೭. ಮಹಾಸಮಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ

೭. ಮಹಾಸಮಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ

ನಿದಾನವಣ್ಣನಾ

೩೩೧. ಏವಂ ಮೇ ಸುತನ್ತಿ ಮಹಾಸಮಯಸುತ್ತಂ। ತತ್ರಾಯಮಪುಬ್ಬಪದವಣ್ಣನಾ – ಸಕ್ಕೇಸೂತಿ ಅಮ್ಬಟ್ಠಸುತ್ತೇ ವುತ್ತೇನ ಉಪ್ಪತ್ತಿನಯೇನ ‘‘ಸಕ್ಯಾ ವತ, ಭೋ ಕುಮಾರಾ’’ತಿ ಉದಾನಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಸಕ್ಕಾತಿ ಲದ್ಧನಾಮಾನಂ ರಾಜಕುಮಾರಾನಂ ನಿವಾಸೋ ಏಕೋಪಿ ಜನಪದೋ ರುಳ್ಹೀಸದ್ದೇನ ‘‘ಸಕ್ಕಾ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಸಕ್ಕೇಸು ಜನಪದೇ। ಮಹಾವನೇತಿ ಸಯಂಜಾತೇ ಅರೋಪಿತೇ ಹಿಮವನ್ತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕಾಬದ್ಧೇ ಮಹತಿ ವನೇ। ಸಬ್ಬೇಹೇವ ಅರಹನ್ತೇಹೀತಿ ಇಮಂ ಸುತ್ತಂ ಕಥಿತದಿವಸೇಯೇವ ಪತ್ತಅರಹತ್ತೇಹಿ।

ತತ್ರಾಯಂ ಅನುಪುಬ್ಬಿಕಥಾ – ಸಾಕಿಯಕೋಲಿಯಾ ಕಿರ
ಕಪಿಲವತ್ಥುನಗರಸ್ಸ ಚ ಕೋಲಿಯನಗರಸ್ಸ ಚ ಅನ್ತರೇ ರೋಹಿಣಿಂ ನಾಮ ನದಿಂ ಏಕೇನೇವ ಆವರಣೇನ
ಬನ್ಧಾಪೇತ್ವಾ ಸಸ್ಸಾನಿ ಕರೋನ್ತಿ, ಅಥ ಜೇಟ್ಠಮೂಲಮಾಸೇ ಸಸ್ಸೇಸು ಮಿಲಾಯನ್ತೇಸು
ಉಭಯನಗರವಾಸಿಕಾನಮ್ಪಿ ಕಮ್ಮಕರಾ ಸನ್ನಿಪತಿಂಸು। ತತ್ಥ ಕೋಲಿಯನಗರವಾಸಿನೋ ಆಹಂಸು – ‘‘ಇದಂ
ಉದಕಂ ಉಭತೋ ಹರಿಯಮಾನಂ ನ ತುಮ್ಹಾಕಂ ನ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪಹೋಸ್ಸತಿ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪನ ಸಸ್ಸಂ ಏಕೇನ
ಉದಕೇನೇವ ನಿಪ್ಫಜ್ಜಿಸ್ಸತಿ, ಇದಂ ಉದಕಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ದೇಥಾ’’ತಿ। ಕಪಿಲವತ್ಥುನಗರವಾಸಿನೋ
ಆಹಂಸು – ‘‘ತುಮ್ಹೇಸು ಕೋಟ್ಠೇ ಪೂರೇತ್ವಾ ಠಿತೇಸು ಮಯಂ ರತ್ತಸುವಣ್ಣನೀಲಮಣಿಕಾಳಕಹಾಪಣೇ ಚ
ಗಹೇತ್ವಾ ಪಚ್ಛಿಪಸಿಬ್ಬಕಾದಿಹತ್ಥಾ ನ ಸಕ್ಖಿಸ್ಸಾಮ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಘರದ್ವಾರೇ ವಿಚರಿತುಂ,
ಅಮ್ಹಾಕಮ್ಪಿ ಸಸ್ಸಂ ಏಕೇನೇವ ಉದಕೇನ ನಿಪ್ಫಜ್ಜಿಸ್ಸತಿ, ಇದಂ ಉದಕಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ದೇಥಾ’’ತಿ।
‘‘ನ ಮಯಂ ದಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ‘‘ಮಯಮ್ಪಿ ನ ದಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ಏವಂ
ಕಲಹಂ ವಡ್ಢೇತ್ವಾ ಏಕೋ ಉಟ್ಠಾಯ ಏಕಸ್ಸ ಪಹಾರಂ ಅದಾಸಿ, ಸೋಪಿ ಅಞ್ಞಸ್ಸಾತಿ ಏವಂ
ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪಹರಿತ್ವಾ ರಾಜಕುಲಾನಂ ಜಾತಿಂ ಘಟ್ಟೇತ್ವಾ ಕಲಹಂ ವಡ್ಢಯಿಂಸು।

ಕೋಲಿಯಕಮ್ಮಕರಾ ವದನ್ತಿ – ‘‘ತುಮ್ಹೇ ಕಪಿಲವತ್ಥುವಾಸಿಕೇ
ಗಹೇತ್ವಾ ಗಜ್ಜಥ, ಯೇ ಸೋಣಸಿಙ್ಗಾಲಾದಯೋ ವಿಯ ಅತ್ತನೋ ಭಗಿನೀಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಸಂವಸಿಂಸು।
ಏತೇಸಂ ಹತ್ಥಿನೋ ಚ ಅಸ್ಸಾ ಚ ಫಲಕಾವುಧಾನಿ ಚ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಕಿಂ
ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ? ಸಾಕಿಯಕಮ್ಮಕರಾಪಿ ವದನ್ತಿ – ‘‘ತುಮ್ಹೇ ದಾನಿ ಕುಟ್ಠಿನೋ ದಾರಕೇ
ಗಹೇತ್ವಾ ಗಜ್ಜಥ, ಯೇ ಅನಾಥಾ ನಿಗ್ಗತಿಕಾ ತಿರಚ್ಛಾನಾ ವಿಯ ಕೋಲರುಕ್ಖೇ ವಸಿಂಸು, ಏತೇಸಂ
ಹತ್ಥಿನೋ ಚ ಅಸ್ಸಾ ಚ ಫಲಕಾವುಧಾನಿ ಚ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಕಿಂ
ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ? ತೇ ಗನ್ತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂ ಕಮ್ಮೇ ನಿಯುತ್ತಅಮಚ್ಚಾನಂ ಕಥೇಸುಂ, ಅಮಚ್ಚಾ
ರಾಜಕುಲಾನಂ ಕಥೇಸುಂ, ತತೋ ಸಾಕಿಯಾ – ‘‘ಭಗಿನೀಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಸಂವಾಸಿಕಾನಂ ಥಾಮಞ್ಚ ಬಲಞ್ಚ
ದಸ್ಸೇಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಯುದ್ಧಸಜ್ಜಾ ನಿಕ್ಖಮಿಂಸು। ಕೋಲಿಯಾಪಿ – ‘‘ಕೋಲರುಕ್ಖವಾಸೀನಂ
ಥಾಮಞ್ಚ ಬಲಞ್ಚ ದಸ್ಸೇಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಯುದ್ಧಸಜ್ಜಾ ನಿಕ್ಖಮಿಂಸು।

ಭಗವಾಪಿ ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯೇವ ಮಹಾಕರುಣಾಸಮಾಪತ್ತಿತೋ
ವುಟ್ಠಾಯ ಲೋಕಂ ವೋಲೋಕೇನ್ತೋ ಇಮೇ ಏವಂ ಯುದ್ಧಸಜ್ಜೇ ನಿಕ್ಖಮನ್ತೇ ಅದ್ದಸ। ದಿಸ್ವಾ –
‘‘ಮಯಿ ಗತೇ ಅಯಂ ಕಲಹೋ ವೂಪಸಮಿಸ್ಸತಿ ನು ಖೋ ಉದಾಹು ನೋ’’ತಿ ಉಪಧಾರೇನ್ತೋ – ‘‘ಅಹಮೇತ್ಥ
ಗನ್ತ್ವಾ ಕಲಹವೂಪಸಮನತ್ಥಂ ತೀಣಿ ಜಾತಕಾನಿ ಕಥೇಸ್ಸಾಮಿ, ತತೋ ಕಲಹೋ ವೂಪಸಮಿಸ್ಸತಿ। ಅಥ
ಸಾಮಗ್ಗಿದೀಪನತ್ಥಾಯ ದ್ವೇ ಜಾತಕಾನಿ ಕಥೇತ್ವಾ ಅತ್ತದಣ್ಡಸುತ್ತಂ
ದೇಸೇಸ್ಸಾಮಿ। ದೇಸನಂ ಸುತ್ವಾ ಉಭಯನಗರವಾಸಿನೋಪಿ ಅಡ್ಢತಿಯಾನಿ ಅಡ್ಢತಿಯಾನಿ
ಕುಮಾರಸತಾನಿ ದಸ್ಸನ್ತಿ, ಅಹಂ ತೇ ಪಬ್ಬಜಿಸ್ಸಾಮಿ, ತದಾ ಮಹಾಸಮಾಗಮೋ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ
ಸನ್ನಿಟ್ಠಾನಮಕಾಸಿ। ತಸ್ಮಾ ಇಮೇಸು ಯುದ್ಧಸಜ್ಜೇಸು ನಿಕ್ಖಮನ್ತೇಸು ಕಸ್ಸಚಿ
ಅನಾರೋಚೇತ್ವಾ ಸಯಮೇವ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಗನ್ತ್ವಾ ದ್ವಿನ್ನಂ ಸೇನಾನಂ ಅನ್ತರೇ ಆಕಾಸೇ
ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ಆಭುಜಿತ್ವಾ ಛಬ್ಬಣ್ಣರಸ್ಮಿಯೋ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ನಿಸೀದಿ।

ಕಪಿಲವತ್ಥುವಾಸಿನೋ ಭಗವನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾವ – ‘‘ಅಮ್ಹಾಕಂ
ಞಾತಿಸೇಟ್ಠೋ ಸತ್ಥಾ ಆಗತೋ, ದಿಟ್ಠೋ ನು ಖೋ ತೇನ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಕಲಹಕಾರಣಭಾವೋ’’ತಿ
ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ – ‘‘ನ ಖೋ ಪನ ಸಕ್ಕಾ ಭಗವತಿ ಆಗತೇ ಅಮ್ಹೇಹಿ ಪರಸ್ಸ ಸರೀರೇ ಸತ್ಥಂ
ಪಾತೇತುಂ, ಕೋಲಿಯನಗರವಾಸಿನೋ ಅಮ್ಹೇ ಹನನ್ತು ವಾ ಪಚನ್ತು
ವಾ’’ತಿ ಆವುಧಾನಿ ಛಡ್ಡೇತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ವನ್ದಿತ್ವಾ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಕೋಲಿಯನಗರವಾಸಿನೋಪಿ
ತಥೇವ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ಆವುಧಾನಿ ಛಡ್ಡೇತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ವನ್ದಿತ್ವಾ ನಿಸೀದಿಂಸು।

ಭಗವಾ ಜಾನನ್ತೋವ – ‘‘ಕಸ್ಮಾ ಆಗತತ್ಥ ಮಹಾರಾಜಾ’’ತಿ ಪುಚ್ಛಿ।
ಭಗವಾ, ನ ತಿತ್ಥಕೀಳಾಯ ನ ಪಬ್ಬತಕೀಳಾಯ ನ ನದೀಕೀಳಾಯ ನ ಗಿರಿದಸ್ಸನತ್ಥಂ, ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪನ
ಠಾನೇ ಸಙ್ಗಾಮಂ ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ಆಗತಮ್ಹಾತಿ। ಕಿಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ವೋ ಕಲಹೋ ಮಹಾರಾಜಾತಿ?
ಉದಕಂ, ಭನ್ತೇತಿ। ಉದಕಂ ಕಿಂ ಅಗ್ಘತಿ ಮಹಾರಾಜಾತಿ? ಅಪ್ಪಗ್ಘಂ, ಭನ್ತೇತಿ। ಪಥವೀ ನಾಮ
ಕಿಂ ಅಗ್ಘತಿ ಮಹಾರಾಜಾತಿ? ಅನಗ್ಘಾ, ಭನ್ತೇತಿ। ಖತ್ತಿಯಾ ಕಿಂ ಅಗ್ಘನ್ತಿ ಮಹಾರಾಜಾತಿ?
ಖತ್ತಿಯಾ ನಾಮ ಅನಗ್ಘಾ ಭನ್ತೇತಿ। ಅಪ್ಪಮೂಲಕಂ ಉದಕಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಕಿಮತ್ಥಂ ಅನಗ್ಘೇ
ಖತ್ತಿಯೇ ನಾಸೇಥ, ಮಹಾರಾಜಾತಿ? ‘‘ಕಲಹೇ ಅಸ್ಸಾದೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ, ಕಲಹವಸೇನ ಮಹಾರಾಜಾ
ಅಟ್ಠಾನೇ ವೇರಂ ಕತ್ವಾ ಏಕಾಯ ರುಕ್ಖದೇವತಾಯ ಕಾಳಸೀಹೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಬದ್ಧಾಘಾತೋ ಸಕಲಮ್ಪಿ ಇಮಂ ಕಪ್ಪಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋಯೇವಾ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಫನ್ದನಜಾತಕಂ
ಕಥೇಸಿ। ತತೋ ‘‘ಪರಪತ್ತಿಯೇನ ನಾಮ ಮಹಾರಾಜಾ ನ ಭವಿತಬ್ಬಂ। ಪರಪತ್ತಿಯಾ ಹುತ್ವಾ ಹಿ
ಏಕಸ್ಸ ಸಸಕಸ್ಸ ಕಥಾಯ ತಿಯೋಜನಸಹಸ್ಸವಿತ್ಥತೇ ಹಿಮವನ್ತೇ ಚತುಪ್ಪದಗಣಾ ಮಹಾಸಮುದ್ದಂ
ಪಕ್ಖನ್ದಿನೋ ಅಹೇಸುಂ। ತಸ್ಮಾ ಪರಪತ್ತಿಯೇನ ನ ಭವಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ವತ್ವಾ ಪಥವೀಉನ್ದ್ರಿಯಜಾತಕಂ
ಕಥೇಸಿ। ತತೋ – ‘‘ಕದಾಚಿ, ಮಹಾರಾಜಾ, ದುಬ್ಬಲೋಪಿ ಮಹಬ್ಬಲಸ್ಸ ರನ್ಧಂ ವಿವರಂ ಪಸ್ಸತಿ,
ಕದಾಚಿ ಮಹಬ್ಬಲೋ ದುಬ್ಬಲಸ್ಸ। ಲಟುಕಿಕಾಪಿ ಹಿ ಸಕುಣಿಕಾ ಹತ್ಥಿನಾಗಂ ಘಾತೇಸೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ
ಲಟುಕಿಕಜಾತಕಂ ಕಥೇಸಿ। ಏವಂ ಕಲಹವೂಪಸಮತ್ಥಾಯ ತೀಣಿ
ಜಾತಕಾನಿ ಕಥೇತ್ವಾ ಸಾಮಗ್ಗಿಪರಿದೀಪನತ್ಥಾಯ ದ್ವೇ ಜಾತಕಾನಿ ಕಥೇಸಿ। ಕಥಂ? ಸಮಗ್ಗಾನಞ್ಹಿ
ಮಹಾರಾಜಾ ಕೋಚಿ ಓತಾರಂ ನಾಮ ಪಸ್ಸಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತೀತಿ ವತ್ವಾ ರುಕ್ಖಧಮ್ಮಜಾತಕಂ
ಕಥೇಸಿ। ತತೋ ‘‘ಸಮಗ್ಗಾನಂ ಮಹಾರಾಜಾ ಕೋಚಿ ವಿವರಂ ಪಸ್ಸಿತುಂ ನಾಸಕ್ಖಿ। ಯದಾ ಪನ
ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ವಿವಾದಮಕಂಸು, ಅಥ ತೇ ನೇಸಾದಪುತ್ತೋ ಜೀವಿತಾ ವೋರೋಪೇತ್ವಾ ಆದಾಯ ಗತೋ।
ವಿವಾದೇ ಅಸ್ಸಾದೋ ನಾಮ ನತ್ಥೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ವಟ್ಟಕಜಾತಕಂ ಕಥೇಸಿ। ಏವಂ ಇಮಾನಿ ಪಞ್ಚ ಜಾತಕಾನಿ ಕಥೇತ್ವಾ ಅವಸಾನೇ ಅತ್ತದಣ್ಡಸುತ್ತಂ ಕಥೇಸಿ।

