965 LESSON 29-06-2013 SATURDAY-FREE ONLINE eNālāndā Research and Practice UNIVERSITY
Volume 3
27 |
Agga¤¤a
Sutta
Sub: GENERAL BODY MEETING NOTICE
Most Venerable Anand Bhante Ji
27 |
Agga¤¤a |
English |
Suttantapiñake
Dãghanikàyo
Tatiya bhàgo
Pàthikavaggo1
Namo tassa bhagavato arahato sammà sambuddhassa
4. (27) Agga¤¤asuttaü
kfud ;ii N.jf;d wryf;d iuud iunqoaOii
[\q 408/]
1. Evaü me sutaü: ekaü samayaü bhagavà 2. Atha kho bhagavà vàseññhaü àmantesi: ‘ [PTS Page 081] [\q 81/] “Taggha no bhante, bràhmaõà akkosanti paribhàsanti attaråpàya paribhàsàya paripuõõàya no aparipuõõàyà”ti. “Yathà kathaü pana vo vàseññhà, bràhmaõà akkosanti paribhàsanti attaråpàya paribhàsàya paripuõõàya no aparipuõõàyà’ti. “ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1. Pañivasati - sãmu. 2. Pàsàdacchàyàyaü - kam. 3. Samamukhà - syà kam. [BJT Page 138] [\x 138/] Bràhmaõà bhante, evamàhaüsu: “bràhmaõo’va seññho vaõõo hãnà a¤¤e “Taggha vo vàseññhà, bràhmaõà poràõaü asarantà evamàhaüsu: Càtuvaõõasuddhi 3. Cattàro’ me vàseññhà, vaõõà, khattiyà bràhmaõà vessà suddà. - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1. Kaõehà a¤¤o vaõõo - [PTS] [BJT Page: 140 [\x 140/] ] Khattiyo pi kho vàseññhà, idhekacco pàõàtipàtã pañivirato hoti Bràhmaõo’pi kho vàseññhà, idhekacco pàõàtipàtã pañivirato hoti Imesu kho vàseññhà, catusu vaõõesu evaü ubhayavokiõõesu vattamànesu - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1. Vi¤¤åpasatthà (syà) 2. Tesaü. [PTS] 3. Abhisamaparàya¤ca. (Machasaü [PTS] [BJT Page 142] [\x 142/] 4. Tadaminàpetaü vàseññhà, pariyàyena veditabbaü yathà dhammova - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1. Abhisamparàyaüca (machasaü. Sãmu) 2. Nanaü, machasaü 3.Dujàto. Syà 4. Asaühàrikà [PTS] [BJT Page 144] [\x 144/] 5. Hoti kho so vàseññhà, samayo yaü kadàci karahaci dãghassa addhuno Rasapañhavipàtubhàvo. 6. Ekodakãbhåtaü kho pana vàseññhà, tena samayena hoti andhakàro Atha kho vàseññhà, a¤¤ataro satto lolajàtiko, ‘ambho kimevidaü - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1. Màsaóóhamàsà - machasaü 2. Na itthipurisà. Syà 3.Samatani - [BJT Page 146] [\x 146/] Candimasuriyàdipàtubhàvo Atha kho te vàseññhà, sattà rasaü pañhaviü hatthehi àluppakàrakaü 7. Atha kho te vàseññhà, sattà rasaü pañhaviü paribhu¤jantà - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1. Yato kho vàseññha (sãmu) 2. Tabbhakkhà - syà. 3. Vaõõavevajjatà ca - kesuci 4. Sàdhurasaü - syà - [PTS] [BJT Page 148] [\x 148/] Bhåmipappañakapàtubhàvo 8. Atha kho tesaü vàseññhà, sattànaü rasàya Atha kho te vàseññhà, sattà bhåmipappañakaü upakkamiüsu Badàlatàpàtubhàvo. 9. Bhåmipappañake antarahite badàlatà2 pàturahosi. Seyyathàpi nàma - - - - - - - - - - - - - - - - 1. Bhåmipappàñikà - syà 2. Padàlatà - machasaü 3. Kalamabakà - syà 4. Vaõõavejjatà - machasaü 5. Anupatanti [PTS] anussarantisyà [BJT Page 150] [\x 150/] Akaññhapàkasàlipàtubhàvo 8. Atha kho tesaü vàseññhà, sattànaü badàlatàya antarahitàya Liïgapàtubhàvo. 9. Yathà yathà kho te vàseññhà, sattà akaññhapàkaü sàliü Methunadhammasamàcàro. 10. Adhammasammataü kho5 pana vàseññhà, yaü tena samayena hoti, - - - - - - - - - - - - - - 1. Taõóulatthalo - machasaü 2. Nassa asuci nassa asuci ti. - Machasaü [BJT Page 152] [\x 152/] Atha kho vàseññhà, a¤¤atarassa sattassa alasajàtikassa etadahosi: Sàlivibhàgo Atha kho te vàseññhà, sattà sannipatiüsu, sannipatitvà anutthuniüsu, - - - - - - - - - - - - - 1. Sakiüdeva - kam. 2. âhato - machasaü. 3. Sàliyo [PTS] 4.Aññhamhà - machasaü [BJT Page 154] [\x 154/] Tàya antarahitàya candimasuriyà1 pàturahesuü. Candimasuriyesu 11. Atha kho vàseññhà, a¤¤ataro satto lolajàtiko sakaü bhàgaü - - - - - - - - - - - - - 1. Candimasåriyà - machasaü 2. Paribhu¤ji - syà, paribhuüjasi (sãmu) [BJT Page 156] [\x 156/] ‘Evaü bho’ti kho vàseññhà, so satto tesaü sattànaü paccasesàsi. Mahàsammataràjà. 12, Atha kho te vàseññhà sattà sannipatiüsu, sannipatitvà - - - - - - - - - - - - - 1. Leõóunà - syà 2. Kho - [PTS] 3. So - [PTS] [BJT Page 158] [\x 158/] Khettànaü adhipati’ ti kho vàseññhà ‘khattiyo khattiyo’tveva dutiyaü Bràhmaõamaõóalaü 13. Atha kho tesaü vàseññhà sattàna¤¤eva ekaccànaü etadahosi: pàpakà - - - - - - - - - - - - - - - - - - 1. Paresaü - syà 2. A¤¤esaü - syà 3. Vàhesuü - machasaü 4. Ghàsamesamànà machasaü, ghàsamesanà - syà [BJT Page 160] [\x 160/] Hãnasammataü kho pana vàseññhà yaü tena samayena hoti, tadetarahi Vessamaõóalaü. 14. Tesa¤¤eva kho vàseññhà sattànaü ekacce sattà methunaü dhammaü Suddamaõóalaü 15. Tesa¤¤eva kho vàseññhà sattànaü ye te sattà avasesà te ëuddàcàrà2 16. Ahu kho so vàseññhà samayo yaü khattiyo pi sakaü dhammaü - - - - - - - - - - - - - - - 1. Visasutakamamanetà [PTS] Visuü kamamaneta - (sãmu) 2. Luddacàra. (Sã) [BJT Page 162] [\x 162/] Duccaritàdikathà Khattiyo pi kho vàseññhà kàyena duccaritaü caritvà, vàcàya duccaritaü Khatitiyopi kho vàseññhà kàyena sucaritaü caritvà, vàcàya sucaritaü Khattiyo pi kho vàseññhà kàyena dvayakàrã, vàcàya dvayakàrã, manasà Bodhipakkhiyabhàvanà 16. Khattiyo pi kho vàseññhà kàyena saüvuto, vàcàya saüvuto, manasà - - - - - - - - - - - - - - - 1. Sukhadukkhappañisaüvedi - machasaü 2. Parinibbàyati - machasaü. [BJT Page 164] [\x 164/] Bràhmaõo pi kho vàseññhà, vesso pi kho vàseññhà, suddopi kho 17. “Khattiyo seññho jane’tasmiü ye gottapañisàrino, 1 Sà kho panesà vàseññhà gàthà bràhmunà sanaïkumàrena sugãtà no
sàvatthiyaü viharati pubbàràme migàramàtupàsàde. Tena kho pana samayena
vàseññhabhàradvàjà bhikkhåsu parivasanti1 bhikkhubhàvaü àkaïkhamànà.
