೧೦. ಕೋಸಮ್ಬಕಕ್ಖನ್ಧಕೋ

೧೦. ಕೋಸಮ್ಬಕಕ್ಖನ್ಧಕೋ

೨೭೧. ಕೋಸಮ್ಬಕವಿವಾದಕಥಾ

೪೫೧. ತೇನ
ಸಮಯೇನ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ ಕೋಸಮ್ಬಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಘೋಸಿತಾರಾಮೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ
ಭಿಕ್ಖು ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಸೋ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಆಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿ [ಆಪತ್ತಿದಿಟ್ಠೀ (ಸೀ॰)]
ಹೋತಿ; ಅಞ್ಞೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅನಾಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿನೋ ಹೋನ್ತಿ। ಸೋ ಅಪರೇನ
ಸಮಯೇನ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅನಾ ಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿ ಹೋತಿ; ಅಞ್ಞೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ
ಆಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿನೋ ಹೋನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಆಪತ್ತಿಂ
ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ಆಪನ್ನೋ, ಪಸ್ಸಸೇತಂ ಆಪತ್ತಿ’’ನ್ತಿ? ‘‘ನತ್ಥಿ ಮೇ, ಆವುಸೋ, ಆಪತ್ತಿ
ಯಮಹಂ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಲಭಿತ್ವಾ ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ
ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅದಸ್ಸನೇ ಉಕ್ಖಿಪಿಂಸು। ಸೋ ಚ ಭಿಕ್ಖು ಬಹುಸ್ಸುತೋ ಹೋತಿ ಆಗತಾಗಮೋ ಧಮ್ಮಧರೋ
ವಿನಯಧರೋ ಮಾತಿಕಾಧರೋ ಪಣ್ಡಿತೋ ಬ್ಯತ್ತೋ ಮೇಧಾವೀ ಲಜ್ಜೀ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಕೋ ಸಿಕ್ಖಾಕಾಮೋ।
ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಸನ್ದಿಟ್ಠೇ ಸಮ್ಭತ್ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಅನಾಪತ್ತಿ ಏಸಾ, ಆವುಸೋ, ನೇಸಾ ಆಪತ್ತಿ। ಅನಾಪನ್ನೋಮ್ಹಿ, ನಮ್ಹಿ ಆಪನ್ನೋ।
ಅನುಕ್ಖಿತ್ತೋಮ್ಹಿ, ನಮ್ಹಿ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ। ಅಧಮ್ಮಿಕೇನಮ್ಹಿ ಕಮ್ಮೇನ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಕುಪ್ಪೇನ
ಅಟ್ಠಾನಾರಹೇನ। ಹೋಥ ಮೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಧಮ್ಮತೋ ವಿನಯತೋ ಪಕ್ಖಾ’’ತಿ। ಅಲಭಿ ಖೋ ಸೋ
ಭಿಕ್ಖು ಸನ್ದಿಟ್ಠೇ ಸಮ್ಭತ್ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಕ್ಖೇ। ಜಾನಪದಾನಮ್ಪಿ ಸನ್ದಿಟ್ಠಾನಂ
ಸಮ್ಭತ್ತಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಸನ್ತಿಕೇ ದೂತಂ ಪಾಹೇಸಿ – ಅನಾಪತ್ತಿ ಏಸಾ, ಆವುಸೋ, ನೇಸಾ
ಆಪತ್ತಿ। ಅನಾಪನ್ನೋಮ್ಹಿ, ನಮ್ಹಿ ಆಪನ್ನೋ। ಅನುಕ್ಖಿತ್ತೋಮ್ಹಿ, ನಮ್ಹಿ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ।
ಅಧಮ್ಮಿಕೇನಮ್ಹಿ ಕಮ್ಮೇನ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಕುಪ್ಪೇನ ಅಟ್ಠಾನಾರಹೇನ। ಹೋನ್ತು ಮೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ
ಧಮ್ಮತೋ ವಿನಯತೋ ಪಕ್ಖಾ’’ತಿ। ಅಲಭಿ ಖೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಜಾನಪದೇಪಿ ಸನ್ದಿಟ್ಠೇ ಸಮ್ಭತ್ತೇ
ಭಿಕ್ಖೂ ಪಕ್ಖೇ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಯೇನ ಉಕ್ಖೇಪಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಉಕ್ಖೇಪಕೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಅನಾಪತ್ತಿ ಏಸಾ,
ಆವುಸೋ, ನೇಸಾ ಆಪತ್ತಿ। ಅನಾಪನ್ನೋ ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು, ನೇಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಆಪನ್ನೋ। ಅನುಕ್ಖಿತ್ತೋ
ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು, ನೇಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ । ಅಧಮ್ಮಿಕೇನ ಕಮ್ಮೇನ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಕುಪ್ಪೇನ ಅಟ್ಠಾನಾರಹೇನಾ’’ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ
ಉಕ್ಖೇಪಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಆಪತ್ತಿ ಏಸಾ ಆವುಸೋ,
ನೇಸಾ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಆಪನ್ನೋ ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು, ನೇಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಅನಾಪನ್ನೋ। ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಏಸೋ
ಭಿಕ್ಖು, ನೇಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಅನುಕ್ಖಿತ್ತೋ। ಧಮ್ಮಿಕೇನ ಕಮ್ಮೇನ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅಕುಪ್ಪೇನ
ಠಾನಾರಹೇನ। ಮಾ ಖೋ ತುಮ್ಹೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಏತಂ ಉಕ್ಖಿತ್ತಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅನುವತ್ತಿತ್ಥ
ಅನುಪರಿವಾರೇಥಾ’’ತಿ। ಏವಮ್ಪಿ ಖೋ ತೇ ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಕ್ಖೇಪಕೇಹಿ
ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ವುಚ್ಚಮಾನಾ ತಥೇವ ತಂ ಉಕ್ಖಿತ್ತಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅನುವತ್ತಿಂಸು ಅನುಪರಿವಾರೇಸುಂ।

೪೫೨.
ಅಥ ಖೋ ಅಞ್ಞತರೋ ಭಿಕ್ಖು ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ
– ‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಅಞ್ಞತರೋ ಭಿಕ್ಖು ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋ ಅಹೋಸಿ। ಸೋ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ
ಆಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿ ಅಹೋಸಿ, ಅಞ್ಞೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ
ಅನಾಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿನೋ ಅಹೇಸುಂ। ಸೋ ಅಪರೇನ ಸಮಯೇನ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅನಾಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿ
ಅಹೋಸಿ, ಅಞ್ಞೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಆಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿನೋ ಅಹೇಸುಂ। ಅಥ ಖೋ ತೇ,
ಭನ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖೂ ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘ಆಪತ್ತಿಂ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ಆಪನ್ನೋ,
ಪಸ್ಸಸೇತಂ ಆಪತ್ತಿ’ನ್ತಿ? ‘‘ನತ್ಥಿ ಮೇ, ಆವುಸೋ, ಆಪತ್ತಿ ಯಮಹಂ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ
ಖೋ ತೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖೂ ಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಲಭಿತ್ವಾ ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅದಸ್ಸನೇ
ಉಕ್ಖಿಪಿಂಸು। ಸೋ ಚ, ಭನ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖು ಬಹುಸ್ಸುತೋ ಆಗತಾಗಮೋ ಧಮ್ಮಧರೋ ವಿನಯಧರೋ
ಮಾತಿಕಾಧರೋ ಪಣ್ಡಿತೋ ಬ್ಯತ್ತೋ ಮೇಧಾವೀ ಲಜ್ಜೀ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಕೋ ಸಿಕ್ಖಾಕಾಮೋ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ,
ಭನ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖು ಸನ್ದಿಟ್ಠೇ ಸಮ್ಭತ್ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏತದವೋಚ – ‘ಅನಾಪತ್ತಿ
ಏಸಾ, ಆವುಸೋ; ನೇಸಾ ಆಪತ್ತಿ। ಅನಾಪನ್ನೋಮ್ಹಿ, ನಮ್ಹಿ ಆಪನ್ನೋ। ಅನುಕ್ಖಿತ್ತೋಮ್ಹಿ,
ನಮ್ಹಿ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ। ಅಧಮ್ಮಿಕೇನಮ್ಹಿ ಕಮ್ಮೇನ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಕುಪ್ಪೇನ ಅಟ್ಠಾನಾರಹೇನ। ಹೋಥ
ಮೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಧಮ್ಮತೋ ವಿನಯತೋ ಪಕ್ಖಾ’ತಿ। ಅಲಭಿ ಖೋ ಸೋ, ಭನ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖು
ಸನ್ದಿಟ್ಠೇ ಸಮ್ಭತ್ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಕ್ಖೇ। ಜಾನಪದಾನಮ್ಪಿ ಸನ್ದಿಟ್ಠಾನಂ ಸಮ್ಭತ್ತಾನಂ
ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಸನ್ತಿಕೇ ದೂತಂ ಪಾಹೇಸಿ – ‘ಅನಾಪತ್ತಿ ಏಸಾ, ಆವುಸೋ; ನೇಸಾ ಆಪತ್ತಿ।
ಅನಾಪನ್ನೋಮ್ಹಿ, ನಮ್ಹಿ ಆಪನ್ನೋ। ಅನುಕ್ಖಿತ್ತೋಮ್ಹಿ, ನಮ್ಹಿ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ।
ಅಧಮ್ಮಿಕೇನಮ್ಹಿ ಕಮ್ಮೇನ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಕುಪ್ಪೇನ ಅಟ್ಠಾನಾರಹೇನ। ಹೋನ್ತು ಮೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ
ಧಮ್ಮತೋ ವಿನಯತೋ ಪಕ್ಖಾ’ತಿ। ಅಲಭಿ ಖೋ ಸೋ, ಭನ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖು ಜಾನಪದೇಪಿ ಸನ್ದಿಟ್ಠೇ
ಸಮ್ಭತ್ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಕ್ಖೇ। ಅಥ
ಖೋ ತೇ, ಭನ್ತೇ, ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಯೇನ ಉಕ್ಖೇಪಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಉಕ್ಖೇಪಕೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘ಅನಾಪತ್ತಿ ಏಸಾ,
ಆವುಸೋ; ನೇಸಾ ಆಪತ್ತಿ। ಅನಾಪನ್ನೋ ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು, ನೇಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಆಪನ್ನೋ। ಅನುಕ್ಖಿತ್ತೋ
ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು, ನೇಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ। ಅಧಮ್ಮಿಕೇನ ಕಮ್ಮೇನ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಕುಪ್ಪೇನ
ಅಟ್ಠಾನಾರಹೇನಾ’ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ ತೇ, ಭನ್ತೇ, ಉಕ್ಖೇಪಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕೇ
ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘ಆಪತ್ತಿ ಏಸಾ, ಆವುಸೋ; ನೇಸಾ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಆಪನ್ನೋ
ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು, ನೇಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಅನಾಪನ್ನೋ। ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು, ನೇಸೋ ಭಿಕ್ಖು
ಅನುಕ್ಖಿತ್ತೋ। ಧಮ್ಮಿಕೇನ ಕಮ್ಮೇನ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅಕುಪ್ಪೇನ ಠಾನಾರಹೇನ। ಮಾ ಖೋ ತುಮ್ಹೇ
ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಏತಂ ಉಕ್ಖಿತ್ತಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅನುವತ್ತಿತ್ಥ ಅನುಪರಿವಾರೇಥಾ’ತಿ। ಏವಮ್ಪಿ ಖೋ
ತೇ, ಭನ್ತೇ, ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಕ್ಖೇಪಕೇಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ವುಚ್ಚಮಾನಾ ತಥೇವ
ತಂ ಉಕ್ಖಿತ್ತಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಅನುವತ್ತನ್ತಿ ಅನುಪರಿವಾರೇನ್ತೀ’’ತಿ।

೪೫೩.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ‘ಭಿನ್ನೋ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ, ಭಿನ್ನೋ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ’ತಿ – ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಯೇನ
ಉಕ್ಖೇಪಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ, ನಿಸಜ್ಜ
ಖೋ ಭಗವಾ ಉಕ್ಖೇಪಕೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಮಾ ಖೋ ತುಮ್ಹೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ‘ಪಟಿಭಾತಿ ನೋ,
ಪಟಿಭಾತಿ ನೋ’ತಿ ಯಸ್ಮಿಂ ವಾ ತಸ್ಮಿಂ ವಾ ಭಿಕ್ಖುಂ ಉಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞಿತ್ಥ’’।

‘‘ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಸೋ
ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅನಾಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿ ಹೋತಿ, ಅಞ್ಞೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ
ಆಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿನೋ ಹೋನ್ತಿ । ತೇ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂ ತಂ
ಭಿಕ್ಖುಂ ಏವಂ ಜಾನನ್ತಿ – ‘ಅಯಂ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಬಹುಸ್ಸುತೋ ಆಗತಾಗಮೋ ಧಮ್ಮಧರೋ ವಿನಯಧರೋ
ಮಾತಿಕಾಧರೋ ಪಣ್ಡಿತೋ ಬ್ಯತ್ತೋ ಮೇಧಾವೀ ಲಜ್ಜೀ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಕೋ ಸಿಕ್ಖಾಕಾಮೋ। ಸಚೇ ಮಯಂ
ಇಮಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅದಸ್ಸನೇ ಉಕ್ಖಿಪಿಸ್ಸಾಮ, ನ ಮಯಂ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ
ಉಪೋಸಥಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮ, ವಿನಾ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪೋಸಥಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮ, ಭವಿಸ್ಸತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ
ತತೋನಿದಾನಂ ಭಣ್ಡನಂ ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ ಸಙ್ಘಭೇದೋ ಸಙ್ಘರಾಜಿ ಸಙ್ಘವವತ್ಥಾನಂ
ಸಙ್ಘನಾನಾಕರಣ’ನ್ತಿ, ಭೇದಗರುಕೇಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ನ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಆಪತ್ತಿಯಾ
ಅದಸ್ಸನೇ ಉಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ।

‘‘ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಸೋ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅನಾಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿ ಹೋತಿ, ಅಞ್ಞೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಆಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿನೋ
ಹೋನ್ತಿ। ತೇ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂ ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಏವಂ ಜಾನನ್ತಿ – ‘ಅಯಂ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ
ಬಹುಸ್ಸುತೋ ಆಗತಾಗಮೋ ಧಮ್ಮಧರೋ ವಿನಯಧರೋ ಮಾತಿಕಾಧರೋ ಪಣ್ಡಿತೋ ಬ್ಯತ್ತೋ ಮೇಧಾವೀ ಲಜ್ಜೀ
ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಕೋ ಸಿಕ್ಖಾಕಾಮೋ। ಸಚೇ ಮಯಂ ಇಮಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅದಸ್ಸನೇ
ಉಕ್ಖಿಪಿಸ್ಸಾಮ, ನ ಮಯಂ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಪವಾರೇಸ್ಸಾಮ, ವಿನಾ ಇಮಿನಾ
ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪವಾರೇಸ್ಸಾಮ। ನ ಮಯಂ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮ,
ವಿನಾ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮ। ನ ಮಯಂ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಆಸನೇ
ನಿಸೀದಿಸ್ಸಾಮ, ವಿನಾ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿಸ್ಸಾಮ। ನ ಮಯಂ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಸದ್ಧಿಂ ಯಾಗುಪಾನೇ ನಿಸೀದಿಸ್ಸಾಮ, ವಿನಾ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಯಾಗುಪಾನೇ ನಿಸೀದಿಸ್ಸಾಮ ।
ನ ಮಯಂ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಭತ್ತಗ್ಗೇ ನಿಸೀದಿಸ್ಸಾಮ, ವಿನಾ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಭತ್ತಗ್ಗೇ ನಿಸೀದಿಸ್ಸಾಮ। ನ ಮಯಂ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕಚ್ಛನ್ನೇ ವಸಿಸ್ಸಾಮ,
ವಿನಾ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಏಕಚ್ಛನ್ನೇ ವಸಿಸ್ಸಾಮ। ನ ಮಯಂ
ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಯಥಾವುಡ್ಢಂ ಅಭಿವಾದನಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾನಂ ಅಞ್ಜಲಿಕಮ್ಮಂ
ಸಾಮೀಚಿಕಮ್ಮಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮ, ವಿನಾ ಇಮಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಯಥಾವುಡ್ಢಂ ಅಭಿವಾದನಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾನಂ
ಅಞ್ಜಲಿಕಮ್ಮಂ ಸಾಮೀಚಿಕಮ್ಮಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮ। ಭವಿಸ್ಸತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ತತೋನಿದಾನಂ ಭಣ್ಡನಂ
ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ ಸಙ್ಘಭೇದೋ ಸಙ್ಘರಾಜಿ ಸಙ್ಘವವತ್ಥಾನಂ ಸಙ್ಘನಾನಾಕರಣ’ನ್ತಿ,
ಭೇದಗರುಕೇಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ನ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅದಸ್ಸನೇ
ಉಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ’’ತಿ।

೪೫೪.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉಕ್ಖೇಪಕಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಏತಮತ್ಥಂ ಭಾಸಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಯೇನ
ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ,
ನಿಸಜ್ಜ ಖೋ ಭಗವಾ ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಮಾ ಖೋ ತುಮ್ಹೇ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ‘ನಾಮ್ಹ ಆಪನ್ನಾ, ನಾಮ್ಹ ಆಪನ್ನಾ’ತಿ ಆಪತ್ತಿಂ ನ
ಪಟಿಕಾತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞಿತ್ಥ’’।

‘‘ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಸೋ
ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅನಾಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿ ಹೋತಿ, ಅಞ್ಞೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ
ಆಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿನೋ ಹೋನ್ತಿ। ಸೋ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏವಂ ಜಾನಾತಿ –
‘ಇಮೇ ಖೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ [ಆಯಸ್ಮನ್ತಾ (ಕ॰)] ಬಹುಸ್ಸುತಾ
ಆಗತಾಗಮಾ ಧಮ್ಮಧರಾ ವಿನಯಧರಾ ಮಾತಿಕಾಧರಾ ಪಣ್ಡಿತಾ ಬ್ಯತ್ತಾ ಮೇಧಾವಿನೋ ಲಜ್ಜಿನೋ
ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಕಾ ಸಿಕ್ಖಾಕಾಮಾ, ನಾಲಂ ಮಮಂ ವಾ ಕಾರಣಾ ಅಞ್ಞೇಸಂ ವಾ ಕಾರಣಾ ಛನ್ದಾ ದೋಸಾ ಮೋಹಾ ಭಯಾ ಅಗತಿಂ ಗನ್ತುಂ। ಸಚೇ ಮಂ ಇಮೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅದಸ್ಸನೇ ಉಕ್ಖಿಪಿಸ್ಸನ್ತಿ , ನ ಮಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ಉಪೋಸಥಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತಿ, ವಿನಾ ಮಯಾ ಉಪೋಸಥಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಭವಿಸ್ಸತಿ
ಸಙ್ಘಸ್ಸ ತತೋನಿದಾನಂ ಭಣ್ಡನಂ ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ ಸಙ್ಘಭೇದೋ ಸಙ್ಘರಾಜಿ
ಸಙ್ಘವವತ್ಥಾನಂ ಸಙ್ಘನಾನಾಕರಣ’ನ್ತಿ, ಭೇದಗರುಕೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪರೇಸಮ್ಪಿ
ಸದ್ಧಾಯ ಸಾ ಆಪತ್ತಿ ದೇಸೇತಬ್ಬಾ।