ರಾಜಾನೋ ಪಸನ್ನಾ – ‘‘ಸಚೇ ಸತ್ಥಾ
ನಾಗಮಿಸ್ಸ, ಮಯಂ ಸಹತ್ಥಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂಯೇವ ವಧಿತ್ವಾ ಲೋಹಿತನದಿಂ ಪವತ್ತಯಿಸ್ಸಾಮ,
ಅಮ್ಹಾಕಂ ಪುತ್ತಭಾತರೋ ಗೇಹದ್ವಾರೇ ನ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯಾಮ, ಸಾಸನಪಟಿಸಾಸನಮ್ಪಿ ನೋ ಆಹರಣಕೋ ನ
ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಸತ್ಥಾರಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ನೋ ಜೀವಿತಂ ಲದ್ಧಂ। ಸಚೇ ಪನ ಸತ್ಥಾ ಅಗಾರಂ
ಅಜ್ಝಾವಸಿಸ್ಸ, ದ್ವಿಸಹಸ್ಸದೀಪಪರಿವಾರೇಸು ಚತೂಸು ಮಹಾದೀಪೇಸು ರಜ್ಜಮಸ್ಸ ಹತ್ಥಗತಂ
ಅಭವಿಸ್ಸ, ಅತಿರೇಕಸಹಸ್ಸಂ ಖೋ ಪನಸ್ಸ ಪುತ್ತಾ ಅಭವಿಸ್ಸಂಸು, ತತೋ ಖತ್ತಿಯಪರಿವಾರೋವ
ಅವಿಚರಿಸ್ಸ। ತಂ ಖೋ ಪನೇಸ ಸಮ್ಪತ್ತಿಂ ಪಹಾಯ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಸಮ್ಬೋಧಿಂ ಪತ್ತೋ, ಇದಾನಿಪಿ
ಖತ್ತಿಯಪರಿವಾರೋಯೇವ ವಿಚರತೂ’’ತಿ ಉಭಯನಗರವಾಸಿನೋ ಅಡ್ಢತಿಯಾನಿ ಅಡ್ಢತಿಯಾನಿ
ಕುಮಾರಸತಾನಿ ಅದಂಸು। ಭಗವಾ ತೇ ಪಬ್ಬಾಜೇತ್ವಾ ಮಹಾವನಂ ಅಗಮಾಸಿ। ತೇಸಂ ಗರುಗಾರವವಸೇನ ನ
ಅತ್ತನೋ ರುಚಿಯಾ ಪಬ್ಬಜಿತಾನಂ ಅನಭಿರತಿ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿ। ಪುರಾಣದುತಿಯಿಕಾಯೋಪಿ ನೇಸಂ
‘‘ಅಯ್ಯಪುತ್ತಾ ಉಕ್ಕಣ್ಠನ್ತು, ಘರಾವಾಸೋ ನ ಸಣ್ಠಾತೀ’’ತಿಆದೀನಿ ವತ್ವಾ ಸಾಸನಂ
ಪೇಸೇನ್ತಿ। ತೇ ಅತಿರೇಕತರಂ ಉಕ್ಕಣ್ಠಿಂಸು।

ಭಗವಾ ಆವಜ್ಜನ್ತೋ ತೇಸಂ ಅನಭಿರತಭಾವಂ ಞತ್ವಾ ‘‘ಇಮೇ ಭಿಕ್ಖೂ
ಮಾದಿಸೇನ ಬುದ್ಧೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕತೋ ವಸನ್ತಾ ಉಕ್ಕಣ್ಠನ್ತಿ, ಹನ್ದ ನೇಸಂ ಕುಣಾಲದಹಸ್ಸ
ವಣ್ಣಂ ಕಥೇತ್ವಾ ತತ್ಥ ನೇತ್ವಾ ಅನಭಿರತಿಂ ವಿನೋದೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ
ಕುಣಾಲದಹಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ಕಥೇಸಿ। ತೇ ತಂ ದಟ್ಠುಕಾಮಾ ಅಹೇಸುಂ। ದಟ್ಠುಕಾಮತ್ಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಕುಣಾಲದಹನ್ತಿ? ಆಮ ಭಗವಾತಿ। ಯದಿ ಏವಂ, ಏಥ, ಗಚ್ಛಾಮಾತಿ। ಇದ್ಧಿಮನ್ತಾನಂ ಭಗವಾ
ಗಮನಟ್ಠಾನಂ ಮಯಂ ಕಥಂ ಗಮಿಸ್ಸಾಮಾತಿ? ತುಮ್ಹೇ ಗನ್ತುಕಾಮಾ ಹೋಥ, ಅಹಂ ಮಮಾನುಭಾವೇನ
ಗಹೇತ್ವಾ ಗಮಿಸ್ಸಾಮೀತಿ। ಸಾಧು, ಭನ್ತೇತಿ। ಅಥ ಭಗವಾ ಪಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖುಸತಾನಿ ಗಹೇತ್ವಾ
ಆಕಾಸೇ ಉಪ್ಪತಿತ್ವಾ ಕುಣಾಲದಹೇ ಪತಿಟ್ಠಾಯ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಹ – ‘‘ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಮಸ್ಮಿಂ ಕುಣಾಲದಹೇ ಯೇಸಂ ಮಚ್ಛಾನಂ ನಾಮಂ ನ ಜಾನಾಥ, ತೇಸಂ ನಾಮಂ ಪುಚ್ಛಥಾ’’ತಿ।

ತೇ ಪುಚ್ಛಿಂಸು, ಭಗವಾ ಪುಚ್ಛಿತಪುಚ್ಛಿತಂ ಕಥೇಸಿ। ನ ಕೇವಲಂ
ಮಚ್ಛಾನಂಯೇವ, ತಸ್ಮಿಂ ವನಸಣ್ಡೇ ರುಕ್ಖಾನಮ್ಪಿ ಪಬ್ಬತಪಾದೇ ದ್ವಿಪದಚತುಪ್ಪದಸಕುಣಾನಮ್ಪಿ
ನಾಮಾನಿ ಪುಚ್ಛಾಪೇತ್ವಾ ಕಥೇಸಿ। ಅಥ ದ್ವೀಹಿ ಸಕುಣೇಹಿ ಮುಖತುಣ್ಡಕೇನ ಡಂಸಿತ್ವಾ
ಗಹಿತದಣ್ಡಕೇ ನಿಸಿನ್ನೋ ಕುಣಾಲಸಕುಣರಾಜಾ ಪುರತೋ ಪಚ್ಛತೋ ಉಭೋಸು ಪಸ್ಸೇಸು
ಸಕುಣಸಙ್ಘಪರಿವುತೋ ಆಗಚ್ಛತಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ತಂ ದಿಸ್ವಾ – ‘‘ಏಸ, ಭನ್ತೇ, ಇಮೇಸಂ ಸಕುಣಾನಂ
ರಾಜಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಪರಿವಾರಾ ಏತೇ ಏತಸ್ಸಾ’’ತಿ ಮಞ್ಞಾಮಾತಿ।
ಏವಮೇವ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಯಮ್ಪಿ ಮಮ ವಂಸೋ ಮಮ ಪವೇಣೀತಿ। ಇದಾನಿ ತಾವ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಏತೇ
ಸಕುಣೇ ಪಸ್ಸಾಮ। ಯಂ ಪನ ಭಗವಾ ‘‘ಅಯಮ್ಪಿ ಮಮ ವಂಸೋ ಮಮ ಪವೇಣೀ’’ತಿ ಆಹ, ತಂ
ಸೋತುಕಾಮಮ್ಹಾತಿ। ಸೋತುಕಾಮತ್ಥ ಭಿಕ್ಖವೇತಿ? ಆಮ, ಭಗವಾತಿ। ತೇನ ಹಿ ಸುಣಾಥಾತಿ ತೀಹಿ
ಗಾಥಾಸತೇಹಿ ಮಣ್ಡೇತ್ವಾ ಕುಣಾಲಜಾತಕಂ ಕಥೇನ್ತೋ ಅನಭಿರತಿಂ
ವಿನೋದೇಸಿ। ದೇಸನಾಪರಿಯೋಸಾನೇ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಸೋತಾಪತ್ತಿಫಲೇ ಪತಿಟ್ಠಹಿಂಸು, ಮಗ್ಗೇನೇವ ಚ
ನೇಸಂ ಇದ್ಧಿಪಿ ಆಗತಾ। ಭಗವಾ – ‘‘ಹೋತು ತಾವ ಏತ್ತಕಂ ಏತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನ’’ನ್ತಿ ಆಕಾಸೇ
ಉಪ್ಪತಿತ್ವಾ ಮಹಾವನಮೇವ ಅಗಮಾಸಿ। ತೇಪಿ ಭಿಕ್ಖೂ ಗಮನಕಾಲೇ ದಸಬಲಸ್ಸ ಆನುಭಾವೇನ ಗನ್ತ್ವಾ
ಆಗಮನಕಾಲೇ ಅತ್ತನೋ ಆನುಭಾವೇನ ಭಗವನ್ತಂ ಪರಿವಾರೇತ್ವಾ ಮಹಾವನೇ ಓತರಿಂಸು।

ಭಗವಾ ಪಞ್ಞತ್ತಾಸನೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇತ್ವಾ –
‘‘ಏಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ನಿಸೀದಥ, ಉಪರಿಮಗ್ಗತ್ತಯವಜ್ಝಾನಂ ವೋ ಕಿಲೇಸಾನಂ ಪಹಾನಾಯ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ
ಕಥೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಕಥೇಸಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಚಿನ್ತೇಸುಂ – ‘‘ಭಗವಾ ಅಮ್ಹಾಕಂ
ಅನಭಿರತಭಾವಂ ಞತ್ವಾ ಕುಣಾಲದಹಂ ನೇತ್ವಾ ಅನಭಿರತಿಂ ವಿನೋದೇಸಿ, ತತ್ಥ
ಸೋತಾಪತ್ತಿಫಲಪ್ಪತ್ತಾನಂ ನೋ ಇದಾನಿ ಇಧ ತಿಣ್ಣಂ ಮಗ್ಗಾನಂ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಅದಾಸಿ, ನ ಖೋ
ಪನಮ್ಹೇಹಿ ‘ಸೋತಾಪನ್ನಾ ಮಯ’ನ್ತಿ ವೀತಿನಾಮೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಉತ್ತಮಪುರಿಸಸದಿಸೇಹಿ ನೋ
ಭವಿತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ತೇ ದಸಬಲಸ್ಸ ಪಾದೇ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯ ನಿಸೀದನಂ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ
ವಿಸುಂ ವಿಸುಂ ಪಬ್ಭಾರರುಕ್ಖಮೂಲೇಸು ನಿಸೀದಿಂಸು।

ಭಗವಾ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಇಮೇ ಭಿಕ್ಖೂ
ಪಕತಿಯಾಪಿ ಅವಿಸ್ಸಟ್ಠಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಾ, ಲದ್ಧುಪಾಯಸ್ಸ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಕಿಲಮನಕಾರಣಂ ನಾಮ
ನತ್ಥಿ। ಗಚ್ಛನ್ತಾ ಗಚ್ಛನ್ತಾ ಚ ವಿಪಸ್ಸನಂ ವಡ್ಢೇತ್ವಾ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ವಾ – ‘‘ಅತ್ತನಾ
ಅತ್ತನಾ ಪಟಿಲದ್ಧಗುಣಂ ಆರೋಚೇಸ್ಸಾಮಾ’ತಿ ಮಮ ಸನ್ತಿಕಂ ಆಗಮಿಸ್ಸನ್ತಿ। ಏತೇಸು ಆಗತೇಸು
ದಸಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳೇ ದೇವತಾ ಏಕಚಕ್ಕವಾಳೇ ಸನ್ನಿಪತಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಮಹಾಸಮಯೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ,
ವಿವಿತ್ತೇ ಓಕಾಸೇ ಮಯಾ ನಿಸೀದಿತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ। ತತೋ ವಿವಿತ್ತೇ ಓಕಾಸೇ ಬುದ್ಧಾಸನಂ
ಪಞ್ಞಪೇತ್ವಾ ನಿಸೀದಿ।

ಸಬ್ಬಪಠಮಂ ಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಂ ಗಹೇತ್ವಾ
ಗತಥೇರೋ ಸಹ ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಹಿ ಅರಹತ್ತಂ ಪಾಪುಣಿ। ತತೋ ಅಪರೋ ತತೋ ಅಪರೋತಿ ಪಞ್ಚಸತಾಪಿ
ಪದುಮಿನಿಯಂ ಪದುಮಾನಿ ವಿಯ ವಿಕಸಿಂಸು। ಸಬ್ಬಪಠಮಂ
ಅರಹತ್ತಪ್ಪತ್ತಭಿಕ್ಖು – ‘‘ಭಗವತೋ ಆರೋಚೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ವಿನಿಬ್ಭುಜಿತ್ವಾ
ನಿಸೀದನಂ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯ ದಸಬಲಾಭಿಮುಖೋ ಅಹೋಸಿ। ಏವಂ ಅಪರೋಪಿ ಅಪರೋಪೀತಿ
ಪಞ್ಚಸತಾಪಿ ಭತ್ತಸಾಲಂ ಪವಿಸನ್ತಾ ವಿಯ ಪಟಿಪಾಟಿಯಾವ ಆಗಮಂಸು। ಪಠಮಂ ಆಗತೋ ವನ್ದಿತ್ವಾ
ನಿಸೀದನಂ ಪಞ್ಞಪೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಪಟಿಲದ್ಧಗುಣಂ ಆರೋಚೇತುಕಾಮೋ – ‘‘ಅತ್ಥಿ
ನು ಖೋ ಅಞ್ಞೋ ಕೋಚಿ, ನತ್ಥೀ’’ತಿ ನಿವತ್ತಿತ್ವಾ ಆಗಮನಮಗ್ಗಂ ಓಲೋಕೇನ್ತೋ ಅಪರಮ್ಪಿ
ಅದ್ದಸ ಅಪರಮ್ಪಿ ಅದ್ದಸ। ಇತಿ ಸಬ್ಬೇಪಿ ತೇ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಅಯಂ
ಇಮಸ್ಸ ಹರಾಯಮಾನೋ ನ ಕಥೇಸಿ, ಅಯಂ ಇಮಸ್ಸ ಹರಾಯಮಾನೋ ನ ಕಥೇಸೀತಿ। ಖೀಣಾಸವಾನಂ ಕಿರ ದ್ವೇ
ಆಕಾರಾ ಹೋನ್ತಿ – ‘‘ಅಹೋ ವತ ಮಯಾ ಪಟಿಲದ್ಧಗುಣಂ ಸದೇವಕೋ ಲೋಕೋ ಖಿಪ್ಪಮೇವ
ಪಟಿವಿಜ್ಝೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ಚಿತ್ತಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ। ಪಟಿಲದ್ಧಭಾವಂ ಪನ ನಿಧಿಲದ್ಧಪುರಿಸೋ ವಿಯ ನ
ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಆರೋಚೇತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ।

ಏವಂ ಓಸೀದಮತ್ತೇ ಪನ ತಸ್ಮಿಂ ಅರಿಯಮಣ್ಡಲೇ
ಪಾಚೀನಯುಗನ್ಧರಪರಿಕ್ಖೇಪತೋ ಅಬ್ಭಾ, ಮಹಿಕಾ, ಧೂಮೋ, ರಜೋ, ರಾಹೂತಿ ಇಮೇಹಿ
ಉಪಕ್ಕಿಲೇಸೇಹಿ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತಂ ಬುದ್ಧುಪ್ಪಾದಪಟಿಮಣ್ಡಿತಸ್ಸ ಲೋಕಸ್ಸ
ರಾಮಣೇಯ್ಯಕದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಪಾಚೀನದಿಸಾಯ ಉಕ್ಖಿತ್ತರಜತಮಯಮಹಾಆದಾಸಮಣ್ಡಲಂ ವಿಯ,
ನೇಮಿವಟ್ಟಿಯಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪರಿವತ್ತಿಯಮಾನರಜತಚಕ್ಕಸಸ್ಸಿರಿಕಂ ಪುಣ್ಣಚನ್ದಮಣ್ಡಲಂ
ಉಲ್ಲಙ್ಘಿತ್ವಾ ಅನಿಲಪಥಂ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತ್ಥ। ಇತಿ ಏವರೂಪೇ ಖಣೇ ಲಯೇ ಮುಹುತ್ತೇ ಭಗವಾ
ಸಕ್ಕೇಸು ವಿಹರತಿ ಕಪಿಲವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಮಹಾವನೇ ಮಹತಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿಂ
ಪಞ್ಚಮತ್ತೇಹಿ ಭಿಕ್ಖುಸತೇಹಿ ಸಬ್ಬೇಹೇವ ಅರಹನ್ತೇಹಿ।

ತತ್ಥ ಭಗವಾಪಿ ಮಹಾಸಮ್ಮತಸ್ಸ ವಂಸೇ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ತೇಪಿ ಪಞ್ಚಸತಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಮಹಾಸಮ್ಮತಸ್ಸ ಕುಲೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾ। ಭಗವಾಪಿ ಖತ್ತಿಯಗಬ್ಭೇ ಜಾತೋ, ತೇಪಿ ಖತ್ತಿಯಗಬ್ಭೇ
ಜಾತಾ। ಭಗವಾಪಿ ರಾಜಪಬ್ಬಜಿತೋ, ತೇಪಿ ರಾಜಪಬ್ಬಜಿತಾ। ಭಗವಾಪಿ ಸೇತಚ್ಛತ್ತಂ ಪಹಾಯ
ಹತ್ಥಗತಂ ಚಕ್ಕವತ್ತಿರಜ್ಜಂ ನಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋ, ತೇಪಿ ಸೇತಚ್ಛತ್ತಂ ಪಹಾಯ
ಹತ್ಥಗತಾನಿ ರಜ್ಜಾನಿ ನಿಸ್ಸಜ್ಜೇತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜಿತಾ। ಇತಿ ಭಗವಾ ಪರಿಸುದ್ಧೇ ಓಕಾಸೇ
ಪರಿಸುದ್ಧೇ ರತ್ತಿಭಾಗೇ ಸಯಂ ಪರಿಸುದ್ಧೋ ಪರಿಸುದ್ಧಪರಿವಾರೋ ವೀತರಾಗೋ ವೀತರಾಗಪರಿವಾರೋ
ವೀತದೋಸೋ ವೀತದೋಸಪರಿವಾರೋ ವೀತಮೋಹೋ ವೀತಮೋಹಪರಿವಾರೋ ನಿತ್ತಣ್ಹೋ ನಿತ್ತಣ್ಹಪರಿವಾರೋ
ನಿಕ್ಕಿಲೇಸೋ ನಿಕ್ಕಿಲೇಸಪರಿವಾರೋ ಸನ್ತೋ ಸನ್ತಪರಿವಾರೋ ದನ್ತೋ ದನ್ತಪರಿವಾರೋ ಮುತ್ತೋ
ಮುತ್ತಪರಿವಾರೋ ಅತಿವಿಯ ವಿರೋಚತೀತಿ। ವಣ್ಣಭೂಮಿ ನಾಮೇಸಾ, ಯತ್ತಕಂ ಸಕ್ಕೋತಿ, ತತ್ತಕಂ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಇತಿ ಇಮೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಪಞ್ಚಮತ್ತೇಹಿ ಭಿಕ್ಖುಸತೇಹಿ ಸಬ್ಬೇಹೇವ ಅರಹನ್ತೇಹೀ’’ತಿ।

