This
discourse is an exposition on the right view, delivered by the
Venerable Sāriputta at Sāvatthi. When physical, verbal and mental
actions are motivated by greed, hatred and delusion, they are deemed to
be bad. When they arise through non-greed, non-hatred and non-delusion,
the actions are deemed to be good. Right View is understanding what a
good deed is and what a bad deed is; it is the full comprehension of the
Four Noble Truths and not holding on to eternity views concerning atta.
Mahāsatipaṭṭhāna Sutta
This
discourse, given at Kammāsadhamma market town, is the most important
sutta which gives practical guidance for cultivation of mindfulness. It
describes the four methods of steadfast mindfulness, namely,
contemplating the body, contemplating sensation, contemplating the mind,
and contemplating the dhamma as the only way for the purification of
beings, for the overcoming of sorrow and lamentation, for the complete
destruction of pain and distress, for the attainment of the noble magga,
and for the realization of nibbāna.
This sutta appears in identical form in the Dīgha Nikāya.
(b) Sīhanāda Vagga
Cūḷasīhanāda Sutta
In
this discourse, given at Sāvatthi, the Buddha made the bold statement
that the four categories of ariyas, namely the stream-winner, the
once-returner, the non-returner and the arahat exist only in his
teaching and not in any other.
Mahāsīhanāda Sutta
In this
discourse, given at Vesāli, the Venerable Sāriputta reported to the
Buddha about the disparagement of the Buddha’s virtues made by
Sunakkhatta who had left the teaching. The Buddha said that Sunakkhatta
was not intellectually equipped to have the faintest glimpse of the
Buddha’s virtues such as the ten strengths, the four kinds of supreme
self-confidence, and the non-decline of sabbaññuta ñāṇa till the time of
parinibbāna. He then described the five destinations and the actions
which lead to them as well as the wrong beliefs and practices of the
naked ascetics to whose camp Sunakkhatta now belonged.
Mahādukkhakkhandha Sutta
This
discourse was given at Sāvatthi to refute the naked ascetics when they
tried to make out that they followed the same path and taught the same
Dhamma as the Buddha. The Buddha also explained to the bhikkhus what the
pleasures of the senses were, what their faults and dangers were, and
the way of escape from them. The Buddha explained further that outside
of his teaching, these dhammas were not known and no one but the Buddha
and his disciples could teach such dhammas.
Cūḷadukkhakkhandha Sutta
This
discourse was given by the Buddha at Kapilavatthu to the Sakyan Prince
Mahānāma, to explain to him at his request how greed, ill-will and
ignorance cause moral defilements and suffering.
Anumāna Sutta
This
discourse was given by the Venerable Mahā Moggallāna to many bhikkhus
at Susumāragiri in the country of Bhagga. They were urged to see if they
had purged themselves of sixteen kinds of stubbornness such as
inordinate desire, humiliating others while praising oneself,
wrathfulness, etc. If these sixteen kinds of unwholesome dhammas were
detected in oneself, a determined effort should be made to get rid of
them.
Cetokhila Sutta
This discourse, given by the Buddha
at Sāvatthi, mentions the five kinds of mental thorns: doubt about the
Buddha, doubt about the Dhamma, doubt about the Sangha, doubt about the
efficacy of the practice in sīla, samādhi and paññā, ill-will and
animosity towards fellow bhikkhus. It also mentions the five fetters:
attachment to sensual desires, attachment to oneself, attachment to
material objects, immoderation in eating and sleeping, and adopting the
holy life with the limited objective of attaining only blissful
existences. These mental thorns and fetters are obstacles to liberation
from dukkha. They should be removed and eradicated for realization of
nibbāna.
Vanapattha Sutta
This discourse, given at
Sāvatthi, is concerned with the choice of a suitable place for a
bhikkhu. A bhikkhu has to depend on a forest glade or a village or a
town or an individual for his residence and support. If he finds out any
particular place is not satisfactory for his spiritual development or
for material support, he should abandon that place at once.
If he
finds it satisfactory with respect to material support, but not
beneficial for spiritual development, he should abandon that place, too.
But when it proves beneficial for spiritual development, even if the
material support is meagre, the bhikkhu should stay on in that place.
When conditions are satisfactory both for spiritual development and
material support, he should live in such a place for the whole of his
life.
Madhupiṇḍika Sutta
A Sakyan Prince, named Daṇḍapāṇi,
once asked the Buddha at Kapilavatthu what doctrine he taught. The
Buddha replied that his doctrine was one which could not be grasped by
any brahmin nor by māra. It is this: not to live in discord with any one
in the world; not to be obsessed by sense impressions (saññā); not to
be troubled by doubts; and not to crave for any form of existence.
Dvedāvitakka Sutta
This
discourse was given by the Buddha at Sāvatthi to explain two kinds of
thinking: wholesome and unwholesome. Bhikkhus should practise to see the
advantages of engaging in wholesome thoughts and the dangers of
unwholesome thoughts.
Vitakkasaṇṭhāna Sutta
This discourse
was given by the Buddha at Sāvatthi on how to combat the arising of
unwholesome thoughts with wholesome thoughts. For example, greed and
sensuous thoughts should be banished by contemplating on unpleasant and
impermanent nature of the object of desire; ill-will and hatred must be
countered by thoughts of loving-kindness; and ignorance may be overcome
by seeking illumination and guidance from the teacher. §
(c) Opamma Vagga
Kakacūpama Sutta
This
discourse was given by the Buddha at Sāvatthi in connection with
bhikkhu Moḷiyaphagguna, who was friendly with bhikkhunis. When others
censured him for being too friendly with bhikkhunis, he lost his temper
and broke into a quarrel with the bhikkhus who criticized him.
When
the Buddha admonished and advised him to keep away from bhikkhunis and
to control his temper, he remained recalcitrant. The Buddha showed the
harmfulness of ill-temper and advised other bhikkhus to keep tight check
on their temper, not losing it even when someone was sawing their limbs
into bits.
Alagaddūpama Sutta
This discourse was given by
the Buddha at Sāvatthi. Bhikkhu Ariṭṭha misunderstood the Buddha’s
teaching and maintained that the Buddha showed how to enjoy sensuous
pleasure without jeopardizing one’s progress on the path. When the
Buddha remonstrated with him for his wrong views he remained
unrepentant.
The Buddha then spoke to the bhikkhus on the wrong
way and the right way of learning the Dhamma, giving the simile of a
snake catcher, and the simile of the raft.
Vammika Sutta
This
discourse was given by the Buddha at Sāvatthi. Venerable Kumārakassapa
was asked by a deva a set of fifteen questions which he brought to the
Buddha for elucidation. The Buddha explained to him the meaning of the
questions and assisted him in their solution.
Rathavinīta Sutta
This
sutta recounts the dialogue between the Venerable Sāriputta and the
Venerable Puṇṇa at Sāvatthi on the seven stages of purity, such as
purity of sīla, purity of mind, purity of view etc., that must be passed
before attaining nibbāna.
Nivāpa Sutta
This discourse was
given by the Buddha at Sāvatthi on the snares that waylay bhikkhus on
their path, making use of the simile of the hunter, the hunter’s
followers, the green pasture and four different herds of deer. The
hunter was likened to māra, the hunter’s crowd to māra’s followers, the
green pasture he had set up to the sensuous pleasures, and four
different herds of deer to four different types of recluses who left
homelife.
Pāsarāsi Sutta
This sutta given by the Buddha at
Sāvatthi is also known by the name of Ariyapariyesanā Sutta. The Buddha
recounted his life from the time he was born in the human world as the
son of King Suddhodana until the moment of the great “Discourse on the
Turning of the Wheel of Dhamma”, giving details of his renunciation,
initial wrong practices of severe asceticism and final discovery of the
Noble Path of Eight Constituents. In particular, stress was laid on two
different types of quests, the noble and the ignoble. He explained that
it is extremely unwise to go after sensual pleasures which subject one
to ageing, disease and death. The most noble quest is to seek out that
which will liberate one from ageing, disease and death.
Cūḷahatthipadopama Sutta
This
sutta was given by the Buddha at Sāvatthi. The brahmin Jāṇussoṇi asked
the wandering ascetic Pilotika, who had just come back from the Buddha,
whether he knew all the virtues and accomplishments of the Buddha. The
wandering ascetic replied that only a Buddha who could match another
Buddha in attainments could know all the virtues of the other. As for
him, he could only exercise his imagination in this respect, just as a
hunter would judge the measurements of an elephant from the size of its
footprints.
Later when the brahmin Jāṇussoṇi went to see the
Buddha and recounted his conversation with the wandering ascetic, the
Buddha told him that the size of an elephant’s footprint might still be
misleading. Only when one followed the footprints and could see the
animal grazing in the open, could one accurately judge its true
measurements. So also one could fully appreciate and understand the
virtues of the Buddha and his teaching only when one followed his
teaching and practised as he taught until the final goal of arahatship
was reached.
Mahāhatthipadopama Sutta
This discourse was
given by the Venerable Sāriputta to the bhikkhus at Sāvatthi using the
simile of the elephant’s footprint. He explained that just as the
footprint of all animals could be contained within the footprint of an
elephant, all wholesome dhammas are comprised in the Four Noble Truths.
Mahāsāropama Sutta
This
discourse was given by the Buddha at Rājagaha in connection with
Devadatta, who remained contented with gain and fame because of his
attainment of supernormal powers and left the teaching to cause a schism
in the order. The Buddha said that this teaching was not for the
purpose of gain and fame, which were like the external shoots and
branches of a tree; nor just for the accomplishment in sīla, which may
be likened to the outer crust of a tree; nor for mere establishing of
concentration to achieve supernormal powers, which were like the bark of
a tree. The Dhamma was taught for the attainment of arahatship, the
noble liberation, which alone resembled the inner pith of a tree.
Cūḷasāropama Sutta
This
discourse was given by the Buddha at Sāvatthi in connection with the
Brahmin Pingalakoccha who asked the Buddha whether all the six teachers
claiming to be Buddhas were really enlightened. The Buddha explained the
brahmacariya practice taught by a Buddha led to arahatship, not just to
the achievement of gain and fame or supernormal powers. §
(d) Mahāyamaka Vagga
Cūḷagosiṅga Sutta
The
Venerable Anuruddha, the Venerable Nandiya and the Venerable Kimbila
were staying in the Gosiṅga Sal tree woodland. The Buddha visited them
and praised them on their way of living, practising the holy life with
perfect harmony and concord amongst themselves, thus forming an
adornment to the lovely woodland park.
Mahāgosiṅga Sutta
Once,
while the Buddha was residing in the Gosiṅga Sal tree woodland, the
Venerable Sāriputta asked the Buddha: “Who would most adorn this
woodland park and enhance its beauty?” The discourse records the
different answers provided by the Venerables Revata, Anuruddha, Mahā
Kassapa, Mahā Moggallāna, Sāriputta and by the Buddha himself.
Mahāgopālaka Sutta
This
discourse, given by the Buddha at Sāvatthi, explains the conditions
under which the teaching would grow and prosper and the conditions under
which it would decline and decay. The example of a cowherd is given.
When a cowherd is equipped with eleven skills of managing and tending
his cattle there is progress and growth in his work. So also when the
bhikkhu is skilled and accomplished in eleven factors such as knowledge
of truth about the khandhas, practice of sīla, samādhi and paññā etc.,
the teaching will grow and prosper.
Cūḷagopālaka Sutta
This
discourse deals with eleven factors, the failure to fulfil which would
contribute to the downfall and ruin of the teaching. Just as the cattle
under the care of an unwise and unskillful cowherd cross the river from a
wrong quay on the bank and meet with destruction instead of reaching
the other shore, so also the followers of the teachers who are not
accomplished in the knowledge of truth, khandhas, etc., will only end up
in disaster.
Cūḷasaccaka Sutta
This discourse, given at
Vesāli, gives an account of the debate between the Buddha and Saccaka,
the wandering ascetic, on the subjects of atta. Saccaka maintained the
rūpa, vedanā, saññā, saṅkhāra and viññāṇa were one’s atta. It was atta
which enjoyed the fruits of good deeds and suffered the consequences of
bad deeds. The Buddha refuted his theory, pointing out that none of the
khandhas was atta, each being subjected to the laws of anicca, dukkha
and anattā, and not amenable to anyone’s control. Saccaka had to admit
his defeat in the presence of his followers.
Mahāsaccaka Sutta
The
same Saccaka, the wandering ascetic, came again to the Buddha the next
day and asked about the cultivation of mind and body. He knew only the
wrong methods of developing concentration. The Buddha explained to
Saccaka the various practices he himself had followed and mistakes he
had made until he found the middle path that finally led him to the
realization of nibbāna.
Cūḷataṇhāsaṅkhaya Sutta
On enquiry
by the king of devas how a disciple of the Buddha trained himself to
realize nibbāna, the Buddha gave him a short description of how a
householder, after leaving his home, put himself on a course of training
that gradually purified his mind of all moral defilements and led him
to the final goal.
Mahātaṇhāsaṅkhaya Sutta
A disciple of
the Buddha, Sāti by name, held the view that the Buddha taught: “The
same consciousness transmigrates and wanders about.” Other disciples
tried to rid him of this wrong view but to no avail. The Buddha told him
that he never taught such wrong views. He only taught: “Consciousness
arises out of conditions; there is no arising of consciousness without
conditions.”
Mahā-assapura Sutta
The people of Assapura, a
market town of Aṅga country, were ardently devoted to the Buddha, the
Dhamma and the Sangha, helping and assisting the members of the order by
offering them the bhikkhu requisites. Out of gratitude for such
support, the Buddha urged the bhikkhus to make strenuous efforts in
their training and practice of Dhamma, gradually going from stage to
stage, starting with avoidance of evil deeds by restraint of physical
and vocal actions, proceeding with mental restraint through meditation,
then progressing towards attainment of four stages of jhāna, and finally
reaching the stage where all moral defilements are eliminated and
nibbāna attained.
Cūḷa-assapura Sutta
Out of gratitude for
the support given by the lay devotees of Assapura, a market town in the
country of Aṅga, the Buddha urged the bhikkhus to be worthy of the name
of samaṇa and brāhmaṇa. Samaṇa means one who has stilled his passions;
brāhmaṇa, one who has rid himself of defilements. A bhikkhu should
therefore subject himself to the course of discipline and practice as
laid down by the Buddha until he has eliminated the twelve defilements
such as envy, ill-will, deceit, wrong views etc. §
(e) Cūḷayamaka Vagga
Sāleyyaka Sutta
This
exposition was given to villagers of Sālā on ten demeritorious deeds
that would lead to states of misery and woe and ten meritorious deeds
that would give rise to rebirth in happy realms.
Verañjaka Sutta
This discourse was given to the householders of Verañjā dealing with identical subjects as in the Sāleyyaka Sutta.
Mahāvedalla Sutta
The
Venerable Mahākoṭṭhika asked many questions to the Venerable Sāriputta
at Sāvatthi regarding an uninstructed person with no paññā, and
instructed persons with paññā; many questions in viññāṇa and vedanā, on
the difference between paññā and viññāṇa, and many other things. The
Venerable Sāriputta obliged him with detailed answers.
Cūḷavedalla Sutta
Therī
Dhammadinnā was asked many questions by the householder Visākhā about
personality (sakkāya), the origin of sakkāya, the cessation of sakkāya
and the way leading to the cessation of sakkāya. All the questions were
satisfactorily answered by the Therī.
Cūḷadhammasamādāna Sutta
This
sutta describes four practices involving: (i) happy living now,
followed by dire consequences in the future; (ii) unhappy living now,
followed by dire consequences in the future; (iii) unhappy living now,
followed by a happy life in the future; (iv) happy living now, followed
by a happy life in the future.
Mahādhammasamādāna Sutta
In
this discourse, the four practices as described in Cuḷadhammasamādāna
Sutta are explained with more details giving similes of poisoned fruit
juice, delicious cordial and medicinal preparation of cow’s urine.
Vīmaṃsaka Sutta
Any
claim to Buddhahood may be put to acid tests as provided in this sutta.
A detailed procedure to scrutinize such a claim is laid down here.
Kosambiya Sutta
This
discourse on how loving-kindness should be the basis of their relations
was given by the Buddha to the bhikkhus of Kosambī, who were living in
discord because of disagreement over trifling matters.
Brahmanimantanika Sutta
The
Brahmā Baka held the wrong view of eternity believing in permanence,
stability, and endurance. The Buddha showed him how wrong his belief
was.
Māratajjanīya Sutta
This is an account given by the
Venerable Mahā Moggallāna of how māra once troubled him by causing pains
and aches in the stomach. He had to coax him to stop annoying him by
telling him that he had been māra’s uncle at the time of Kakusandha
Buddha.
2 Majjhima Paṇṇāsa Pāḷi
(a) Gahapati Vagga
Kandaraka Sutta
This
discourse was delivered at Campā in connection with Kandaraka, the
wandering ascetic, and Pessa, son of an elephant rider, who marvelled at
the silence maintained by the huge congregation of bhikkhus not making
any sound, not even a sneeze or a cough. The Buddha explained that their
silence was due to their accomplishments in samādhi and to their
training in four methods of steadfast mindfulness. The Buddha also
elucidated the four types of individuals engaged in meditation.
Aṭṭhakanāgara Sutta
The
householder Dasama of Aṭṭhaka wanted to know if there was a single
dhamma which could cause liberation and realization of nibbāna. The
Venerable Ānanda informed him there was a group of dhammas, eleven in
number, namely the four jhānas, the four brahmavihāra practices, and
ākāsānañcāyatana, viññāṇañcāya, ākiñcaññāyatana. Contemplating the
impermanent nature of each of these dhammas would lead one to nibbāna.
Sekha Sutta
This
discourse was given by the Venerable Ānanda to the Sakyans headed by
Prince Mahānāma. The Venerable Ānanda explained the path consisting of
three steps-sīla, samādhi and paññā-to be followed by an aspirant to
higher knowledge culminating in the knowledge of cessation of āsava.
Potaliya Sutta
Potaliya
had left worldly affairs behind with a view to leading the holy life.
When the Buddha saw him dressed in ordinary everyday attire, the Buddha
addressed him as gahapati (householder), which Potaliya resented. The
Buddha explained to him that in the vocabulary of the Vinaya one was
said to have cut oneself off from the world only when one refrained from
killing, stealing, telling lies, slandering, and only when one was
abstemious, not conceited, and controlled in one’s temper.
Jīvaka Sutta
This
discourse was given at Rājagaha in connection with Jīvaka, the great
physician, who enquired whether it was true that the Buddha ate the meat
of animals killed purposely for him. The Buddha told him that he had
made it a rule for the bhikkhus not to partake of any meat which they
saw or heard or had reason to suspect to be especially prepared for
them. Further, a bhikkhu should not show eagerness for food nor be
greedy in eating; he should eat with reflection that he took the meal
only to sustain the body in order to pursue the path of liberation.
Upāli Sutta
A
prominent, wealthy lay disciple of Nigaṇṭha Nāṭaputta was sent by his
master to meet the Buddha and defeat him in argument on certain aspects
of the theory of kamma. Whereas the Nigaṇṭha stressed the physical and
vocal actions being more productive of resultant effects, the Buddha
maintained that it was volition or mental action that was paramount. By
means of his discourse the Buddha converted Upāli, while Nāṭaputta died,
overwhelmed by intense wrath over the loss of his most prominent
disciple.
Kukkuravatika Sutta
This discourse, given by the
Buddha to two naked ascetics named Puṇṇa and Seniya at the market town
of Koliya, deals with four kinds of actions and four kinds of resultant
effects arising therefrom: (i) a black deed leading to a black result;
(ii) a white deed leading to a white result; (iii) a deed which is both
black and white leading to a result which is both black and white and
(iv) a deed which is neither black nor white leading to a result which
is neither black nor white.
Abhayarājakumāra Sutta
Prince
Abhayarājakumāra was sent by Nigaṇṭha Nāṭaputta to ask the Buddha
whether he uttered unpleasant words about the destiny of Devadatta. The
Buddha enumerated six modes of utterances out of which he would make two
modes of utterances: words which are true, profitable but not pleasant
to others; and words which are true, profitable and pleasant to others.
Bahuvedanīya Sutta
This
discourse was given at Sāvatthi to explain the various kinds of vedanā
which might be two in number-sukha and dukkha vedanās; or three in
number by including the upekkhā vedanā; or five, six, eighteen or
thirty-six, or one hundred and eight, depending on the method of
enumeration. Ordinarily sensations that arise from pleasures of the
senses are regarded as sukha or happiness. But the Buddha explains that
the acme of happiness is attainment of nirodha samāpatti.
Apaṇṇaka Sutta
This
discourse was given by the Buddha to the villagers of Sālā in the
country of Kosala who had not yet accepted any of the teachings taught
by leaders of the various sects visiting their village. The Buddha
showed them the right path which would not lead them astray. The wrong
views of the sectarians were contrasted against the right views
propounded by the Buddha; the disadvantages of wrong views, and the
advantages of right views were explained. §
(b) Bhikkhu Vagga
Ambalaṭṭhikarāhulovāda Sutta
In
this discourse, given at Rājagaha, the Buddha exhorted his son Rāhula, a
sāmaṇera aged seven, on the necessity of observing the fundamental
moral precept of truthfulness, and of practising mindfulness, by giving
the similes of the upturned water pot, the royal elephant and the
mirror.
Mahārāhulovāda Sutta
This discourse on the five
khandhas was given at Sāvatthi by the Buddha to Rāhula at the age of
eighteen. The Venerable Sāriputta also taught Rāhula the meditation on
Anapana. The Buddha further explained to him the advantages of Anapana
meditation and gave him another discourse on the four great elements.
Cūḷamālukya Sutta
This
discourse was given at Sāvatthi to Bhikkhu Mālukya. Bhikkhu Mālukya
interrupted his meditation one afternoon, went to the Buddha and asked
him the well known classical questions: is the universe eternal or not
etc.; is the soul the same as the body, is the soul one thing and body
another, etc.; does life exist after death, or does it not exist after
death.
The Buddha explained to him that the practice of the holy
life did not depend upon these views. Whatever view one may hold about
them, there would still be birth, ageing, decay, death, sorrow,
lamentation, pain, grief, distress. The Buddha said that he taught only
about dukkha, the cause of dukkha, the cessation of dukkha and the way
leading to the cessation of dukkha.
Mahāmālukya Sutta
This
discourse was given to Bhikkhu Mālukya at Sāvatthi to explain the five
fetters, namely, personality belief, doubt, attachment to wrong
practice, sensual desires and ill-will, which lead beings to lower
destinations.
Bhaddāli Sutta
This discourse, given at
Sāvatthi, is an exhortation to Bhikkhu Bhaddāli who refused to obey the
disciplinary rule of not eating after midday and in the evening. The
Buddha explained why bhikkhus in the teaching should respect
disciplinary rules laid down by him.
Laṭukikopama Sutta
This
discourse was given to the Venerable Udāyī in connection with
observance of disciplinary rules and precepts. When the five strengths
(balas), namely, faith, energy, mindfulness, concentration and insight
are not well developed, the bhikkhu finds even a paltry restraint like
refraining from eating meals in the afternoon and in the evening very
irksome and onerous. But when the five balas are fully developed, even
stringent rules can be observed without any difficulty or discomfort.
Cātumā Sutta
This
discourse was given at Cātumā to the disciples of the Venerable
Sāriputta and the Venerable Mahā Moggallāna, who came with five hundred
bhikkhus to see the Buddha. The five hundred bhikkhus made a lot of
noise while settling down. The Buddha refused to see them at first, but
later relented and taught them the dangers in the life of a bhikkhu.
Just as there are dangers and hazards in a sea such as stormy waves,
crocodiles, whirlpools and sharks, so also there are dangers against
which the bhikkhu must be always on guard, namely, ill-will against
those who instruct them and guide them; dissatisfaction with training
rules such as those concerning taking of meals or dealing with
womenfolk; and pleasures of the senses.
Naḷakapāna Sutta
This
discourse was given to the Venerable Anuruddha and to the villagers of
Naḷakapāna to explain that unless a bhikkhu has attained the higher
stages of magga and phala, accomplishments in supernormal psychic powers
may prove to be harmful to him. The Buddha himself talked about the
destinations of departed persons not to earn praise and admiration but
to arouse enthusiasm and faith in his disciples.
Goliyāni Sutta
This
discourse was given at Rājagaha by the Venerable Sāriputta to Goliyāni
Bhikkhu concerning eighteen dhammas which a forest dwelling bhikkhu
should observe.
Kīṭāgiri Sutta
This discourse was given at
the market town of Kīṭāgiri on the advantages of taking meals only
before noon and the disadvantages of eating in the evening. §
(c) Paribbājaka Vagga
Tevijjavaccha Sutta
Vacchagotta,
the wandering ascetic, questioned the Buddha whether it would be true
to say that sabbaññuta ñāṇa was constantly and continuously present to
him all the time, while walking or standing, asleep or awake. The Buddha
replied that it would not be true to say so. It would be true to say
only that the Buddha was accomplished in the three kinds of knowledge,
namely, knowledge of the past, power of divine seeing, and knowledge of
liberation.
Aggivaccha Sutta
This discourse was given by
the Buddha at Sāvatthi in connection with Vacchagotta who approached the
Buddha quite often to ask many questions about atta. On this occasion
too he asked the Buddha whether there was atta; whether atta was
permanent, etc. The Buddha told him he held no theories about atta
because he had seen the nature of things as they really were. Then he
explained to him the Dhamma in some detail.