‘‘ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಸೋ
ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅನಾಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿ ಹೋತಿ, ಅಞ್ಞೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತಸ್ಸಾ ಆಪತ್ತಿಯಾ
ಆಪತ್ತಿದಿಟ್ಠಿನೋ ಹೋನ್ತಿ। ಸೋ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏವಂ ಜಾನಾತಿ –
‘ಇಮೇ ಖೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಬಹುಸ್ಸುತಾ ಆಗತಾಗಮಾ ಧಮ್ಮಧರಾ ವಿನಯಧರಾ ಮಾತಿಕಾಧರಾ ಪಣ್ಡಿತಾ
ಬ್ಯತ್ತಾ ಮೇಧಾವಿನೋ ಲಜ್ಜಿನೋ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಕಾ ಸಿಕ್ಖಾಕಾಮಾ, ನಾಲಂ ಮಮಂ ವಾ ಕಾರಣಾ
ಅಞ್ಞೇಸಂ ವಾ ಕಾರಣಾ ಛನ್ದಾ ದೋಸಾ ಮೋಹಾ ಭಯಾ ಅಗತಿಂ ಗನ್ತುಂ। ಸಚೇ ಮಂ ಇಮೇ ಭಿಕ್ಖೂ
ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅದಸ್ಸನೇ ಉಕ್ಖಿಪಿಸ್ಸನ್ತಿ, ನ ಮಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ಪವಾರೇಸ್ಸನ್ತಿ ,
ವಿನಾ ಮಯಾ ಪವಾರೇಸ್ಸನ್ತಿ। ನ ಮಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತಿ, ವಿನಾ ಮಯಾ
ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತಿ। ನ ಮಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿಸ್ಸನ್ತಿ, ವಿನಾ ಮಯಾ ಆಸನೇ
ನಿಸೀದಿಸ್ಸನ್ತಿ। ನ ಮಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ಯಾಗುಪಾನೇ ನಿಸೀದಿಸ್ಸನ್ತಿ, ವಿನಾ ಮಯಾ ಯಾಗುಪಾನೇ
ನಿಸೀದಿಸ್ಸನ್ತಿ। ನ ಮಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ಭತ್ತಗ್ಗೇ ನಿಸೀದಿಸ್ಸನ್ತಿ ವಿನಾ ಮಯಾ ಭತ್ತಗ್ಗೇ
ನಿಸೀದಿಸ್ಸನ್ತಿ। ನ ಮಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕಚ್ಛನ್ನೇ ವಸಿಸ್ಸನ್ತಿ, ವಿನಾ ಮಯಾ ಏಕಚ್ಛನ್ನೇ
ವಸಿಸ್ಸನ್ತಿ। ನ ಮಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ಯಥಾವುಡ್ಢಂ ಅಭಿವಾದನಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾನಂ ಅಞ್ಜಲಿಕಮ್ಮಂ
ಸಾಮೀಚಿಕಮ್ಮಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತಿ, ವಿನಾ ಮಯಾ ಯಥಾವುಡ್ಢಂ ಅಭಿವಾದನಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾನಂ
ಅಞ್ಜಲಿಕಮ್ಮಂ ಸಾಮೀಚಿಕಮ್ಮಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಭವಿಸ್ಸತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ತತೋನಿದಾನಂ ಭಣ್ಡನಂ
ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ ಸಙ್ಘಭೇದೋ ಸಙ್ಘರಾಜಿ ಸಙ್ಘವವತ್ಥಾನಂ ಸಙ್ಘನಾನಾಕರಣ’ನ್ತಿ ,
ಭೇದಗರುಕೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪರೇಸಮ್ಪಿ ಸದ್ಧಾಯ ಸಾ ಆಪತ್ತಿ ದೇಸೇತಬ್ಬಾ’’ತಿ।
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಏತಮತ್ಥಂ ಭಾಸಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ
ಪಕ್ಕಾಮಿ।

೪೫೫.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ತತ್ಥೇವ ಅನ್ತೋಸೀಮಾಯ ಉಪೋಸಥಂ
ಕರೋನ್ತಿ, ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತಿ। ಉಕ್ಖೇಪಕಾ ಪನ ಭಿಕ್ಖೂ ನಿಸ್ಸೀಮಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಉಪೋಸಥಂ
ಕರೋನ್ತಿ, ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಅಞ್ಞತರೋ ಉಕ್ಖೇಪಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಯೇನ ಭಗವಾ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತೇ,
ಭನ್ತೇ, ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ತತ್ಥೇವ ಅನ್ತೋಸೀಮಾಯ ಉಪೋಸಥಂ ಕರೋನ್ತಿ,
ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ ಕರೋನ್ತಿ। ಮಯಂ ಪನ ಉಕ್ಖೇಪಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ನಿಸ್ಸೀಮಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಉಪೋಸಥಂ ಕರೋಮ,
ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ ಕರೋಮಾ’’ತಿ। ‘‘ತೇ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖು, ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ತತ್ಥೇವ
ಅನ್ತೋಸೀಮಾಯ ಉಪೋಸಥಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಯಥಾ ಮಯಾ ಞತ್ತಿ ಚ
ಅನುಸ್ಸಾವನಾ ಚ ಪಞ್ಞತ್ತಾ, ತೇಸಂ ತಾನಿ ಕಮ್ಮಾನಿ ಧಮ್ಮಿಕಾನಿ ಕಮ್ಮಾನಿ ಭವಿಸ್ಸ’’ನ್ತಿ
ಅಕುಪ್ಪಾನಿ ಠಾನಾರಹಾನಿ। ತುಮ್ಹೇ ಚೇ, ಭಿಕ್ಖು, ಉಕ್ಖೇಪಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ತತ್ಥೇವ
ಅನ್ತೋಸೀಮಾಯ ಉಪೋಸಥಂ ಕರಿಸ್ಸಥ, ಸಙ್ಘಕಮ್ಮಂ ಕರಿಸ್ಸಥ, ಯಥಾ ಮಯಾ ಞತ್ತಿ ಚ ಅನುಸ್ಸಾವನಾ
ಚ ಪಞ್ಞತ್ತಾ, ತುಮ್ಹಾಕಮ್ಪಿ ತಾನಿ ಕಮ್ಮಾನಿ ಧಮ್ಮಿಕಾನಿ ಕಮ್ಮಾನಿ ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ
ಅಕುಪ್ಪಾನಿ ಠಾನಾರಹಾನಿ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ನಾನಾಸಂವಾಸಕಾ ಏತೇ [ತೇ (ಸ್ಯಾ॰)] ಭಿಕ್ಖೂ [ಭಿಕ್ಖು (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)] ತುಮ್ಹೇಹಿ, ತುಮ್ಹೇ ಚ ತೇಹಿ ನಾನಾಸಂವಾಸಕಾ।

‘‘ದ್ವೇಮಾ, ಭಿಕ್ಖು, ನಾನಾಸಂವಾಸಕಭೂಮಿಯೋ – ಅತ್ತನಾ
ವಾ ಅತ್ತಾನಂ ನಾನಾಸಂವಾಸಕಂ ಕರೋತಿ, ಸಮಗ್ಗೋ ವಾ ನಂ ಸಙ್ಘೋ ಉಕ್ಖಿಪತಿ ಅದಸ್ಸನೇ ವಾ
ಅಪ್ಪಟಿಕಮ್ಮೇ ವಾ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗೇ ವಾ। ಇಮಾ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖು, ದ್ವೇ
ನಾನಾಸಂವಾಸಕಭೂಮಿಯೋ। ದ್ವೇಮಾ, ಭಿಕ್ಖು, ಸಮಾನಸಂವಾಸಕಭೂಮಿಯೋ – ಅತ್ತನಾ ವಾ ಅತ್ತಾನಂ
ಸಮಾನಸಂವಾಸಂ ಕರೋತಿ, ಸಮಗ್ಗೋ ವಾ ನಂ ಸಙ್ಘೋ ಉಕ್ಖಿತ್ತಂ ಓಸಾರೇತಿ ಅದಸ್ಸನೇ ವಾ
ಅಪ್ಪಟಿಕಮ್ಮೇ ವಾ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗೇ ವಾ। ಇಮಾ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖು, ದ್ವೇ
ಸಮಾನಸಂವಾಸಕಭೂಮಿಯೋ’’ತಿ।

೪೫೬. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಭತ್ತಗ್ಗೇ ಅನ್ತರಘರೇ ಭಣ್ಡನಜಾತಾ ಕಲಹಜಾತಾ ವಿವಾದಾಪನ್ನಾ
ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಅನನುಲೋಮಿಕಂ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ ವಚೀಕಮ್ಮಂ ಉಪದಂಸೇನ್ತಿ, ಹತ್ಥಪರಾಮಾಸಂ ಕರೋನ್ತಿ।
ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ
ಭತ್ತಗ್ಗೇ ಅನ್ತರಘರೇ ಭಣ್ಡನಜಾತಾ ಕಲಹಜಾತಾ ವಿವಾದಾಪನ್ನಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಅನನುಲೋಮಿಕಂ
ಕಾಯಕಮ್ಮಂ ವಚೀಕಮ್ಮಂ ಉಪದಂಸೇಸ್ಸನ್ತಿ, ಹತ್ಥಪರಾಮಾಸಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ
ಭಿಕ್ಖೂ ತೇಸಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಾನಂ ಖಿಯ್ಯನ್ತಾನಂ ವಿಪಾಚೇನ್ತಾನಂ। ಯೇ ತೇ
ಭಿಕ್ಖೂ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛಾ ತೇ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ
ಭಿಕ್ಖೂ ಭತ್ತಗ್ಗೇ ಅನ್ತರಘರೇ ಭಣ್ಡನಜಾತಾ ಕಲಹಜಾತಾ ವಿವಾದಾಪನ್ನಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ
ಅನನುಲೋಮಿಕಂ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ ವಚೀಕಮ್ಮಂ ಉಪದಂಸೇಸ್ಸನ್ತಿ ,
ಹತ್ಥಪರಾಮಾಸಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ…ಪೇ॰…
‘‘ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂ ಭತ್ತಗ್ಗೇ ಅನ್ತರಘರೇ ಭಣ್ಡನಜಾತಾ…ಪೇ॰…
ಹತ್ಥಪರಾಮಾಸಂ ಕರೋನ್ತೀ’’ತಿ? ‘‘ಸಚ್ಚಂ, ಭಗವಾ’’ತಿ। ವಿಗರಹಿ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰…
ವಿಗರಹಿತ್ವಾ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಭಿನ್ನೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಘೇ ಅಧಮ್ಮಿಯಾಯಮಾನೇ [ಅಧಮ್ಮಿಯಮಾನೇ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕತ್ಥಚಿ) ಅಧಮ್ಮೀಯಮಾನೇ (ಕ॰)] ಅಸಮ್ಮೋದಿಕಾಯ ವತ್ತಮಾನಾಯ [-‘‘ಅಸಮ್ಮೋದಿಕಾವತ್ತಮಾನಾಯ’’ ಇತಿ ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಸಂವಣ್ಣೇತಬ್ಬಪಾಠೋ]
‘ಏತ್ತಾವತಾ ನ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಅನನುಲೋಮಿಕಂ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ ವಚೀಕಮ್ಮಂ ಉಪದಂಸೇಸ್ಸಾಮ,
ಹತ್ಥಪರಾಮಾಸಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಾ’ತಿ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ। ಭಿನ್ನೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಘೇ
ಧಮ್ಮಿಯಾಯಮಾನೇ ಸಮ್ಮೋದಿಕಾಯ ವತ್ತಮಾನಾಯ ಆಸನನ್ತರಿಕಾಯ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ।

೪೫೭. [ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೨೩೬ ಥೋಕಂ ವಿಸದಿಸಂ]
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಙ್ಘಮಜ್ಝೇ ಭಣ್ಡನಜಾತಾ ಕಲಹಜಾತಾ ವಿವಾದಾಪನ್ನಾ
ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಮುಖಸತ್ತೀಹಿ ವಿತುದನ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಿ। ತೇ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ ತಂ ಅಧಿಕರಣಂ
ವೂಪಸಮೇತುಂ। ಅಥ ಖೋ ಅಞ್ಞತರೋ ಭಿಕ್ಖು ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ
ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತೋ ಖೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಭಗವನ್ತಂ
ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖೂ ಸಙ್ಘಮಜ್ಝೇ ಭಣ್ಡನಜಾತಾ ಕಲಹಜಾತಾ ವಿವಾದಾಪನ್ನಾ
ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಮುಖಸತ್ತೀಹಿ ವಿತುದನ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಿ। ತೇ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ ತಂ ಅಧಿಕರಣಂ
ವೂಪಸಮೇತುಂ। ಸಾಧು, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಯೇನ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮತು ಅನುಕಮ್ಪಂ
ಉಪಾದಾಯಾ’’ತಿ। ಅಧಿವಾಸೇಸಿ ಭಗವಾ ತುಣ್ಹೀಭಾವೇನ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಯೇನ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ, ನಿಸಜ್ಜ ಖೋ ಭಗವಾ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ
ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಲಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾ ಭಣ್ಡನಂ ಮಾ ಕಲಹಂ ಮಾ ವಿಗ್ಗಹಂ ಮಾ ವಿವಾದ’’ನ್ತಿ।
ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಅಞ್ಞತರೋ ಅಧಮ್ಮವಾದೀ ಭಿಕ್ಖು ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಆಗಮೇತು, ಭನ್ತೇ,
ಭಗವಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸಾಮೀ; ಅಪ್ಪೋಸ್ಸುಕ್ಕೋ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಸುಖವಿಹಾರಮನುಯುತ್ತೋ
ವಿಹರತು। ಮಯಮೇತೇನ ಭಣ್ಡನೇನ ಕಲಹೇನ ವಿಗ್ಗಹೇನ ವಿವಾದೇನ
ಪಞ್ಞಾಯಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಭಗವಾ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಲಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಮಾ ಭಣ್ಡನಂ ಮಾ ಕಲಹಂ ಮಾ ವಿಗ್ಗಹಂ ಮಾ ವಿವಾದ’’ನ್ತಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಸೋ ಅಧಮ್ಮವಾದೀ
ಭಿಕ್ಖು ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಆಗಮೇತು , ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸಾಮೀ; ಅಪ್ಪೋಸ್ಸುಕ್ಕೋ, ಭನ್ತೇ , ಭಗವಾ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಸುಖವಿಹಾರಮನುಯುತ್ತೋ ವಿಹರತು। ಮಯಮೇತೇನ ಭಣ್ಡನೇನ ಕಲಹೇನ ವಿಗ್ಗಹೇನ ವಿವಾದೇನ ಪಞ್ಞಾಯಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ।

ಕೋಸಮ್ಬಕವಿವಾದಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೨೭೨. ದೀಘಾವುವತ್ಥು

೪೫೮. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬಾರಾಣಸಿಯಂ [ವಜಿರಬುದ್ಧಿಟೀಕಾ ಓಲೋಕೇತಬ್ಬಾ]
ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ನಾಮ ಕಾಸಿರಾಜಾ ಅಹೋಸಿ ಅಡ್ಢೋ ಮಹದ್ಧನೋ ಮಹಾಭೋಗೋ ಮಹಬ್ಬಲೋ ಮಹಾವಾಹನೋ
ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಪರಿಪುಣ್ಣಕೋಸಕೋಟ್ಠಾಗಾರೋ। ದೀಘೀತಿ ನಾಮ ಕೋಸಲರಾಜಾ ಅಹೋಸಿ ದಲಿದ್ದೋ
ಅಪ್ಪಧನೋ ಅಪ್ಪಭೋಗೋ ಅಪ್ಪಬಲೋ ಅಪ್ಪವಾಹನೋ ಅಪ್ಪವಿಜಿತೋ ಅಪರಿಪುಣ್ಣಕೋಸಕೋಟ್ಠಾಗಾರೋ। ಅಥ
ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಂ ಸೇನಂ ಸನ್ನಯ್ಹಿತ್ವಾ ದೀಘೀತಿಂ
ಕೋಸಲರಾಜಾನಂ ಅಬ್ಭುಯ್ಯಾಸಿ। ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘೀತಿ ಕೋಸಲರಾಜಾ –
‘‘ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಿರ ಕಾಸಿರಾಜಾ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಂ ಸೇನಂ ಸನ್ನಯ್ಹಿತ್ವಾ ಮಮಂ
ಅಬ್ಭುಯ್ಯಾತೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಏತದಹೋಸಿ –
‘‘ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಖೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ಅಡ್ಢೋ ಮಹದ್ಧನೋ ಮಹಾಭೋಗೋ ಮಹಬ್ಬಲೋ ಮಹಾವಾಹನೋ
ಮಹಾವಿಜಿತೋ ಪರಿಪುಣ್ಣಕೋಸಕೋಟ್ಠಾಗಾರೋ, ಅಹಂ ಪನಮ್ಹಿ ದಲಿದ್ದೋ ಅಪ್ಪಧನೋ ಅಪ್ಪಭೋಗೋ
ಅಪ್ಪಬಲೋ ಅಪ್ಪವಾಹನೋ ಅಪ್ಪವಿಜಿತೋ ಅಪರಿಪುಣ್ಣಕೋಸಕೋಟ್ಠಾಗಾರೋ, ನಾಹಂ ಪಟಿಬಲೋ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೇನ ಕಾಸಿರಞ್ಞಾ ಏಕಸಙ್ಘಾತಮ್ಪಿ ಸಹಿತುಂ। ಯಂನೂನಾಹಂ ಪಟಿಕಚ್ಚೇವ ನಗರಮ್ಹಾ ನಿಪ್ಪತೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ।

ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘೀತಿ ಕೋಸಲರಾಜಾ ಮಹೇಸಿಂ ಆದಾಯ
ಪಟಿಕಚ್ಚೇವ ನಗರಮ್ಹಾ ನಿಪ್ಪತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ
ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಬಲಞ್ಚ ವಾಹನಞ್ಚ ಜನಪದಞ್ಚ ಕೋಸಞ್ಚ ಕೋಟ್ಠಾಗಾರಞ್ಚ ಅಭಿವಿಜಿಯ
ಅಜ್ಝಾವಸತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘೀತಿ ಕೋಸಲರಾಜಾ ಸಪಜಾಪತಿಕೋ ಯೇನ ವಾರಾಣಸೀ ತೇನ
ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಯೇನ ಬಾರಾಣಸೀ ತದವಸರಿ। ತತ್ರ ಸುದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘೀತಿ
ಕೋಸಲರಾಜಾ ಸಪಜಾಪತಿಕೋ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ಓಕಾಸೇ
ಕುಮ್ಭಕಾರನಿವೇಸನೇ ಅಞ್ಞಾತಕವೇಸೇನ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಚ್ಛನ್ನೇನ ಪಟಿವಸತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಮಹೇಸೀ ನಚಿರಸ್ಸೇವ ಗಬ್ಭಿನೀ ಅಹೋಸಿ। ತಸ್ಸಾ ಏವರೂಪೋ ದೋಹಳೋ
ಉಪ್ಪನ್ನೋ ಹೋತಿ – ‘‘ಇಚ್ಛತಿ ಸೂರಿಯಸ್ಸ ಉಗ್ಗಮನಕಾಲೇ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಂ ಸೇನಂ ಸನ್ನದ್ಧಂ
ವಮ್ಮಿಕಂ ಸುಭೂಮೇ ಠಿತಂ ಪಸ್ಸಿತುಂ , ಖಗ್ಗಾನಞ್ಚ ಧೋವನಂ
ಪಾತುಂ’’। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಮಹೇಸೀ ದೀಘೀತಿಂ ಕೋಸಲರಾಜಾನಂ
ಏತದವೋಚ – ‘‘ಗಬ್ಭಿನೀಮ್ಹಿ, ದೇವ। ತಸ್ಸಾ ಮೇ ಏವರೂಪೋ ದೋಹಳೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ – ಇಚ್ಛಾಮಿ
ಸೂರಿಯಸ್ಸ ಉಗ್ಗಮನಕಾಲೇ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಂ ಸೇನಂ ಸನ್ನದ್ಧಂ ವಮ್ಮಿಕಂ [ವಮ್ಮಿತಂ (ಸೀ॰)]
ಸುಭೂಮೇ ಠಿತಂ ಪಸ್ಸಿತುಂ, ಖಗ್ಗಾನಞ್ಚ ಧೋವನಂ ಪಾತು’’ನ್ತಿ। ‘‘ಕುತೋ, ದೇವಿ, ಅಮ್ಹಾಕಂ
ದುಗ್ಗತಾನಂ ಚತುರಙ್ಗಿನೀ ಸೇನಾ ಸನ್ನದ್ಧಾ ವಮ್ಮಿಕಾ ಸುಭೂಮೇ ಠಿತಾ, ಖಗ್ಗಾನಞ್ಚ ಧೋವನಂ
ಪಾತು’’ನ್ತಿ [ಖಗ್ಗಾನಞ್ಚ ಧೋವನನ್ತಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)] ‘‘ಸಚಾಹಂ, ದೇವ, ನ ಲಭಿಸ್ಸಾಮಿ, ಮರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ।

೪೫೯. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಸಹಾಯೋ ಹೋತಿ ।
ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘೀತಿ ಕೋಸಲರಾಜಾ ಯೇನ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ ಪುರೋಹಿತೋ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ ಪುರೋಹಿತಂ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಖೀ ತೇ, ಸಮ್ಮ, ಗಬ್ಭಿನೀ। ತಸ್ಸಾ ಏವರೂಪೋ ದೋಹಳೋ ಉಪ್ಪನ್ನೋ –
ಇಚ್ಛತಿ ಸೂರಿಯಸ್ಸ ಉಗ್ಗಮನಕಾಲೇ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಂ ಸೇನಂ ಸನ್ನದ್ಧಂ ವಮ್ಮಿಕಂ ಸುಭೂಮೇ
ಠಿತಂ ಪಸ್ಸಿತುಂ, ಖಗ್ಗಾನಞ್ಚ ಧೋವನಂ ಪಾತು’’ನ್ತಿ। ‘‘ತೇನ ಹಿ, ದೇವ, ಮಯಮ್ಪಿ ದೇವಿಂ
ಪಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಮಹೇಸೀ ಯೇನ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ
ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಮಹೇಸಿಂ
ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ ಯೇನ
ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಮಹೇಸೀ ತೇನಞ್ಜಲಿಂ ಪಣಾಮೇತ್ವಾ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ –
‘‘ಕೋಸಲರಾಜಾ ವತ ಭೋ ಕುಚ್ಛಿಗತೋ, ಕೋಸಲರಾಜಾ ವತ ಭೋ ಕುಚ್ಛಿಗತೋ’’ತಿ। ಅತ್ತಮನಾ [ಅವಿಮನಾ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕತ್ಥಚಿ], ದೇವಿ, ಹೋಹಿ। ಲಚ್ಛಸಿ ಸೂರಿಯಸ್ಸ ಉಗ್ಗಮನಕಾಲೇ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಂ ಸೇನಂ ಸನ್ನದ್ಧಂ ವಮ್ಮಿಕಂ ಸುಭೂಮೇ ಠಿತಂ ಪಸ್ಸಿತುಂ, ಖಗ್ಗಾನಞ್ಚ ಧೋವನಂ ಪಾತುನ್ತಿ।

ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ ಪುರೋಹಿತೋ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಯೇನ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಂ
ಕಾಸಿರಾಜಾನಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತಥಾ, ದೇವ, ನಿಮಿತ್ತಾನಿ ದಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಸ್ವೇ
ಸೂರಿಯುಗ್ಗಮನಕಾಲೇ ಚತುರಙ್ಗಿನೀ ಸೇನಾ ಸನ್ನದ್ಧಾ ವಮ್ಮಿಕಾ ಸುಭೂಮೇ ತಿಟ್ಠತು, ಖಗ್ಗಾ ಚ ಧೋವಿಯನ್ತೂ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ಮನುಸ್ಸೇ ಆಣಾಪೇಸಿ
– ‘‘ಯಥಾ, ಭಣೇ, ಪುರೋಹಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಆಹ ತಥಾ ಕರೋಥಾ’’ತಿ। ಅಲಭಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಮಹೇಸೀ ಸೂರಿಯಸ್ಸ ಉಗ್ಗಮನಕಾಲೇ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಂ ಸೇನಂ ಸನ್ನದ್ಧಂ
ವಮ್ಮಿಕಂ ಸುಭೂಮೇ ಠಿತಂ ಪಸ್ಸಿತುಂ, ಖಗ್ಗಾನಞ್ಚ ಧೋವನಂ ಪಾತುಂ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಮಹೇಸೀ ತಸ್ಸ ಗಬ್ಭಸ್ಸ ಪರಿಪಾಕಮನ್ವಾಯ ಪುತ್ತಂ ವಿಜಾಯಿ। ತಸ್ಸ
ದೀಘಾವೂತಿ ನಾಮಂ ಅಕಂಸು। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ ನಚಿರಸ್ಸೇವ ವಿಞ್ಞುತಂ
ಪಾಪುಣಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಯಂ ಖೋ
ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ಬಹುನೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅನತ್ಥಸ್ಸ ಕಾರಕೋ, ಇಮಿನಾ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಬಲಞ್ಚ
ವಾಹನಞ್ಚ ಜನಪದೋ ಚ ಕೋಸೋ ಚ ಕೋಟ್ಠಾಗಾರಞ್ಚ ಅಚ್ಛಿನ್ನಂ, ಸಚಾಯಂ ಅಮ್ಹೇ ಜಾನಿಸ್ಸತಿ,
ಸಬ್ಬೇವ ತಯೋ ಘಾತಾಪೇಸ್ಸತಿ, ಯಂನೂನಾಹಂ ದೀಘಾವುಂ ಕುಮಾರಂ ಬಹಿನಗರೇ ವಾಸೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಿಕ್ಖವೇ ದೀಘೀತಿ ಕೋಸಲರಾಜಾ ದೀಘಾವುಂ ಕುಮಾರಂ ಬಹಿನಗರೇ ವಾಸೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಿಕ್ಖವೇ ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ ಬಹಿನಗರೇ ಪಟಿವಸನ್ತೋ ನಚಿರಸ್ಸೇವ ಸಬ್ಬಸಿಪ್ಪಾನಿ ಸಿಕ್ಖಿ।

೪೬೦.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಕಪ್ಪಕೋ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೇ ಕಾಸಿರಞ್ಞೇ
ಪಟಿವಸತಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಕಪ್ಪಕೋ ದೀಘೀತಿಂ
ಕೋಸಲರಾಜಾನಂ ಸಪಜಾಪತಿಕಂ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ಓಕಾಸೇ
ಕುಮ್ಭಕಾರನಿವೇಸನೇ ಅಞ್ಞಾತಕವೇಸೇನ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಚ್ಛನ್ನೇನ
ಪಟಿವಸನ್ತಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಯೇನ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ
ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಂ ಕಾಸಿರಾಜಾನಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ದೀಘೀತಿ, ದೇವ, ಕೋಸಲರಾಜಾ ಸಪಜಾಪತಿಕೋ
ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ಓಕಾಸೇ ಕುಮ್ಭಕಾರನಿವೇಸನೇ ಅಞ್ಞಾತಕವೇಸೇನ
ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಚ್ಛನ್ನೇನ ಪಟಿವಸತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ
ಮನುಸ್ಸೇ ಆಣಾಪೇಸಿ – ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭಣೇ, ದೀಘೀತಿಂ ಕೋಸಲರಾಜಾನಂ ಸಪಜಾಪತಿಕಂ ಆನೇಥಾ’’ತಿ।
‘‘ಏವಂ, ದೇವಾ’’ತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತೇ ಮನುಸ್ಸಾ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ
ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ದೀಘೀತಿಂ ಕೋಸಲರಾಜಾನಂ ಸಪಜಾಪತಿಕಂ ಆನೇಸುಂ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ಮನುಸ್ಸೇ ಆಣಾಪೇಸಿ – ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭಣೇ, ದೀಘೀತಿಂ ಕೋಸಲರಾಜಾನಂ
ಸಪಜಾಪತಿಕಂ ದಳ್ಹಾಯ ರಜ್ಜುಯಾ ಪಚ್ಛಾಬಾಹಂ ಗಾಳ್ಹಬನ್ಧನಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಖುರಮುಣ್ಡಂ
ಕರಿತ್ವಾ ಖರಸ್ಸರೇನ ಪಣವೇನ ರಥಿಕಾಯ ರಥಿಕಂ ಸಿಙ್ಘಾಟಕೇನ ಸಿಙ್ಘಾಟಕಂ ಪರಿನೇತ್ವಾ
ದಕ್ಖಿಣೇನ ದ್ವಾರೇನ ನಿಕ್ಖಾಮೇತ್ವಾ ದಕ್ಖಿಣತೋ ನಗರಸ್ಸ
ಚತುಧಾ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಚತುದ್ದಿಸಾ ಬಿಲಾನಿ ನಿಕ್ಖಿಪಥಾ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ದೇವಾ’’ತಿ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ತೇ ಮನುಸ್ಸಾ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ದೀಘೀತಿಂ
ಕೋಸಲರಾಜಾನಂ ಸಪಜಾಪತಿಕಂ ದಳ್ಹಾಯ ರಜ್ಜುಯಾ ಪಚ್ಛಾಬಾಹಂ ಗಾಳ್ಹಬನ್ಧನಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ
ಖುರಮುಣ್ಡಂ ಕರಿತ್ವಾ ಖರಸ್ಸರೇನ ಪಣವೇನ ರಥಿಕಾಯ ರಥಿಕಂ ಸಿಙ್ಘಾಟಕೇನ ಸಿಙ್ಘಾಟಕಂ
ಪರಿನೇನ್ತಿ।

ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವುಸ್ಸ ಕುಮಾರಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಚಿರಂದಿಟ್ಠಾ ಖೋ ಮೇ ಮಾತಾಪಿತರೋ। ಯಂನೂನಾಹಂ
ಮಾತಾಪಿತರೋ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ ಬಾರಾಣಸಿಂ
ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಅದ್ದಸ ಮಾತಾಪಿತರೋ ದಳ್ಹಾಯ ರಜ್ಜುಯಾ ಪಚ್ಛಾಬಾಹಂ ಗಾಳ್ಹಬನ್ಧನಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ
ಖುರಮುಣ್ಡಂ ಕರಿತ್ವಾ ಖರಸ್ಸರೇನ ಪಣವೇನ ರಥಿಕಾಯ ರಥಿಕಂ ಸಿಙ್ಘಾಟಕೇನ ಸಿಙ್ಘಾಟಕಂ
ಪರಿನೇನ್ತೇ, ದಿಸ್ವಾನ ಯೇನ ಮಾತಾಪಿತರೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘೀತಿ
ಕೋಸಲರಾಜಾ ದೀಘಾವುಂ ಕುಮಾರಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ; ದಿಸ್ವಾನ ದೀಘಾವುಂ ಕುಮಾರಂ ಏತದವೋಚ
– ‘‘ಮಾ ಖೋ ತ್ವಂ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ದೀಘಂ ಪಸ್ಸ, ಮಾ ರಸ್ಸಂ। ನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು,
ವೇರೇನ ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತಿ; ಅವೇರೇನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತೀ’’ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತೇ ಮನುಸ್ಸಾ ದೀಘೀತಿಂ ಕೋಸಲರಾಜಾನಂ ಏತದವೋಚುಂ
– ‘‘ಉಮ್ಮತ್ತಕೋ ಅಯಂ ದೀಘೀತಿ ಕೋಸಲರಾಜಾ ವಿಪ್ಪಲಪತಿ। ಕೋ ಇಮಸ್ಸ ದೀಘಾವು? ಕಂ ಅಯಂ
ಏವಮಾಹ – ‘ಮಾ ಖೋ ತ್ವಂ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ದೀಘಂ ಪಸ್ಸ, ಮಾ ರಸ್ಸಂ। ನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು,
ವೇರೇನ ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತಿ; ಅವೇರೇನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತೀ’’ತಿ। ‘‘ನಾಹಂ,
ಭಣೇ, ಉಮ್ಮತ್ತಕೋ ವಿಪ್ಪಲಪಾಮಿ, ಅಪಿ ಚ ಯೋ ವಿಞ್ಞೂ ಸೋ ವಿಭಾವೇಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ
ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ…ಪೇ॰… ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘೀತಿ ಕೋಸಲರಾಜಾ ದೀಘಾವುಂ ಕುಮಾರಂ
ಏತದವೋಚ – ‘‘ಮಾ ಖೋ ತ್ವಂ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ದೀಘಂ ಪಸ್ಸ, ಮಾ ರಸ್ಸಂ। ನ ಹಿ, ತಾತ
ದೀಘಾವು, ವೇರೇನ ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತಿ; ಅವೇರೇನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತೀ’’ತಿ।
ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತೇ ಮನುಸ್ಸಾ ದೀಘೀತಿಂ ಕೋಸಲರಾಜಾನಂ ಏತದವೋಚುಂ –
‘‘ಉಮ್ಮತ್ತಕೋ ಅಯಂ ದೀಘೀತಿ ಕೋಸಲರಾಜಾ ವಿಪ್ಪಲಪತಿ। ಕೋ ಇಮಸ್ಸ ದೀಘಾವು ?
ಕಂ ಅಯಂ ಏವಮಾಹ – ಮಾ ಖೋ ತ್ವಂ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ದೀಘಂ ಪಸ್ಸ, ಮಾ ರಸ್ಸಂ। ನ ಹಿ, ತಾತ
ದೀಘಾವು, ವೇರೇನ ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತಿ; ಅವೇರೇನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತೀ’’ತಿ।
‘‘ನಾಹಂ, ಭಣೇ, ಉಮ್ಮತ್ತಕೋ ವಿಪ್ಪಲಪಾಮಿ, ಅಪಿ ಚ ಯೋ ವಿಞ್ಞೂ ಸೋ ವಿಭಾವೇಸ್ಸತೀ’’ತಿ।
ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತೇ ಮನುಸ್ಸಾ ದೀಘೀತಿಂ ಕೋಸಲರಾಜಾನಂ ಸಪಜಾಪತಿಕಂ ರಥಿಕಾಯ ರಥಿಕಂ
ಸಿಙ್ಘಾಟಕೇನ ಸಿಙ್ಘಾಟಕಂ ಪರಿನೇತ್ವಾ ದಕ್ಖಿಣೇನ ದ್ವಾರೇನ
ನಿಕ್ಖಾಮೇತ್ವಾ ದಕ್ಖಿಣತೋ ನಗರಸ್ಸ ಚತುಧಾ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಚತುದ್ದಿಸಾ ಬಿಲಾನಿ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಗುಮ್ಬಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಪಕ್ಕಮಿಂಸು। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ
ಬಾರಾಣಸಿಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಸುರಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಗುಮ್ಬಿಯೇ ಪಾಯೇಸಿ। ಯದಾ ತೇ ಮತ್ತಾ ಅಹೇಸುಂ
ಪತಿತಾ, ಅಥ ಕಟ್ಠಾನಿ ಸಂಕಡ್ಢಿತ್ವಾ ಚಿತಕಂ ಕರಿತ್ವಾ ಮಾತಾಪಿತೂನಂ ಸರೀರಂ ಚಿತಕಂ
ಆರೋಪೇತ್ವಾ ಅಗ್ಗಿಂ ದತ್ವಾ ಪಞ್ಜಲಿಕೋ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಚಿತಕಂ ಪದಕ್ಖಿಣಂ ಅಕಾಸಿ।