Atha kho bhagavà sàyaõhasamayaü pañisallànà vuññhito pàsàdà orohitvà
pàsà pacchàyàyaü2 abbhokàse caïkamati. Addasà kho vàseññho bhagavantaü
sàyanhasamayaü pañisallànà vuññhitaü pàsàdà orohitvà pàsàdapacchàyàyaü
abbhokàse caïkamantaü. Disvàna bhàradvàjaü àmantesi: “ayaü àvuso
bhàradvàja, bhagavà sàyaõhasamayaü pañisallànà vuññhito pàsàdà orohitvà
pàsàdapacchàyàyaü abbhokàse caïkamati. âyàmàvuso bhàradvàja, yena
bhagavà tenupasaïkamissàma. Appevanàma labheyyàma bhagavato santikà3
dhammiü kathaü savaõàyà”ti. ‘Evamàvuso’ti kho bhàradvàjo vàseññhassa
paccassosi. Atha kho vàseññhabhàradvàjà yena bhagavà tenupasaïkamiüsu.
Upasaïkamitvà bhagavantaü abhivàdetvà bhagavantaü caïkamantaü
anucaïkamiüsu.
tumhe khvattha vàseññhà, bràhmaõajaccà bràhmaõakulãnà bràhmaõakulà
agàrasmà anagàriyaü pabbajità. Kacci vo vàseññhà bràhmaõà na akkosanti
na paribhàsantã’ti.
vaõõà bràhmaõo’va sukko vaõõo, kaõhà a¤¤e vaõõà1. Bràhmaõà’va sujjhanti
no abràhmaõà bràhmaõà’va brahmuno puttà orasà mukhato jàtà brahmajà
brahmanimmità brahmadàyàdà. Te tumhe seññhaü vaõõaü hitvà hãnamattha
vaõõaü ajjhupagatà, yadidaü muõaóake samaõake ibbhe kaõhe
bandhupàdàpacce. Tayidaü na sàdhu, tayidaü nappañiråpaü, yaü tumhe
seññhaü vaõõaü hitvà hãnamattha vaõõaü ajjhupagatà, yadidaü muõóake
samaõake ibbhe kaõhe bandhupàdàpacce”ti. Evaü kho no bhante, bràhmaõà
akkosanti paribhàsanti attaråpàya paribhàsàya paripuõõàya no
aparipuõõàyà”ti.
bràhmano’va seññho vaõõo, hãnà a¤¤e vaõõà, bràhmaõo’ sukko vaõõo, kaõhà
a¤¤e vaõõà, bràhmaõà’va sujjhanti no abràhmaõà, bràhmaõà’va brahamuno
puttà orasà mukhato jàtà buhmajà brahmanimmità buhmadàyàdà”ti. Dissanti
kho pana vàseññhà, bràhmaõànaü bràhmaõiyo utuniyo’pi gabbhiniyo’pi [PTS
Page 082] [\q 82/] vijàyamàna’pi jàyamànà’pi. Te ca bràhmaõà yonijà’va
samànà evamàhaüsu: bràhmaõo’va seññho vaõõo “bràhmaõo’va seññho vaõõo
hãnà a¤¤e vaõõà bràhmaõo’va sukko vaõõo, kaõhà a¤¤e vaõõà1. Bràhmaõà’va
sujjhanti no abràhmaõà bràhmaõà’va brahmuno puttà orasà mukhato jàtà
brahmajà brahmanimmità brahmadàyàdà’ti. Te ca bràhmaõa¤ceva
abbhàcikkhanti [C1] musà va bhàsanti bahu¤ca apu¤¤aü pasavanti.
Khattiyo’pi kho vàseññhà, idhekacco pàõàtipàtã hoti adinnàdàyã kàmesu
micchàcàrã musàvàdã pisuõàvàco pharusàvàco samphappalàpã abhijjhàlå
byàpannacitto micchàdiññhi. Iti kho vàseññhà, ye’me dhammà akusalà
akusalasaïkhàtà sàvajjà sàvajjasaïkhàtà asevitabbà asevitabbasaïkhàtà na
alamariyà na alamariyasaïkhàtà, kaõhà kaõhavipàkà vi¤¤ågarahità,
khattiye’pi te idhekacce sandissanti. Bràhmaõo’pi kho vàseññhà,
idhekacco pàõàtipàtã hoti adinnàdàyã kàmesu micchàcàrã musàvàdã
pisuõàvàco pharusàvàco samphappalàpã abhijjhàlå byàpannacitto
micchàdiññhi. Iti kho vàseññhà, ye’me dhammà akusalà akusalasaïkhàtà
sàvajjà sàvajjasaïkhàtà asevitabbà asevitabbasaïkhàtà na alamariyà na
alamariyasaïkhàtà, kaõhà kaõhavipàkà vi¤¤ågarahità, bràhmaõo’pi te
idhekacce sandissanti. Vesso’pi kho vàseññhà, idhekacco pàõàtipàtã hoti
adinnàdàyã kàmesu micchàcàrã musàvàdã pisuõàvàco pharusàvàco
samphappalàpã abhijjhàlå byàpannacitto micchàdiññhi. Iti kho vàseññhà,
ye’me dhammà akusalà akusalasaïkhàtà sàvajjà sàvajjasaïkhàtà asevitabbà
asevitabbasaïkhàtà na alamariyà na alamariyasaïkhàtà, kaõhà kaõhavipàkà
vi¤¤ågarahità, vesso’pi te idhekacce sandissanti. Suddo’pi kho vàseññhà,
idhekacco pàõàtipàtã hoti adinnàdàyã kàmesu micchàcàrã musàvàdã
pisuõàvàco pharusàvàco sampapphalàpã abhijjhàlå byàpannacitto
micchàdiññhi. Iti kho vàseññhà, ye’me dhammà akusalà akusalasaïkhàtà
sàvajjà sàvajjasaïkhàtà asevitabbà asevitabbasaïkhàtà na alamariyà na
alamariyasaïkhàtà, kaõhà kaõhavipàkà vi¤¤ågarahità, sudde’pi te
idhekacce sandissanti.
adinnàdànà pañivirato, kàmesu micchàcàrà pañivirato, musàvàdà
pañivirato, pisuõàya vàcàya pañivirato, pharusàya vàcàya pañivirato,
samphappalàpà pañivirato, anabhijjhàlå abyàpannacitto sammàdiññhi. Iti
kho vàseññhà, ye’me dhammà kusalà kusalasaïkhàtà anavajjà
anavajjasaïkhàtà sevitabbà sevitabbasaïkhàtà alamariyà
alamariyasaïkhàtà, sukkà sukkavipàkà vi¤¤åppasatthà, khattiye’pi te
vàseññhà, idhekacce sandissanti.