ಯೇಭುಯ್ಯೇನಾತಿ
ಬಹುತರಾ ಸನ್ನಿಪತಿತಾ, ಮನ್ದಾ ನ ಸನ್ನಿಪತಿತಾ ಅಸಞ್ಞಾ ಅರೂಪಾವಚರದೇವತಾ ಸಮಾಪನ್ನದೇವತಾ
ಚ। ತತ್ರಾಯಂ ಸನ್ನಿಪಾತಕ್ಕಮೋ ಮಹಾವನಸ್ಸ ಕಿರ ಸಾಮನ್ತಾ ದೇವತಾ ಚಲಿಂಸು – ‘‘ಆಯಾಮ, ಭೋ
ಬುದ್ಧದಸ್ಸನಂ ನಾಮ ಬಹೂಪಕಾರಂ, ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಂ ಬಹೂಪಕಾರಂ, ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘದಸ್ಸನಂ
ಬಹೂಪಕಾರಂ, ಆಯಾಮ ಆಯಾಮಾ’’ತಿ ಮಹಾಸದ್ದಂ ಕುರುಮಾನಾ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಞ್ಚ ತಂಮುಹುತ್ತಂ
ಅರಹತ್ತಪ್ಪತ್ತಖೀಣಾಸವೇ ಚ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಂಸು। ಏತೇನೇವ ಉಪಾಯೇನ ತಾಸಂ
ತಾಸಂ ಸದ್ದಂ ಸುತ್ವಾ ಸದ್ದನ್ತರಅಡ್ಢಗಾವುತಗಾವುತಅಡ್ಢಯೋಜನಯೋಜನಾದಿವಸೇನ
ತಿಯೋಜನಸಹಸ್ಸವಿತ್ಥತೇ ಹಿಮವನ್ತೇ, ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ತೇಸಟ್ಠಿಯಾ ನಗರಸಹಸ್ಸೇಸು, ನವನವುತಿಯಾ
ದೋಣಮುಖಸತಸಹಸ್ಸೇಸು, ಛನ್ನವುತಿಯಾ ಪಟ್ಟನಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸೇಸು, ಛಪಣ್ಣಾಸಾಯ ರತನಾಕರೇಸೂತಿ
ಸಕಲಜಮ್ಬುದೀಪೇ, ಪುಬ್ಬವಿದೇಹೇ, ಅಪರಗೋಯಾನೇ, ಉತ್ತರಕುರುಮ್ಹಿ, ದ್ವೀಸು
ಪರಿತ್ತದೀಪಸಹಸ್ಸೇಸೂತಿ ಸಕಲಚಕ್ಕವಾಳೇ, ತತೋ ದುತಿಯತತಿಯಚಕ್ಕವಾಳೇತಿ ಏವಂ
ದಸಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳೇಸು ದೇವತಾ ಸನ್ನಿಪತಿತಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ದಸಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳಞ್ಹಿ ಇಧ
ದಸಲೋಕಧಾತುಯೋತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ। ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ದಸಹಿ ಚ ಲೋಕಧಾತೂಹಿ ದೇವತಾ ಯೇಭುಯ್ಯೇನ
ಸನ್ನಿಪತಿತಾ ಹೋನ್ತೀ’’ತಿ।

ಏವಂ ಸನ್ನಿಪತಿತಾಹಿ ದೇವತಾಹಿ ಸಕಲಚಕ್ಕವಾಳಗಬ್ಭಂ ಯಾವ
ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾ ಸೂಚಿಘರೇ ನಿರನ್ತರಂ ಪಕ್ಖಿತ್ತಸೂಚೀಹಿ ವಿಯ ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಹೋತಿ। ತತ್ರ
ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಸ್ಸ ಏವಂ ಉಚ್ಚತ್ತನಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಲೋಹಪಾಸಾದೇ ಕಿರ ಸತ್ತಕೂಟಾಗಾರಸಮೋ
ಪಾಸಾಣೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಠತ್ವಾ ಅಧೋ ಖಿತ್ತೋ ಚತೂಹಿ ಮಾಸೇಹಿ
ಪಥವಿಂ ಪಾಪುಣಾತಿ। ಏವಂ ಮಹನ್ತೇ ಓಕಾಸೇ ಯಥಾ ಹೇಟ್ಠಾ ಠತ್ವಾ ಖಿತ್ತಾನಿ ಪುಪ್ಫಾನಿ ವಾ
ಧೂಮೋ ವಾ ಉಪರಿ ಗನ್ತುಂ, ಉಪರಿ ವಾ ಠತ್ವಾ ಖಿತ್ತಸಾಸಪಾ ಹೇಟ್ಠಾ ಓತರಿತುಂ ಅನ್ತರಂ ನ
ಲಭನ್ತಿ, ಏವಂ ನಿರನ್ತರಂ ದೇವತಾ ಅಹೇಸುಂ। ಯಥಾ ಖೋ ಪನ ಚಕ್ಕವತ್ತಿರಞ್ಞೋ
ನಿಸಿನ್ನಟ್ಠಾನಂ ಅಸಮ್ಬಾಧಂ ಹೋತಿ, ಆಗತಾಗತಾ ಮಹೇಸಕ್ಖಾ ಖತ್ತಿಯಾ ಓಕಾಸಂ ಲಭನ್ತಿಯೇವ,
ಪರತೋ ಪರತೋ ಪನ ಅತಿಸಮ್ಬಾಧಂ ಹೋತಿ, ಏವಮೇವ ಭಗವತೋ ನಿಸಿನ್ನಟ್ಠಾನಂ ಅಸಮ್ಬಾಧಂ,
ಆಗತಾಗತಾ ಮಹೇಸಕ್ಖಾ ದೇವತಾ ಚ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾನೋ ಚ ಓಕಾಸಂ ಲಭನ್ತಿಯೇವ। ಅಪಿಸುದಂ
ಭಗವತೋ ಆಸನ್ನಾಸನ್ನಟ್ಠಾನೇ ಮಹಾಪರಿನಿಬ್ಬಾನೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವಾಲಗ್ಗಕೋಟಿನಿತುದನಮತ್ತೇ
ಪದೇಸೇ ದಸಪಿ ವೀಸಮ್ಪಿ ಸಬ್ಬಪರತೋ ತಿಂಸಮ್ಪಿ ದೇವತಾ ಸುಖುಮೇ ಸುಖುಮೇ ಅತ್ತಭಾವೇ
ಮಾಪೇತ್ವಾ ಅಟ್ಠಂಸು। ಸಟ್ಠಿ ಸಟ್ಠಿ ದೇವತಾ ಅಟ್ಠಂಸು।

ಸುದ್ಧಾವಾಸಕಾಯಿಕಾನನ್ತಿ ಸುದ್ಧಾವಾಸವಾಸೀನಂ। ಸುದ್ಧಾವಾಸಾ ನಾಮ ಸುದ್ಧಾನಂ ಅನಾಗಾಮಿಖೀಣಾಸವಾನಂ ಆವಾಸಾ ಪಞ್ಚ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾ। ಏತದಹೋಸೀತಿ
ಕಸ್ಮಾ ಅಹೋಸಿ? ತೇ ಕಿರ ಬ್ರಹ್ಮಾನೋ ಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಯಥಾಪರಿಚ್ಛೇದೇನ
ವುಟ್ಠಿತಾ ಬ್ರಹ್ಮಭವನಂ ಓಲೋಕೇನ್ತಾ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತೇ ಭತ್ತಗೇಹಂ ವಿಯ ಸುಞ್ಞತಂ ಅದ್ದಸಂಸು।
ತತೋ ‘‘ಕುಹಿಂ ಬ್ರಹ್ಮಾನೋ ಗತಾ’’ತಿ ಆವಜ್ಜನ್ತಾ ಮಹಾಸಮಾಗಮಂ ಞತ್ವಾ – ‘‘ಅಯಂ ಸಮಾಗಮೋ
ಮಹಾ, ಮಯಂ ಓಹೀನಾ, ಓಹೀನಕಾನಂ ಓಕಾಸೋ ದುಲ್ಲಭೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ
ಗಚ್ಛನ್ತಾ ಅತುಚ್ಛಹತ್ಥಾ ಹುತ್ವಾ ಏಕೇಕಂ ಗಾಥಂ ಅಭಿಸಙ್ಖರಿತ್ವಾ ಗಚ್ಛಾಮ। ತಾಯ
ಮಹಾಸಮಾಗಮೇ ಚ ಅತ್ತನೋ ಆಗತಭಾವಂ ಜಾನಾಪೇಸ್ಸಾಮ, ದಸಬಲಸ್ಸ ಚ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ।
ಇತಿ ತೇಸಂ ಸಮಾಪತ್ತಿತೋ ವುಟ್ಠಾಯ ಆವಜ್ಜಿತತ್ತಾ ಏತದಹೋಸಿ।

೩೩೨. ಭಗವತೋ ಪುರತೋ ಪಾತುರಹೇಸುನ್ತಿ
ಪಾಳಿಯಂ ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಅಭಿಮುಖಟ್ಠಾನೇಯೇವ ಓತಿಣ್ಣಾ ವಿಯ ಕತ್ವಾ ವುತ್ತಾ, ನ ಖೋ
ಪನೇತ್ಥ ಏವಂ ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ತೇ ಪನ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಠಿತಾಯೇವ ಗಾಥಾ ಅಭಿಸಙ್ಖರಿತ್ವಾ
ಏಕೋ ಪುರತ್ಥಿಮಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಯಂ ಓತರಿ, ಏಕೋ ದಕ್ಖಿಣಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಯಂ, ಏಕೋ
ಪಚ್ಛಿಮಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಯಂ, ಏಕೋ ಉತ್ತರಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಯಂ ಓತರಿ। ತತೋ
ಪುರತ್ಥಿಮಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಯಂ ಓತಿಣ್ಣಬ್ರಹ್ಮಾ ನೀಲಕಸಿಣಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ನೀಲರಸ್ಮಿಯೋ
ವಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ದಸಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳದೇವತಾನಂ ಮಣಿಚಮ್ಮಂ ಪಟಿಮುಞ್ಚನ್ತೋ ವಿಯ ಅತ್ತನೋ
ಆಗತಭಾವಂ ಜಾನಾಪೇತ್ವಾ ಬುದ್ಧವೀಥಿ ನಾಮ ಕೇನಚಿ ಓತ್ಥರಿತುಂ ನ
ಸಕ್ಕಾ, ತಸ್ಮಾ ಪಹಟಬುದ್ಧವೀಥಿಯಾವ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ
ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತೋ ಅತ್ತನಾ ಅಭಿಸಙ್ಖತಂ ಗಾಥಂ ಅಭಾಸಿ।

ದಕ್ಖಿಣಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಯಂ ಓತಿಣ್ಣಬ್ರಹ್ಮಾಪಿ ಪೀತಕಸಿಣಂ
ಸಮಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪೀತರಸ್ಮಿಯೋ ಸುವಣ್ಣಪಭಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ದಸಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳದೇವತಾನಂ
ಸುವಣ್ಣಪಟಂ ಪಾರುಪೇನ್ತೋ ವಿಯ ಅತ್ತನೋ ಆಗತಭಾವಂ ಜಾನಾಪೇತ್ವಾ ತಥೇವ ಅಟ್ಠಾಸಿ।
ಪಚ್ಛಿಮಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಯಂ ಓತಿಣ್ಣಬ್ರಹ್ಮಾಪಿ
ಲೋಹಿತಕಸಿಣಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಲೋಹಿತರಸ್ಮಿಯೋ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ದಸಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳದೇವತಾನಂ
ರತ್ತವರಕಮ್ಬಲೇನ ಪರಿಕ್ಖಿಪನ್ತೋ ವಿಯ ಅತ್ತನೋ ಆಗತಭಾವಂ ಜಾನಾಪೇತ್ವಾ ತಥೇವ ಅಟ್ಠಾಸಿ।
ಉತ್ತರಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಯಂ ಓತಿಣ್ಣಬ್ರಹ್ಮಾಪಿ ಓದಾತಕಸಿಣಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ
ಓದಾತರಸ್ಮಿಯೋ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ದಸಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳದೇವತಾನಂ ಸುಮನಪಟಂ ಪಾರುಪನ್ತೋ ವಿಯ
ಅತ್ತನೋ ಆಗತಭಾವಂ ಜಾನಾಪೇತ್ವಾ ತಥೇವ ಅಟ್ಠಾಸಿ।

ಪಾಳಿಯಂ ಪನ ‘‘ಭಗವತೋ ಪುರತೋ ಪಾತುರಹೇಸುಂ। ಅಥ ಖೋ ತಾ ದೇವತಾ
ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಂಸೂ’’ತಿ ಏವಂ ಏಕಕ್ಖಣಂ ವಿಯ ಪುರತೋ ಪಾತುಭಾವೋ ಚ
ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತಭಾವೋ ಚ ವುತ್ತೋ, ಸೋ ಇಮಿನಾ ಅನುಕ್ಕಮೇನ ಅಹೋಸಿ, ಏಕತೋ
ಕತ್ವಾ ಪನ ದಸ್ಸಿತೋ। ಗಾಥಾಭಾಸನಂ ಪನ ಪಾಳಿಯಂ ವಿಸುಂ ವಿಸುಂಯೇವ ವುತ್ತಂ।

ತತ್ಥ ಮಹಾಸಮಯೋತಿ ಮಹಾಸಮೂಹೋ। ಪವನಂ ವುಚ್ಚತಿ ವನಸಣ್ಡೋ। ಉಭಯೇನಪಿ ಭಗವಾ ಇಮಸ್ಮಿಂ ವನಸಣ್ಡೇ ಅಜ್ಜ ಮಹಾಸಮೂಹೋ ಮಹಾಸನ್ನಿಪಾತೋತಿ ಆಹ। ತತೋ ಯೇಸಂ ಸೋ ಸನ್ನಿಪಾತೋ, ತೇ ದಸ್ಸೇತುಂ ದೇವಕಾಯಾ ಸಮಾಗತಾತಿ ಆಹ। ತತ್ಥ ದೇವಕಾಯಾತಿ ದೇವಘಟಾ। ಆಗತಮ್ಹ ಇಮಂ ಧಮ್ಮಸಮಯನ್ತಿ ಏವಂ ಸಮಾಗತೇ ದೇವಕಾಯೇ ದಿಸ್ವಾ ಮಯಮ್ಪಿ ಇಮಂ ಧಮ್ಮಸಮೂಹಂ ಆಗತಾ। ಕಿಂ ಕಾರಣಾ? ದಕ್ಖಿತಾಯೇ ಅಪರಾಜಿತಸಙ್ಘಂ,
ಕೇನಚಿ ಅಪರಾಜಿತಂ ಅಜ್ಜೇವ ತಯೋ ಮಾರೇ ಮದ್ದಿತ್ವಾ ವಿಜಿತಸಙ್ಗಾಮಂ ಇಮಂ ಅಪರಾಜಿತಸಙ್ಘಂ
ದಸ್ಸನತ್ಥಾಯ ಆಗತಮ್ಹಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸೋ ಪನ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಇಮಂ ಗಾಥಂ ಭಾಸಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಪುರತ್ಥಿಮಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಯಂಯೇವ ಅಟ್ಠಾಸಿ।

ಅಥ ದುತಿಯೋ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಭಾಸಿ। ತತ್ಥ ತತ್ರ ಭಿಕ್ಖವೋತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸನ್ನಿಪಾತಟ್ಠಾನೇ ಭಿಕ್ಖೂ। ಸಮಾದಹಂಸೂತಿ ಸಮಾಧಿನಾ ಯೋಜೇಸುಂ। ಚಿತ್ತಮತ್ತನೋ ಉಜುಕಂ ಅಕಂಸೂತಿ ಅತ್ತನೋ ಚಿತ್ತಂ ಸಬ್ಬೇ ವಙ್ಕಕುಟಿಲಜಿಮ್ಹಭಾವೇ ಹರಿತ್ವಾ ಉಜುಕಂ ಅಕರಿಂಸು। ಸಾರಥೀವ ನೇತ್ತಾನಿ ಗಹೇತ್ವಾತಿ
ಯಥಾ ಸಮಪ್ಪವತ್ತೇಸು ಸಿನ್ಧವೇಸು ಓಧಸ್ತಪತೋದೋ ಸಾರಥಿ ಸಬ್ಬಯೋತ್ತಾನಿ ಗಹೇತ್ವಾ
ಅಚೋದೇನ್ತೋ ಅವಾರೇನ್ತೋ ತಿಟ್ಠತಿ, ಏವಂ ಛಳಙ್ಗುಪೇಕ್ಖಾಸಮನ್ನಾಗತಾ ಗುತ್ತದ್ವಾರಾ
ಸಬ್ಬೇಪೇತೇ ಪಞ್ಚಸತಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಿ ರಕ್ಖನ್ತಿ ಪಣ್ಡಿತಾ, ಏತೇ ದಟ್ಠುಂ
ಇಧಾಗತಮ್ಹ ಭಗವಾತಿ। ಸೋಪಿ ಗನ್ತ್ವಾ ಯಥಾಠಾನೇಯೇವ ಅಟ್ಠಾಸಿ।

