Talking Book in Kannada - Buddha11:06 mins
The story of Gautham Buddha, the founder of one of the major religions
in the world - Buddhism, it depicts his journey from a prince to an awakened being.
೧೧. ಸಕ್ಕಸಂಯುತ್ತಂ
೧೧. ಸಕ್ಕಸಂಯುತ್ತಂ
೧. ಪಠಮವಗ್ಗೋ
೧. ಸುವೀರಸುತ್ತಂ
೨೪೭. ಏವಂ
ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ।
ತತ್ರ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ। ‘‘ಭದನ್ತೇ’’ತಿ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ
ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಸುರಾ ದೇವೇ ಅಭಿಯಂಸು। ಅಥ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸುವೀರಂ ದೇವಪುತ್ತಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘ಏತೇ, ತಾತ ಸುವೀರ,
ಅಸುರಾ ದೇವೇ ಅಭಿಯನ್ತಿ। ಗಚ್ಛ, ತಾತ ಸುವೀರ, ಅಸುರೇ ಪಚ್ಚುಯ್ಯಾಹೀ’ತಿ। ‘ಏವಂ
ಭದ್ದನ್ತವಾ’ತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸುವೀರೋ ದೇವಪುತ್ತೋ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ
ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಪಮಾದಂ ಆಪಾದೇಸಿ [ಆಹರೇಸಿ (ಕತ್ಥಚಿ) ನವಙ್ಗುತ್ತರೇ ಸೀಹನಾದಸುತ್ತೇಪಿ]।
ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸುವೀರಂ ದೇವಪುತ್ತಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ –
‘ಏತೇ, ತಾತ ಸುವೀರ, ಅಸುರಾ ದೇವೇ ಅಭಿಯನ್ತಿ। ಗಚ್ಛ, ತಾತ ಸುವೀರ, ಅಸುರೇ
ಪಚ್ಚುಯ್ಯಾಹೀ’ತಿ। ‘ಏವಂ ಭದ್ದನ್ತವಾ’ತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸುವೀರೋ ದೇವಪುತ್ತೋ ಸಕ್ಕಸ್ಸ
ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಪಮಾದಂ ಆಪಾದೇಸಿ। ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸುವೀರಂ ದೇವಪುತ್ತಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘ಏತೇ, ತಾತ ಸುವೀರ, ಅಸುರಾ
ದೇವೇ ಅಭಿಯನ್ತಿ। ಗಚ್ಛ, ತಾತ ಸುವೀರ, ಅಸುರೇ ಪಚ್ಚುಯ್ಯಾಹೀ’ತಿ । ‘ಏವಂ ಭದ್ದನ್ತವಾ’ತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸುವೀರೋ ದೇವಪುತ್ತೋ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ತತಿಯಮ್ಪಿ ಪಮಾದಂ ಆಪಾದೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸುವೀರಂ ದೇವಪುತ್ತಂ ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –
‘‘ಅನುಟ್ಠಹಂ ಅವಾಯಾಮಂ, ಸುಖಂ ಯತ್ರಾಧಿಗಚ್ಛತಿ।
ಸುವೀರ ತತ್ಥ ಗಚ್ಛಾಹಿ, ಮಞ್ಚ ತತ್ಥೇವ ಪಾಪಯಾ’’ತಿ॥
‘‘ಅಲಸ್ವಸ್ಸ [ಅಲಸ’ಸ್ಸ (ಸೀ॰ ಪೀ॰), ಅಲಸ್ವಾಯಂ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)] ಅನುಟ್ಠಾತಾ, ನ ಚ ಕಿಚ್ಚಾನಿ ಕಾರಯೇ।
ಸಬ್ಬಕಾಮಸಮಿದ್ಧಸ್ಸ, ತಂ ಮೇ ಸಕ್ಕ ವರಂ ದಿಸಾ’’ತಿ॥
‘‘ಯತ್ಥಾಲಸೋ ಅನುಟ್ಠಾತಾ, ಅಚ್ಚನ್ತಂ ಸುಖಮೇಧತಿ।
ಸುವೀರ ತತ್ಥ ಗಚ್ಛಾಹಿ, ಮಞ್ಚ ತತ್ಥೇವ ಪಾಪಯಾ’’ತಿ॥
‘‘ಅಕಮ್ಮುನಾ [ಅಕಮ್ಮನಾ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)] ದೇವಸೇಟ್ಠ, ಸಕ್ಕ ವಿನ್ದೇಮು ಯಂ ಸುಖಂ।
ಅಸೋಕಂ ಅನುಪಾಯಾಸಂ, ತಂ ಮೇ ಸಕ್ಕ ವರಂ ದಿಸಾ’’ತಿ॥
‘‘ಸಚೇ ಅತ್ಥಿ ಅಕಮ್ಮೇನ, ಕೋಚಿ ಕ್ವಚಿ ನ ಜೀವತಿ।
ನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸ ಹಿ ಸೋ ಮಗ್ಗೋ, ಸುವೀರ ತತ್ಥ ಗಚ್ಛಾಹಿ।
ಮಞ್ಚ ತತ್ಥೇವ ಪಾಪಯಾ’’ತಿ॥
‘‘ಸೋ ಹಿ ನಾಮ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸಕಂ ಪುಞ್ಞಫಲಂ
ಉಪಜೀವಮಾನೋ ದೇವಾನಂ ತಾವತಿಂಸಾನಂ ಇಸ್ಸರಿಯಾಧಿಪಚ್ಚಂ ರಜ್ಜಂ ಕಾರೇನ್ತೋ
ಉಟ್ಠಾನವೀರಿಯಸ್ಸ ವಣ್ಣವಾದೀ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಇಧ ಖೋ ತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸೋಭೇಥ, ಯಂ ತುಮ್ಹೇ
ಏವಂ ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೇ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಪಬ್ಬಜಿತಾ ಸಮಾನಾ ಉಟ್ಠಹೇಯ್ಯಾಥ ಘಟೇಯ್ಯಾಥ ವಾಯಮೇಯ್ಯಾಥ ಅಪ್ಪತ್ತಸ್ಸ ಪತ್ತಿಯಾ ಅನಧಿಗತಸ್ಸ ಅಧಿಗಮಾಯ, ಅಸಚ್ಛಿಕತಸ್ಸ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ।
೨. ಸುಸೀಮಸುತ್ತಂ
೨೪೮. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ। ತತ್ರ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ। ‘‘ಭದನ್ತೇ’’ತಿ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಸುರಾ ದೇವೇ ಅಭಿಯಂಸು। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸುಸೀಮಂ [ಸುಸಿಮಂ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಕ॰)]
ದೇವಪುತ್ತಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘ಏತೇ, ತಾತ ಸುಸೀಮ, ಅಸುರಾ ದೇವೇ ಅಭಿಯನ್ತಿ। ಗಚ್ಛ, ತಾತ
ಸುಸೀಮ, ಅಸುರೇ ಪಚ್ಚುಯ್ಯಾಹೀ’ತಿ। ‘ಏವಂ ಭದ್ದನ್ತವಾ’ತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸುಸೀಮೋ
ದೇವಪುತ್ತೋ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಪಮಾದಂ ಆಪಾದೇಸಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ
ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸುಸೀಮಂ ದೇವಪುತ್ತಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ…ಪೇ॰… ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಪಮಾದಂ ಆಪಾದೇಸಿ।
ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸುಸೀಮಂ ದೇವಪುತ್ತಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ…ಪೇ॰…
ತತಿಯಮ್ಪಿ ಪಮಾದಂ ಆಪಾದೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸುಸೀಮಂ
ದೇವಪುತ್ತಂ ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –
‘‘ಅನುಟ್ಠಹಂ ಅವಾಯಾಮಂ, ಸುಖಂ ಯತ್ರಾಧಿಗಚ್ಛತಿ।
ಸುಸೀಮ ತತ್ಥ ಗಚ್ಛಾಹಿ, ಮಞ್ಚ ತತ್ಥೇವ ಪಾಪಯಾ’’ತಿ॥
‘‘ಅಲಸ್ವಸ್ಸ ಅನುಟ್ಠಾತಾ, ನ ಚ ಕಿಚ್ಚಾನಿ ಕಾರಯೇ।
ಸಬ್ಬಕಾಮಸಮಿದ್ಧಸ್ಸ, ತಂ ಮೇ ಸಕ್ಕ ವರಂ ದಿಸಾ’’ತಿ॥
‘‘ಯತ್ಥಾಲಸೋ ಅನುಟ್ಠಾತಾ, ಅಚ್ಚನ್ತಂ ಸುಖಮೇಧತಿ।
ಸುಸೀಮ ತತ್ಥ ಗಚ್ಛಾಹಿ, ಮಞ್ಚ ತತ್ಥೇವ ಪಾಪಯಾ’’ತಿ॥
‘‘ಅಕಮ್ಮುನಾ ದೇವಸೇಟ್ಠ, ಸಕ್ಕ ವಿನ್ದೇಮು ಯಂ ಸುಖಂ।
ಅಸೋಕಂ ಅನುಪಾಯಾಸಂ, ತಂ ಮೇ ಸಕ್ಕ ವರಂ ದಿಸಾ’’ತಿ॥
‘‘ಸಚೇ ಅತ್ಥಿ ಅಕಮ್ಮೇನ, ಕೋಚಿ ಕ್ವಚಿ ನ ಜೀವತಿ।
ನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸ ಹಿ ಸೋ ಮಗ್ಗೋ, ಸುಸೀಮ ತತ್ಥ ಗಚ್ಛಾಹಿ।
ಮಞ್ಚ ತತ್ಥೇವ ಪಾಪಯಾ’’ತಿ॥
‘‘ಸೋ ಹಿ ನಾಮ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸಕಂ ಪುಞ್ಞಫಲಂ
ಉಪಜೀವಮಾನೋ ದೇವಾನಂ ತಾವತಿಂಸಾನಂ ಇಸ್ಸರಿಯಾಧಿಪಚ್ಚಂ ರಜ್ಜಂ ಕಾರೇನ್ತೋ
ಉಟ್ಠಾನವೀರಿಯಸ್ಸ ವಣ್ಣವಾದೀ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಇಧ ಖೋ ತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸೋಭೇಥ, ಯಂ ತುಮ್ಹೇ
ಏವಂ ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೇ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಪಬ್ಬಜಿತಾ ಸಮಾನಾ ಉಟ್ಠಹೇಯ್ಯಾಥ ಘಟೇಯ್ಯಾಥ ವಾಯಮೇಯ್ಯಾಥ
ಅಪ್ಪತ್ತಸ್ಸ ಪತ್ತಿಯಾ, ಅನಧಿಗತಸ್ಸ ಅಧಿಗಮಾಯ, ಅಸಚ್ಛಿಕತಸ್ಸ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ।
೩. ಧಜಗ್ಗಸುತ್ತಂ
೨೪೯. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ । ತತ್ರ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ । ‘‘ಭದನ್ತೇ’’ತಿ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾಸುರಸಙ್ಗಾಮೋ ಸಮುಪಬ್ಯೂಳ್ಹೋ ಅಹೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ದೇವೇ ತಾವತಿಂಸೇ ಆಮನ್ತೇಸಿ –
‘ಸಚೇ, ಮಾರಿಸಾ, ದೇವಾನಂ ಸಙ್ಗಾಮಗತಾನಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯ
ಭಯಂ ವಾ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ವಾ ಲೋಮಹಂಸೋ ವಾ, ಮಮೇವ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಧಜಗ್ಗಂ ಉಲ್ಲೋಕೇಯ್ಯಾಥ।
ಮಮಞ್ಹಿ ವೋ ಧಜಗ್ಗಂ ಉಲ್ಲೋಕಯತಂ ಯಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಭಯಂ ವಾ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ವಾ ಲೋಮಹಂಸೋ ವಾ,
ಸೋ ಪಹೀಯಿಸ್ಸತಿ’।
‘ನೋ ಚೇ ಮೇ ಧಜಗ್ಗಂ ಉಲ್ಲೋಕೇಯ್ಯಾಥ, ಅಥ ಪಜಾಪತಿಸ್ಸ
ದೇವರಾಜಸ್ಸ ಧಜಗ್ಗಂ ಉಲ್ಲೋಕೇಯ್ಯಾಥ। ಪಜಾಪತಿಸ್ಸ ಹಿ ವೋ ದೇವರಾಜಸ್ಸ ಧಜಗ್ಗಂ
ಉಲ್ಲೋಕಯತಂ ಯಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಭಯಂ ವಾ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ವಾ ಲೋಮಹಂಸೋ ವಾ, ಸೋ ಪಹೀಯಿಸ್ಸತಿ’।
‘ನೋ ಚೇ ಪಜಾಪತಿಸ್ಸ ದೇವರಾಜಸ್ಸ
ಧಜಗ್ಗಂ ಉಲ್ಲೋಕೇಯ್ಯಾಥ, ಅಥ ವರುಣಸ್ಸ ದೇವರಾಜಸ್ಸ ಧಜಗ್ಗಂ ಉಲ್ಲೋಕೇಯ್ಯಾಥ। ವರುಣಸ್ಸ
ಹಿ ವೋ ದೇವರಾಜಸ್ಸ ಧಜಗ್ಗಂ ಉಲ್ಲೋಕಯತಂ ಯಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಭಯಂ ವಾ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ವಾ
ಲೋಮಹಂಸೋ ವಾ, ಸೋ ಪಹೀಯಿಸ್ಸತಿ’।
‘ನೋ ಚೇ ವರುಣಸ್ಸ ದೇವರಾಜಸ್ಸ ಧಜಗ್ಗಂ ಉಲ್ಲೋಕೇಯ್ಯಾಥ, ಅಥ
ಈಸಾನಸ್ಸ ದೇವರಾಜಸ್ಸ ಧಜಗ್ಗಂ ಉಲ್ಲೋಕೇಯ್ಯಾಥ। ಈಸಾನಸ್ಸ ಹಿ ವೋ ದೇವರಾಜಸ್ಸ ಧಜಗ್ಗಂ
ಉಲ್ಲೋಕಯತಂ ಯಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಭಯಂ ವಾ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ವಾ ಲೋಮಹಂಸೋ ವಾ, ಸೋ
ಪಹೀಯಿಸ್ಸತೀ’’’ತಿ।