೪೬೧.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ಉಪರಿಪಾಸಾದವರಗತೋ ಹೋತಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ದೀಘಾವುಂ ಕುಮಾರಂ ಪಞ್ಜಲಿಕಂ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಚಿತಕಂ
ಪದಕ್ಖಿಣಂ ಕರೋನ್ತಂ, ದಿಸ್ವಾನಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ನಿಸ್ಸಂಸಯಂ ಖೋ ಸೋ ಮನುಸ್ಸೋ
ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಞಾತಿ ವಾ ಸಾಲೋಹಿತೋ ವಾ, ಅಹೋ ಮೇ ಅನತ್ಥತೋ, ನ ಹಿ ನಾಮ ಮೇ
ಕೋಚಿ ಆರೋಚೇಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ ಅರಞ್ಞಂ ಗನ್ತ್ವಾ
ಯಾವದತ್ಥಂ ಕನ್ದಿತ್ವಾ ರೋದಿತ್ವಾ ಖಪ್ಪಂ [ಬಪ್ಪಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)] ಪುಞ್ಛಿತ್ವಾ ಬಾರಾಣಸಿಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಅನ್ತೇಪುರಸ್ಸ ಸಾಮನ್ತಾ ಹತ್ಥಿಸಾಲಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಹತ್ಥಾಚರಿಯಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇಚ್ಛಾಮಹಂ, ಆಚರಿಯ, ಸಿಪ್ಪಂ
ಸಿಕ್ಖಿತು’’ನ್ತಿ। ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭಣೇ ಮಾಣವಕ, ಸಿಕ್ಖಸ್ಸೂ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಯ ಹತ್ಥಿಸಾಲಾಯಂ ಮಞ್ಜುನಾ ಸರೇನ
ಗಾಯಿ, ವೀಣಞ್ಚ ವಾದೇಸಿ। ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ರತ್ತಿಯಾ
ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಯ ಹತ್ಥಿಸಾಲಾಯಂ ಮಞ್ಜುನಾ ಸರೇನ ಗೀತಂ ವೀಣಞ್ಚ ವಾದಿತಂ,
ಸುತ್ವಾನ ಮನುಸ್ಸೇ ಪುಚ್ಛಿ – ‘‘ಕೋ, ಭಣೇ, ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಯ ಹತ್ಥಿಸಾಲಾಯಂ
ಮಞ್ಜುನಾ ಸರೇನ ಗಾಯಿ, ವೀಣಞ್ಚ ವಾದೇಸೀ’’ತಿ? ‘‘ಅಮುಕಸ್ಸ, ದೇವ, ಹತ್ಥಾಚರಿಯಸ್ಸ
ಅನ್ತೇವಾಸೀ ಮಾಣವಕೋ ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಯ ಹತ್ಥಿಸಾಲಾಯಂ ಮಞ್ಜುನಾ ಸರೇನ
ಗಾಯಿ, ವೀಣಞ್ಚ ವಾದೇಸೀ’’ತಿ। ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭಣೇ, ತಂ ಮಾಣವಕಂ ಆನೇಥಾ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ,
ದೇವಾ’’ತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತೇ ಮನುಸ್ಸಾ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ
ದೀಘಾವುಂ ಕುಮಾರಂ ಆನೇಸುಂ। ‘‘ತ್ವಂ ಭಣೇ ಮಾಣವಕ, ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಯ
ಹತ್ಥಿಸಾಲಾಯಂ ಮಞ್ಜುನಾ ಸರೇನ ಗಾಯಿ, ವೀಣಞ್ಚ ವಾದೇಸೀ’’ತಿ? ‘‘ಏವಂ, ದೇವಾ’’ತಿ। ‘‘ತೇನ
ಹಿ ತ್ವಂ, ಭಣೇ ಮಾಣವಕ, ಗಾಯಸ್ಸು, ವೀಣಞ್ಚ ವಾದೇಹೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ದೇವಾ’’ತಿ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಆರಾಧಾಪೇಕ್ಖೋ
ಮಞ್ಜುನಾ ಸರೇನ ಗಾಯಿ , ವೀಣಞ್ಚ ವಾದೇಸಿ। ‘‘ತ್ವಂ, ಭಣೇ
ಮಾಣವಕ, ಮಂ ಉಪಟ್ಠಹಾ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ದೇವಾ’’ತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ
ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವು
ಕುಮಾರೋ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ ಪುಬ್ಬುಟ್ಠಾಯೀ ಅಹೋಸಿ ಪಚ್ಛಾನಿಪಾತೀ
ಕಿಙ್ಕಾರಪಟಿಸ್ಸಾವೀ ಮನಾಪಚಾರೀ ಪಿಯವಾದೀ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ
ದೀಘಾವುಂ ಕುಮಾರಂ ನಚಿರಸ್ಸೇವ ಅಬ್ಭನ್ತರಿಮೇ ವಿಸ್ಸಾಸಿಕಟ್ಠಾನೇ ಠಪೇಸಿ।

೪೬೨.
ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ದೀಘಾವುಂ ಕುಮಾರಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತೇನ ಹಿ,
ಭಣೇ ಮಾಣವಕ, ರಥಂ ಯೋಜೇಹಿ, ಮಿಗವಂ ಗಮಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ದೇವಾ’’ತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ರಥಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ
ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಂ ಕಾಸಿರಾಜಾನಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಯುತ್ತೋ ಖೋ ತೇ, ದೇವ, ರಥೋ, ಯಸ್ಸ ದಾನಿ ಕಾಲಂ
ಮಞ್ಞಸೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ರಥಂ ಅಭಿರುಹಿ। ದೀಘಾವು
ಕುಮಾರೋ ರಥಂ ಪೇಸೇಸಿ। ತಥಾ ತಥಾ ರಥಂ ಪೇಸೇಸಿ ಯಥಾ ಯಥಾ ಅಞ್ಞೇನೇವ ಸೇನಾ ಅಗಮಾಸಿ
ಅಞ್ಞೇನೇವ ರಥೋ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ದೂರಂ ಗನ್ತ್ವಾ ದೀಘಾವುಂ
ಕುಮಾರಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಭಣೇ ಮಾಣವಕ, ರಥಂ ಮುಞ್ಚಸ್ಸು, ಕಿಲನ್ತೋಮ್ಹಿ,
ನಿಪಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ದೇವಾ’’ತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ
ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ರಥಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಪಥವಿಯಂ ಪಲ್ಲಙ್ಕೇನ
ನಿಸೀದಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ದೀಘಾವುಸ್ಸ ಕುಮಾರಸ್ಸ ಉಚ್ಛಙ್ಗೇ
ಸೀಸಂ ಕತ್ವಾ ಸೇಯ್ಯಂ ಕಪ್ಪೇಸಿ। ತಸ್ಸ ಕಿಲನ್ತಸ್ಸ ಮುಹುತ್ತಕೇನೇವ ನಿದ್ದಾ ಓಕ್ಕಮಿ।
ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವುಸ್ಸ ಕುಮಾರಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಯಂ ಖೋ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ
ಕಾಸಿರಾಜಾ ಬಹುನೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅನತ್ಥಸ್ಸ ಕಾರಕೋ। ಇಮಿನಾ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಬಲಞ್ಚ ವಾಹನಞ್ಚ ಜನಪದೋ ಚ ಕೋಸೋ ಚ ಕೋಟ್ಠಾಗಾರಞ್ಚ
ಅಚ್ಛಿನ್ನಂ। ಇಮಿನಾ ಚ ಮೇ ಮಾತಾಪಿತರೋ ಹತಾ। ಅಯಂ ಖ್ವಸ್ಸ ಕಾಲೋ ಯೋಹಂ ವೇರಂ
ಅಪ್ಪೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ ಕೋಸಿಯಾ ಖಗ್ಗಂ ನಿಬ್ಬಾಹಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವುಸ್ಸ ಕುಮಾರಸ್ಸ
ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಪಿತಾ ಖೋ ಮಂ ಮರಣಕಾಲೇ ಅವಚ ‘ಮಾ ಖೋ ತ್ವಂ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ದೀಘಂ ಪಸ್ಸ,
ಮಾ ರಸ್ಸಂ। ನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ವೇರೇನ ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತಿ; ಅವೇರೇನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು,
ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತೀ’ತಿ। ನ ಖೋ ಮೇತಂ ಪತಿರೂಪಂ , ಯ್ವಾಹಂ
ಪಿತುವಚನಂ ಅತಿಕ್ಕಮೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ ಕೋಸಿಯಾ ಖಗ್ಗಂ ಪವೇಸೇಸಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ದೀಘಾವುಸ್ಸ ಕುಮಾರಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಯಂ ಖೋ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ಬಹುನೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ
ಅನತ್ಥಸ್ಸ ಕಾರಕೋ, ಇಮಿನೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಬಲಞ್ಚ ವಾಹನಞ್ಚ
ಜನಪದೋ ಚ ಕೋಸೋ ಚ ಕೋಟ್ಠಾಗಾರಞ್ಚ ಅಚ್ಛಿನ್ನಂ, ಇಮಿನಾ ಚ ಮೇ ಮಾತಾಪಿತರೋ ಹತಾ, ಅಯಂ
ಖ್ವಸ್ಸ ಕಾಲೋ ಯೋಹಂ ವೇರಂ ಅಪ್ಪೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ ಕೋಸಿಯಾ ಖಗ್ಗಂ ನಿಬ್ಬಾಹಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ
ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವುಸ್ಸ ಕುಮಾರಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಪಿತಾ ಖೋ ಮಂ ಮರಣಕಾಲೇ ಅವಚ ‘ಮಾ
ಖೋ ತ್ವಂ ತಾತ ದೀಘಾವು, ದೀಘಂ ಪಸ್ಸ, ಮಾ ರಸ್ಸಂ, ನ ಹಿ ತಾತ ದೀಘಾವು ವೇರೇನ ವೇರಾ
ಸಮ್ಮನ್ತಿ; ಅವೇರೇನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತೀ’ತಿ। ನ ಖೋ ಮೇತಂ ಪತಿರೂಪಂ,
ಯ್ವಾಹಂ ಪಿತುವಚನಂ ಅತಿಕ್ಕಮೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಪುನದೇವ ಕೋಸಿಯಾ ಖಗ್ಗಂ ಪವೇಸೇಸಿ। ತತಿಯಮ್ಪಿ
ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವುಸ್ಸ ಕುಮಾರಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಯಂ ಖೋ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ
ಬಹುನೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅನತ್ಥಸ್ಸ ಕಾರಕೋ। ಇಮಿನಾ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಬಲಞ್ಚ ವಾಹನಞ್ಚ ಜನಪದೋ ಚ ಕೋಸೋ ಚ
ಕೋಟ್ಠಾಗಾರಞ್ಚ ಅಚ್ಛಿನ್ನಂ। ಇಮಿನಾ ಚ ಮೇ ಮಾತಾಪಿತರೋ ಹತಾ। ಅಯಂ ಖ್ವಸ್ಸ ಕಾಲೋ ಯೋಹಂ
ವೇರಂ ಅಪ್ಪೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ ಕೋಸಿಯಾ ಖಗ್ಗಂ ನಿಬ್ಬಾಹಿ। ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ದೀಘಾವುಸ್ಸ ಕುಮಾರಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಪಿತಾ ಖೋ ಮಂ ಮರಣಕಾಲೇ ಅವಚ ‘ಮಾ ಖೋ ತ್ವಂ, ತಾತ
ದೀಘಾವು, ದೀಘಂ ಪಸ್ಸ, ಮಾ ರಸ್ಸಂ। ನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ವೇರೇನ ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತಿ;
ಅವೇರೇನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತೀ’ತಿ। ನ ಖೋ ಮೇತಂ ಪತಿರೂಪಂ, ಯ್ವಾಹಂ
ಪಿತುವಚನಂ ಅತಿಕ್ಕಮೇಯ್ಯ’’’ನ್ತಿ ಪುನದೇವ ಕೋಸಿಯಾ ಖಗ್ಗಂ ಪವೇಸೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ಭೀತೋ ಉಬ್ಬಿಗ್ಗೋ ಉಸ್ಸಙ್ಕೀ ಉತ್ರಸ್ತೋ ಸಹಸಾ ವುಟ್ಠಾಸಿ। ಅಥ
ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಂ ಕಾಸಿರಾಜಾನಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಿಸ್ಸ ತ್ವಂ
, ದೇವ, ಭೀತೋ ಉಬ್ಬಿಗ್ಗೋ ಉಸ್ಸಙ್ಕೀ ಉತ್ರಸ್ತೋ ಸಹಸಾ
ವುಟ್ಠಾಸೀ’’ತಿ? ಇಧ ಮಂ, ಭಣೇ ಮಾಣವಕ, ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಪುತ್ತೋ ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ
ಸುಪಿನನ್ತೇನ ಖಗ್ಗೇನ ಪರಿಪಾತೇಸಿ। ತೇನಾಹಂ ಭೀತೋ ಉಬ್ಬಿಗ್ಗೋ ಉಸ್ಸಙ್ಕೀ ಉತ್ರಸ್ತೋ
ಸಹಸಾ ವುಟ್ಠಾಸಿನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ ವಾಮೇನ ಹತ್ಥೇನ
ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ ಸೀಸಂ ಪರಾಮಸಿತ್ವಾ ದಕ್ಖಿಣೇನ ಹತ್ಥೇನ ಖಗ್ಗಂ
ನಿಬ್ಬಾಹೇತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಂ ಕಾಸಿರಾಜಾನಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಹಂ ಖೋ ಸೋ, ದೇವ, ದೀಘೀತಿಸ್ಸ
ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಪುತ್ತೋ ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ। ಬಹುನೋ ತ್ವಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅನತ್ಥಸ್ಸ ಕಾರಕೋ। ತಯಾ
ಅಮ್ಹಾಕಂ ಬಲಞ್ಚ ವಾಹನಞ್ಚ ಜನಪದೋ ಚ ಕೋಸೋ ಚ ಕೋಟ್ಠಾಗಾರಞ್ಚ ಅಚ್ಛಿನ್ನಂ। ತಯಾ ಚ ಮೇ
ಮಾತಾಪಿತರೋ ಹತಾ। ಅಯಂ ಖ್ವಸ್ಸ ಕಾಲೋ ಯ್ವಾಹಂ ವೇರಂ ಅಪ್ಪೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ದೀಘಾವುಸ್ಸ ಕುಮಾರಸ್ಸ ಪಾದೇಸು ಸಿರಸಾ ನಿಪತಿತ್ವಾ
ದೀಘಾವುಂ ಕುಮಾರಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಜೀವಿತಂ ಮೇ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ದೇಹಿ। ಜೀವಿತಂ ಮೇ, ತಾತ
ದೀಘಾವು, ದೇಹೀ’’ತಿ। ‘‘ಕ್ಯಾಹಂ ಉಸ್ಸಹಾಮಿ ದೇವಸ್ಸ ಜೀವಿತಂ ದಾತುಂ ? ದೇವೋ ಖೋ ಮೇ ಜೀವಿತಂ ದದೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ‘‘ತೇನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ತ್ವಞ್ಚೇವ ಮೇ ಜೀವಿತಂ ದೇಹಿ, ಅಹಞ್ಚ ತೇ ಜೀವಿತಂ
ದಮ್ಮೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಚ ಕಾಸಿರಾಜಾ ದೀಘಾವು ಚ ಕುಮಾರೋ
ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಜೀವಿತಂ ಅದಂಸು, ಪಾಣಿಞ್ಚ ಅಗ್ಗಹೇಸುಂ, ಸಪಥಞ್ಚ ಅಕಂಸು ಅದ್ದೂಭಾಯ [ಅದ್ರೂಭಾಯ, ಅದುಬ್ಭಾಯ (ಕ॰)]।

ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ದೀಘಾವುಂ ಕುಮಾರಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತೇನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ರಥಂ ಯೋಜೇಹಿ ,
ಗಮಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ದೇವಾ’’ತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಸ್ಸ
ಕಾಸಿರಞ್ಞೋ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ರಥಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತಂ ಕಾಸಿರಾಜಾನಂ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಯುತ್ತೋ ಖೋ ತೇ, ದೇವ, ರಥೋ, ಯಸ್ಸ ದಾನಿ ಕಾಲಂ ಮಞ್ಞಸೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ರಥಂ ಅಭಿರುಹಿ। ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ ರಥಂ ಪೇಸೇಸಿ। ತಥಾ ತಥಾ ರಥಂ
ಪೇಸೇಸಿ ಯಥಾ ಯಥಾ ನಚಿರಸ್ಸೇವ ಸೇನಾಯ ಸಮಾಗಞ್ಛಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ
ಕಾಸಿರಾಜಾ ಬಾರಾಣಸಿಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಅಮಚ್ಚೇ ಪಾರಿಸಜ್ಜೇ ಸನ್ನಿಪಾತಾಪೇತ್ವಾ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಸಚೇ, ಭಣೇ, ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ ಪುತ್ತಂ ದೀಘಾವುಂ ಕುಮಾರಂ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯಾಥ, ಕಿನ್ತಿ
ನಂ ಕರೇಯ್ಯಾಥಾ’’ತಿ? ಏಕಚ್ಚೇ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಮಯಂ, ದೇವ, ಹತ್ಥೇ ಛಿನ್ದೇಯ್ಯಾಮ। ಮಯಂ,
ದೇವ, ಪಾದೇ ಛಿನ್ದೇಯ್ಯಾಮ। ಮಯಂ, ದೇವ, ಹತ್ಥಪಾದೇ ಛಿನ್ದೇಯ್ಯಾಮ। ಮಯಂ, ದೇವ, ಕಣ್ಣೇ
ಛಿನ್ದೇಯ್ಯಾಮ। ಮಯಂ, ದೇವ, ನಾಸಂ ಛಿನ್ದೇಯ್ಯಾಮ। ಮಯಂ, ದೇವ, ಕಣ್ಣನಾಸಂ ಛಿನ್ದೇಯ್ಯಾಮ।
ಮಯಂ, ದೇವ, ಸೀಸಂ ಛಿನ್ದೇಯ್ಯಾಮಾ’’ತಿ। ‘‘ಅಯಂ ಖೋ, ಭಣೇ, ದೀಘೀತಿಸ್ಸ ಕೋಸಲರಞ್ಞೋ
ಪುತ್ತೋ ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ। ನಾಯಂ ಲಬ್ಭಾ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಾತುಂ। ಇಮಿನಾ ಚ ಮೇ ಜೀವಿತಂ ದಿನ್ನಂ,
ಮಯಾ ಚ ಇಮಸ್ಸ ಜೀವಿತಂ ದಿನ್ನ’’ನ್ತಿ।