ಅಥ ತತಿಯೋ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಭಾಸಿ। ತತ್ಥ ಛೇತ್ವಾ ಖೀಲನ್ತಿ ರಾಗದೋಸಮೋಹಖೀಲಂ ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ। ಪಲಿಘನ್ತಿ ರಾಗದೋಸಮೋಹಪಲಿಘಮೇವ। ಇನ್ದಖೀಲನ್ತಿಪಿ ರಾಗದೋಸಮೋಹಇನ್ದಖೀಲಮೇವ। ಊಹಚ್ಚ ಮನೇಜಾತಿ ಏತೇ ತಣ್ಹಾಏಜಾಯ ಅಭಾವೇನ ಅನೇಜಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಇನ್ದಖೀಲಂ ಊಹಚ್ಚ ಸಮೂಹನಿತ್ವಾ। ತೇ ಚರನ್ತೀತಿ ಚತೂಸು ದಿಸಾಸು ಅಪ್ಪಟಿಹತಚಾರಿಕಂ ಚರನ್ತಿ। ಸುದ್ಧಾತಿ ನಿರುಪಕ್ಕಿಲೇಸಾ। ವಿಮಲಾತಿ ನಿಮ್ಮಲಾ। ಇದಂ ತಸ್ಸೇವ ವೇವಚನಂ। ಚಕ್ಖುಮತಾತಿ ಪಞ್ಚಹಿ ಚಕ್ಖೂಹಿ ಚಕ್ಖುಮನ್ತೇನ। ಸುದನ್ತಾತಿ ಚಕ್ಖುತೋಪಿ ದನ್ತಾ, ಸೋತತೋಪಿ ಘಾನತೋಪಿ ಜಿವ್ಹಾತೋಪಿ ಕಾಯತೋಪಿ ಮನತೋಪಿ ದನ್ತಾ। ಸುಸುನಾಗಾತಿ ತರುಣನಾಗಾ। ತೇ ಏವರೂಪೇನ ಅನುತ್ತರೇನ ಯೋಗಾಚರಿಯೇನ ದಮಿತೇ ತರುಣನಾಗೇ ದಸ್ಸನಾಯ ಆಗತಮ್ಹ ಭಗವಾತಿ। ಸೋಪಿ ಗನ್ತ್ವಾ ಯಥಾಠಾನೇಯೇವ ಅಟ್ಠಾಸಿ।

ಅಥ ಚತುತ್ಥೋ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಭಾಸಿ। ತತ್ಥ ಗತಾಸೇತಿ ನಿಬ್ಬೇಮತಿಕಸರಣಗಮನೇನ ಗತಾ। ಸೋಪಿ ಗನ್ತ್ವಾ ಯಥಾಠಾನೇಯೇವ ಅಟ್ಠಾಸಿ।

ದೇವತಾಸನ್ನಿಪಾತವಣ್ಣನಾ

೩೩೩.
ಅಥ ಭಗವಾ ಓಲೋಕೇನ್ತೋ ಪಥವೀತಲತೋ ಯಾವ ಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಪರಿಚ್ಛೇದಾ ಯಾವ
ಅಕನಿಟ್ಠಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾ ದೇವತಾಸನ್ನಿಪಾತಂ ದಿಸ್ವಾ ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಮಹಾ ಅಯಂ
ದೇವತಾಸಮಾಗಮೋ, ಭಿಕ್ಖೂ ಪನ ಏವಂ ಮಹಾ ದೇವತಾಯ ಸಮಾಗಮೋತಿ ನ ಜಾನನ್ತಿ, ಹನ್ದ, ನೇಸಂ
ಆಚಿಕ್ಖಾಮೀ’’ತಿ, ಏವಂ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ‘‘ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸೀ’’ತಿ ಸಬ್ಬಂ ವಿತ್ಥಾರೇತಬ್ಬಂ। ತತ್ಥ ಏತಪರಮಾತಿ ಏತಂ ಪರಮಂ ಪಮಾಣಂ ಏತೇಸನ್ತಿ ಏತಪರಮಾ। ಇದಾನಿ ಬುದ್ಧಾನಂ ಪನ ಅಭಾವಾ ‘‘ಯೇಪಿ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏತರಹೀ’’ತಿ ತತಿಯೋ ವಾರೋ ನ ವುತ್ತೋ। ಆಚಿಕ್ಖಿಸ್ಸಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇತಿ
ಕಸ್ಮಾ ಆಹ? ದೇವತಾನಂ ಚಿತ್ತಕಲ್ಲತಾಜನನತ್ಥಂ। ದೇವತಾ ಕಿರ ಚಿನ್ತೇಸುಂ – ‘‘ಭಗವಾ ಏವಂ
ಮಹನ್ತೇ ಸಮಾಗಮೇ ಮಹೇಸಕ್ಖಾನಂಯೇವ ದೇವತಾನಂ ನಾಮಗೋತ್ತಾನಿ ಕಥೇಸ್ಸತಿ, ಅಪ್ಪೇಸಕ್ಖಾನಂ
ಕಿಂ ಕಥೇಸ್ಸತೀ’’ತಿ? ಅಥ ಭಗವಾ ‘‘ಇಮಾ ದೇವತಾ ಕಿಂ
ಚಿನ್ತೇನ್ತೀ’’ತಿ ಆವಜ್ಜನ್ತೋ ಮುಖೇನ ಹತ್ಥಂ ಪವೇಸೇತ್ವಾ ಹದಯಮಂಸಂ ಮದ್ದನ್ತೋ ವಿಯ
ಸಭಣ್ಡಂ ಚೋರಂ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ವಿಯ ಚ ತಂ ತಾಸಂ ಚಿತ್ತಾಚಾರಂ ಞತ್ವಾ – ‘‘ದಸಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳತೋ
ಆಗತಾಗತಾನಂ ಅಪ್ಪೇಸಕ್ಖಮಹೇಸಕ್ಖಾನಂ ಸಬ್ಬಾಸಮ್ಪಿ ದೇವತಾನಂ ನಾಮಗೋತ್ತಂ
ಕಥೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಚಿನ್ತೇಸಿ।

ಬುದ್ಧಾ ನಾಮ ಮಹನ್ತಾ ಏತೇ ಸತ್ತವಿಸೇಸಾ, ಯಂ ಸದೇವಕಸ್ಸ
ಲೋಕಸ್ಸ ದಿಟ್ಠಂ ಸುತಂ ಮುತಂ ವಿಞ್ಞಾತಂ ಪತ್ತಂ ಪರಿಯೇಸಿತಂ ಅನುವಿಚರಿತಂ ಮನಸಾ, ನ
ಕಿಞ್ಚಿ ಕತ್ಥಚಿ ನೀಲಾದಿವಸೇನ ವಿಭತ್ತರೂಪಾರಮ್ಮಣೇಸು ರೂಪಾರಮ್ಮಣಂ ವಾ
ಭೇರೀಸದ್ದಾದಿವಸೇನ ವಿಭತ್ತಸದ್ದಾರಮ್ಮಣಾದೀಸು ವಿಸುಂ ವಿಸುಂ ಸದ್ದಾದಿಆರಮ್ಮಣಂ ವಾ
ಅತ್ಥಿ, ಯಂ ಏತೇಸಂ ಞಾಣಮುಖೇ ಆಪಾಥಂ ನಾಗಚ್ಛತಿ। ಯಥಾಹ –

‘‘ಯಂ ಭಿಕ್ಖವೇ ಸದೇವಕಸ್ಸ ಲೋಕಸ್ಸ…ಪೇ॰… ಸದೇವಮನುಸ್ಸಾಯ ದಿಟ್ಠಂ
ಸುತಂ ಮುತಂ ವಿಞ್ಞಾತಂ ಪತ್ತಂ ಪರಿಯೇಸಿತಂ ಅನುವಿಚರಿತಂ ಮನಸಾ, ತಮಹಂ ಜಾನಾಮಿ, ತಮಹಂ
ಪಸ್ಸಾಮಿ, ತಮಹಂ ಅಬ್ಭಞ್ಞಾಸಿ’’ನ್ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೪.೨೪)।

ಏವಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಅಪ್ಪಟಿಹತಞಾಣೋ ಭಗವಾ ಸಬ್ಬಾಪಿ ತಾ ದೇವತಾ
ಭಬ್ಬಾಭಬ್ಬವಸೇನ ದ್ವೇ ಕೋಟ್ಠಾಸೇ ಅಕಾಸಿ। ‘‘ಕಮ್ಮಾವರಣೇನ ವಾ ಸಮನ್ನಾಗತಾ’’ತಿಆದಿನಾ
ನಯೇನ ವುತ್ತಾ ಸತ್ತಾ ಅಭಬ್ಬಾ ನಾಮ। ತೇ ಏಕವಿಹಾರೇ ವಸನ್ತೇಪಿ ಬುದ್ಧಾ ನ ಓಲೋಕೇನ್ತಿ। ವಿಪರೀತಾ ಪನ ಭಬ್ಬಾ
ನಾಮ, ತೇ ದೂರೇ ವಸನ್ತೇಪಿ ಗನ್ತ್ವಾ ಸಙ್ಗಣ್ಹನ್ತಿ। ತಸ್ಮಾ ತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ
ದೇವತಾಸನ್ನಿಪಾತೇ ಯೇ ಅಭಬ್ಬಾ, ತೇ ಪಹಾಯ ಭಬ್ಬೇ ಪರಿಗ್ಗಹೇಸಿ। ಪರಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ –
‘‘ಏತ್ತಕಾ ಏತ್ಥ ರಾಗಚರಿತಾ, ಏತ್ತಕಾ ದೋಸಚರಿತಾ, ಏತ್ತಕಾ ಮೋಹಚರಿತಾ’’ತಿ ಚರಿತವಸೇನ ಛ
ಕೋಟ್ಠಾಸೇ ಅಕಾಸಿ। ಅಥ ನೇಸಂ ಸಪ್ಪಾಯಂ ಧಮ್ಮದೇಸನಂ ಉಪಧಾರಯನ್ತೋ – ‘‘ರಾಗಚರಿತಾನಂ
ದೇವತಾನಂ ಸಮ್ಮಾಪರಿಬ್ಬಾಜನಿಯಸುತ್ತಂ ಕಥೇಸ್ಸಾಮಿ, ದೋಸಚರಿತಾನಂ ಕಲಹವಿವಾದಸುತ್ತಂ, ಮೋಹಚರಿತಾನಂ ಮಹಾಬ್ಯೂಹಸುತ್ತಂ, ವಿತಕ್ಕಚರಿತಾನಂ ಚೂಳಬ್ಯೂಹಸುತ್ತಂ, ಸದ್ಧಾಚರಿತಾನಂ ತುವಟ್ಟಕಪಟಿಪದಂ, ಬುದ್ಧಿಚರಿತಾನಂ ಪುರಾಭೇದಸುತ್ತಂ
ಕಥೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ದೇಸನಂ ವವತ್ಥಪೇತ್ವಾ ಪುನ ತಂ ಪರಿಸಂ ಮನಸಾಕಾಸಿ – ‘‘ಅತ್ತಜ್ಝಾಸಯೇನ
ನು ಖೋ ಜಾನೇಯ್ಯ, ಪರಜ್ಝಾಸಯೇನ ಅತ್ಥುಪ್ಪತ್ತಿಕೇನ ಪುಚ್ಛಾವಸೇನಾ’’ತಿ। ತತೋ
‘‘ಪುಚ್ಛಾವಸೇನ ಜಾನೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ಞತ್ವಾ ‘‘ಅತ್ಥಿ ನು ಖೋ ಕೋಚಿ ದೇವತಾನಂ ಅಜ್ಝಾಸಯಂ
ಗಹೇತ್ವಾ ಚರಿತವಸೇನ ಪಞ್ಹಂ ಪುಚ್ಛಿತುಂ ಸಮತ್ಥೋ’’ತಿ ‘‘ತೇಸು ಪಞ್ಚಸತೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು
ಏಕೋಪಿ ನ ಸಕ್ಕೋತೀ’’ತಿ ಅದ್ದಸ। ತತೋ ಅಸೀತಿಮಹಾಸಾವಕೇ ದ್ವೇ ಅಗ್ಗಸಾವಕೇ ಚ ಸಮನ್ನಾಹರಿತ್ವಾ ‘‘ತೇಪಿ
ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತೀ’’ತಿ ದಿಸ್ವಾ ಚಿನ್ತೇಸಿ ‘‘ಸಚೇ ಪಚ್ಚೇಕಬುದ್ಧೋ ಭವೇಯ್ಯ, ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯ
ನು ಖೋ’’ತಿ ‘‘ಸೋಪಿ ನ ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ಞತ್ವಾ ‘‘ಸಕ್ಕಸುಯಾಮಾದೀಸು ಕೋಚಿ
ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ಸಮನ್ನಾಹರಿ। ಸಚೇ ಹಿ ತೇಸು ಕೋಚಿ ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯ, ತಂ ಪುಚ್ಛಾಪೇತ್ವಾ
ಅತ್ತನಾ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇಯ್ಯ, ನ ಪನ ತೇಸುಪಿ ಕೋಚಿ ಸಕ್ಕೋತಿ।

ಅಥಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಾದಿಸೋ
ಬುದ್ಧೋಯೇವ ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯ, ಅತ್ಥಿ ಪನ ಕತ್ಥಚಿ ಅಞ್ಞೋ ಬುದ್ಧೋ’’ತಿ ಅನನ್ತಾಸು
ಲೋಕಧಾತೂಸು ಅನನ್ತಞಾಣಂ ಪತ್ಥರಿತ್ವಾ ಓಲೋಕೇನ್ತೋ ಅಞ್ಞಂ ಬುದ್ಧಂ ನ ಅದ್ದಸ।
ಅನಚ್ಛರಿಯಞ್ಚೇತಂ, ಯಂ ಇದಾನಿ ಅತ್ತನಾ ಸಮಂ ನ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯ, ಸೋ ಜಾತದಿವಸೇಪಿ
ಬ್ರಹ್ಮಜಾಲವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತನಯೇನ ಅತ್ತನಾ ಸಮಂ ಅಪಸ್ಸನ್ತೋ – ‘‘ಅಗ್ಗೋಹಮಸ್ಮಿ
ಲೋಕಸ್ಸಾ’’ತಿ ಅಪ್ಪಟಿವತ್ತಿಯಂ ಸೀಹನಾದಂ ನದಿ। ಏವಂ ಅಞ್ಞಂ ಅತ್ತನಾ ಸಮಂ ಅಪಸ್ಸಿತ್ವಾ
ಚಿನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಸಚೇ ಅಹಂ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಅಹಮೇವ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇಯ್ಯಂ, ಏವಮ್ಪೇತಾ ದೇವತಾ ನ
ಸಕ್ಖಿಸ್ಸನ್ತಿ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿತುಂ। ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಂ ಪನ ಬುದ್ಧೇಯೇವ ಪುಚ್ಛನ್ತೇ ಮಯಿ ಚ
ವಿಸ್ಸಜ್ಜನ್ತೇ ಅಚ್ಛೇರಕಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಸಕ್ಖಿಸ್ಸನ್ತಿ ಚ ದೇವತಾ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿತುಂ, ತಸ್ಮಾ
ನಿಮ್ಮಿತಬುದ್ಧಂ ಮಾಪೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಅಭಿಞ್ಞಾಪಾದಕಜ್ಝಾನಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ವುಟ್ಠಾಯ –
‘‘ಪತ್ತಚೀವರಗಹಣಂ ಆಲೋಕಿತವಿಲೋಕಿತಂ ಸಮಿಞ್ಜಿತಪಸಾರಿತಞ್ಚ ಮಮ ಸದಿಸಂಯೇವ ಹೋತೂ’’ತಿ
ಕಾಮಾವಚರಚಿತ್ತೇಹಿ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ಪಾಚೀನಯುಗನ್ಧರಪರಿಕ್ಖೇಪತೋ ಉಲ್ಲಙ್ಘಮಾನಂ
ಚನ್ದಮಣ್ಡಲಂ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಮನ್ತಂ ವಿಯ ರೂಪಾವಚರಚಿತ್ತೇನ ಅಧಿಟ್ಠಾಸಿ।

ದೇವಸಙ್ಘೋ ತಂ ದಿಸ್ವಾ – ‘‘ಅಞ್ಞೋಪಿ ನು ಖೋ, ಭೋ, ಚನ್ದೋ
ಉಗ್ಗತೋ’’ತಿ ಆಹ। ಅಥ ಚನ್ದಂ ಓಹಾಯ ಆಸನ್ನತರೇ ಜಾತೇ ‘‘ನ ಚನ್ದೋ, ಸೂರಿಯೋ ಉಗ್ಗತೋ’’ತಿ,
ಪುನ ಆಸನ್ನತರೇ ಜಾತೇ ‘‘ನ ಸೂರಿಯೋ, ದೇವವಿಮಾನಂ ಏಕ’’ನ್ತಿ, ಪುನ ಆಸನ್ನತರೇ ಜಾತೇ ‘‘ನ
ದೇವವಿಮಾನಂ, ದೇವಪುತ್ತೋ ಏಕೋ’’ತಿ, ಪುನ ಆಸನ್ನತರೇ ಜಾತೇ ‘‘ನ ದೇವಪುತ್ತೋ,
ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾ ಏಕೋ’’ತಿ, ಪುನ ಆಸನ್ನತರೇ ಜಾತೇ ‘‘ನ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾ, ಅಪರೋಪಿ ಭೋ ಬುದ್ಧೋ
ಆಗತೋ’’ತಿ ಆಹ। ತತ್ಥ ಪುಥುಜ್ಜನದೇವತಾ ಚಿನ್ತಯಿಂಸು – ‘‘ಏಕಬುದ್ಧಸ್ಸ ತಾವ ಅಯಂ
ದೇವತಾಸನ್ನಿಪಾತೋ, ದ್ವಿನ್ನಂ ಕೀವ ಮಹನ್ತೋ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಅರಿಯದೇವತಾ ಚಿನ್ತಯಿಂಸು –
‘‘ಏಕಿಸ್ಸಾ ಲೋಕಧಾತುಯಾ ದ್ವೇ ಬುದ್ಧಾ ನಾಮ ನತ್ಥಿ, ಅದ್ಧಾ ಭಗವತಾ ಅತ್ತನಾ ಸದಿಸೋ
ಅಞ್ಞೋ ಏಕೋ ಬುದ್ಧೋ ನಿಮ್ಮಿತೋ’’ತಿ।