adinnàdànà pañivirato, kàmesu micchàcàrà pañivirato, musàvàdà
pañivirato, pisuõàya vàcàya pañivirato, pharusàya vàcàya pañivirato,
samphappalàpà pañivirato, anabhijjhàlå abyàpannacitto sammàdiññhi. Iti
kho vàseññhà, ye’me dhammà kusalà kusalasaïkhàtà anavajjà
anavajjasaïkhàtà sevitabbà sevitabbasaïkhàtà alamariyà
alamariyasaïkhàtà, sukkà sukkavipàkà vi¤¤åppasatthà, bràhmaõo pi te
vàseññhà idhekacce sandissanti. Vesso’pi kho vàseññhà, idhekacco
pàõàtipàtã pañivirato hoti adinnàdànà pañivirato, kàmesu micchàcàrà
pañivirato, musàvàdà pañivirato, pisuõàya vàcàya pañivirato, pharusàya
vàcàya pañivirato, samphappalàpà pañivirato, anabhijjhàlå abyàpannacitto
sammàdiññhi. Iti kho vàseññhà, ye’me dhammà kusalà kusalasaïkhàtà
anavajjà anavajjasaïkhàtà sevitabbà sevitabbasaïkhàtà alamariyà
alamariyasaïkhàtà, sukkà sukkavipàkà vi¤¤åppasatthà, vesso’pi te
vàseññhà, idhekacce sandissanti. Suddo’pi kho vàseññhà, idhekacco
pàõàtipàtã pañivirato hoti adinnàdànà pañivirato, kàmesu micchàcàrà
pañivirato, musàvàdà pañivirato, pisuõàya vàcàya pañivirato, pharusàya
vàcàya pañivirato, samphappalàpà pañivirato, [PTS Page 083] [\q 83/]
anabhijjhàlå abyàpannacitto sammàdiññhi. Iti kho vàseññhà, ye’me dhammà
kusalà kusalasaïkhàtà anavajjà anavajjasaïkhàtà sevitabbà
sevitabbasaïkhàtà alamariyà alamariyasaïkhàtà, sukkà sukkavipàkà
vi¤¤åppasatthà, sudde’pi te vàseññhà, idhekacce sandissanti.
kaõhasukkesu dhammesu vi¤¤ågarahitesu ceva vi¤¤åppasatthesu ca. Yadettha
bràhmaõà evamàhaüsu; bràhmaõo’va seññho vaõõo hãnà a¤¤e vaõõà,
bràhmaõo’va sukko vaõõo kaõhà a¤¤e vaõõà, bràhmaõà’va sujjhanti no
abràhmaõà, bràhmaõà’va brahmuno puttà orasà mukhato jàtà brahmajà
brahmanimmità brahmadàyàda”ti, taü tesaü vi¤¤å nànujànanti. Taü kissa
hetu? Imesaü hi vàseññhà, catunnaü vaõõànaü yo hoti bhikkhu arahaü
khãõàsavo vusitavà katakaraõãyo ohitabhàro anuppattasadattho
parikkhãõabhavasaüyojano sammada¤¤àvimutto, sonesaü2 aggamakkhàyati.
Dhammeneva no adhammena. Dhammo hi vàseññhà, seññho janetasmiü diññhe
ceva dhamme abhisamparàyeca3.
seññho janetasmiü diññhe ceva dhamme abhisamparàye1ca. Jànàti kho pana
vàseññhà, ràjà pasenadã kosalo “samaõo gotamo anuttaro sakyakulà
pabbajito”ti. Sakyà kho pana vàseññhà, ra¤¤o pasenadino kosalassa
anantarà anuyuttà bhavanti. Karonti kho vàseññhà, sakyà ra¤¤e
pasenadimhi kosale nipaccakàraü abhivàdanaü paccuñhànaü a¤jalikammaü
sàmãcikammaü. Iti kho vàseññhà, yaü karonti sakyà ra¤¤e pasenadimhi
kosale nipaccakàraü abhivàdanaü paccuññhànaü a¤jalikammaü sàmãcikammaü,
[PTS Page 084] [\q 84/] karoti taü ràjà pasenadã kosalo tathàgate
nipaccakàraü abhivàdanaü paccuññhànaü a¤jalikammaü sàmãcikammaü. Nanu2
’sujàto samaõo gotamo, dujjàto3 ‘ hamasmi, balavà samaõo gotamo
dubbalo’hamasmi, pàsàdiko samaõo gotamo dubbaõõo’ hamasmi, mahesakkho
samaõo gotamo, appesakkho’ hamasmi”ti. Atha kho naü dhammaü yeva
sakkaronto dhammaü garukaronto dhammaü mànento dhammaü påjento dhammaü
apacàyamàno evaü ràjà pasenadi kosalo tathàgate nipaccakàraü karoti
abhivàdanaü paccuññhànaü a¤jalikammaü sàmãcikammaü. Iminà’pi kho etaü
vàseññhà, pariyàyena veditabbaü yathà dhammo’va seññho jane’tasmiü
diññhe ceva dhamme abhisamparàye1ca. Tumhe khvattha vàseññhà, nànàjaccà
nànànàmà nànàgottà nànàkulà agàrasmà anagàriyaü pabbajità. ‘Ke tumhe?’Ti
puññhà samànà, ’samaõà sakyàputtiyamhà’ti pañijànàtha. Yassa kho
panassa vàseññhà, tathàgate saddhà niviññhà målajàtà patiññhità daëhà
asaühàriyà4 samaõena và bràhmaõena và devena và màrena và brahmunà và
kenaci và lokasmiü, tassetaü kallaü vacanàya: bhagavato’mhi putto oraso
mukhato jàto dhammajo dhammanimmito dhammadàyàdo’ti. Taü kissa hetu?
Tathàgatassa hetaü vàseññhà, adhivacanaü dhammakàyo itipi, brahmakàyo
itipi, dhammabhuto iti pi, brahmabhuto iti pi.
accayena ayaü loko saüvaññati. Saüvaññamàne loke yebhuyyena sattà
àbhassarasaüvattanikà honti. Te tattha honti manomayà pãtibhakkhà
sayampabhà attalikkhavarà subhaññhàyino ciraü dãghamaddhànaü tiññhanti.
Hoti kho so vàseññhà, samayo yaü kadàci karahaci dãghassa addhuno
accayena ayaü loko vivaññati. Vivaññamàne loke yebhuyyena sattà
àbhassarakàyà [PTS Page 085] [\q 85/] cavitvà itthattaü àgacchanti.
Te’dha honti manomayà pãtibhakkhà sayampabhà antalikkhavarà
subhaññhàyino. Ciraü dãghamaddhànaü tiññhanti.
andhakàratimisà. Na candimasuriyà pa¤¤àyanti, na nakkhattàni
tàrakaråpàni pa¤¤àyanti, na rattindivà pa¤¤àyanti, na màsaddhamàsà1
pa¤¤àyanti, na utusaüvaccharà pa¤¤àyanti, na itthipumà2 pa¤¤àyanti.
Sattà sattàtveva saïkhaü gacchanti. Atha kho tesaü vàseññhà, sattànaü
kadàci karahaci dãghassa addhuno accayena rasà pañhavã udakasmiü
samatàni3 seyyathàpi nàma payaso3 tattassa5 nibbàyamànassa upari
santànakaü hoti, eva meva kho sà pàturahosi. Sà ahosi vaõõasampannà
gandhasampannà rasasampannà. Seyyathàpi nàma sampannaü và sappi
sampannaü và navanãtaü, evaü vaõõà ahosi, seyyathàpi nàma khuddamadhu6
aneëakaü7 evamassàdà ahosi.
bhavissatã’ti rasaü pañhaviü aïguliyà sàyi. Tassa rasaü pañhaviü
aïguliyà sàyato acchàdesi, taõhà cassa8 okkami. A¤¤e’pi kho vàseññhà,
sattà tassa sattassa diññhànugatiü àpajjamànà rasaü pañhaviü aïguliyà
sàyiüsu. Nesaü rasaü pañhaviü aïguliyà sàyataü acchàdesi, taõhà ca tesaü
okkami.
machasaü, samantànã. Syà 4. Pàyàso (sã) 5. Takkassa (sãmu) 6. Khuddaü
madhu - kam, khuddamadhuü - machasaü. 7.Anelakaü - [PTS] 8. Passa. Syà.
upakkamiüsu paribu¤jituü. Yatho [PTS Page 086] [\q 86/] kho te1
vàseññhà, sattà rasaü pañhaviü hatthehi àluppakàrakaü upakkamiüsu
paribhu¤jituü. Atha kho tesaü vàseññhà, sattànaü sayampabhà antaradhàyi.
Sayampabhàya antarahitàya candimasuriyà pàturahesuü. Candimasuriyesu
pàtubhutesu, nakkhattàni tàrakàråpàni pàturahesuü, rattindivà
pa¤¤àyiüsu. Rattindivesu pa¤¤àyamànesu, màsaddhamàsà pa¤¤àyiüsu.