‘‘ತಂ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕಸ್ಸ ವಾ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಧಜಗ್ಗಂ
ಉಲ್ಲೋಕಯತಂ, ಪಜಾಪತಿಸ್ಸ ವಾ ದೇವರಾಜಸ್ಸ ಧಜಗ್ಗಂ ಉಲ್ಲೋಕಯತಂ, ವರುಣಸ್ಸ ವಾ
ದೇವರಾಜಸ್ಸ ಧಜಗ್ಗಂ ಉಲ್ಲೋಕಯತಂ, ಈಸಾನಸ್ಸ ವಾ ದೇವರಾಜಸ್ಸ ಧಜಗ್ಗಂ ಉಲ್ಲೋಕಯತಂ ಯಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಭಯಂ ವಾ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ವಾ ಲೋಮಹಂಸೋ ವಾ, ಸೋ ಪಹೀಯೇಥಾಪಿ ನೋಪಿ ಪಹೀಯೇಥ [ನೋ ಪಹೀಯೇಥ (ಕ॰)]।
‘‘ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಸಕ್ಕೋ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಅವೀತರಾಗೋ ಅವೀತದೋಸೋ ಅವೀತಮೋಹೋ ಭೀರು ಛಮ್ಭೀ ಉತ್ರಾಸೀ ಪಲಾಯೀತಿ।
‘‘ಅಹಞ್ಚ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏವಂ ವದಾಮಿ – ‘ಸಚೇ ತುಮ್ಹಾಕಂ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಞ್ಞಗತಾನಂ ವಾ ರುಕ್ಖಮೂಲಗತಾನಂ ವಾ ಸುಞ್ಞಾಗಾರಗತಾನಂ ವಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯ
ಭಯಂ ವಾ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ವಾ ಲೋಮಹಂಸೋ ವಾ, ಮಮೇವ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಅನುಸ್ಸರೇಯ್ಯಾಥ – ಇತಿಪಿ
ಸೋ ಭಗವಾ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ವಿಜ್ಜಾಚರಣಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸುಗತೋ ಲೋಕವಿದೂ ಅನುತ್ತರೋ
ಪುರಿಸದಮ್ಮಸಾರಥಿ ಸತ್ಥಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ’ತಿ। ಮಮಞ್ಹಿ ವೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಅನುಸ್ಸರತಂ ಯಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಭಯಂ ವಾ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ವಾ ಲೋಮಹಂಸೋ ವಾ, ಸೋ ಪಹೀಯಿಸ್ಸತಿ।
‘‘ನೋ ಚೇ ಮಂ ಅನುಸ್ಸರೇಯ್ಯಾಥ, ಅಥ
ಧಮ್ಮಂ ಅನುಸ್ಸರೇಯ್ಯಾಥ – ‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮೋ ಸನ್ದಿಟ್ಠಿಕೋ ಅಕಾಲಿಕೋ
ಏಹಿಪಸ್ಸಿಕೋ ಓಪನೇಯ್ಯಿಕೋ ಪಚ್ಚತ್ತಂ ವೇದಿತಬ್ಬೋ ವಿಞ್ಞೂಹೀ’ತಿ। ಧಮ್ಮಞ್ಹಿ ವೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಸ್ಸರತಂ ಯಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಭಯಂ ವಾ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ವಾ ಲೋಮಹಂಸೋ ವಾ, ಸೋ
ಪಹೀಯಿಸ್ಸತಿ।
‘‘ನೋ ಚೇ ಧಮ್ಮಂ ಅನುಸ್ಸರೇಯ್ಯಾಥ, ಅಥ ಸಙ್ಘಂ ಅನುಸ್ಸರೇಯ್ಯಾಥ – ‘ಸುಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಭಗವತೋ ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ ಉಜುಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಭಗವತೋ ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ
ಞಾಯಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಭಗವತೋ ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ ಸಾಮೀಚಿಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಭಗವತೋ ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ, ಯದಿದಂ
ಚತ್ತಾರಿ ಪುರಿಸಯುಗಾನಿ ಅಟ್ಠ ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲಾ ಏಸ ಭಗವತೋ ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ, ಆಹುನೇಯ್ಯೋ
ಪಾಹುನೇಯ್ಯೋ ದಕ್ಖಿಣೇಯ್ಯೋ ಅಞ್ಜಲಿಕರಣೀಯೋ ಅನುತ್ತರಂ ಪುಞ್ಞಕ್ಖೇತ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸಾ’ತಿ।
ಸಙ್ಘಞ್ಹಿ ವೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಸ್ಸರತಂ ಯಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಭಯಂ ವಾ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ವಾ ಲೋಮಹಂಸೋ ವಾ, ಸೋ ಪಹೀಯಿಸ್ಸತಿ।
‘‘ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ತಥಾಗತೋ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಹಂ
ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ವೀತರಾಗೋ ವೀತದೋಸೋ ವೀತಮೋಹೋ ಅಭೀರು ಅಚ್ಛಮ್ಭೀ ಅನುತ್ರಾಸೀ
ಅಪಲಾಯೀ’’ತಿ। ಇದಮವೋಚ ಭಗವಾ। ಇದಂ ವತ್ವಾನ ಸುಗತೋ ಅಥಾಪರಂ ಏತದವೋಚ ಸತ್ಥಾ –
‘‘ಅರಞ್ಞೇ ರುಕ್ಖಮೂಲೇ ವಾ, ಸುಞ್ಞಾಗಾರೇವ ಭಿಕ್ಖವೋ।
ಅನುಸ್ಸರೇಥ [ಅನುಸ್ಸರೇಯ್ಯಾಥ (ಕ॰) ಪದಸಿದ್ಧಿ ಪನ ಚಿನ್ತೇತಬ್ಬಾ] ಸಮ್ಬುದ್ಧಂ, ಭಯಂ ತುಮ್ಹಾಕ ನೋ ಸಿಯಾ॥
‘‘ನೋ ಚೇ ಬುದ್ಧಂ ಸರೇಯ್ಯಾಥ, ಲೋಕಜೇಟ್ಠಂ ನರಾಸಭಂ।
ಅಥ ಧಮ್ಮಂ ಸರೇಯ್ಯಾಥ, ನಿಯ್ಯಾನಿಕಂ ಸುದೇಸಿತಂ॥
‘‘ನೋ ಚೇ ಧಮ್ಮಂ ಸರೇಯ್ಯಾಥ, ನಿಯ್ಯಾನಿಕಂ ಸುದೇಸಿತಂ।
ಅಥ ಸಙ್ಘಂ ಸರೇಯ್ಯಾಥ, ಪುಞ್ಞಕ್ಖೇತ್ತಂ ಅನುತ್ತರಂ॥
‘‘ಏವಂ ಬುದ್ಧಂ ಸರನ್ತಾನಂ, ಧಮ್ಮಂ ಸಙ್ಘಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖವೋ।
ಭಯಂ ವಾ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ವಾ, ಲೋಮಹಂಸೋ ನ ಹೇಸ್ಸತೀ’’ತಿ॥
೪. ವೇಪಚಿತ್ತಿಸುತ್ತಂ
೨೫೦. ಸಾವತ್ಥಿನಿದಾನಂ। ‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾಸುರಸಙ್ಗಾಮೋ ಸಮುಪಬ್ಯೂಳ್ಹೋ ಅಹೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ
ಅಸುರಿನ್ದೋ ಅಸುರೇ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘ಸಚೇ, ಮಾರಿಸಾ, ದೇವಾನಂ ಅಸುರಸಙ್ಗಾಮೇ ಸಮುಪಬ್ಯೂಳ್ಹೇ
ಅಸುರಾ ಜಿನೇಯ್ಯುಂ ದೇವಾ ಪರಾಜಿನೇಯ್ಯುಂ [ಪರಾಜೇಯ್ಯುಂ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)],
ಯೇನ ನಂ ಸಕ್ಕಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ ಕಣ್ಠಪಞ್ಚಮೇಹಿ ಬನ್ಧನೇಹಿ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಮಮ ಸನ್ತಿಕೇ
ಆನೇಯ್ಯಾಥ ಅಸುರಪುರ’ನ್ತಿ। ಸಕ್ಕೋಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ದೇವೇ ತಾವತಿಂಸೇ
ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘ಸಚೇ, ಮಾರಿಸಾ, ದೇವಾನಂ ಅಸುರಸಙ್ಗಾಮೇ ಸಮುಪಬ್ಯೂಳ್ಹೇ ದೇವಾ ಜಿನೇಯ್ಯುಂ
ಅಸುರಾ ಪರಾಜಿನೇಯ್ಯುಂ, ಯೇನ ನಂ ವೇಪಚಿತ್ತಿಂ ಅಸುರಿನ್ದಂ ಕಣ್ಠಪಞ್ಚಮೇಹಿ ಬನ್ಧನೇಹಿ
ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಮಮ ಸನ್ತಿಕೇ ಆನೇಯ್ಯಾಥ ಸುಧಮ್ಮಸಭ’’’ನ್ತಿ। ತಸ್ಮಿಂ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಸಙ್ಗಾಮೇ ದೇವಾ ಜಿನಿಂಸು , ಅಸುರಾ ಪರಾಜಿನಿಂಸು [ಪರಾಜಿಂಸು (ಸೀ॰ ಪೀ॰)]।
ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾ ತಾವತಿಂಸಾ ವೇಪಚಿತ್ತಿಂ ಅಸುರಿನ್ದಂ ಕಣ್ಠಪಞ್ಚಮೇಹಿ
ಬನ್ಧನೇಹಿ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ಆನೇಸುಂ ಸುಧಮ್ಮಸಭಂ। ತತ್ರ
ಸುದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ ಅಸುರಿನ್ದೋ ಕಣ್ಠಪಞ್ಚಮೇಹಿ ಬನ್ಧನೇಹಿ ಬದ್ಧೋ ಸಕ್ಕಂ
ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ ಸುಧಮ್ಮಸಭಂ ಪವಿಸನ್ತಞ್ಚ ನಿಕ್ಖಮನ್ತಞ್ಚ ಅಸಬ್ಭಾಹಿ ಫರುಸಾಹಿ ವಾಚಾಹಿ
ಅಕ್ಕೋಸತಿ ಪರಿಭಾಸತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾತಲಿ ಸಙ್ಗಾಹಕೋ ಸಕ್ಕಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ
ಗಾಥಾಹಿ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –
‘‘ಭಯಾ ನು ಮಘವಾ ಸಕ್ಕ, ದುಬ್ಬಲ್ಯಾ ನೋ ತಿತಿಕ್ಖಸಿ।
ಸುಣನ್ತೋ ಫರುಸಂ ವಾಚಂ, ಸಮ್ಮುಖಾ ವೇಪಚಿತ್ತಿನೋ’’ತಿ॥
‘‘ನಾಹಂ ಭಯಾ ನ ದುಬ್ಬಲ್ಯಾ, ಖಮಾಮಿ ವೇಪಚಿತ್ತಿನೋ।
ಕಥಞ್ಹಿ ಮಾದಿಸೋ ವಿಞ್ಞೂ, ಬಾಲೇನ ಪಟಿಸಂಯುಜೇ’’ತಿ॥
‘‘ಭಿಯ್ಯೋ ಬಾಲಾ ಪಭಿಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ, ನೋ ಚಸ್ಸ ಪಟಿಸೇಧಕೋ।
ತಸ್ಮಾ ಭುಸೇನ ದಣ್ಡೇನ, ಧೀರೋ ಬಾಲಂ ನಿಸೇಧಯೇ’’ತಿ॥
‘‘ಏತದೇವ ಅಹಂ ಮಞ್ಞೇ, ಬಾಲಸ್ಸ ಪಟಿಸೇಧನಂ।
ಪರಂ ಸಙ್ಕುಪಿತಂ ಞತ್ವಾ, ಯೋ ಸತೋ ಉಪಸಮ್ಮತೀ’’ತಿ॥
‘‘ಏತದೇವ ತಿತಿಕ್ಖಾಯ, ವಜ್ಜಂ ಪಸ್ಸಾಮಿ ವಾಸವ।
ಯದಾ ನಂ ಮಞ್ಞತಿ ಬಾಲೋ, ಭಯಾ ಮ್ಯಾಯಂ ತಿತಿಕ್ಖತಿ।
ಅಜ್ಝಾರುಹತಿ ದುಮ್ಮೇಧೋ, ಗೋವ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲಾಯಿನ’’ನ್ತಿ॥
‘‘ಕಾಮಂ ಮಞ್ಞತು ವಾ ಮಾ ವಾ, ಭಯಾ ಮ್ಯಾಯಂ ತಿತಿಕ್ಖತಿ।
ಸದತ್ಥಪರಮಾ ಅತ್ಥಾ, ಖನ್ತ್ಯಾ ಭಿಯ್ಯೋ ನ ವಿಜ್ಜತಿ॥
‘‘ಯೋ ಹವೇ ಬಲವಾ ಸನ್ತೋ, ದುಬ್ಬಲಸ್ಸ ತಿತಿಕ್ಖತಿ।
ತಮಾಹು ಪರಮಂ ಖನ್ತಿಂ, ನಿಚ್ಚಂ ಖಮತಿ ದುಬ್ಬಲೋ॥
‘‘ಅಬಲಂ ತಂ ಬಲಂ ಆಹು, ಯಸ್ಸ ಬಾಲಬಲಂ ಬಲಂ।
ಬಲಸ್ಸ ಧಮ್ಮಗುತ್ತಸ್ಸ, ಪಟಿವತ್ತಾ ನ ವಿಜ್ಜತಿ॥
‘‘ತಸ್ಸೇವ ತೇನ ಪಾಪಿಯೋ, ಯೋ ಕುದ್ಧಂ ಪಟಿಕುಜ್ಝತಿ।
ಕುದ್ಧಂ ಅಪ್ಪಟಿಕುಜ್ಝನ್ತೋ, ಸಙ್ಗಾಮಂ ಜೇತಿ ದುಜ್ಜಯಂ॥
‘‘ಉಭಿನ್ನಮತ್ಥಂ ಚರತಿ, ಅತ್ತನೋ ಚ ಪರಸ್ಸ ಚ।
ಪರಂ ಸಙ್ಕುಪಿತಂ ಞತ್ವಾ, ಯೋ ಸತೋ ಉಪಸಮ್ಮತಿ॥
‘‘ಉಭಿನ್ನಂ ತಿಕಿಚ್ಛನ್ತಾನಂ, ಅತ್ತನೋ ಚ ಪರಸ್ಸ ಚ।
ಜನಾ ಮಞ್ಞನ್ತಿ ಬಾಲೋತಿ, ಯೇ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅಕೋವಿದಾ’’ತಿ॥
‘‘ಸೋ ಹಿ ನಾಮ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸಕಂ ಪುಞ್ಞಫಲಂ
ಉಪಜೀವಮಾನೋ ದೇವಾನಂ ತಾವತಿಂಸಾನಂ ಇಸ್ಸರಿಯಾಧಿಪಚ್ಚಂ ರಜ್ಜಂ ಕಾರೇನ್ತೋ
ಖನ್ತಿಸೋರಚ್ಚಸ್ಸ ವಣ್ಣವಾದೀ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಇಧ ಖೋ ತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸೋಭೇಥ ಯಂ ತುಮ್ಹೇ ಏವಂ ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೇ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಪಬ್ಬಜಿತಾ ಸಮಾನಾ ಖಮಾ ಚ ಭವೇಯ್ಯಾಥ ಸೋರತಾ ಚಾ’’ತಿ।
೫. ಸುಭಾಸಿತಜಯಸುತ್ತಂ
೨೫೧.