೪೬೩.
ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ ದೀಘಾವುಂ ಕುಮಾರಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಯಂ ಖೋ
ತೇ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ಪಿತಾ ಮರಣಕಾಲೇ ಅವಚ ‘ಮಾ ಖೋ ತ್ವಂ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ದೀಘಂ ಪಸ್ಸ, ಮಾ
ರಸ್ಸಂ। ನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ವೇರೇನ ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತಿ; ಅವೇರೇನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು,
ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತೀ’ತಿ, ಕಿಂ ತೇ ಪಿತಾ ಸನ್ಧಾಯ ಅವಚಾ’’ತಿ? ‘‘ಯಂ ಖೋ ಮೇ ,
ದೇವ, ಪಿತಾ ಮರಣಕಾಲೇ ಅವಚ ‘ಮಾ ದೀಘ’ನ್ತಿ ಮಾ ಚಿರಂ ವೇರಂ ಅಕಾಸೀತಿ। ಇಮಂ ಖೋ ಮೇ,
ದೇವ, ಪಿತಾ ಮರಣಕಾಲೇ ಅವಚ ಮಾ ದೀಘನ್ತಿ। ಯಂ ಖೋ ಮೇ, ದೇವ, ಪಿತಾ ಮರಣಕಾಲೇ ಅವಚ ‘ಮಾ
ರಸ್ಸ’ನ್ತಿ ಮಾ ಖಿಪ್ಪಂ ಮಿತ್ತೇಹಿ ಭಿಜ್ಜಿತ್ಥಾ’’ತಿ। ಇಮಂ ಖೋ ಮೇ, ದೇವ, ಪಿತಾ
ಮರಣಕಾಲೇ ಅವಚ ಮಾ ರಸ್ಸನ್ತಿ। ಯಂ ಖೋ ಮೇ, ದೇವ, ಪಿತಾ
ಮರಣಕಾಲೇ ಅವಚ ‘‘ನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ವೇರೇನ ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತಿ, ಅವೇರೇನ ಹಿ, ತಾತ
ದೀಘಾವು, ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತೀ’’ತಿ ದೇವೇನ ಮೇ ಮಾತಾಪಿತರೋ ಹತಾತಿ। ಸಚಾಹಂ ದೇವಂ ಜೀವಿತಾ
ವೋರೋಪೇಯ್ಯಂ, ಯೇ ದೇವಸ್ಸ ಅತ್ಥಕಾಮಾ ತೇ ಮಂ ಜೀವಿತಾ ವೋರೋಪೇಯ್ಯುಂ, ಯೇ ಮೇ ಅತ್ಥಕಾಮಾ
ತೇ ತೇ ಜೀವಿತಾ ವೋರೋಪೇಯ್ಯುಂ – ಏವಂ ತಂ ವೇರಂ ವೇರೇನ ನ ವೂಪಸಮೇಯ್ಯ। ಇದಾನಿ ಚ ಪನ ಮೇ
ದೇವೇನ ಜೀವಿತಂ ದಿನ್ನಂ, ಮಯಾ ಚ ದೇವಸ್ಸ ಜೀವಿತಂ ದಿನ್ನಂ। ಏವಂ ತಂ ವೇರಂ ಅವೇರೇನ
ವೂಪಸನ್ತಂ। ಇಮಂ ಖೋ ಮೇ, ದೇವ, ಪಿತಾ ಮರಣಕಾಲೇ ಅವಚ – ನ ಹಿ, ತಾತ ದೀಘಾವು, ವೇರೇನ
ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತಿ; ಅವೇರೇನ ಹಿ , ತಾತ ದೀಘಾವು, ವೇರಾ ಸಮ್ಮನ್ತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಕಾಸಿರಾಜಾ – ‘‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ
ವತ ಭೋ! ಅಬ್ಭುತಂ ವತ ಭೋ! ಯಾವ ಪಣ್ಡಿತೋ ಅಯಂ ದೀಘಾವು ಕುಮಾರೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಪಿತುನೋ
ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಭಾಸಿತಸ್ಸ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಅತ್ಥಂ ಆಜಾನಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಪೇತ್ತಿಕಂ ಬಲಞ್ಚ
ವಾಹನಞ್ಚ ಜನಪದಞ್ಚ ಕೋಸಞ್ಚ ಕೋಟ್ಠಾಗಾರಞ್ಚ ಪಟಿಪಾದೇಸಿ, ಧೀತರಞ್ಚ ಅದಾಸಿ। ತೇಸಞ್ಹಿ
ನಾಮ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಾಜೂನಂ ಆದಿನ್ನದಣ್ಡಾನಂ ಆದಿನ್ನಸತ್ಥಾನಂ ಏವರೂಪಂ ಖನ್ತಿಸೋರಚ್ಚಂ
ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಇಧ ಖೋ ಪನ ತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ , ಸೋಭೇಥ ಯಂ ತುಮ್ಹೇ
ಏವಂ ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೇ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಪಬ್ಬಜಿತಾ ಸಮಾನಾ ಖಮಾ ಚ ಭವೇಯ್ಯಾಥ ಸೋರತಾ ಚಾತಿ?
ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಭಗವಾ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಲಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾ ಭಣ್ಡನಂ ಮಾ ಕಲಹಂ ಮಾ
ವಿಗ್ಗಹಂ ಮಾ ವಿವಾದ’’ನ್ತಿ। ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಸೋ ಅಧಮ್ಮವಾದೀ ಭಿಕ್ಖು ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಆಗಮೇತು, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸಾಮೀ; ಅಪ್ಪೋಸ್ಸುಕ್ಕೋ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ
ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಸುಖವಿಹಾರಮನುಯುತ್ತೋ ವಿಹರತು। ಮಯಮೇತೇನ ಭಣ್ಡನೇನ ಕಲಹೇನ ವಿಗ್ಗಹೇನ
ವಿವಾದೇನ ಪಞ್ಞಾಯಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ – ಪರಿಯಾದಿನ್ನರೂಪಾ ಖೋ ಇಮೇ ಮೋಘಪುರಿಸಾ,
ನಯಿಮೇ ಸುಕರಾ ಸಞ್ಞಾಪೇತುನ್ತಿ – ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ।

ದೀಘಾವುಭಾಣವಾರೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ ಪಠಮೋ।

೪೬೪. [ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೨೩೬]
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಕೋಸಮ್ಬಿಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ
ಪಾವಿಸಿ। ಕೋಸಮ್ಬಿಯಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಪಟಿಕ್ಕನ್ತೋ ಸೇನಾಸನಂ
ಸಂಸಾಮೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಸಙ್ಘಮಜ್ಝೇ ಠಿತಕೋವ ಇಮಾ ಗಾಥಾಯೋ ಅಭಾಸಿ –

[ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೨೩೭] ‘‘ಪುಥುಸದ್ದೋ ಸಮಜನೋ, ನ ಬಾಲೋ ಕೋಚಿ ಮಞ್ಞಥ।

ಸಙ್ಘಸ್ಮಿಂ ಭಿಜ್ಜಮಾನಸ್ಮಿಂ, ನಾಞ್ಞಂ ಭಿಯ್ಯೋ ಅಮಞ್ಞರುಂ॥

[ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೨೩೭] ‘‘ಪರಿಮುಟ್ಠಾ ಪಣ್ಡಿತಾಭಾಸಾ, ವಾಚಾಗೋಚರಭಾಣಿನೋ।

ಯಾವಿಚ್ಛನ್ತಿ ಮುಖಾಯಾಮಂ, ಯೇನ ನೀತಾ ನ ತಂ ವಿದೂ॥

[ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೨೩೭] ‘‘ಅಕ್ಕೋಚ್ಛಿ ಮಂ ಅವಧಿ ಮಂ, ಅಜಿನಿ ಮಂ ಅಹಾಸಿ ಮೇ।

ಯೇ ಚ ತಂ ಉಪನಯ್ಹನ್ತಿ, ವೇರಂ ತೇಸಂ ನ ಸಮ್ಮತಿ॥

[ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೨೩೭] ‘‘ಅಕ್ಕೋಚ್ಛಿ ಮಂ ಅವಧಿ ಮಂ, ಅಜಿನಿ ಮಂ ಅಹಾಸಿ ಮೇ।

ಯೇ ಚ ತಂ ನುಪನಯ್ಹನ್ತಿ, ವೇರಂ ತೇಸೂಪಸಮ್ಮತಿ॥

[ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೨೩೭] ‘‘ನ ಹಿ ವೇರೇನ ವೇರಾನಿ, ಸಮ್ಮನ್ತೀಧ ಕುದಾಚನಂ।

ಅವೇರೇನ ಚ ಸಮ್ಮನ್ತಿ, ಏಸಧಮ್ಮೋ ಸನನ್ತನೋ॥

[ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೨೩೭] ‘‘ಪರೇ ಚ ನ ವಿಜಾನನ್ತಿ, ಮಯಮೇತ್ಥ ಯಮಾಮಸೇ।

ಯೇ ಚ ತತ್ಥ ವಿಜಾನನ್ತಿ, ತತೋ ಸಮ್ಮನ್ತಿ ಮೇಧಗಾ॥

[ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೨೩೭] ‘‘ಅಟ್ಠಿಚ್ಛಿನ್ನಾ ಪಾಣಹರಾ, ಗವಾಸ್ಸಧನಹಾರಿನೋ।

ರಟ್ಠಂ ವಿಲುಮ್ಪಮಾನಾನಂ, ತೇಸಮ್ಪಿ ಹೋತಿ ಸಙ್ಗತಿ॥

‘‘ಕಸ್ಮಾ ತುಮ್ಹಾಕ ನೋ ಸಿಯಾ।

[ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೨೩೭] ‘‘ಸಚೇ ಲಭೇಥ ನಿಪಕಂ ಸಹಾಯಂ।

ಸದ್ಧಿಂಚರಂ ಸಾಧುವಿಹಾರಿ ಧೀರಂ।

ಅಭಿಭುಯ್ಯ ಸಬ್ಬಾನಿ ಪರಿಸ್ಸಯಾನಿ।

ಚರೇಯ್ಯ ತೇನತ್ತಮನೋ ಸತೀಮಾ॥

[ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೨೩೭] ‘‘ನೋ ಚೇ ಲಭೇಥ ನಿಪಕಂ ಸಹಾಯಂ।

ಸದ್ಧಿಂ ಚರಂ ಸಾಧುವಿಹಾರಿ ಧೀರಂ।

ರಾಜಾವ ರಟ್ಠಂ ವಿಜಿತಂ ಪಹಾಯ।

ಏಕೋ ಚರೇ ಮಾತಙ್ಗರಞ್ಞೇವ ನಾಗೋ॥

[ಮ॰ ನಿ॰ ೩.೨೩೭] ‘‘ಏಕಸ್ಸ ಚರಿತಂ ಸೇಯ್ಯೋ।

ನತ್ಥಿ ಬಾಲೇ ಸಹಾಯತಾ।

ಏಕೋ ಚರೇ ನ ಚ ಪಾಪಾನಿ ಕಯಿರಾ।

ಅಪ್ಪೋಸ್ಸುಕ್ಕೋ ಮಾತಙ್ಗರಞ್ಞೇವ ನಾಗೋ’’ತಿ॥

ದೀಘಾವುವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೨೭೩. ಬಾಲಕಲೋಣಕಗಮನಕಥಾ

೪೬೫. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಸಙ್ಘಮಜ್ಝೇ ಠಿತಕೋವ ಇಮಾ ಗಾಥಾಯೋ ಭಾಸಿತ್ವಾ ಯೇನ ಬಾಲಕಲೋಣಕಗಾಮೋ [ಬಾಲಕಲೋಣಕಾರಗಾಮೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮಾ ಭಗು ಬಾಲಕಲೋಣಕಗಾಮೇ ವಿಹರತಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ
ಆಯಸ್ಮಾ ಭಗು ಭಗವನ್ತಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇಸಿ, ಪಾದೋದಕಂ
ಪಾದಪೀಠಂ ಪಾದಕಥಲಿಕಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿ, ಪಚ್ಚುಗ್ಗನ್ತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇಸಿ।
ನಿಸೀದಿ ಭಗವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ, ನಿಸಜ್ಜ ಖೋ ಭಗವಾ ಪಾದೇ ಪಕ್ಖಾಲೇಸಿ। ಆಯಸ್ಮಾಪಿ ಖೋ
ಭಗು ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ
ಭಗುಂ ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಚ್ಚಿ, ಭಿಕ್ಖು, ಖಮನೀಯಂ; ಕಚ್ಚಿ ಯಾಪನೀಯಂ, ಕಚ್ಚಿ
ಪಿಣ್ಡಕೇನ ನ ಕಿಲಮಸೀ’’ತಿ? ‘‘ಖಮನೀಯಂ, ಭಗವಾ, ಯಾಪನೀಯಂ, ಭಗವಾ; ನ ಚಾಹಂ, ಭನ್ತೇ,
ಪಿಣ್ಡಕೇನ ಕಿಲಮಾಮೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಭಗುಂ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ
ಸನ್ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಸಮುತ್ತೇಜೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪಹಂಸೇತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಯೇನ
ಪಾಚೀನವಂಸದಾಯೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ।

ಬಾಲಕಲೋಣಕಗಮನಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೨೭೪. ಪಾಚೀನವಂಸದಾಯಗಮನಕಥಾ

೪೬೬. [ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೩೨೫ ಆದಯೋ ಪಸ್ಸಿತಬ್ಬಂ] ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮಾ ಚ ಅನುರುದ್ಧೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಚ ನನ್ದಿಯೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಚ ಕಿಮಿಲೋ [ಕಿಮ್ಬಿಲೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]
ಪಾಚೀನವಂಸದಾಯೇ ವಿಹರನ್ತಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ದಾಯಪಾಲೋ ಭಗವನ್ತಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ,
ದಿಸ್ವಾನ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಮಾ, ಸಮಣ, ಏತಂ ದಾಯಂ ಪಾವಿಸಿ। ಸನ್ತೇತ್ಥ ತಯೋ
ಕುಲಪುತ್ತಾ ಅತ್ತಕಾಮರೂಪಾ ವಿಹರನ್ತಿ। ಮಾ ತೇಸಂ
ಅಫಾಸುಮಕಾಸೀ’’ತಿ। ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಅನುರುದ್ಧೋ ದಾಯಪಾಲಸ್ಸ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಿಂ
ಮನ್ತಯಮಾನಸ್ಸ, ಸುತ್ವಾನ ದಾಯಪಾಲಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಮಾವುಸೋ, ದಾಯಪಾಲ, ಭಗವನ್ತಂ ವಾರೇಸಿ ।
ಸತ್ಥಾ ನೋ ಭಗವಾ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಅನುರುದ್ಧೋ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಚ
ನನ್ದಿಯೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಚ ಕಿಮಿಲೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಞ್ಚ ನನ್ದಿಯಂ
ಆಯಸ್ಮನ್ತಞ್ಚ ಕಿಮಿಲಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಭಿಕ್ಕಮಥಾಯಸ್ಮನ್ತೋ ಅಭಿಕ್ಕಮಥಾಯಸ್ಮನ್ತೋ, ಸತ್ಥಾ
ನೋ ಭಗವಾ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಚ ಅನುರುದ್ಧೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಚ ನನ್ದಿಯೋ
ಆಯಸ್ಮಾ ಚ ಕಿಮಿಲೋ ಭಗವನ್ತಂ ಪಚ್ಚುಗ್ಗನ್ತ್ವಾ ಏಕೋ ಭಗವತೋ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇಸಿ,
ಏಕೋ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇಸಿ, ಏಕೋ ಪಾದೋದಕಂ ಪಾದಪೀಠಂ ಪಾದಕಥಲಿಕಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿ। ನಿಸೀದಿ ಭಗವಾ
ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ , ನಿಸಜ್ಜ ಖೋ ಭಗವಾ ಪಾದೇ ಪಕ್ಖಾಲೇಸಿ।
ತೇಪಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಅನುರುದ್ಧಂ ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಚ್ಚಿ ವೋ, ಅನುರುದ್ಧಾ,
ಖಮನೀಯಂ, ಕಚ್ಚಿ ಯಾಪನೀಯಂ; ಕಚ್ಚಿ ಪಿಣ್ಡಕೇನ ನ ಕಿಲಮಥಾ’’ತಿ? ‘‘ಖಮನೀಯಂ ಭಗವಾ,
ಯಾಪನೀಯಂ ಭಗವಾ; ನ ಚ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಪಿಣ್ಡಕೇನ ಕಿಲಮಾಮಾ’’ತಿ।

‘‘ಕಚ್ಚಿ ಪನ ವೋ ಅನುರುದ್ಧಾ
ಸಮಗ್ಗಾ ಸಮ್ಮೋದಮಾನಾ ಅವಿವದಮಾನಾ ಖೀರೋದಕೀಭೂತಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪಿಯಚಕ್ಖೂಹಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸನ್ತಾ
ವಿಹರಥಾ’’ತಿ? ‘‘ತಗ್ಘ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಮಗ್ಗಾ ಸಮ್ಮೋದಮಾನಾ ಅವಿವದಮಾನಾ ಖೀರೋದಕೀಭೂತಾ
ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪಿಯಚಕ್ಖೂಹಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸನ್ತಾ ವಿಹರಾಮಾ’’ತಿ।
‘‘ಯಥಾ ಕಥಂ ಪನ ತುಮ್ಹೇ, ಅನುರುದ್ಧಾ, ಸಮಗ್ಗಾ ಸಮ್ಮೋದಮಾನಾ ಅವಿವದಮಾನಾ ಖೀರೋದಕೀಭೂತಾ
ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪಿಯಚಕ್ಖೂಹಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸನ್ತಾ ವಿಹರಥಾ’’ತಿ? ‘‘ಇಧ ಮಯ್ಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಏವಂ ಹೋತಿ
– ‘ಲಾಭಾ ವತ ಮೇ, ಸುಲದ್ಧಂ ವತ ಮೇ, ಯೋಹಂ ಏವರೂಪೇಹಿ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀಹಿ ಸದ್ಧಿಂ
ವಿಹರಾಮೀ’’’ತಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಇಮೇಸು ಆಯಸ್ಮನ್ತೇಸು ಮೇತ್ತಂ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ
ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತಂ ಆವಿ ಚೇವ ರಹೋ ಚ; ಮೇತ್ತಂ ವಚೀಕಮ್ಮಂ… ಮೇತ್ತಂ ಮನೋಕಮ್ಮಂ
ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತಂ ಆವಿ ಚೇವ ರಹೋ ಚ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘‘‘ಯಂನೂನಾಹಂ
ಸಕಂ ಚಿತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಇಮೇಸಂಯೇವ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ವಸೇನ
ವತ್ತೇಯ್ಯ’ನ್ತಿ। ಸೋ ಖೋ ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಕಂ ಚಿತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಇಮೇಸಂಯೇವ
ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ವಸೇನ ವತ್ತಾಮಿ। ನಾನಾ ಹಿ ಖೋ ನೋ, ಭನ್ತೇ, ಕಾಯಾ, ಏಕಞ್ಚ ಪನ
ಮಞ್ಞೇ ಚಿತ್ತ’’ನ್ತಿ।

ಆಯಸ್ಮಾಪಿ ಖೋ ನನ್ದಿಯೋ…ಪೇ॰… ಆಯಸ್ಮಾಪಿ ಖೋ ಕಿಮಿಲೋ ಭಗವನ್ತಂ
ಏತದವೋಚ – ‘‘ಮಯ್ಹಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘ಲಾಭಾ ವತ ಮೇ, ಸುಲದ್ಧಂ ವತ ಮೇ,
ಯೋಹಂ ಏವರೂಪೇಹಿ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ವಿಹರಾಮೀ’ತಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಇಮೇಸು
ಆಯಸ್ಮನ್ತೇಸು ಮೇತ್ತಂ ಕಾಯಕಮ್ಮಂ ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತಂ ಆವಿ ಚೇವ ರಹೋ ಚ; ಮೇತ್ತಂ ವಚೀಕಮ್ಮಂ
ಮೇತ್ತಂ ಮನೋಕಮ್ಮಂ ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತಂ ಆವಿ ಚೇವ ರಹೋ ಚ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಏವಂ ಹೋತಿ
‘ಯಂನೂನಾಹಂ ಸಕಂ ಚಿತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಇಮೇಸಂಯೇವ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ವಸೇನ
ವತ್ತೇಯ್ಯ’ನ್ತಿ। ಸೋ ಖೋ ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಕಂ ಚಿತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಇಮೇಸಂಯೇವ
ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ವಸೇನ ವತ್ತಾಮಿ। ನಾನಾ ಹಿ ಖೋ ನೋ,
ಭನ್ತೇ, ಕಾಯಾ, ಏಕಞ್ಚ ಪನ ಮಞ್ಞೇ ಚಿತ್ತನ್ತಿ। ಏವಂ ಖೋ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಮಗ್ಗಾ
ಸಮ್ಮೋದಮಾನಾ ಅವಿವದಮಾನಾ ಖೀರೋದಕೀಭೂತಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪಿಯಚಕ್ಖೂಹಿ ಸಮ್ಪಸ್ಸನ್ತಾ
ವಿಹರಾಮಾ’’ತಿ।