Mahāvaccha Sutta
This
discourse was given by the Buddha to Vacchagotta at Rājagaha. On his
visit to the Buddha after a long interval, Vacchagotta no longer
troubled the Buddha with his speculations about atta, loka, etc.
Instead, he requested to be taught on good and bad deeds (kusalākusalaṃ
kammaṃ) in brief. The Buddha explained to him the Dhamma on good and bad
deeds in brief as well as in detail.
Vacchagotta became a
disciple of the Buddha and received admission into the order. Then,
practising the Dhamma as instructed, he ultimately attained arahatship,
realizing nibbāna. The problems of atta, loka, etc., no longer obsessed
him.
Dīghanakha Sutta
This important discourse was given
by the Buddha in the Sūkarakhata Cave near Rājagaha to Dīghanakha, the
wandering ascetic and a nephew of the Venerable Sāriputta, in order to
remove his wrong views of annihilation. As the Buddha taught him the
dhamma on contemplation of the body and contemplation of sensation
(sukha, dukkha, adukkhamasukha), his uncle the Venerable Sāriputta was
standing behind the Buddha, fanning him. It was only fifteen days ago
that the Venerable Sāriputta had been admitted into the order by the
Buddha. While following the progress of the discourse, as though sharing
the food prepared for another, the Venerable Sāriputta advanced rapidly
from the stage of a sotāpanna, which he had already reached, and
attained the perfect state of arahatship with the fourfold analytical
knowledge (paṭisambhidā ñāṇa). At the end of the discourse his nephew,
the wandering ascetic Dīghanakha, became a sotāpanna.
Māgandiya Sutta
This
discourse was given by the Buddha at the market town of Kammāsadhamma
in the Kuru country in connection with Māgandiya, the wandering ascetic,
who resented the Buddha’s criticism of his wrong beliefs. The Buddha
exhorted him to practise control of the senses and sensuous thoughts. He
told the wandering ascetic the story of his renunciation, how he had
left his luxurious palaces and how, on discovering the truth, he found
happiness in arahattaphala which was far superior to any of the sensuous
pleasures. Māgandiya gave up his wrong views to become a disciple of
the Buddha.
Sandaka Sutta
This discourse was given at
Kosambī to Sandaka, the wandering ascetic, and his followers by the
Venerable Ānanda. The Venerable Ānanda explained to them the four wrong
views of sect-leaders who held that there was no existence after death,
that there was neither evil nor good, no cause for any phenomena, and
that there were only aggregates of seven elements. Finally he taught the
wandering ascetics the Dhamma as expounded by the Buddha. As a
consequence of his teaching Sandaka and his followers abandoned their
wrong views and became disciples of the Buddha.
Mahāsakuludāyī Sutta
At
one time the Buddha and his company of bhikkhus were residing at
Rājagaha where six leaders of sects were also spending the rains with
their respective followers. Then Udāyī, the wandering ascetic, who was
visited by the Buddha, extolled the virtues of the Buddha saying that
other leaders were sometimes criticized even by their followers, whereas
the Buddha was the exception. Even if the Buddha’s disciples left the
order, they did not find fault with the Buddha or the Dhamma. They only
blamed themselves for not being able to follow his teaching. Udāyī
attributed this difference in reverential respect enjoyed by the Buddha
to five aspects of his virtues. The Buddha rejected Udāyī’s enumeration
of his virtues which were mostly attributed to ascetic practices, and
explained to him the real cause of the total veneration bestowed on him
by his followers.
Samaṇamuṇḍika Sutta
The wandering
ascetic Uggāhamāna, son of Samaṇamuṇḍika, was teaching that any recluse
who refrained from wrong deed, wrong word, wrong thought, and wrong
livelihood was a fully accomplished arahat. The Buddha rejected his
assertion, saying that in that case, even an infant sleeping innocently
upon his bed could claim to the state of arahatship. He then explained
that it was only the Noble Path of Eight Constituents leading to Right
Knowledge and Right Liberation that could bring about realization of
arahatship.
Cūḷasakuludāyī Sutta
This discourse was given
at Rājagaha. The wandering ascetic Sakuludāyī asked the Buddha many
questions about atta and sīla, and the Buddha explained to him the
practice of the teaching beginning with the precept of not taking the
life of a being and ending with the realization of nibbāna.
Vekhanasa Sutta
This
discourse was given at Sāvatthi. The Buddha explained to Vekhanasa, the
wandering ascetic, how happiness accruing from spiritual attainments
was superior to that derived from sensuous pleasures. The Buddha also
gave the assurance that any honest worker who would follow his
instructions sincerely could enjoy the bliss of spiritual attainments. §
(d) Rāja Vagga
Ghaṭīkāra Sutta
This
discourse, given by the Buddha while journeying in Kosala, recounts the
story of high devotion of Ghaṭīkāra, the potter, who looked after his
blind parents and who at the same time attended upon Kassapa Buddha with
great reverence. There was also the account of how Ghaṭīkāra forcibly
pulled along his friend, young Jotipāla, to where Kassapa Buddha was, to
pay respect. After hearing the Dhamma discourses young Jotipāla left
the household life to be admitted into the order by Kassapa Buddha. This
interesting ancient episode that had happened in Kassapa Buddha’s time
many aeons ago was recounted to the Venerable Ānanda by Gotama Buddha
standing on the very spot where once stood, a long, long time ago, the
house of Ghaṭīkāra, the potter. The Buddha concluded his story by
revealing that young Jotipāla was none other than the present Gotama
Buddha.
Raṭṭhapāla Sutta
Raṭṭhapāla, the son of a wealthy
brahmin obtained his parents’ permission with great difficulty to become
a bhikkhu under the guidance of the Buddha. After twelve years of
strenuous endeavour, when he became a fully-fledged arahat, he visited
his parents’ home. His parents attempted to entice him with wealth and
wife back to household life but to no avail. He taught his parents the
law of impermanence (anicca). He said he saw nothing alluring in wealth
and marriage.
Maghādeva Sutta
This discourse was given at
the royal mango grove at Mithilā. The Buddha told the Venerable Ānanda
about the noble tradition laid down by the righteous King Maghādeva.
When his hair began to turn white, he gave up the household life leaving
his dominions to his eldest son. This tradition was handed down from
king to son for generations and generations, over thousands and
thousands of years until the reign of King Nimi.
King Nimi had a
son by the name of Kaḷārajanaka who did not go forth from home life into
homelessness when the time came like his predecessors. Kaḷārajanaka
terminated the noble practice laid down by the tradition. He thus became
the last person of that tradition.
The Buddha revealed that he
was the King Maghādeva of that ancient time laying down the noble
tradition. The Buddha said that noble tradition did not lead to calm, to
higher knowledge. It only led to the realm of the Brahmās. But the
noble practice which he was leading now as a Buddha certainly led to the
disillusionment with the five khandhas, the abandonment of attachment
and the cessation of dukkha, and to calm, higher knowledge, penetrative
insight and realization of nibbāna. The Buddha then exhorted, “Ānanda,
continue to follow this good practice which I have laid down. Let you
not be the person with whom my tradition ends.”
Madhura Sutta
This
discourse was given by the Venerable Mahākaccāna at Madhurā. He refuted
the brahmins’ claim that only brahmins were noble and superior, and
that others were inferior. He explained to King Mādhura that it was
one’s morality, not birth, that established one’s nobility. Anyone
whether brāhmaṇa, khattiya, vessa or sudda, committing a wrong deed
would be born again in the states of woe; anyone doing a good deed would
be born again in a happy realm. After this discourse by the Venerable
Mahākaccāna, King Madhurā, formerly of another faith, took refuge in the
Buddha, the Dhamma and the Sangha.
Bodhirājakumāra Sutta
This
discourse was given by the Buddha at Susumāragira in the country of
Bhaggā in connection with the statement made by Prince Bodhi that “sukha
(happiness) cannot be attained through sukha; sukha can be attained
only through dukkha”. The Buddha said he had also once thought in a
similar manner, and recounted the whole story of his renunciation, his
struggles with wrong practices, his frantic search for the truth, and
his ultimate enlightenment. When asked by the prince how long would it
take a bhikkhu to achieve, in this very lifetime the supreme goal of the
holy life, arahatship, the Buddha stipulated five attributes for the
aspiring bhikkhu. If he was equipped with five attributes: faith, good
health, integrity (not being deceitful), unrelenting zeal, and
sufficient intellect to understand the phenomena of “arising and passing
away”, and having the tathāgata as his instructor and guide, a bhikkhu
would achieve arahatship within seven years at most. Under the most
favorable circumstances he could become accomplished within half a day.
Aṅgulimāla Sutta
This
discourse, given by the Buddha at Sāvatthi, describes how Aṅgulimāla,
the notorious robber and murderer, was tamed by the Buddha, and how he
took refuge in the Buddha, the Dhamma and the Sangha. Although he had
the name of Ahiṃsaka (non-violence), he was formerly cruel and murderous
and was called Aṅgulimāla by people. Being tamed now by the Buddha, he
ceased hurting anyone, and started living a life true to his name. He
had become an arahat.
Piyajātika Sutta
A householder of
Sāvatthi whose son had died went to see the Buddha who told him that
dear beloved ones formed a source of sorrow as they brought pain and
grief. The householder was displeased with what the Buddha said.
Gamblers playing with dice just close by the Buddha’s monastery told him
differently. They said that loved ones surely brought joy and
happiness. King Pasenadi concurred with the gamblers but his queen
Mallikā maintained that only what the Buddha said must be true. She
justified her faith in the Buddha by giving many illustrations of the
Buddha’s penetrating and illuminating wisdom. King Pasenadi was finally
won over to her view.
Bāhitika Sutta
This discourse was
given at Sāvatthi by the Venerable Ānanda to King Pasenadi on the bank
of the River Aciravatī. He dealt with unwholesome deeds, words and
thoughts which were blameworthy and wholesome deeds, words and thoughts
which were praiseworthy. King Pasenadi was pleased with the discourse
and made a gift of cloth from the country of Bāhiti to the Venerable
Ānanda.
Dhammacetiya Sutta
King Pasenadi of Kosala once
came to see the Buddha. Entering the dwelling where the Buddha was
staying, he fell on his forehead at the feet of the Buddha. When asked
by the Buddha why he was showing such extreme humbleness and respect to
the body of the Buddha, the king launched eloquently on a eulogy of the
Buddha, praising his virtues. The Buddha told his bhikkhus that the
words uttered by the king constituted a memorial in honour of the Dhamma
and urged them to learn this memorial and recite it frequently.
Kaṇṇakatthala Sutta
This
discourse, given by the Buddha at Ujuñña, contains answers to King
Pasenadi Kosala’s questions about four classes of people and their
destinations after death, about sabbaññuta ñāṇa, and about the great
Brahmā. §
(e) Brāhmaṇa Vagga
Brahmāyu Sutta
The Brahmin
Brahmāyu was one hundred and twenty years old when he heard of the fame
of the Buddha. He sent his disciple Uttara who was well versed in Vedas
to find out by examining the thirty-two physical characteristics of a
great man whether Gotama was indeed an enlightened Buddha. On Uttara’s
good report testifying to the Buddha having the requisite
characteristics of a Buddha, Brahmāyu went himself to see the Buddha.
Fully satisfied after hearing the graduated discourse that Gotama was
indeed an enlightened Buddha, he became a devoted disciple and achieved
the third stage of the path and fruition (anāgāmi), before he passed
away.
Sela Sutta
Sela was a brahmin of Āpana market-town
who, on hearing about the fame of the Buddha from Keṇiya the hermit,
went to see the Buddha accompanied by three hundred young brahmins.
After hearing a discourse from the Buddha he became fully convinced that
he had indeed seen a truly enlightened Buddha. All of them requested to
join the order and received permission from the Buddha.
Assalāyana Sutta
Some
five hundred brahmins who had come to Sāvatthi on business attempted to
challenge the Buddha on his views with regard to the purity and
nobility of the four classes of people. They sent Assalāyana, a highly
talented young man well-versed in the Vedas, to contest with the Buddha.
The young man’s meeting with the Buddha ended up in his conversion.
Ghoṭamukha Sutta
A
discussion took place between the Venerable Udena and a brahmin by the
name of Ghoṭamukha on the subject of the practice of the holy life. The
Venerable Udena described four kinds of persons engaged in ascetic
practices. After the discourse the brahmin became a disciple of the
Venerable Udena and took his refuge in the Buddha, the Dhamma and the
Sangha.
Caṅkī Sutta
Caṅkī, a brahmin of Opasāda Village,
came to see the Buddha with a large crowd amongst whom was a young
brahmin by the name of Kāpaṭika. The young man entered into a discussion
with the Buddha about the “Three Vedas” which had been handed down from
generation to generation in unbroken tradition. The tradition which the
brahmins believed to be the only truth was likened by the Buddha to a
line of blind men each one clinging on to the preceding one.
Esukārī Sutta
This
discourse was given at Sāvatthi in connection with a brahmin named
Esukārī. In this sutta too the Buddha rejected the brahmin
classification of society into four classes claiming the highest
position for the brahmins. It was not only the brahmins who could
develop loving-kindness, free from enmity and ill-will. Members of other
classes also could develop loving-kindness. It was not birth but the
practice of wholesome dhamma that made a person noble.
Dhanañjāni Sutta
Dhanañjāni
was an old devoted lay disciple of the Buddha. After the death of his
first wife who had great faith in the Buddha, the Dhamma and the Sangha,
he was no longer diligent in and mindful of the practice of Dhamma. His
second wife was without faith in the teaching of the Buddha. To
maintain his family he resorted to wrongful means of livelihood. The
Venerable Sāriputta put him back on the right path. On his deathbed, he
sent for the Venerable Sāriputta who solaced him with the Dhamma. This
caused him on his death to be reborn in the Brahmā world. The Buddha
asked the Venerable Sāriputta why he had put the old brahmin only on the
way to the inferior Brahmā world when a higher attainment was possible
for him.
Vāseṭṭha Sutta
A discussion had arisen between
two brahmin youths Vāseṭṭha and Bhāradvāja on the origin of a brāhmaṇa.
Bhāradvāja maintained it was birth, lineage and caste that made a person
a brāhmaṇa. Vāseṭṭha believed moral conduct and performance of
customary duties were essential qualifications to be a brāhmaṇa. They
went to the Buddha for settlement of their dispute.
The Buddha
told them that a person was not a brāhmaṇa just because of his birth if
he was full of worldly attachments, or was harnessed to greed, ill-will,
craving and ignorance. A person became a brāhmaṇa, whatever his birth,
when he had cut off his fetters of defilements, removed the obstacles of
ignorance and attained the knowledge of the Four Noble Truths. The most
perfect brāhmaṇa was an arahat.
Subha Sutta
This
discourse was given on account of Subha, son of the brahmin Todeyya, at
Sāvatthi. Like other brahmins, Subha believed that only householders
could accomplish meritorious deeds in a right manner, not those who had
gone forth from the household life. The occupation of householders
produced great benefits whereas the occupation of the recluse brought
little benefits. The Buddha removed his wrong views and Subha became a
devoted disciple of the Buddha.
Saṅgārava Sutta
Saṅgārava
was a young brahmin who was full of pride with learning in the Vedas,
entertaining wrong views of his birth. He went to ask the Buddha whether
the Buddha claimed, like some samaṇas and brāhmaṇas, to have attained
in this very life special knowledge and vision and to have reached the
other shore. The Buddha explained that there were three kinds of samaṇas
and brāhmaṇas who made such claims: those who made the claim through
hearsay, having learnt things by hearsay only; those who made the claim
by mere reasoning and logic; and finally those who made the claim by
personally realizing the penetrative insight of the Dhamma unheard of
before.
The Buddha told Saṅgārava that he was of this third type
and recounted how he had become accomplished in the Dhamma by practice
and self-realization.
3 Uparipaṇṇāsa Pāḷi
(a) Devadaha Vagga
Devadaha Sutta
This
discourse was given by the Buddha at Devadaha in the country of the
Sakyans to refute the wrong views of the Nigaṇṭhas. The Nigaṇṭhas
believed that whatever a person experienced in this life was caused by
former action. They practised austerity as a penance to put an end to
the result of former action. The Buddha taught them the right path that
would lead to the end of suffering.
Pañcattaya Sutta
This
discourse was given by the Buddha to bhikkhus at Sāvatthi to explain the
wrong beliefs of other sects speculating on whether the world is finite
or infinite, etc.
Kinti Sutta
This discourse was given by
the Buddha at Pisinārā. The Buddha explained that he taught the Dhamma
not for the sake of gain, such as robes, alms-food, lodgings, etc., nor
in expectation of future happy existences. His teachings, namely, the
four methods of steadfast mindfulness, the four right efforts, etc., in
short, the thirty-seven factors of enlightenment were for the attainment
of higher knowledge leading to the end of suffering. Whenever there was
a dispute over the doctrine with regard to meanings and words, it
should be resolved strictly in accordance with these dhammas.
Sāmagāma Sutta
Nigaṇṭha
Nāṭaputta had recently died at Pāvā and his followers had split into
two groups. On being informed by Ānanda that he was worried lest there
be such a schism among the order, after the passing away of the Buddha,
the Buddha taught this discourse on imperfect and perfect teachers and
disciples, on disputes and their origin, and on the essentials of his
teaching.
Sunakkhatta Sutta
Bhikkhu Sunakkhatta, a former
Licchavi prince, once enquired of the Buddha whether all the bhikkhus
who came to the Buddha and declared their attainment of arahatship
actually attained it. The Buddha said some of them actually did attain
arahatship whereas some deceived themselves; again others claimed
arahatship, knowing full well that they were not entitled to it, simply
to trouble him with unnecessary questions. The Buddha then taught him
the essential dhammas in which one must become accomplished before one
could claim arahatship.
Āneñja-sappāya Sutta
This
discourse was given by the Buddha while he was staying once at
Kammāsadhamma, in the country of the Kurus. The Buddha explained to the
bhikkhus the dangers of enjoying sensual pleasures, which were
transitory, empty and deceptive. He said he had shown them the path
leading to imperturbability (āneñja-sappāya), to the realm of
nothingness, to the realm of neither consciousness nor
non-consciousness, and ultimately to nibbāna. He then urged the
bhikkhus: “Go to the forest, to solitude. Strive hard in meditation.”
Gaṇakamoggallāna Sutta
The
Buddha was once asked by the Brahmin Gaṇaka Moggallāna whether there
were systematic rules, practices and methods in his teaching, just as
there were training rules, manuals, guidances in various branches of
worldly knowledge. The Buddha told him about the Dhamma giving details
about precepts to be observed, disciplinary rules to be followed,
various concentrations to be developed and jhānas and paññās to be
achieved step by step.
Gopakamoggallāna Sutta
Two leading
brahmins of Rājagaha asked the Venerable Ānanda whether the Buddha had
appointed a particular thera to be the head of the Sangha after he
passed away. Ānanda informed them there was no such person. No person
could substitute for the Buddha. They wanted to know the if the Sangha
had agreed upon a certain bhikkhu to be their head. When Ānanda told
them there was no such person, they wondered how the Sangha could remain
in agreement and unity. Ānanda then explained to them that they had
refuge in the Dhamma, and that the Sangha of each locality recited
together the Pāṭimokkha, the summary of disciplinary rules, every half
month.
Mahāpuṇṇama Sutta
The Buddha was sitting in the
midst of a large number of bhikkhus out in the open on a full moon
night. All the bhikkhus were intently engaged in meditation. The silence
of the night was broken by the oldest of the meditating bhikkhus who,
with the permission of the Buddha, asked him about the five aggregates
of grasping, how craving developed with respect to each aggregate, and
how craving would cease. The Buddha explained each point raised by the
bhikkhu to the great benefit of the assembled Sangha.
Cūḷapuṇṇama Sutta
This
discourse was given on how to differentiate between a good man and a
bad man, with detailed description of the characteristics of good and
bad men. §
(b) Ānupada Vagga
Ānupada Sutta
This
discourse was given at Sāvatthi. The Buddha brought out in full detail
the virtues of one of his two chief disciples, the Venerable Sāriputta,
extolling his wisdom which was extensive like the big earth, describing
how, unlike other ordinary disciples who had attained arahatship, the
Venerable Sāriputta went through the practices for development of sīla,
samādhi and paññā in a very thorough manner, step by step, contemplating
very intensely on the minutest phenomenon of “arising and perishing”
until he gained the highest goal of the holy life. The Buddha explained
also how the Venerable Sāriputta was fully accomplished in the Dhamma to
deserve the honour of being a chief disciple of the Buddha.
Chabbisodhana Sutta
The
Buddha said that when any bhikkhu claimed the attainment of arahatship,
his claim should not be admitted or rejected outright. His claim should
be carefully scrutinized according to the guiding principles provided
in this discourse.
Sappurisa Sutta
This describes how a
good, worthy man is to be distinguished from a bad, unworthy person
enumerating twenty-six characteristics by which each individual is to be
judged.
Sevitabbāsevitabba Sutta
This discourse was given
briefly by the Buddha, and the Venerable Sāriputta continued to expound
it in more detail. It deals with practices and actions which a bhikkhu
should or should not resort to. Whatever action or practice of object is
conducive to one’s spiritual progress and development should be
resorted to and made use of; whatever is detrimental to one’s spiritual
advancement should be rejected.
Bahudhātuka Sutta
This
discourse is an analytical study of elements (dhātu), bases (āyatana),
the Law of Dependent Origination, and the right of wrong causes. Only
the bhikkhu skilled in these studies may be reckoned as a wise person.
Isigili Sutta
This
discourse was given by the Buddha at Isigili, one of the hills
surrounding Rājagaha. This is an account of why this hill was called by
that name and of the many paccekabuddhas who used to dwell there.
Mahācattārīsaka Sutta
This
discourse is a detailed exposition on Right Concentration which has its
base in the other seven constituent parts of the Noble Path, and on
twenty meritorious dhammas.
Ānāpānassati Sutta
Ānāpānassati
as a method of meditation was explained to a large gathering of
bhikkhus including nearly all well-known senior disciples such as the
Venerable Sāriputta, Mahā Moggallāna, Mahā Kassapa, Anuruddha, Ānanda
etc. Development of mindfulness of respiration establishes a person in
the four methods of steadfast mindfulness. The four methods of steadfast
mindfulness, being developed, establishes a person in the seven factors
of enlightenment. The seven factors of enlightenment, being developed,
brings about insight knowledge and emancipation.
Kāyagatāsati Sutta
This
discourse describes the meditation practice involving contemplation on
the thirty-two parts of the body. The practical steps in the method as
well as its advantages are fully explained.
Saṅkhārupapatti Sutta
This
discourse explains how its possible to have one’s wish fulfilled if one
is well established in the five wholesome dhammas, namely: faith, moral
conduct, learning, liberality and wisdom. §
(c) Suññata Vagga
Cūḷasuññata Sutta
The
Buddha once told Ānanda that he often dwelt in the liberation of the
void, suññata-vihāra. When requested by Ānanda, he explained what
liberation of the void meant-liberation through insight that discerns
voidness of self.
Mahāsuññata Sutta
Seeing many bhikkhus
living together in a crowded dwelling place, the Buddha told Ānanda that
a bhikkhu should not like living in company. Solitude is most
beneficial for a bhikkhu. He urged bhikkhus to look upon him as a
sincere friend who would repeatedly point out their faults to help
correct them.
Acchariya-abbhuta Sutta
This discourse is an account of the twenty marvelous attributes of the Buddha as extolled by the Venerable Ānanda.
Bākula Sutta
Bhikkhu
Bākula, aged one hundred and sixty years, met his old friend, the naked
ascetic Kassapa, after he had been in the order of the Buddha for
eighty years. Kassapa asked him how often he had indulged in sexual
intercourse during those eighty years. Bākula told his friend the
marvellous attributes he possessed as an arahat, including the fact that
he became an arahat after seven days of strenuous endeavour, after
which he was completely rid of moral defilements.
Dantabhūmi Sutta
In
this discourse the Buddha explained to the novice Aciravata how a young
prince like Prince Jayasena, son of King Bimbisāra could not hope to
know, to see, to realize such dhammas as concentration and jhānas,
living as he did in the lap of luxury, surrounded by pleasures of the
senses, enjoying the pleasures of the senses and consumed and
overwhelmed by the flames of desire. The Buddha pointed out the
difference in outlook between an arahat and an ordinary uninstructed
person giving the simile of a tamed elephant and wild elephant of the
forest.
Bhūmija Sutta
This discourse was given by the
Venerable Bhūmija to his nephew, Prince Jayasena to explain how fruition
would result by practising the Noble Path of Eight Constituents. The
Buddha confirmed that only by following the right path, namely, the
Noble Path of Eight Constituents and not any other path, would fruition
result. The Buddha gave the similes of attempting to make oil out of
sand, squeezing the horns of a cow for milk, churning water to make
butter, and rubbing two pieces of wet green wood to make fire.
Anuruddha Sutta
This
discourse was given by the Venerable Anuruddha to Pañcakaṅga, the
carpenter, to explain the difference between appamāna
cetovimutti-liberation through practice of four brahmavihāra meditations
and mahaggata cetovimutti-liberation through kasiṇa meditation using a
meditational device.