ಅಥ ತಸ್ಸ ದೇವಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪಸ್ಸನ್ತಸ್ಸೇವ ನಿಮ್ಮಿತಬುದ್ಧೋ
ಆಗನ್ತ್ವಾ ದಸಬಲಂ ಅವನ್ದಿತ್ವಾವ ಸಮ್ಮುಖಟ್ಠಾನೇ ಸಮಸಮಂ ಕತ್ವಾ ಮಾಪಿತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ।
ಭಗವತೋಪಿ ದ್ವತ್ತಿಂಸ ಮಹಾಪುರಿಸಲಕ್ಖಣಾನಿ, ನಿಮ್ಮಿತಸ್ಸಾಪಿ ದ್ವತ್ತಿಂಸಾವ, ಭಗವತೋಪಿ ಸರೀರಾ ಛಬ್ಬಣ್ಣರಸ್ಮಿಯೋ ನಿಕ್ಖಮನ್ತಿ ,
ನಿಮ್ಮಿತಸ್ಸಾಪಿ, ಭಗವತೋ ಸರೀರರಸ್ಮಿಯೋ ನಿಮ್ಮಿತಸ್ಸ ಸರೀರೇ ಪಟಿಹಞ್ಞನ್ತಿ,
ನಿಮ್ಮಿತಸ್ಸ ಸರೀರರಸ್ಮಿಯೋ ಭಗವತೋ ಕಾಯೇ ಪಟಿಹಞ್ಞನ್ತಿ। ತಾ ದ್ವಿನ್ನಮ್ಪಿ ಬುದ್ಧಾನಂ
ಸರೀರತೋ ಉಗ್ಗಮ್ಮ ಅಕನಿಟ್ಠಭವನಂ ಆಹಚ್ಚ ತತೋ
ಪಟಿನಿವತ್ತಿತ್ವಾ ದೇವತಾನಂ ಮತ್ಥಕಪರಿಯನ್ತೇ ಓತರಿತ್ವಾ ಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಯಂ
ಪತಿಟ್ಠಹಿಂಸು। ಸಕಲಚಕ್ಕವಾಳಗಬ್ಭಂ ಸುವಣ್ಣಮಯವಙ್ಕಗೋಪಾನಸೀವಿನದ್ಧಮಿವ ಚೇತಿಯಘರಂ
ವಿರೋಚಿತ್ಥ। ದಸಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳದೇವತಾ ಏಕಚಕ್ಕವಾಳೇ ರಾಸಿಭೂತಾ ದ್ವಿನ್ನಂ ಬುದ್ಧಾನಂ
ರಸ್ಮಿಗಬ್ಭನ್ತರಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಅಟ್ಠಂಸು। ನಿಮ್ಮಿತಬುದ್ಧೋ ನಿಸೀದನ್ತೋಯೇವ ದಸಬಲಸ್ಸ
ಬೋಧಿಪಲ್ಲಙ್ಕೇ ಕಿಲೇಸಪ್ಪಹಾನಂ ಅಭಿತ್ಥವನ್ತೋ –

‘‘ಪುಚ್ಛಾಮಿ ಮುನಿಂ ಪಹೂತಪಞ್ಞಂ,

ತಿಣ್ಣಂ ಪಾರಙ್ಗತಂ ಪರಿನಿಬ್ಬುತಂ ಠಿತತ್ತಂ।

ನಿಕ್ಖಮ್ಮ ಘರಾ ಪನುಜ್ಜ ಕಾಮೇ,

ಕಥಂ ಭಿಕ್ಖು ಸಮ್ಮಾ ಸೋ ಲೋಕೇ ಪರಿಬ್ಬಜೇಯ್ಯಾ’’ತಿ॥ (ಸು॰ ನಿ॰ ೩೬೧) –

ಗಾಥಂ ಅಭಾಸಿ। ಸತ್ಥಾ ದೇವತಾನಂ ತಾವ ಚಿತ್ತಕಲ್ಲತಾಜನನತ್ಥಂ ಆಗತಾಗತಾನಂ ನಾಮಗೋತ್ತಾನಿ ಕಥೇಸ್ಸಾಮೀತಿ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ಆಚಿಕ್ಖಿಸ್ಸಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇತಿಆದಿಮಾಹ।

೩೩೪. ತತ್ಥ ಸಿಲೋಕಮನುಕಸ್ಸಾಮೀತಿ ಅಕ್ಖರಪದನಿಯಮಿತಂ ವಚನಸಙ್ಘಾತಂ ಪವತ್ತಯಿಸ್ಸಾಮಿ। ಯತ್ಥ ಭುಮ್ಮಾ ತದಸ್ಸಿತಾತಿ ಯೇಸು ಯೇಸು ಠಾನೇಸು ಭುಮ್ಮಾ ದೇವತಾ ತಂ ತಂ ನಿಸ್ಸಿತಾ। ಯೇ ಸಿತಾ ಗಿರಿಗಬ್ಭರನ್ತಿಆದೀಹಿ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ವಣ್ಣಂ ಕಥೇಸಿ, ಯೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಗಿರಿಕುಚ್ಛಿಂ ನಿಸ್ಸಿತಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಹಿತತ್ತಾತಿ ಪೇಸಿತಚಿತ್ತಾ। ಸಮಾಹಿತಾತಿ ಅವಿಕ್ಖಿತ್ತಾ।

ಪುಥೂತಿ ಬಹುಜನಾ। ಸೀಹಾವ ಸಲ್ಲೀನಾತಿ ಸೀಹಾ ವಿಯ ನಿಲೀನಾ ಏಕತ್ತಂ ಉಪಗತಾ। ಲೋಮಹಂಸಾಭಿಸಮ್ಭುನೋತಿ ಲೋಮಹಂಸಂ ಅಭಿಭವಿತ್ವಾ ಠಿತಾ, ನಿಬ್ಭಯಾತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಓದಾತಮನಸಾ ಸುದ್ಧಾತಿ ಓದಾತಚಿತ್ತಾ ಹುತ್ವಾ ಸುದ್ಧಾ। ವಿಪ್ಪಸನ್ನಾಮನಾವಿಲಾತಿ ವಿಪ್ಪಸನ್ನಅನಾವಿಲಾ।

ಭಿಯ್ಯೋಪಞ್ಚಸತೇ ಞತ್ವಾತಿ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಅತಿರೇಕಪಞ್ಚಸತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಜಾನಿತ್ವಾ। ವನೇ ಕಾಪಿಲವತ್ಥವೇತಿ ಕಪಿಲವತ್ಥುಸಮೀಪಮ್ಹಿ ಜಾತೇ ವನಸಣ್ಡೇ। ತತೋ ಆಮನ್ತಯೀ ಸತ್ಥಾತಿ ತದಾ ಆಮನ್ತಯಿ। ಸಾವಕೇ ಸಾಸನೇ ರತೇತಿ ಅತ್ತನೋ ಧಮ್ಮದೇಸನಾಯ ಸವನನ್ತೇ ಜಾತತ್ತಾ ಸಾವಕೇ ಸಿಕ್ಖತ್ತಯಸಾಸನೇ ರತತ್ತಾ ಸಾಸನೇ ರತೇ। ಇದಂ ಸಬ್ಬಂ – ‘‘ಸಿಲೋಕಮನುಕಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವಚನತೋ ಅಞ್ಞೇನ ವುತ್ತಂ ವಿಯ ಕತ್ವಾ ವದತಿ।

ದೇವಕಾಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾ, ತೇ ವಿಜಾನಾಥ ಭಿಕ್ಖವೋತಿ ತೇ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುನಾ ವಿಜಾನಾಥಾತಿ ನೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಞಾಣಾಭಿನೀಹಾರತ್ಥಾಯ ಕಥೇಸಿ। ತೇ ಚ ಆತಪ್ಪಮಕರುಂ, ಸುತ್ವಾ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಸಾಸನನ್ತಿ ತೇ ಚ ಭಿಕ್ಖೂ ತಂ ಬುದ್ಧಸಾಸನಂ ಸುತ್ವಾ ತಾವದೇವ ತದತ್ಥಾಯ ವೀರಿಯಂ ಕರಿಂಸು।

ಏವಂ ಕತಮತ್ತಾತಪ್ಪಾನಂಯೇವ ತೇಸಂ ಪಾತುರಹು ಞಾಣಂ।
ಕೀದಿಸಂ? ಅಮನುಸ್ಸಾನಂ ದಸ್ಸನಂ ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಞಾಣಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿ। ನ ತಂ ತೇಹಿ ತಸ್ಮಿಂ ಖಣೇ
ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ಉಪ್ಪಾದಿತಂ। ಅರಿಯಮಗ್ಗೇನೇವ ಹಿ ತಂ ನಿಪ್ಫನ್ನಂ।
ಅಮನುಸ್ಸದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಪನಸ್ಸ ಅಭಿನೀಹಾರಮತ್ತಮೇವ ಕತಂ। ಸತ್ಥಾಪಿ – ‘‘ಅತ್ಥಿ ತುಮ್ಹಾಕಂ
ಞಾಣಂ, ತಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ತೇನ ಹಿ ತೇ ವಿಜಾನಾಥಾ’’ತಿ ಇದಮೇವ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ತೇ ವಿಜಾನಾಥ,
ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ ಆಹ।

ಅಪ್ಪೇಕೇ ಸತಮದ್ದಕ್ಖುನ್ತಿ ತೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು ಏಕಚ್ಚೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಮನುಸ್ಸಾನಂ ಸತಂ ಅದ್ದಸಂಸು। ಸಹಸ್ಸಂ ಅಥ ಸತ್ತರಿನ್ತಿ ಏಕೇ ಸಹಸ್ಸಂ। ಏಕೇ ಸತ್ತತಿ ಸಹಸ್ಸಾನಿ।

ಸತಂ ಏಕೇ ಸಹಸ್ಸಾನನ್ತಿ ಏಕೇ ಸತಸಹಸ್ಸಂ ಅದ್ದಸಂಸು। ಅಪ್ಪೇಕೇನನ್ತಮದ್ದಕ್ಖುನ್ತಿ ವಿಪುಲಂ ಅದ್ದಸಂಸು, ಸತವಸೇನ ಸಹಸ್ಸವಸೇನ ಚ ಅಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೇಪಿ ಅದ್ದಸಂಸೂತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕಸ್ಮಾ? ಯಸ್ಮಾ ದಿಸಾ ಸಬ್ಬಾ ಫುಟಾ ಅಹುಂ, ಭರಿತಾ ಸಮ್ಪುಣ್ಣಾವ ಅಹೇಸುಂ।

ತಞ್ಚ ಸಬ್ಬಂ ಅಭಿಞ್ಞಾಯಾತಿ ಯಂ ತೇಸು ಏಕೇನೇಕೇನ ದಿಟ್ಠಂ, ತಞ್ಚ ಸಬ್ಬಂ ಜಾನಿತ್ವಾ। ವವತ್ಥಿತ್ವಾನ ಚಕ್ಖುಮಾತಿ ಹತ್ಥತಲೇ ಲೇಖಂ ವಿಯ ಪಚ್ಚಕ್ಖತೋ ವವತ್ಥಪೇತ್ವಾ ಪಞ್ಚಹಿ ಚಕ್ಖೂಹಿ ಚಕ್ಖುಮಾ ಸತ್ಥಾ। ತತೋ ಆಮನ್ತಯೀತಿ ಪುಬ್ಬೇ ವುತ್ತಗಾಥಮೇವ ನಾಮಗೋತ್ತಕಿತ್ತನತ್ಥಾಯ ಆಹ। ತುಮ್ಹೇ ಏತೇ ವಿಜಾನಾಥ, ಪಸ್ಸಥ, ಓಲೋಕೇಥ, ಯೇ ವೋಹಂ ಕಿತ್ತಯಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಗಿರಾಹೀತಿ ವಚನೇಹಿ। ಅನುಪುಬ್ಬಸೋತಿ ಅನುಪಟಿಪಾಟಿಯಾ।

೩೩೫. ಸತ್ತಸಹಸ್ಸಾ ತೇ ಯಕ್ಖಾ, ಭುಮ್ಮಾ ಕಾಪಿಲವತ್ಥವಾತಿ ಸತ್ತಸಹಸ್ಸಾ ತಾವೇತ್ಥ ಕಪಿಲವತ್ಥುಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ನಿಬ್ಬತ್ತಾ ಭುಮ್ಮಾ ಯಕ್ಖಾಯೇವಾತಿ ವದತಿ । ಇದ್ಧಿಮನ್ತೋತಿ ದಿಬ್ಬಇದ್ಧಿಯುತ್ತಾ। ಜುತಿಮನ್ತೋತಿ ಆನುಭಾವಸಮ್ಪನ್ನಾ। ವಣ್ಣವನ್ತೋತಿ ಸರೀರವಣ್ಣಸಮ್ಪನ್ನಾ। ಯಸಸ್ಸಿನೋತಿ ಪರಿವಾರಸಮ್ಪನ್ನಾ। ಮೋದಮಾನಾ ಅಭಿಕ್ಕಾಮುನ್ತಿ ತುಟ್ಠಚಿತ್ತಾ ಆಗತಾ। ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಸಮಿತಿಂ ವನನ್ತಿ ಇಮಂ ಮಹಾವನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಸನ್ತಿಕಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ದಸ್ಸನತ್ಥಾಯ ಆಗತಾ। ಅಥ ವಾ ಸಮಿತಿನ್ತಿ ಸಮೂಹಂ, ಭಿಕ್ಖುಸಮೂಹಂ ದಸ್ಸನಾಯ ಆಗತಾತಿಪಿ ಅತ್ಥೋ।

ಛಸಹಸ್ಸಾ ಹೇಮವತಾ, ಯಕ್ಖಾ ನಾನತ್ತವಣ್ಣಿನೋತಿ ಛಸಹಸ್ಸಾ ಹೇಮವತಪಬ್ಬತೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಯಕ್ಖಾ, ತೇ ಚ ಸಬ್ಬೇಪಿ ನೀಲಾದಿವಣ್ಣವಸೇನ ನಾನತ್ತವಣ್ಣಾ।

ಸಾತಾಗಿರಾ ತಿಸಹಸ್ಸಾತಿ ಸಾತಾಗಿರಿಪಬ್ಬತೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಯಕ್ಖಾ ತಿಸಹಸ್ಸಾ।

ಇಚ್ಚೇತೇ ಸೋಳಸಸಹಸ್ಸಾತಿ ಏತೇ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಸೋಳಸಸಹಸ್ಸಾ ಹೋನ್ತಿ।

ವೇಸ್ಸಾಮಿತ್ತಾ ಪಞ್ಚಸತಾತಿ ವೇಸ್ಸಾಮಿತ್ತಪಬ್ಬತೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಾ ಪಞ್ಚಸತಾ।

ಕುಮ್ಭೀರೋ ರಾಜಗಹಿಕೋತಿ ರಾಜಗಹನಗರೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ ಕುಮ್ಭೀರೋ ನಾಮ ಯಕ್ಖೋ। ವೇಪುಲ್ಲಸ್ಸ ನಿವೇಸನನ್ತಿ ತಸ್ಸ ವೇಪುಲ್ಲಪಬ್ಬತೋ ನಿವೇಸನಂ ನಿವಾಸನಟ್ಠಾನನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಭಿಯ್ಯೋ ನಂ ಸತಸಹಸ್ಸಂ, ಯಕ್ಖಾನಂ ಪಯಿರುಪಾಸತೀತಿ ತಂ ಅತಿರೇಕಂ ಯಕ್ಖಾನಂ ಸತಸಹಸ್ಸಂ ಪಯಿರುಪಾಸತಿ। ಕುಮ್ಭೀರೋ ರಾಜಗಹಿಕೋ, ಸೋಪಾಗಾ ಸಮಿತಿಂ ವನನ್ತಿ ಸೋಪಿ ಕುಮ್ಭೀರೋ ಸಪರಿವಾರೋ ಇಮಂ ವನಂ ಭಿಕ್ಖುಸಮಿತಿಂ ದಸ್ಸನತ್ಥಾಯ ಆಗತೋ।

೩೩೬. ಪುರಿಮಞ್ಚ ದಿಸಂ ರಾಜಾ, ಧತರಟ್ಠೋ ಪಸಾಸತೀತಿ ಪಾಚೀನದಿಸಂ ಅನುಸಾಸತಿ। ಗನ್ಧಬ್ಬಾನಂ ಅಧಿಪತೀತಿ ಚತೂಸುಪಿ ದಿಸಾಸು ಗನ್ಧಬ್ಬಾನಂ ಜೇಟ್ಠಕೋ। ಸಬ್ಬೇ ತೇ ತಸ್ಸ ವಸೇ ವತ್ತನ್ತಿ। ಮಹಾರಾಜಾ ಯಸಸ್ಸಿಸೋತಿ ಮಹಾಪರಿವಾರೋ ಏಸೋ ಮಹಾರಾಜಾ।

ಪುತ್ತಾಪಿ ತಸ್ಸ ಬಹವೋ, ಇನ್ದನಾಮಾ ಮಹಬ್ಬಲಾತಿ ತಸ್ಸ ಧತರಟ್ಠಸ್ಸ ಬಹವೋ ಮಹಬ್ಬಲಾ ಪುತ್ತಾ, ತೇ ಸಬ್ಬೇ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವರಞ್ಞೋ ನಾಮಧಾರಕಾ।