ಸಾವತ್ಥಿನಿದಾನಂ। ‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾಸುರಸಙ್ಗಾಮೋ ಸಮುಪಬ್ಯೂಳ್ಹೋ ಅಹೋಸಿ।
ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ ಅಸುರಿನ್ದೋ ಸಕ್ಕಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ ಏತದವೋಚ – ‘ಹೋತು,
ದೇವಾನಮಿನ್ದ, ಸುಭಾಸಿತೇನ ಜಯೋ’ತಿ। ‘ಹೋತು, ವೇಪಚಿತ್ತಿ, ಸುಭಾಸಿತೇನ ಜಯೋ’ತಿ। ಅಥ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾ ಚ ಅಸುರಾ ಚ ಪಾರಿಸಜ್ಜೇ ಠಪೇಸುಂ – ‘ಇಮೇ ನೋ ಸುಭಾಸಿತದುಬ್ಭಾಸಿತಂ
ಆಜಾನಿಸ್ಸನ್ತೀ’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿಂ ಅಸುರಿನ್ದೋ ಸಕ್ಕಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ
ಏತದವೋಚ – ‘ಭಣ, ದೇವಾನಮಿನ್ದ, ಗಾಥ’ನ್ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ
ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ವೇಪಚಿತ್ತಿ ಅಸುರಿನ್ದಂ ಏತದವೋಚ – ‘ತುಮ್ಹೇ ಖ್ವೇತ್ಥ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ,
ಪುಬ್ಬದೇವಾ। ಭಣ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ, ಗಾಥ’ನ್ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ ಅಸುರಿನ್ದೋ ಇಮಂ ಗಾಥಂ ಅಭಾಸಿ –
‘‘ಭಿಯ್ಯೋ ಬಾಲಾ ಪಭಿಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ, ನೋ ಚಸ್ಸ ಪಟಿಸೇಧಕೋ।
ತಸ್ಮಾ ಭುಸೇನ ದಣ್ಡೇನ, ಧೀರೋ ಬಾಲಂ ನಿಸೇಧಯೇ’’ತಿ॥
‘‘ಭಾಸಿತಾಯ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿನಾ ಅಸುರಿನ್ದೇನ
ಗಾಥಾಯ ಅಸುರಾ ಅನುಮೋದಿಂಸು, ದೇವಾ ತುಣ್ಹೀ ಅಹೇಸುಂ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ
ಅಸುರಿನ್ದೋ ಸಕ್ಕಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ ಏತದವೋಚ – ‘ಭಣ, ದೇವಾನಮಿನ್ದ, ಗಾಥ’ನ್ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಇಮಂ ಗಾಥಂ ಅಭಾಸಿ –
‘‘ಏತದೇವ ಅಹಂ ಮಞ್ಞೇ, ಬಾಲಸ್ಸ ಪಟಿಸೇಧನಂ।
ಪರಂ ಸಙ್ಕುಪಿತಂ ಞತ್ವಾ, ಯೋ ಸತೋ ಉಪಸಮ್ಮತೀ’’ತಿ॥
‘‘ಭಾಸಿತಾಯ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಸಕ್ಕೇನ ದೇವಾನಮಿನ್ದೇನ ಗಾಥಾಯ, ದೇವಾ ಅನುಮೋದಿಂಸು, ಅಸುರಾ ತುಣ್ಹೀ ಅಹೇಸುಂ। ಅಥ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ವೇಪಚಿತ್ತಿಂ ಅಸುರಿನ್ದಂ ಏತದವೋಚ – ‘ಭಣ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ,
ಗಾಥ’ನ್ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ ಅಸುರಿನ್ದೋ ಇಮಂ ಗಾಥಂ ಅಭಾಸಿ –
‘‘ಏತದೇವ ತಿತಿಕ್ಖಾಯ, ವಜ್ಜಂ ಪಸ್ಸಾಮಿ ವಾಸವ।
ಯದಾ ನಂ ಮಞ್ಞತಿ ಬಾಲೋ, ಭಯಾ ಮ್ಯಾಯಂ ತಿತಿಕ್ಖತಿ।
ಅಜ್ಝಾರುಹತಿ ದುಮ್ಮೇಧೋ, ಗೋವ ಭಿಯ್ಯೋ ಪಲಾಯಿನ’’ನ್ತಿ॥
‘‘ಭಾಸಿತಾಯ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿನಾ ಅಸುರಿನ್ದೇನ
ಗಾಥಾಯ ಅಸುರಾ ಅನುಮೋದಿಂಸು, ದೇವಾ ತುಣ್ಹೀ ಅಹೇಸುಂ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ
ಅಸುರಿನ್ದೋ ಸಕ್ಕಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ ಏತದವೋಚ – ‘ಭಣ, ದೇವಾನಮಿನ್ದ, ಗಾಥ’ನ್ತಿ। ಏವಂ
ವುತ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಇಮಾ ಗಾಥಾಯೋ ಅಭಾಸಿ –
‘‘ಕಾಮಂ ಮಞ್ಞತು ವಾ ಮಾ ವಾ, ಭಯಾ ಮ್ಯಾಯಂ ತಿತಿಕ್ಖತಿ।
ಸದತ್ಥಪರಮಾ ಅತ್ಥಾ, ಖನ್ತ್ಯಾ ಭಿಯ್ಯೋ ನ ವಿಜ್ಜತಿ॥
‘‘ಯೋ ಹವೇ ಬಲವಾ ಸನ್ತೋ, ದುಬ್ಬಲಸ್ಸ ತಿತಿಕ್ಖತಿ।
ತಮಾಹು ಪರಮಂ ಖನ್ತಿಂ, ನಿಚ್ಚಂ ಖಮತಿ ದುಬ್ಬಲೋ॥
‘‘ಅಬಲಂ ತಂ ಬಲಂ ಆಹು, ಯಸ್ಸ ಬಾಲಬಲಂ ಬಲಂ।
ಬಲಸ್ಸ ಧಮ್ಮಗುತ್ತಸ್ಸ, ಪಟಿವತ್ತಾ ನ ವಿಜ್ಜತಿ॥
‘‘ತಸ್ಸೇವ ತೇನ ಪಾಪಿಯೋ, ಯೋ ಕುದ್ಧಂ ಪಟಿಕುಜ್ಝತಿ।
ಕುದ್ಧಂ ಅಪ್ಪಟಿಕುಜ್ಝನ್ತೋ, ಸಙ್ಗಾಮಂ ಜೇತಿ ದುಜ್ಜಯಂ॥
‘‘ಉಭಿನ್ನಮತ್ಥಂ ಚರತಿ, ಅತ್ತನೋ ಚ ಪರಸ್ಸ ಚ।
ಪರಂ ಸಙ್ಕುಪಿತಂ ಞತ್ವಾ, ಯೋ ಸತೋ ಉಪಸಮ್ಮತಿ॥
‘‘ಉಭಿನ್ನಂ ತಿಕಿಚ್ಛನ್ತಾನಂ, ಅತ್ತನೋ ಚ ಪರಸ್ಸ ಚ।
ಜನಾ ಮಞ್ಞನ್ತಿ ಬಾಲೋತಿ, ಯೇ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅಕೋವಿದಾ’’ತಿ॥
‘‘ಭಾಸಿತಾಸು ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೇನ ದೇವಾನಮಿನ್ದೇನ
ಗಾಥಾಸು, ದೇವಾ ಅನುಮೋದಿಂಸು, ಅಸುರಾ ತುಣ್ಹೀ ಅಹೇಸುಂ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾನಞ್ಚ
ಅಸುರಾನಞ್ಚ ಪಾರಿಸಜ್ಜಾ ಏತದವೋಚುಂ – ‘ಭಾಸಿತಾ ಖೋ ವೇಪಚಿತ್ತಿನಾ ಅಸುರಿನ್ದೇನ ಗಾಥಾಯೋ।
ತಾ ಚ ಖೋ ಸದಣ್ಡಾವಚರಾ ಸಸತ್ಥಾವಚರಾ, ಇತಿ ಭಣ್ಡನಂ ಇತಿ ವಿಗ್ಗಹೋ ಇತಿ ಕಲಹೋ। ಭಾಸಿತಾ ಖೋ [ಭಾಸಿತಾ ಖೋ ಪನ (ಸೀ॰)]
ಸಕ್ಕೇನ ದೇವಾನಮಿನ್ದೇನ ಗಾಥಾಯೋ। ತಾ ಚ ಖೋ ಅದಣ್ಡಾವಚರಾ ಅಸತ್ಥಾವಚರಾ, ಇತಿ ಅಭಣ್ಡನಂ
ಇತಿ ಅವಿಗ್ಗಹೋ ಇತಿ ಅಕಲಹೋ। ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಸುಭಾಸಿತೇನ ಜಯೋ’ತಿ। ಇತಿ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಸುಭಾಸಿತೇನ ಜಯೋ ಅಹೋಸೀ’’ತಿ।
೬. ಕುಲಾವಕಸುತ್ತಂ
೨೫೨. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ। ‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾಸುರಸಙ್ಗಾಮೋ ಸಮುಪಬ್ಯೂಳ್ಹೋ ಅಹೋಸಿ। ತಸ್ಮಿಂ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಗಾಮೇ ಅಸುರಾ ಜಿನಿಂಸು ,
ದೇವಾ ಪರಾಜಿನಿಂಸು। ಪರಾಜಿತಾ ಚ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾ ಅಪಾಯಂಸ್ವೇವ ಉತ್ತರೇನಮುಖಾ,
ಅಭಿಯಂಸ್ವೇವ ನೇ ಅಸುರಾ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಮಾತಲಿ ಸಙ್ಗಾಹಕಂ
ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –
‘‘ಕುಲಾವಕಾ ಮಾತಲಿ ಸಿಮ್ಬಲಿಸ್ಮಿಂ,
ಈಸಾಮುಖೇನ ಪರಿವಜ್ಜಯಸ್ಸು।
ಕಾಮಂ ಚಜಾಮ ಅಸುರೇಸು ಪಾಣಂ,
ಮಾಯಿಮೇ ದಿಜಾ ವಿಕುಲಾವಕಾ [ವಿಕುಲಾವಾ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಕ॰)] ಅಹೇಸು’’ನ್ತಿ॥
‘‘‘ಏವಂ ಭದ್ದನ್ತವಾ’ತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾತಲಿ ಸಙ್ಗಾಹಕೋ
ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಸಹಸ್ಸಯುತ್ತಂ ಆಜಞ್ಞರಥಂ ಪಚ್ಚುದಾವತ್ತೇಸಿ।
ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಸುರಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಪಚ್ಚುದಾವತ್ತೋ ಖೋ ದಾನಿ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಸಹಸ್ಸಯುತ್ತೋ ಆಜಞ್ಞರಥೋ ।
ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ದೇವಾ ಅಸುರೇಹಿ ಸಙ್ಗಾಮೇಸ್ಸನ್ತೀತಿ ಭೀತಾ ಅಸುರಪುರಮೇವ ಪಾವಿಸಿಂಸು।
ಇತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಧಮ್ಮೇನ ಜಯೋ ಅಹೋಸೀ’’’ತಿ।
೭. ನದುಬ್ಭಿಯಸುತ್ತಂ
೨೫೩.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ। ‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ರಹೋಗತಸ್ಸ