Màsaddhamàsesu pa¤¤àyamànesu utusaüvaccharà pa¤¤àyiüsu. Ettàvatà kho
vàseññhà, ayaü loko puna vivañño hoti.
tambhakkhà2 tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhaüsu. Yathà yathà kho te
vàseññhà, sattà rasaü pañhaviü paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü
dãghamaddhànaü aññhaüsu, tathà tathà tesaü vàseññhà, sattànaü rasaü
pañhaviü paribhu¤jantànaü kharatta¤ceva kàyasmiü okkami, vaõõacevaõõatà3
ca pa¤¤àyittha. Ekidaü sattà vaõõavanto honti. Ekidaü sattà dubbaõõà.
Tattha ye te sattà vaõõavanto, te dubbaõõe satte atima¤¤anti.
‘Mayametehi vaõõavantatarà, amhehete dubbaõõatarà’ti. Tesaü
vaõõatimànappaccayà mànàtimànajàtikànaü rasà pañhavã antaradhàyi. Rasàya
pañhaviyà antarahitàya sannipatiüsu, santipatitvà anutthuniüsu ahorasaü
ahorasanti. Tadetarahi pi manussà ki¤cideva surasaü4 labhitvà
evamàhaüsu ahorasaü ahorasanti. Tadeva poràõaü agga¤¤aü akkharaü
anusaranti natvevassa atthaü àjànanti.
pañhaviyà [PTS Page 087] [\q 87/] antarahitàya bhåmipappañako1
pàturahosi. Seyyathàpi nàma ahicchattako evameva pàturahosi. So ahosi
vaõõasampanno gandhasampanno rasasampanno. Seyyathàpi nàma sampannaü và
sappã sampannaü và navanãtaü evaüvaõõo ahosi. Seyyathàpi nàma
khuddamadhu aneëakaü evamassàdo ahosi.
paribhu¤jituü. Te taü paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü
dãghamaddhànaü aññhaüsu. Yathà yathà kho te vàseññhà, sattà
bhåmipappañakaü paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü
aññhaüsu, tathà tathà tesaü vàseññhà, sattànaü bhãyyo somattàya
kharatta¤ce’va kàyasmiü okkami, vaõõavevaõõatàca pa¤¤àyittha. Ekidaü
sattà vaõõavanto honti, ekidaü sattà dubbaõõà. Tattha ye te sattà
vaõõavanto, te dubbaõõe satte atima¤¤anti mayametehi vaõõavantatarà,
amhehete dubbaõõatarà’ti, tesaü vaõõàtimànappaccayà mànàtimànajàtikànaü
bhåmipappañako antaradhàyi.
kalambukà, 3 evameva pàturahosi. Sà ahosi vaõõasampannà gandhasampannà
rasasampannà. Seyyathàpi nàma sampannaü và sappi sampannaü và navanãtaü,
evaüvaõõà ahosi. Seyyathàpi nàma khuddamadhu aneëakaü, evamassàdà
ahosi. Atha kho te vàseññhà, sattà badàlataü upakkamiüsu paribhu¤jituü.
Te taü paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhaüsu.
Yathà yathà kho te vàseññhà, sattà badàlataü paribhu¤jantà tambhakkhà
tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhaüsu, tathà tathà tesaü vàseññhà,
sattànaü bhãyyo somattàya kharatta¤ceva kàyasmiü okkami, vaõõavevaõõatà
ca4 pa¤¤àyittha. [PTS Page 088] [\q 88/] ekidaü sattà vaõõavanto honti,
ekidaü sattà dubbaõõà. Tattha ye te sattà vaõõavanto, te dubbaõõe satte
atima¤¤anti ‘mayametehi vaõõavantatarà, ambhehete dubbaõõatarà’ti. Tesaü
vaõõàtimànappaccayà mànàtimànajàtikànaü badàlatà antaradhàyi.
Badàlatàya antarahitàya sannipatiüsu, sannipatitvà anutthuniüsu ‘ahu
vata no, ahàyi vata no badàlatà’ti. Tadetarahipi manussà kenacideva
dukkhadhammena phuññhà evamàhaüsu: ‘ahu vata no, ahàyi vata no’ti.
Tadeva poràõaü agga¤¤aü akkharaü anusaranti5, natvevassa atthaü
àjànanti.
akaññhapàko sàli pàturahosi akaõo athuso suddho sugandho taõóulaphalo.1
Yaü taü sàyaü sàyamàsàya àharanti. Pàto taü hoti pakkaü pañiviruëhaü,
yaü taü pàto pàtaràsàya àharanti. Sàyaü taü hoti pakkaü pañiviruëhaü,
nàpadànaü pa¤¤àyati. Atha kho te vàseññhà, sattà akaññhapàkaü sàliü
paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhaüsu.
paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhaüsu, tathà
tathà tesaü vàseññhà, sattànaü bhãyyo somattàya kharatta¤ceva kàyasmiü
okkami, vaõõavevaõõatà ca pa¤¤àyittha. Itthiyà ca itthiliïgaü
pàturahosi, purisassa ca purisaliïgaü. Itthi ca sudaü ‘purisaü ativelaü
upanijjhàyati, puriso ca itthiü. Tesaü ativelaü a¤¤ama¤¤aü
upanijjhàyataü sàràgo udapàdi, pariëàho kàyasmiü okkami. Te
parilàhapaccayà methunaü dhammaü pañiseviüsu. Ye kho pana te vàseññhà,
tena samayena sattà passanti methunaü dhammaü pañisevante, a¤¤e paüsuü
khipanti, a¤¤e seññhiü [PTS Page 089] [\q 89/] khipanti, a¤¤e gomayaü
khipanti. ‘Nassa vasalã nassa vasalã2, kathaü hi nàma satto sattassa
evaråpaü karissatã’ti. Tadetarahi’pi manussà ekaccesu janapadesu
vadhuyà3 nibbuyahamànàya4 a¤¤e paüsuü khipanti, a¤¤e seññhiü khipanti,
a¤¤e gomayaü khipanti. Tadeva poràõaü agga¤¤aü akkharaü anusaranti,
natvessa atthaü àjànanti.
tadetarahi dhammasammataü. Ye kho pana vàseññhà, tena samayena sattà
methunaü dhammaü pañisevanti, temàsampi dvemàsampi na labhanti gàmaü và
nigamaü và pavisituü. Yato kho pana te vàseññhà, sattà tasmiü samaye
asaddhamme ativelaü pàtabyataü àpajjiüsu, atha kho agàràni upakkamiüsu
kàtuü, tasseva asaddhammassa pañicchàdanatthaü.
3. Vadhaniyà - syà 4. Nivayahamànàya, machasaü niggayhamànàya - kam. 5.
Adhammasammataü taü kho - syà.
“ambho kimevàhaü viha¤¤àmi sàliü àharanto sàyaü sàyamàsàya pàto
pàtaràsàya? Yannånàhaü sàliü àhareyyaü sakideva1 sàyapàtaràsàyà”ti. Atha
kho so vàseññhà, satto sàliü àhàsi sakideva sàyapàtaràsàya. Atha kho
vàseññhà, a¤¤ataro satto yena so satto tenupasaïkami, upasaïkamitvà taü
sattaü etadavoca: “ehi bho satta sàlàhàraü gamissàmà”ti. “Alaü bho
satta, àhaño2 me sàli sakideva sàyapàtaràsàya”ti. Atha kho so vàseññhà,
satto tassa sattassa diññhànugatiü àpajjamàno sàliü àhàsi sakideva
dvãhàya, ‘evampi kira bho sàdhå”ti. Atha kho vàseññhà, a¤¤ataro satto
yena so satto tenupasaïkami, upasaïkamitvà [PTS Page 090] [\q 90/] taü
sattaü etadavoca: “ehi bho sàlàhàraü gamissàyà”ti. “Alaü bho satta àhaño
me sàli sakideva davãhàyà”ti. Atha kho so vàseññhà, satto tassa
sattassa diññhànugatiü àpajjamàno sàliü àhàsi sakideva catuhàya, ‘evampã
kira bho sàdhå’ti. Atha kho vàseññhà, a¤¤ataro satto yena so satto
tenupasaïkami, upasaïkamitvà taü sattaü etadavoca: “ehi bho sàlàhàraü
gamissàyà”ti. “Alaü bho satta àhaño me sàli sakideva catuhàyà”ti. Atha
kho so vàseññhà, satto tassa sattassa diññhànugatiü àpajjamàno sàliü
àhàsi sakideva aññhàhàya, ‘evampi kira bho sàdhå’ti. Yatho kho te
vàseññhà, sattà sannidhikàrakaü sàliü upakkamiüsu paribhu¤jituü, atha
kaõo’pi taõóulaü pariyonaddhi, thuso’pi taõóulaü pariyonaddhi, lånampi
nappañiviruëhaü apadànaü pa¤¤àyittha, saõóasaõóà sàlayo3 aññhaüsu.