ವಿರೂಳ್ಹೋ ತಂ ಪಸಾಸತೀತಿ ತಂ ದಿಸಂ ವಿರೂಳ್ಹೋ ಅನುಸಾಸತಿ।

ಪುತ್ತಾಪಿ ತಸ್ಸಾತಿ ತಸ್ಸಾಪಿ ತಾದಿಸಾಯೇವ ಪುತ್ತಾ। ಪಾಳಿಯಂ ಪನ ‘‘ಮಹಬ್ಬಲಾ’’ತಿ ಲಿಖನ್ತಿ। ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಸಬ್ಬವಾರೇಸು ‘‘ಮಹಾಬಲಾ’’ತಿ ಪಾಠೋ।

‘‘ಪುರಿಮಂ ದಿಸಂ ಧತರಟ್ಠೋ, ದಕ್ಖಿಣೇನ ವಿರೂಳ್ಹಕೋ।

ಪಚ್ಛಿಮೇನ ವಿರೂಪಕ್ಖೋ, ಕುವೇರೋ ಉತ್ತರಂ ದಿಸಂ॥

ಚತ್ತಾರೋ ತೇ ಮಹಾರಾಜಾ, ಸಮನ್ತಾ ಚತುರೋ ದಿಸಾ।

ದದ್ದಲ್ಲಮಾನಾ ಅಟ್ಠಂಸು, ವನೇ ಕಾಪಿಲವತ್ಥವೇ’’ತಿ॥

ಇಮಾ ಪನ ಗಾಥಾ ಸಬ್ಬಸಙ್ಗಾಹಿಕವಸೇನ ವುತ್ತಾ।

ಅಯಞ್ಚೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ – ದಸಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳೇ ಧತರಟ್ಠಾ ನಾಮ
ಮಹಾರಾಜಾನೋ ಅತ್ಥಿ। ತೇ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸಗನ್ಧಬ್ಬಪರಿವಾರಾ
ಆಗನ್ತ್ವಾ ಪುರತ್ಥಿಮಾಯ ದಿಸಾಯ ಕಪಿಲವತ್ಥುಮಹಾವನತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಚಕ್ಕವಾಳಗಬ್ಭಂ ಪೂರೇತ್ವಾ
ಠಿತಾ। ಏವಂ ದಕ್ಖಿಣದಿಸಾದೀಸು ವಿರೂಳ್ಹಕಾದಯೋ। ತೇನೇವಾಹ – ‘‘ಸಮನ್ತಾ ಚತುರೋ ದಿಸಾ,
ದದ್ದಲ್ಲಮಾನಾ ಅಟ್ಠಂಸೂ’’ತಿ। ಇದಞ್ಹಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ‘‘ಸಮನ್ತಾ ಚಕ್ಕವಾಳೇಹಿ
ಆಗನ್ತ್ವಾ ಚತುರೋ ದಿಸಾ ಪಬ್ಬತಮತ್ಥಕೇಸು ಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧಾ ವಿಯ ಸುಟ್ಠು ಜಲಮಾನಾ
ಠಿತಾ’’ತಿ। ತೇ ಪನ ಯಸ್ಮಾ ಕಪಿಲವತ್ಥುವನಮೇವ ಸನ್ಧಾಯ ಆಗತಾ, ತಸ್ಮಾ ಚಕ್ಕವಾಳಂ
ಪೂರೇತ್ವಾ ಚಕ್ಕವಾಳೇನ ಸಮಸಮಾ ಠಿತಾಪಿ – ‘‘ವನೇ ಕಾಪಿಲವತ್ಥವೇ’’ತಿ ವುತ್ತಾ।

೩೩೭. ತೇಸಂ ಮಾಯಾವಿನೋ ದಾಸಾ, ಆಗುಂ ವಞ್ಚನಿಕಾ ಸಠಾತಿ
ತೇಸಂ ಮಹಾರಾಜಾನಂ ಕತಪಾಪಪಟಿಚ್ಛಾದನಲಕ್ಖಣಾಯ ಮಾಯಾಯ ಯುತ್ತಾ ಕುಟಿಲಾಚಾರಾ ದಾಸಾ
ಅತ್ಥಿ, ಯೇ ಸಮ್ಮುಖಪರಮ್ಮುಖವಞ್ಚನಾಹಿ ಲೋಕಂ ವಞ್ಚನತೋ ‘‘ವಞ್ಚನಿಕಾ’’ತಿ ಚ,
ಕೇರಾಟಿಯಸಾಠೇಯ್ಯೇನ ಸಮನ್ನಾಗತತ್ತಾ ‘‘ಸಠಾ’’ತಿ ಚ ವುಚ್ಚನ್ತಿ, ತೇಪಿ ಆಗತಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಮಾಯಾ ಕುಟೇಣ್ಡು ವಿಟೇಣ್ಡು, ವಿಟುಚ್ಚ ವಿಟುಟೋ ಸಹಾತಿ ತೇ ದಾಸಾ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಮಾಯಾಕಾರಕಾವ। ನಾಮೇನ ಪನೇತ್ಥ ಏಕೋ ಕುಟೇಣ್ಡು ನಾಮ, ಏಕೋ ವಿಟೇಣ್ಡು ನಾಮ। ಪಾಳಿಯಂ ಪನ ‘‘ವೇಟೇಣ್ಡೂ’’ತಿ ಲಿಖನ್ತಿ। ಏಕೋ ವಿಟುಚ್ಚ ನಾಮ, ಏಕೋ ವಿಟುಟೋ ನಾಮ। ಸಹಾತಿ ಸೋಪಿ ವಿಟುಟೋ ತೇಹಿ ಸಹೇವ ಆಗತೋ।

ಚನ್ದನೋ ಕಾಮಸೇಟ್ಠೋ ಚ, ಕಿನ್ನಿಘಣ್ಡು ನಿಘಣ್ಡು ಚಾತಿ ಅಪರೋ ಕಿನ್ನಿಘಣ್ಡು ನಾಮ। ಪಾಳಿಯಂ ಪನ ‘‘ಕಿನ್ನುಘಣ್ಡೂ’’ತಿ ಲಿಖನ್ತಿ। ನಿಘಣ್ಡು ಚಾತಿ ಅಞ್ಞೋ ನಿಘಣ್ಡು ನಾಮ, ಏತ್ತಕಾ ದಾಸಾ। ಇತೋ ಪರೇ ಪನ –

‘‘ಪನಾದೋ ಓಪಮಞ್ಞೋ ಚ, ದೇವಸುತೋ ಚ ಮಾತಲಿ।

ಚಿತ್ತಸೇನೋ ಚ ಗನ್ಧಬ್ಬೋ, ನಳೋ ರಾಜಾ ಜನೇಸಭೋ।

ಆಗುಂ ಪಞ್ಚಸಿಖೋ ಚೇವ, ತಿಮ್ಬರೂ ಸೂರಿಯವಚ್ಛಸಾ’’ತಿ॥ –

ಇಮೇ ದೇವರಾಜಾನೋ। ತತ್ಥ ದೇವಸುತೋತಿ ದೇವಸಾರಥಿ। ಚಿತ್ತಸೇನೋತಿ ಚಿತ್ತೋ ಚ ಸೇನೋ ಚ ಚಿತ್ತಸೇನೋ ಚ। ಗನ್ಧಬ್ಬೋತಿ ಅಯಂ ಚಿತ್ತಸೇನೋ ಗನ್ಧಬ್ಬಕಾಯಿಕೋ ದೇವಪುತ್ತೋ, ನ ಕೇವಲಂ ಚೇಸ, ಸಬ್ಬೇ ಪೇತೇ ಪನಾದಾದಯೋ ಗನ್ಧಬ್ಬಾ ಏವ। ನಳೋರಾಜಾತಿ ನಳಕಾರದೇವಪುತ್ತೋ ನಾಮೇಕೋ। ಜನೇಸಭೋತಿ ಜನವಸಭೋ ದೇವಪುತ್ತೋ। ಆಗುಂ ಪಞ್ಚಸಿಖೋ ಚೇವಾತಿ ಪಞ್ಚಸಿಖೋ ಚೇವ ದೇವಪುತ್ತೋ ಆಗತೋ। ತಿಮ್ಬರೂತಿ ತಿಮ್ಬರೂ ನಾಮ ಗನ್ಧಬ್ಬದೇವರಾಜಾ। ಸೂರಿಯವಚ್ಛಸಾತಿ ತಸ್ಸೇವ ಧೀತಾ।

ಏತೇ ಚಞ್ಞೇ ಚ ರಾಜಾನೋ, ಗನ್ಧಬ್ಬಾ ಸಹ ರಾಜುಭೀತಿ ಏತೇ ಚ ನಾಮವಸೇನ ವುತ್ತಗನ್ಧಬ್ಬರಾಜಾನೋ ಅಞ್ಞೇ ಚ ಏತೇಹಿ ರಾಜೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಬಹೂ ಗನ್ಧಬ್ಬಾ। ಮೋದಮಾನಾ ಅಭಿಕ್ಕಾಮುಂ, ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಸಮಿತಿಂ ವನನ್ತಿ ಹಟ್ಠತುಟ್ಠಚಿತ್ತಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸಮಿತಿಂ ಇಮಂ ವನಂ ಆಗತಾತಿ ಅತ್ಥೋ।

೩೩೮. ಅಥಾಗುಂ ನಾಗಸಾ ನಾಗಾ, ವೇಸಾಲಾ ಸಹತಚ್ಛಕಾತಿ ನಾಗಸದಹವಾಸಿಕಾ ಚ ವೇಸಾಲೀವಾಸಿಕಾ ಚ ನಾಗಾ ಸಹ ತಚ್ಛಕನಾಗಪರಿಸಾಯ ಆಗತಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕಮ್ಬಲಸ್ಸತರಾತಿ ಕಮ್ಬಲೋ ಚ ಅಸ್ಸತರೋ ಚ। ಏತೇ ಕಿರ ಸಿನೇರುಪಾದೇ ವಸನ್ತಿ, ಸುಪಣ್ಣೇಹಿಪಿ ಅನುದ್ಧರಣೀಯಾ ಮಹೇಸಕ್ಖನಾಗಾ ಪಾಯಾಗಾ ಸಹ ಞಾತಿಭೀತಿ ಪಯಾಗತಿತ್ಥವಾಸಿನೋ ಚ ಸಹ ಞಾತಿಸಙ್ಘೇನ ಆಗತಾ।

ಯಾಮುನಾ ಧತರಟ್ಠಾ ಚಾತಿ ಯಮುನವಾಸಿನೋ ಚ ಧತರಟ್ಠಕುಲೇ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ನಾಗಾ ಚ। ಏರಾವಣೋ ಮಹಾನಾಗೋತಿ ಏರಾವಣೋ ಚ ದೇವಪುತ್ತೋ, ಜಾತಿಯಾ ನಾಗೋ ನ ಹೋತಿ। ನಾಗವೋಹಾರೇನ ಪನೇಸ ವೋಹರಿಯತಿ। ಸೋಪಾಗಾತಿ ಸೋಪಿ ಆಗತೋ।

ಯೇ ನಾಗರಾಜೇ ಸಹಸಾ ಹರನ್ತೀತಿ ಯೇ ಇಮೇ ವುತ್ತಪ್ಪಕಾರೇ ನಾಗೇ ಲೋಭಾಭಿಭೂತಾ ಸಾಹಸಂ ಕತ್ವಾ ಹರನ್ತಿ ಗಣ್ಹನ್ತಿ। ದಿಬ್ಬಾ ದಿಜಾ ಪಕ್ಖೀ ವಿಸುದ್ಧಚಕ್ಖೂತಿ
ದಿಬ್ಬಾನುಭಾವತೋ ದಿಬ್ಬಾ ಮಾತುಕುಚ್ಛಿತೋ ಚ ಅಣ್ಡಕೋಸತೋ ಚಾತಿ ದ್ವೇ ವಾರೇ ಜಾತಾತಿ
ದಿಜಾ ಪಕ್ಖಯುತ್ತತಾಯ ಪಕ್ಖೀ ಯೋಜನಸತನ್ತರೇಪಿ ಯೋಜನಸಹಸ್ಸನ್ತರೇಪಿ ನಾಗೇ
ದಸ್ಸನಸಮತ್ಥಚಕ್ಖುತಾಯ ವಿಸುದ್ಧಚಕ್ಖೂ। ವೇಹಾಯಸಾ ತೇ ವನಮಜ್ಝಪ್ಪತ್ತಾತಿ ತೇ ಆಕಾಸೇನೇವ ಇಮಂ ಮಹಾವನಂ ಸಮ್ಪತ್ತಾ। ಚಿತ್ರಾ ಸುಪಣ್ಣಾ ಇತಿ ತೇಸ ನಾಮನ್ತಿ ತೇಸಂ ‘‘ಚಿತ್ರಸುಪಣ್ಣಾ’’ತಿ ನಾಮಂ।

ಅಭಯಂ ತದಾ ನಾಗರಾಜಾನಮಾಸಿ, ಸುಪಣ್ಣತೋ ಖೇಮಮಕಾಸಿ ಬುದ್ಧೋತಿ ತಸ್ಮಾ ಸಬ್ಬೇಪಿ ತೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಸಣ್ಹಾಹಿ ವಾಚಾಹಿ ಉಪವ್ಹಯನ್ತಾ ಮಿತ್ತಾ ವಿಯ ಬನ್ಧವಾ ವಿಯ ಚ ಸಮುಲ್ಲಪನ್ತಾ ಸಮ್ಮೋದಮಾನಾ ಆಲಿಙ್ಗನ್ತಾ ಹತ್ಥೇ ಗಣ್ಹನ್ತಾ ಅಂಸಕೂಟೇ ಹತ್ಥಂ ಠಪೇನ್ತಾ ಹಟ್ಠತುಟ್ಠಚಿತ್ತಾ। ನಾಗಾ ಸುಪಣ್ಣಾ ಸರಣಮಕಂಸು ಬುದ್ಧನ್ತಿ ಬುದ್ಧಂಯೇವ ಸರಣಂ ಗತಾ।

೩೩೯. ಜಿತಾ ವಜಿರಹತ್ಥೇನಾತಿ ಇನ್ದೇನ ದೇವರಞ್ಞಾ ಜಿತಾ। ಸಮುದ್ದಂ ಅಸುರಾಸಿತಾತಿ ಮಹಾಸಮುದ್ದವಾಸಿನೋ ಸುಜಾತಾಯ ಅಸುರಕಞ್ಞಾಯ ಕಾರಣಾ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಭಾತರೋ ವಾಸವಸ್ಸೇತೇ, ಇದ್ಧಿಮನ್ತೋ ಯಸಸ್ಸಿನೋ।

ತೇಸು ಕಾಲಕಞ್ಚಾ ಮಹಾಭಿಸ್ಮಾತಿ ಕಾಲಕಞ್ಚಾ ಚ ಮಹನ್ತೇ ಭಿಂಸನೇ ಅತ್ತಭಾವೇ ಮಾಪೇತ್ವಾ ಆಗಮಿಂಸು। ಅಸುರಾ ದಾನವೇಘಸಾತಿ ದಾನವೇಘಸಾ ನಾಮ ಅಞ್ಞೇ ಧನುಗ್ಗಹಅಸುರಾ। ವೇಪಚಿತ್ತಿ ಸುಚಿತ್ತಿ ಚ, ಪಹಾರಾದೋ ನಮುಚೀ ಸಹಾತಿ
ವೇಪಚಿತ್ತಿಅಸುರೋ, ಸುಚಿತ್ತಿಅಸುರೋ ಚಾತಿ ಏತೇ ಚ ಅಸುರಾ ನಮುಚಿ ಚ ಮಾರೋ ದೇವಪುತ್ತೋ
ಏತೇಹಿ ಸಹೇವ ಆಗತೋ। ಇಮೇ ಅಸುರಾ ಮಹಾಸಮುದ್ದವಾಸಿನೋ, ಅಯಂ ಪರನಿಮ್ಮಿತದೇವಲೋಕವಾಸೀ,
ಕಸ್ಮಾ ಏತೇಹಿ ಸಹಾಗತೋತಿ? ಅಚ್ಛನ್ದಿಕತ್ತಾ। ತೇಪಿ ಹಿ ಅಚ್ಛನ್ದಿಕಾ ಅಭಬ್ಬಾ, ಅಯಮ್ಪಿ
ತಾದಿಸೋಯೇವ। ತಸ್ಮಾ ಧಾತುಸೋ ಸಂಸನ್ದಮಾನೋ ಆಗತೋ।

ಸತಞ್ಚ ಬಲಿಪುತ್ತಾನನ್ತಿ ಬಲಿನೋ ಮಹಾಅಸುರಸ್ಸ ಪುತ್ತಾನಂ ಸತಂ। ಸಬ್ಬೇ ವೇರೋಚನಾಮಕಾತಿ ಸಬ್ಬೇ ಅತ್ತನೋ ಮಾತುಲಸ್ಸ ರಾಹುಸ್ಸೇವ ನಾಮಧರಾ। ಸನ್ನಯ್ಹಿತ್ವಾ ಬಲಿಸೇನನ್ತಿ ಅತ್ತನೋ ಬಲಿಸೇನಂ ಸನ್ನಯ್ಹಿತ್ವಾ ಸಬ್ಬೇ ಕತಸನ್ನಾಹಾವ ಹುತ್ವಾ। ರಾಹುಭದ್ದಮುಪಾಗಮುನ್ತಿ ರಾಹುಅಸುರಿನ್ದಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು। ಸಮಯೋ ದಾನಿ ಭದ್ದನ್ತೇತಿ ಭದ್ದಂ ತವ ಹೋತು, ಸಮಯೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಸಮಿತಿಂ ವನಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ ದಸ್ಸನಾಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ।

