The story of Gautham Buddha, the founder of one of the major religions in the world - Buddhism, it depicts his journey from a prince to an awakened being.
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ)-ನಿದಾನವಗ್ಗಪಾಳಿ-
Watch:
https://www.youtube.com/watch?v=9E2XvQP_InE&hd=1
Recording
the Buddha’s teachings was perhaps the most important legacy left to us
by the Buddha’s followers of monks and nuns. The Tripitaka (its name in
Sanskrit) or Tipitaka (in Pali) are a large body of the Buddha’s
teachings that were recorded after the Buddha’s passing away. It was at
the First Buddhist Council that the Buddha’s teachings were first
recalled and committed to memory. The Tripitaka (also known as the Pali
Canon) is composed of the Vinaya, Sutras and Abhidhamma (or Abhidharma).
These form the foundations for what are considered some of the most
important Buddhist scriptures. There is no single book that can be
pointed to as a Buddhist bible, rather there are volumes of teachings
that are attributed to the Buddha, and you would need a whole bookcase
to house them all. Fortunately, there is no requirement for a Buddhist
practitioner to read the whole Pali Canon, and Buddhist literature is
not limited to the Pali Canon alone, but they possess some of the most
fundamental teachings required for a basic Buddhist education (namely,
The Four Noble Truths and Noble Eightfold Path).
A list of Buddhist books I highly recommend reading:
http://www.enthusiasticbuddhist.com/b…
For some links to online resources of the Tripitaka:
http://www.enthusiasticbuddhist.com/t…
To read more and connect with me:
Website: http://www.enthusiasticbuddhist.com
Facebook: http://www.facebook.com/pages/The-Ent…
Twitter: http://www.twitter.com/EnthusBuddhist
Google+: https://plus.google.com/u/0/+MindahLe…
Subscribe to my YouTube channel for more videos: http://www.youtube.com/EnthusiasticBu…
೭. ರಾಹುಲಸಂಯುತ್ತಂ
೧. ಪಠಮವಗ್ಗೋ
೧. ಚಕ್ಖುಸುತ್ತಂ
೧೮೮. ಏವಂ
ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ।
ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ರಾಹುಲೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ರಾಹುಲೋ ಭಗವನ್ತಂ
ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಾಧು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತು, ಯಮಹಂ ಭಗವತೋ ಧಮ್ಮಂ
ಸುತ್ವಾ ಏಕೋ ವೂಪಕಟ್ಠೋ ಅಪ್ಪಮತ್ತೋ ಆತಾಪೀ ಪಹಿತತ್ತೋ ವಿಹರೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ।
‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ರಾಹುಲ, ಚಕ್ಖುಂ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ
ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ತಂ ಸುಖಂ ವಾ’’ತಿ?
‘‘ದುಕ್ಖಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ
ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಂ, ಕಲ್ಲಂ ನು ತಂ ಸಮನುಪಸ್ಸಿತುಂ – ‘ಏತಂ ಮಮ, ಏಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ಏಸೋ ಮೇ
ಅತ್ತಾ’’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಸೋತಂ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾ’’ತಿ?
‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰…। ‘‘ಘಾನಂ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ,
ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಜಿವ್ಹಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰…
‘‘ಕಾಯೋ ನಿಚ್ಚೋ ವಾ ಅನಿಚ್ಚೋ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚೋ, ಭನ್ತೇ’’
…ಪೇ॰… ‘‘ಮನೋ ನಿಚ್ಚೋ ವಾ ಅನಿಚ್ಚೋ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚೋ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ
ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ತಂ ಸುಖಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ದುಕ್ಖಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ
ದುಕ್ಖಂ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಂ, ಕಲ್ಲಂ ನು ತಂ ಸಮನುಪಸ್ಸಿತುಂ – ‘ಏತಂ ಮಮ, ಏಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ಏಸೋ
ಮೇ ಅತ್ತಾ’’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’।
‘‘ಏವಂ ಪಸ್ಸಂ, ರಾಹುಲ, ಸುತವಾ ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಚಕ್ಖುಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ
…ಪೇ॰… ಸೋತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಘಾನಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಜಿವ್ಹಾಯಪಿ
ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಕಾಯಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಮನಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ; ನಿಬ್ಬಿನ್ದಂ
ವಿರಜ್ಜತಿ; ವಿರಾಗಾ ವಿಮುಚ್ಚತಿ; ವಿಮುತ್ತಸ್ಮಿಂ ವಿಮುತ್ತಮಿತಿ ಞಾಣಂ ಹೋತಿ। ‘ಖೀಣಾ
ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾ’ತಿ ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ।
ಪಠಮಂ।
೨. ರೂಪಸುತ್ತಂ
೧೮೯. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ರಾಹುಲ, ರೂಪಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ ,
ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ಸದ್ದಾ… ಗನ್ಧಾ… ರಸಾ… ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾ… ಧಮ್ಮಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ
ವಾತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಏವಂ ಪಸ್ಸಂ, ರಾಹುಲ, ಸುತವಾ ಅರಿಯಸಾವಕೋ
ರೂಪೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಸದ್ದೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಗನ್ಧೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…
ರಸೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಫೋಟ್ಠಬ್ಬೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಧಮ್ಮೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ;
ನಿಬ್ಬಿನ್ದಂ ವಿರಜ್ಜತಿ…ಪೇ॰… ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ। ದುತಿಯಂ।
೩. ವಿಞ್ಞಾಣಸುತ್ತಂ
೧೯೦. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ
ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ರಾಹುಲ, ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ
ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಸೋತವಿಞ್ಞಾಣಂ…ಪೇ॰… ಘಾನವಿಞ್ಞಾಣಂ…
ಜಿವ್ಹಾವಿಞ್ಞಾಣಂ… ಕಾಯವಿಞ್ಞಾಣಂ… ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಂ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾ’’ತಿ?
‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ’’ …ಪೇ॰… ‘‘ಏವಂ ಪಸ್ಸಂ, ರಾಹುಲ,
ಸುತವಾ ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಸೋತವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಮಿಮ್ಪಿ
ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಘಾನವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಜಿವ್ಹಾವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಮಿಮ್ಪಿ
ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಕಾಯವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಮಿಮ್ಪಿ
ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ; ನಿಬ್ಬಿನ್ದಂ ವಿರಜ್ಜತಿ…ಪೇ॰… ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ। ತತಿಯಂ।
೪. ಸಮ್ಫಸ್ಸಸುತ್ತಂ
೧೯೧.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ರಾಹುಲ, ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ನಿಚ್ಚೋ ವಾ
ಅನಿಚ್ಚೋ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚೋ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಸೋತಸಮ್ಫಸ್ಸೋ…ಪೇ॰… ಘಾನಸಮ್ಫಸ್ಸೋ…
ಜಿವ್ಹಾಸಮ್ಫಸ್ಸೋ… ಕಾಯಸಮ್ಫಸ್ಸೋ… ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ನಿಚ್ಚೋ ವಾ ಅನಿಚ್ಚೋ ವಾ’’ತಿ?
‘‘ಅನಿಚ್ಚೋ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಏವಂ ಪಸ್ಸಂ, ರಾಹುಲ, ಸುತವಾ ಅರಿಯಸಾವಕೋ
ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಸೋತಸಮ್ಫಸ್ಸಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…
ಘಾನಸಮ್ಫಸ್ಸಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಜಿವ್ಹಾಸಮ್ಫಸ್ಸಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…
ಕಾಯಸಮ್ಫಸ್ಸಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ;
ನಿಬ್ಬಿನ್ದಂ ವಿರಜ್ಜತಿ…ಪೇ॰… ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ। ಚತುತ್ಥಂ।
೫. ವೇದನಾಸುತ್ತಂ
೧೯೨. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ರಾಹುಲ, ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸಜಾ
ವೇದನಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಸೋತಸಮ್ಫಸ್ಸಜಾ
ವೇದನಾ…ಪೇ॰… ಘಾನಸಮ್ಫಸ್ಸಜಾ ವೇದನಾ… ಜಿವ್ಹಾಸಮ್ಫಸ್ಸಜಾ ವೇದನಾ… ಕಾಯಸಮ್ಫಸ್ಸಜಾ
ವೇದನಾ… ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸಜಾ ವೇದನಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ ,
ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಏವಂ ಪಸ್ಸಂ, ರಾಹುಲ, ಸುತವಾ ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸಜಾಯ
ವೇದನಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಸೋತ… ಘಾನ… ಜಿವ್ಹಾ… ಕಾಯ… ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸಜಾಯ ವೇದನಾಯಪಿ
ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ। ಪಞ್ಚಮಂ।
೬. ಸಞ್ಞಾಸುತ್ತಂ
೧೯೩.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ರಾಹುಲ, ರೂಪಸಞ್ಞಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ
ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಸದ್ದಸಞ್ಞಾ…ಪೇ॰… ಗನ್ಧಸಞ್ಞಾ…
ರಸಸಞ್ಞಾ… ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಸಞ್ಞಾ… ಧಮ್ಮಸಞ್ಞಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ,
ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಏವಂ ಪಸ್ಸಂ, ರಾಹುಲ, ಸುತವಾ ಅರಿಯಸಾವಕೋ ರೂಪಸಞ್ಞಾಯಪಿ
ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಸದ್ದಸಞ್ಞಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಗನ್ಧಸಞ್ಞಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…
ರಸಸಞ್ಞಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಸಞ್ಞಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಧಮ್ಮಸಞ್ಞಾಯಪಿ
ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ। ಛಟ್ಠಂ।
೭. ಸಞ್ಚೇತನಾಸುತ್ತಂ
೧೯೪. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ
ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ರಾಹುಲ, ರೂಪಸಞ್ಚೇತನಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ
ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಸದ್ದಸಞ್ಚೇತನಾ…ಪೇ॰… ಗನ್ಧಸಞ್ಚೇತನಾ…
ರಸಸಞ್ಚೇತನಾ … ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಸಞ್ಚೇತನಾ… ಧಮ್ಮಸಞ್ಚೇತನಾ ನಿಚ್ಚಾ
ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಏವಂ ಪಸ್ಸಂ, ರಾಹುಲ, ಸುತವಾ
ಅರಿಯಸಾವಕೋ ರೂಪಸಞ್ಚೇತನಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಸದ್ದಸಞ್ಚೇತನಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…
ಗನ್ಧಸಞ್ಚೇತನಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ರಸಸಞ್ಚೇತನಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…
ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಸಞ್ಚೇತನಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಧಮ್ಮಸಞ್ಚೇತನಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ। ಸತ್ತಮಂ।
೮. ತಣ್ಹಾಸುತ್ತಂ
೧೯೫.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ರಾಹುಲ, ರೂಪತಣ್ಹಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ
ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಸದ್ದತಣ್ಹಾ…ಪೇ॰… ಗನ್ಧತಣ್ಹಾ…
ರಸತಣ್ಹಾ… ಫೋಟ್ಠಬ್ಬತಣ್ಹಾ… ಧಮ್ಮತಣ್ಹಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ,
ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಏವಂ ಪಸ್ಸಂ, ರಾಹುಲ, ಸುತವಾ ಅರಿಯಸಾವಕೋ ರೂಪತಣ್ಹಾಯಪಿ
ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಸದ್ದತಣ್ಹಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಗನ್ಧತಣ್ಹಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…
ರಸತಣ್ಹಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಫೋಟ್ಠಬ್ಬತಣ್ಹಾಯ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಧಮ್ಮತಣ್ಹಾಯಪಿ
ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ …ಪೇ॰… ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ। ಅಟ್ಠಮಂ।
೯. ಧಾತುಸುತ್ತಂ
೧೯೬. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ
ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ರಾಹುಲ, ಪಥವೀಧಾತು ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾ’’ತಿ?
‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಆಪೋಧಾತು…ಪೇ॰… ತೇಜೋಧಾತು… ವಾಯೋಧಾತು… ಆಕಾಸಧಾತು…
ವಿಞ್ಞಾಣಧಾತು ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಏವಂ
ಪಸ್ಸಂ, ರಾಹುಲ, ಸುತವಾ ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಪಥವೀಧಾತುಯಾಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಆಪೋಧಾತುಯಾಪಿ
ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ತೇಜೋಧಾತುಯಾಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ವಾಯೋಧಾತುಯಾಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಆಕಾಸಧಾತುಯಾಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ವಿಞ್ಞಾಣಧಾತುಯಾಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ। ನವಮಂ।
೧೦. ಖನ್ಧಸುತ್ತಂ
೧೯೭.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ರಾಹುಲ, ರೂಪಂ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ
ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ವೇದನಾ…ಪೇ॰… ಸಞ್ಞಾ… ಸಙ್ಖಾರಾ… ವಿಞ್ಞಾಣಂ
ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ‘‘ಏವಂ ಪಸ್ಸಂ, ರಾಹುಲ,
ಸುತವಾ ಅರಿಯಸಾವಕೋ ರೂಪಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ವೇದನಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…
ಸಞ್ಞಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಸಙ್ಖಾರೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಮಿಮ್ಪಿ
ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ; ನಿಬ್ಬಿನ್ದಂ ವಿರಜ್ಜತಿ ; ವಿರಾಗಾ
ವಿಮುಚ್ಚತಿ; ವಿಮುತ್ತಸ್ಮಿಂ ವಿಮುತ್ತಮಿತಿ ಞಾಣಂ ಹೋತಿ। ‘ಖೀಣಾ ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ
ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾ’ತಿ ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ। ದಸಮಂ।
ಪಠಮೋ ವಗ್ಗೋ।
ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –
ಚಕ್ಖು ರೂಪಞ್ಚ ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ವೇದನಾಯ ಚ।
ಸಞ್ಞಾ ಸಞ್ಚೇತನಾ ತಣ್ಹಾ, ಧಾತು ಖನ್ಧೇನ ತೇ ದಸಾತಿ॥
೨. ದುತಿಯವಗ್ಗೋ
೧. ಚಕ್ಖುಸುತ್ತಂ
೧೯೮. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ರಾಹುಲೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ರಾಹುಲಂ
ಭಗವಾ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ರಾಹುಲ, ಚಕ್ಖುಂ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾ’’ತಿ?