‘pàpakà vata bho dhammà sattesu pàtubhåtà, mayaü hi pubbe manomayà
ahumha, pãtibhakkhà sayampabhà antalikkhavarà subhaññhàyino ciraü
dãghamaddhànaü aññhamha4. Tesaü no amhàkaü kadàci karahaci dãghassa
addhuno accayena rasà pañhavã udakasmiü samatànã. Sà ahosi vaõõasampannà
gandhasampannà rasasampannà. Te mayaü rasaü pañhaviü hatthehi
àluppakàrakaü upakkamimha paribhu¤jituü, tesaü no rasapañhaviü hatthehi
àluppakàrakaü upakkamataü paribhu¤jituü sayampabhà antaradhàyi.
pàtubhutesu nakkhattàni [PTS Page 091] [\q 91/] tàrakaråpàni
pàturahesuü, nakkhattesu tàrakaråpesu pàtubhutesu rattindivà pa¤¤àyiüsu.
Rattindivesu pa¤¤àyamànesu màsaddhamàsà pa¤¤àyiüsu, màsaddhamàsesu
pa¤¤àyamànesu utusaüvaccharà pa¤¤àyiüsu. Te mayaü rasaü pañhaviü
paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhamha. Tesaü
no pàpakàna¤¤eva akusalànaü dhammànaü pàtubhàvà rasà pañhavã
antaradhàyi. Rasàya pañhaviyà antarahitàya bhåmipappañako pàturahosi. So
ahosi vaõõasampanno gandhasampanno rasasampanno, te mayaü
bhåmipappañakaü upakkamimha paribhu¤jituü. Te mayaü taü paribhu¤jantà
tambhakkhà tadàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhamha. Tesaü no
pàpakàna¤¤eva akusalànaü dhammànaü pàtubhàvà bhåmipappañako antaradhàyi.
Bhåmipappañake antarahite badàlatà pàturahosi. Sà ahosi vaõõasampannà
gandhasampannà rasasampannà. Te mayaü badàlataü upakkamimha
paribhu¤jituü. Te mayaü taü paribhu¤jantà tambhakkhà tadàhàrà ciraü
dãghamaddhànaü aññhamha. Tesaü no pàpakàna¤¤eva akusalànaü dhammànaü
pàtubhàvà badàlatà antaradhàyi. Badàlatàya antarahitàya akaññhapàko sàli
pàturahosi, akaõo athuso suddho sugandho taõóulaphalo. Yaü taü sàyaü
sàyamàsàya àharàma, pàto taü hoti pakkaü pañiviruëhaü. Yaü taü pàto
pàtaràsàya ahàràma, sàyantaü hoti pakkaü pañiviruëhaü. Nàpadànaü
pa¤¤àyittha. Te mayaü akaññhapàkaü sàëiü paribhu¤jantà tambhakkhà
tàdàhàrà ciraü dãghamaddhànaü aññhamha. Tesaü no pàpakàna¤ceva
akusalànaü dhammànaü pàtubhàvà kaõo’pi taõóulaü pariyonaddhi, thuso’pi
taõóulaü pariyonaddhi, lånampi nappañiviruëhaü, apadànaü pa¤¤àyittha,
saõóasaõóà [PTS Page 092] [\q 92/] sàlayo ñhità. Yannåna mayaü sàliü
vibhajeyyàma, mariyàdaü ñhapeyyàmà’ti. Atha kho te vàseññhà, sattà sàliü
vibhajiüsu, mariyàdaü ñhapesuü.
parirakkhanto a¤¤ataraü bhàgaü adinnaü àdiyitvà paribhu¤ji. Tamenaü
aggahesuü, gahetvà etadavocuü: ‘pàpakaü vata bho satta karosi, yatra hi
nàma sakaü bhàgaü parirakkhanto a¤¤ataraü bhàgaü adinnaü àdiyitvà
paribhu¤jissasi2. Màssu bho satta punapi evaråpamakàsã’ti.
Dutiyampi kho vàseññhà so satto sakaü bhàgaü parirakkhanto a¤¤ataraü
bhàgaü adinnaü àdiyitvà paribhu¤ji. Tamenaü aggahesuü, gahetvà
etadavocuü: ‘pàpakaü vata bho satta karosi, yatra hi nàma sakaü bhàgaü
parirakkhanto a¤¤ataraü bhàgaü adinnaü àdiyitvà paribhu¤jissasi. Màssu
bho satta punapi evaråpamakàsã’ti. Tatiyampi kho vaseññhà sattà sakaü
bhàgaü parirakkhanto a¤¤ataraü bhàgaü adinnaü àdiyitvà paribhu¤ji.
Tamenaü aggahesuü, gahetvà etadavocuü: ‘pàpakaü vata bho satta karosi,
yatra hi nàma sakaü bhàgaü parirakkhanto a¤¤ataraü bhàgaü adinnaü
àdiyitvà paribhu¤jissasi. Màsså bho satta punapi evaråpamakàsã’ti. A¤¤e
pàõinà pahariüsu, a¤¤e leóóunà1 pahariüsu, a¤¤e daõóena pahariüsu.
Tadagge kho pana vàseññhà adinnàdànaü pa¤¤àyati, garahà pa¤¤àyati,
musàvàdo pa¤¤àyati, daõóàdànaü pa¤¤àyati.
anutthuniüsu “pàpakà vata bho dhammà sattesu pàtubhåtà, yatra hi nàma
adinnàdànaü pa¤¤àyissati, garahà pa¤¤àyissati, musàvàdo pa¤¤àyissati,
daõóàdànaü pa¤¤àyissati. Yannåna mayaü ekaü sattaü sammanneyyàma, yo2 no
sammà khãyitabbaü khãyeyya, sammà gaharitabbaü garaheyya, sammà
pabbàjetabbaü pabbàjeyya. Mayaü panassa sàlãnaü bhàgaü anuppadassàmà”ti.
[PTS Page 093] [\q 93/] atha kho te vàseññhà sattà yo nesaü satto
abhiråpataro ca dassaniyataro ca pàsàdikataro ca mahesakkhataro ca, taü
sattaü upasaïkamitvà etadavocuü: ehi bho3 satta, sammà khãyitabbà
khãyaü, sammà garahitabbaü garahaü, sammà pabbàjetabbaü pabbàjehi. Mayaü
pana te sàlãnaü bhàgaü anuppadassàmà”ti. ‘Evaü bho’ti kho vàseññhà so
satto tesaü sattànaü pañissunitvà, sammà khãyitabbaü khãyi, sammà
gaharitabbaü garahi, sammà pabbàjetabbaü pabbàjesi. Te panassa sàlãnaü
bhàgaü anuppadaüsu. Mahàjanasammato’ti kho vàseññhà ‘mahàsammato
mahàsammato’ tveva pañhamaü akkharaü upanibbattaü.