ಪಟಿಸಲ್ಲೀನಸ್ಸ ಏವಂ ಚೇತಸೋ ಪರಿವಿತಕ್ಕೋ ಉದಪಾದಿ – ‘ಯೋಪಿ ಮೇ ಅಸ್ಸ ಸುಪಚ್ಚತ್ಥಿಕೋ
ತಸ್ಸಪಾಹಂ ನ ದುಬ್ಭೇಯ್ಯ’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ ಅಸುರಿನ್ದೋ ಸಕ್ಕಸ್ಸ
ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಯೇನ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅದ್ದಸಾ
ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ವೇಪಚಿತ್ತಿಂ ಅಸುರಿನ್ದಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ।
ದಿಸ್ವಾನ ವೇಪಚಿತ್ತಿಂ ಅಸುರಿನ್ದಂ ಏತದವೋಚ – ‘ತಿಟ್ಠ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ, ಗಹಿತೋಸೀ’’’ತಿ।
‘‘ಯದೇವ ತೇ, ಮಾರಿಸ, ಪುಬ್ಬೇ ಚಿತ್ತಂ, ತದೇವ ತ್ವಂ ಮಾ ಪಜಹಾಸೀ’’ತಿ [ತದೇವ ತ್ವಂ ಮಾರಿಸ ಪಹಾಸೀತಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)]।
‘‘ಸಪಸ್ಸು ಚ ಮೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ, ಅದುಬ್ಭಾಯಾ’’ತಿ [ಅದ್ರುಬ್ಭಾಯ (ಕ॰)]।
‘‘ಯಂ ಮುಸಾ ಭಣತೋ ಪಾಪಂ, ಯಂ ಪಾಪಂ ಅರಿಯೂಪವಾದಿನೋ।
ಮಿತ್ತದ್ದುನೋ ಚ ಯಂ ಪಾಪಂ, ಯಂ ಪಾಪಂ ಅಕತಞ್ಞುನೋ।
ತಮೇವ ಪಾಪಂ ಫುಸತು [ಫುಸತಿ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)], ಯೋ ತೇ ದುಬ್ಭೇ ಸುಜಮ್ಪತೀ’’ತಿ॥
೮. ವೇರೋಚನಅಸುರಿನ್ದಸುತ್ತಂ
೨೫೪.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಜೇತವನೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಗವಾ ದಿವಾವಿಹಾರಗತೋ ಹೋತಿ ಪಟಿಸಲ್ಲೀನೋ। ಅಥ
ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ಚ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ವೇರೋಚನೋ ಚ ಅಸುರಿನ್ದೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು;
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಚ್ಚೇಕಂ ದ್ವಾರಬಾಹಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಅಟ್ಠಂಸು। ಅಥ ಖೋ ವೇರೋಚನೋ ಅಸುರಿನ್ದೋ
ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಇಮಂ ಗಾಥಂ ಅಭಾಸಿ –
‘‘ವಾಯಮೇಥೇವ ಪುರಿಸೋ, ಯಾವ ಅತ್ಥಸ್ಸ ನಿಪ್ಫದಾ।
ನಿಪ್ಫನ್ನಸೋಭನೋ [ಸೋಭಿನೋ (ಸೀ॰), ಸೋಭಣೋ (ಪೀ॰ ಕ॰)] ಅತ್ಥೋ [ಅತ್ಥಾ (ಸೀ॰)], ವೇರೋಚನವಚೋ ಇದ’’ನ್ತಿ॥
‘‘ವಾಯಮೇಥೇವ ಪುರಿಸೋ, ಯಾವ ಅತ್ಥಸ್ಸ ನಿಪ್ಫದಾ।
ನಿಪ್ಫನ್ನಸೋಭನೋ ಅತ್ಥೋ [ನಿಪ್ಫನ್ನಸೋಭಿನೋ ಅತ್ಥಾ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)], ಖನ್ತ್ಯಾ ಭಿಯ್ಯೋ ನ ವಿಜ್ಜತೀ’’ತಿ॥
‘‘ಸಬ್ಬೇ ಸತ್ತಾ ಅತ್ಥಜಾತಾ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಯಥಾರಹಂ।
ಸಂಯೋಗಪರಮಾ ತ್ವೇವ, ಸಮ್ಭೋಗಾ ಸಬ್ಬಪಾಣಿನಂ।
ನಿಪ್ಫನ್ನಸೋಭನೋ ಅತ್ಥೋ, ವೇರೋಚನವಚೋ ಇದ’’ನ್ತಿ॥
‘‘ಸಬ್ಬೇ ಸತ್ತಾ ಅತ್ಥಜಾತಾ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಯಥಾರಹಂ।
ಸಂಯೋಗಪರಮಾ ತ್ವೇವ, ಸಮ್ಭೋಗಾ ಸಬ್ಬಪಾಣಿನಂ।
ನಿಪ್ಫನ್ನಸೋಭನೋ ಅತ್ಥೋ, ಖನ್ತ್ಯಾ ಭಿಯ್ಯೋ ನ ವಿಜ್ಜತೀ’’ತಿ॥
೯. ಅರಞ್ಞಾಯತನಇಸಿಸುತ್ತಂ
೨೫೫. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ।
‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಇಸಯೋ ಸೀಲವನ್ತೋ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾ ಅರಞ್ಞಾಯತನೇ
ಪಣ್ಣಕುಟೀಸು ಸಮ್ಮನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ಚ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ವೇಪಚಿತ್ತಿ ಚ
ಅಸುರಿನ್ದೋ ಯೇನ ತೇ ಇಸಯೋ ಸೀಲವನ್ತೋ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು। ಅಥ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ ಅಸುರಿನ್ದೋ ಪಟಲಿಯೋ [ಅಟಲಿಯೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಪೀ॰), ಆಟಲಿಯೋ (ಕ॰) ಮ॰ ನಿ॰ ೨.೪೧೦]
ಉಪಾಹನಾ ಆರೋಹಿತ್ವಾ ಖಗ್ಗಂ ಓಲಗ್ಗೇತ್ವಾ ಛತ್ತೇನ ಧಾರಿಯಮಾನೇನ ಅಗ್ಗದ್ವಾರೇನ ಅಸ್ಸಮಂ
ಪವಿಸಿತ್ವಾ ತೇ ಇಸಯೋ ಸೀಲವನ್ತೇ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮೇ ಅಪಬ್ಯಾಮತೋ ಕರಿತ್ವಾ ಅತಿಕ್ಕಮಿ। ಅಥ
ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಪಟಲಿಯೋ ಉಪಾಹನಾ ಓರೋಹಿತ್ವಾ ಖಗ್ಗಂ ಅಞ್ಞೇಸಂ
ದತ್ವಾ ಛತ್ತಂ ಅಪನಾಮೇತ್ವಾ ದ್ವಾರೇನೇವ ಅಸ್ಸಮಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ತೇ ಇಸಯೋ ಸೀಲವನ್ತೇ
ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮೇ ಅನುವಾತಂ ಪಞ್ಜಲಿಕೋ ನಮಸ್ಸಮಾನೋ ಅಟ್ಠಾಸಿ’’। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತೇ
ಇಸಯೋ ಸೀಲವನ್ತೋ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾ ಸಕ್ಕಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿಂಸು –
ಕಾಯಾ ಚುತೋ ಗಚ್ಛತಿ ಮಾಲುತೇನ।
ಗನ್ಧೋ ಇಸೀನಂ ಅಸುಚಿ ದೇವರಾಜಾ’’ತಿ॥
‘‘ಗನ್ಧೋ ಇಸೀನಂ ಚಿರದಿಕ್ಖಿತಾನಂ,
ಕಾಯಾ ಚುತೋ ಗಚ್ಛತು [ಗಚ್ಛತಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)] ಮಾಲುತೇನ,
ಸುಚಿತ್ರಪುಪ್ಫಂ ಸಿರಸ್ಮಿಂವ ಮಾಲಂ।
ನ ಹೇತ್ಥ ದೇವಾ ಪಟಿಕೂಲಸಞ್ಞಿನೋ’’ತಿ॥
೧೦. ಸಮುದ್ದಕಸುತ್ತಂ
೨೫೬.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ। ‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಇಸಯೋ ಸೀಲವನ್ತೋ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾ
ಸಮುದ್ದತೀರೇ ಪಣ್ಣಕುಟೀಸು ಸಮ್ಮನ್ತಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ದೇವಾಸುರಸಙ್ಗಾಮೋ
ಸಮುಪಬ್ಯೂಳ್ಹೋ ಅಹೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತೇಸಂ ಇಸೀನಂ ಸೀಲವನ್ತಾನಂ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾನಂ
ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಧಮ್ಮಿಕಾ ಖೋ ದೇವಾ, ಅಧಮ್ಮಿಕಾ ಅಸುರಾ। ಸಿಯಾಪಿ ನೋ ಅಸುರತೋ ಭಯಂ। ಯಂನೂನ
ಮಯಂ ಸಮ್ಬರಂ ಅಸುರಿನ್ದಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಭಯದಕ್ಖಿಣಂ ಯಾಚೇಯ್ಯಾಮಾ’’’ತಿ। ‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತೇ ಇಸಯೋ ಸೀಲವನ್ತೋ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾ – ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ
ನಾಮ ಬಲವಾ ಪುರಿಸೋ ಸಮಿಞ್ಜಿತಂ ವಾ ಬಾಹಂ ಪಸಾರೇಯ್ಯ, ಪಸಾರಿತಂ ವಾ ಬಾಹಂ ಸಮಿಞ್ಜೇಯ್ಯ
ಏವಮೇವ – ಸಮುದ್ದತೀರೇ ಪಣ್ಣಕುಟೀಸು ಅನ್ತರಹಿತಾ ಸಮ್ಬರಸ್ಸ ಅಸುರಿನ್ದಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೇ
ಪಾತುರಹೇಸುಂ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತೇ ಇಸಯೋ ಸೀಲವನ್ತೋ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾ ಸಮ್ಬರಂ
