj n,kafklaj flf,ia ;jk jSrAhh
we;sjhym;a kqjKska hqla;j” isys we;2j ialkaO f,dalfhys we,au;a udkisl
Èl;a Èr,d jdih flfrA’

5′ ))uyfKks” fmr OdrAusljQ OrAurdckajQ” uydoajSm i;rg wOsm;sjQ” oskk
.;s we;s ckmofhys ia:srNdjhg meusKshdjQ r;ak y;lska hqla;jQ
))o

))uyfKks” blans;s o

))rcf;fuz rdcRDIs *;dmihd( fj; f.dia osjH pl1r;akh fkdfmkS .sh nj
oekakqfjzh’ ta rdc RDIs f;fuz mq;1jQ CI;1sh rcqg fuz ldrKh lSfhah’

))foajhka jykai” ta ksjeros ilajs;s j;a ljfrAo$))

*3(’ ))mq;1h” kqU OrAufhys msysgd” OrAuhg i;aldr lruska” OrAuhg .re
lruska” Oruh m1sh lruska” OrAuh mqouska” OrAuh jZosuska” OrAuoajchlaj”
OrAufla;2jlaj” OrAuh m1Odk fldg f.k” ish wUq orejka iS,h wkqj yeisrSfuys
msysgqjd” Tjqkg l

*4(’ ))n,fik.o” OdrAusl CI;1shhkao” n1dyauK .Dym;Skao” iS,fhys msysgqjd Tjqkg l

*5(’ ))ks.u ckmo jdiSkao” uyK nuqKkao” isjqmdjqka yd l2re,a,kao” cSjs; odkfhka wdrCId lrj’))

*6(’ ish rfgys wOrAu l1shd fkdmj;akd f,i lghq;2 lrj’))

*7(’ ish rfgys cSj;ajk Èmam;2kag Okh foj’))

*8(’ ))mq;1h” ish rfgys rd.dosh oukh l<” iukh l<” jskdY l<
huz uyK nuqfKla fj;ao” Tjqka lrd l,ska l, meusK Wkajykafia,df.ka wid
hula wl2i,ao th w;ayersh hq;2h’ hula l2i,ao th ms

7′ ))uyfKks” TgqKq me

))uyfKks” wk;2rej isjqrZ. fikZ. iys; ilajs;s rc iu. ta pl1r;akh mrAj
osYdjg .uka lf

))uyfKks” mQrAj osYdfjys huz jsreoaO rc orefjda fj;ao” Tjqyq ilajs;s rc lrd meusK fufia lSjdyqh’))

))m1dKjO fkdlg hq;2hs’ fydrluz fkdlg hq;2hs’ lduus;Hdpdrfhys
fkdyeisrsh hq;2hs’ fndre fkdlsh hq;2hs’ u;ameka fkdnsh hq;2hs’ fmr rdcH
wkqNj l< mrsosu wkqNj lrjz)) hkqfjks’

))wksla osYdjkayso huz ta rcorefjda fj;ao” ta ish,af,dau ilajs;s rc wkqj hkafkda jQy’))

8′ ))uyfKks” tjsg ta pl1r;akh iuqÊh fl

))ksfodia ilajs;s j;ays msysgs fmr rcqkaf.a ld,fhys huzfiao tfia
;ukaf.a u;h mrsos rg md,kh lrkakdjQ Tnf.a ld,fhys rgjeiafida oshqKqjg
fkdmeusfK;a’ wms Tng ksfodia ilajs;s j;a m1ldY lrkafkuq))hs lSy’

))uyfKks” tjsg CI;1sh rcf;fuz ta mqreIhdg Okh Èkafkah’))