akkharaü upanibbattaü. Dhammena pare1 ra¤jatãti kho vàseññhà ‘ràjà ràjà’
tveva tatiyaü akkharaü upanibbattaü. Iti kho vàseññhà evametassa
khattiyamaõóalassa poràõena agga¤¤ena akkharane abhinibbatti ahosi. Te
sa¤¤eva sattànaü ana¤¤esaü, 2sadisàna¤¤eva no dasadisànaü, dhammeneva no
adhammena. Dhammo hi vàseññhà seññho jane’tasmiü diññheceva dhamme
abhisamparàyeca.
vata bho dhammà sattesu pàtubhåtà, yatra hi nàma adinnàdànaü
pa¤¤àyissati, garahà pa¤¤àyissati, musàvàdo pa¤¤àyissati, daõóàdànaü
pa¤¤àyissati, pabbàjanaü pa¤¤àyissati. Yannåna mayaü pàpake akusale
dhamme vàheyyàmà”ti. Te pàpake akusale dhamme [PTS Page 094] [\q 94/]
bàhesuü3. Pàpake akusale dhamme bàhentã’ti kho vàseññhà ‘bràhmaõà
bràhmaõà’tveva pañhamaü akkharaü upanibbattaü. Te ara¤¤àyatane
paõõakuñiyo karitvà paõõakuñãsu jhàyanti, vitaïgàrà vãtadhåmà
pannamåsalà sàyaü sàyamàsàya pàto pàtaràsàya gàmanigamaràjadhàniyo
osaranti ghàsamesànà4 te ghàsaü pañilabhitvà punadve ara¤¤àyatane
paõõakuñãsu jhàyanti. Tamenaü manussà disvà evamàhaüsu: ‘ime kho bho
sattà ara¤¤àyatane paõõakuñiyo karitvà paõõakuñãsu jhàyanti, vãtaïgàrà
vitadhåmà pannamåsalà sàyaü sàyamàsàya pàto pàtaràsàya
gàmanigamaràjadhàniyo osaranti ghàsamesànaü. Te ghàsaü pañilabhitvà
punadeva ara¤¤àyatane paõõakuñãsu jhàyanti jhàyantã’ti kho pana vàseññhà
‘jhàyakà jhàyakà’tveva dutiyaü akkharaü upanibbattaü. Tesa¤¤eva kho
vàseññhà sattànaü ekacce sattà ara¤¤àyatane paõõakuñãsu taü jhànaü
anabhisambhuõamànà gàmasàmantaü nigamasàmantaü osaritvà ganthe karontà
acchanti. Tamenaü manussà disvà evamàhaüsu: ime kho bho sattà
ara¤¤àyatane paõõakuñãsu taü jhànaü anabhisamabhuõamànà gàmasàmantaü
nigamasàmantaü osaritvà ganthe karontà acchanti! Na’dàni me jhàyanti,
na’dàni me jhàyantã ti kho vàseññhà ‘ajjhàyakà ajjhàyakà’ tveva tatiyaü
akkharaü upanibbattaü.
seññhasammataü. Iti kho vàseññhà evametassa bràhmaõamaõóalassa poràõena
agga¤¤ena akkharena abhinibbatti ahosi. Tesa¤¤eva [PTS Page 095] [\q
95/] sattànaü ana¤¤esaü, sadisàna¤¤eva no asadisànaü, dhammeneva no
adhammena. Dhammo hi vàseññhà seññho jane’tasmiü diññhe ceva dhamme
abhisamparàyeca.
samàdàya vissutaü kammante1 payojesuü. Methunaü dhammaü samàdàya visuü
kammante payojentã’ti kho vàseññhà vessà vessàtveva akkharaü
upanibbattaü. Iti kho vàseññhà evametassa vessamaõóalassa poràõena
agga¤¤ena akkharena abhinibbatti ahosi, tesa¤¤eva sattànaü ana¤¤esaü
sadisàna¤¤eva no asadisànaü dhammeneva no adhammena. Dhammo hi vàseññhà
seññho jane’tasmiü diññhe ceva dhamme abhisamparàyeca.
khuddàcàrà ahesuü ëuddàcàrà khuddàcàrà ti kho vàseññhà suddà suddàtveva
akkharaü upanibbattaü. Iti kho vàseññhà evametassa suddamaõóalassa
poràõena agga¤¤ena akkharena abhinibbatti ahosi. Tesa¤¤eva sattànaü
ana¤¤esaü, sadisàna¤¤eva no asadisànaü, dhammeneva no adhammena. Dhammo
hi vàseññhà seññho jane’tasmiü diññhe ceva dhamme abhisamparàyeca.
garahamàno agàrasmà anagàriyaü pabbajati, ’samaõo bhavissàmã’ti.
Bràhmaõo pi kho vàseññhà sakaü dhammaü garahamàno agàrasmà anagàriyaü
pabbajati ’samaõo bhavissàmã’ti, vessopi kho vàseññhà sakaü dhammaü
garahamàno [PTS Page 096] [\q 96/] agàrasmà anagàriyaü pabbajati,
’samaõo bhavissàmã’ti. Suddo pi kho vàseññhà sakaü dhammaü garahamàno
agàrasmà anagàriyaü pabbajati ’samaõo bhavissàmã’ti. Imehi kho vàseññhà
catåhi maõóalehi samaõamaõóalassa abhinibbatti ahosi. Tesa¤¤eva sattànaü
ana¤¤esaü, sadisàna¤¤eva no asadisànaü, dhammeneva no adhammena. Dhammo
hi vàseññhà seññho jane’tasmiü diññhe ceva dhamme abhisamparàyeca.
caritvà, manasà duccaritaü caritvà, micchàdiññhiko,
micchàdiññhikammasamàdàno micchàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà
parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati. Bràhmaõo pi
kho vàseññhà kàyena duccaritaü caritvà, vàcàya duccaritaü caritvà,
manasà duccaritaü caritvà, micchàdiññhiko, micchàdiññhikammasamàdàno
micchàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü
vinipàtaü nirayaü upapajjati. Vesso pi kho vàseññhà kàyena duccaritaü
caritvà, vàcàya duccaritaü caritvà, manasà duccaritaü caritvà,
micchàdiññhiko, micchàdiññhikammasamàdàno micchàdiññhikammasamàdànahetu
kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati.
Suddo pi kho vàseññhà kàyena duccaritaü caritvà, vàcàya duccaritaü
caritvà, manasà duccaritaü caritvà, micchàdiññhiko,
micchàdiññhikammasamàdàno micchàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà
parammaraõà apàyaü duggatiü vinipàtaü nirayaü upapajjati. Samaõo pi kho
vàseññhà kàyena duccaritaü caritvà, vàcàya duccaritaü caritvà, manasà
duccaritaü caritvà, micchàdiññhiko, micchàdiññhikammasamàdàno
micchàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà apàyaü duggatiü
vinipàtaü nirayaü upapajjati.
caritvà, manasà sucaritaü caritvà, sammàdiññhiko
sammàdiññhikammasamàdàno sammàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà
parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. Bràhmaõo kho vàseññhà
kàyena sucaritaü caritvà, vàcàya sucaritaü caritvà, manasà sucaritaü
caritvà, sammàdiññhiko sammàdiññhikammasamàdàno
sammàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü
lokaü upapajjati. Vesso kho vàseññhà kàyena sucaritaü caritvà, vàcàya
sucaritaü caritvà, manasà sucaritaü caritvà, sammàdiññhiko
sammàdiññhikammasamàdàno sammàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà
parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. Suddo kho vàseññhà kàyena
sucaritaü caritvà, vàcàya sucaritaü caritvà, manasà sucaritaü caritvà,
sammàdiññhiko sammàdiññhikammasamàdàno sammàdiññhikammasamàdànahetu
kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü lokaü upapajjati. Samaõo kho
vàseññhà kàyena sucaritaü caritvà, vàcàya sucaritaü caritvà, manasà
sucaritaü caritvà, sammàdiññhiko sammàdiññhikammasamàdàno
sammàdiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà sugatiü saggaü
lokaü upapajjati.