‘‘ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ, ದುಕ್ಖಂ ವಾ ತಂ ಸುಖಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ದುಕ್ಖಂ,
ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಂ, ಕಲ್ಲಂ ನು ತಂ ಸಮನುಪಸ್ಸಿತುಂ –
‘ಏತಂ ಮಮ, ಏಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ಏಸೋ ಮೇ ಅತ್ತಾ’’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಸೋತಂ…ಪೇ॰…
ಘಾನಂ… ಜಿವ್ಹಾ… ಕಾಯೋ… ಮನೋ ನಿಚ್ಚೋ ವಾ ಅನಿಚ್ಚೋ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚೋ, ಭನ್ತೇ’’।
‘‘ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ, ದುಕ್ಖಂ ವಾ ತಂ ಸುಖಂ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ದುಕ್ಖಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಂ
ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಂ, ಕಲ್ಲಂ ನು ತಂ ಸಮನುಪಸ್ಸಿತುಂ – ‘ಏತಂ ಮಮ,
ಏಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ಏಸೋ ಮೇ ಅತ್ತಾ’’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಏವಂ ಪಸ್ಸಂ, ರಾಹುಲ,
ಸುತವಾ ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಚಕ್ಖುಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಸೋತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…
ಘಾನಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ … ಜಿವ್ಹಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…
ಕಾಯಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ… ಮನಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ; ನಿಬ್ಬಿನ್ದಂ ವಿರಜ್ಜತಿ;
ವಿರಾಗಾ ವಿಮುಚ್ಚತಿ; ವಿಮುತ್ತಸ್ಮಿಂ ವಿಮುತ್ತಮಿತಿ ಞಾಣಂ ಹೋತಿ। ‘ಖೀಣಾ ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾ’ತಿ ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ। ಏತೇನ ಪೇಯ್ಯಾಲೇನ ದಸ ಸುತ್ತನ್ತಾ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಪಠಮಂ।
೨-೧೦. ರೂಪಾದಿಸುತ್ತನವಕಂ
೧೯೯. ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ…ಪೇ॰… ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ರಾಹುಲ, ರೂಪಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾ’’ತಿ? ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭನ್ತೇ’’…ಪೇ॰… ಸದ್ದಾ… ಗನ್ಧಾ… ರಸಾ… ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾ… ಧಮ್ಮಾ…।
‘‘ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ…ಪೇ॰… ಸೋತವಿಞ್ಞಾಣಂ… ಘಾನವಿಞ್ಞಾಣಂ… ಜಿವ್ಹಾವಿಞ್ಞಾಣಂ… ಕಾಯವಿಞ್ಞಾಣಂ… ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಂ…।