Upakkilesa Sutta
Once the Buddha left
Kosambī because of quarrelling, contentious bhikkhus and went to
Pācīnavaṃsa Park where the Venerable Anuruddha, the Venerable Nandiya
and the Venerable Kimbila were staying. When these bhikkhus informed the
Buddha about the aura (obhāsa) and vision (dassana) of various shapes
and forms they perceived in the course of their meditation, the Buddha
taught them about upakkilesa (mental defilements), that appear at a
certain stage in the meditation process. They should be on their guard
not to be led astray by these deceptive defilements.
Bālapaṇḍita Sutta
This
discourse was given by the Buddha at Sāvatthi on fools and the
characteristic behaviour of fools; on how evil thoughts, words and deeds
of fools harm themselves and others; and on how these evil actions lead
fools to states of misery and woe. The utter wretchedness and intense
suffering in such states are beyond description. Once a fool through his
evil actions finds himself in one of the nether regions, there is very
little likelihood for him to rise again to the upper realms. The chances
are more remote than that of a blind turtle to get his head through a
single hole in a yoke which is being tossed about in a stormy sea.
The
discourse deals also with the wise and their characteristics; the
wholesome thoughts, words and deeds of the wise, the wholesome effects
resulting from such meritorious actions and the bliss enjoyed by them in
the realms of happiness.
Devadūta Sutta
This is a discourse on evil results arising from evil action, giving details of suffering in realms of misery and woe. §
(d) Vibhaṅga Vagga
Bhaddekaratta Sutta
This
sutta, which means “a discourse on a night of good meditation” gives a
detailed description of Vipassana meditation. The Buddha urged the
bhikkhus not to dwell in the past which was gone, nor to seek the future
which was unattained yet, but to perceive the Dhamma in the phenomena
presently occurring and at the same time not to become involved in and
attached to them.
Ānanda-bhaddekaratta Sutta
This is a
discourse in which the Venerable Ānanda repeated to the bhikkhus the
Bhaddekaratta Sutta, for which performance he was highly commended by
the Buddha.
Mahākaccāna-bhaddekaratta Sutta
This is a
detailed exposition by the Venerable Mahākaccāna on Vipassana meditation
of the five khandhas as explained by the Buddha in the Bhaddekaratta
Sutta. The Venerable Mahākaccāna was commended by the Buddha for his
exposition.
Lomasakaṅgiya-bhaddekaratta Sutta
This is a
detailed exposition by the Venerable Lomasakaṅgiya on Vipassana
meditation of the five khandhas as explained in the Bhaddekaratta Sutta.
Cūḷakamma-vibhaṅga Sutta
Young
Subha, son of the brahmin Todeyya, was curious to know why some were
born in high class families, some in low class families; why some were
born rich, others poor; why some were beautiful, others ugly; why some
were of good health with a long span of life, others of poor health with
a short span of life, etc. He approached the Buddha and asked fourteen
questions in all to satisfy his curiosity. The Buddha gave a long
discourse on kamma and its resultant effects. Deeds, words and thoughts
have endless consequences of joy and sorrow to be experienced in this
very life and hereafter. Men depend on their own deeds and nothing else
for their condition and status in life.
Mahākamma-vibhaṅga Sutta
This
is another discourse on kamma and its resultant effects which are most
difficult to foresee. How the workings of kamma are most strange and
surprising is explained with reference to four types of individuals.
Saḷāyatana-vibhaṅga Sutta
This
discourse is a detailed analytical exposition by the Buddha on the six
internal sense bases, the six external sense bases, the six types of
consciousness arising from the six types of contact, etc.
Uddesa-vibhaṅga Sutta
In
this discourse the Buddha taught briefly how restraint of the mind with
regard to external sense bases and non-attachment to internal sense
bases led to the cessation of suffering. The Venerable Kaccāna gave an
exposition on this subject which earned him praise from the Buddha.
Araṇa-vibhaṅga Sutta
This
discourse is an exhortation on the practice of the middle path,
avoiding the two extremes of indulgence in sensual pleasures and
practice of self-mortification, and on modes of conduct; not indulging
in backbiting; not keeping to colloquial vocabulary only and not
spurning the conventional usage of the language, but speaking gently,
slowly.
Dhātu-vibhaṅga Sutta
This is an important
discourse taught to Pukkusāti, a recluse who had left the home life
inspired by the fame of Gotama Buddha whom he had not yet met and whom
he was on his way to see. The Buddha went purposely to meet this recluse
in a potter’s hut to teach this discourse: a man is made up of six
elements, namely, solidity, fluidity, heat, motion, space and
consciousness. On analysis, none of these elements is found to be “mine”
or “me” or “my self”. All of them are subject to the law of
impermanence. So also are the three types of sensations. When a bhikkhu
perceives the real nature of the physical and mental phenomena, he
becomes endowed with absolute wisdom, knowledge of the noble truth.
Sacca-vibhaṅga Sutta
In
this discourse the Buddha taught the bhikkhus the Four Noble Truths as
he had done at the time of giving the “Discourse on the Turning of the
Wheel of Dhamma” at Isipatana in Vārānasī. He then urged the bhikkhus to
seek guidance from the two theras, the Venerable Sāriputta and the
Venerable Mahā Moggallāna, likening the Venerable Sāriputta to a mother
and the Venerable Mahā Moggallāna to a foster-mother. The Venerable
Sāriputta could analyse and explain the Four Noble Truths in detail and
lead them to the stage of the first path and fruition. The Venerable
Mahā Moggallāna could then lead them on till the highest path and
fruition, arahatship, was achieved.
Dakkhiṇā-vibhaṅga Sutta
This
discourse was given to the Buddha’s foster-mother Mahāpajāpatī on the
occasion of her offering to the Buddha a set of robes made by her own
hand. The Buddha urged his foster-mother to make the offering to the
Sangha, the community of bhikkhus. He enumerated fourteen kinds of
donations to individuals and seven kinds of donations to the Sangha,
explaining the superior benefit accruing from offerings made to the
Sangha. §
(e) Saḷāyatana Vagga
Anāthapiṇḍikovāda Sutta
This
discourse was given by the Venerable Sāriputta to Anāthapiṇḍika on his
death-bed. The Venerable Sāriputta directed him not to grasp at the six
internal sense bases, nor the six external sense bases, nor the feelings
that arise in relation to them, nor at the six elements (including
space and consciousness), nor at the five aggregates, nor the realms of
infinite space, of infinite consciousness, of nothingness, of neither
consciousness nor non-consciousness. With no attachment to any of them,
there would come liberation.
Channovāda Sutta
The
Venerable Channa was very ill. The Venerable Sāriputta and Cunda paid
him a visit. They gave him solace by giving instruction in Vipassana
meditation. The Venerable Channa died an arahat.
Puṇṇovāda Sutta
This
discourse was given to Bhikkhu Puṇṇa by the Buddha on how to practise
the holy life in solitude. When the Buddha asked him how he would
contend with the dangers which infested the locality where he was going
to stay, he told the Buddha of the six categories of fortitude he was
endowed with, including indifference to an attack even on his life.
Nandakovāda Sutta
This
discourse was given by the Venerable Nandaka to five hundred bhikkhunis
in the presence of the Buddha one full moon night. He dealt with the
twelve categories of internal and external sense bases, the six types of
consciousness, their impermanent nature and how to practise the seven
factors of enlightenment. He won the approval of the Buddha for his
lucid exposition of the Dhamma.
Cūḷarāhulovāda Sutta
This
discourse was given by the Buddha to his son Rāhula who was then a
bhikkhu of the order fully mature to receive the highest Dhamma. The
Buddha exhorted him, in the form of question and answers on the
impermanent nature of the twelve sense bases, in consequence of which
the Venerable Rāhula attained arahatship.
Chachakka Sutta
This
discourse was given by the Buddha frequently to many bhikkhus on the
six internal sense bases, the six external sense bases, six types of
consciousness, six types of contacts, six types of sensation, six kinds
of craving and on how their interrelationship led to continuity of
phenomena from one existence to another.
Mahāsaḷāyatanika Sutta
This
discourse is an exposition on how the ignorance of the six categories
of dhamma such as the six internal sense bases, etc., gives rise to
craving, and craving to suffering. It also explains how, when they are
seen as they really are by following the Noble Path of Eight
Constituents, the knowledge of the seven factors of enlightenment arises
resulting in the perfect peace of nibbāna.
Nagaravindeyya Sutta
This
is a discourse in which the Buddha explained to the villagers of
Nagaravinda the distinction between samaṇas and brāhmaṇas who deserved
honour and homage and those who did not. Only those religious teachers
who had discarded the craving that arose out of āyatana dhammas were
worthy of veneration.
Piṇḍapātapārisuddha Sutta
This is an
exhortation to bhikkhus to keep themselves pure in mind while going on
alms round or while eating their meal, by discarding craving, removing
hindrances and developing the knowledge of the seven factors of
enlightenment through continuous practice.
[248] idha pana bhikkhave bhikkhu tadahupavāraṇāya thullaccayaṁ ajjhāpanno hoti. |
“Monks, there is the case where, on the day of the Invitation, a monk has fallen into a thullaccaya offense.
ekacce bhikkhū thullaccayadiṭṭhino honti ekacce bhikkhū saṅghādisesadiṭṭhino honti.
“Some monks are of the view that it is a thullaccaya offense; some are of the view that it is a saṅghadisesa offense.
ye te bhikkhave bhikkhū thullaccayadiṭṭhino tehi
so bhikkhave bhikkhu ekamantaṁ apanetvā yathādhammaṁ kārāpetvā saṅghaṁ
upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo yaṁ kho so āvuso bhikkhu āpattiṁ āpanno
sāssa yathādhammaṁ paṭikatā yadi saṅghassa pattakallaṁ saṅgho
pavāreyyāti.
“Those monks who are of the view that it is a
thullaccaya offense should lead the monk off to one side and, having
dealt with him in accordance with the rule, return to the Saṅgha and
announce, ‘Friends, the offense that that monk fell into—he has made
amends for it in accordance with the rule. If the Saṅgha is ready, it
should invite.’
sāssa yathādhammaṁ paṭikatāti ettakameva vatvā pavārethāti vattabbā, asukā nāma āpattīti idaṁ pana na vattabbaṁ, etañhi kalahassa mukhaṁ hoti.
“He has made amends for it in accordance with the
rule”: they should say just that much, then say, “May you invite.” “It’s
an offense called such-and-such,” shouldn’t be said—for this is the
opening for an argument.
(Mv.IV.16.20) idha pana bhikkhave bhikkhu tadahupavāraṇāya thullaccayaṁ ajjhāpanno hoti.
“Monks, there is the case where, on the day of the Invitation, a monk has fallen into a thullaccaya offense.
ekacce bhikkhū thullaccayadiṭṭhino honti ekacce
bhikkhū pācittiyadiṭṭhino honti ekacce bhikkhū thullaccayadiṭṭhino honti
ekacce bhikkhū pāṭidesanīyadiṭṭhino honti ekacce bhikkhū
thullaccayadiṭṭhino honti ekacce bhikkhū dukkaṭadiṭṭhino honti ekacce
bhikkhū thullaccayadiṭṭhino honti ekacce bhikkhū dubbhāsitadiṭṭhino
honti.
“Some monks are of the view that it is a
thullaccaya offense; some are of the view that it is a pācittiya offense
… Some monks are of the view that it is a thullaccaya offense; some are
of the view that it is a pāṭidesanīya offense … Some monks are of the
view that it is a thullaccaya offense; some are of the view that it is a
dukkaṭa offense … Some monks are of the view that it is a thullaccaya
offense; some are of the view that it is a dubbhāsita offense.
ye te bhikkhave bhikkhū thullaccayadiṭṭhino tehi
so bhikkhave bhikkhu ekamantaṁ apanetvā yathādhammaṁ kārāpetvā saṅghaṁ
upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo yaṁ kho so āvuso bhikkhu āpattiṁ āpanno
sāssa yathādhammaṁ paṭikatā yadi saṅghassa pattakallaṁ saṅgho
pavāreyyāti.
“Those monks who are of the view that it is a
thullaccaya offense should lead the monk off to one side and, having
dealt with him in accordance with the rule, return to the Saṅgha and
announce, ‘Friends, the offense that that monk fell into—he has made
amends for it in accordance with the rule. If the Saṅgha is ready, it
should invite.’
(Mv.IV.16.21) idha
pana bhikkhave bhikkhu tadahupavāraṇāya pācittiyaṁ ajjhāpanno hoti
pāṭidesanīyaṁ ajjhāpanno hoti dukkaṭaṁ ajjhāpanno hoti dubbhāsitaṁ
ajjhāpanno hoti.
“Monks, there is the case where, on the day of the
Invitation, a monk has fallen into a pācittiya offense … has fallen into
a pāṭidesanīya offense … has fallen into a dukkaṭa offense … has fallen
into a dubbhāsita offense.
ekacce bhikkhū dubbhāsitadiṭṭhino honti ekacce bhikkhū saṅghādisesadiṭṭhino honti.
“Some monks are of the view that it is a dubbhāsita offense; some are of the view that it is a saṅghadisesa offense.
ye te bhikkhave bhikkhū dubbhāsitadiṭṭhino tehi
so bhikkhave bhikkhu ekamantaṁ apanetvā yathādhammaṁ kārāpetvā saṅghaṁ
upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo yaṁ kho so āvuso bhikkhu āpattiṁ āpanno
sāssa yathādhammaṁ paṭikatā yadi saṅghassa pattakallaṁ saṅgho
pavāreyyāti.
“Those monks who are of the view that it is a
dubbhāsita offense should lead the monk off to one side and, having
dealt with him in accordance with the rule, return to the Saṅgha and
announce, ‘Friends, the offense that that monk fell into—he has made
amends for it in accordance with the rule. If the Saṅgha is ready, it
should invite.’
(Mv.IV.16.22) idha pana bhikkhave bhikkhu tadahupavāraṇāya dubbhāsitaṁ ajjhāpanno hoti.
“Monks, there is the case where, on the day of the Invitation, a monk has fallen into a dubbhāsita offense.
ekacce bhikkhū dubbhāsitadiṭṭhino honti ekacce
bhikkhū thullaccayadiṭṭhino honti ekacce bhikkhū dubbhāsitadiṭṭhino
honti ekacce bhikkhū pācittiyadiṭṭhino honti ekacce bhikkhū
dubbhāsitadiṭṭhino honti ekacce bhikkhū pāṭidesanīyadiṭṭhino honti
ekacce bhikkhū dubbhāsitadiṭṭhino honti ekacce bhikkhū dukkaṭadiṭṭhino
honti.
“Some monks are of the view that it is a dubbhāsita
offense; some are of the view that it is a thullaccaya offense … Some
monks are of the view that it is a dubbhāsita offense; some are of the
view that it is a pācittiya offense … Some monks are of the view that it
is a dubbhāsita offense; some are of the view that it is a pāṭidesanīya
offense … Some monks are of the view that it is a dubbhāsita offense;
some are of the view that it is a dukkaṭa offense.
ye te bhikkhave bhikkhū dubbhāsitadiṭṭhino tehi
so bhikkhave bhikkhu ekamantaṁ apanetvā yathādhammaṁ kārāpetvā saṅghaṁ
upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo yaṁ kho so āvuso bhikkhu āpattiṁ āpanno
sāssa yathādhammaṁ paṭikatā yadi saṅghassa pattakallaṁ saṅgho
pavāreyyāti.
“Those monks who are of the view that it is a
dubbhāsita offense should lead the monk off to one side and, having
dealt with him in accordance with the rule, return to the Saṅgha and
announce, ‘Friends, the offense that that monk fell into—he has made
amends for it in accordance with the rule. If the Saṅgha is ready, it
should invite.’
அந்தரபெய்யாலங்
கதிபுச்சா²வாரோ
271. கதி
ஆபத்தியோ? கதி ஆபத்திக்க²ந்தா⁴? கதி வினீதவத்தூ²னி? கதி அகா³ரவா? கதி
கா³ரவா? கதி வினீதவத்தூ²னி? கதி விபத்தியோ? கதி ஆபத்திஸமுட்டா²னா? கதி
விவாத³மூலானி? கதி அனுவாத³மூலானி? கதி ஸாரணீயா த⁴ம்மா? கதி
பே⁴த³கரவத்தூ²னி? கதி அதி⁴கரணானி? கதி ஸமதா²?
பஞ்ச ஆபத்தியோ. பஞ்ச ஆபத்திக்க²ந்தா⁴. பஞ்ச
வினீதவத்தூ²னி. ஸத்த ஆபத்தியோ. ஸத்த ஆபத்திக்க²ந்தா⁴. ஸத்த வினீதவத்தூ²னி.
ச² அகா³ரவா. ச² கா³ரவா. ச² வினீதவத்தூ²னி. சதஸ்ஸோ விபத்தியோ. ச²
ஆபத்திஸமுட்டா²னா. ச² விவாத³மூலானி. ச² அனுவாத³மூலானி. ச² ஸாரணீயா த⁴ம்மா.
அட்டா²ரஸ பே⁴த³கரவத்தூ²னி. சத்தாரி அதி⁴கரணானி. ஸத்த ஸமதா².
தத்த² கதமா பஞ்ச ஆபத்தியோ? பாராஜிகாபத்தி,
ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்தி, பாசித்தியாபத்தி, பாடிதே³ஸனீயாபத்தி, து³க்கடாபத்தி –
இமா பஞ்ச ஆபத்தியோ.
தத்த² கதமே பஞ்ச ஆபத்திக்க²ந்தா⁴?
பாராஜிகாபத்திக்க²ந்தோ⁴, ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்திக்க²ந்தோ⁴,
பாசித்தியாபத்திக்க²ந்தோ⁴, பாடிதே³ஸனீயாபத்திக்க²ந்தோ⁴,
து³க்கடாபத்திக்க²ந்தோ⁴ – இமே பஞ்ச ஆபத்திக்க²ந்தா⁴.
தத்த² கதமானி பஞ்ச
வினீதவத்தூ²னி? பஞ்சஹி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி ஆரதி விரதி படிவிரதி வேரமணீ
அகிரியா அகரணங் அனஜ்ஜா²பத்தி வேலாஅனதிக்கமோ ஸேதுகா⁴தோ – இமானி பஞ்ச
வினீதவத்தூ²னி.
தத்த² கதமா ஸத்த ஆபத்தியோ?
பாராஜிகாபத்தி, ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்தி, து²ல்லச்சயாபத்தி, பாசித்தியாபத்தி,
பாடிதே³ஸனீயாபத்தி, து³க்கடாபத்தி, து³ப்³பா⁴ஸிதாபத்தி – இமா ஸத்த
ஆபத்தியோ.
தத்த² கதமே ஸத்த ஆபத்திக்க²ந்தா⁴?
பாராஜிகாபத்திக்க²ந்தோ⁴, ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்திக்க²ந்தோ⁴,
து²ல்லச்சயாபத்திக்க²ந்தோ⁴, பாசித்தியாபத்திக்க²ந்தோ⁴,
பாடிதே³ஸனீயாபத்திக்க²ந்தோ⁴, து³க்கடாபத்திக்க²ந்தோ⁴,
து³ப்³பா⁴ஸிதாபத்திக்க²ந்தோ⁴ – இமே ஸத்த ஆபத்திக்க²ந்தா⁴.
தத்த² கதமானி ஸத்த
வினீதவத்தூ²னி? ஸத்தஹி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி ஆரதி விரதி படிவிரதி வேரமணீ
அகிரியா அகரணங் அனஜ்ஜா²பத்தி வேலாஅனதிக்கமோ ஸேதுகா⁴தோ – இமானி ஸத்த
வினீதவத்தூ²னி.
தத்த² கதமே ச² அகா³ரவா?
பு³த்³தே⁴ அகா³ரவோ, த⁴ம்மே அகா³ரவோ, ஸங்கே⁴ அகா³ரவோ, ஸிக்கா²ய அகா³ரவோ,
அப்பமாதே³ அகா³ரவோ, படிஸந்தா⁴ரே அகா³ரவோ – இமே ச² அகா³ரவா.
தத்த² கதமே ச² கா³ரவா? பு³த்³தே⁴ கா³ரவோ, த⁴ம்மே
கா³ரவோ, ஸங்கே⁴ கா³ரவோ, ஸிக்கா²ய கா³ரவோ, அப்பமாதே³ கா³ரவோ, படிஸந்தா⁴ரே
கா³ரவோ – இமே ச² கா³ரவா.
தத்த² கதமானி ச² வினீதவத்தூ²னி? ச²ஹி அகா³ரவேஹி ஆரதி விரதி படிவிரதி வேரமணீ அகிரியா அகரணங் அனஜ்ஜா²பத்தி வேலாஅனதிக்கமோ ஸேதுகா⁴தோ – இமானி ச² வினீதவத்தூ²னி.
தத்த² கதமா சதஸ்ஸோ விபத்தியோ? ஸீலவிபத்தி, ஆசாரவிபத்தி, தி³ட்டி²விபத்தி, ஆஜீவவிபத்தி – இமா சதஸ்ஸோ விபத்தியோ.
தத்த² கதமே ச² ஆபத்திஸமுட்டா²னா? அத்தா²பத்தி காயதோ
ஸமுட்டா²தி, ந வாசதோ ந சித்ததோ; அத்தா²பத்தி வாசதோ ஸமுட்டா²தி, ந காயதோ ந
சித்ததோ; அத்தா²பத்தி காயதோ ச வாசதோ ச ஸமுட்டா²தி, ந சித்ததோ; அத்தா²பத்தி
காயதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்டா²தி, ந வாசதோ; அத்தா²பத்தி வாசதோ ச சித்ததோ ச
ஸமுட்டா²தி, ந காயதோ; அத்தா²பத்தி காயதோ ச வாசதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்டா²தி –
இமே ச² ஆபத்திஸமுட்டா²னா.
272. தத்த² [சூளவ॰ 216; அ॰ நி॰ 6.36; ம॰ நி॰ 3.44; தீ³॰ நி॰ 3.325]
கதமானி ச² விவாத³மூலானி? இத⁴ பி⁴க்கு² கோத⁴னோ ஹோதி உபனாஹீ. யோ ஸோ பி⁴க்கு²
கோத⁴னோ ஹோதி உபனாஹீ ஸோ ஸத்த²ரிபி அகா³ரவோ விஹரதி அப்பதிஸ்ஸோ, த⁴ம்மேபி
அகா³ரவோ விஹரதி அப்பதிஸ்ஸோ, ஸங்கே⁴பி அகா³ரவோ விஹரதி அப்பதிஸ்ஸோ,
ஸிக்கா²யபி ந பரிபூரகாரீ ஹோதி. யோ ஸோ பி⁴க்கு² ஸத்த²ரி அகா³ரவோ விஹரதி
அப்பதிஸ்ஸோ, த⁴ம்மே…பே॰… ஸங்கே⁴…பே॰… ஸிக்கா²ய ந பரிபூரகாரீ, ஸோ ஸங்கே⁴
விவாத³ங் ஜனேதி. யோ ஹோதி விவாதோ³ ப³ஹுஜனாஹிதாய ப³ஹுஜனாஸுகா²ய ப³ஹுனோ ஜனஸ்ஸ
அனத்தா²ய அஹிதாய து³க்கா²ய தே³வமனுஸ்ஸானங். ஏவரூபங் சே தும்ஹே விவாத³மூலங்
அஜ்ஜ²த்தங் வா ப³ஹித்³தா⁴ வா ஸமனுபஸ்ஸெய்யாத² தத்ர தும்ஹே
தஸ்ஸேவ பாபகஸ்ஸ விவாத³மூலஸ்ஸ பஹானாய வாயமெய்யாத². ஏவரூபங் சே தும்ஹே
விவாத³மூலங் அஜ்ஜ²த்தங் வா ப³ஹித்³தா⁴ வா ந ஸமனுபஸ்ஸெய்யாத² தத்ர தும்ஹே
தஸ்ஸேவ பாபகஸ்ஸ விவாத³மூலஸ்ஸ ஆயதிங் அனவஸ்ஸவாய படிபஜ்ஜெய்யாத². ஏவமேதஸ்ஸ
பாபகஸ்ஸ விவாத³மூலஸ்ஸ பஹானங் ஹோதி. ஏவமேதஸ்ஸ பாபகஸ்ஸ விவாத³மூலஸ்ஸ ஆயதிங்
அனவஸ்ஸவோ ஹோதி.
[சூளவ॰ 216] புன சபரங்
பி⁴க்கு² மக்கீ² ஹோதி பளாஸீ…பே॰… இஸ்ஸுகீ ஹோதி மச்ச²ரீ, ஸடோ² ஹோதி மாயாவீ,
பாபிச்சோ² ஹோதி மிச்சா²தி³ட்டி², ஸந்தி³ட்டி²பராமாஸீ ஹோதி ஆதா⁴னக்³கா³ஹீ
து³ப்படினிஸ்ஸக்³கீ³. யோ ஸோ பி⁴க்கு² ஸந்தி³ட்டி²பராமாஸீ ஹோதி
ஆதா⁴னக்³கா³ஹீ து³ப்படினிஸ்ஸக்³கீ³ ஸோ ஸத்த²ரிபி அகா³ரவோ விஹரதி
அப்பதிஸ்ஸோ, த⁴ம்மேபி அகா³ரவோ விஹரதி அப்பதிஸ்ஸோ, ஸங்கே⁴பி அகா³ரவோ விஹரதி
அப்பதிஸ்ஸோ, ஸிக்கா²யபி ந பரிபூரகாரீ ஹோதி. யோ ஸோ பி⁴க்கு² ஸத்த²ரி அகா³ரவோ
விஹரதி அப்பதிஸ்ஸோ த⁴ம்மே…பே॰… ஸங்கே⁴…பே॰… ஸிக்கா²ய ந பரிபூரகாரீ, ஸோ
ஸங்கே⁴ விவாத³ங் ஜனேதி. யோ ஸோ ஹோதி விவாதோ³ ப³ஹுஜனாஹிதாய ப³ஹுஜனாஸுகா²ய
ப³ஹுனோ ஜனஸ்ஸ அனத்தா²ய அஹிதாய து³க்கா²ய தே³வமனுஸ்ஸானங். ஏவரூபங் சே தும்ஹே
விவாத³மூலங் அஜ்ஜ²த்தங் வா ப³ஹித்³தா⁴ வா ஸமனுபஸ்ஸெய்யாத² தத்ர தும்ஹே
தஸ்ஸேவ பாபகஸ்ஸ விவாத³மூலஸ்ஸ பஹானாய வாயமெய்யாத².