೩೪೦. ಆಪೋ ಚ ದೇವಾ ಪಥವೀ, ತೇಜೋ ವಾಯೋ ತದಾಗಮುನ್ತಿ ಆಪೋಕಸಿಣಾದೀಸು ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ನಿಬ್ಬತ್ತಾ ಆಪೋತಿಆದಿನಾಮಕಾ ದೇವಾ ಆಗಮುಂ। ವರುಣಾ ವಾರಣಾ ದೇವಾ, ಸೋಮೋ ಚ ಯಸಸಾ ಸಹಾತಿ ವರುಣದೇವತಾ , ವಾರಣದೇವತಾ, ಸೋಮದೇವತಾತಿ ಏವಂ ನಾಮಕಾ ಚ ದೇವಾ ಯಸಸಾ ನಾಮ ದೇವೇನ ಸಹಾಗತಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಮೇತ್ತಾಕರುಣಾಕಾಯಿಕಾತಿ ಮೇತ್ತಾಝಾನೇ ಚ ಕರುಣಾಝಾನೇ ಚ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕತ್ವಾ ನಿಬ್ಬತ್ತದೇವಾ। ಆಗುಂ ದೇವಾ ಯಸಸ್ಸಿನೋತಿ ಏತೇಪಿ ಮಹಾಯಸಾ ದೇವಾ ಆಗತಾ।

ದಸೇತೇ ದಸಧಾ ಕಾಯಾ, ಸಬ್ಬೇ ನಾನತ್ತವಣ್ಣಿನೋತಿ ತೇ ದಸಧಾ ಠಿತಾ ದಸ ದೇವಕಾಯಾ ಸಬ್ಬೇ ನೀಲಾದಿವಸೇನ ನಾನತ್ತವಣ್ಣಾ ಆಗತಾತಿ ಅತ್ಥೋ।

ವೇಣ್ಡೂ ಚ ದೇವಾತಿ ವೇಣ್ಡುದೇವತಾ ಚ। ಸಹಲಿ ಚಾತಿ ಸಹಲಿದೇವತಾ ಚ। ಅಸಮಾ ಚ ದುವೇ ಯಮಾತಿ ಅಸಮದೇವತಾ ಚ ದ್ವೇ ಚ ಯಮಕಾ ದೇವಾ। ಚನ್ದಸ್ಸುಪನಿಸಾ ದೇವಾ, ಚನ್ದಮಾಗುಂ ಪುರಕ್ಖತ್ವಾತಿ ಚನ್ದನಿಸ್ಸಿತಕಾ ದೇವಾ ಚನ್ದಂ ಪುರತೋ ಕತ್ವಾ ಆಗತಾ। ತಥಾ ಸೂರಿಯನಿಸ್ಸಿತಕಾ ದೇವಾ ಸೂರಿಯಂ ಪುರಕ್ಖತ್ವಾ। ನಕ್ಖತ್ತಾನಿ ಪುರಕ್ಖತ್ವಾತಿ ನಕ್ಖತ್ತನಿಸ್ಸಿತಾಪಿ ದೇವಾ ನಕ್ಖತ್ತಾನಿ ಪುರತೋ ಕತ್ವಾ ಆಗತಾ। ಆಗುಂ ಮನ್ದವಲಾಹಕಾತಿ ವಾತವಲಾಹಕಾ, ಅಬ್ಭವಲಾಹಕಾ, ಉಣ್ಹವಲಾಹಕಾ ಏತೇ ಸಬ್ಬೇಪಿ ವಲಾಹಕಾಯಿಕಾ ‘‘ಮನ್ದವಲಾಹಕಾ’’ ನಾಮ ವುಚ್ಚನ್ತಿ। ತೇಪಿ ಆಗತಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ವಸೂನಂ ವಾಸವೋ ಸೇಟ್ಠೋ, ಸಕ್ಕೋಪಾಗಾ ಪುರಿನ್ದದೋತಿ ವಸೂನಂ ದೇವತಾನಂ ಸೇಟ್ಠೋ ವಾಸವೋ ಯೋ ಸಕ್ಕೋತಿ ಚ, ಪುರಿನ್ದದೋತಿ ಚ ವುಚ್ಚತಿ, ಸೋಪಿ ಆಗತೋ।

ದಸೇತೇ ದಸಧಾ ಕಾಯಾತಿ ಏತೇಪಿ ದಸ ದೇವಕಾಯಾ ದಸಧಾವ ಆಗತಾ। ಸಬ್ಬೇ ನಾನತ್ತವಣ್ಣಿನೋತಿ ನೀಲಾದಿವಸೇನ ನಾನತ್ತವಣ್ಣಾ।

ಅಥಾಗುಂ ಸಹಭೂ ದೇವಾತಿ ಅಥ ಸಹಭೂ ನಾಮ ದೇವಾ ಆಗತಾ। ಜಲಮಗ್ಗಿಸಿಖಾರಿವಾತಿ ಅಗ್ಗಿಸಿಖಾ ವಿಯ ಜಲನ್ತಾ। ಜಲಮಗ್ಗಿ ಚ ಸಿಖಾರಿವಾತಿ ಇಮಾನಿ ತೇಸಂ ನಾಮಾನೀತಿಪಿ ವುತ್ತಂ। ಅರಿಟ್ಠಕಾ ಚ ರೋಜಾ ಚಾತಿ ಅರಿಟ್ಠಕದೇವಾ ಚ ರೋಜದೇವಾ ಚ। ಉಮಾಪುಪ್ಫನಿಭಾಸಿನೋತಿ ಉಮಾಪುಪ್ಫದೇವಾ ನಾಮ ಏತೇ ದೇವಾ । ಉಮಾಪುಪ್ಫಸದಿಸಾ ಹಿ ತೇಸಂ ಸರೀರಾಭಾ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಉಮಾಪುಪ್ಫನಿಭಾಸಿನೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚನ್ತಿ।

ವರುಣಾ ಸಹಧಮ್ಮಾ ಚಾತಿ ಏತೇ ಚ ದ್ವೇ ಜನಾ। ಅಚ್ಚುತಾ ಚ ಅನೇಜಕಾತಿ ಅಚ್ಚುತದೇವತಾ ಚ ಅನೇಜಕದೇವತಾ ಚ। ಸುಲೇಯ್ಯರುಚಿರಾ ಆಗುನ್ತಿ ಸುಲೇಯ್ಯಾ ಚ ರುಚಿರಾ ಚ ಆಗತಾ। ಆಗುಂ ವಾಸವನೇಸಿನೋತಿ ವಾಸವನೇಸೀದೇವಾ ನಾಮ ಆಗತಾ। ದಸೇತೇ ದಸಧಾ ಕಾಯಾತಿ ಏತೇಪಿ ದಸದೇವಕಾಯಾ ದಸಧಾವ ಆಗತಾ।

ಸಮಾನಾ ಮಹಾಸಮಾನಾತಿ ಸಮಾನಾ ಚ ಮಹಾಸಮಾನಾ ಚ। ಮಾನುಸಾ ಮಾನುಸುತ್ತಮಾತಿ ಮಾನುಸಾ ಚ ಮಾನುಸುತ್ತಮಾ ಚ। ಖಿಡ್ಡಾಪದೋಸಿಕಾ ಆಗುಂ, ಆಗುಂ ಮನೋಪದೋಸಿಕಾತಿ ಖಿಡ್ಡಾಪದೋಸಿಕಾ ಮನೋಪದೋಸಿಕಾ ಚ ದೇವಾ ಆಗತಾ।

ಅಥಾಗುಂ ಹರಯೋ ದೇವಾತಿ ಹರಿದೇವಾ ನಾಮ ಆಗತಾ। ಯೇ ಚ ಲೋಹಿತವಾಸಿನೋತಿ ಲೋಹಿತವಾಸಿನೋ ಚ ಆಗತಾ। ಪಾರಗಾ ಮಹಾಪಾರಗಾತಿ ಏತೇ ಚ ದುವಿಧಾ ಆಗತಾ। ದಸೇತೇ ದಸಧಾ ಕಾಯಾತಿ ಏತೇಪಿ ದಸದೇವಕಾಯಾ ದಸಧಾವ ಆಗತಾ।

ಸುಕ್ಕಾ ಕರಮ್ಭಾ ಅರುಣಾ, ಆಗುಂ ವೇಘನಸಾ ಸಹಾತಿ ಏತೇ ಸುಕ್ಕಾದಯೋ ತಯೋ, ತೇಹಿ ಸಹ ವೇಘನಸಾ ಚ ಆಗತಾ। ಓದಾತಗಯ್ಹಾ ಪಾಮೋಕ್ಖಾತಿ ಓದಾತಗಯ್ಹಾ ನಾಮ ಪಾಮೋಕ್ಖದೇವಾ ಆಗತಾ। ಆಗುಂ ದೇವಾ ವಿಚಕ್ಖಣಾತಿ ವಿಚಕ್ಖಣಾ ನಾಮ ದೇವಾ ಆಗತಾ।

ಸದಾಮತ್ತಾ ಹಾರಗಜಾತಿ ಸದಾಮತ್ತಾ ಚ ಹಾರಗಜಾ ಚ। ಮಿಸ್ಸಕಾ ಚ ಯಸಸ್ಸಿನೋತಿ ಯಸಸಮ್ಪನ್ನಾ ಮಿಸ್ಸಕದೇವಾ ಚ। ಥನಯಂ ಆಗ ಪಜ್ಜುನ್ನೋತಿ ಪಜ್ಜುನ್ನೋ ಚ ದೇವರಾಜಾ ಥನಯನ್ತೋ ಆಗತೋ। ಯೋ ದಿಸಾ ಅಭಿವಸ್ಸತೀತಿ ಯೋ ಯಂ ಯಂ ದಿಸಂ ಯಾತಿ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ದೇವೋ ವಸ್ಸತಿ। ದಸೇತೇ ದಸಧಾ ಕಾಯಾತಿ ಏತೇಪಿ ದಸದೇವಕಾಯಾ ದಸಧಾ ಆಗತಾ।

ಖೇಮಿಯಾ ತುಸಿತಾ ಯಾಮಾತಿ ಖೇಮಿಯಾ ದೇವಾ ತುಸಿತಪುರವಾಸಿನೋ ಚ ಯಾಮಾದೇವಲೋಕವಾಸಿನೋ ಚ। ಕಥಕಾ ಚ ಯಸಸ್ಸಿನೋತಿ ಯಸಸಮ್ಪನ್ನಾ ಕಥಕದೇವಾ ಚ। ಪಾಳಿಯಂ ಪನ ‘‘ಕಟ್ಠಕಾ ಚಾ’’ತಿ ಲಿಖನ್ತಿ। ಲಮ್ಬೀತಕಾ ಲಾಮಸೇಟ್ಠಾತಿ ಲಮ್ಬಿತಕದೇವಾ ಚ ಲಾಮಸೇಟ್ಠದೇವಾ ಚ। ಜೋತಿನಾಮಾ ಚ ಆಸವಾತಿ ಪಬ್ಬತಮತ್ಥಕೇ ಕತನಳಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧೋ ವಿಯ ಜೋತಮಾನಾ ಜೋತಿದೇವಾ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ, ತೇ ಚ ಆಸಾ ಚ ದೇವಾ ಆಗತಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಾಳಿಯಂ ಪನ ‘‘ಜಾತಿನಾಮಾ’’ತಿ ಲಿಖನ್ತಿ। ಆಸಾ ದೇವತಾ ಛನ್ದವಸೇನ ಆಸವಾತಿ ವುತ್ತಾ। ನಿಮ್ಮಾನರತಿನೋ ಆಗುಂ, ಅಥಾಗುಂ ಪರನಿಮ್ಮಿತಾ। ದಸೇತೇ ದಸಧಾ ಕಾಯಾತಿ ಏತೇಪಿ ದಸ ದೇವಕಾಯಾ ದಸಧಾವ ಆಗತಾ।

ಸಟ್ಠೇತೇ ದೇವನಿಕಾಯಾತಿ ಏತೇ ಚ ಆಪೋ ಚ ದೇವಾತಿಆದಿಕಾ ಛ ದಸಕಾ ಸಟ್ಠಿ ದೇವನಿಕಾಯಾ ಸಬ್ಬೇ ನೀಲಾದಿವಸೇನ ನಾನತ್ತವಣ್ಣಿನೋ। ನಾಮನ್ವಯೇನ ಆಗಚ್ಛುನ್ತಿ ನಾಮಭಾಗೇನ ನಾಮಕೋಟ್ಠಾಸೇನ ಆಗತಾ। ಯೇ ಚಞ್ಞೇ ಸದಿಸಾ ಸಹಾತಿ
ಯೇ ಚ ಅಞ್ಞೇಪಿ ತೇಹಿ ಸದಿಸಾ ವಣ್ಣತೋಪಿ ನಾಮತೋಪಿ ಏತಾದಿಸಾಯೇವ ಸೇಸಚಕ್ಕವಾಳೇಸು ದೇವಾ,
ತೇಪಿ ಆಗತಾಯೇವಾತಿ ಏಕಪದೇನೇವ ಕಲಾಪಂ ವಿಯ ಪುಟಕಂ ವಿಯ ಚ ಕತ್ವಾ ಸಬ್ಬಾ ದೇವತಾ
ನಿದ್ದಿಸತಿ।

ಏವಂ ದಸಸು ಲೋಕಧಾತುಸಹಸ್ಸೇಸು ದೇವಕಾಯೇ ನಿದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ಇದಾನಿ ಯದತ್ಥಂ ತೇ ಆಗತಾ, ತಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಪವುಟ್ಠಜಾತಿನ್ತಿ ಗಾಥಮಾಹ। ತಸ್ಸತ್ಥೋ – ಪವುಟ್ಠಾ ವಿಗತಾ ಜಾತಿ ಅಸ್ಸಾತಿ ಅರಿಯಸಙ್ಘೋ ಪವುಟ್ಠಜಾತಿ ನಾಮ, ತಂ ಪವುಟ್ಠಜಾತಿಂ ರಾಗದೋಸಮೋಹಖೀಲಾನಂ ಅಭಾವಾ ಅಖೀಲಂ ಚತ್ತಾರೋ ಓಘೇ ತರಿತ್ವಾ ಠಿತತ್ತಾ ಓಘತಿಣ್ಣಂ ಚತುನ್ನಂ ಆಸವಾನಂ ಅಭಾವೇನ ಅನಾಸವಂ ಅರಿಯಸಙ್ಘಂ ದಕ್ಖೇಮ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮ। ತೇಸಞ್ಞೇವ ಓಘಾನಂ ತಿಣ್ಣತ್ತಾ ಓಘತರಂ ಆಗುಂ ಅಕರಣತೋ ನಾಗಂ। ಅಸಿತಾತಿಗನ್ತಿ
ಕಾಳಕಭಾವಾತೀತಂ ಚನ್ದಂವ ಸಿರಿಯಾ ವಿರೋಚಮಾನಂ ದಸಬಲಞ್ಚ ದಕ್ಖೇಮ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮಾತಿ
ಏತದತ್ಥಂ ಸಬ್ಬೇಪಿ ತೇ ನಾಮನ್ವಯೇನ ಆಗಚ್ಛುಂ, ಯೇ ಚಞ್ಞೇ ಸದಿಸಾ ಸಹಾತಿ।

೩೪೧. ಇದಾನಿ ಬ್ರಹ್ಮಾನೋ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಸುಬ್ರಹ್ಮಾ ಪರಮತ್ತೋ ಚಾತಿಆದಿಮಾಹ। ತತ್ಥ ಸುಬ್ರಹ್ಮಾತಿ ಏಕೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ। ಪರಮತ್ತೋಪಿ ಬ್ರಹ್ಮಾವ। ಪುತ್ತಾ ಇದ್ಧಿಮತೋ ಸಹಾತಿ ಏತೇ ಇದ್ಧಿಮತೋ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಪುತ್ತಾ ಅರಿಯಬ್ರಹ್ಮಾನೋ ಸಹೇವ ಆಗತಾ। ಸನಙ್ಕುಮಾರೋ ತಿಸ್ಸೋ ಚಾತಿ ಸನಙ್ಕುಮಾರೋ ಚ ತಿಸ್ಸಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾ ಚ। ಸೋಪಾಗಾತಿ ಸೋಪಿ ಆಗತೋ।

‘‘ಸಹಸ್ಸಂ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾನಂ, ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾಭಿತಿಟ್ಠತಿ।

ಉಪಪನ್ನೋ ಜುತಿಮನ್ತೋ, ಭಿಸ್ಮಾಕಾಯೋ ಯಸಸ್ಸಿ ಸೋ’’ತಿ॥ –

ಏತ್ಥ ಸಹಸ್ಸಂ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾನನ್ತಿ ಏಕಙ್ಗುಲಿಯಾ ಏಕಸಹಸ್ಸಚಕ್ಕವಾಳೇ ದಸಹಿ ಅಙ್ಗುಲೀಹಿ ದಸಸಹಸ್ಸಿಚಕ್ಕವಾಳೇ ಆಲೋಕಫರಣಸಮತ್ಥಾನಂ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾನಂ ಸಹಸ್ಸಂ ಆಗತಂ। ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾಭಿತಿಟ್ಠತೀತಿ ಯತ್ಥ ಏಕೇಕೋ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾ ಅಞ್ಞೇ ಬ್ರಹ್ಮೇ ಅಭಿಭವಿತ್ವಾ ತಿಟ್ಠತಿ। ಉಪಪನ್ನೋತಿ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ನಿಬ್ಬತ್ತೋ। ಜುತಿಮನ್ತೋತಿ ಆನುಭಾವಸಮ್ಪನ್ನೋ। ಭಿಸ್ಮಾಕಾಯೋತಿ ಮಹಾಕಾಯೋ, ದ್ವೀಹಿ ತೀಹಿ ಮಾಗಧಿಕೇಹಿ ಗಾಮಕ್ಖೇತ್ತೇಹಿ ಸಮಪ್ಪಮಾಣಅತ್ತಭಾವೋ। ಯಸಸ್ಸಿಸೋತಿ ಅತ್ತಭಾವಸಿರೀಸಙ್ಖಾತೇನ ಯಸೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ।