‘‘ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸೋ…ಪೇ॰… ಸೋತಸಮ್ಫಸ್ಸೋ… ಘಾನಸಮ್ಫಸ್ಸೋ… ಜಿವ್ಹಾಸಮ್ಫಸ್ಸೋ… ಕಾಯಸಮ್ಫಸ್ಸೋ… ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸೋ…।
‘‘ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸಜಾ ವೇದನಾ…ಪೇ॰… ಸೋತಸಮ್ಫಸ್ಸಜಾ ವೇದನಾ…
ಘಾನಸಮ್ಫಸ್ಸಜಾ ವೇದನಾ… ಜಿವ್ಹಾಸಮ್ಫಸ್ಸಜಾ ವೇದನಾ… ಕಾಯಸಮ್ಫಸ್ಸಜಾ ವೇದನಾ…
ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸಜಾ ವೇದನಾ…।
‘‘ರೂಪಸಞ್ಞಾ…ಪೇ॰… ಸದ್ದಸಞ್ಞಾ… ಗನ್ಧಸಞ್ಞಾ… ರಸಸಞ್ಞಾ… ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಸಞ್ಞಾ… ಧಮ್ಮಸಞ್ಞಾ…।
‘‘ರೂಪಸಞ್ಚೇತನಾ…ಪೇ॰… ಸದ್ದಸಞ್ಚೇತನಾ… ಗನ್ಧಸಞ್ಚೇತನಾ… ರಸಸಞ್ಚೇತನಾ… ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಸಞ್ಚೇತನಾ… ಧಮ್ಮಸಞ್ಚೇತನಾ…।
‘‘ರೂಪತಣ್ಹಾ …ಪೇ॰… ಸದ್ದತಣ್ಹಾ… ಗನ್ಧತಣ್ಹಾ… ರಸತಣ್ಹಾ… ಫೋಟ್ಠಬ್ಬತಣ್ಹಾ… ಧಮ್ಮತಣ್ಹಾ…।
‘‘ಪಥವೀಧಾತು…ಪೇ॰… ಆಪೋಧಾತು… ತೇಜೋಧಾತು… ವಾಯೋಧಾತು… ಆಕಾಸಧಾತು … ವಿಞ್ಞಾಣಧಾತು…।
‘‘ರೂಪಂ …ಪೇ॰… ವೇದನಾ… ಸಞ್ಞಾ…
ಸಙ್ಖಾರಾ… ವಿಞ್ಞಾಣಂ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾ’’ತಿ? ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ…ಪೇ॰… ಏವಂ
ಪಸ್ಸಂ ರಾಹುಲ…ಪೇ॰… ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾತಿ ಪಜಾನಾತೀತಿ। ದಸಮಂ।
೧೧. ಅನುಸಯಸುತ್ತಂ
೨೦೦.
ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ರಾಹುಲೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ;
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ
ಆಯಸ್ಮಾ ರಾಹುಲೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಥಂ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಜಾನತೋ ಕಥಂ ಪಸ್ಸತೋ
ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ ಸವಿಞ್ಞಾಣಕೇ ಕಾಯೇ ಬಹಿದ್ಧಾ ಚ ಸಬ್ಬನಿಮಿತ್ತೇಸು
ಅಹಙ್ಕಾರಮಮಙ್ಕಾರಮಾನಾನುಸಯಾ ನ ಹೋನ್ತೀ’’ತಿ? ‘‘ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ, ರಾಹುಲ, ರೂಪಂ
ಅತೀತಾನಾಗತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ವಾ ಬಹಿದ್ಧಾ ವಾ ಓಳಾರಿಕಂ ವಾ ಸುಖುಮಂ ವಾ ಹೀನಂ
ವಾ ಪಣೀತಂ ವಾ ಯಂ ದೂರೇ ಸನ್ತಿಕೇ ವಾ, ಸಬ್ಬಂ ರೂಪಂ ‘ನೇತಂ ಮಮ, ನೇಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ನ ಮೇಸೋ
ಅತ್ತಾ’ತಿ ಏವಮೇತಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಞ್ಞಾಯ ಪಸ್ಸತಿ। ಯಾ ಕಾಚಿ ವೇದನಾ…ಪೇ॰… ಯಾ ಕಾಚಿ
ಸಞ್ಞಾ… ಯೇ ಕೇಚಿ ಸಙ್ಖಾರಾ… ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅತೀತಾನಾಗತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ
ಅಜ್ಝತ್ತಂ ವಾ ಬಹಿದ್ಧಾ ವಾ ಓಳಾರಿಕಂ ವಾ ಸುಖುಮಂ ವಾ ಹೀನಂ ವಾ ಪಣೀತಂ ವಾ ಯಂ ದೂರೇ