dvayakàrã, vimissadiññhiko vimissadiññhikammasamàdàno
vimissadiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà
sukhadukkhapañisaüvedã1 hoti. Bràhmaõo pi kho [PTS Page 097] [\q 97/]
vàseññhà kàyena dvayakàrã, vàcàya dvayakàrã, manasà dvayakàrã,
vimissadiññhiko vimissadiññhikammasamàdàno
vimissadiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà parammaraõà
sukhadukkhapañisaüvedã1 hoti. Vesso pi kho vàseññhà kàyena dvayakàrã,
vàcàya dvayakàrã, manasà dvayakàrã, vimissadiññhiko
vimissadiññhikammasamàdàno vimissadiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà
parammaraõà sukhadukkhapañisaüvedã1 hoti. Suddo pi kho vàseññhà kàyena
dvayakàrã, vàcàya dvayakàrã, manasà dvayakàrã, vimissadiññhiko
vimissadiññhikammasamàdàno vimissadiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà
parammaraõà sukhadukkhapañisaüvedã1 hoti. Samaõo pi kho vàseññhà kàyena
dvayakàrã, vàcàya dvayakàrã, manasà dvayakàrã, vimissadiññhiko
vimissadiññhikammasamàdàno vimissadiññhikammasamàdànahetu kàyassa bhedà
parammaraõà sukhadukkhapañisaüvedã1 hoti.
saüvuto, sattannaü bodhipakkhiyànaü dhammànaü bhàvanamanvàya, diññheva
dhamme parinibbàti2.
vàseññhà, samaõo pi kho vàseññhà kàyena saüvuto, vàcàya saüvuto, manasà
saüvuto, sattannaü bodhipakkhiyànaü dhammànaü bhàvanamanvàya diññheva
dhamme parinibbàti. Imesaü hi vàseññhà catunnaü vaõõànaü yo hoti bhikkhu
arahaü khãõàsavo vusitavà katakaraõãyo ohitabhàro anuppattasadattho
parikkhãõabhavasa¤¤ojano sammada¤¤àvimutto, so nesaü aggamakkhàyati.
Dhammeneva no adhammena, dhammohi vàseññhà seññho jane’ tasmiü diññhe
ceva dhamme abhisamparàyeca. Brahmunà pi vàseññhà sanaïkumàrena gàthà
bhàsità:
Vijjàcaraõasampaõõo so seññho devamànuse”ti.
duggãtà, subhàsità no dubbhàsità, atthasaühità2 no anatthasaühità,
anumatà mayà, ahampi vàseññhà evaü vadàmi:
[PTS Page 098] [\q 98/] “khattiyo seññho jane’tasmiü ye gottapañisàrino,
Vijjàcaraõasampaõõo so seññho devamànuse”ti.
Idamavoca bhagavà. Attamanà vàseññhabhàradvàjà bhagavato bhàsitaü abhinandunti.
Agga¤¤asuttaüniññhitaü catutthaü.
- - - - - - - - - - - - - - - - - -
1. Pañisàriõo [PTS] 2. Atthasa¤hità
SINHALA
oS ksldh
49′ w.a.[a[ iQ;1h
3′ ud jsiska fufia wik ,os’
tla lf,l Nd.Hj;2ka jykafia ieje;akqjr iuSmfhyysjQ mQrAjdrdkfhys
jevjikakdy’tl, jdfigzG” Ndroajdc kuz idufKAr foku NsCIqNdjh
n,dfmdfrd;a;2 fjuska NsCIQka iuSmfhys fjfi;a’
tl, Nd.Hj;2ka jykafia ijia fjz,fhys jsfjzlfhka ke.S isg m1didofhka
nei myfhys fijke,a, mj;akd miqNd.fhys wjldia:dkhl ilauka l
tjsg jdfigzG” Ndroajdc foku Nd.Hj;2ka jykafia fj; meusK Nd.Hj;2ka
jykafia fydZoska jeZo ilauka lrkakdjQ Nd.Hj;2ka jykafia wkqj ilauka
l
tl, Nd.Hj;2ka jykafia jdfigzG yg l:dfldg fufia lSjdyqh’ ))jdfigzGh”
f;ms jkdys n1dyauK cd;s we;af;da jQjdyqh’ n1dyauKfhda f;dmg wmydi
fkdflfr;ao$ fy
4′ ))iajduSka jykai” taldka;fhkau nuqfKda wmg wmydi flfr;s’))
))n1dyauKfhda wmg fufia lsh;s’ ))n1dyauK f;fuzu W;2uz jxY we;af;ah’
wkHfhda ySk jxY we;af;dah’ n1yauhd jsisk ujk ,oaodyqh’ n1yauhdf.u kEfhda
fj;s’ ta f;ms fY1aIaG jxYh yermshd ySkjQ udr mCIfhysjQ nUyqf.a mdofhka
WmkakdjQ wmsrsisZoqjQ uqvq uyKyq flfrys mejsosjSuz kuzjQ ta ySk jxYhg
meusKSu f;dmg kqiqÈiqhs)) lshdh’))
))jdfigzGh” n1dyauKhkaf.a TimajQo” ore.enz we;a;djQo” orejka
jokakdjQo” orejkag lsrs fmdjkakdjQo neusKsfhda olakd ,efn;s’ ta
n1dyauKfhda fhdaks udrA.fhkau Wmkafkdaj fufia lsh;s’ Tyq ;2uQ n1yauhdgo
fndrefjka fy
[\q 409/]
5′ ))jdfigzGh” fuz jxY i;rla fj;a’ ))fufia huz OrAu flfkla wl2i, fj;ao” ta OrAufhda iuyr CI;1shfhl2 6′ ))jdfigzGh” fuz f,dalfhcys iuyr CI;1sfhlao m1dKd;fhka je ))n1dyauKfhda” ))n1dyauK f;fuzu W;2uz jxY we;af;ah’ wkHfhda ySk jxY
tkuz” CI;1sfhdah” n1dyauKfhdah” ffjYHfhdah *fj
flfrys olakd ,efn;a’ ta OrAufhda iuyr n1dyauKfhl2 flfryso” iuyr
ffjYHfhl2 flfryso olakd ,efn;s’ iuyr YqÊfhl2 flfryso olakd ,efn;s’ ))
we;af;dah)) hk Tjqkaf.a ta l:dj kqjKe;af;da ms
))jdfigzGh” i;ajhka ms
[\q 410/]
7′ ))jdfigzGh” mfiakos fldfid,a rc ))jdfigzGh” i;ajhka ms 8′ ))jdfigzGh” ))f;ms ljreyqoe))hs jspdrK ,oaodyqu ))YdlH mq;1jQ ))f,dalh yg.kakd l,ays fndfyda fihska i;ajfhda wdNiair n1dyau 9′ ))jdfigzGh” blans;af;ka lsis lf,lays oSrA ld,fhlayqf.a wejEfuka ta i;ajhkag c,fhys ri fmdf
f;fuz ;ukag jvd Wiia wfkfll2 ke;s fyhska wkq;a;r kuzjQ Y1uK Nj;a f.#;u
f;fuz YdlH l2,fhka kslau mejsosjQfhahhs okshs’ jdfigzGh” YdlHfhda
mfiakos fldfid,a rcqyg iudk jxY we;a;dyqh’ fldfid,a rcqyg hg;aj
mj;akdyqh’ jdfigzGh” mfiakos fldfid,a rcqyq .re ie,ls,s meje;ajSuo”
jeZoSuo” oel yqkiafkka ke.S isgSuo” weZos,s neZoSuo” j;a ms