ஏவரூபங் சே தும்ஹே விவாத³மூலங் அஜ்ஜ²த்தங் வா ப³ஹித்³தா⁴ வா ந
ஸமனுபஸ்ஸெய்யாத² தத்ர தும்ஹே தஸ்ஸேவ பாபகஸ்ஸ விவாத³மூலஸ்ஸ ஆயதிங் அனவஸ்ஸவாய
படிபஜ்ஜெய்யாத². ஏவமேதஸ்ஸ பாபகஸ்ஸ விவாத³மூலஸ்ஸ பஹானங் ஹோதி. ஏவமேதஸ்ஸ
பாபகஸ்ஸ விவாத³மூலஸ்ஸ ஆயதிங் அனவஸ்ஸவோ ஹோதி. இமானி ச² விவாத³மூலானி.
273. [சூளவ॰ 217]
தத்த² கதமானி ச² அனுவாத³மூலானி? இத⁴ பி⁴க்கு² கோத⁴னோ ஹோதி உபனாஹீ. யோ ஸோ
பி⁴க்கு² கோத⁴னோ ஹோதி உபனாஹீ ஸோ ஸத்த²ரிபி அகா³ரவோ விஹரதி அப்பதிஸ்ஸோ,
த⁴ம்மேபி அகா³ரவோ விஹரதி அப்பதிஸ்ஸோ, ஸங்கே⁴பி அகா³ரவோ விஹரதி அப்பதிஸ்ஸோ,
ஸிக்கா²யபி ந பரிபூரகாரீ ஹோதி. யோ ஸோ பி⁴க்கு² ஸத்த²ரி அகா³ரவோ விஹரதி
அப்பதிஸ்ஸோ த⁴ம்மே…பே॰… ஸங்கே⁴ …பே॰… ஸிக்கா²ய ந
பரிபூரகாரீ ஸோ ஸங்கே⁴ அனுவாத³ங் ஜனேதி. யோ ஹோதி அனுவாதோ³ ப³ஹுஜனாஹிதாய
ப³ஹுஜனாஸுகா²ய ப³ஹுனோ ஜனஸ்ஸ அனத்தா²ய அஹிதாய து³க்கா²ய தே³வமனுஸ்ஸானங்.
ஏவரூபங் சே தும்ஹே அனுவாத³மூலங் அஜ்ஜ²த்தங் வா
ப³ஹித்³தா⁴ வா ஸமனுபஸ்ஸெய்யாத² தத்ர தும்ஹே தஸ்ஸேவ பாபகஸ்ஸ அனுவாத³மூலஸ்ஸ
பஹானாய வாயமெய்யாத². ஏவரூபங் சே தும்ஹே அனுவாத³மூலங் அஜ்ஜ²த்தங் வா
ப³ஹித்³தா⁴ வா ந ஸமனுபஸ்ஸெய்யாத² தத்ர தும்ஹே தஸ்ஸேவ பாபகஸ்ஸ அனுவாத³மூலஸ்ஸ
ஆயதிங் அனவஸ்ஸவாய படிபஜ்ஜெய்யாத². ஏவமேதஸ்ஸ பாபகஸ்ஸ அனுவாத³மூலஸ்ஸ பஹானங்
ஹோதி. ஏவமேதஸ்ஸ பாபகஸ்ஸ அனுவாத³மூலஸ்ஸ ஆயதிங் அனவஸ்ஸவோ ஹோதி.
புன சபரங் பி⁴க்கு² மக்கீ² ஹோதி பலாஸீ…பே॰… இஸ்ஸுகீ
ஹோதி மச்ச²ரீ, ஸடோ² ஹோதி மாயாவீ, பாபிச்சோ² ஹோதி மிச்சா²தி³ட்டி²,
ஸந்தி³ட்டி²பராமாஸீ ஹோதி ஆதா⁴னக்³கா³ஹீ
து³ப்படினிஸ்ஸக்³கீ³. யோ ஸோ பி⁴க்கு² ஸந்தி³ட்டி²பராமாஸீ ஹோதி
ஆதா⁴னக்³கா³ஹீ து³ப்படினிஸ்ஸக்³கீ³ ஸோ ஸத்த²ரிபி அகா³ரவோ விஹரதி
அப்பதிஸ்ஸோ, த⁴ம்மேபி அகா³ரவோ விஹரதி அப்பதிஸ்ஸோ, ஸங்கே⁴பி அகா³ரவோ விஹரதி
அப்பதிஸ்ஸோ, ஸிக்கா²யபி ந பரிபூரகாரீ ஹோதி. யோ பி⁴க்கு² ஸத்த²ரி அகா³ரவோ
விஹரதி அப்பதிஸ்ஸோ த⁴ம்மே…பே॰… ஸங்கே⁴…பே॰… ஸிக்கா²ய ந பரிபூரகாரீ ஸோ
ஸங்கே⁴ அனுவாத³ங் ஜனேதி. யோஏ ஹோதி அனுவாதோ³ ப³ஹுஜனாஹிதாய ப³ஹுஜனாஸுகா²ய
ப³ஹுனோ ஜனஸ்ஸ அனத்தா²ய அஹிதாய து³க்கா²ய தே³வமனுஸ்ஸானங். ஏவரூபங் சே தும்ஹே
அனுவாத³மூலங் அஜ்ஜ²த்தங் வா ப³ஹித்³தா⁴ வா ஸமனுபஸ்ஸெய்யாத² தத்ர தும்ஹே
தஸ்ஸேவ பாபகஸ்ஸ அனுவாத³மூலஸ்ஸ பஹானாய வாயமெய்யாத². ஏவரூபங் சே தும்ஹே
அனுவாத³மூலங் அஜ்ஜ²த்தங் வா ப³ஹித்³தா⁴ வா ந ஸமனுபஸ்ஸெய்யாத² தத்ர தும்ஹே
தஸ்ஸேவ பாபகஸ்ஸ அனுவாத³மூலஸ்ஸ ஆயதிங் அனவஸ்ஸவாய படிபஜ்ஜெய்யாத². ஏவமேதஸ்ஸ
பாபகஸ்ஸ அனுவாத³மூலஸ்ஸ பஹானங் ஹோதி. ஏவமேதஸ்ஸ பாபகஸ்ஸ அனுவாத³மூலஸ்ஸ ஆயதிங்
அனவஸ்ஸவோ ஹோதி. இமானி ச² அனுவாத³மூலானி.
274. [தீ³॰ நி॰ 3.324; அ॰ நி॰ 6.11]
தத்த² கதமே ச² ஸாரணீயா த⁴ம்மா? இத⁴ பி⁴க்கு²னோ மெத்தங் காயகம்மங்
பச்சுபட்டி²தங் ஹோதி ஸப்³ரஹ்மசாரீஸு ஆவி சேவ ரஹோ ச. அயம்பி த⁴ம்மோ ஸாரணீயோ
பியகரணோ க³ருகரணோ ஸங்க³ஹாய அவிவாதா³ய ஸாமக்³கி³யா ஏகீபா⁴வாய ஸங்வத்ததி.
புன சபரங் பி⁴க்கு²னோ மெத்தங்
வசீகம்மங் பச்சுபட்டி²தங் ஹோதி ஸப்³ரஹ்மசாரீஸு ஆவி சேவ ரஹோ ச. அயம்பி
த⁴ம்மோ ஸாரணீயோ பியகரணோ க³ருகரணோ ஸங்க³ஹாய அவிவாதா³ய ஸாமக்³கி³யா ஏகீபா⁴வாய
ஸங்வத்ததி.
புன
சபரங் பி⁴க்கு²னோ மெத்தங் மனோகம்மங் பச்சுபட்டி²தங் ஹோதி ஸப்³ரஹ்மசாரீஸு
ஆவி சேவ ரஹோ ச. அயம்பி த⁴ம்மோ ஸாரணீயோ பியகரணோ க³ருகரணோ ஸங்க³ஹாய அவிவாதா³ய
ஸாமக்³கி³யா ஏகீபா⁴வாய ஸங்வத்ததி.
புன சபரங் பி⁴க்கு² யே தே லாபா⁴ த⁴ம்மிகா த⁴ம்மலத்³தா⁴
அந்தமஸோ பத்தபரியாபன்னமத்தம்பி ததா²ரூபேஹி லாபே⁴ஹி அப்படிவிப⁴த்தபோ⁴கீ³
ஹோதி ஸீலவந்தேஹி ஸப்³ரஹ்மசாரீஹி ஸாதா⁴ரணபோ⁴கீ³. அயம்பி த⁴ம்மோ ஸாரணீயோ
பியகரணோ க³ருகரணோ ஸங்க³ஹாய அவிவாதா³ய ஸாமக்³கி³யா ஏகீபா⁴வாய ஸங்வத்ததி.
புன சபரங் பி⁴க்கு² யானி தானி ஸீலானி அக²ண்டா³னி
அச்சி²த்³தா³னி அஸப³லானி அகம்மாஸானி பு⁴ஜிஸ்ஸானி விஞ்ஞுபஸத்தா²னி
அபராமட்டா²னி ஸமாதி⁴ஸங்வத்தனிகானி , ததா²ரூபேஸு
ஸீலேஸு ஸீலஸாமஞ்ஞக³தோ விஹரதி ஸப்³ரஹ்மசாரீஹி ஆவி சேவ ரஹோ ச. அயம்பி த⁴ம்மோ
ஸாரணீயோ பியகரணோ க³ருகரணோ ஸங்க³ஹாய அவிவாதா³ய ஸாமக்³கி³யா ஏகீபா⁴வாய
ஸங்வத்ததி.
புன சபரங் பி⁴க்கு² யாயங் தி³ட்டி² அரியா நிய்யானிகா
நிய்யாதி தக்கரஸ்ஸ ஸம்மா து³க்க²க்க²யாய ததா²ரூபாய தி³ட்டி²யா
தி³ட்டி²ஸாமஞ்ஞக³தோ விஹரதி ஸப்³ரஹ்மசாரீஹி ஆவி சேவ ரஹோ ச. அயம்பி த⁴ம்மோ
ஸாரணீயோ பியகரணோ க³ருகரணோ ஸங்க³ஹாய அவிவாதா³ய ஸாமக்³கி³யா ஏகீபா⁴வாய
ஸங்வத்ததி. இமே ச² ஸாரணீயா த⁴ம்மா.
275. தத்த²
கதமானி அட்டா²ரஸ பே⁴த³கரவத்தூ²னி? இத⁴ பி⁴க்கு² அத⁴ம்மங் ‘‘த⁴ம்மோ’’தி
தீ³பேதி, த⁴ம்மங் ‘‘அத⁴ம்மோ’’தி தீ³பேதி, அவினயங் ‘‘வினயோ’’தி தீ³பேதி,
வினயங் ‘‘அவினயோ’’தி தீ³பேதி, அபா⁴ஸிதங் அலபிதங் ததா²க³தேன ‘‘பா⁴ஸிதங்
லபிதங் ததா²க³தேனா’’தி தீ³பேதி, பா⁴ஸிதங் லபிதங் ததா²க³தேன ‘‘அபா⁴ஸிதங்
அலபிதங் ததா²க³தேனா’’தி தீ³பேதி, அனாசிண்ணங் ததா²க³தேன ‘‘ஆசிண்ணங்
ததா²க³தேனா’’தி தீ³பேதி, ஆசிண்ணங் ததா²க³தேன ‘‘அனாசிண்ணங் ததா²க³தேனா’’தி
தீ³பேதி, அபஞ்ஞத்தங் ததா²க³தேன ‘‘பஞ்ஞத்தங் ததா²க³தேனா’’தி தீ³பேதி,
பஞ்ஞத்தங் ததா²க³தேன ‘‘அபஞ்ஞத்தங் ததா²க³தேனா’’தி தீ³பேதி, ஆபத்திங்
‘‘அனாபத்தீ’’தி தீ³பேதி, அனாபத்திங் ‘‘ஆபத்தீ’’தி தீ³பேதி, லஹுகங் ஆபத்திங்
‘‘க³ருகா ஆபத்தீ’’தி தீ³பேதி, க³ருகங் ஆபத்திங் ‘‘லஹுகா ஆபத்தீ’’தி
தீ³பேதி, ஸாவஸேஸங் ஆபத்திங் ‘‘அனவஸேஸா ஆபத்தீ’’தி தீ³பேதி, அனவஸேஸங் ஆபத்திங் ‘‘ஸாவஸேஸா ஆபத்தீ’’தி
தீ³பேதி, து³ட்டு²ல்லங் ஆபத்திங் ‘‘அது³ட்டு²ல்லா ஆபத்தீ’’தி தீ³பேதி,
அது³ட்டு²ல்லங் ஆபத்திங் ‘‘து³ட்டு²ல்லா ஆபத்தீ’’தி தீ³பேதி. இமானி
அட்டா²ரஸ பே⁴த³கரவத்தூ²னி.
[சூளவ॰ 215; பரி॰ 340] தத்த² கதமானி சத்தாரி அதி⁴கரணானி? விவாதா³தி⁴கரணங், அனுவாதா³தி⁴கரணங், ஆபத்தாதி⁴கரணங், கிச்சாதி⁴கரணங் – இமானி சத்தாரி அதி⁴கரணானி.
தத்த² கதமே ஸத்த ஸமதா²? ஸம்முகா²வினயோ, ஸதிவினயோ, அமூள்ஹவினயோ, படிஞ்ஞாதகரணங், யேபு⁴ய்யஸிகா, தஸ்ஸபாபியஸிகா, திணவத்தா²ரகோ – இமே ஸத்த ஸமதா².
கதிபுச்சா²வாரோ நிட்டி²தோ.
தஸ்ஸுத்³தா³னங் –
ஆபத்தி ஆபத்திக்க²ந்தா⁴, வினீதா ஸத்ததா⁴ புன;
வினீதாகா³ரவா சேவ, கா³ரவா மூலமேவ ச.
புன வினீதா விபத்தி, ஸமுட்டா²னா விவாத³னா;
அனுவாதா³ ஸாரணீயங், பே⁴தா³தி⁴கரணேன ச.
ஸத்தேவ ஸமதா² வுத்தா, பதா³ ஸத்தரஸா இமேதி.
1. ச²ஆபத்திஸமுட்டா²னவாரோ
276. பட²மேன
ஆபத்திஸமுட்டா²னேன பாராஜிகங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ந ஹீதி வத்தப்³ப³ங்.
ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். து²ல்லச்சயங்
ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். பாசித்தியங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி
வத்தப்³ப³ங். பாடிதே³ஸனீயங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். து³க்கடங்
ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். து³ப்³பா⁴ஸிதங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ந ஹீதி
வத்தப்³ப³ங்.
து³தியேன ஆபத்திஸமுட்டா²னேன பாராஜிகங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ந
ஹீதி வத்தப்³ப³ங். ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங்.
து²ல்லச்சயங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். பாசித்தியங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி?
ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். பாடிதே³ஸனீயங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ந ஹீதி வத்தப்³ப³ங்.
து³க்கடங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். து³ப்³பா⁴ஸிதங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி?
ந ஹீதி வத்தப்³ப³ங்.
ததியேன
ஆபத்திஸமுட்டா²னேன பாராஜிகங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ந ஹீதி வத்தப்³ப³ங்.
ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். து²ல்லச்சயங்
ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். பாசித்தியங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி
வத்தப்³ப³ங். பாடிதே³ஸனீயங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். து³க்கடங்
ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். து³ப்³பா⁴ஸிதங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ந ஹீதி
வத்தப்³ப³ங்.
சதுத்தே²
ஆபத்திஸமுட்டா²னேன பாராஜிகங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங்.
ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். து²ல்லச்சயங்
ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். பாசித்தியங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி
வத்தப்³ப³ங். பாடிதே³ஸனீயங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். து³க்கடங்
ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். து³ப்³பா⁴ஸிதங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ந ஹீதி
வத்தப்³ப³ங்.
பஞ்சமேன ஆபத்திஸமுட்டா²னேன பாராஜிகங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி?
ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங்.
து²ல்லச்சயங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். பாசித்தியங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி?
ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். பாடிதே³ஸனீயங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ந ஹீதி வத்தப்³ப³ங்.
து³க்கடங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். து³ப்³பா⁴ஸிதங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி?
ஸியாதி வத்தப்³ப³ங்.
ச²ட்டே²ன ஆபத்திஸமுட்டா²னேன பாராஜிகங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி?
ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங்.
து²ல்லச்சயங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். பாசித்தியங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி?
ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். பாடிதே³ஸனீயங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங்.
து³க்கடங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி? ஸியாதி வத்தப்³ப³ங். து³ப்³பா⁴ஸிதங் ஆபஜ்ஜெய்யாதி?
ந ஹீதி வத்தப்³ப³ங்.
ச²ஆபத்திஸமுட்டா²னவாரோ நிட்டி²தோ பட²மோ.
2. கதாபத்திவாரோ
277. பட²மேன ஆபத்திஸமுட்டா²னேன கதி ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி? பட²மேன
ஆபத்திஸமுட்டா²னேன பஞ்ச ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி. பி⁴க்கு² கப்பியஸஞ்ஞீ
ஸஞ்ஞாசிகாய குடிங் கரோதி அதே³ஸிதவத்து²கங் பமாணாதிக்கந்தங் ஸாரம்ப⁴ங்
அபரிக்கமனங், பயோகே³ து³க்கடங்; ஏகங் பிண்ட³ங் அனாக³தே ஆபத்தி
து²ல்லச்சயஸ்ஸ; தஸ்மிங் பிண்டே³ ஆக³தே ஆபத்தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ; பி⁴க்கு²
கப்பியஸஞ்ஞீ விகாலே போ⁴ஜனங் பு⁴ஞ்ஜதி, ஆபத்தி பாசித்தியஸ்ஸ; பி⁴க்கு²
கப்பியஸஞ்ஞீ அஞ்ஞாதிகாய பி⁴க்கு²னியா அந்தரக⁴ரங்
பவிட்டா²ய ஹத்த²தோ கா²த³னீயங் வா போ⁴ஜனீயங் வா ஸஹத்தா² படிக்³க³ஹெத்வா
பு⁴ஞ்ஜதி, ஆபத்தி பாடிதே³ஸனீயஸ்ஸ – பட²மேன ஆபத்திஸமுட்டா²னேன இமா பஞ்ச
ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி.
தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் கதி விபத்தியோ
ப⁴ஜந்தி? ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் கதிஹி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி ஸங்க³ஹிதா?
ச²ன்னங் ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் கதிஹி ஸமுட்டா²னேஹி ஸமுட்ட²ந்தி? சதுன்னங்
அதி⁴கரணானங் கதமங் அதி⁴கரணங்? ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி?
தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் த்³வே விபத்தியோ ப⁴ஜந்தி – ஸியா
ஸீலவிபத்திங், ஸியா ஆசாரவிபத்திங். ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் பஞ்சஹி
ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி ஸங்க³ஹிதா – ஸியா ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
து²ல்லச்சயாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா பாசித்தியாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
பாடிதே³ஸனீயாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா து³க்கடாபத்திக்க²ந்தே⁴ன. ச²ன்னங்
ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் ஏகேன ஸமுட்டா²னேன ஸமுட்ட²ந்தி – காயதோ ஸமுட்ட²ந்தி, ந
வாசதோ ந சித்ததோ. சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் ஆபத்தாதி⁴கரணங் . ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் தீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச, ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச திணவத்தா²ரகேன ச.
278.
து³தியேன ஆபத்திஸமுட்டா²னேன கதி ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி? து³தியேன
ஆபத்திஸமுட்டா²னேன சதஸ்ஸோ ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி – பி⁴க்கு² கப்பியஸஞ்ஞீ
ஸமாதி³ஸதி – ‘‘குடிங் மே கரோதா²’’தி. தஸ்ஸ குடிங்
கரொந்தி அதே³ஸிதவத்து²கங் பமாணாதிக்கந்தங் ஸாரம்ப⁴ங் அபரிக்கமனங். பயோகே³
து³க்கடங்; ஏகங் பிண்ட³ங் அனாக³தே ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸ; தஸ்மிங் பிண்டே³
ஆக³தே ஆபத்தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ. பி⁴க்கு² கப்பியஸஞ்ஞீ அனுபஸம்பன்னங் பத³ஸோ
த⁴ம்மங் வாசேதி, ஆபத்தி பாசித்தியஸ்ஸ – து³தியேன ஆபத்திஸமுட்டா²னேன இமா
சதஸ்ஸோ ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி.
தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் கதி விபத்தியோ
ப⁴ஜந்தி…பே॰… ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? தா ஆபத்தியோ
சதுன்னங் விபத்தீனங் த்³வே விபத்தியோ ப⁴ஜந்தி – ஸியா ஸீலவிபத்திங், ஸியா
ஆசாரவிபத்திங். ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் சதூஹி
ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி ஸங்க³ஹிதா – ஸியா ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
து²ல்லச்சயாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா பாசித்தியாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
து³க்கடாபத்திக்க²ந்தே⁴ன. ச²ன்னங் ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் ஏகேன ஸமுட்டா²னேன
ஸமுட்ட²ந்தி – வாசதோ ஸமுட்ட²ந்தி, ந காயதோ ந சித்ததோ. சதுன்னங்
அதி⁴கரணானங், ஆபத்தாதி⁴கரணங். ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் தீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி –
ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச, ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச திணவத்தா²ரகேன ச.
279. ததியேன
ஆபத்திஸமுட்டா²னேன கதி ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி? ததியேன ஆபத்திஸமுட்டா²னேன பஞ்ச
ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி. பி⁴க்கு² கப்பியஸஞ்ஞீ ஸங்வித³ஹித்வா குடிங் கரோதி
அதே³ஸிதவத்து²கங் பமாணாதிக்கந்தங் ஸாரம்ப⁴ங் அபரிக்கமனங். பயோகே³
து³க்கடங்; ஏகங் பிண்ட³ங் அனாக³தே ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸ; தஸ்மிங் பிண்டே³
ஆக³தே ஆபத்தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ. பி⁴க்கு² கப்பியஸஞ்ஞீ பணீதபோ⁴ஜனானி அத்தனோ
அத்தா²ய விஞ்ஞாபெத்வா பு⁴ஞ்ஜதி, ஆபத்தி பாசித்தியஸ்ஸ. பி⁴க்கு² கப்பியஸஞ்ஞீ
பி⁴க்கு²னியா வோஸாஸந்தியா ந நிவாரெத்வா பு⁴ஞ்ஜதி, ஆபத்தி பாடிதே³ஸனீயஸ்ஸ –
ததியேன ஆபத்திஸமுட்டா²னேன இமா பஞ்ச ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி.
தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் கதி விபத்தியோ
ப⁴ஜந்தி…பே॰… ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? தா ஆபத்தியோ
சதுன்னங் விபத்தீனங் த்³வே விபத்தியோ ப⁴ஜந்தி – ஸியா ஸீலவிபத்திங், ஸியா
ஆசாரவிபத்திங். ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் பஞ்சஹி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி
ஸங்க³ஹிதா – ஸியா ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
து²ல்லச்சயாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா பாசித்தியாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
பாடிதே³ஸனீயாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா து³க்கடாபத்திக்க²ந்தே⁴ன. ச²ன்னங்
ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் ஏகேன ஸமுட்டா²னேன ஸமுட்ட²ந்தி – காயதோ ச வாசதோ ச
ஸமுட்ட²ந்தி, ந சித்ததோ. சதுன்னங் அதி⁴கரணானங், ஆபத்தாதி⁴கரணங் . ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் தீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச, ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச திணவத்தா²ரகேன ச.
280.
சதுத்தே²ன ஆபத்திஸமுட்டா²னேன கதி ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி? சதுத்தே²ன
ஆபத்திஸமுட்டா²னேன ச² ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி – பி⁴க்கு² மேது²னங் த⁴ம்மங்
படிஸேவதி, ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸ; பி⁴க்கு² அகப்பியஸஞ்ஞீ ஸஞ்ஞாசிகாய குடிங்
கரோதி அதே³ஸிதவத்து²கங் பமாணாதிக்கந்தங் ஸாரம்ப⁴ங் அபரிக்கமனங், பயோகே³
து³க்கடங்; ஏகங் பிண்ட³ங் அனாக³தே ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸ; தஸ்மிங் பிண்டே³
ஆக³தே ஆபத்தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ. பி⁴க்கு² அகப்பியஸஞ்ஞீ விகாலே போ⁴ஜனங்
பு⁴ஞ்ஜதி, ஆபத்தி பாசித்தியஸ்ஸ. பி⁴க்கு² அகப்பியஸஞ்ஞீ அஞ்ஞாதிகாய
பி⁴க்கு²னியா அந்தரக⁴ரங் பவிட்டா²ய ஹத்த²தோ கா²த³னீயங் வா போ⁴ஜனீயங் வா
ஸஹத்தா² படிக்³க³ஹெத்வா பு⁴ஞ்ஜதி, ஆபத்தி பாடிதே³ஸனீயஸ்ஸ. சதுத்தே²ன
ஆபத்திஸமுட்டா²னேன இமா ச² ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி.
தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் கதி விபத்தியோ
ப⁴ஜந்தி…பே॰… ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? தா ஆபத்தியோ
சதுன்னங் விபத்தீனங் த்³வே விபத்தியோ ப⁴ஜந்தி – ஸியா ஸீலவிபத்திங் ,
ஸியா ஆசாரவிபத்திங். ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் ச²ஹி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி
ஸங்க³ஹிதா – ஸியா பாராஜிகாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா து²ல்லச்சயாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
பாசித்தியாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா பாடிதே³ஸனீயாபத்திக்க²ந்தே⁴ன ,
ஸியா து³க்கடாபத்திக்க²ந்தே⁴ன. ச²ன்னங் ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் ஏகேன
ஸமுட்டா²னேன ஸமுட்ட²ந்தி – காயதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்ட²ந்தி, ந வாசதோ.
சதுன்னங் அதி⁴கரணானங், ஆபத்தாதி⁴கரணங். ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் தீஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி – ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச, ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச
திணவத்தா²ரகேன ச.
281.
பஞ்சமேன ஆபத்திஸமுட்டா²னேன கதி ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி? பஞ்சமேன
ஆபத்திஸமுட்டா²னேன ச² ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி. பி⁴க்கு² பாபிச்சோ² இச்சா²பகதோ
அஸந்தங் அபூ⁴தங் உத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மங் உல்லபதி, ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸ; பி⁴க்கு²
அகப்பியஸஞ்ஞீ ஸமாதி³ஸதி – ‘‘குடிங் மே கரோதா²’’தி. தஸ்ஸ குடிங் கரொந்தி
அதே³ஸிதவத்து²கங் பமாணாதிக்கந்தங் ஸாரம்ப⁴ங் அபரிக்கமனங். பயோகே³
து³க்கடங்; ஏகங் பிண்ட³ங் அனாக³தே ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸ; தஸ்மிங் பிண்டே³
ஆக³தே ஆபத்தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ. பி⁴க்கு² அகப்பியஸஞ்ஞீ அனுபஸம்பன்னங் பத³ஸோ
த⁴ம்மங் வாசேதி, ஆபத்தி பாசித்தியஸ்ஸ. ந கு²ங்ஸேதுகாமோ ந வம்பே⁴துகாமோ ந
மங்குகத்துகாமோ த³வகம்யதா ஹீனேன ஹீனங் வதே³தி, ஆபத்தி து³ப்³பா⁴ஸிதஸ்ஸ –
பஞ்சமேன ஆபத்திஸமுட்டா²னேன இமா ச² ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி.
தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் கதி விபத்தியோ
ப⁴ஜந்தி…பே॰… ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? தா ஆபத்தியோ
சதுன்னங் விபத்தீனங் த்³வே விபத்தியோ ப⁴ஜந்தி – ஸியா ஸீலவிபத்திங், ஸியா ஆசாரவிபத்திங். ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் ச²ஹி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி
ஸங்க³ஹிதா – ஸியா பாராஜிகாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா து²ல்லச்சயாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
பாசித்தியாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா து³க்கடாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
து³ப்³பா⁴ஸிதாபத்திக்க²ந்தே⁴ன. ச²ன்னங் ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் ஏகேன
ஸமுட்டா²னேன ஸமுட்ட²ந்தி – வாசதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்ட²ந்தி, ந காயதோ.
சதுன்னங் அதி⁴கரணானங், ஆபத்தாதி⁴கரணங். ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் தீஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி – ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச, ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச
திணவத்தா²ரகேன ச.
282.
ச²ட்டே²ன ஆபத்திஸமுட்டா²னேன கதி ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி? ச²ட்டே²ன
ஆபத்திஸமுட்டா²னேன ச² ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி – பி⁴க்கு² ஸங்வித³ஹித்வா ப⁴ண்ட³ங்
அவஹரதி, ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸ ;
பி⁴க்கு² அகப்பியஸஞ்ஞீ ஸங்வித³ஹித்வா குடிங் கரோதி அதே³ஸிதவத்து²கங்
பமாணாதிக்கந்தங் ஸாரம்ப⁴ங் அபரிக்கமனங், பயோகே³ து³க்கடங்; ஏகங் பிண்ட³ங்
அனாக³தே ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸ; தஸ்மிங் பிண்டே³ ஆக³தே, ஆபத்தி
ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ. பி⁴க்கு² அகப்பியஸஞ்ஞீ பணீதபோ⁴ஜனானி அத்தனோ அத்தா²ய
விஞ்ஞாபெத்வா பு⁴ஞ்ஜதி, ஆபத்தி பாசித்தியஸ்ஸ. பி⁴க்கு² அகப்பியஸஞ்ஞீ
பி⁴க்கு²னியா வோஸாஸந்தியா ந நிவாரெத்வா பு⁴ஞ்ஜதி, ஆபத்தி பாடிதே³ஸனீயஸ்ஸ –
ச²ட்டே²ன ஆபத்திஸமுட்டா²னேன இமா ச² ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி.
தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் கதி விபத்தியோ ப⁴ஜந்தி? ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் கதிஹி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி ஸங்க³ஹிதா ?
ச²ன்னங் ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் கதிஹி ஆபத்திஸமுட்டா²னேஹி ஸமுட்ட²ந்தி?
சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் கதமங் அதி⁴கரணங்? ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதிஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி? தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் த்³வே விபத்தியோ ப⁴ஜந்தி – ஸியா
ஸீலவிபத்திங், ஸியா ஆசாரவிபத்திங். ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் ச²ஹி
ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி ஸங்க³ஹிதா – ஸியா பாராஜிகாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா து²ல்லச்சயாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
பாசித்தியாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா பாடிதே³ஸனீயாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
து³க்கடாபத்திக்க²ந்தே⁴ன. ச²ன்னங் ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் ஏகேன ஸமுட்டா²னேன
ஸமுட்ட²ந்தி – காயதோ ச வாசதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்ட²ந்தி. சதுன்னங்
அதி⁴கரணானங், ஆபத்தாதி⁴கரணங். ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் தீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச, ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச திணவத்தா²ரகேன சாதி.
ச²ன்னங் ஆபத்திஸமுட்டா²னானங்
கதாபத்திவாரோ நிட்டி²தோ து³தியோ.
3. ஆபத்திஸமுட்டா²னகா³தா²
ஸமுட்டா²னா காயிகா அனந்தத³ஸ்ஸினா;
அக்கா²தா லோகஹிதேன விவேகத³ஸ்ஸினா;
ஆபத்தியோ தேன ஸமுட்டி²தா கதி;
புச்சா²மி தங் ப்³ரூஹி விப⁴ங்க³கோவித³.
ஸமுட்டா²னா காயிகா அனந்தத³ஸ்ஸினா;
அக்கா²தா லோகஹிதேன விவேகத³ஸ்ஸினா;
ஆபத்தியோ தேன ஸமுட்டி²தா பஞ்ச;
ஏதங் தே அக்கா²மி விப⁴ங்க³கோவித³.
ஸமுட்டா²னா வாசஸிகா அனந்தத³ஸ்ஸினா;
அக்கா²தா லோகஹிதேன விவேகத³ஸ்ஸினா;
ஆபத்தியோ தேன ஸமுட்டி²தா கதி;
புச்சா²மி தங் ப்³ரூஹி விப⁴ங்க³கோவித³.
ஸமுட்டா²னா வாசஸிகா அனந்தத³ஸ்ஸினா;
அக்கா²தா லோகஹிதேன விவேகத³ஸ்ஸினா;
ஆபத்தியோ தேன ஸமுட்டி²தா சதஸ்ஸோ;
ஏதங் தே அக்கா²மி விப⁴ங்க³கோவித³.
ஸமுட்டா²னா காயிகா வாசஸிகா அனந்தத³ஸ்ஸினா;
அக்கா²தா லோகஹிதேன விவேகத³ஸ்ஸினா;
ஆபத்தியோ தேன ஸமுட்டி²தா கதி;
புச்சா²மி தங் ப்³ரூஹி விப⁴ங்க³கோவித³.
ஸமுட்டா²னா காயிகா வாசஸிகா அனந்தத³ஸ்ஸினா;
அக்கா²தா லோகஹிதேன விவேகத³ஸ்ஸினா;
ஆபத்தியோ தேன ஸமுட்டி²தா பஞ்ச;
ஏதங் தே அக்கா²மி விப⁴ங்க³கோவித³.
ஸமுட்டா²னா காயிகா மானஸிகா அனந்தத³ஸ்ஸினா;
அக்கா²தா லோகஹிதேன விவேகத³ஸ்ஸினா;
ஆபத்தியோ தேன ஸமுட்டி²தா கதி;
புச்சா²மி தங் ப்³ரூஹி விப⁴ங்க³கோவித³.
ஸமுட்டா²னா காயிகா மானஸிகா அனந்தத³ஸ்ஸினா;
அக்கா²தா லோகஹிதேன விவேகத³ஸ்ஸினா;
ஆபத்தியோ தேன ஸமுட்டி²தா ச²;
ஏதங் தே அக்கா²மி விப⁴ங்க³கோவித³.
ஸமுட்டா²னா வாசஸிகா மானஸிகா அனந்தத³ஸ்ஸினா;
அக்கா²தா லோகஹிதேன விவேகத³ஸ்ஸினா;
ஆபத்தியோ தேன ஸமுட்டி²தா கதி;
புச்சா²மி தங் ப்³ரூஹி விப⁴ங்க³கோவித³.
ஸமுட்டா²னா வாசஸிகா மானஸிகா அனந்தத³ஸ்ஸினா;
அக்கா²தா லோகஹிதேன விவேகத³ஸ்ஸினா;
ஆபத்தியோ தேன ஸமுட்டி²தா ச²;
ஏதங் தே அக்கா²மி விப⁴ங்க³கோவித³.
ஸமுட்டா²னா காயிகா வாசஸிகா மானஸிகா அனந்தத³ஸ்ஸினா;
அக்கா²தா லோகஹிதேன விவேகத³ஸ்ஸினா;
ஆபத்தியோ தேன ஸமுட்டி²தா கதி;
புச்சா²மி தங் ப்³ரூஹி விப⁴ங்க³கோவித³.
ஸமுட்டா²னா காயிகா வாசஸிகா மானஸிகா அனந்தத³ஸ்ஸினா;
அக்கா²தா லோகஹிதேன விவேகத³ஸ்ஸினா;
ஆபத்தியோ தேன ஸமுட்டி²தா ச²;
ஏதங் தே அக்கா²மி விப⁴ங்க³கோவிதா³தி.
ஆபத்திஸமுட்டா²னகா³தா² நிட்டி²தா ததியா.
4. விபத்திபச்சயவாரோ
284. ஸீலவிபத்திபச்சயா கதி ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி? ஸீலவிபத்திபச்சயா சதஸ்ஸோ
ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி – பி⁴க்கு²னீ ஜானங் பாராஜிகங் த⁴ம்மங் படிச்சா²தே³தி,
ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸ; வேமதிகா படிச்சா²தே³தி, ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸ; பி⁴க்கு²
ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் படிச்சா²தே³தி, ஆபத்தி பாசித்தியஸ்ஸ; அத்தனோ து³ட்டு²ல்லங்
ஆபத்திங் படிச்சா²தே³தி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸ – ஸீலவிபத்திபச்சயா இமா சதஸ்ஸோ
ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி.
தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் கதி விபத்தியோ
ப⁴ஜந்தி…பே॰… ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? தா ஆபத்தியோ
சதுன்னங் விபத்தீனங் த்³வே விபத்தியோ ப⁴ஜந்தி – ஸியா ஸீலவிபத்திங், ஸியா
ஆசாரவிபத்திங். ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் சதூஹி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி
ஸங்க³ஹிதா – ஸியா பாராஜிகாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
து²ல்லச்சயாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா பாசித்தியாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
து³க்கடாபத்திக்க²ந்தே⁴ன. ச²ன்னங் ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் ஏகேன ஸமுட்டா²னேன
ஸமுட்ட²ந்தி – காயதோ ச வாசதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்ட²ந்தி. சதுன்னங்
அதி⁴கரணானங், ஆபத்தாதி⁴கரணங். ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் தீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி –
ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச, ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச
திணவத்தா²ரகேன ச.
285. ஆசாரவிபத்திபச்சயா கதி ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி? ஆசாரவிபத்திபச்சயா ஏகங் ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி. ஆசாரவிபத்திங் படிச்சா²தே³தி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸ – ஆசாரவிபத்திபச்சயா இமங் ஏகங் ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி.
ஸா ஆபத்தி சதுன்னங் விபத்தீனங் கதி விபத்தியோ ப⁴ஜதி
…பே॰… ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி? ஸா ஆபத்தி சதுன்னங்
விபத்தீனங் ஏகங் விபத்திங் ப⁴ஜதி – ஆசாரவிபத்திங். ஸத்தன்னங்
ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் ஏகேன ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ன ஸங்க³ஹிதா –
து³க்கடாபத்திக்க²ந்தே⁴ன. ச²ன்னங் ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் ஏகேன ஸமுட்டா²னேன
ஸமுட்டா²தி – காயதோ ச வாசதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்டா²தி. சதுன்னங் அதி⁴கரணானங்
ஆபத்தாதி⁴கரணங். ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் தீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி – ஸியா
ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச, ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச திணவத்தா²ரகேன ச.
286. தி³ட்டி²விபத்திபச்சயா
கதி ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி? தி³ட்டி²விபத்திபச்சயா த்³வே ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி.
பாபிகாய தி³ட்டி²யா யாவததியங் ஸமனுபா⁴ஸனாய ந படினிஸ்ஸஜ்ஜதி, ஞத்தியா
து³க்கடங் [ஞத்தியா து³க்கடங், த்³வீஹி கம்மவாசாஹி து³க்கடா (ஸ்யா॰ க॰)]; கம்மவாசாபரியோஸானே ஆபத்தி பாசித்தியஸ்ஸ – தி³ட்டி²விபத்திபச்சயா இமா த்³வே ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி.
தா ஆபத்தியோ சதுன்னங்
விபத்தீனங் கதி விபத்தியோ ப⁴ஜந்தி…பே॰… ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதிஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி? தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் ஏகங் விபத்திங் ப⁴ஜந்தி –
ஆசாரவிபத்திங். ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் த்³வீஹி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி
ஸங்க³ஹிதா – ஸியா பாசித்தியாபத்திக்க²ந்தே⁴ன ,
ஸியா து³க்கடாபத்திக்க²ந்தே⁴ன. ச²ன்னங் ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் ஏகேன
ஸமுட்டா²னேன ஸமுட்ட²ந்தி – காயதோ ச வாசதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்ட²ந்தி.
சதுன்னங் அதி⁴கரணானங், ஆபத்தாதி⁴கரணங். ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் தீஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி – ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச, ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச
திணவத்தா²ரகேன ச.
287.
ஆஜீவவிபத்திபச்சயா கதி ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி? ஆஜீவவிபத்திபச்சயா ச² ஆபத்தியோ
ஆபஜ்ஜதி – ஆஜீவஹேது ஆஜீவகாரணா பாபிச்சோ² இச்சா²பகதோ அஸந்தங் அபூ⁴தங்
உத்தரிமனுஸ்ஸத⁴ம்மங் உல்லபதி, ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸ; ஆஜீவஹேது ஆஜீவகாரணா
ஸஞ்சரித்தங் ஸமாபஜ்ஜதி, ஆபத்தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ; ஆஜீவஹேது ஆஜீவகாரணா ‘‘யோ
தே விஹாரே வஸதி, ஸோ பி⁴க்கு² அரஹா’’தி ப⁴ணதி, படிவிஜானந்தஸ்ஸ ஆபத்தி
து²ல்லச்சயஸ்ஸ; ஆஜீவஹேது ஆஜீவகாரணா பி⁴க்கு² பணீதபோ⁴ஜனானி அத்தனோ அத்தா²ய
விஞ்ஞாபெத்வா பு⁴ஞ்ஜதி, ஆபத்தி பாசித்தியஸ்ஸ; ஆஜீவஹேது ஆஜீவகாரணா
பி⁴க்கு²னீ பணீதபோ⁴ஜனானி அத்தனோ அத்தா²ய விஞ்ஞாபெத்வா பு⁴ஞ்ஜதி, ஆபத்தி
பாடிதே³ஸனீயஸ்ஸ; ஆஜீவஹேது ஆஜீவகாரணா ஸூபங் வா ஓத³னங் வா அகி³லானோ அத்தனோ
அத்தா²ய விஞ்ஞாபெத்வா பு⁴ஞ்ஜதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸ – ஆஜீவவிபத்திபச்சயா இமா
ச² ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி.
தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் கதி விபத்தியோ
ப⁴ஜந்தி…பே॰… ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி. தா ஆபத்தியோ
சதுன்னங் விபத்தீனங் த்³வே விபத்தியோ
ப⁴ஜந்தி – ஸியா ஸீலவிபத்திங், ஸியா ஆசாரவிபத்திங். ஸத்தன்னங்
ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் ச²ஹி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி ஸங்க³ஹிதா – ஸியா
பாராஜிகாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
து²ல்லச்சயாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா பாசித்தியாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
பாடிதே³ஸனீயாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா து³க்கடாபத்திக்க²ந்தே⁴ன. ச²ன்னங்
ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் ச²ஹி ஸமுட்டா²னேஹி ஸமுட்ட²ந்தி – ஸியா காயதோ
ஸமுட்ட²ந்தி, ந வாசதோ ந சித்ததோ; ஸியா வாசதோ ஸமுட்ட²ந்தி, ந காயதோ ந
சித்ததோ; ஸியா காயதோ ச வாசதோ ச ஸமுட்ட²ந்தி, ந சித்ததோ; ஸியா காயதோ ச
சித்ததோ ச ஸமுட்ட²ந்தி, ந வாசதோ; ஸியா வாசதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்ட²ந்தி, ந
காயதோ; ஸியா காயதோ ச வாசதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்ட²ந்தி. சதுன்னங் அதி⁴கரணானங்,
ஆபத்தாதி⁴கரணங். ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் தீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச, ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச திணவத்தா²ரகேன ச.
விபத்திபச்சயவாரோ நிட்டி²தோ சதுத்தோ².
5. அதி⁴கரணபச்சயவாரோ
288.
விவாதா³தி⁴கரணபச்சயா கதி ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி? விவாதா³தி⁴கரணபச்சயா த்³வே
ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி – உபஸம்பன்னங் ஓமஸதி, ஆபத்தி பாசித்தியஸ்ஸ; அனுபஸம்பன்னங்
ஓமஸதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸ – விவாதா³தி⁴கரணபச்சயா இமா த்³வே ஆபத்தியோ
ஆபஜ்ஜதி.
தா ஆபத்தியோ சதுன்னங்
விபத்தீனங் கதி விபத்தியோ ப⁴ஜந்தி…பே॰… ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதிஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி? தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் ஏகங் விபத்திங் ப⁴ஜந்தி –
ஆசாரவிபத்திங். ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் த்³வீஹி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி
ஸங்க³ஹிதா – ஸியா பாசித்தியாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
து³க்கடாபத்திக்க²ந்தே⁴ன. ச²ன்னங் ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் தீஹி ஸமுட்டா²னேஹி
ஸமுட்ட²ந்தி – ஸியா காயதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்ட²ந்தி, ந வாசதோ; ஸியா வாசதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்ட²ந்தி, ந காயதோ; ஸியா காயதோ ச வாசதோ ச சித்ததோ
ச ஸமுட்ட²ந்தி. சதுன்னங் அதி⁴கரணானங், ஆபத்தாதி⁴கரணங். ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங்
தீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச, ஸியா
ஸம்முகா²வினயேன ச திணவத்தா²ரகேன ச.
289.
அனுவாதா³தி⁴கரணபச்சயா கதி ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி? அனுவாதா³தி⁴கரணபச்சயா திஸ்ஸோ
ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி. பி⁴க்கு²ங் அமூலகேன பாராஜிகேன த⁴ம்மேன அனுத்³த⁴ங்ஸேதி,
ஆபத்தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ; அமூலகேன ஸங்கா⁴தி³ஸேஸேன அனுத்³த⁴ங்ஸேதி, ஆபத்தி
பாசித்தியஸ்ஸ; அமூலிகாய ஆசாரவிபத்தியா அனுத்³த⁴ங்ஸேதி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸ –
அனுவாதா³தி⁴கரணபச்சயா இமா திஸ்ஸோ ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி.
தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் கதி விபத்தியோ
ப⁴ஜந்தி…பே॰… ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? தா ஆபத்தியோ
சதுன்னங் விபத்தீனங் த்³வே விபத்தியோ ப⁴ஜந்தி – ஸியா ஸீலவிபத்திங், ஸியா
ஆசாரவிபத்திங். ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் தீஹி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி
ஸங்க³ஹிதா – ஸியா ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
பாசித்தியாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா து³க்கடாபத்திக்க²ந்தே⁴ன .
ச²ன்னங் ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் தீஹி ஸமுட்டா²னேஹி ஸமுட்ட²ந்தி – ஸியா காயதோ ச
சித்ததோ ச ஸமுட்ட²ந்தி, ந வாசதோ; ஸியா வாசதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்ட²ந்தி, ந
காயதோ; ஸியா காயதோ ச வாசதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்ட²ந்தி. சதுன்னங் அதி⁴கரணானங்,
ஆபத்தாதி⁴கரணங். ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் தீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸியா
ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச, ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச திணவத்தா²ரகேன ச.
290.
ஆபத்தாதி⁴கரணபச்சயா கதி ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி? ஆபத்தாதி⁴கரணபச்சயா சதஸ்ஸோ
ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி. பி⁴க்கு²னீ ஜானங் பாராஜிகங் த⁴ம்மங் படிச்சா²தே³தி,
ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸ; வேமதிகா படிச்சா²தே³தி, ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸ; பி⁴க்கு²
ஸங்கா⁴தி³ஸேஸங் படிச்சா²தே³தி; ஆபத்தி பாசித்தியஸ்ஸ; ஆசாரவிபத்திங்
படிச்சா²தே³தி, ஆபத்தி து³க்கடஸ்ஸ – ஆபத்தாதி⁴கரணபச்சயா இமா சதஸ்ஸோ
ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி.
தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் கதி விபத்தியோ
ப⁴ஜந்தி…பே॰… ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? தா ஆபத்தியோ
சதுன்னங் விபத்தீனங் த்³வே விபத்தியோ ப⁴ஜந்தி – ஸியா ஸீலவிபத்திங், ஸியா
ஆசாரவிபத்திங். ஸத்தன்னங் ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் சதூஹி
ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி ஸங்க³ஹிதா – ஸியா பாராஜிகாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
து²ல்லச்சயாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா பாசித்தியாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
து³க்கடாபத்திக்க²ந்தே⁴ன. ச²ன்னங் ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் ஏகேன ஸமுட்டா²னேன
ஸமுட்ட²ந்தி – காயதோ ச வாசதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்ட²ந்தி. சதுன்னங்
அதி⁴கரணானங், ஆபத்தாதி⁴கரணங். ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் தீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி –
ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச, ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச
திணவத்தா²ரகேன ச.
291.
கிச்சாதி⁴கரணபச்சயா கதி ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி? கிச்சாதி⁴கரணபச்சயா பஞ்ச
ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி. உக்கி²த்தானுவத்திகா பி⁴க்கு²னீ யாவததியங் ஸமனுபா⁴ஸனாய ந
படினிஸ்ஸஜ்ஜதி, ஞத்தியா து³க்கடங்; த்³வீஹி கம்மவாசாஹி து²ல்லச்சயா;
கம்மவாசாபரியோஸானே ஆபத்தி பாராஜிகஸ்ஸ. பே⁴த³கானுவத்தகா பி⁴க்கூ² யாவததியங்
ஸமனுபா⁴ஸனாய ந படினிஸ்ஸஜ்ஜந்தி, ஆபத்தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸ; பாபிகாய
தி³ட்டி²யா யாவததியங் ஸமனுபா⁴ஸனாய ந படினிஸ்ஸஜ்ஜதி, ஆபத்தி பாசித்தியஸ்ஸ – கிச்சாதி⁴கரணபச்சயா இமா பஞ்ச ஆபத்தியோ ஆபஜ்ஜதி.
தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் கதி விபத்தியோ ப⁴ஜந்தி…பே॰… ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதிஹி
ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? தா ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் த்³வே விபத்தியோ
ப⁴ஜந்தி – ஸியா ஸீலவிபத்திங், ஸியா ஆசாரவிபத்திங். ஸத்தன்னங்
ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் பஞ்சஹி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி ஸங்க³ஹிதா – ஸியா
பாராஜிகாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா ஸங்கா⁴தி³ஸேஸாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
து²ல்லச்சயாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா பாசித்தியாபத்திக்க²ந்தே⁴ன, ஸியா
து³க்கடாபத்திக்க²ந்தே⁴ன. ச²ன்னங் ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் ஏகேன ஸமுட்டா²னேன
ஸமுட்ட²ந்தி – காயதோ ச வாசதோ ச சித்ததோ ச ஸமுட்ட²ந்தி .
சதுன்னங் அதி⁴கரணானங், ஆபத்தாதி⁴கரணங். ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் தீஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி – ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச, ஸியா ஸம்முகா²வினயேன ச
திணவத்தா²ரகேன ச.
ட²பெத்வா ஸத்த ஆபத்தியோ ஸத்த ஆபத்திக்க²ந்தே⁴, அவஸேஸா
ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் கதி விபத்தியோ ப⁴ஜந்தி? ஸத்தன்னங்
ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் கதிஹி ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ஹி ஸங்க³ஹிதா? ச²ன்னங்
ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் கதிஹி ஸமுட்டா²னேஹி ஸமுட்ட²ந்தி? சதுன்னங் அதி⁴கரணானங்
கதமங் அதி⁴கரணங்? ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? ட²பெத்வா
ஸத்த ஆபத்தியோ ஸத்த ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ அவஸேஸா
ஆபத்தியோ சதுன்னங் விபத்தீனங் ந கதமங் விபத்திங் ப⁴ஜந்தி? ஸத்தன்னங்
ஆபத்திக்க²ந்தா⁴னங் ந கதமேன ஆபத்திக்க²ந்தே⁴ன ஸங்க³ஹிதா. ச²ன்னங்
ஆபத்திஸமுட்டா²னானங் ந கதமேன ஆபத்திஸமுட்டா²னேன ஸமுட்ட²ந்தி. சதுன்னங்
அதி⁴கரணானங் ந கதமங் அதி⁴கரணங். ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் ந கதமேன ஸமதே²ன
ஸம்மந்தி. தங் கிஸ்ஸ ஹேது? ட²பெத்வா ஸத்த ஆபத்தியோ ஸத்த ஆபத்திக்க²ந்தே⁴,
நத்த²ஞ்ஞா ஆபத்தியோதி.
அதி⁴கரணபச்சயவாரோ நிட்டி²தோ பஞ்சமோ.
அந்தரபெய்யாலங் [அனந்தரபெய்யாலங் (ஸீ॰ ஸ்யா॰)] நிட்டி²தங்.
தஸ்ஸுத்³தா³னங் –
கதிபுச்சா² ஸமுட்டா²னா, கதாபத்தி ததே²வ ச;
ஸமுட்டா²னா விபத்தி ச, ததா²தி⁴கரணேன சாதி.
ஸமத²பே⁴தோ³
6. அதி⁴கரணபரியாயவாரோ
292. விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ
– கிங் புப்³ப³ங்க³மங்? கதி டா²னானி? கதி வத்தூ²னி? கதி பூ⁴மியோ? கதி
ஹேதூ? கதி மூலானி? கதிஹாகாரேஹி விவத³தி? விவாதா³தி⁴கரணங் கதிஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மதி?
அனுவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ – கிங் புப்³ப³ங்க³மங்? கதி
டா²னானி? கதி வத்தூ²னி? கதி பூ⁴மியோ? கதி ஹேதூ? கதி மூலானி? கதிஹாகாரேஹி
அனுவத³தி? அனுவாதா³தி⁴கரணங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி?
ஆபத்தாதி⁴கரணஸ்ஸ – கிங் புப்³ப³ங்க³மங்? கதி டா²னானி?
கதி வத்தூ²னி? கதி பூ⁴மியோ? கதி ஹேதூ? கதி மூலானி? கதிஹாகாரேஹி ஆபத்திங்
ஆபஜ்ஜதி? ஆபத்தாதி⁴கரணங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி?
கிச்சாதி⁴கரணஸ்ஸ – கிங் புப்³ப³ங்க³மங்? கதி டா²னானி?
கதி வத்தூ²னி? கதி பூ⁴மியோ? கதி ஹேதூ? கதி மூலானி? கதிஹாகாரேஹி கிச்சங்
ஜாயதி? கிச்சாதி⁴கரணங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி?
293. விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ
கிங் புப்³ப³ங்க³மந்தி? லோபோ⁴ புப்³ப³ங்க³மோ, தோ³ஸோ புப்³ப³ங்க³மோ, மோஹோ
புப்³ப³ங்க³மோ, அலோபோ⁴ புப்³ப³ங்க³மோ, அதோ³ஸோ புப்³ப³ங்க³மோ, அமோஹோ
புப்³ப³ங்க³மோ. கதி டா²னானீதி? அட்டா²ரஸ பே⁴த³கரவத்தூ²னி டா²னானி. கதி
வத்தூ²னீதி? அட்டா²ரஸ பே⁴த³கரவத்தூ²னி. கதி பூ⁴மியோதி? அட்டா²ரஸ
பே⁴த³கரவத்தூ²னி பூ⁴மியோ. கதி ஹேதூதி? நவ ஹேதூ – தயோ குஸலஹேதூ ,
தயோ அகுஸலஹேதூ, தயோ அப்³யாகதஹேதூ. கதி மூலானீதி? த்³வாத³ஸ மூலானி.
கதிஹாகாரேஹி விவத³தீதி? த்³வீஹாகாரேஹி விவத³தி – த⁴ம்மதி³ட்டி² வா
அத⁴ம்மதி³ட்டி² வா. [சூளவ॰ 228] விவாதா³தி⁴கரணங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதீதி? விவாதா³தி⁴கரணங் த்³வீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி – ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச.
294.
அனுவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ கிங் புப்³ப³ங்க³மந்தி? லோபோ⁴ புப்³ப³ங்க³மோ, தோ³ஸோ
புப்³ப³ங்க³மோ, மோஹோ புப்³ப³ங்க³மோ, அலோபோ⁴ புப்³ப³ங்க³மோ, அதோ³ஸோ
புப்³ப³ங்க³மோ, அமோஹோ புப்³ப³ங்க³மோ. கதி டா²னானீதி? சதஸ்ஸோ விபத்தியோ
டா²னானி. கதி வத்தூ²னீதி? சதஸ்ஸோ விபத்தியோ வத்தூ²னி. கதி பூ⁴மியோதி?
சதஸ்ஸோ விபத்தியோ பூ⁴மியோ. கதி ஹேதூதி? நவ ஹேதூ – தயோ குஸலஹேதூ, தயோ
அகுஸலஹேதூ, தயோ அப்³யாகதஹேதூ. கதி மூலானீதி? சுத்³த³ஸ மூலானி. கதிஹாகாரேஹி
அனுவத³தீதி? த்³வீஹாகாரேஹி அனுவத³தி – வத்து²தோ வா ஆபத்திதோ வா. [சூளவ॰ 236]
அனுவாதா³தி⁴கரணங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதீதி? அனுவாதா³தி⁴கரணங் சதூஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மதி – ஸம்முகா²வினயேன ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச.
295.
ஆபத்தாதி⁴கரணஸ்ஸ கிங் புப்³ப³ங்க³மந்தி? லோபோ⁴ புப்³ப³ங்க³மோ, தோ³ஸோ
புப்³ப³ங்க³மோ, மோஹோ புப்³ப³ங்க³மோ, அலோபோ⁴ புப்³ப³ங்க³மோ, அதோ³ஸோ
புப்³ப³ங்க³மோ, அமோஹோ புப்³ப³ங்க³மோ. கதி டா²னானீதி? ஸத்த ஆபத்திக்க²ந்தா⁴
டா²னானி. கதி வத்தூ²னீதி? ஸத்த ஆபத்திக்க²ந்தா⁴ வத்தூ²னி. கதி பூ⁴மியோதி?
ஸத்த ஆபத்திக்க²ந்தா⁴ பூ⁴மியோ. கதி ஹேதூதி? ச² ஹேதூ [கதி ஹேதூதி நவ ஹேதூ, தயோ குஸலஹேதூ (ஸீ॰ ஸ்யா॰)] – தயோ அகுஸலஹேதூ, தயோ அப்³யாகதஹேதூ. கதி மூலானீதி? ச² ஆபத்திஸமுட்டா²னானி மூலானி .
கதிஹாகாரேஹி ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதீதி? ச²ஹாகாரேஹி ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி – அலஜ்ஜிதா,
அஞ்ஞாணதா, குக்குச்சபகததா, அகப்பியே கப்பியஸஞ்ஞிதா, கப்பியே
அகப்பியஸஞ்ஞிதா, ஸதிஸம்மோஸா. [சூளவ॰ 239]
ஆபத்தாதி⁴கரணங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதீதி? ஆபத்தாதி⁴கரணங் தீஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மதி – ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச, ஸம்முகா²வினயேன ச
திணவத்தா²ரகேன ச.
296.
கிச்சாதி⁴கரணஸ்ஸ கிங் புப்³ப³ங்க³மந்தி? லோபோ⁴ புப்³ப³ங்க³மோ, தோ³ஸோ
புப்³ப³ங்க³மோ, மோஹோ புப்³ப³ங்க³மோ, அலோபோ⁴ புப்³ப³ங்க³மோ, அதோ³ஸோ
புப்³ப³ங்க³மோ, அமோஹோ புப்³ப³ங்க³மோ. கதி டா²னானீதி? சத்தாரி கம்மானி
டா²னானி. கதி வத்தூ²னீதி? சத்தாரி கம்மானி வத்தூ²னி. கதி பூ⁴மியோதி?
சத்தாரி கம்மானி பூ⁴மியோ. கதி ஹேதூதி? நவ ஹேதூ – தயோ குஸலஹேதூ, தயோ
அகுஸலஹேதூ, தயோ அப்³யாகதஹேதூ. கதி மூலானீதி? ஏகங் மூலங் – ஸங்கோ⁴.
கதிஹாகாரேஹி கிச்சங் ஜாயதீதி ? த்³வீஹாகாரேஹி கிச்சங் ஜாயதி – ஞத்திதோ வா அபலோகனதோ வா. [சூளவ॰ 242] கிச்சாதி⁴கரணங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதீதி? கிச்சாதி⁴கரணங் ஏகேன ஸமதே²ன ஸம்மதி – ஸம்முகா²வினயேன.
கதி ஸமதா²? ஸத்த ஸமதா².
ஸம்முகா²வினயோ, ஸதிவினயோ, அமூள்ஹவினயோ, படிஞ்ஞாதகரணங், யேபு⁴ய்யஸிகா,
தஸ்ஸபாபியஸிகா, திணவத்தா²ரகோ – இமே ஸத்த ஸமதா².
ஸியா இமே ஸத்த ஸமதா² த³ஸ ஸமதா² ஹொந்தி, த³ஸ ஸமதா² ஸத்த ஸமதா² ஹொந்தி வத்து²வஸேன பரியாயேன ஸியாதி.
கத²ஞ்ச ஸியா? விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ த்³வே ஸமதா² ,
அனுவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ சத்தாரோ ஸமதா², ஆபத்தாதி⁴கரணஸ்ஸ தயோ ஸமதா²,
கிச்சாதி⁴கரணஸ்ஸ ஏகோ ஸமதோ². ஏவங் இமே ஸத்த ஸமதா² த³ஸ ஸமதா² ஹொந்தி, த³ஸ
ஸமதா² ஸத்த ஸமதா² ஹொந்தி வத்து²வஸேன பரியாயேன.
பரியாயவாரோ நிட்டி²தோ ச²ட்டோ².
7. ஸாதா⁴ரணவாரோ
297.
கதி ஸமதா² விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணா? கதி ஸமதா² விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ
அஸாதா⁴ரணா? கதி ஸமதா² அனுவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணா? கதி ஸமதா²
அனுவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ அஸாதா⁴ரணா? கதி ஸமதா² ஆபத்தாதி⁴கரணஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணா? கதி
ஸமதா² ஆபத்தாதி⁴கரணஸ்ஸ அஸாதா⁴ரணா? கதி ஸமதா² கிச்சாதி⁴கரணஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணா? கதி
ஸமதா² கிச்சாதி⁴கரணஸ்ஸ அஸாதா⁴ரணா?
த்³வே ஸமதா² விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணா –
ஸம்முகா²வினயோ, யேபு⁴ய்யஸிகா. பஞ்ச ஸமதா² விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ அஸாதா⁴ரணா –
ஸதிவினயோ, அமூள்ஹவினயோ, படிஞ்ஞாதகரணங், தஸ்ஸபாபியஸிகா, திணவத்தா²ரகோ.
சத்தாரோ ஸமதா² அனுவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணா –
ஸம்முகா²வினயோ; ஸதிவினயோ, அமூள்ஹவினயோ, தஸ்ஸபாபியஸிகா. தயோ ஸமதா²
அனுவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ அஸாதா⁴ரணா – யேபு⁴ய்யஸிகா, படிஞ்ஞாதகரணங், திணவத்தா²ரகோ.
தயோ
ஸமதா² ஆபத்தாதி⁴கரணஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணா – ஸம்முகா²வினயோ, படிஞ்ஞாதகரணங்,
திணவத்தா²ரகோ. சத்தாரோ ஸமதா² ஆபத்தாதி⁴கரணஸ்ஸ அஸாதா⁴ரணா – யேபு⁴ய்யஸிகா,
ஸதிவினயோ, அமூள்ஹவினயோ, தஸ்ஸபாபியஸிகா .
ஏகோ ஸமதோ² கிச்சாதி⁴கரணஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணோ – ஸம்முகா²வினயோ.
ச² ஸமதா² கிச்சாதி⁴கரணஸ்ஸ அஸாதா⁴ரணா – யேபு⁴ய்யஸிகா, ஸதிவினயோ,
அமூள்ஹவினயோ, படிஞ்ஞாதகரணங், தஸ்ஸபாபியஸிகா, திணவத்தா²ரகோ.
ஸாதா⁴ரணவாரோ நிட்டி²தோ ஸத்தமோ.
8. தப்³பா⁴கி³யவாரோ
298.
கதி ஸமதா² விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யா? கதி ஸமதா² விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ
அஞ்ஞபா⁴கி³யா? கதி ஸமதா² அனுவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யா? கதி ஸமதா²
அனுவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யா? கதி ஸமதா² ஆபத்தாதி⁴கரணஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யா?
கதி ஸமதா² ஆபத்தாதி⁴கரணஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யா? கதி ஸமதா² கிச்சாதி⁴கரணஸ்ஸ
தப்³பா⁴கி³யா? கதி ஸமதா² கிச்சாதி⁴கரணஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யா?
த்³வே ஸமதா² விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ
தப்³பா⁴கி³யா – ஸம்முகா²வினயோ, யேபு⁴ய்யஸிகா. பஞ்ச ஸமதா² விவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ
அஞ்ஞபா⁴கி³யா – ஸதிவினயோ, அமூள்ஹவினயோ, படிஞ்ஞாதகரணங், தஸ்ஸபாபியஸிகா,
திணவத்தா²ரகோ.
சத்தாரோ ஸமதா² அனுவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யா –
ஸம்முகா²வினயோ, ஸதிவினயோ, அமூள்ஹவினயோ, தஸ்ஸபாபியஸிகா. தயோ ஸமதா²
அனுவாதா³தி⁴கரணஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யா – யேபு⁴ய்யஸிகா, படிஞ்ஞாதகரணங்,
திணவத்தா²ரகோ.
தயோ ஸமதா² ஆபத்தாதி⁴கரணஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யா –
ஸம்முகா²வினயோ, படிஞ்ஞாதகரணங், திணவத்தா²ரகோ. சத்தாரோ ஸமதா²
ஆபத்தாதி⁴கரணஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யா – யேபு⁴ய்யஸிகா, ஸதிவினயோ, அமூள்ஹவினயோ,
தஸ்ஸபாபியஸிகா.
ஏகோ
ஸமதோ² கிச்சாதி⁴கரணஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யோ – ஸம்முகா²வினயோ. ச² ஸமதா²
கிச்சாதி⁴கரணஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யா – யேபு⁴ய்யஸிகா, ஸதிவினயோ, அமூள்ஹவினயோ,
படிஞ்ஞாதகரணங், தஸ்ஸபாபியஸிகா, திணவத்தா²ரகோ.
தப்³பா⁴கி³யவாரோ நிட்டி²தோ அட்ட²மோ.
9. ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணவாரோ
299. ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணா, ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ அஸாதா⁴ரணா. ஸியா ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணா, ஸியா ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ அஸாதா⁴ரணா.
கத²ங் ஸியா ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணா? கத²ங் ஸியா ஸமதா²
ஸமத²ஸ்ஸ அஸாதா⁴ரணா? யேபு⁴ய்யஸிகா ஸம்முகா²வினயஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணா, ஸதிவினயஸ்ஸ
அமூள்ஹவினயஸ்ஸ படிஞ்ஞாதகரணஸ்ஸ தஸ்ஸபாபியஸிகாய திணவத்தா²ரகஸ்ஸ அஸாதா⁴ரணா.
ஸதிவினயோ ஸம்முகா²வினயஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணோ, அமூள்ஹவினயஸ்ஸ படிஞ்ஞாதகரணஸ்ஸ தஸ்ஸபாபியஸிகாய திணவத்தா²ரகஸ்ஸ யேபு⁴ய்யஸிகாய அஸாதா⁴ரணோ.
அமூள்ஹவினயோ ஸம்முகா²வினயஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணோ, படிஞ்ஞாதகரணஸ்ஸ தஸ்ஸபாபியஸிகாய திணவத்தா²ரகஸ்ஸ யேபு⁴ய்யஸிகாய ஸதிவினயஸ்ஸ அஸாதா⁴ரணோ.
படிஞ்ஞாதகரணங் ஸம்முகா²வினயஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணங், தஸ்ஸபாபியஸிகாய திணவத்தா²ரகஸ்ஸ யேபு⁴ய்யஸிகாய ஸதிவினயஸ்ஸ அமூள்ஹவினயஸ்ஸ அஸாதா⁴ரணங்.
தஸ்ஸபாபியஸிகா ஸம்முகா²வினயஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணா, திணவத்தா²ரகஸ்ஸ யேபு⁴ய்யஸிகாய ஸதிவினயஸ்ஸ அமூள்ஹவினயஸ்ஸ படிஞ்ஞாதகரணஸ்ஸ அஸாதா⁴ரணா.
திணவத்தா²ரகோ ஸம்முகா²வினயஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணோ, யேபு⁴ய்யஸிகாய ஸதிவினயஸ்ஸ அமூள்ஹவினயஸ்ஸ படிஞ்ஞாதகரணஸ்ஸ தஸ்ஸபாபியஸிகாய அஸாதா⁴ரணோ . ஏவங் ஸியா ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணா; ஏவங் ஸியா ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ அஸாதா⁴ரணா.
ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ ஸாதா⁴ரணவாரோ நிட்டி²தோ நவமோ.
10. ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யவாரோ
300. ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யா, ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யா. ஸியா ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யா, ஸியா ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யா.
கத²ங் ஸியா ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யா? கத²ங் ஸியா
ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யா? யேபு⁴ய்யஸிகா ஸம்முகா²வினயஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யா,
ஸதிவினயஸ்ஸ அமூள்ஹவினயஸ்ஸ படிஞ்ஞாதகரணஸ்ஸ தஸ்ஸபாபியஸிகாய திணவத்தா²ரகஸ்ஸ
அஞ்ஞபா⁴கி³யா.
ஸதிவினயோ ஸம்முகா²வினயஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யோ, அமூள்ஹவினயஸ்ஸ படிஞ்ஞாதகரணஸ்ஸ தஸ்ஸபாபியஸிகாய திணவத்தா²ரகஸ்ஸ யேபு⁴ய்யஸிகாய அஞ்ஞபா⁴கி³யோ.
அமூள்ஹவினயோ ஸம்முகா²வினயஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யோ, படிஞ்ஞாதகரணஸ்ஸ தஸ்ஸபாபியஸிகாய திணவத்தா²ரகஸ்ஸ யேபு⁴ய்யஸிகாய ஸதிவினயஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யோ.
படிஞ்ஞாதகரணங் ஸம்முகா²வினயஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யங், தஸ்ஸபாபியஸிகாய திணவத்தா²ரகஸ்ஸ யேபு⁴ய்யஸிகாய ஸதிவினயஸ்ஸ அமூள்ஹவினயஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யங்.
தஸ்ஸபாபியஸிகா ஸம்முகா²வினயஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யா, திணவத்தா²ரகஸ்ஸ யேபு⁴ய்யஸிகாய ஸதிவினயஸ்ஸ அமூள்ஹவினயஸ்ஸ படிஞ்ஞாதகரணஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யா.
திணவத்தா²ரகோ ஸம்முகா²வினயஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யோ,
யேபு⁴ய்யஸிகாய ஸதிவினயஸ்ஸ அமூள்ஹவினயஸ்ஸ படிஞ்ஞாதகரணஸ்ஸ தஸ்ஸபாபியஸிகாய
அஞ்ஞபா⁴கி³யோ. ஏவங் ஸியா ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யா, ஏவங் ஸியா ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ அஞ்ஞபா⁴கி³யா.
ஸமதா² ஸமத²ஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யவாரோ நிட்டி²தோ த³ஸமோ.
11. ஸமத²ஸம்முகா²வினயவாரோ
301. ஸமதோ² ஸம்முகா²வினயோ, ஸம்முகா²வினயோ ஸமதோ²? ஸமதோ² யேபு⁴ய்யஸிகா, யேபு⁴ய்யஸிகா ஸமதோ²? ஸமதோ² ஸதிவினயோ ,
ஸதிவினயோ ஸமதோ²? ஸமதோ² அமூள்ஹவினயோ, அமூள்ஹவினயோ ஸமதோ²? ஸமதோ²
படிஞ்ஞாதகரணங், படிஞ்ஞாதகரணங் ஸமதோ²? ஸமதோ² தஸ்ஸபாபியஸிகா, தஸ்ஸபாபியஸிகா
ஸமதோ²? ஸமதோ² திணவத்தா²ரகோ, திணவத்தா²ரகோ ஸமதோ²?
யேபு⁴ய்யஸிகா ஸதிவினயோ அமூள்ஹவினயோ படிஞ்ஞாதகரணங்
தஸ்ஸபாபியஸிகா திணவத்தா²ரகோ – இமே ஸமதா² ஸமதா², நோ ஸம்முகா²வினயோ.
ஸம்முகா²வினயோ ஸமதோ² சேவ ஸம்முகா²வினயோ ச.
ஸதிவினயோ அமூள்ஹவினயோ படிஞ்ஞாதகரணங் தஸ்ஸபாபியஸிகா
திணவத்தா²ரகோ ஸம்முகா²வினயோ – இமே ஸமதா² ஸமதா², நோ யேபு⁴ய்யஸிகா.
யேபு⁴ய்யஸிகா ஸமதோ² சேவ யேபு⁴ய்யஸிகா ச.
அமூள்ஹவினயோ படிஞ்ஞாதகரணங் தஸ்ஸபாபியஸிகா திணவத்தா²ரகோ
ஸம்முகா²வினயோ யேபு⁴ய்யஸிகா – இமே ஸமதா² ஸமதா², நோ ஸதிவினயோ. ஸதிவினயோ
ஸமதோ² சேவ ஸதிவினயோ ச.
படிஞ்ஞாதகரணங் தஸ்ஸபாபியஸிகா திணவத்தா²ரகோ
ஸம்முகா²வினயோ யேபு⁴ய்யஸிகா ஸதிவினயோ – இமே ஸமதா² ஸமதா², நோ அமூள்ஹவினயோ.
அமூள்ஹவினயோ ஸமதோ² சேவ அமூள்ஹவினயோ ச.
தஸ்ஸபாபியஸிகா திணவத்தா²ரகோ ஸம்முகா²வினயோ யேபு⁴ய்யஸிகா ஸதிவினயோ அமூள்ஹவினயோ – இமே ஸமதா² ஸமதா², நோ படிஞ்ஞாதகரணங். படிஞ்ஞாதகரணங் ஸமதோ² சேவ படிஞ்ஞாதகரணஞ்ச.
திணவத்தா²ரகோ ஸம்முகா²வினயோ யேபு⁴ய்யஸிகா ஸதிவினயோ
அமூள்ஹவினயோ படிஞ்ஞாதகரணங் – இமே ஸமதா² ஸமதா², நோ தஸ்ஸபாபியஸிகா.
தஸ்ஸபாபியஸிகா ஸமதோ² சேவ தஸ்ஸபாபியஸிகா ச.
ஸம்முகா²வினயோ யேபு⁴ய்யஸிகா
ஸதிவினயோ அமூள்ஹவினயோ படிஞ்ஞாதகரணங் தஸ்ஸபாபியஸிகா – இமே ஸமதா² ஸமதா², நோ
திணவத்தா²ரகோ. திணவத்தா²ரகோ ஸமதோ² சேவ திணவத்தா²ரகோ ச.
ஸமத²ஸம்முகா²வினயவாரோ நிட்டி²தோ ஏகாத³ஸமோ.