ಸನ್ತಿಕೇ ವಾ, ಸಬ್ಬಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ‘ನೇತಂ ಮಮ, ನೇಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ನ ಮೇಸೋ ಅತ್ತಾ’ತಿ ಏವಮೇತಂ
ಯಥಾಭೂತಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಞ್ಞಾಯ ಪಸ್ಸತಿ। ಏವಂ ಖೋ, ರಾಹುಲ, ಜಾನತೋ ಏವಂ ಪಸ್ಸತೋ ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ
ಸವಿಞ್ಞಾಣಕೇ ಕಾಯೇ ಬಹಿದ್ಧಾ ಚ ಸಬ್ಬನಿಮಿತ್ತೇಸು ಅಹಙ್ಕಾರಮಮಙ್ಕಾರಮಾನಾನುಸಯಾ ನ ಹೋನ್ತೀ’’ತಿ। ಏಕಾದಸಮಂ।
೧೨. ಅಪಗತಸುತ್ತಂ
೨೦೧. ಸಾವತ್ಥಿನಿದಾನಂ ।
ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ರಾಹುಲೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ರಾಹುಲೋ ಭಗವನ್ತಂ
ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಥಂ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಜಾನತೋ ಕಥಂ ಪಸ್ಸತೋ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಚ ಸವಿಞ್ಞಾಣಕೇ ಕಾಯೇ
ಬಹಿದ್ಧಾ ಚ ಸಬ್ಬನಿಮಿತ್ತೇಸು ಅಹಙ್ಕಾರಮಮಙ್ಕಾರಮಾನಾಪಗತಂ ಮಾನಸಂ ಹೋತಿ ವಿಧಾ
ಸಮತಿಕ್ಕನ್ತಂ ಸನ್ತಂ ಸುವಿಮುತ್ತ’’ನ್ತಿ? ‘‘ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ, ರಾಹುಲ, ರೂಪಂ
ಅತೀತಾನಾಗತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ವಾ ಬಹಿದ್ಧಾ ವಾ ಓಳಾರಿಕಂ ವಾ ಸುಖುಮಂ ವಾ ಹೀನಂ
ವಾ ಪಣೀತಂ ವಾ ಯಂ ದೂರೇ ಸನ್ತಿಕೇ ವಾ ಸಬ್ಬಂ ರೂಪಂ ‘ನೇತಂ ಮಮ, ನೇಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ನ ಮೇಸೋ
ಅತ್ತಾ’ತಿ ಏವಮೇತಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಞ್ಞಾಯ ದಿಸ್ವಾ ಅನುಪಾದಾ ವಿಮುತ್ತೋ ಹೋತಿ’’।
‘‘ಯಾ ಕಾಚಿ ವೇದನಾ…ಪೇ॰… ಯಾ ಕಾಚಿ ಸಞ್ಞಾ… ಯೇ ಕೇಚಿ ಸಙ್ಖಾರಾ…
ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅತೀತಾನಾಗತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ವಾ ಬಹಿದ್ಧಾ ವಾ ಓಳಾರಿಕಂ
ವಾ ಸುಖುಮಂ ವಾ ಹೀನಂ ವಾ ಪಣೀತಂ ವಾ ಯಂ ದೂರೇ ಸನ್ತಿಕೇ ವಾ, ಸಬ್ಬಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ‘ನೇತಂ
ಮಮ, ನೇಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ನ ಮೇಸೋ ಅತ್ತಾ’ತಿ ಏವಮೇತಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಞ್ಞಾಯ ದಿಸ್ವಾ
ಅನುಪಾದಾ ವಿಮುತ್ತೋ ಹೋತಿ। ಏವಂ ಖೋ, ರಾಹುಲ, ಜಾನತೋ ಏವಂ ಪಸ್ಸತೋ ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ
ಸವಿಞ್ಞಾಣಕೇ ಕಾಯೇ ಬಹಿದ್ಧಾ ಚ ಸಬ್ಬನಿಮಿತ್ತೇಸು ಅಹಙ್ಕಾರಮಮಙ್ಕಾರಮಾನಾಪಗತಂ ಮಾನಸಂ
ಹೋತಿ ವಿಧಾ ಸಮತಿಕ್ಕನ್ತಂ ಸನ್ತಂ ಸುವಿಮುತ್ತ’’ನ್ತಿ। ದ್ವಾದಸಮಂ।
ದುತಿಯೋ ವಗ್ಗೋ।
ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –
ಚಕ್ಖು ರೂಪಞ್ಚ ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ವೇದನಾಯ ಚ।
ಸಞ್ಞಾ ಸಞ್ಚೇತನಾ ತಣ್ಹಾ, ಧಾತು ಖನ್ಧೇನ ತೇ ದಸ।
ಅನುಸಯಂ ಅಪಗತಞ್ಚೇವ, ವಗ್ಗೋ ತೇನ ಪವುಚ್ಚತೀತಿ॥
ರಾಹುಲಸಂಯುತ್ತಂ ಸಮತ್ತಂ।