ಅಸುರಿನ್ದಂ ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿಂಸು –
‘‘ಇಸಯೋ ಸಮ್ಬರಂ ಪತ್ತಾ, ಯಾಚನ್ತಿ ಅಭಯದಕ್ಖಿಣಂ।
ಕಾಮಂಕರೋ ಹಿ ತೇ ದಾತುಂ, ಭಯಸ್ಸ ಅಭಯಸ್ಸ ವಾ’’ತಿ॥
‘‘ಇಸೀನಂ ಅಭಯಂ ನತ್ಥಿ, ದುಟ್ಠಾನಂ ಸಕ್ಕಸೇವಿನಂ।
ಅಭಯಂ ಯಾಚಮಾನಾನಂ, ಭಯಮೇವ ದದಾಮಿ ವೋ’’ತಿ॥
‘‘ಅಭಯಂ ಯಾಚಮಾನಾನಂ, ಭಯಮೇವ ದದಾಸಿ ನೋ।
ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾಮ ತೇ ಏತಂ, ಅಕ್ಖಯಂ ಹೋತು ತೇ ಭಯಂ॥
‘‘ಯಾದಿಸಂ ವಪತೇ ಬೀಜಂ, ತಾದಿಸಂ ಹರತೇ ಫಲಂ।
ಕಲ್ಯಾಣಕಾರೀ ಕಲ್ಯಾಣಂ, ಪಾಪಕಾರೀ ಚ ಪಾಪಕಂ।
ಪವುತ್ತಂ ತಾತ ತೇ ಬೀಜಂ, ಫಲಂ ಪಚ್ಚನುಭೋಸ್ಸಸೀ’’ತಿ॥
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತೇ ಇಸಯೋ ಸೀಲವನ್ತೋ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾ
ಸಮ್ಬರಂ ಅಸುರಿನ್ದಂ ಅಭಿಸಪಿತ್ವಾ – ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಬಲವಾ ಪುರಿಸೋ ಸಮಿಞ್ಜಿತಂ ವಾ
ಬಾಹಂ ಪಸಾರೇಯ್ಯ, ಪಸಾರಿತಂ ವಾ ಬಾಹಂ ಸಮಿಞ್ಜೇಯ್ಯ ಏವಮೇವ – ಸಮ್ಬರಸ್ಸ ಅಸುರಿನ್ದಸ್ಸ
ಸಮ್ಮುಖೇ ಅನ್ತರಹಿತಾ ಸಮುದ್ದತೀರೇ ಪಣ್ಣಕುಟೀಸು ಪಾತುರಹೇಸುಂ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮ್ಬರೋ ಅಸುರಿನ್ದೋ ತೇಹಿ ಇಸೀಹಿ ಸೀಲವನ್ತೇಹಿ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮೇಹಿ ಅಭಿಸಪಿತೋ ರತ್ತಿಯಾ ಸುದಂ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಉಬ್ಬಿಜ್ಜೀ’’ತಿ।
ಪಠಮೋ ವಗ್ಗೋ।
ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –
ಸುವೀರಂ ಸುಸೀಮಞ್ಚೇವ, ಧಜಗ್ಗಂ ವೇಪಚಿತ್ತಿನೋ।
ಸುಭಾಸಿತಂ ಜಯಞ್ಚೇವ, ಕುಲಾವಕಂ ನದುಬ್ಭಿಯಂ।
ವೇರೋಚನ ಅಸುರಿನ್ದೋ, ಇಸಯೋ ಅರಞ್ಞಕಞ್ಚೇವ।
ಇಸಯೋ ಚ ಸಮುದ್ದಕಾತಿ॥
೨. ದುತಿಯವಗ್ಗೋ
೧. ವತಪದಸುತ್ತಂ
೨೫೭. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ । ‘‘ಸಕ್ಕಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತಸ್ಸ ಸತ್ತ ವತಪದಾನಿ [ವತ್ತಪದಾನಿ (ಕ॰)]
ಸಮತ್ತಾನಿ ಸಮಾದಿನ್ನಾನಿ ಅಹೇಸುಂ, ಯೇಸಂ ಸಮಾದಿನ್ನತ್ತಾ ಸಕ್ಕೋ ಸಕ್ಕತ್ತಂ ಅಜ್ಝಗಾ।
ಕತಮಾನಿ ಸತ್ತ ವತಪದಾನಿ? ಯಾವಜೀವಂ ಮಾತಾಪೇತ್ತಿಭರೋ ಅಸ್ಸಂ, ಯಾವಜೀವಂ ಕುಲೇ
ಜೇಟ್ಠಾಪಚಾಯೀ ಅಸ್ಸಂ, ಯಾವಜೀವಂ ಸಣ್ಹವಾಚೋ ಅಸ್ಸಂ, ಯಾವಜೀವಂ ಅಪಿಸುಣವಾಚೋ ಅಸ್ಸಂ,
ಯಾವಜೀವಂ ವಿಗತಮಲಮಚ್ಛೇರೇನ ಚೇತಸಾ ಅಗಾರಂ ಅಜ್ಝಾವಸೇಯ್ಯಂ ಮುತ್ತಚಾಗೋ ಪಯತಪಾಣಿ
ವೋಸ್ಸಗ್ಗರತೋ ಯಾಚಯೋಗೋ ದಾನಸಂವಿಭಾಗರತೋ, ಯಾವಜೀವಂ ಸಚ್ಚವಾಚೋ ಅಸ್ಸಂ, ಯಾವಜೀವಂ
ಅಕ್ಕೋಧನೋ ಅಸ್ಸಂ – ಸಚೇಪಿ ಮೇ ಕೋಧೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಖಿಪ್ಪಮೇವ ನಂ
ಪಟಿವಿನೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಸಕ್ಕಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತಸ್ಸ
ಇಮಾನಿ ಸತ್ತ ವತಪದಾನಿ ಸಮತ್ತಾನಿ ಸಮಾದಿನ್ನಾನಿ ಅಹೇಸುಂ, ಯೇಸಂ ಸಮಾದಿನ್ನತ್ತಾ ಸಕ್ಕೋ
ಸಕ್ಕತ್ತಂ ಅಜ್ಝಗಾ’’ತಿ।
‘‘ಮಾತಾಪೇತ್ತಿಭರಂ ಜನ್ತುಂ, ಕುಲೇ ಜೇಟ್ಠಾಪಚಾಯಿನಂ।
ಸಣ್ಹಂ ಸಖಿಲಸಮ್ಭಾಸಂ, ಪೇಸುಣೇಯ್ಯಪ್ಪಹಾಯಿನಂ॥
‘‘ಮಚ್ಛೇರವಿನಯೇ ಯುತ್ತಂ, ಸಚ್ಚಂ ಕೋಧಾಭಿಭುಂ ನರಂ।
ತಂ ವೇ ದೇವಾ ತಾವತಿಂಸಾ, ಆಹು ಸಪ್ಪುರಿಸೋ ಇತೀ’’ತಿ॥
೨. ಸಕ್ಕನಾಮಸುತ್ತಂ
೨೫೮. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ
ಜೇತವನೇ। ತತ್ರ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಕ್ಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ
ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ ಸಮಾನೋ ಮಘೋ ನಾಮ ಮಾಣವೋ ಅಹೋಸಿ, ತಸ್ಮಾ ಮಘವಾತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ ಸಮಾನೋ ಪುರೇ [ಪುರೇ ಪುರೇ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)] ದಾನಂ ಅದಾಸಿ, ತಸ್ಮಾ ಪುರಿನ್ದದೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ ಸಮಾನೋ ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ ದಾನಂ ಅದಾಸಿ, ತಸ್ಮಾ ಸಕ್ಕೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕೋ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ ಸಮಾನೋ ಆವಸಥಂ ಅದಾಸಿ, ತಸ್ಮಾ ವಾಸವೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸಹಸ್ಸಮ್ಪಿ ಅತ್ಥಾನಂ ಮುಹುತ್ತೇನ ಚಿನ್ತೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸಹಸ್ಸಕ್ಖೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಸುಜಾ ನಾಮ ಅಸುರಕಞ್ಞಾ ಪಜಾಪತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸುಜಮ್ಪತೀತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ದೇವಾನಂ ತಾವತಿಂಸಾನಂ ಇಸ್ಸರಿಯಾಧಿಪಚ್ಚಂ ರಜ್ಜಂ ಕಾರೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕಸ್ಸ , ಭಿಕ್ಖವೇ
ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತಸ್ಸ ಸತ್ತ ವತಪದಾನಿ ಸಮತ್ತಾನಿ ಸಮಾದಿನ್ನಾನಿ
ಅಹೇಸುಂ, ಯೇಸಂ ಸಮಾದಿನ್ನತ್ತಾ ಸಕ್ಕೋ ಸಕ್ಕತ್ತಂ ಅಜ್ಝಗಾ। ಕತಮಾನಿ ಸತ್ತ ವತಪದಾನಿ?
ಯಾವಜೀವಂ ಮಾತಾಪೇತ್ತಿಭರೋ ಅಸ್ಸಂ, ಯಾವಜೀವಂ ಕುಲೇ ಜೇಟ್ಠಾಪಚಾಯೀ ಅಸ್ಸಂ, ಯಾವಜೀವಂ
ಸಣ್ಹವಾಚೋ ಅಸ್ಸಂ, ಯಾವಜೀವಂ ಅಪಿಸುಣವಾಚೋ ಅಸ್ಸಂ, ಯಾವಜೀವಂ ವಿಗತಮಲಮಚ್ಛೇರೇನ ಚೇತಸಾ
ಅಗಾರಂ ಅಜ್ಝಾವಸೇಯ್ಯಂ ಮುತ್ತಚಾಗೋ ಪಯತಪಾಣಿ ವೋಸ್ಸಗ್ಗರತೋ ಯಾಚಯೋಗೋ ದಾನಸಂವಿಭಾಗರತೋ,
ಯಾವಜೀವಂ ಸಚ್ಚವಾಚೋ ಅಸ್ಸಂ, ಯಾವಜೀವಂ ಅಕ್ಕೋಧನೋ ಅಸ್ಸಂ – ಸಚೇಪಿ ಮೇ ಕೋಧೋ
ಉಪ್ಪಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಖಿಪ್ಪಮೇವ ನಂ ಪಟಿವಿನೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಸಕ್ಕಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತಸ್ಸ ಇಮಾನಿ ಸತ್ತ ವತಪದಾನಿ ಸಮತ್ತಾನಿ
ಸಮಾದಿನ್ನಾನಿ ಅಹೇಸುಂ, ಯೇಸಂ ಸಮಾದಿನ್ನತ್ತಾ ಸಕ್ಕೋ ಸಕ್ಕತ್ತಂ ಅಜ್ಝಗಾ’’ತಿ।
‘‘ಮಾತಾಪೇತ್ತಿಭರಂ ಜನ್ತುಂ, ಕುಲೇ ಜೇಟ್ಠಾಪಚಾಯಿನಂ।
ಸಣ್ಹಂ ಸಖಿಲಸಮ್ಭಾಸಂ, ಪೇಸುಣೇಯ್ಯಪ್ಪಹಾಯಿನಂ॥
‘‘ಮಚ್ಛೇರವಿನಯೇ ಯುತ್ತಂ, ಸಚ್ಚಂ ಕೋಧಾಭಿಭುಂ ನರಂ।
ತಂ ವೇ ದೇವಾ ತಾವತಿಂಸಾ, ಆಹು ಸಪ್ಪುರಿಸೋ ಇತೀ’’ತಿ॥
೩. ಮಹಾಲಿಸುತ್ತಂ
೨೫೯. ಏವಂ
ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ವೇಸಾಲಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಮಹಾವನೇ ಕೂಟಾಗಾರಸಾಲಾಯಂ। ಅಥ ಖೋ
ಮಹಾಲಿ ಲಿಚ್ಛವೀ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ
ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಮಹಾಲಿ ಲಿಚ್ಛವೀ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
‘‘ದಿಟ್ಠೋ ಖೋ , ಭನ್ತೇ, ಭಗವತಾ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ’’ತಿ?