Y1uKhuzy))hs m1ldY lrkakdyqh’ uu Nd.Hj;2k jykafiaf.a mq;1 fjus’ Bg fya;2
ljfrAo$jdfigzGh” Ouzuldh hkqo” n1yauldh hkqo” OuzuN@; hkqo” n1yauN@;
hkqo ;:d.;hka jykafiaf.au kuz jk fyhsks’))
f,dalfhka pq;j fuz ukqIH f,dalhg meusfK;s’ i;ajfhdah hk fldgigu
we;2<;a fj;s’
0′ ))jdfigzGh” blans;af;ka ta i;ajfhda ri fmdf
[\q 411/]
))jdfigzGh” blans;s ta i;ajhkaf.a ri ))fufia tu mqrdK f,dafldamam;a;s jxY l:djg wkqj fh;a’ tfy;a ta ms ))l2vq rys;jQ oyhshd” *fmd;2( rys;jQ iqjZo we;a;djQ iy,au M, fldg
fmdf
we;a;djQ ye
))blans;af;ka ta i;ajfhda we,a jS fnod .;ay’ udhsuz ;nd.;ay’))
-’ ))tjsg tla;rd i;ajfhla iajlSh fldgi wdrCId lrkafka u;yg kqÈkakdjQ
tla;rd fldgila /f.k *fidrluz fldg f.K( mdjspzps lf
3=’ ))jdfigzGh” tjsg ta i;ajfhda Tjqka w;2frka hfula b;d W;2uz rEm
we;af;a jSo” b;d uy;a wdkqNdj we;af;a jSo ta i;ajf;u m1ldY lghq;a;
fydZoska m1ldY lsrSugo” .erysh hq;a;yqg fydZoska .erySugo” fkrmsh
hq;a;yq fkrmSugo fhÈfjzh’ ta i;ajhdg we,a jS j,ska fldgila Èkakdyqh’
tfia uyckhd jsiska iuzu; lrk ,oafoah hk wrA:fhka uydiuzu;; lshd
m
))taldka;fhka mdm OrAufhda i;ajhka flfrys my
[\q 413/]
))jdfigzGh” tu i;ajhka w;2frka we;euz ))jdfigzGh” *fjzo uka;1 oerSuh” fjzo uka;1 yeoErSuh hk fuh( tl,ays ))jdfigzGh” fufia fuz mqrdKjQ f,dal Wmam;a;s jxY l:dfjka n1dyauK iuQyhdf.a my ))jdfigzGh” tu i;ajhka w;2frka we;euz i;aj flfkla ffu:qk OrAu fiajkh ))))ffu:qk OrAuh iZoyd m1isoaO lrAudka;hkays fhfo;a)) hk wrA:fhka ffjYHhhs kduh jsh’)) ))jdfigzGh” fufia jkdys fuz mqrdK ffjYH iuQyhdf.a f,daflda;am;a;s jxY l:dj my< jQfhah’)) ))jdfigzGh” tu i;ajhka w;2frka huz ta i;aj flfkla b;srs jQjdyqo Tyq kmqre mej;2uz we;af;da jQy’)) ))jdfigzGh” kmqre l1shd we;af;dah” kskaos; l1shd we;af;dah hk wrA:fhka YqÊhhs hk kdu jsh’)) ))fufia fuz mqrdK YqÊ iuQyhdf.a my 33′ ))jdfigzGh” huz fya;2jlska CI;1sh f;fuzo” n1dyauK f;fuzo” ffjYH ))jdfigzGh” fufia ta jxY i;rg wh;a wuQy w;2frka Y1uK iuQyhdf.a my 34′ ))jdfigzGh” CI;1sh f;fuzo” n1dyauK f;fuzo” ffjYH f;fuzo” YqÊ
flfkla jk m1foaYfhys mkai,aj, ta OHdkh *l< fkdyels jkakdyQ( .uz
fj;go” kshuz.uz fj;go meusK ;1sfjzoh ilia flfruskao” W.kajuskao fjfi;s’
))OHdk fkdflfr;s)) hk wrA:fhka wcCOdhlh hk ;2kajk kduh jsh’))
my;ahhs iuzu; jsh’ *ta uka;1 yeoErSu yd lshjSu( oeka fY1aIaGhhs iuzu;
fjhs’))
ksid yrla /lSuz fj
f;fuzo” YqÊ f;fuzo ;udf.a OrAuhg kskaod flfruska Y1uK jkafkushs .sysf.ka
kslau uyK fjzo” tnZoq ld,hla fjzuh’))
f;fuzo” Y1uK f;fuzo lhska ÈIaprs;fhys yeisr” jpkfhka ÈIaprs;fhys yeisr”
is;ska ÈIaprs;fhys yeisr” us:HdoDIagsj” us:HdoDIags lrAu iudokaj”
us:HdoDIags lrAu iudok fya;2fjka lh nsZoSfuka urKska u;af;ys wmdh kuzjQ
È.;s kuzjQ jsksmd; kuzjQ ksrfhys Wmoshs’))
[\q 414/]
35′ ))jdfigzGh” CI;1sh f;fuzo” n1dyauK 36′ ))jdfigzGh” CI;1sh f;fuzo” n1dyauK f;fuzo” ffjYH f;fuzo” YqÊ 37′ ))jdfigzGh” CI;1sh f;fuzo” n1dyauK f;fuzo” ffjYH f;fuzo” YqÊ 38′ ))jdfigzGh” fuz i;r jxY w;2frka huz NsCIqjla wrAy;a jQfhao” ke;s ))jdfigzGh” ik;a l2udr kuz n1yauhd jsiskao fuz .d:d f;dfuda lshk ,oaoSh’))
f;fuzo” ffjYH f;fuzo” YqÊ f;fuzo” Y1uK f;fuzo lhska iqprs;fhys yeisr”
jpkfhka iqprs;fhys yeisr” is;ska iqprs;fhys yeisr” iuH.aoDIagsj”
iuH.aoDIags lrAu iudokaj” iuH.aoDIags lrAu iudok fya;2fjka lh nsZoSfuka
urKska u;af;ys iq.;s kuzjQ iajrA. f,dalfhys Wmofkah’))
f;fuzo” Y1uK f;fuzo lhska l2i,a wl2i,a folu lrkafka fjhs’ jpkfhka l2i,a
wl2i,a folu lrkafka fjhs’ is;ska l2i,a wl2i,a folu lrkafka fjhs’ usY1jQ
oDIags we;sj usY1jQ oDIags iudokaj usY1jQ oDIags lrAu iudodk fya;2fjka
lh nsZoSfuka urKska u;af;ys iqj Èla folu jsZoskafka fjhs’))
f;fuzo” Y1uK f;fuzo lhska ixjrj” jpkfhka ixjrj” is;ska ixjrj flgzGdi
jYfhka i;a jeoEreuzjQ fndaOsmdCIsl OrAuhka *udrA. {dkh ,nd .ekSug jqjukd
OrAu( jvd fuz wd;au Ndjfhysu flf,ia .sks ksjd ,kafkah’))
lrk ,o flf,ia we;af;ao” jei ksu lrk ,o n1yauprAhdj we;af;ao” nyd ;nk ,o
*flf,ia nr wdoS( nr we;af;ao” meusKshdjQ ;udf.a wrA:h we;af;ao” ke;s lrk
,o iir neZoquz we;af;ao” ukd fldg oek flf,iqka flfrka usÈfkao” fyaf;fuz
Tjqk;2frka w.1hhs lshkq ,efnz’ ta OrAufhkauh” wOrAufhka fkdfjz’
jdfigzGh” i;ajhka ms
[\q 415/]
))huz ckfhda” ))uu f.#;u fjus))” ))uu ))jdfigzGh” uuo fufia lshus’ ))huz ckfhda” ))uu f.da;u fjus’ uu ldYHm Nd.Hj;2ka jykafia fuz iQ;1h jod< fial’ jdfigzG Ndroajdc hk *jsis y;a jeksjQ w.a.[a[ iQ;1h ksusfhah’(
ldYHm fjus))”hs f.da;1h isys lrkafkda fj;ao” ta ck iuQyhd w;2frka
fCI;1sh f;fuz fY1aIaGhs’ wIaG jsoHdfjka yd mif
fjue))hs f.da;1h isys lrkafkda fj;ao” ta ck iuQyhd w;2frka fCI;1sh
f;fuz fY1aIaGhs’ wIaG jsoHdfjka yd mif
idufKArhka jykafia,d foku i;2gq is;a we;a;dyq Nd.Hj;2ka jykafiaf.a
foaYkdjg i;2gQ jQjdyqh’))