‘‘ಕಚ್ಚಿ ಪನ ವೋ, ಅನುರುದ್ಧಾ, ಅಪ್ಪಮತ್ತಾ
ಆತಾಪಿನೋ ಪಹಿತತ್ತಾ ವಿಹರಥಾ’’ತಿ? ‘‘ತಗ್ಘ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಪ್ಪಮತ್ತಾ ಆತಾಪಿನೋ
ಪಹಿತತ್ತಾ ವಿಹರಾಮಾ’’ತಿ। ‘‘ಯಥಾ ಕಥಂ ಪನ ತುಮ್ಹೇ, ಅನುರುದ್ಧಾ, ಅಪ್ಪಮತ್ತಾ ಆತಾಪಿನೋ
ಪಹಿತತ್ತಾ ವಿಹರಥಾ’’ತಿ? ‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ಯೋ ಪಠಮಂ ಗಾಮತೋ ಪಿಣ್ಡಾಯ
ಪಟಿಕ್ಕಮತಿ ಸೋ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇತಿ, ಪಾದೋದಕಂ ಪಾದಪೀಠಂ ಪಾದಕಥಲಿಕಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪತಿ,
ಅವಕ್ಕಾರಪಾತಿಂ ಧೋವಿತ್ವಾ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಿ, ಪಾನೀಯಂ ಪರಿಭೋಜನೀಯಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಿ। ಯೋ ಪಚ್ಛಾ
ಗಾಮತೋ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪಟಿಕ್ಕಮತಿ, ಸಚೇ ಹೋತಿ ಭುತ್ತಾವಸೇಸೋ, ಸಚೇ ಆಕಙ್ಖತಿ ಭುಞ್ಜತಿ, ನೋ
ಚೇ ಆಕಙ್ಖತಿ ಅಪ್ಪಹರಿತೇ ವಾ ಛಡ್ಡೇತಿ। ಅಪ್ಪಾಣಕೇ ವಾ ಉದಕೇ ಓಪಿಲಾಪೇತಿ। ಸೋ ಆಸನಂ
ಉದ್ಧರತಿ , ಪಾದೋದಕಂ ಪಾದಪೀಠಂ ಪಾದಕಥಲಿಕಂ ಪಟಿಸಾಮೇತಿ,
ಅವಕ್ಕಾರಪಾತಿಂ ಧೋವಿತ್ವಾ ಪಟಿಸಾಮೇತಿ, ಪಾನೀಯಂ ಪರಿಭೋಜನೀಯಂ ಪಟಿಸಾಮೇತಿ, ಭತ್ತಗ್ಗಂ
ಸಮ್ಮಜ್ಜತಿ। ಯೋ ಪಸ್ಸತಿ ಪಾನೀಯಘಟಂ ವಾ ಪರಿಭೋಜನೀಯಘಟಂ ವಾ ವಚ್ಚಘಟಂ ವಾ ರಿತ್ತಂ
ತುಚ್ಛಂ ಸೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಿ। ಸಚಸ್ಸ ಹೋತಿ ಅವಿಸಯ್ಹಂ, ಹತ್ಥವಿಕಾರೇನ ದುತಿಯಂ ಆಮನ್ತೇತ್ವಾ
ಹತ್ಥವಿಲಙ್ಘಕೇನ ಉಪಟ್ಠಾಪೇಮ, ನ ತ್ವೇವ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ತಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ವಾಚಂ ಭಿನ್ದಾಮ।
ಪಞ್ಚಾಹಿಕಂ ಖೋ ಪನ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಬ್ಬರತ್ತಿಂ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ನಿಸೀದಾಮ। ಏವಂ ಖೋ
ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಪ್ಪಮತ್ತಾ ಆತಾಪಿನೋ ಪಹಿತತ್ತಾ ವಿಹರಾಮಾ’’ತಿ।

ಪಾಚಿನವಂಸದಾಯಗಮನಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೨೭೫. ಪಾಲಿಲೇಯ್ಯಕಗಮನಕಥಾ

೪೬೭. [ಉದಾ॰ ೩೫ ಆದಯೋ ಥೋಕಂ ವಿಸದಿಸಂ] ಅಥ
ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಞ್ಚ ಅನುರುದ್ಧಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಞ್ಚ ನನ್ದಿಯಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಞ್ಚ ಕಿಮಿಲಂ
ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಸಮುತ್ತೇಜೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪಹಂಸೇತ್ವಾ
ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಯೇನ ಪಾಲಿಲೇಯ್ಯಕಂ [ಪಾರಿಲೇಯ್ಯಕಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]
ತೇನ ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ಯೇನ ಪಾಲಿಲೇಯ್ಯಕಂ ತದವಸರಿ।
ತತ್ರ ಸುದಂ ಭಗವಾ ಪಾಲಿಲೇಯ್ಯಕೇ ವಿಹರತಿ ರಕ್ಖಿತವನಸಣ್ಡೇ ಭದ್ದಸಾಲಮೂಲೇ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ
ರಹೋಗತಸ್ಸ ಪಟಿಸಲ್ಲೀನಸ್ಸ ಏವಂ ಚೇತಸೋ ಪರಿವಿತಕ್ಕೋ ಉದಪಾದಿ – ‘‘ಅಹಂ ಖೋ ಪುಬ್ಬೇ
ಆಕಿಣ್ಣೋ ನ ಫಾಸು ವಿಹಾಸಿಂ ತೇಹಿ ಕೋಸಮ್ಬಕೇಹಿ [ಕೋಸಬ್ಭಿಕೇಹಿ (ಸ್ಯಾ॰)]
ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಭಣ್ಡನಕಾರಕೇಹಿ ಕಲಹಕಾರಕೇಹಿ ವಿವಾದಕಾರಕೇಹಿ ಭಸ್ಸಕಾರಕೇಹಿ ಸಙ್ಘೇ
ಅಧಿಕರಣಕಾರಕೇಹಿ। ಸೋಮ್ಹಿ ಏತರಹಿ ಏಕೋ ಅದುತಿಯೋ ಸುಖಂ ಫಾಸು ವಿಹರಾಮಿ ಅಞ್ಞತ್ರೇವ ತೇಹಿ
ಕೋಸಮ್ಬಕೇಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಭಣ್ಡನಕಾರಕೇಹಿ ಕಲಹಕಾರಕೇಹಿ ವಿವಾದಕಾರಕೇಹಿ ಭಸ್ಸಕಾರಕೇಹಿ
ಸಙ್ಘೇ ಅಧಿಕರಣಕಾರಕೇಹೀ’’ತಿ।

ಅಞ್ಞತರೋಪಿ ಖೋ ಹತ್ಥಿನಾಗೋ
ಆಕಿಣ್ಣೋ ವಿಹರತಿ ಹತ್ಥೀಹಿ ಹತ್ಥಿನೀಹಿ ಹತ್ಥಿಕಳಭೇಹಿ ಹತ್ಥಿಚ್ಛಾಪೇಹಿ, ಛಿನ್ನಗ್ಗಾನಿ
ಚೇವ ತಿಣಾನಿ ಖಾದತಿ, ಓಭಗ್ಗೋಭಗ್ಗಞ್ಚಸ್ಸ ಸಾಖಾಭಙ್ಗಂ ಖಾದನ್ತಿ, ಆವಿಲಾನಿ ಚ ಪಾನೀಯಾನಿ
ಪಿವತಿ, ಓಗಾಹಾ ಚಸ್ಸ ಓತಿಣ್ಣಸ್ಸ ಹತ್ಥಿನಿಯೋ ಕಾಯಂ ಉಪನಿಘಂಸನ್ತಿಯೋ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಅಥ
ಖೋ ತಸ್ಸ ಹತ್ಥಿನಾಗಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಹಂ ಖೋ ಆಕಿಣ್ಣೋ
ವಿಹರಾಮಿ ಹತ್ಥೀಹಿ ಹತ್ಥಿನೀಹಿ ಹತ್ಥಿಕಳಭೇಹಿ ಹತ್ಥಿಚ್ಛಾಪೇಹಿ, ಛಿನ್ನಗ್ಗಾನಿ ಚೇವ
ತಿಣಾನಿ ಖಾದಾಮಿ, ಓಭಗ್ಗೋಭಗ್ಗಞ್ಚ ಮೇ ಸಾಖಾಭಙ್ಗಂ
ಖಾದನ್ತಿ, ಆವಿಲಾನಿ ಚ ಪಾನೀಯಾನಿ ಪಿವಾಮಿ, ಓಗಾಹಾ ಚ ಮೇ ಓತಿಣ್ಣಸ್ಸ ಹತ್ಥಿನಿಯೋ ಕಾಯಂ
ಉಪನಿಘಂಸನ್ತಿಯೋ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಯಂನೂನಾಹಂ ಏಕೋವ ಗಣಸ್ಮಾ ವೂಪಕಟ್ಠೋ ವಿಹರೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ
ಖೋ ಸೋ ಹತ್ಥಿನಾಗೋ ಯೂಥಾ ಅಪಕ್ಕಮ್ಮ ಯೇನ ಪಾಲಿಲೇಯ್ಯಕಂ ರಕ್ಖಿತವನಸಣ್ಡೋ ಭದ್ದಸಾಲಮೂಲಂ
ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಸೋಣ್ಡಾಯ ಭಗವತೋ ಪಾನೀಯಂ
ಪರಿಭೋಜನೀಯಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಿ, ಅಪ್ಪಹರಿತಞ್ಚ ಕರೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ತಸ್ಸ ಹತ್ಥಿನಾಗಸ್ಸ
ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಹಂ ಖೋ ಪುಬ್ಬೇ ಆಕಿಣ್ಣೋ ನ ಫಾಸು ವಿಹಾಸಿಂ ಹತ್ಥೀಹಿ ಹತ್ಥಿನೀಹಿ
ಹತ್ಥಿಕಳಭೇಹಿ ಹತ್ಥಿಚ್ಛಾಪೇಹಿ, ಛಿನ್ನಗ್ಗಾನಿ ಚೇವ ತಿಣಾನಿ ಖಾದಿಂ, ಓಭಗ್ಗೋಭಗ್ಗಞ್ಚ
ಮೇ ಸಾಖಾಭಙ್ಗಂ ಖಾದಿಂಸು, ಆವಿಲಾನಿ ಚ ಪಾನೀಯಾನಿ ಅಪಾಯಿಂ ಓಗಾಹಾ ಚ ಮೇ ಓತಿಣ್ಣಸ್ಸ [ಓಗಾಹಞ್ಚಸ್ಸ ಓತಿಣ್ಣಸ್ಸ (ಸ್ಯಾ॰), ಓಗಾಹಾ ಚಸ್ಸ ಉತ್ತಿಣ್ಣಸ್ಸ (ಸೀ॰)]
ಹತ್ಥಿನಿಯೋ ಕಾಯಂ ಉಪನಿಘಂಸನ್ತಿಯೋ ಅಗಮಂಸು। ಸೋಮ್ಹಿ ಏತರಹಿ ಏಕೋ ಅದುತಿಯೋ ಸುಖಂ ಫಾಸು
ವಿಹರಾಮಿ ಅಞ್ಞತ್ರೇವ ಹತ್ಥೀಹಿ ಹತ್ಥಿನೀಹಿ ಹತ್ಥಿಕಳಭೇಹಿ ಹತ್ಥಿಚ್ಛಾಪೇಹೀ’’ತಿ।

ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಅತ್ತನೋ ಚ ಪವಿವೇಕಂ ವಿದಿತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಚ ಹತ್ಥಿನಾಗಸ್ಸ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ತಾಯಂ ವೇಲಾಯಂ ಇಮಂ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ –

[ಉದಾ॰ ೩೫] ‘‘ಏತಂ [ಏವಂ (ಕ॰)] ನಾಗಸ್ಸ ನಾಗೇನ, ಈಸಾದನ್ತಸ್ಸ ಹತ್ಥಿನೋ।

ಸಮೇತಿ ಚಿತ್ತಂ ಚಿತ್ತೇನ, ಯದೇಕೋ ರಮತೀ ವನೇ’’ತಿ॥

ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಪಾಲಿಲೇಯ್ಯಕೇ ಯಥಾಭಿರನ್ತಂ ವಿಹರಿತ್ವಾ ಯೇನ ಸಾವತ್ಥಿ ತೇನ ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ಯೇನ
ಸಾವತ್ಥಿ ತದವಸರಿ। ತತ್ರ ಸುದಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ
ಆರಾಮೇ। ಅಥ ಖೋ ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಉಪಾಸಕಾ – ‘‘ಇಮೇ ಖೋ ಅಯ್ಯಾ ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಬಹುನೋ
ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅನತ್ಥಸ್ಸ ಕಾರಕಾ । ಇಮೇಹಿ ಉಬ್ಬಾಳ್ಹೋ ಭಗವಾ
ಪಕ್ಕನ್ತೋ। ಹನ್ದ ಮಯಂ ಅಯ್ಯೇ ಕೋಸಮ್ಬಕೇ ಭಿಕ್ಖೂ ನೇವ ಅಭಿವಾದೇಯ್ಯಾಮ, ನ
ಪಚ್ಚುಟ್ಠೇಯ್ಯಾಮ, ನ ಅಞ್ಜಲಿಕಮ್ಮಂ ಸಾಮೀಚಿಕಮ್ಮಂ ಕರೇಯ್ಯಾಮ, ನ ಸಕ್ಕರೇಯ್ಯಾಮ, ನ
ಗರುಂ ಕರೇಯ್ಯಾಮ, ನ ಮಾನೇಯ್ಯಾಮ, ನ ಭಜೇಯ್ಯಾಮ, ನ ಪೂಜೇಯ್ಯಾಮ, ಉಪಗತಾನಮ್ಪಿ ಪಿಣ್ಡಕಂ ನ
ದಜ್ಜೇಯ್ಯಾಮ – ಏವಂ ಇಮೇ ಅಮ್ಹೇಹಿ ಅಸಕ್ಕರಿಯಮಾನಾ ಅಗರುಕರಿಯಮಾನಾ ಅಮಾನಿಯಮಾನಾ
ಅಭಜಿಯಮಾನಾ ಅಪೂಜಿಯಮಾನಾ ಅಸಕ್ಕಾರಪಕತಾ ಪಕ್ಕಮಿಸ್ಸನ್ತಿ ವಾ ವಿಬ್ಭಮಿಸ್ಸನ್ತಿ ವಾ
ಭಗವನ್ತಂ ವಾ ಪಸಾದೇಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಉಪಾಸಕಾ ಕೋಸಮ್ಬಕೇ ಭಿಕ್ಖೂ ನೇವ
ಅಭಿವಾದೇಸುಂ, ನ ಪಚ್ಚುಟ್ಠೇಸುಂ, ನ ಅಞ್ಜಲಿಕಮ್ಮಂ
ಸಾಮೀಚಿಕಮ್ಮಂ ಅಕಂಸು, ನ ಸಕ್ಕರಿಂಸು, ನ ಗರುಂ ಕರಿಂಸು, ನ ಮಾನೇಸುಂ, ನ ಭಜೇಸುಂ ನ
ಪೂಜೇಸುಂ, ಉಪಗತಾನಮ್ಪಿ ಪಿಣ್ಡಕಂ ನ ಅದಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಕೋಸಮ್ಬಕೇಹಿ
ಉಪಾಸಕೇಹಿ ಅಸಕ್ಕರಿಯಮಾನಾ ಅಗರುಕರಿಯಮಾನಾ ಅಮಾನಿಯಮಾನಾ ಅಭಜಿಯಮಾನಾ ಅಪೂಜಿಯಮಾನಾ
ಅಸಕ್ಕಾರಪಕತಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಹನ್ದ ಮಯಂ, ಆವುಸೋ, ಸಾವತ್ಥಿಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ
ಇಮಂ ಅಧಿಕರಣಂ ವೂಪಸಮೇಯ್ಯಾಮಾ’’ತಿ।

ಪಾಲಿಲೇಯ್ಯಕಗಮನಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೨೭೬. ಅಟ್ಠಾರಸವತ್ಥುಕಥಾ

೪೬೮. ಅಥ
ಖೋ ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಸೇನಾಸನಂ ಸಂಸಾಮೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಯೇನ ಸಾವತ್ಥಿ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು। ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ – ‘‘ತೇ ಕಿರ ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ
ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾ ಕಲಹಕಾರಕಾ ವಿವಾದಕಾರಕಾ ಭಸ್ಸಕಾರಕಾ ಸಙ್ಘೇ ಅಧಿಕರಣಕಾರಕಾ ಸಾವತ್ಥಿಂ
ಆಗಚ್ಛನ್ತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ,
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ
ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತೇ ಕಿರ, ಭನ್ತೇ, ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ
ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾ ಕಲಹಕಾರಕಾ ವಿವಾದಕಾರಕಾ ಭಸ್ಸಕಾರಕಾ ಸಙ್ಘೇ ಅಧಿಕರಣಕಾರಕಾ ಸಾವತ್ಥಿಂ
ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಕಥಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ತೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಟಿಪಜ್ಜಾಮೀ’’ತಿ? ‘‘ತೇನ ಹಿ ತ್ವಂ,
ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಯಥಾ ಧಮ್ಮೋ ತಥಾ ತಿಟ್ಠಾಹೀ’’ತಿ। ‘‘ಕಥಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಜಾನೇಯ್ಯಂ ಧಮ್ಮಂ ವಾ
ಅಧಮ್ಮಂ ವಾ’’ತಿ?

ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ಖೋ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ವತ್ಥೂಹಿ ಅಧಮ್ಮವಾದೀ
ಜಾನಿತಬ್ಬೋ। ಇಧ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಭಿಕ್ಖು ಅಧಮ್ಮಂ ಧಮ್ಮೋತಿ ದೀಪೇತಿ, ಧಮ್ಮಂ ಅಧಮ್ಮೋತಿ
ದೀಪೇತಿ; ಅವಿನಯಂ ವಿನಯೋತಿ ದೀಪೇತಿ, ವಿನಯಂ ಅವಿನಯೋತಿ ದೀಪೇತಿ; ಅಭಾಸಿತಂ ಅಲಪಿತಂ
ತಥಾಗತೇನ ಭಾಸಿತಂ ಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ, ಭಾಸಿತಂ
ಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನ ಅಭಾಸಿತಂ ಅಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ; ಅನಾಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನ
ಆಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ, ಆಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನ ಅನಾಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ;
ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನ ಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ, ಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನ ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ
ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ; ಅನಾಪತ್ತಿಂ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ, ಆಪತ್ತಿಂ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ
ದೀಪೇತಿ; ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಗರುಕಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ, ಗರುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಲಹುಕಾ
ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ; ಸಾವಸೇಸಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಅನವಸೇಸಾ ಆಪತ್ತೀತಿ
ದೀಪೇತಿ, ಅನವಸೇಸಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಸಾವಸೇಸಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ; ದುಟ್ಠುಲ್ಲಂ ಆಪತ್ತಿಂ
ಅದುಟ್ಠುಲ್ಲಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ, ಅದುಟ್ಠುಲ್ಲಂ ಆಪತ್ತಿಂ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾ ಆಪತ್ತೀತಿ
ದೀಪೇತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ ಅಧಮ್ಮವಾದೀ ಜಾನಿತಬ್ಬೋ।

ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ಚ ಖೋ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ವತ್ಥೂಹಿ ಧಮ್ಮವಾದೀ
ಜಾನಿತಬ್ಬೋ। ಇಧ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಭಿಕ್ಖು ಅಧಮ್ಮಂ ಅಧಮ್ಮೋತಿ ದೀಪೇತಿ, ಧಮ್ಮಂ ಧಮ್ಮೋತಿ
ದೀಪೇತಿ; ಅವಿನಯಂ ಅವಿನಯೋತಿ ದೀಪೇತಿ, ವಿನಯಂ ವಿನಯೋತಿ ದೀಪೇತಿ; ಅಭಾಸಿತಂ ಅಲಪಿತಂ
ತಥಾಗತೇನ ಅಭಾಸಿತಂ ಅಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ, ಭಾಸಿತಂ
ಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನ ಭಾಸಿತಂ ಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ; ಅನಾಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನ
ಅನಾಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ, ಆಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನ ಆಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ;
ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನ ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ, ಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನ ಪಞ್ಞತ್ತಂ
ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ ; ಅನಾಪತ್ತಿಂ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ,
ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ; ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಲಹುಕಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ, ಗರುಕಂ
ಆಪತ್ತಿಂ ಗರುಕಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ; ಸಾವಸೇಸಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಸಾವಸೇಸಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ,
ಅನವಸೇಸಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಅನವಸೇಸಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ; ದುಟ್ಠುಲ್ಲಂ ಆಪತ್ತಿಂ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾ
ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ, ಅದುಟ್ಠುಲ್ಲಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಅದುಟ್ಠುಲ್ಲಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ – ಇಮೇಹಿ
ಖೋ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ ಧಮ್ಮವಾದೀ ಜಾನಿತಬ್ಬೋತಿ।

೪೬೯.
ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ…ಪೇ॰… ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಸ್ಸಪೋ…
ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಚ್ಚಾನೋ… ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕೋಟ್ಠಿಕೋ … ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕಪ್ಪಿನೋ… ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಚುನ್ದೋ… ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಅನುರುದ್ಧೋ… ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ರೇವತೋ
… ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಉಪಾಲಿ… ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ… ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ
ರಾಹುಲೋ – ‘‘ತೇ ಕಿರ ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾ ಕಲಹಕಾರಕಾ ವಿವಾದಕಾರಕಾ
ಭಸ್ಸಕಾರಕಾ ಸಙ್ಘೇ ಅಧಿಕರಣಕಾರಕಾ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಆಗಚ್ಛನ್ತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ರಾಹುಲೋ
ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ।
ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ರಾಹುಲೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತೇ ಕಿರ, ಭನ್ತೇ,
ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾ ಕಲಹಕಾರಕಾ ವಿವಾದಕಾರಕಾ ಭಸ್ಸಕಾರಕಾ ಸಙ್ಘೇ
ಅಧಿಕರಣಕಾರಕಾ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಕಥಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ತೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು
ಪಟಿಪಜ್ಜಾಮೀ’’ತಿ? ‘‘ತೇನ ಹಿ ತ್ವಂ, ರಾಹುಲ, ಯಥಾ ಧಮ್ಮೋ ತಥಾ ತಿಟ್ಠಾಹೀ’’ತಿ।
‘‘ಕಥಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಜಾನೇಯ್ಯಂ ಧಮ್ಮಂ ವಾ ಅಧಮ್ಮಂ ವಾ’’ತಿ?

ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ಖೋ, ರಾಹುಲ, ವತ್ಥೂಹಿ ಅಧಮ್ಮವಾದೀ ಜಾನಿತಬ್ಬೋ।
ಇಧ, ರಾಹುಲ, ಭಿಕ್ಖು ಅಧಮ್ಮಂ ಧಮ್ಮೋತಿ ದೀಪೇತಿ, ಧಮ್ಮಂ ಅಧಮ್ಮೋತಿ ದೀಪೇತಿ; ಅವಿನಯಂ
ವಿನಯೋತಿ ದೀಪೇತಿ, ವಿನಯಂ ಅವಿನಯೋತಿ ದೀಪೇತಿ; ಅಭಾಸಿತಂ ಅಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನ ಭಾಸಿತಂ
ಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ, ಭಾಸಿತಂ ಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನ ಅಭಾಸಿತಂ ಅಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ
ದೀಪೇತಿ; ಅನಾಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನ ಆಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ, ಆಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನ
ಅನಾಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ; ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನ ಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ
ದೀಪೇತಿ, ಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನ ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ; ಅನಾಪತ್ತಿಂ ಆಪತ್ತೀತಿ
ದೀಪೇತಿ, ಆಪತ್ತಿಂ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ; ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಗರುಕಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ,
ಗರುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಲಹುಕಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ; ಸಾವಸೇಸಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಅನವಸೇಸಾ ಆಪತ್ತೀತಿ
ದೀಪೇತಿ, ಅನವಸೇಸಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಸಾವಸೇಸಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ; ದುಟ್ಠುಲ್ಲಂ ಆಪತ್ತಿಂ
ಅದುಟ್ಠುಲ್ಲಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ, ಅದುಟ್ಠುಲ್ಲಂ ಆಪತ್ತಿಂ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾ ಆಪತ್ತೀತಿ
ದೀಪೇತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ರಾಹುಲ, ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ ಅಧಮ್ಮವಾದೀ ಜಾನಿತಬ್ಬೋ।

ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ಚ ಖೋ, ರಾಹುಲ,
ವತ್ಥೂಹಿ ಧಮ್ಮವಾದೀ ಜಾನಿತಬ್ಬೋ। ಇಧ, ರಾಹುಲ, ಭಿಕ್ಖು ಅಧಮ್ಮಂ ಅಧಮ್ಮೋತಿ ದೀಪೇತಿ,
ಧಮ್ಮಂ ಧಮ್ಮೋತಿ ದೀಪೇತಿ; ಅವಿನಯಂ ಅವಿನಯೋತಿ ದೀಪೇತಿ, ವಿನಯಂ ವಿನಯೋತಿ ದೀಪೇತಿ;
ಅಭಾಸಿತಂ ಅಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನ ಅಭಾಸಿತಂ ಅಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ, ಭಾಸಿತಂ ಲಪಿತಂ
ತಥಾಗತೇನ ಭಾಸಿತಂ ಲಪಿತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ; ಅನಾಚಿಣ್ಣಂ
ತಥಾಗತೇನ ಅನಾಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ, ಆಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನ ಆಚಿಣ್ಣಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ
ದೀಪೇತಿ; ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನ ಅಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ, ಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನ
ಪಞ್ಞತ್ತಂ ತಥಾಗತೇನಾತಿ ದೀಪೇತಿ; ಅನಾಪತ್ತಿಂ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ, ಆಪತ್ತಿಂ
ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ; ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಲಹುಕಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ, ಗರುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ
ಗರುಕಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ; ಸಾವಸೇಸಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಸಾವಸೇಸಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ, ಅನವಸೇಸಂ
ಆಪತ್ತಿಂ ಅನವಸೇಸಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ; ದುಟ್ಠುಲ್ಲಂ ಆಪತ್ತಿಂ ದುಟ್ಠುಲ್ಲಾ ಆಪತ್ತೀತಿ
ದೀಪೇತಿ, ಅದುಟ್ಠುಲ್ಲಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಅದುಟ್ಠುಲ್ಲಾ ಆಪತ್ತೀತಿ ದೀಪೇತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ,
ರಾಹುಲ, ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ ಧಮ್ಮವಾದೀ ಜಾನಿತಬ್ಬೋತಿ।

೪೭೦. ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಮಹಾಪಜಾಪತಿ [ಮಹಾಪಜಾಪತೀ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)] ಗೋತಮೀ – ‘‘ತೇ ಕಿರ ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾ ಕಲಹಕಾರಕಾ ವಿವಾದಕಾರಕಾ ಭಸ್ಸಕಾರಕಾ ಸಙ್ಘೇ ಅಧಿಕರಣಕಾರಕಾ
ಸಾವತ್ಥಿಂ ಆಗಚ್ಛನ್ತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಮಹಾಪಜಾಪತಿ ಗೋತಮೀ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ,
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತಾ ಖೋ
ಮಹಾಪಜಾಪತಿ ಗೋತಮೀ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತೇ ಕಿರ, ಭನ್ತೇ, ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ
ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾ ಕಲಹಕಾರಕಾ ವಿವಾದಕಾರಕಾ ಭಸ್ಸಕಾರಕಾ ಸಙ್ಘೇ ಅಧಿಕರಣಕಾರಕಾ ಸಾವತ್ಥಿಂ
ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಕಥಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ತೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಟಿಪಜ್ಜಾಮೀ’’ತಿ? ‘‘ತೇನ ಹಿ ತ್ವಂ,
ಗೋತಮಿ, ಉಭಯತ್ಥ ಧಮ್ಮಂ ಸುಣ। ಉಭಯತ್ಥ ಧಮ್ಮಂ ಸುತ್ವಾ ಯೇ ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖೂ ಧಮ್ಮವಾದಿನೋ
ತೇಸಂ ದಿಟ್ಠಿಞ್ಚ ಖನ್ತಿಞ್ಚ ರುಚಿಞ್ಚ ಆದಾಯಞ್ಚ ರೋಚೇಹಿ। ಯಞ್ಚ ಕಿಞ್ಚಿ
ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘೇನ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘತೋ ಪಚ್ಚಾಸೀಸಿತಬ್ಬಂ ಸಬ್ಬಂ ತಂ ಧಮ್ಮವಾದಿತೋವ
ಪಚ್ಚಾಸೀಸಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ।

೪೭೧.
ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ – ‘‘ತೇ ಕಿರ ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾ
ಕಲಹಕಾರಕಾ ವಿವಾದಕಾರಕಾ ಭಸ್ಸಕಾರಕಾ ಸಙ್ಘೇ ಅಧಿಕರಣಕಾರಕಾ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಆಗಚ್ಛನ್ತೀ’’ತಿ।
ಅಥ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ ಗಹಪತಿ
ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತೇ ಕಿರ, ಭನ್ತೇ, ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾ ಕಲಹಕಾರಕಾ
ವಿವಾದಕಾರಕಾ ಭಸ್ಸಕಾರಕಾ ಸಙ್ಘೇ ಅಧಿಕರಣಕಾರಕಾ ಸಾವತ್ಥಿಂ
ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಕಥಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ತೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಟಿಪಜ್ಜಾಮೀ’’ತಿ? ‘‘ತೇನ ಹಿ ತ್ವಂ,
ಗಹಪತಿ, ಉಭಯತ್ಥ ದಾನಂ ದೇಹಿ। ಉಭಯತ್ಥ ದಾನಂ ದತ್ವಾ ಉಭಯತ್ಥ ಧಮ್ಮಂ ಸುಣ। ಉಭಯತ್ಥ ಧಮ್ಮಂ ಸುತ್ವಾ ಯೇ ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖೂ ಧಮ್ಮವಾದಿನೋ ತೇಸಂ ದಿಟ್ಠಿಞ್ಚ ಖನ್ತಿಞ್ಚ ರುಚಿಞ್ಚ ಆದಾಯಞ್ಚ ರೋಚೇಹೀ’’ತಿ।

೪೭೨.
ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ವಿಸಾಖಾ ಮಿಗಾರಮಾತಾ – ‘‘ತೇ ಕಿರ ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾ
ಕಲಹಕಾರಕಾ ವಿವಾದಕಾರಕಾ ಭಸ್ಸಕಾರಕಾ ಸಙ್ಘೇ ಅಧಿಕರಣಕಾರಕಾ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಆಗಚ್ಛನ್ತೀ’’ತಿ ।
ಅಥ ಖೋ ವಿಸಾಖಾ ಮಿಗಾರಮಾತಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಾ ಖೋ ವಿಸಾಖಾ ಮಿಗಾರಮಾತಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಏತದವೋಚ – ‘‘ತೇ ಕಿರ, ಭನ್ತೇ, ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾ ಕಲಹಕಾರಕಾ
ವಿವಾದಕಾರಕಾ ಭಸ್ಸಕಾರಕಾ ಸಙ್ಘೇ ಅಧಿಕರಣಕಾರಕಾ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ। ಕಥಾಹಂ, ಭನ್ತೇ,
ತೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಟಿಪಜ್ಜಾಮೀ’’ತಿ? ‘‘ತೇನ ಹಿ ತ್ವಂ, ವಿಸಾಖೇ, ಉಭಯತ್ಥ ದಾನಂ ದೇಹಿ।
ಉಭಯತ್ಥ ದಾನಂ ದತ್ವಾ ಉಭಯತ್ಥ ಧಮ್ಮಂ ಸುಣ। ಉಭಯತ್ಥ ಧಮ್ಮಂ ಸುತ್ವಾ ಯೇ ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖೂ
ಧಮ್ಮವಾದಿನೋ ತೇಸಂ ದಿಟ್ಠಿಞ್ಚ ಖನ್ತಿಞ್ಚ ರುಚಿಞ್ಚ ಆದಾಯಞ್ಚ ರೋಚೇಹೀ’’ತಿ।

೪೭೩.
ಅಥ ಖೋ ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಯೇನ ಸಾವತ್ಥಿ ತದವಸರುಂ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ
ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ
ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
‘‘ತೇ ಕಿರ, ಭನ್ತೇ, ಕೋಸಮ್ಬಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾ ಕಲಹಕಾರಕಾ ವಿವಾದಕಾರಕಾ
ಭಸ್ಸಕಾರಕಾ ಸಙ್ಘೇ ಅಧಿಕರಣಕಾರಕಾ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತಾ। ಕಥಂ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ತೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು ಸೇನಾಸನೇ [ಸೇನಾಸನೇಸು (ಕ॰), ಸೇನಾಸನಂ (ಸ್ಯಾ॰)]
ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ? ‘‘ತೇನ ಹಿ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ವಿವಿತ್ತಂ ಸೇನಾಸನಂ ದಾತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ।
‘‘ಸಚೇ ಪನ, ಭನ್ತೇ, ವಿವಿತ್ತಂ ನ ಹೋತಿ, ಕಥಂ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ? ‘‘ತೇನ ಹಿ,
ಸಾರಿಪುತ್ತ, ವಿವಿತ್ತಂ ಕತ್ವಾಪಿ ದಾತಬ್ಬಂ, ನ ತ್ವೇವಾಹಂ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಕೇನಚಿ
ಪರಿಯಾಯೇನ ವುಡ್ಢತರಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಸೇನಾಸನಂ ಪಟಿಬಾಹಿತಬ್ಬನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಯೋ
ಪಟಿಬಾಹೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ।

‘‘ಆಮಿಸೇ ಪನ, ಭನ್ತೇ, ಕಥಂ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ? ‘‘ಆಮಿಸಂ ಖೋ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಸಬ್ಬೇಸಂ ಸಮಕಂ ಭಾಜೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ।

ಅಟ್ಠಾರಸವತ್ಥುಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೨೭೭. ಓಸಾರಣಾನುಜಾನನಾ

೪೭೪. ಅಥ
ಖೋ ತಸ್ಸ ಉಕ್ಖಿತ್ತಕಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಧಮ್ಮಞ್ಚ ವಿನಯಞ್ಚ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖನ್ತಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ –
‘‘ಆಪತ್ತಿ ಏಸಾ, ನೇಸಾ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಆಪನ್ನೋಮ್ಹಿ, ನಮ್ಹಿ ಅನಾಪನ್ನೋ। ಉಕ್ಖಿತ್ತೋಮ್ಹಿ,
ನಮ್ಹಿ ಅನುಕ್ಖಿತ್ತೋ। ಧಮ್ಮಿಕೇನಮ್ಹಿ ಕಮ್ಮೇನ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅಕುಪ್ಪೇನ
ಠಾನಾರಹೇನಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಉಕ್ಖಿತ್ತಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಯೇನ ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಆಪತ್ತಿ
ಏಸಾ, ಆವುಸೋ; ನೇಸಾ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಆಪನ್ನೋಮ್ಹಿ, ನಮ್ಹಿ ಅನಾಪನ್ನೋ। ಉಕ್ಖಿತ್ತೋಮ್ಹಿ,
ನಮ್ಹಿ ಅನುಕ್ಖಿತ್ತೋ। ಧಮ್ಮಿಕೇನಮ್ಹಿ ಕಮ್ಮೇನ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅಕುಪ್ಪೇನ ಠಾನಾರಹೇನ। ಏಥ
ಮಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಓಸಾರೇಥಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ತಂ
ಉಕ್ಖಿತ್ತಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಆದಾಯ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಾ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ
ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಅಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಉಕ್ಖಿತ್ತಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಏವಮಾಹ – ‘ಆಪತ್ತಿ ಏಸಾ ,
ಆವುಸೋ; ನೇಸಾ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಆಪನ್ನೋಮ್ಹಿ, ನಮ್ಹಿ ಅನಾಪನ್ನೋ। ಉಕ್ಖಿತ್ತೋಮ್ಹಿ, ನಮ್ಹಿ
ಅನುಕ್ಖಿತ್ತೋ। ಧಮ್ಮಿಕೇನಮ್ಹಿ ಕಮ್ಮೇನ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅಕುಪ್ಪೇನ ಠಾನಾರಹೇನ। ಏಥ ಮಂ
ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಓಸಾರೇಥಾ’ತಿ। ಕಥಂ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ? ‘‘ಆಪತ್ತಿ
ಏಸಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ; ನೇಸಾ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಆಪನ್ನೋ ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು, ನೇಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಅನಾಪನ್ನೋ।
ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು, ನೇಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಅನುಕ್ಖಿತ್ತೋ ।
ಧಮ್ಮಿಕೇನ ಕಮ್ಮೇನ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಅಕುಪ್ಪೇನ ಠಾನಾರಹೇನ। ಯತೋ ಚ ಖೋ ಸೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಭಿಕ್ಖು ಆಪನ್ನೋ ಚ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಚ ಪಸ್ಸತಿ ಚ, ತೇನ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ
ಓಸಾರೇಥಾ’’ತಿ।

ಓಸಾರಣಾನುಜಾನನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೨೭೮. ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗೀಕಥಾ

೪೭೫.
ಅಥ ಖೋ ತೇ ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ತಂ ಉಕ್ಖಿತ್ತಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಓಸಾರೇತ್ವಾ ಯೇನ
ಉಕ್ಖೇಪಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಉಕ್ಖೇಪಕೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚುಂ –
‘‘ಯಸ್ಮಿಂ, ಆವುಸೋ, ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಅಹೋಸಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭಣ್ಡನಂ ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ
ಸಙ್ಘಭೇದೋ ಸಙ್ಘರಾಜಿ ಸಙ್ಘವವತ್ಥಾನಂ ಸಙ್ಘನಾನಾಕರಣಂ , ಸೋ ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಆಪನ್ನೋ ಚ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಚ ಪಸ್ಸಿ [ಪಸ್ಸೀ (ಇತಿಪಿ)] ಚ ಓಸಾರಿತೋ ಚ। ಹನ್ದ ಮಯಂ, ಆವುಸೋ, ತಸ್ಸ ವತ್ಥುಸ್ಸ ವೂಪಸಮಾಯ ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಕರೋಮಾ’’ತಿ।

ಅಥ ಖೋ
ತೇ ಉಕ್ಖೇಪಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಾ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ
ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ತೇ, ಭನ್ತೇ, ಉಕ್ಖಿತ್ತಾನುವತ್ತಕಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘ಯಸ್ಮಿಂ,
ಆವುಸೋ, ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಅಹೋಸಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭಣ್ಡನಂ ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ ಸಙ್ಘಭೇದೋ
ಸಙ್ಘರಾಜಿ ಸಙ್ಘವವತ್ಥಾನಂ ಸಙ್ಘನಾನಾಕರಣಂ, ಸೋ ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಆಪನ್ನೋ ಚ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಚ
ಪಸ್ಸಿ ಚ ಓಸಾರಿತೋ ಚ। ಹನ್ದ ಮಯಂ, ಆವುಸೋ, ತಸ್ಸ ವತ್ಥುಸ್ಸ ವೂಪಸಮಾಯ ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಂ
ಕರೋಮಾ’ತಿ। ಕಥಂ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ? ಯತೋ ಚ ಖೋ ಸೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಭಿಕ್ಖು ಆಪನ್ನೋ ಚ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಚ ಪಸ್ಸಿ ಚ ಓಸಾರಿತೋ ಚ, ತೇನ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಘೋ
ತಸ್ಸ ವತ್ಥುಸ್ಸ ವೂಪಸಮಾಯ ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಕರೋತು। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಾತಬ್ಬಾ।
ಸಬ್ಬೇಹೇವ ಏಕಜ್ಝಂ ಸನ್ನಿಪತಿತಬ್ಬಂ ಗಿಲಾನೇಹಿ ಚ ಅಗಿಲಾನೇಹಿ ಚ। ನ ಕೇಹಿಚಿ ಛನ್ದೋ
ದಾತಬ್ಬೋ। ಸನ್ನಿಪತಿತ್ವಾ ಬ್ಯತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಬಲೇನ ಸಙ್ಘೋ ಞಾಪೇತಬ್ಬೋ –

‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಯಸ್ಮಿಂ ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಅಹೋಸಿ
ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭಣ್ಡನಂ ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ ಸಙ್ಘಭೇದೋ ಸಙ್ಘರಾಜಿ ಸಙ್ಘವವತ್ಥಾನಂ
ಸಙ್ಘನಾನಾಕರಣಂ, ಸೋ ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಆಪನ್ನೋ ಚ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಚ ಪಸ್ಸಿ ಚ ಓಸಾರಿತೋ ಚ। ಯದಿ
ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ, ಸಙ್ಘೋ ತಸ್ಸ ವತ್ಥುಸ್ಸ ವೂಪಸಮಾಯ ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಕರೇಯ್ಯ। ಏಸಾ
ಞತ್ತಿ।

‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಯಸ್ಮಿಂ ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಅಹೋಸಿ
ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭಣ್ಡನಂ ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ ಸಙ್ಘಭೇದೋ ಸಙ್ಘರಾಜಿ ಸಙ್ಘವವತ್ಥಾನಂ
ಸಙ್ಘನಾನಾಕರಣಂ, ಸೋ ಏಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಆಪನ್ನೋ ಚ ಉಕ್ಖಿತ್ತೋ ಚ ಪಸ್ಸಿ ಚ ಓಸಾರಿತೋ ಚ।
ಸಙ್ಘೋ ತಸ್ಸ ವತ್ಥುಸ್ಸ ವೂಪಸಮಾಯ ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಕರೋತಿ। ಯಸ್ಸಾಯಸ್ಮತೋ ಖಮತಿ ತಸ್ಸ
ವತ್ಥುಸ್ಸ ವೂಪಸಮಾಯ ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಯಾ ಕರಣಂ, ಸೋ ತುಣ್ಹಸ್ಸ, ಯಸ್ಸ ನಕ್ಖಮತಿ ಸೋ
ಭಾಸೇಯ್ಯ।

‘‘ಕತಾ ಸಙ್ಘೇನ ತಸ್ಸ ವತ್ಥುಸ್ಸ ವೂಪಸಮಾಯ ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗೀ। ನಿಹತೋ ಸಙ್ಘಭೇದೋ, ನಿಹತಾ ಸಙ್ಘರಾಜಿ, ನಿಹತಂ ಸಙ್ಘವವತ್ಥಾನಂ, ನಿಹತಂ ಸಙ್ಘನಾನಾಕರಣಂ। ಖಮತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ, ತಸ್ಮಾ ತುಣ್ಹೀ, ಏವಮೇತಂ ಧಾರಯಾಮೀ’’ತಿ।

ತಾವದೇವ ಉಪೋಸಥೋ ಕಾತಬ್ಬೋ, ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಂ ಉದ್ದಿಸಿತಬ್ಬನ್ತಿ।

ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗೀಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೨೭೯. ಉಪಾಲಿಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗೀಪುಚ್ಛಾ

೪೭೬. ಅಥ
ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಉಪಾಲಿ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ
ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಉಪಾಲಿ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಯಸ್ಮಿಂ, ಭನ್ತೇ, ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಹೋತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭಣ್ಡನಂ ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ
ಸಙ್ಘಭೇದೋ ಸಙ್ಘರಾಜಿ ಸಙ್ಘವವತ್ಥಾನಂ ಸಙ್ಘನಾನಾಕರಣಂ, ಸಙ್ಘೋ ತಂ ವತ್ಥುಂ
ಅವಿನಿಚ್ಛಿನಿತ್ವಾ ಅಮೂಲಾ ಮೂಲಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಕರೋತಿ, ಧಮ್ಮಿಕಾ ನು ಖೋ ಸಾ,
ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗೀ’’ತಿ? ‘‘ಯಸ್ಮಿಂ , ಉಪಾಲಿ,
ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಹೋತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭಣ್ಡನಂ ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ ಸಙ್ಘಭೇದೋ ಸಙ್ಘರಾಜಿ
ಸಙ್ಘವವತ್ಥಾನಂ ಸಙ್ಘನಾನಾಕರಣಂ, ಸಙ್ಘೋ ತಂ ವತ್ಥುಂ ಅವಿನಿಚ್ಛಿನಿತ್ವಾ ಅಮೂಲಾ ಮೂಲಂ
ಗನ್ತ್ವಾ ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಕರೋತಿ, ಅಧಮ್ಮಿಕಾ ಸಾ, ಉಪಾಲಿ, ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗೀ’’ತಿ।

‘‘ಯಸ್ಮಿಂ ಪನ, ಭನ್ತೇ, ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಹೋತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭಣ್ಡನಂ
ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ ಸಙ್ಘಭೇದೋ ಸಙ್ಘರಾಜಿ ಸಙ್ಘವವತ್ಥಾನಂ ಸಙ್ಘನಾನಾಕರಣಂ, ಸಙ್ಘೋ
ತಂ ವತ್ಥುಂ ವಿನಿಚ್ಛಿನಿತ್ವಾ ಮೂಲಾ ಮೂಲಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಕರೋತಿ, ಧಮ್ಮಿಕಾ
ನು ಖೋ ಸಾ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗೀ’’ತಿ? ‘‘ಯಸ್ಮಿಂ, ಉಪಾಲಿ, ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಹೋತಿ
ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭಣ್ಡನಂ ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ ಸಙ್ಘಭೇದೋ ಸಙ್ಘರಾಜಿ ಸಙ್ಘವವತ್ಥಾನಂ
ಸಙ್ಘನಾನಾಕರಣಂ, ಸಙ್ಘೋ ತಂ ವತ್ಥುಂ ವಿನಿಚ್ಛಿನಿತ್ವಾ ಮೂಲಾ ಮೂಲಂ ಗನ್ತ್ವಾ
ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಕರೋತಿ, ಧಮ್ಮಿಕಾ ಸಾ, ಉಪಾಲಿ, ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗೀ’’ತಿ।

‘‘ಕತಿ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಯೋ’’ತಿ? ‘‘ದ್ವೇಮಾ,
ಉಪಾಲಿ, ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಯೋ – ಅತ್ಥುಪಾಲಿ, ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗೀ ಅತ್ಥಾಪೇತಾ ಬ್ಯಞ್ಜನುಪೇತಾ;
ಅತ್ಥುಪಾಲಿ, ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗೀ ಅತ್ಥುಪೇತಾ ಚ ಬ್ಯಞ್ಜನುಪೇತಾ ಚ। ಕತಮಾ ಚ, ಉಪಾಲಿ,
ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗೀ ಅತ್ಥಾಪೇತಾ ಬ್ಯಞ್ಜನುಪೇತಾ? ಯಸ್ಮಿಂ, ಉಪಾಲಿ, ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಹೋತಿ
ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭಣ್ಡನಂ ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ ಸಙ್ಘಭೇದೋ ಸಙ್ಘರಾಜಿ ಸಙ್ಘವವತ್ಥಾನಂ
ಸಙ್ಘನಾನಾಕರಣಂ, ಸಙ್ಘೋ ತಂ ವತ್ಥುಂ ಅವಿನಿಚ್ಛಿನಿತ್ವಾ ಅಮೂಲಾ ಮೂಲಂ ಗನ್ತ್ವಾ
ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಕರೋತಿ, ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಉಪಾಲಿ, ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗೀ ಅತ್ಥಾಪೇತಾ
ಬ್ಯಞ್ಜನುಪೇತಾ। ಕತಮಾ ಚ, ಉಪಾಲಿ, ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗೀ ಅತ್ಥುಪೇತಾ ಚ ಬ್ಯಞ್ಜನುಪೇತಾ ಚ?
ಯಸ್ಮಿಂ, ಉಪಾಲಿ, ವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಹೋತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಭಣ್ಡನಂ ಕಲಹೋ ವಿಗ್ಗಹೋ ವಿವಾದೋ
ಸಙ್ಘಭೇದೋ ಸಙ್ಘರಾಜಿ ಸಙ್ಘವವತ್ಥಾನಂ ಸಙ್ಘನಾನಾಕರಣಂ, ಸಙ್ಘೋ ತಂ ವತ್ಥುಂ
ವಿನಿಚ್ಛಿನಿತ್ವಾ ಮೂಲಾ ಮೂಲಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಂ ಕರೋತಿ, ಅಯಂ ವುಚ್ಚತಿ, ಉಪಾಲಿ,
ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗೀ ಅತ್ಥುಪೇತಾ ಚ ಬ್ಯಞ್ಜನುಪೇತಾ ಚ। ಇಮಾ ಖೋ, ಉಪಾಲಿ, ದ್ವೇ
ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಯೋ’’ತಿ।

೪೭೭. ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಉಪಾಲಿ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನಞ್ಜಲಿಂ ಪಣಾಮೇತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –

‘‘ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಕಿಚ್ಚೇಸು ಚ ಮನ್ತನಾಸು ಚ।

ಅತ್ಥೇಸು ಜಾತೇಸು ವಿನಿಚ್ಛಯೇಸು ಚ।

ಕಥಂಪಕಾರೋಧ ನರೋ ಮಹತ್ಥಿಕೋ।

ಭಿಕ್ಖು ಕಥಂ ಹೋತಿಧ ಪಗ್ಗಹಾರಹೋತಿ॥

‘‘ಅನಾನುವಜ್ಜೋ ಪಠಮೇನ ಸೀಲತೋ।

ಅವೇಕ್ಖಿತಾಚಾರೋ ಸುಸಂವುತಿನ್ದ್ರಿಯೋ।

ಪಚ್ಚತ್ಥಿಕಾ ನೂಪವದನ್ತಿ ಧಮ್ಮತೋ।

ನ ಹಿಸ್ಸ ತಂ ಹೋತಿ ವದೇಯ್ಯು ಯೇನ ನಂ॥

‘‘ಸೋ ತಾದಿಸೋ ಸೀಲವಿಸುದ್ಧಿಯಾ ಠಿತೋ।

ವಿಸಾರದೋ ಹೋತಿ ವಿಸಯ್ಹ ಭಾಸತಿ।

ನಚ್ಛಮ್ಭತಿ ಪರಿಸಗತೋ ನ ವೇಧತಿ।

ಅತ್ಥಂ ನ ಹಾಪೇತಿ ಅನುಯ್ಯುತಂ ಭಣಂ॥

‘‘ತಥೇವ ಪಞ್ಹಂ ಪರಿಸಾಸು ಪುಚ್ಛಿತೋ।

ನ ಚೇವ ಪಜ್ಝಾಯತಿ ನ ಮಙ್ಕು ಹೋತಿ।

ಸೋ ಕಾಲಾಗತಂ ಬ್ಯಾಕರಣಾರಹಂ ವಚೋ।

ರಞ್ಜೇತಿ ವಿಞ್ಞೂಪರಿಸಂ ವಿಚಕ್ಖಣೋ॥

‘‘ಸಗಾರವೋ ವುಡ್ಢತರೇಸು ಭಿಕ್ಖುಸು।

ಆಚೇರಕಮ್ಹಿ ಚ ಸಕೇ ವಿಸಾರದೋ।

ಅಲಂ ಪಮೇತುಂ ಪಗುಣೋ ಕಥೇತವೇ।

ಪಚ್ಚತ್ಥಿಕಾನಞ್ಚ ವಿರದ್ಧಿಕೋವಿದೋ॥

‘‘ಪಚ್ಚತ್ಥಿಕಾ ಯೇನ ವಜನ್ತಿ ನಿಗ್ಗಹಂ।

ಮಹಾಜನೋ ಸಞ್ಞಪನಞ್ಚ ಗಚ್ಛತಿ।

ಸಕಞ್ಚ ಆದಾಯಮಯಂ ನ ರಿಞ್ಚತಿ।

ವಿಯಾಕರಂ [ಸೋ ಬ್ಯಾಕರಂ (ಸೀ॰), ವೇಯ್ಯಾಕರಂ (ಸ್ಯಾ॰)] ಪಞ್ಹಮನೂಪಘಾತಿಕಂ॥

‘‘ದೂತೇಯ್ಯಕಮ್ಮೇಸು ಅಲಂ ಸಮುಗ್ಗಹೋ।

ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಕಿಚ್ಚೇಸು ಚ ಆಹು ನಂ ಯಥಾ।

ಕರಂ ವಚೋ ಭಿಕ್ಖುಗಣೇನ ಪೇಸಿತೋ।

ಅಹಂ ಕರೋಮೀತಿ ನ ತೇನ ಮಞ್ಞತಿ॥

‘‘ಆಪಜ್ಜತಿ ಯಾವತಕೇಸು ವತ್ಥುಸು।

ಆಪತ್ತಿಯಾ ಹೋತಿ ಯಥಾ ಚ ವುಟ್ಠಿತಿ।

ಏತೇ ವಿಭಙ್ಗಾ ಉಭಯಸ್ಸ ಸ್ವಾಗತಾ।

ಆಪತ್ತಿ ವುಟ್ಠಾನಪದಸ್ಸ ಕೋವಿದೋ॥

‘‘ನಿಸ್ಸಾರಣಂ ಗಚ್ಛತಿ ಯಾನಿ ಚಾಚರಂ।

ನಿಸ್ಸಾರಿತೋ ಹೋತಿ ಯಥಾ ಚ ವತ್ತನಾ [ವತ್ಥುನಾ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]।

ಓಸಾರಣಂ ತಂವುಸಿತಸ್ಸ ಜನ್ತುನೋ।

ಏತಮ್ಪಿ ಜಾನಾತಿ ವಿಭಙ್ಗಕೋವಿದೋ॥

‘‘ಸಗಾರವೋ ವುಡ್ಢತರೇಸು ಭಿಕ್ಖುಸು।

ನವೇಸು ಥೇರೇಸು ಚ ಮಜ್ಝಿಮೇಸು ಚ।

ಮಹಾಜನಸ್ಸತ್ಥಚರೋಧ ಪಣ್ಡಿತೋ।

ಸೋ ತಾದಿಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಇಧ ಪಗ್ಗಹಾರಹೋ’’ತಿ॥

ಉಪಾಲಿಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗೀಪುಚ್ಛಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

ಕೋಸಮ್ಬಕಕ್ಖನ್ಧಕೋ ದಸಮೋ।

೨೮೦. ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ

ಕೋಸಮ್ಬಿಯಂ ಜಿನವರೋ, ವಿವಾದಾಪತ್ತಿದಸ್ಸನೇ।

ನುಕ್ಖಿಪೇಯ್ಯ ಯಸ್ಮಿಂ ತಸ್ಮಿಂ, ಸದ್ಧಾಯಾಪತ್ತಿ ದೇಸಯೇ॥

ಅನ್ತೋಸೀಮಾಯಂ ತತ್ಥೇವ, ಬಾಲಕಞ್ಚೇವ ವಂಸದಾ।

ಪಾಲಿಲೇಯ್ಯಾ ಚ ಸಾವತ್ಥಿ, ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಚ ಕೋಲಿತೋ॥

ಮಹಾಕಸ್ಸಪಕಚ್ಚಾನಾ, ಕೋಟ್ಠಿಕೋ ಕಪ್ಪಿನೇನ ಚ।

ಮಹಾಚುನ್ದೋ ಚ ಅನುರುದ್ಧೋ, ರೇವತೋ ಉಪಾಲಿ ಚುಭೋ॥

ಆನನ್ದೋ ರಾಹುಲೋ ಚೇವ, ಗೋತಮೀನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕೋ।

ಸೇನಾಸನಂ ವಿವಿತ್ತಞ್ಚ, ಆಮಿಸಂ ಸಮಕಮ್ಪಿ ಚ॥

ನ ಕೇಹಿ ಛನ್ದೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಉಪಾಲಿಪರಿಪುಚ್ಛಿತೋ।

ಅನಾನುವಜ್ಜೋ ಸೀಲೇನ, ಸಾಮಗ್ಗೀ ಜಿನಸಾಸನೇತಿ॥

ಕೋಸಮ್ಬಕಕ್ಖನ್ಧಕೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।

ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ ನಿಟ್ಠಿತಾ।