ದಸೇತ್ಥ ಇಸ್ಸರಾ ಆಗುಂ, ಪಚ್ಚೇಕವಸವತ್ತಿನೋತಿ ಏತಸ್ಮಿಞ್ಚ ಬ್ರಹ್ಮಸಹಸ್ಸೇ ಯೇ ಪಾಟಿಯೇಕ್ಕಂ ಪಾಟಿಯೇಕ್ಕಂ ವಸಂ ವತ್ತೇನ್ತಿ, ಏವರೂಪಾ ದಸ ಇಸ್ಸರಾ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾನೋ ಆಗತಾ। ತೇಸಞ್ಚ ಮಜ್ಝತೋ ಆಗ, ಹಾರಿತೋ ಪರಿವಾರಿತೋತಿ ತೇಸಂ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂ ಮಜ್ಝೇ ಹಾರಿತೋ ನಾಮ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾ ಸತಸಹಸ್ಸಬ್ರಹ್ಮಪರಿವಾರೋ ಆಗತೋ।

೩೪೨. ತೇ ಚ ಸಬ್ಬೇ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತೇ, ಸಇನ್ದೇ ದೇವೇ ಸಬ್ರಹ್ಮಕೇತಿ ತೇ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಸಕ್ಕಂ ದೇವರಾಜಾನಂ ಜೇಟ್ಠಕಂ ಕತ್ವಾ ಆಗತೇ ದೇವಕಾಯೇ, ಹಾರಿತಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾನಂ ಜೇಟ್ಠಕಂ ಕತ್ವಾ ಆಗತೇ ಬ್ರಹ್ಮಕಾಯೇ ಚ। ಮಾರಸೇನಾ ಅಭಿಕ್ಕಾಮೀತಿ ಮಾರಸೇನಾ ಅಭಿಗತಾ। ಪಸ್ಸ ಕಣ್ಹಸ್ಸ ಮನ್ದಿಯನ್ತಿ ಕಾಳಕಸ್ಸ ಮಾರಸ ಬಾಲಭಾವಂ ಪಸ್ಸಥ।

ಏಥ ಗಣ್ಹಥ ಬನ್ಧಥಾತಿ ಏವಂ ಅತ್ತನೋ ಪರಿಸಂ ಆಣಾಪೇಸಿ। ರಾಗೇನ ಬದ್ಧಮತ್ಥು ವೋತಿ ಸಬ್ಬಂ ವೋ ಇದಂ ದೇವಮಣ್ಡಲಂ ರಾಗೇನ ಬದ್ಧಂ ಹೋತು। ಸಮನ್ತಾ ಪರಿವಾರೇಥ, ಮಾ ವೋ ಮುಞ್ಚಿತ್ಥ ಕೋಚಿ ನನ್ತಿ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಏಕೋಪಿ ಏತೇಸು ಏಕಮ್ಪಿ ಮಾ ಮುಞ್ಚಿ। ‘‘ಮಾ ವೋ ಮುಞ್ಚೇಥಾ’’ತಿಪಿ ಪಾಠೋ, ಏಸೇವತ್ಥೋ।

ಇತಿ ತತ್ಥ ಮಹಾಸೇನೋ, ಕಣ್ಹೋ ಸೇನಂ ಅಪೇಸಯೀತಿ ಏವಂ ತತ್ಥ ಮಹಾಸಮಯೇ ಮಹಾಸೇನೋ ಮಾರೋ ಮಾರಸೇನಂ ಅಪೇಸಯಿ। ಪಾಣಿನಾ ತಲಮಾಹಚ್ಚಾತಿ ಹತ್ಥೇನ ಪಥವೀತಲಂ ಪಹರಿತ್ವಾ। ಸರಂ ಕತ್ವಾನ ಭೇರವನ್ತಿ ಮಾರವಿಭಿಂಸಕದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಭಯಾನಕಂ ಸರಞ್ಚ ಕತ್ವಾ।

ಯಥಾ ಪಾವುಸ್ಸಕೋ ಮೇಘೋ, ಥನಯನ್ತೋ ಸವಿಜ್ಜುಕೋತಿ ಸವಿಜ್ಜುಕೋ ಪಾವುಸ್ಸಕಮೇಘೋ ವಿಯ ಮಹಾಗಜ್ಜಿತಂ ಗಜ್ಜನ್ತೋ। ತದಾ ಸೋ ಪಚ್ಚುದಾವತ್ತೀತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಸೋ ಮಾರೋ ತಂ ವಿಭಿಂಸನಕಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಪಟಿನಿವತ್ತೋ । ಸಙ್ಕುದ್ಧೋ ಅಸಯಂ ವಸೇತಿ ಸುಟ್ಠು ಕುದ್ಧೋ ಕುಪಿತೋ ಕಞ್ಚಿ ವಸೇ ವತ್ತೇತುಂ
ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೋ ಅಸಯಂವಸೇ ಅಸಯಂವಸೀ ಅತ್ತನೋ ವಸೇನ ಅಕಾಮಕೋ ಹುತ್ವಾ ನಿವತ್ತೋ। ಭಗವಾ ಕಿರ
‘‘ಅಯಂ ಮಾರೋ ಇಮಂ ಮಹಾಸಮಾಗಮಂ ದಿಸ್ವಾ ‘ಅಭಿಸಮಯನ್ತರಾಯಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ ಅನ್ತರನ್ತರೇ
ಮಾರಸೇನಂ ಪೇಸೇತ್ವಾ ಮಾರಂ ವಿಭಿಂಸಕಂ ದಸ್ಸೇತೀ’’ತಿ ಅಞ್ಞಾಸಿ। ಪಕತಿ ಚೇಸಾ ಭಗವತೋ,
ಯತ್ಥ ಅಭಿಸಮಯೋ ನ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ತತ್ಥ ಮಾರಂ ವಿಭಿಂಸಕಂ ದಸ್ಸೇನ್ತಂ ನ ನಿವಾರೇತಿ। ಯತ್ಥ
ಪನ ಅಭಿಸಮಯೋ ಹೋತಿ, ತತ್ಥ ಯಥಾ ಪರಿಸಾ ನೇವ ಮಾರಸ್ಸ ರೂಪಂ ಪಸ್ಸತಿ, ನ ಸದ್ದಂ ಸುಣಾತಿ,
ಏವಂ ಅಧಿಟ್ಠಾತೀತಿ। ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ ಸಮಾಗಮೇ ಮಹಾಭಿಸಮಯೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ತಸ್ಮಾ ಯಥಾ ದೇವತಾ
ನೇವ ತಸ್ಸ ರೂಪಂ ಪಸ್ಸನ್ತಿ, ನ ಸದ್ದಂ ಸುಣನ್ತಿ, ಏವಂ ಅಧಿಟ್ಠಾಸಿ। ತೇನ ವುತ್ತಂ
–‘‘ತದಾ ಸೋ ಪಚ್ಚುದಾವತ್ತಿ, ಸಙ್ಕುದ್ಧೋ ಅಸಯಂವಸೇ’’ತಿ।

೩೪೩. ತಞ್ಚ ಸಬ್ಬಂ ಅಭಿಞ್ಞಾಯ, ವವತ್ಥಿತ್ವಾನ ಚಕ್ಖುಮಾತಿ ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಭಗವಾ ಜಾನಿತ್ವಾ ವವತ್ಥಪೇತ್ವಾ ಚ।

ಮಾರಸೇನಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾ, ತೇ ವಿಜಾನಾಥ ಭಿಕ್ಖವೋತಿ ಭಿಕ್ಖವೇ ಮಾರಸೇನಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾ, ತೇ ತುಮ್ಹೇ ಅತ್ತನೋ ಅನುರೂಪಂ ವಿಜಾನಾಥ, ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಥಾತಿ ವದತಿ। ಆತಪ್ಪಮಕರುನ್ತಿ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿಂ ಪವಿಸನತ್ಥಾಯ ವೀರಿಯಂ ಆರಭಿಂಸು। ವೀತರಾಗೇಹಿ ಪಕ್ಕಾಮುನ್ತಿ ಮಾರೋ ಚ ಮಾರಸೇನಾ ಚ ವೀತರಾಗೇಹಿ ಅರಿಯೇಹಿ ದೂರತೋವ ಅಪಕ್ಕಮುಂ। ನೇಸಂ ಲೋಮಾಪಿ ಇಞ್ಜಯುನ್ತಿ ತೇಸಂ ವೀತರಾಗಾನಂ ಲೋಮಾನಿಪಿ ನ ಚಾಲಯಿಂಸು। ಅಥ ಮಾರೋ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ ಆರಬ್ಭ ಇಮಂ ಗಾಥಂ ಅಭಾಸಿ –

‘‘ಸಬ್ಬೇ ವಿಜಿತಸಙ್ಗಾಮಾ, ಭಯಾತೀತಾ ಯಸಸ್ಸಿನೋ।

ಮೋದನ್ತಿ ಸಹ ಭೂತೇಹಿ, ಸಾವಕಾ ತೇ ಜನೇಸುತಾ’’ತಿ॥

ತತ್ಥ ಮೋದನ್ತಿ ಸಹ ಭೂತೇಹೀತಿ ದಸಬಲಸ್ಸ ಸಾಸನೇ ಭೂತೇಹಿ ಸಞ್ಜಾತೇಹಿ ಅರಿಯೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಮೋದನ್ತಿ ಪಮೋದನ್ತಿ। ಜನೇಸುತಾತಿ ಜನೇ ವಿಸ್ಸುತಾ ಪಾಕಟಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ।

ಇದಂ ಪನ ಮಹಾಸಮಯಸುತ್ತಂ ನಾಮ
ದೇವತಾನಂ ಪಿಯಂ ಮನಾಪಂ, ತಸ್ಮಾ ಮಙ್ಗಲಂ ವದನ್ತೇನ ಅಭಿನವಟ್ಠಾನೇಸು ಇದಮೇವ ಸುತ್ತಂ
ವತ್ತಬ್ಬಂ। ದೇವತಾ ಕಿರ –‘‘ಇಮಂ ಸುತ್ತಂ ಸುಣಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಓಹಿತಸೋತಾ ವಿಚರನ್ತಿ। ದೇಸನಾಪರಿಯೋಸಾನೇ ಪನಸ್ಸ ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸದೇವತಾ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ತಾ, ಸೋತಾಪನ್ನಾದೀನಂ ಗಣನಾ ನತ್ಥಿ।

ದೇವತಾನಞ್ಚಸ್ಸ ಪಿಯಮನಾಪಭಾವೇ ಇದಂ ವತ್ಥು – ಕೋಟಿಪಬ್ಬತವಿಹಾರೇ
ಕಿರ ನಾಗಲೇಣದ್ವಾರೇ ನಾಗರುಕ್ಖೇ ಏಕಾ ದೇವಧೀತಾ ವಸತಿ। ಏಕೋ ದಹರೋ ಅನ್ತೋಲೇಣೇ ಇಮಂ
ಸುತ್ತಂ ಸಜ್ಝಾಯತಿ। ದೇವಧೀತಾ ಸುತ್ವಾ ಸುತ್ತಪರಿಯೋಸಾನೇ ಮಹಾಸದ್ದೇನ ಸಾಧುಕಾರಮದಾಸಿ।
ಕೋ ಏಸೋತಿ। ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ದೇವಧೀತಾತಿ। ಕಸ್ಮಾ ಸಾಧುಕಾರಮದಾಸೀತಿ? ಭನ್ತೇ, ದಸಬಲೇನ
ಮಹಾವನೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಕಥಿತದಿವಸೇ ಇಮಂ ಸುತ್ತಂ ಸುತ್ವಾ ಅಜ್ಜ ಅಸ್ಸೋಸಿಂ, ಭಗವತಾ
ಕಥಿತತೋ ಏಕಕ್ಖರಮ್ಪಿ ಅಹಾಪೇತ್ವಾ ಸುಗ್ಗಹಿತೋ ಅಯಂ ಧಮ್ಮೋ ತುಮ್ಹೇಹೀತಿ। ದಸಬಲಸ್ಸ
ಕಥಯತೋ ಸುತಂ ತಯಾತಿ? ಆಮ, ಭನ್ತೇತಿ। ಮಹಾ ಕಿರ ದೇವತಾಸನ್ನಿಪಾತೋ ಅಹೋಸಿ, ತ್ವಂ ಕತ್ಥ
ಠಿತಾ ಸುಣೀತಿ?

ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಮಹಾವನವಾಸಿಯಾ ದೇವತಾ, ಮಹೇಸಕ್ಖಾಸು ಪನ ದೇವತಾಸು
ಆಗಚ್ಛನ್ತೀಸು ಜಮ್ಬುದೀಪೇ ಓಕಾಸಂ ನಾಲತ್ಥಂ, ಅಥ ಇಮಂ ತಮ್ಬಪಣ್ಣಿದೀಪಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ
ಜಮ್ಬುಕೋಲಪಟ್ಟನೇ ಠತ್ವಾ ಸೋತುಂ ಆರದ್ಧಮ್ಹಿ, ತತ್ರಾಪಿ ಮಹೇಸಕ್ಖಾಸು ದೇವತಾಸು
ಆಗಚ್ಛನ್ತೀಸು ಅನುಕ್ಕಮೇನ ಪಟಿಕ್ಕಮಮಾನಾ ರೋಹಣಜನಪದೇ ಮಹಾಗಾಮಸ್ಸ ಪಿಟ್ಠಿಭಾಗತೋ
ಸಮುದ್ದೇ ಗಲಪ್ಪಮಾಣಂ ಉದಕಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ತತ್ಥ ಠಿತಾ ಅಸ್ಸೋಸಿನ್ತಿ। ತುಯ್ಹಂ
ಠಿತಟ್ಠಾನತೋ ದೂರೇ ಸತ್ಥಾರಂ ಪಸ್ಸಸಿ ದೇವತೇತಿ? ಕಿಂ ಕಥೇಥ, ಭನ್ತೇ, ಸತ್ಥಾ ಮಹಾವನೇ
ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇನ್ತೋ ನಿರನ್ತರಂ ಮಮಞ್ಞೇವ ಓಲೋಕೇತೀತಿ ಮಞ್ಞಮಾನಾ ಓತಪ್ಪಮಾನಾ ಊಮೀಸು
ನಿಲಯಾಮೀತಿ।

ತಂ ದಿವಸಂ ಕಿರ ಕೋಟಿಸತಸಹಸ್ಸದೇವತಾ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ತಾ,
ತುಮ್ಹೇಪಿ ತದಾ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ತಾತಿ? ನತ್ಥಿ, ಭನ್ತೇ। ಅನಾಗಾಮಿಫಲಂ ಪತ್ತತ್ಥ ಮಞ್ಞೇತಿ?
ನತ್ಥಿ, ಭನ್ತೇ। ಸಕದಾಗಾಮಿಫಲಂ ಪತ್ತತ್ಥ ಮಞ್ಞೇತಿ? ನತ್ಥಿ, ಭನ್ತೇ। ತಯೋ ಮಗ್ಗೇ ಪತ್ತಾ
ದೇವತಾ ಕಿರ ಗಣನಪಥಂ ಅತೀತಾ, ಸೋತಾಪನ್ನಾ ಜಾತತ್ಥ
ಮಞ್ಞೇತಿ? ದೇವತಾ ತಂ ದಿವಸಂ ಸೋತಾಪತ್ತಿಫಲಂ ಪತ್ತತ್ತಾ ಹರಾಯಮಾನಾ –‘‘ಅಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬಂ
ಪುಚ್ಛತಿ ಅಯ್ಯೋ’’ತಿ ಆಹ। ತತೋ ನಂ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಆಹ – ‘‘ಸಕ್ಕಾ ಪನ ದೇವತೇ, ತವ
ಅತ್ತಭಾವಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ದಸ್ಸೇತು’’ನ್ತಿ? ನ ಸಕ್ಕಾ ಭನ್ತೇ ಸಕಲಕಾಯಂ
ದಸ್ಸೇತುಂ, ಅಙ್ಗುಲಿಪಬ್ಬಮತ್ತಂ ದಸ್ಸೇಸ್ಸಾಮಿ ಅಯ್ಯಸ್ಸಾತಿ ಕುಞ್ಚಿಕಛಿದ್ದೇನ
ಅಙ್ಗುಲಿಂ ಅನ್ತೋಲೇಣಾಭಿಮುಖಂ ಅಕಾಸಿ, ಚನ್ದಸಹಸ್ಸಸೂರಿಯಸಹಸ್ಸಉಗ್ಗಮನಕಾಲೋ ವಿಯ ಅಹೋಸಿ।
ದೇವಧೀತಾ ‘‘ಅಪ್ಪಮತ್ತಾ, ಭನ್ತೇ, ಹೋಥಾ’’ತಿ ದಹರಭಿಕ್ಖುಂ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಅಗಮಾಸಿ। ಏವಂ ಇಮಂ ಸುತ್ತಂ ದೇವತಾನಂ ಪಿಯಂ ಮನಾಪಂ, ಮಮಾಯನ್ತಿ ನಂ ದೇವತಾತಿ।

ಇತಿ ಸುಮಙ್ಗಲವಿಲಾಸಿನಿಯಾ ದೀಘನಿಕಾಯಟ್ಠಕಥಾಯಂ

ಮಹಾಸಮಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

CAMINO AL DESPERTAR
Facebook: https://www.facebook.com/pages/Camino…
Blog: http://caminoaldespertarr.blogspot.co…
Youtube 1: http://www.youtube.com/channel/UCt174…
Youtube 2: https://www.youtube.com/channel/UCJ9z…