‘‘ದಿಟ್ಠೋ ಖೋ ಮೇ, ಮಹಾಲಿ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ’’ತಿ।
‘‘ಸೋ ಹಿ ನೂನ, ಭನ್ತೇ, ಸಕ್ಕಪತಿರೂಪಕೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ದುದ್ದಸೋ ಹಿ, ಭನ್ತೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ’’ತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕಞ್ಚ ಖ್ವಾಹಂ, ಮಹಾಲಿ, ಪಜಾನಾಮಿ ಸಕ್ಕಕರಣೇ ಚ ಧಮ್ಮೇ, ಯೇಸಂ ಧಮ್ಮಾನಂ ಸಮಾದಿನ್ನತ್ತಾ ಸಕ್ಕೋ ಸಕ್ಕತ್ತಂ ಅಜ್ಝಗಾ, ತಞ್ಚ ಪಜಾನಾಮಿ।
‘‘ಸಕ್ಕೋ, ಮಹಾಲಿ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ ಸಮಾನೋ ಮಘೋ ನಾಮ ಮಾಣವೋ ಅಹೋಸಿ, ತಸ್ಮಾ ಮಘವಾತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕೋ, ಮಹಾಲಿ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ ಸಮಾನೋ ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ ದಾನಂ ಅದಾಸಿ, ತಸ್ಮಾ ಸಕ್ಕೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕೋ, ಮಹಾಲಿ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ ಸಮಾನೋ ಪುರೇ ದಾನಂ ಅದಾಸಿ, ತಸ್ಮಾ ಪುರಿನ್ದದೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕೋ, ಮಹಾಲಿ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ ಸಮಾನೋ ಆವಸಥಂ ಅದಾಸಿ, ತಸ್ಮಾ ವಾಸವೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕೋ, ಮಹಾಲಿ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸಹಸ್ಸಮ್ಪಿ ಅತ್ಥಾನಂ ಮುಹುತ್ತೇನ ಚಿನ್ತೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸಹಸ್ಸಕ್ಖೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕಸ್ಸ , ಮಹಾಲಿ, ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಸುಜಾ ನಾಮ ಅಸುರಕಞ್ಞಾ ಪಜಾಪತಿ, ತಸ್ಮಾ ಸುಜಮ್ಪತೀತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕೋ, ಮಹಾಲಿ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ದೇವಾನಂ ತಾವತಿಂಸಾನಂ ಇಸ್ಸರಿಯಾಧಿಪಚ್ಚಂ ರಜ್ಜಂ ಕಾರೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋತಿ ವುಚ್ಚತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕಸ್ಸ, ಮಹಾಲಿ, ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತಸ್ಸ ಸತ್ತ
ವತಪದಾನಿ ಸಮತ್ತಾನಿ ಸಮಾದಿನ್ನಾನಿ ಅಹೇಸುಂ, ಯೇಸಂ ಸಮಾದಿನ್ನತ್ತಾ ಸಕ್ಕೋ ಸಕ್ಕತ್ತಂ
ಅಜ್ಝಗಾ। ಕತಮಾನಿ ಸತ್ತ ವತಪದಾನಿ? ಯಾವಜೀವಂ ಮಾತಾಪೇತ್ತಿಭರೋ ಅಸ್ಸಂ, ಯಾವಜೀವಂ ಕುಲೇ
ಜೇಟ್ಠಾಪಚಾಯೀ ಅಸ್ಸಂ, ಯಾವಜೀವಂ ಸಣ್ಹವಾಚೋ ಅಸ್ಸಂ, ಯಾವಜೀವಂ ಅಪಿಸುಣವಾಚೋ ಅಸ್ಸಂ,
ಯಾವಜೀವಂ ವಿಗತಮಲಮಚ್ಛೇರೇನ ಚೇತಸಾ ಅಗಾರಂ ಅಜ್ಝಾವಸೇಯ್ಯಂ ಮುತ್ತಚಾಗೋ ಪಯತಪಾಣಿ
ವೋಸ್ಸಗ್ಗರತೋ ಯಾಚಯೋಗೋ ದಾನಸಂವಿಭಾಗರತೋ, ಯಾವಜೀವಂ ಸಚ್ಚವಾಚೋ ಅಸ್ಸಂ, ಯಾವಜೀವಂ
ಅಕ್ಕೋಧನೋ ಅಸ್ಸಂ – ಸಚೇಪಿ ಮೇ ಕೋಧೋ ಉಪ್ಪಜೇಯ್ಯ, ಖಿಪ್ಪಮೇವ ನಂ ಪಟಿವಿನೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ।
‘‘ಸಕ್ಕಸ್ಸ, ಮಹಾಲಿ, ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತಸ್ಸ ಇಮಾನಿ ಸತ್ತ ವತಪದಾನಿ ಸಮತ್ತಾನಿ ಸಮಾದಿನ್ನಾನಿ ಅಹೇಸುಂ, ಯೇಸಂ ಸಮಾದಿನ್ನತ್ತಾ ಸಕ್ಕೋ ಸಕ್ಕತ್ತಂ ಅಜ್ಝಗಾ’’ತಿ।
‘‘ಮಾತಾಪೇತ್ತಿಭರಂ ಜನ್ತುಂ, ಕುಲೇ ಜೇಟ್ಠಾಪಚಾಯಿನಂ।
ಸಣ್ಹಂ ಸಖಿಲಸಮ್ಭಾಸಂ, ಪೇಸುಣೇಯ್ಯಪ್ಪಹಾಯಿನಂ॥
‘‘ಮಚ್ಛೇರವಿನಯೇ ಯುತ್ತಂ, ಸಚ್ಚಂ ಕೋಧಾಭಿಭುಂ ನರಂ।
ತಂ ವೇ ದೇವಾ ತಾವತಿಂಸಾ, ಆಹು ಸಪ್ಪುರಿಸೋ ಇತೀ’’ತಿ॥
೪. ದಲಿದ್ದಸುತ್ತಂ
೨೬೦.
ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ವೇಳುವನೇ ಕಲನ್ದಕನಿವಾಪೇ। ತತ್ರ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ
ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ। ‘‘ಭದನ್ತೇ’’ತಿ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಭಗವಾ
ಏತದವೋಚ –
‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತರೋ ಪುರಿಸೋ ಇಮಸ್ಮಿಂಯೇವ ರಾಜಗಹೇ ಮನುಸ್ಸದಲಿದ್ದೋ [ಮನುಸ್ಸದಳಿದ್ದೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)] ಅಹೋಸಿ ಮನುಸ್ಸಕಪಣೋ
ಮನುಸ್ಸವರಾಕೋ। ಸೋ ತಥಾಗತಪ್ಪವೇದಿತೇ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಸದ್ಧಂ ಸಮಾದಿಯಿ, ಸೀಲಂ ಸಮಾದಿಯಿ,
ಸುತಂ ಸಮಾದಿಯಿ, ಚಾಗಂ ಸಮಾದಿಯಿ, ಪಞ್ಞಂ ಸಮಾದಿಯಿ। ಸೋ ತಥಾಗತಪ್ಪವೇದಿತೇ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ
ಸದ್ಧಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಸೀಲಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಸುತಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಚಾಗಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ
ಪಞ್ಞಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ
ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪಜ್ಜಿ ದೇವಾನಂ ತಾವತಿಂಸಾನಂ ಸಹಬ್ಯತಂ। ಸೋ ಅಞ್ಞೇ ದೇವೇ ಅತಿರೋಚತಿ
ವಣ್ಣೇನ ಚೇವ ಯಸಸಾ ಚ। ತತ್ರ ಸುದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾ ತಾವತಿಂಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ
ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ ವತ ಭೋ, ಅಬ್ಭುತಂ ವತ ಭೋ! ಅಯಞ್ಹಿ ದೇವಪುತ್ತೋ
ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ ಸಮಾನೋ ಮನುಸ್ಸದಲಿದ್ದೋ ಅಹೋಸಿ ಮನುಸ್ಸಕಪಣೋ ಮನುಸ್ಸವರಾಕೋ; ಸೋ
ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪನ್ನೋ ದೇವಾನಂ ತಾವತಿಂಸಾನಂ
ಸಹಬ್ಯತಂ। ಸೋ ಅಞ್ಞೇ ದೇವೇ ಅತಿರೋಚತಿ ವಣ್ಣೇನ ಚೇವ ಯಸಸಾ ಚಾ’’’ತಿ।
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ದೇವೇ ತಾವತಿಂಸೇ
ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘ಮಾ ಖೋ ತುಮ್ಹೇ, ಮಾರಿಸಾ, ಏತಸ್ಸ ದೇವಪುತ್ತಸ್ಸ ಉಜ್ಝಾಯಿತ್ಥ। ಏಸೋ ಖೋ,
ಮಾರಿಸಾ, ದೇವಪುತ್ತೋ ಪುಬ್ಬೇ ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ ಸಮಾನೋ ತಥಾಗತಪ್ಪವೇದಿತೇ
ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಸದ್ಧಂ ಸಮಾದಿಯಿ, ಸೀಲಂ ಸಮಾದಿಯಿ, ಸುತಂ ಸಮಾದಿಯಿ, ಚಾಗಂ ಸಮಾದಿಯಿ,
ಪಞ್ಞಂ ಸಮಾದಿಯಿ। ಸೋ ತಥಾಗತಪ್ಪವೇದಿತೇ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಸದ್ಧಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಸೀಲಂ
ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಸುತಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಚಾಗಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞಂ ಸಮಾದಿಯಿತ್ವಾ ಕಾಯಸ್ಸ
ಭೇದಾ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸುಗತಿಂ ಸಗ್ಗಂ ಲೋಕಂ ಉಪಪನ್ನೋ ದೇವಾನಂ ತಾವತಿಂಸಾನಂ ಸಹಬ್ಯತಂ ।
ಸೋ ಅಞ್ಞೇ ದೇವೇ ಅತಿರೋಚತಿ ವಣ್ಣೇನ ಚೇವ ಯಸಸಾ ಚಾ’’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ
ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ದೇವೇ ತಾವತಿಂಸೇ ಅನುನಯಮಾನೋ ತಾಯಂ ವೇಲಾಯಂ ಇಮಾ ಗಾಥಾಯೋ ಅಭಾಸಿ –
‘‘ಯಸ್ಸ ಸದ್ಧಾ ತಥಾಗತೇ, ಅಚಲಾ ಸುಪ್ಪತಿಟ್ಠಿತಾ।
ಸೀಲಞ್ಚ ಯಸ್ಸ ಕಲ್ಯಾಣಂ, ಅರಿಯಕನ್ತಂ ಪಸಂಸಿತಂ॥
‘‘ಸಙ್ಘೇ ಪಸಾದೋ ಯಸ್ಸತ್ಥಿ, ಉಜುಭೂತಞ್ಚ ದಸ್ಸನಂ।
ಅದಲಿದ್ದೋತಿ ತಂ ಆಹು, ಅಮೋಘಂ ತಸ್ಸ ಜೀವಿತಂ॥
‘‘ತಸ್ಮಾ ಸದ್ಧಞ್ಚ ಸೀಲಞ್ಚ, ಪಸಾದಂ ಧಮ್ಮದಸ್ಸನಂ।
ಅನುಯುಞ್ಜೇಥ ಮೇಧಾವೀ, ಸರಂ ಬುದ್ಧಾನ ಸಾಸನ’’ನ್ತಿ॥
೫. ರಾಮಣೇಯ್ಯಕಸುತ್ತಂ
೨೬೧. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ
ಜೇತವನೇ। ಅಥ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ
ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತೋ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ
ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಿಂ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಭೂಮಿರಾಮಣೇಯ್ಯಕ’’ನ್ತಿ?
‘‘ಆರಾಮಚೇತ್ಯಾ ವನಚೇತ್ಯಾ, ಪೋಕ್ಖರಞ್ಞೋ ಸುನಿಮ್ಮಿತಾ।
ಮನುಸ್ಸರಾಮಣೇಯ್ಯಸ್ಸ, ಕಲಂ ನಾಗ್ಘನ್ತಿ ಸೋಳಸಿಂ॥
‘‘ಗಾಮೇ ವಾ ಯದಿ ವಾರಞ್ಞೇ, ನಿನ್ನೇ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಥಲೇ।
ಯತ್ಥ ಅರಹನ್ತೋ ವಿಹರನ್ತಿ, ತಂ ಭೂಮಿರಾಮಣೇಯ್ಯಕ’’ನ್ತಿ॥
೬. ಯಜಮಾನಸುತ್ತಂ
೨೬೨. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ಗಿಜ್ಝಕೂಟೇ ಪಬ್ಬತೇ। ಅಥ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತೋ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಭಗವನ್ತಂ ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –
‘‘ಯಜಮಾನಾನಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ, ಪುಞ್ಞಪೇಕ್ಖಾನ ಪಾಣಿನಂ।
ಕರೋತಂ ಓಪಧಿಕಂ ಪುಞ್ಞಂ, ಕತ್ಥ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲ’’ನ್ತಿ॥