12. வினயவாரோ
302. வினயோ
ஸம்முகா²வினயோ, ஸம்முகா²வினயோ வினயோ? வினயோ யேபு⁴ய்யஸிகா, யேபு⁴ய்யஸிகா
வினயோ? வினயோ ஸதிவினயோ, ஸதிவினயோ வினயோ? வினயோ அமூள்ஹவினயோ, அமூள்ஹவினயோ
வினயோ? வினயோ படிஞ்ஞாதகரணங், படிஞ்ஞாதகரணங் வினயோ? வினயோ தஸ்ஸபாபியஸிகா,
தஸ்ஸபாபியஸிகா வினயோ? வினயோ திணவத்தா²ரகோ, திணவத்தா²ரகோ வினயோ?
வினயோ ஸியா ஸம்முகா²வினயோ ஸியா ந ஸம்முகா²வினயோ. ஸம்முகா²வினயோ வினயோ சேவ ஸம்முகா²வினயோ ச.
வினயோ ஸியா யேபு⁴ய்யஸிகா, ஸியா ந யேபு⁴ய்யஸிகா. யேபு⁴ய்யஸிகா வினயோ சேவ யேபு⁴ய்யஸிகா ச.
வினயோ ஸியா ஸதிவினயோ, ஸியா ந ஸதிவினயோ. ஸதிவினயோ வினயோ சேவ ஸதிவினயோ ச.
வினயோ ஸியா அமூள்ஹவினயோ, ஸியா ந அமூள்ஹவினயோ. அமூள்ஹவினயோ வினயோ சேவ அமூள்ஹவினயோ ச .
வினயோ ஸியா படிஞ்ஞாதகரணங், ஸியா ந படிஞ்ஞாதகரணங். படிஞ்ஞாதகரணங் வினயோ சேவ படிஞ்ஞாதகரணஞ்ச.
வினயோ ஸியா தஸ்ஸபாபியஸிகா, ஸியா ந தஸ்ஸபாபியஸிகா. தஸ்ஸபாபியஸிகா வினயோ சேவ தஸ்ஸபாபியஸிகா ச.
வினயோ ஸியா திணவத்தா²ரகோ, ஸியா ந திணவத்தா²ரகோ. திணவத்தா²ரகோ வினயோ சேவ திணவத்தா²ரகோ ச.
வினயவாரோ நிட்டி²தோ த்³வாத³ஸமோ.
13. குஸலவாரோ
303.
ஸம்முகா²வினயோ குஸலோ அகுஸலோ அப்³யாகதோ? யேபு⁴ய்யஸிகா குஸலா அகுஸலா
அப்³யாகதா? ஸதிவினயோ குஸலோ அகுஸலோ அப்³யாகதோ? அமூள்ஹவினயோ குஸலோ அகுஸலோ அப்³யாகதோ? படிஞ்ஞாதகரணங் குஸலங் அகுஸலங் அப்³யாகதங்? தஸ்ஸபாபியஸிகா குஸலா அகுஸலா அப்³யாகதா? திணவத்தா²ரகோ குஸலோ அகுஸலோ அப்³யாகதோ?
ஸம்முகா²வினயோ ஸியா குஸலோ, ஸியா அப்³யாகதோ. நத்தி² ஸம்முகா²வினயோ அகுஸலோ.
யேபு⁴ய்யஸிகா ஸியா குஸலா, ஸியா அகுஸலா, ஸியா அப்³யாகதா.
ஸதிவினயோ ஸியா குஸலோ, ஸியா அகுஸலோ, ஸியா அப்³யாகதோ.
அமூள்ஹவினயோ ஸியா குஸலோ, ஸியா அகுஸலோ, ஸியா அப்³யாகதோ.
படிஞ்ஞாதகரணங் ஸியா குஸலங், ஸியா அகுஸலங், ஸியா அப்³யாகதங்.
தஸ்ஸபாபியஸிகா ஸியா குஸலா, ஸியா அகுஸலா ஸியா அப்³யாகதா.
திணவத்தா²ரகோ ஸியா குஸலோ, ஸியா அகுஸலோ, ஸியா அப்³யாகதோ.
விவாதா³தி⁴கரணங் குஸலங் அகுஸலங் அப்³யாகதங். அனுவாதா³தி⁴கரணங் குஸலங் அகுஸலங் அப்³யாகதங். ஆபத்தாதி⁴கரணங் குஸலங் அகுஸலங் அப்³யாகதங். கிச்சாதி⁴கரணங் குஸலங் அகுஸலங் அப்³யாகதங்.
விவாதா³தி⁴கரணங் ஸியா குஸலங், ஸியா அகுஸலங், ஸியா அப்³யாகதங்.
அனுவாதா³தி⁴கரணங் ஸியா குஸலங், ஸியா அகுஸலங், ஸியா அப்³யாகதங்.
ஆபத்தாதி⁴கரணங் ஸியா அகுஸலங், ஸியா அப்³யாகதங். நத்தி² ஆபத்தாதி⁴கரணங் குஸலங்.
கிச்சாதி⁴கரணங் ஸியா குஸலங், ஸியா அகுஸலங், ஸியா அப்³யாகதங்.
குஸலவாரோ நிட்டி²தோ தேரஸமோ.
14. யத்த²வாரோ, புச்சா²வாரோ
304. யத்த²
யேபு⁴ய்யஸிகா லப்³ப⁴தி, தத்த² ஸம்முகா²வினயோ லப்³ப⁴தி; யத்த²
ஸம்முகா²வினயோ லப்³ப⁴தி, தத்த² யேபு⁴ய்யஸிகா லப்³ப⁴தி. ந தத்த² ஸதிவினயோ
லப்³ப⁴தி, ந தத்த² அமூள்ஹவினயோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² படிஞ்ஞாதகரணங் லப்³ப⁴தி, ந
தத்த² தஸ்ஸபாபியஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த² திணவத்தா²ரகோ லப்³ப⁴தி.
யத்த² ஸதிவினயோ லப்³ப⁴தி, தத்த² ஸம்முகா²வினயோ
லப்³ப⁴தி; யத்த² ஸம்முகா²வினயோ லப்³ப⁴தி, தத்த² ஸதிவினயோ லப்³ப⁴தி. ந தத்த²
அமூள்ஹவினயோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² படிஞ்ஞாதகரணங் லப்³ப⁴தி, ந தத்த²
தஸ்ஸபாபியஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த² திணவத்தா²ரகோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த²
யேபு⁴ய்யஸிகா லப்³ப⁴தி.
யத்த² அமூள்ஹவினயோ லப்³ப⁴தி, தத்த² ஸம்முகா²வினயோ
லப்³ப⁴தி; யத்த² ஸம்முகா²வினயோ லப்³ப⁴தி, தத்த² அமூள்ஹவினயோ லப்³ப⁴தி. ந
தத்த² படிஞ்ஞாதகரணங் லப்³ப⁴தி, ந தத்த² தஸ்ஸபாபியஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த²
திணவத்தா²ரகோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² யேபு⁴ய்யஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த² ஸதிவினயோ
லப்³ப⁴தி.
யத்த² படிஞ்ஞாதகரணங் லப்³ப⁴தி, தத்த² ஸம்முகா²வினயோ
லப்³ப⁴தி; யத்த² ஸம்முகா²வினயோ லப்³ப⁴தி, தத்த² படிஞ்ஞாதகரணங் லப்³ப⁴தி. ந
தத்த² தஸ்ஸபாபியஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த² திணவத்தா²ரகோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த²
யேபு⁴ய்யஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த² ஸதிவினயோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² அமூள்ஹவினயோ
லப்³ப⁴தி.
யத்த² தஸ்ஸபாபியஸிகா லப்³ப⁴தி, தத்த² ஸம்முகா²வினயோ
லப்³ப⁴தி; யத்த² ஸம்முகா²வினயோ லப்³ப⁴தி, தத்த² தஸ்ஸபாபியஸிகா லப்³ப⁴தி. ந
தத்த² திணவத்தா²ரகோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² யேபு⁴ய்யஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த²
ஸதிவினயோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² அமூள்ஹவினயோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² படிஞ்ஞாதகரணங்
லப்³ப⁴தி.
யத்த² திணவத்தா²ரகோ லப்³ப⁴தி, தத்த² ஸம்முகா²வினயோ
லப்³ப⁴தி; யத்த² ஸம்முகா²வினயோ லப்³ப⁴தி, தத்த² திணவத்தா²ரகோ லப்³ப⁴தி. ந
தத்த² யேபு⁴ய்யஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த² ஸதிவினயோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த²
அமூள்ஹவினயோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² படிஞ்ஞாதகரணங் லப்³ப⁴தி, ந தத்த² தஸ்ஸபாபியஸிகா லப்³ப⁴தி.
யத்த² யேபு⁴ய்யஸிகா தத்த² ஸம்முகா²வினயோ; யத்த²
ஸம்முகா²வினயோ தத்த² யேபு⁴ய்யஸிகா. ந தத்த² ஸதிவினயோ, ந தத்த² அமூள்ஹவினயோ,
ந தத்த² படிஞ்ஞாதகரணங், ந தத்த² தஸ்ஸபாபியஸிகா, ந தத்த² திணவத்தா²ரகோ.
யத்த² ஸதிவினயோ தத்த² ஸம்முகா²வினயோ; யத்த²
ஸம்முகா²வினயோ தத்த² ஸதிவினயோ. ந தத்த² அமூள்ஹவினயோ, ந தத்த²
படிஞ்ஞாதகரணங், ந தத்த² தஸ்ஸபாபியஸிகா, ந தத்த² திணவத்தா²ரகோ, ந தத்த²
யேபு⁴ய்யஸிகா. ஸம்முகா²வினயங் காதுன மூலங்…பே॰….
யத்த² திணவத்தா²ரகோ தத்த² ஸம்முகா²வினயோ; யத்த²
ஸம்முகா²வினயோ தத்த² திணவத்தா²ரகோ. ந தத்த² யேபு⁴ய்யஸிகா, ந தத்த²
ஸதிவினயோ, ந தத்த² அமூள்ஹவினயோ, ந தத்த² படிஞ்ஞாதகரணங், ந தத்த²
தஸ்ஸபாபியஸிகா.
சக்கபெய்யாலங்.
யத்த²வாரோ நிட்டி²தோ சுத்³த³ஸமோ.
15. ஸமத²வாரோ, விஸ்ஸஜ்ஜனாவாரோ
305. யஸ்மிங்
ஸமயே ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச அதி⁴கரணங் வூபஸம்மதி, யத்த²
யேபு⁴ய்யஸிகா லப்³ப⁴தி தத்த² ஸம்முகா²வினயோ லப்³ப⁴தி, யத்த² ஸம்முகா²வினயோ
லப்³ப⁴தி தத்த² யேபு⁴ய்யஸிகா லப்³ப⁴தி. ந தத்த² ஸதிவினயோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த²
அமூள்ஹவினயோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² படிஞ்ஞாதகரணங் லப்³ப⁴தி, ந தத்த²
தஸ்ஸபாபியஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த² திணவத்தா²ரகோ லப்³ப⁴தி.
யஸ்மிங் ஸமயே ஸம்முகா²வினயேன ச
ஸதிவினயேன ச அதி⁴கரணங் வூபஸம்மதி, யத்த² ஸதிவினயோ லப்³ப⁴தி தத்த²
ஸம்முகா²வினயோ லப்³ப⁴தி, யத்த² ஸம்முகா²வினயோ லப்³ப⁴தி தத்த² ஸதிவினயோ
லப்³ப⁴தி. ந தத்த² அமூள்ஹவினயோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² படிஞ்ஞாதகரணங் லப்³ப⁴தி, ந
தத்த² தஸ்ஸபாபியஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த² திணவத்தா²ரகோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² யேபு⁴ய்யஸிகா லப்³ப⁴தி.
யஸ்மிங் ஸமயே ஸம்முகா²வினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச
அதி⁴கரணங் வூபஸம்மதி, யத்த² அமூள்ஹவினயோ லப்³ப⁴தி தத்த² ஸம்முகா²வினயோ
லப்³ப⁴தி, யத்த² ஸம்முகா²வினயோ லப்³ப⁴தி தத்த² அமூள்ஹவினயோ லப்³ப⁴தி. ந
தத்த² படிஞ்ஞாதகரணங் லப்³ப⁴தி, ந தத்த² தஸ்ஸபாபியஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த² திணவத்தா²ரகோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² யேபு⁴ய்யஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த² ஸதிவினயோ லப்³ப⁴தி.
யஸ்மிங் ஸமயே ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச
அதி⁴கரணங் வூபஸம்மதி, யத்த² படிஞ்ஞாதகரணங் லப்³ப⁴தி தத்த² ஸம்முகா²வினயோ
லப்³ப⁴தி, யத்த² ஸம்முகா²வினயோ லப்³ப⁴தி தத்த² படிஞ்ஞாதகரணங் லப்³ப⁴தி. ந
தத்த² தஸ்ஸபாபியஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த² திணவத்தா²ரகோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த²
யேபு⁴ய்யஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த² ஸதிவினயோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² அமூள்ஹவினயோ
லப்³ப⁴தி.
யஸ்மிங் ஸமயே ஸம்முகா²வினயேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச
அதி⁴கரணங் வூபஸம்மதி, யத்த² தஸ்ஸபாபியஸிகா லப்³ப⁴தி தத்த² ஸம்முகா²வினயோ
லப்³ப⁴தி, யத்த² ஸம்முகா²வினயோ லப்³ப⁴தி தத்த² தஸ்ஸபாபியஸிகா லப்³ப⁴தி. ந
தத்த² திணவத்தா²ரகோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² யேபு⁴ய்யஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த² ஸதிவினயோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² அமூள்ஹவினயோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² படிஞ்ஞாதகரணங் லப்³ப⁴தி.
யஸ்மிங் ஸமயே ஸம்முகா²வினயேன ச திணவத்தா²ரகேன ச
அதி⁴கரணங் வூபஸம்மதி, யத்த² திணவத்தா²ரகோ லப்³ப⁴தி தத்த² ஸம்முகா²வினயோ
லப்³ப⁴தி, யத்த² ஸம்முகா²வினயோ லப்³ப⁴தி தத்த² திணவத்தா²ரகோ லப்³ப⁴தி. ந
தத்த² யேபு⁴ய்யஸிகா லப்³ப⁴தி, ந தத்த² ஸதிவினயோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த²
அமூள்ஹவினயோ லப்³ப⁴தி, ந தத்த² படிஞ்ஞாதகரணங் லப்³ப⁴தி, ந தத்த²
தஸ்ஸபாபியஸிகா லப்³ப⁴தி.
ஸமத²வாரோ நிட்டி²தோ பன்னரஸமோ.
16. ஸங்ஸட்ட²வாரோ
306. அதி⁴கரணந்தி வா ஸமதா²தி வா இமே த⁴ம்மா ஸங்ஸட்டா² உதா³ஹு விஸங்ஸட்டா²? லப்³பா⁴ ச பனிமேஸங் த⁴ம்மானங் வினிப்³பு⁴ஜித்வா வினிப்³பு⁴ஜித்வா [வினிப்³பு⁴ஜ்ஜித்வா வினிப்³பு⁴ஜ்ஜித்வா (க॰), டீகாயங் ஏகபத³மேவ தி³ஸ்ஸதி] நானாகரணங் பஞ்ஞாபேதுந்தி?
அதி⁴கரணந்தி வா ஸமதா²தி வா இமே த⁴ம்மா விஸங்ஸட்டா², நோ
ஸங்ஸட்டா². லப்³பா⁴ ச பனிமேஸங் த⁴ம்மானங் வினிப்³பு⁴ஜித்வா
வினிப்³பு⁴ஜித்வா நானாகரணங் பஞ்ஞாபேதுந்தி. ஸோ – ‘‘மா ஹேவ’’ந்திஸ்ஸ வசனீயோ.
அதி⁴கரணந்தி வா ஸமதா²தி வா இமே த⁴ம்மா ஸங்ஸட்டா², நோ விஸங்ஸட்டா². நோ ச
லப்³பா⁴ [ந ச லப்³பா⁴ (க॰)] இமேஸங் த⁴ம்மானங்
வினிப்³பு⁴ஜித்வா வினிப்³பு⁴ஜித்வா நானாகரணங் பஞ்ஞாபேதுங். தங் கிஸ்ஸ ஹேது?
நனு வுத்தங் ப⁴க³வதா – ‘‘சத்தாரிமானி, பி⁴க்க²வே, அதி⁴கரணானி, ஸத்த ஸமதா².
அதி⁴கரணா ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி, ஸமதா² அதி⁴கரணேஹி ஸம்மந்தி. ஏவங், இமே த⁴ம்மா
ஸங்ஸட்டா² நோ விஸங்ஸட்டா²; நோ ச லப்³பா⁴ இமேஸங் த⁴ம்மானங் வினிப்³பு⁴ஜித்வா
வினிப்³பு⁴ஜித்வா நானாகரணங் பஞ்ஞாபேது’’ந்தி.
ஸங்ஸட்ட²வாரோ நிட்டி²தோ ஸோளஸமோ.
17. ஸம்மதிவாரோ
307.
விவாதா³தி⁴கரணங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி? அனுவாதா³தி⁴கரணங் கதிஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மதி? ஆபத்தாதி⁴கரணங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி? கிச்சாதி⁴கரணங் கதிஹி
ஸமதே²ஹி ஸம்மதி?
[சூளவ॰ 228, 236 ஆத³யோ] விவாதா³தி⁴கரணங் த்³வீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி – ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச.
[சூளவ॰ 228, 236 ஆத³யோ] அனுவாதா³தி⁴கரணங் சதூஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி – ஸம்முகா²வினயேன ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச.
[சூளவ॰ 239, 242 ஆத³யோ] ஆபத்தாதி⁴கரணங் தீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி – ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச திணவத்தா²ரகேன ச.
[சூளவ॰ 239, 242 ஆத³யோ] கிச்சாதி⁴கரணங் ஏகேன ஸமதே²ன ஸம்மதி – ஸம்முகா²வினயேன.
விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச
அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச
அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச பஞ்சஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸம்முகா²வினயேன ச
யேபு⁴ய்யஸிகாய ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச.
விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச
ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச
சதூஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச படிஞ்ஞாதகரணேன
ச திணவத்தா²ரகேன ச.
விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச கதிஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி? விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச த்³வீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி –
ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச.
அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச கதிஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி? அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச ச²ஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி –
ஸம்முகா²வினயேன ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச
தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச திணவத்தா²ரகேன ச.
அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச கதிஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி? அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச சதூஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி –
ஸம்முகா²வினயேன ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச.
ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச தீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச திணவத்தா²ரகேன ச.
விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச
கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச
ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச ஸத்தஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய
ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச
திணவத்தா²ரகேன ச.
விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச
கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச
கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச பஞ்சஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச.
அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச
கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச
கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச ச²ஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸம்முகா²வினயேன ச ஸதிவினயேன ச
அமூள்ஹவினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச திணவத்தா²ரகேன ச.
விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச
கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச
அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச ஸத்தஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி – ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச
படிஞ்ஞாதகரணேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச திணவத்தா²ரகேன ச.
ஸம்மதிவாரோ நிட்டி²தோ ஸத்தரஸமோ.
18. ஸம்மந்தி ந ஸம்மந்திவாரோ
308.
விவாதா³தி⁴கரணங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி, கதிஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மதி?
அனுவாதா³தி⁴கரணங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி, கதிஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மதி?
ஆபத்தாதி⁴கரணங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி, கதிஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மதி? கிச்சாதி⁴கரணங் கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி, கதிஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மதி?
விவாதா³தி⁴கரணங் த்³வீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி – ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச. பஞ்சஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மதி – ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச திணவத்தா²ரகேன ச.
அனுவாதா³தி⁴கரணங் சதூஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி –
ஸம்முகா²வினயேன ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச. தீஹி
ஸமதே²ஹி ந ஸம்மதி – யேபு⁴ய்யஸிகாய ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச திணவத்தா²ரகேன ச.
[சூளவ॰ 239] ஆபத்தாதி⁴கரணங்
தீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி – ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச திணவத்தா²ரகேன ச.
சதூஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மதி – யேபு⁴ய்யஸிகாய ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச
தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச.
கிச்சாதி⁴கரணங் ஏகேன ஸமதே²ன
ஸம்மதி – ஸம்முகா²வினயேன. ச²ஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மதி – யேபு⁴ய்யஸிகாய ச
ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச
திணவத்தா²ரகேன ச.
விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச கதிஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி? கதிஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி? விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச
பஞ்சஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச ஸதிவினயேன ச
அமூள்ஹவினயேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச. த்³வீஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி –
படிஞ்ஞாதகரணேன ச திணவத்தா²ரகேன ச.
விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச கதிஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி? கதிஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி? விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச
சதூஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச
திணவத்தா²ரகேன ச. தீஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி – ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச.
விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச
கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? கதிஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி?
விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச த்³வீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி –
ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச. பஞ்சஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி – ஸதிவினயேன ச
அமூள்ஹவினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச திணவத்தா²ரகேன ச.
அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச கதிஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி? கதிஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி? அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச
ச²ஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸம்முகா²வினயேன ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச
படிஞ்ஞாதகரணேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச திணவத்தா²ரகேன ச. ஏகேன ஸமதே²ன ந ஸம்மந்தி
– யேபு⁴ய்யஸிகாய.
அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச கதிஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி? கதிஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி? அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச
சதூஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸம்முகா²வினயேன ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச
தஸ்ஸபாபியஸிகா ச. தீஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி – யேபு⁴ய்யஸிகாய ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச திணவத்தா²ரகேன ச.
ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச கதிஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி? கதிஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி? ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச தீஹி
ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச திணவத்தா²ரகேன ச . சதூஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி – யேபு⁴ய்யஸிகாய ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச.
விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச
கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? கதிஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி? விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச
அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச ஸத்தஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி –
ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச
படிஞ்ஞாதகரணேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச திணவத்தா²ரகேன ச.
விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச
கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? கதிஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி? விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச
அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச பஞ்சஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி –
ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச
தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச. த்³வீஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி – படிஞ்ஞாதகரணேன ச
திணவத்தா²ரகேன ச.
அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச
ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? கதிஹி ஸமதே²ஹி ந
ஸம்மந்தி? அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச ச²ஹி ஸமதே²ஹி
ஸம்மந்தி – ஸம்முகா²வினயேன ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச
தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச திணவத்தா²ரகேன ச. ஏகேன ஸமதே²ன ந ஸம்மந்தி –
யேபு⁴ய்யஸிகாய.
விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச
கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? கதிஹி ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி?
விவாதா³தி⁴கரணஞ்ச அனுவாதா³தி⁴கரணஞ்ச
ஆபத்தாதி⁴கரணஞ்ச கிச்சாதி⁴கரணஞ்ச ஸத்தஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி – ஸம்முகா²வினயேன
ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச
தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச திணவத்தா²ரகேன ச.
ஸம்மந்தி ந ஸம்மந்திவாரோ நிட்டி²தோ அட்டா²ரஸமோ.
19. ஸமதா²தி⁴கரணவாரோ
309. ஸமதா² ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? ஸமதா² அதி⁴கரணேஹி ஸம்மந்தி? அதி⁴கரணா ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி? அதி⁴கரணா அதி⁴கரணேஹி ஸம்மந்தி?
ஸியா ஸமதா² ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி,
ஸியா ஸமதா² ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி. ஸியா ஸமதா² அதி⁴கரணேஹி ஸம்மந்தி, ஸியா
ஸமதா² அதி⁴கரணேஹி ந ஸம்மந்தி. ஸியா அதி⁴கரணா ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி, ஸியா
அதி⁴கரணா ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி. ஸியா அதி⁴கரணா அதி⁴கரணேஹி ஸம்மந்தி, ஸியா
அதி⁴கரணா அதி⁴கரணேஹி ந ஸம்மந்தி.
310.
கத²ங் ஸியா ஸமதா² ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி, கத²ங் ஸியா ஸமதா² ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி?
யேபு⁴ய்யஸிகா ஸம்முகா²வினயேன ஸம்மதி; ஸதிவினயேன ந ஸம்மதி, அமூள்ஹவினயேன ந
ஸம்மதி, படிஞ்ஞாதகரணேன ந ஸம்மதி, தஸ்ஸபாபியஸிகாய ந ஸம்மதி, திணவத்தா²ரகேன ந
ஸம்மதி.
ஸதிவினயோ ஸம்முகா²வினயேன ஸம்மதி; அமூள்ஹவினயேன ந ஸம்மதி, படிஞ்ஞாதகரணேன ந ஸம்மாதி, தஸ்ஸபாபியஸிகாய ந ஸம்மதி, திணவத்தா²ரகேன ந ஸம்மதி, யேபு⁴ய்யஸிகாய ந ஸம்மதி.
அமூள்ஹவினயோ ஸம்முகா²வினயேன ஸம்மதி; படிஞ்ஞாதகரணேன ந ஸம்மதி, தஸ்ஸபாபியஸிகாய ந ஸம்மதி, திணவத்தா²ரகேன ந ஸம்மதி, யேபு⁴ய்யஸிகாய ந ஸம்மதி, ஸதிவினயேன ந ஸம்மதி.