‘‘ಚತ್ತಾರೋ ಚ ಪಟಿಪನ್ನಾ, ಚತ್ತಾರೋ ಚ ಫಲೇ ಠಿತಾ।
ಏಸ ಸಙ್ಘೋ ಉಜುಭೂತೋ, ಪಞ್ಞಾಸೀಲಸಮಾಹಿತೋ॥
‘‘ಯಜಮಾನಾನಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ, ಪುಞ್ಞಪೇಕ್ಖಾನ ಪಾಣಿನಂ।
ಕರೋತಂ ಓಪಧಿಕಂ ಪುಞ್ಞಂ, ಸಙ್ಘೇ ದಿನ್ನಂ ಮಹಪ್ಫಲ’’ನ್ತಿ॥
೭. ಬುದ್ಧವನ್ದನಾಸುತ್ತಂ
೨೬೩. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ
ಜೇತವನೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಗವಾ ದಿವಾವಿಹಾರಗತೋ ಹೋತಿ ಪಟಿಸಲ್ಲೀನೋ। ಅಥ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ಚ
ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಚ ಸಹಮ್ಪತಿ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ
ಪಚ್ಚೇಕಂ ದ್ವಾರಬಾಹಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಅಟ್ಠಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ
ಇಮಂ ಗಾಥಂ ಅಭಾಸಿ –
ಪನ್ನಭಾರ ಅನಣ ವಿಚರ ಲೋಕೇ।
ಚಿತ್ತಞ್ಚ ತೇ ಸುವಿಮುತ್ತಂ,
ಚನ್ದೋ ಯಥಾ ಪನ್ನರಸಾಯ ರತ್ತಿ’’ನ್ತಿ॥
‘‘ನ ಖೋ, ದೇವಾನಮಿನ್ದ, ತಥಾಗತಾ ಏವಂ ವನ್ದಿತಬ್ಬಾ। ಏವಞ್ಚ ಖೋ, ದೇವಾನಮಿನ್ದ, ತಥಾಗತಾ ವನ್ದಿತಬ್ಬಾ –
‘‘ಉಟ್ಠೇಹಿ ವೀರ ವಿಜಿತಸಙ್ಗಾಮ,
ಸತ್ಥವಾಹ ಅನಣ ವಿಚರ ಲೋಕೇ।
ದೇಸಸ್ಸು ಭಗವಾ ಧಮ್ಮಂ,
ಅಞ್ಞಾತಾರೋ ಭವಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ॥
೮. ಗಹಟ್ಠವನ್ದನಾಸುತ್ತಂ
೨೬೪.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ। ತತ್ರ…ಪೇ॰… ಏತದವೋಚ – ‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ
ಮಾತಲಿಂ ಸಙ್ಗಾಹಕಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘ಯೋಜೇಹಿ, ಸಮ್ಮ ಮಾತಲಿ, ಸಹಸ್ಸಯುತ್ತಂ
ಆಜಞ್ಞರಥಂ। ಉಯ್ಯಾನಭೂಮಿಂ ಗಚ್ಛಾಮ ಸುಭೂಮಿಂ ದಸ್ಸನಾಯಾ’ತಿ। ‘ಏವಂ ಭದ್ದನ್ತವಾ’ತಿ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾತಲಿ ಸಙ್ಗಾಹಕೋ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಸಹಸ್ಸಯುತ್ತಂ
ಆಜಞ್ಞರಥಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಪಟಿವೇದೇಸಿ – ‘ಯುತ್ತೋ ಖೋ ತೇ,
ಮಾರಿಸ, ಸಹಸ್ಸಯುತ್ತೋ ಆಜಞ್ಞರಥೋ। ಯಸ್ಸ ದಾನಿ ಕಾಲಂ ಮಞ್ಞಸೀ’’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ವೇಜಯನ್ತಪಾಸಾದಾ ಓರೋಹನ್ತೋ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಕತ್ವಾ [ಪಞ್ಜಲಿಕೋ (ಪೀ॰), ಪಞ್ಜಲಿಂ ಕತ್ವಾ (ಕ॰)] ಸುದಂ ಪುಥುದ್ದಿಸಾ ನಮಸ್ಸತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾತಲಿ ಸಙ್ಗಾಹಕೋ ಸಕ್ಕಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –
‘‘ತಂ ನಮಸ್ಸನ್ತಿ ತೇವಿಜ್ಜಾ, ಸಬ್ಬೇ ಭುಮ್ಮಾ ಚ ಖತ್ತಿಯಾ।
ಚತ್ತಾರೋ ಚ ಮಹಾರಾಜಾ, ತಿದಸಾ ಚ ಯಸಸ್ಸಿನೋ।
ಅಥ ಕೋ ನಾಮ ಸೋ ಯಕ್ಖೋ, ಯಂ ತ್ವಂ ಸಕ್ಕ ನಮಸ್ಸಸೀ’’ತಿ॥
‘‘ಮಂ ನಮಸ್ಸನ್ತಿ ತೇವಿಜ್ಜಾ, ಸಬ್ಬೇ ಭುಮ್ಮಾ ಚ ಖತ್ತಿಯಾ।
ಚತ್ತಾರೋ ಚ ಮಹಾರಾಜಾ, ತಿದಸಾ ಚ ಯಸಸ್ಸಿನೋ॥
‘‘ಅಹಞ್ಚ ಸೀಲಸಮ್ಪನ್ನೇ, ಚಿರರತ್ತಸಮಾಹಿತೇ।
ಸಮ್ಮಾಪಬ್ಬಜಿತೇ ವನ್ದೇ, ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಪರಾಯನೇ॥
‘‘ಯೇ ಗಹಟ್ಠಾ ಪುಞ್ಞಕರಾ, ಸೀಲವನ್ತೋ ಉಪಾಸಕಾ।
ಧಮ್ಮೇನ ದಾರಂ ಪೋಸೇನ್ತಿ, ತೇ ನಮಸ್ಸಾಮಿ ಮಾತಲೀ’’ತಿ॥
‘‘ಸೇಟ್ಠಾ ಹಿ ಕಿರ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ, ಯೇ ತ್ವಂ ಸಕ್ಕ ನಮಸ್ಸಸಿ।
ಅಹಮ್ಪಿ ತೇ ನಮಸ್ಸಾಮಿ, ಯೇ ನಮಸ್ಸಸಿ ವಾಸವಾ’’ತಿ॥
‘‘ಇದಂ ವತ್ವಾನ ಮಘವಾ, ದೇವರಾಜಾ ಸುಜಮ್ಪತಿ।
ಪುಥುದ್ದಿಸಾ ನಮಸ್ಸಿತ್ವಾ, ಪಮುಖೋ ರಥಮಾರುಹೀ’’ತಿ॥
೯. ಸತ್ಥಾರವನ್ದನಾಸುತ್ತಂ
೨೬೫. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ
ಜೇತವನೇ। ‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಮಾತಲಿಂ ಸಙ್ಗಾಹಕಂ
ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘ಯೋಜೇಹಿ, ಸಮ್ಮ ಮಾತಲಿ, ಸಹಸ್ಸಯುತ್ತಂ ಆಜಞ್ಞರಥಂ, ಉಯ್ಯಾನಭೂಮಿಂ ಗಚ್ಛಾಮ
ಸುಭೂಮಿಂ ದಸ್ಸನಾಯಾ’ತಿ। ‘ಏವಂ ಭದ್ದನ್ತವಾ’ತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾತಲಿ ಸಙ್ಗಾಹಕೋ
ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಸಹಸ್ಸಯುತ್ತಂ ಆಜಞ್ಞರಥಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಪಟಿವೇದೇಸಿ
– ‘ಯುತ್ತೋ ಖೋ ತೇ, ಮಾರಿಸ, ಸಹಸ್ಸಯುತ್ತೋ ಆಜಞ್ಞರಥೋ। ಯಸ್ಸ ದಾನಿ ಕಾಲಂ
ಮಞ್ಞಸೀ’’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ವೇಜಯನ್ತಪಾಸಾದಾ ಓರೋಹನ್ತೋ
ಅಞ್ಜಲಿಂ ಕತ್ವಾ ಸುದಂ ಭಗವನ್ತಂ ನಮಸ್ಸತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾತಲಿ ಸಙ್ಗಾಹಕೋ ಸಕ್ಕಂ
ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –
‘‘ಯಞ್ಹಿ ದೇವಾ ಮನುಸ್ಸಾ ಚ, ತಂ ನಮಸ್ಸನ್ತಿ ವಾಸವ।
ಅಥ ಕೋ ನಾಮ ಸೋ ಯಕ್ಖೋ, ಯಂ ತ್ವಂ ಸಕ್ಕ ನಮಸ್ಸಸೀ’’ತಿ॥
‘‘ಯೋ ಇಧ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ಅಸ್ಮಿಂ ಲೋಕೇ ಸದೇವಕೇ।
ಅನೋಮನಾಮಂ ಸತ್ಥಾರಂ, ತಂ ನಮಸ್ಸಾಮಿ ಮಾತಲಿ॥
‘‘ಯೇಸಂ ರಾಗೋ ಚ ದೋಸೋ ಚ, ಅವಿಜ್ಜಾ ಚ ವಿರಾಜಿತಾ।
ಖೀಣಾಸವಾ ಅರಹನ್ತೋ, ತೇ ನಮಸ್ಸಾಮಿ ಮಾತಲಿ॥
‘‘ಯೇ ರಾಗದೋಸವಿನಯಾ, ಅವಿಜ್ಜಾಸಮತಿಕ್ಕಮಾ।
ಸೇಕ್ಖಾ ಅಪಚಯಾರಾಮಾ, ಅಪ್ಪಮತ್ತಾನುಸಿಕ್ಖರೇ।
ತೇ ನಮಸ್ಸಾಮಿ ಮಾತಲೀ’’ತಿ॥
‘‘ಸೇಟ್ಠಾ ಹಿ ಕಿರ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ, ಯೇ ತ್ವಂ ಸಕ್ಕ ನಮಸ್ಸಸಿ।
ಅಹಮ್ಪಿ ತೇ ನಮಸ್ಸಾಮಿ, ಯೇ ನಮಸ್ಸಸಿ ವಾಸವಾ’’ತಿ॥
‘‘ಇದಂ ವತ್ವಾನ ಮಘವಾ, ದೇವರಾಜಾ ಸುಜಮ್ಪತಿ।
ಭಗವನ್ತಂ ನಮಸ್ಸಿತ್ವಾ, ಪಮುಖೋ ರಥಮಾರುಹೀ’’ತಿ॥
೧೦. ಸಙ್ಘವನ್ದನಾಸುತ್ತಂ
೨೬೬. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ
ಜೇತವನೇ। ತತ್ರ ಖೋ…ಪೇ॰… ಏತದವೋಚ – ‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ
ಮಾತಲಿಂ ಸಙ್ಗಾಹಕಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘ಯೋಜೇಹಿ, ಸಮ್ಮ ಮಾತಲಿ, ಸಹಸ್ಸಯುತ್ತಂ ಆಜಞ್ಞರಥಂ , ಉಯ್ಯಾನಭೂಮಿಂ ಗಚ್ಛಾಮ ಸುಭೂಮಿಂ ದಸ್ಸನಾಯಾ’ತಿ। ‘ಏವಂ
ಭದ್ದನ್ತವಾ’ತಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾತಲಿ ಸಙ್ಗಾಹಕೋ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ
ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ, ಸಹಸ್ಸಯುತ್ತಂ ಆಜಞ್ಞರಥಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ
ಪಟಿವೇದೇಸಿ – ‘ಯುತ್ತೋ ಖೋ ತೇ, ಮಾರಿಸ, ಸಹಸ್ಸಯುತ್ತೋ ಆಜಞ್ಞರಥೋ, ಯಸ್ಸ ದಾನಿ ಕಾಲಂ
ಮಞ್ಞಸೀ’’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ , ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ
ವೇಜಯನ್ತಪಾಸಾದಾ ಓರೋಹನ್ತೋ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಕತ್ವಾ ಸುದಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ ನಮಸ್ಸತಿ। ಅಥ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾತಲಿ ಸಙ್ಗಾಹಕೋ ಸಕ್ಕಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –
‘‘ತಞ್ಹಿ ಏತೇ ನಮಸ್ಸೇಯ್ಯುಂ, ಪೂತಿದೇಹಸಯಾ ನರಾ।
ನಿಮುಗ್ಗಾ ಕುಣಪಮ್ಹೇತೇ, ಖುಪ್ಪಿಪಾಸಸಮಪ್ಪಿತಾ॥
‘‘ಕಿಂ ನು ತೇಸಂ ಪಿಹಯಸಿ, ಅನಾಗಾರಾನ ವಾಸವ।
ಆಚಾರಂ ಇಸಿನಂ ಬ್ರೂಹಿ, ತಂ ಸುಣೋಮ ವಚೋ ತವಾ’’ತಿ॥
‘‘ಏತಂ ತೇಸಂ ಪಿಹಯಾಮಿ, ಅನಾಗಾರಾನ ಮಾತಲಿ।
ಯಮ್ಹಾ ಗಾಮಾ ಪಕ್ಕಮನ್ತಿ, ಅನಪೇಕ್ಖಾ ವಜನ್ತಿ ತೇ॥
‘‘ನ ತೇಸಂ ಕೋಟ್ಠೇ ಓಪೇನ್ತಿ, ನ ಕುಮ್ಭಿ [ನ ಕುಮ್ಭಾ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಪೀ॰ ಕ॰)] ನ ಕಳೋಪಿಯಂ [ಖಳೋಪಿಯಂ (ಸೀ॰)]।
ಪರನಿಟ್ಠಿತಮೇಸಾನಾ [ಪರನಿಟ್ಠಿತಮೇಸನಾ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಕ॰)], ತೇನ ಯಾಪೇನ್ತಿ ಸುಬ್ಬತಾ॥
‘‘ಸುಮನ್ತಮನ್ತಿನೋ ಧೀರಾ, ತುಣ್ಹೀಭೂತಾ ಸಮಞ್ಚರಾ।
ದೇವಾ ವಿರುದ್ಧಾ ಅಸುರೇಹಿ, ಪುಥು ಮಚ್ಚಾ ಚ ಮಾತಲಿ॥
‘‘ಅವಿರುದ್ಧಾ ವಿರುದ್ಧೇಸು, ಅತ್ತದಣ್ಡೇಸು ನಿಬ್ಬುತಾ।
ಸಾದಾನೇಸು ಅನಾದಾನಾ, ತೇ ನಮಸ್ಸಾಮಿ ಮಾತಲೀ’’ತಿ॥
‘‘ಸೇಟ್ಠಾ ಹಿ ಕಿರ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ, ಯೇ ತ್ವಂ ಸಕ್ಕ ನಮಸ್ಸಸಿ।
ಅಹಮ್ಪಿ ತೇ ನಮಸ್ಸಾಮಿ, ಯೇ ನಮಸ್ಸಸಿ ವಾಸವಾ’’ತಿ॥
‘‘ಇದಂ ವತ್ವಾನ ಮಘವಾ, ದೇವರಾಜಾ ಸುಜಮ್ಪತಿ।
ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ ನಮಸ್ಸಿತ್ವಾ, ಪಮುಖೋ ರಥಮಾರುಹೀ’’ತಿ॥
ದುತಿಯೋ ವಗ್ಗೋ।
ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –
ದೇವಾ ಪನ [ವ ತಪದೇನ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)] ತಯೋ ವುತ್ತಾ, ದಲಿದ್ದಞ್ಚ ರಾಮಣೇಯ್ಯಕಂ।
ಯಜಮಾನಞ್ಚ ವನ್ದನಾ, ತಯೋ ಸಕ್ಕನಮಸ್ಸನಾತಿ॥
೩. ತತಿಯವಗ್ಗೋ
೧. ಛೇತ್ವಾಸುತ್ತಂ
೨೬೭. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ
ಜೇತವನೇ। ಅಥ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ
ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತೋ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ
ಭಗವನ್ತಂ ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –
‘‘ಕಿಂಸು ಛೇತ್ವಾ ಸುಖಂ ಸೇತಿ, ಕಿಂಸು ಛೇತ್ವಾ ನ ಸೋಚತಿ।
ಕಿಸ್ಸಸ್ಸು ಏಕಧಮ್ಮಸ್ಸ, ವಧಂ ರೋಚೇಸಿ ಗೋತಮಾ’’ತಿ॥
‘‘ಕೋಧಂ ಛೇತ್ವಾ ಸುಖಂ ಸೇತಿ, ಕೋಧಂ ಛೇತ್ವಾ ನ ಸೋಚತಿ।
ಕೋಧಸ್ಸ ವಿಸಮೂಲಸ್ಸ, ಮಧುರಗ್ಗಸ್ಸ ವಾಸವ।
ವಧಂ ಅರಿಯಾ ಪಸಂಸನ್ತಿ, ತಞ್ಹಿ ಛೇತ್ವಾ ನ ಸೋಚತೀ’’ತಿ॥
೨. ದುಬ್ಬಣ್ಣಿಯಸುತ್ತಂ
೨೬೮. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ
ಜೇತವನೇ। ತತ್ರ ಖೋ…ಪೇ॰… ಏತದವೋಚ – ‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತರೋ ಯಕ್ಖೋ
ದುಬ್ಬಣ್ಣೋ ಓಕೋಟಿಮಕೋ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಆಸನೇ ನಿಸಿನ್ನೋ ಅಹೋಸಿ। ತತ್ರ ಸುದಂ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾ ತಾವತಿಂಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ ವತ
ಭೋ, ಅಬ್ಭುತಂ ವತ, ಭೋ! ಅಯಂ ಯಕ್ಖೋ ದುಬ್ಬಣ್ಣೋ ಓಕೋಟಿಮಕೋ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ
ಆಸನೇ ನಿಸಿನ್ನೋ’’’ತಿ! ಯಥಾ ಯಥಾ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾ ತಾವತಿಂಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ, ತಥಾ ತಥಾ ಸೋ ಯಕ್ಖೋ ಅಭಿರೂಪತರೋ ಚೇವ ಹೋತಿ ದಸ್ಸನೀಯತರೋ ಚ ಪಾಸಾದಿಕತರೋ ಚ।
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದೇವಾ ತಾವತಿಂಸಾ ಯೇನ ಸಕ್ಕೋ
ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಸಕ್ಕಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ ಏತದವೋಚುಂ –
‘ಇಧ ತೇ, ಮಾರಿಸ, ಅಞ್ಞತರೋ ಯಕ್ಖೋ ದುಬ್ಬಣ್ಣೋ ಓಕೋಟಿಮಕೋ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ
ಆಸನೇ ನಿಸಿನ್ನೋ। ತತ್ರ ಸುದಂ, ಮಾರಿಸ, ದೇವಾ ತಾವತಿಂಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ
ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ಅಚ್ಛರಿಯಂ ವತ, ಭೋ, ಅಬ್ಭುತಂ ವತ, ಭೋ! ಅಯಂ ಯಕ್ಖೋ ದುಬ್ಬಣ್ಣೋ
ಓಕೋಟಿಮಕೋ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ದೇವಾನಮಿನ್ದಸ್ಸ ಆಸನೇ ನಿಸಿನ್ನೋತಿ।
ಯಥಾ ಯಥಾ ಖೋ, ಮಾರಿಸ, ದೇವಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ, ತಥಾ ತಥಾ ಸೋ
ಯಕ್ಖೋ ಅಭಿರೂಪತರೋ ಚೇವ ಹೋತಿ ದಸ್ಸನೀಯತರೋ ಚ ಪಾಸಾದಿಕತರೋ ಚಾತಿ। ಸೋ ಹಿ ನೂನ, ಮಾರಿಸ, ಕೋಧಭಕ್ಖೋ ಯಕ್ಖೋ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’’ತಿ।
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಯೇನ ಸೋ ಕೋಧಭಕ್ಖೋ
ಯಕ್ಖೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ
ದಕ್ಖಿಣಜಾಣುಮಣ್ಡಲಂ ಪಥವಿಯಂ ನಿಹನ್ತ್ವಾ ಯೇನ ಸೋ ಕೋಧಭಕ್ಖೋ ಯಕ್ಖೋ ತೇನಞ್ಜಲಿಂ
ಪಣಾಮೇತ್ವಾ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ನಾಮಂ ಸಾವೇತಿ – ‘ಸಕ್ಕೋಹಂ ಮಾರಿಸ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ, ಸಕ್ಕೋಹಂ,
ಮಾರಿಸ, ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ’ತಿ। ಯಥಾ ಯಥಾ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ನಾಮಂ
ಸಾವೇಸಿ, ತಥಾ ತಥಾ ಸೋ ಯಕ್ಖೋ ದುಬ್ಬಣ್ಣತರೋ ಚೇವ ಅಹೋಸಿ ಓಕೋಟಿಮಕತರೋ ಚ। ದುಬ್ಬಣ್ಣತರೋ
ಚೇವ ಹುತ್ವಾ ಓಕೋಟಿಮಕತರೋ ಚ ತತ್ಥೇವನ್ತರಧಾಯೀ’’ತಿ। ಅಥ
ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸಕೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ದೇವೇ ತಾವತಿಂಸೇ
ಅನುನಯಮಾನೋ ತಾಯಂ ವೇಲಾಯಂ ಇಮಾ ಗಾಥಾಯೋ ಅಭಾಸಿ –
‘‘ನ ಸೂಪಹತಚಿತ್ತೋಮ್ಹಿ, ನಾವತ್ತೇನ ಸುವಾನಯೋ।
ನ ವೋ ಚಿರಾಹಂ ಕುಜ್ಝಾಮಿ, ಕೋಧೋ ಮಯಿ ನಾವತಿಟ್ಠತಿ॥
‘‘ಕುದ್ಧಾಹಂ ನ ಫರುಸಂ ಬ್ರೂಮಿ, ನ ಚ ಧಮ್ಮಾನಿ ಕಿತ್ತಯೇ।
ಸನ್ನಿಗ್ಗಣ್ಹಾಮಿ ಅತ್ತಾನಂ, ಸಮ್ಪಸ್ಸಂ ಅತ್ಥಮತ್ತನೋ’’ತಿ॥
೩. ಸಮ್ಬರಿಮಾಯಾಸುತ್ತಂ
೨೬೯.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ…ಪೇ॰… ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ ಅಸುರಿನ್ದೋ
ಆಬಾಧಿಕೋ ಅಹೋಸಿ ದುಕ್ಖಿತೋ ಬಾಳ್ಹಗಿಲಾನೋ। ಅಥ ಖೋ ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಯೇನ
ವೇಪಚಿತ್ತಿ ಅಸುರಿನ್ದೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ ಗಿಲಾನಪುಚ್ಛಕೋ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ವೇಪಚಿತ್ತಿ ಅಸುರಿನ್ದೋ ಸಕ್ಕಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ। ದಿಸ್ವಾನ ಸಕ್ಕಂ
ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ ಏತದವೋಚ – ‘ತಿಕಿಚ್ಛ ಮಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಾ’ತಿ। ‘ವಾಚೇಹಿ
ಮಂ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ, ಸಮ್ಬರಿಮಾಯ’ನ್ತಿ। ‘ನ ತಾವಾಹಂ ವಾಚೇಮಿ, ಯಾವಾಹಂ, ಮಾರಿಸ, ಅಸುರೇ
ಪಟಿಪುಚ್ಛಾಮೀ’’’ತಿ। ‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ ಅಸುರಿನ್ದೋ ಅಸುರೇ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿ –
‘ವಾಚೇಮಹಂ, ಮಾರಿಸಾ, ಸಕ್ಕಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ ಸಮ್ಬರಿಮಾಯ’ನ್ತಿ? ‘ಮಾ ಖೋ ತ್ವಂ, ಮಾರಿಸ,
ವಾಚೇಸಿ ಸಕ್ಕಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ ಸಮ್ಬರಿಮಾಯ’’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇಪಚಿತ್ತಿ
ಅಸುರಿನ್ದೋ ಸಕ್ಕಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –
‘‘ಮಾಯಾವೀ ಮಘವಾ ಸಕ್ಕ, ದೇವರಾಜ ಸುಜಮ್ಪತಿ।
ಉಪೇತಿ ನಿರಯಂ ಘೋರಂ, ಸಮ್ಬರೋವ ಸತಂ ಸಮ’’ನ್ತಿ॥
೪. ಅಚ್ಚಯಸುತ್ತಂ
೨೭೦.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ…ಪೇ॰… ಆರಾಮೇ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ದ್ವೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಮ್ಪಯೋಜೇಸುಂ। ತತ್ರೇಕೋ
ಭಿಕ್ಖು ಅಚ್ಚಸರಾ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಅಚ್ಚಯಂ ಅಚ್ಚಯತೋ
ದೇಸೇತಿ; ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ನಪ್ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಯೇನ ಭಗವಾ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು।
ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಾ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ದ್ವೇ
ಭಿಕ್ಖೂ ಸಮ್ಪಯೋಜೇಸುಂ, ತತ್ರೇಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಅಚ್ಚಸರಾ । ಅಥ ಖೋ ಸೋ, ಭನ್ತೇ, ಭಿಕ್ಖು ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಅಚ್ಚಯಂ ಅಚ್ಚಯತೋ ದೇಸೇತಿ, ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ನಪ್ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾತೀ’’ತಿ।
‘‘ದ್ವೇಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬಾಲಾ। ಯೋ ಚ ಅಚ್ಚಯಂ ಅಚ್ಚಯತೋ ನ
ಪಸ್ಸತಿ, ಯೋ ಚ ಅಚ್ಚಯಂ ದೇಸೇನ್ತಸ್ಸ ಯಥಾಧಮ್ಮಂ ನಪ್ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾ’’ತಿ – ಇಮೇ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ದ್ವೇ ಬಾಲಾ। ‘‘ದ್ವೇಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಣ್ಡಿತಾ। ಯೋ ಚ ಅಚ್ಚಯಂ ಅಚ್ಚಯತೋ
ಪಸ್ಸತಿ, ಯೋ ಚ ಅಚ್ಚಯಂ ದೇಸೇನ್ತಸ್ಸ ಯಥಾಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾ’’ತಿ – ಇಮೇ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ದ್ವೇ ಪಣ್ಡಿತಾ।
‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸುಧಮ್ಮಾಯಂ ಸಭಾಯಂ ದೇವೇ ತಾವತಿಂಸೇ ಅನುನಯಮಾನೋ ತಾಯಂ ವೇಲಾಯಂ ಇಮಂ ಗಾಥಂ ಅಭಾಸಿ –
‘‘ಕೋಧೋ ವೋ ವಸಮಾಯಾತು, ಮಾ ಚ ಮಿತ್ತೇಹಿ ವೋ ಜರಾ।
ಅಗರಹಿಯಂ ಮಾ ಗರಹಿತ್ಥ, ಮಾ ಚ ಭಾಸಿತ್ಥ ಪೇಸುಣಂ।
ಅಥ ಪಾಪಜನಂ ಕೋಧೋ, ಪಬ್ಬತೋವಾಭಿಮದ್ದತೀ’’ತಿ॥
೫. ಅಕ್ಕೋಧಸುತ್ತಂ
೨೭೧.
ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ
ಆರಾಮೇ। ತತ್ರ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ…ಪೇ॰… ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಸುಧಮ್ಮಾಯಂ ಸಭಾಯಂ ದೇವೇ ತಾವತಿಂಸೇ ಅನುನಯಮಾನೋ ತಾಯಂ ವೇಲಾಯಂ
ಇಮಂ ಗಾಥಂ ಅಭಾಸಿ –
‘‘ಮಾ ವೋ ಕೋಧೋ ಅಜ್ಝಭವಿ, ಮಾ ಚ ಕುಜ್ಝಿತ್ಥ ಕುಜ್ಝತಂ।
ಅಕ್ಕೋಧೋ ಅವಿಹಿಂಸಾ ಚ, ಅರಿಯೇಸು ಚ ಪಟಿಪದಾ [ವಸತೀ ಸದಾ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಪೀ॰)]।
ಅಥ ಪಾಪಜನಂ ಕೋಧೋ, ಪಬ್ಬತೋವಾಭಿಮದ್ದತೀ’’ತಿ॥
ತತಿಯೋ ವಗ್ಗೋ।
ಛೇತ್ವಾ ದುಬ್ಬಣ್ಣಿಯಮಾಯಾ, ಅಚ್ಚಯೇನ ಅಕೋಧನೋ।
ದೇಸಿತಂ ಬುದ್ಧಸೇಟ್ಠೇನ, ಇದಞ್ಹಿ ಸಕ್ಕಪಞ್ಚಕನ್ತಿ॥
ಸಕ್ಕಸಂಯುತ್ತಂ ಸಮತ್ತಂ।
ಸಗಾಥಾವಗ್ಗೋ ಪಠಮೋ।
ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –
ದೇವತಾ ದೇವಪುತ್ತೋ ಚ, ರಾಜಾ ಮಾರೋ ಚ ಭಿಕ್ಖುನೀ।
ಬ್ರಹ್ಮಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ವಙ್ಗೀಸೋ, ವನಯಕ್ಖೇನ ವಾಸವೋತಿ॥
ಸಗಾಥಾವಗ್ಗಸಂಯುತ್ತಪಾಳಿ ನಿಟ್ಠಿತಾ।