படிஞ்ஞாதகரணங் ஸம்முகா²வினயேன ஸம்மதி; தஸ்ஸபாபியஸிகாய ந
ஸம்மதி, திணவத்தா²ரகேன ந ஸம்மதி, யேபு⁴ய்யஸிகாய ந ஸம்மதி, ஸதிவினயேன ந
ஸம்மதி, அமூள்ஹவினயேன ந ஸம்மதி.
தஸ்ஸபாபியஸிகா ஸம்முகா²வினயேன ஸம்மதி; திணவத்தா²ரகேன ந
ஸம்மதி, யேபு⁴ய்யஸிகாய ந ஸம்மதி, ஸதிவினயேன ந ஸம்மதி, அமூள்ஹவினயேன ந
ஸம்மதி, படிஞ்ஞாதகரணேன ந ஸம்மதி.
திணவத்தா²ரகோ ஸம்முகா²வினயேன ஸம்மதி; யேபு⁴ய்யஸிகாய ந
ஸம்மதி, ஸதிவினயேன ந ஸம்மதி, அமூள்ஹவினயேன ந ஸம்மதி, படிஞ்ஞாதகரணேன ந
ஸம்மதி, தஸ்ஸபாபியஸிகாய ந ஸம்மதி. ஏவங் ஸியா ஸமதா² ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி. ஏவங்
ஸியா ஸமதா² ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி.
311. கத²ங்
ஸியா ஸமதா² அதி⁴கரணேஹி ஸம்மந்தி, கத²ங் ஸியா ஸமதா² அதி⁴கரணேஹி ந ஸம்மந்தி?
ஸம்முகா²வினயோ விவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, அனுவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி,
ஆபத்தாதி⁴கரணேன ந ஸம்மதி; கிச்சாதி⁴கரணேன ஸம்மதி.
யேபு⁴ய்யஸிகா விவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, அனுவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, ஆபத்தாதி⁴கரணேன ந ஸம்மதி; கிச்சாதி⁴கரணேன ஸம்மதி.
ஸதிவினயோ விவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, அனுவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, ஆபத்தாதி⁴கரணேன ந ஸம்மதி; கிச்சாதி⁴கரணேன ஸம்மதி.
அமூள்ஹவினயோ விவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, அனுவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, ஆபத்தாதி⁴கரணேன ந ஸம்மதி; கிச்சாதி⁴கரணேன ஸம்மதி.
படிஞ்ஞாதகரணங் விவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, அனுவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, ஆபத்தாதி⁴கரணேன ந ஸம்மதி; கிச்சாதி⁴கரணேன ஸம்மதி.
தஸ்ஸபாபியஸிகா விவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, அனுவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, ஆபத்தாதி⁴கரணேன ந ஸம்மதி; கிச்சாதி⁴கரணேன ஸம்மதி.
திணவத்தா²ரகோ விவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி,
அனுவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, ஆபத்தாதி⁴கரணேன ந ஸம்மதி; கிச்சாதி⁴கரணேன
ஸம்மதி. ஏவங் ஸியா ஸமதா² அதி⁴கரணேஹி ஸம்மந்தி. ஏவங் ஸியா ஸமதா² அதி⁴கரணேஹி ந
ஸம்மந்தி.
312.
கத²ங் ஸியா அதி⁴கரணா ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி, கத²ங் ஸியா அதி⁴கரணா ஸமதே²ஹி ந
ஸம்மந்தி? விவாதா³தி⁴கரணங் ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச ஸம்மதி;
ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச
திணவத்தா²ரகேன ச ந ஸம்மதி.
அனுவாதா³தி⁴கரணங் ஸம்முகா²வினயேன ச ஸதிவினயேன ச
அமூள்ஹவினயேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச ஸம்மதி; யேபு⁴ய்யஸிகாய ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச
திணவத்தா²ரகேன ச ந ஸம்மதி.
ஆபத்தாதி⁴கரணங் ஸம்முகா²வினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச
திணவத்தா²ரகேன ச ஸம்மதி; யேபு⁴ய்யஸிகாய ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச
தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச ந ஸம்மதி.
கிச்சாதி⁴கரணங் ஸம்முகா²வினயேன ஸம்மதி ; யேபு⁴ய்யஸிகாய ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச படிஞ்ஞாதகரணேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய திணவத்தா²ரகேன ச ந ஸம்மதி. ஏவங் ஸியா அதி⁴கரணா ஸமதே²ஹி ஸம்மந்தி. ஏவங் ஸியா அதி⁴கரணா ஸமதே²ஹி ந ஸம்மந்தி.
313. கத²ங்
ஸியா அதி⁴கரணா அதி⁴கரணேஹி ஸம்மந்தி? கத²ங் ஸியா அதி⁴கரணா அதி⁴கரணேஹி ந
ஸம்மந்தி? விவாதா³தி⁴கரணங் விவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, அனுவாதா³தி⁴கரணேன ந
ஸம்மதி, ஆபத்தாதி⁴கரணேன ந ஸம்மதி; கிச்சாதி⁴கரணேன ஸம்மதி.
அனுவாதா³தி⁴கரணங் விவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, அனுவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, ஆபத்தாதி⁴கரணேன ந ஸம்மதி; கிச்சாதி⁴கரணேன ஸம்மதி.
ஆபத்தாதி⁴கரணங் விவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, அனுவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, ஆபத்தாதி⁴கரணேன ந ஸம்மதி; கிச்சாதி⁴கரணேன ஸம்மதி.
கிச்சாதி⁴கரணங் விவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி,
அனுவாதா³தி⁴கரணேன ந ஸம்மதி, ஆபத்தாதி⁴கரணேன ந ஸம்மதி; கிச்சாதி⁴கரணேன
ஸம்மதி. ஏவங் ஸியா அதி⁴கரணா அதி⁴கரணேஹி ஸம்மந்தி. ஏவங் ஸியா அதி⁴கரணா
அதி⁴கரணேஹி ந ஸம்மந்தி.
சா²பி ஸமதா² சத்தாரோபி அதி⁴கரணா ஸம்முகா²வினயேன ஸம்மந்தி; ஸம்முகா²வினயோ ந கேனசி ஸம்மதி.
ஸமதா²தி⁴கரணவாரோ நிட்டி²தோ ஏகூனவீஸதிமோ.
20. ஸமுட்டா²பனவாரோ
314. விவாதா³தி⁴கரணங்
சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் கதமங் அதி⁴கரணங் ஸமுட்டா²பேதி? விவாதா³தி⁴கரணங்
சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் ந கதமங் அதி⁴கரணங் ஸமுட்டா²பேதி; அபிச,
விவாதா³தி⁴கரணபச்சயா சத்தாரோ அதி⁴கரணா ஜாயந்தி. யதா² கத²ங் விய? [சூளவ॰ 215; பரி॰ 348 ஆத³யோ]
இத⁴ பி⁴க்கூ² விவத³ந்தி – ‘‘த⁴ம்மோதி வா, அத⁴ம்மோதி வா, வினயோதி வா,
அவினயோதி வா, அபா⁴ஸிதங் அலபிதங் ததா²க³தேனாதி வா, பா⁴ஸிதங் லபிதங்
ததா²க³தேனாதி வா, அனாசிண்ணங் ததா²க³தேனாதி வா, ஆசிண்ணங் ததா²க³தேனாதி
வா, அபஞ்ஞத்தங் ததா²க³தேனாதி வா, பஞ்ஞத்தங் ததா²க³தேனாதி வா, ஆபத்தீதி வா,
அனாபத்தீதி வா, லஹுகா ஆபத்தீதி வா, க³ருகா ஆபத்தீதி வா, ஸாவஸேஸா ஆபத்தீதி
வா, அனவஸேஸா ஆபத்தீதி வா, து³ட்டு²ல்லா ஆபத்தீதி வா அது³ட்டு²ல்லா ஆபத்தீதி
வா’’. யங் தத்த² ப⁴ண்ட³னங் கலஹோ விக்³க³ஹோ விவாதோ³ நானாவாதோ³ அஞ்ஞதா²வாதோ³
விபச்சதாய வோஹாரோ மேத⁴கங் [மேத⁴க³ங் (க॰)], இத³ங் வுச்சதி விவாதா³தி⁴கரணங். விவாதா³தி⁴கரணே ஸங்கோ⁴ விவத³தி. விவாதா³தி⁴கரணங்
விவத³மானோ அனுவத³தி. அனுவாதா³தி⁴கரணங் அனுவத³மானோ ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி
ஆபத்தாதி⁴கரணங். தாய ஆபத்தியா ஸங்கோ⁴ கம்மங் கரோதி கிச்சாதி⁴கரணங். ஏவங்
விவாதா³தி⁴கரணபச்சயா சத்தாரோ அதி⁴கரணா ஜாயந்தி.
315.
அனுவாதா³தி⁴கரணங் சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் கதமங் அதி⁴கரணங் ஸமுட்டா²பேதி?
அனுவாதா³தி⁴கரணங் சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் ந கதமங் அதி⁴கரணங் ஸமுட்டா²பேதி;
அபிச, அனுவாதா³தி⁴கரணபச்சயா சத்தாரோ அதி⁴கரணா ஜாயந்தி. யதா² கத²ங் விய? [சூளவ॰ 215; பரி॰ 348 ஆத³யோ]
இத⁴ பி⁴க்கூ² பி⁴க்கு²ங் அனுவத³ந்தி ஸீலவிபத்தியா வா ஆசாரவிபத்தியா வா
தி³ட்டி²விபத்தியா வா ஆஜீவவிபத்தியா வா. யோ தத்த² அனுவாதோ³ அனுவத³னா
அனுல்லபனா அனுப⁴ணனா அனுஸம்பவங்கதா அப்³பு⁴ஸ்ஸஹனதா அனுப³லப்பதா³னங், இத³ங்
வுச்சதி அனுவாதா³தி⁴கரணங். அனுவாதா³தி⁴கரணே ஸங்கோ⁴ விவத³தி.
விவாதா³தி⁴கரணங் விவத³மானோ அனுவத³தி. அனுவாதா³தி⁴கரணங் அனுவத³மானோ ஆபத்திங்
ஆபஜ்ஜதி ஆபத்தாதி⁴கரணங். தாய ஆபத்தியா ஸங்கோ⁴ கம்மங் கரோதி
கிச்சாதி⁴கரணங். ஏவங் அனுவாதா³தி⁴கரணபச்சயா சத்தாரோ அதி⁴கரணா ஜாயந்தி.
316.
ஆபத்தாதி⁴கரணங் சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் கதமங் அதி⁴கரணங் ஸமுட்டா²பேதி?
ஆபத்தாதி⁴கரணங் சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் ந கதமங் அதி⁴கரணங் ஸமுட்டா²பேதி;
அபிச, ஆபத்தாதி⁴கரணபச்சயா சத்தாரோ அதி⁴கரணா ஜாயந்தி. யதா² கத²ங் விய?
பஞ்சபி ஆபத்திக்க²ந்தா⁴ ஆபத்தாதி⁴கரணங், ஸத்தபி ஆபத்திக்க²ந்தா⁴
ஆபத்தாதி⁴கரணங், இத³ங் வுச்சதி ஆபத்தாதி⁴கரணங். ஆபத்தாதி⁴கரணே ஸங்கோ⁴
விவத³தி. விவாதா³தி⁴கரணங் விவத³மானோ அனுவத³தி. அனுவாதா³தி⁴கரணங் அனுவத³மானோ ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி ஆபத்தாதி⁴கரணங். தாய ஆபத்தியா ஸங்கோ⁴ கம்மங் கரோதி கிச்சாதி⁴கரணங். ஏவங் ஆபத்தாதி⁴கரணபச்சயா சத்தாரோ அதி⁴கரணா ஜாயந்தி.
317. கிச்சாதி⁴கரணங் சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் கதமங் அதி⁴கரணங் ஸமுட்டா²பேதி ?
கிச்சாதி⁴கரணங் சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் ந கதமங் அதி⁴கரணங் ஸமுட்டா²பேதி,
அபிச கிச்சாதி⁴கரணபச்சயா சத்தாரோ அதி⁴கரணா ஜாயந்தி. யதா² கத²ங் விய? யா
ஸங்க⁴ஸ்ஸ கிச்சயதா கரணீயதா அபலோகனகம்மங் ஞத்திகம்மங் ஞத்திது³தியகம்மங்
ஞத்திசதுத்த²கம்மங், இத³ங் வுச்சதி கிச்சாதி⁴கரணங். கிச்சாதி⁴கரணே ஸங்கோ⁴
விவத³தி. விவாதா³தி⁴கரணங் விவத³மானோ அனுவத³தி. அனுவாதா³தி⁴கரணங் அனுவத³மானோ
ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜதி ஆபத்தாதி⁴கரணங். தாய ஆபத்தியா ஸங்கோ⁴ கம்மங் கரோதி கிச்சாதி⁴கரணங். ஏவங் கிச்சாதி⁴கரணபச்சயா சத்தாரோ அதி⁴கரணா ஜாயந்தி.
ஸமுட்டா²பனவாரோ நிட்டி²தோ வீஸதிமோ.
21. ப⁴ஜதிவாரோ
318.
விவாதா³தி⁴கரணங் சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் கதமங் அதி⁴கரணங் ப⁴ஜதி? கதமங்
அதி⁴கரணங் உபனிஸ்ஸிதங்? கதமங் அதி⁴கரணங் பரியாபன்னங்? கதமேன அதி⁴கரணேன
ஸங்க³ஹிதங்?
அனுவாதா³தி⁴கரணங் சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் கதமங்
அதி⁴கரணங் ப⁴ஜதி? கதமங் அதி⁴கரணங் உபனிஸ்ஸிதங்? கதமங் அதி⁴கரணங்
பரியாபன்னங்? கதமேன அதி⁴கரணேன ஸங்க³ஹிதங்?
ஆபத்தாதி⁴கரணங் சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் கதமங் அதி⁴கரணங்
ப⁴ஜதி? கதமங் அதி⁴கரணங் உபனிஸ்ஸிதங்? கதமங் அதி⁴கரணங் பரியாபன்னங்? கதமேன
அதி⁴கரணேன ஸங்க³ஹிதங்?
கிச்சாதி⁴கரணங் சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் கதமங் அதி⁴கரணங்
ப⁴ஜதி? கதமங் அதி⁴கரணங் உபனிஸ்ஸிதங்? கதமங் அதி⁴கரணங் பரியாபன்னங்? கதமேன
அதி⁴கரணேன ஸங்க³ஹிதங்?
விவாதா³தி⁴கரணங் சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் விவாதா³தி⁴கரணங்
ப⁴ஜதி, விவாதா³தி⁴கரணங் உபனிஸ்ஸிதங், விவாதா³தி⁴கரணங் பரியாபன்னங்,
விவாதா³தி⁴கரணேன ஸங்க³ஹிதங்.
அனுவாதா³தி⁴கரணங் சதுன்னங்
அதி⁴கரணானங் அனுவாதா³தி⁴கரணங் ப⁴ஜதி, அனுவாதா³தி⁴கரணங் உபனிஸ்ஸிதங்,
அனுவாதா³தி⁴கரணங் பரியாபன்னங், அனுவாதா³தி⁴கரணேன ஸங்க³ஹிதங்.
ஆபத்தாதி⁴கரணங் சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் ஆபத்தாதி⁴கரணங்
ப⁴ஜதி, ஆபத்தாதி⁴கரணங் உபனிஸ்ஸிதங், ஆபத்தாதி⁴கரணங் பரியாபன்னங்,
ஆபத்தாதி⁴கரணேன ஸங்க³ஹிதங்.
கிச்சாதி⁴கரணங் சதுன்னங் அதி⁴கரணானங் கிச்சாதி⁴கரணங்
ப⁴ஜதி, கிச்சாதி⁴கரணங் உபனிஸ்ஸிதங், கிச்சாதி⁴கரணங் பரியாபன்னங்,
கிச்சாதி⁴கரணேன ஸங்க³ஹிதங்.
319. விவாதா³தி⁴கரணங்
ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதி ஸமதே² ப⁴ஜதி, கதி ஸமதே² உபனிஸ்ஸிதங், கதி ஸமதே²
பரியாபன்னங், கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸங்க³ஹிதங், கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி?
அனுவாதா³தி⁴கரணங் ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதி ஸமதே² ப⁴ஜதி,
கதி ஸமதே² உபனிஸ்ஸிதங், கதி ஸமதே² பரியாபன்னங், கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸங்க³ஹிதங்,
கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி?
ஆபத்தாதி⁴கரணங் ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதி ஸமதே² ப⁴ஜதி,
கதி ஸமதே² உபனிஸ்ஸிதங், கதி ஸமதே² பரியாபன்னங், கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸங்க³ஹிதங்,
கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி?
கிச்சாதி⁴கரணங் ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் கதி ஸமதே² ப⁴ஜதி,
கதி ஸமதே² உபனிஸ்ஸிதங், கதி ஸமதே² பரியாபன்னங், கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸங்க³ஹிதங்,
கதிஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி?
விவாதா³தி⁴கரணங் ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் த்³வே ஸமதே²
ப⁴ஜதி, த்³வே ஸமதே² உபனிஸ்ஸிதங், த்³வே ஸமதே² பரியாபன்னங், த்³வீஹி ஸமதே²ஹி
ஸங்க³ஹிதங், த்³வீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி – ஸம்முகா²வினயேன ச யேபு⁴ய்யஸிகாய ச.
அனுவாதா³தி⁴கரணங் ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் சத்தாரோ ஸமதே²
ப⁴ஜதி, சத்தாரோ ஸமதே² உபனிஸ்ஸிதங், சத்தாரோ ஸமதே² பரியாபன்னங், சதூஹி
ஸமதே²ஹி ஸங்க³ஹிதங், சதூஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி – ஸம்முகா²வினயேன ச ஸதிவினயேன ச அமூள்ஹவினயேன ச தஸ்ஸபாபியஸிகாய ச.
ஆபத்தாதி⁴கரணங் ஸத்தன்னங்
ஸமதா²னங் தயோ ஸமதே² ப⁴ஜதி, தயோ ஸமதே² உபனிஸ்ஸிதங், தயோ ஸமதே² பரியாபன்னங்,
தீஹி ஸமதே²ஹி ஸங்க³ஹிதங் தீஹி ஸமதே²ஹி ஸம்மதி – ஸம்முகா²வினயேன ச
படிஞ்ஞாதகரணேன திணவத்தா²ரகேன ச.
கிச்சாதி⁴கரணங் ஸத்தன்னங் ஸமதா²னங் ஏகங் ஸமத²ங் ப⁴ஜதி,
ஏகங் ஸமத²ங் உபனிஸ்ஸிதங், ஏகங் ஸமத²ங் பரியாபன்னங், ஏகேன ஸமதே²ன
ஸங்க³ஹிதங், ஏகேன ஸமதே²ன ஸம்மதி – ஸம்முகா²வினயேனாதி.
ப⁴ஜதிவாரோ நிட்டி²தோ ஏகவீஸதிமோ.
ஸமத²பே⁴தோ³ நிட்டி²தோ.
தஸ்ஸுத்³தா³னங் –
அதி⁴கரணங் பரியாயங், ஸாதா⁴ரணா ச பா⁴கி³யா;
ஸமதா² ஸாதா⁴ரணிகா, ஸமத²ஸ்ஸ தப்³பா⁴கி³யா.
ஸமதா² ஸம்முகா² சேவ, வினயேன குஸலேன ச;
யத்த² ஸமத²ஸங்ஸட்டா², ஸம்மந்தி ந ஸம்மந்தி ச.
ஸமதா²தி⁴கரணஞ்சேவ, ஸமுட்டா²னங் ப⁴ஜந்தி சாதி.
in 01) Classical Magahi Magadhi,
02) Classical Chandaso language,
03)Magadhi Prakrit,
04) Classical Hela Basa (Hela Language),
05) Classical Pali,
06) Classical Deva Nagari,
07) Classical Cyrillic
08) Classical Afrikaans– Klassieke Afrikaans
09) Classical Albanian-Shqiptare klasike,
10) Classical Amharic-አንጋፋዊ አማርኛ,
11) Classical Arabic-اللغة العربية الفصحى
12) Classical Armenian-դասական հայերեն,
13) Classical Azerbaijani- Klassik Azərbaycan,
14) Classical Basque- Euskal klasikoa,
15) Classical Belarusian-Класічная беларуская,
16) Classical Bengali-ক্লাসিক্যাল বাংলা,
17) Classical Bosnian-Klasični bosanski,
18) Classical Bulgaria- Класически българск,
19) Classical Catalan-Català clàssic
20) Classical Cebuano-Klase sa Sugbo,
21) Classical Chichewa-Chikale cha Chichewa,
22) Classical Chinese (Simplified)-古典中文(简体),
23) Classical Chinese (Traditional)-古典中文(繁體),
24) Classical Corsican-Corsa Corsicana,
25) Classical Croatian-Klasična hrvatska,
26) Classical Czech-Klasická čeština,
27) Classical Danish-Klassisk dansk,Klassisk dansk,
28) Classical Dutch- Klassiek Nederlands,
29) Classical English,
30) Classical Esperanto-Klasika Esperanto,
31) Classical Estonian- klassikaline eesti keel,
32) Classical Filipino,
33) Classical Finnish- Klassinen suomalainen,
34) Classical French- Français classique,
35) Classical Frisian- Klassike Frysk,
36) Classical Galician-Clásico galego,
37) Classical Georgian-კლასიკური ქართული,
38) Classical German- Klassisches Deutsch,
39) Classical Greek-Κλασσικά Ελληνικά,
40) Classical Gujarati-ક્લાસિકલ ગુજરાતી,
41) Classical Haitian Creole-Klasik kreyòl,
42) Classical Hausa-Hausa Hausa,
43) Classical Hawaiian-Hawaiian Hawaiian,
44) Classical Hebrew- עברית קלאסית
45) Classical Hindi-45) शास्त्रीय हिंदी,
46) Classical Hmong- Lus Hmoob,
47) Classical Hungarian-Klasszikus magyar,
48) Classical Icelandic-Klassísk íslensku,
49) Classical Igbo,
50) Classical Indonesian-Bahasa Indonesia Klasik,
51) Classical Irish-Indinéisis Clasaiceach,
52) Classical Italian-Italiano classico,
53) Classical Japanese-古典的なイタリア語,
54) Classical Javanese-Klasik Jawa,
55) Classical Kannada- ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಕನ್ನಡ,
56) Classical Kazakh-Классикалық қазақ,
57) Classical Khmer- ខ្មែរបុរាណ,
58) Classical Korean-고전 한국어,
59) Classical Kurdish (Kurmanji)-Kurdî (Kurmancî),
60) Classical Kyrgyz-Классикалык Кыргыз,
61) Classical Lao-ຄລາສສິກລາວ,
62) Classical Latin-LXII) Classical Latin,
63) Classical Latvian-Klasiskā latviešu valoda,
64) Classical Lithuanian-Klasikinė lietuvių kalba,
65) Classical Luxembourgish-Klassesch Lëtzebuergesch,
66) Classical Macedonian-Класичен македонски,
67) Classical Malagasy,
68) Classical Malay-Melayu Klasik,
69) Classical Malayalam-ക്ലാസിക്കൽ മലയാളം,
70) Classical Maltese-Klassiku Malti,
71) Classical Maori-Maori Maori,
72) Classical Marathi-क्लासिकल माओरी,
73) Classical Mongolian-Сонгодог Монгол,
74) Classical Myanmar (Burmese)-Classical မြန်မာ (ဗမာ),
75) Classical Nepali-शास्त्रीय म्यांमार (बर्मा),
76) Classical Norwegian-Klassisk norsk,
77) Classical Pashto- ټولګی پښتو
78) Classical Persian-کلاسیک فارسی
79) Classical Polish-Język klasyczny polski,
80) Classical Portuguese-Português Clássico,
81) Classical Punjabi-ਕਲਾਸੀਕਲ ਪੰਜਾਬੀ,
82) Classical Romanian-Clasic românesc,
83) Classical Russian-Классический русский,
84) Classical Samoan-Samoan Samoa,
85) Classical Scots Gaelic-Gàidhlig Albannach Clasaigeach,
86) Classical Serbian-Класични српски,
87) Classical Sesotho-Seserbia ea boholo-holo,
88) Classical Shona-Shona Shona,
89) Classical Sindhi,
90) Classical Sinhala-සම්භාව්ය සිංහල,
91) Classical Slovak-Klasický slovenský,
92) Classical Slovenian-Klasična slovenska,
93) Classical Somali-Soomaali qowmiyadeed,
94) Classical Spanish-Español clásico,
95) Classical Sundanese-Sunda Klasik,
96) Classical Swahili,
97) Classical Swedish-Klassisk svensk,
98) Classical Tajik-тоҷикӣ классикӣ,
99) Classical Tamil-பாரம்பரிய இசைத்தமிழ் செம்மொழி,
100) Classical Telugu- క్లాసికల్ తెలుగు,
101) Classical Thai-ภาษาไทยคลาสสิก,
102) Classical Turkish-Klasik Türk,
103) Classical Ukrainian-Класичний український,
104) Classical Urdu- کلاسیکی اردو
105) Classical Uzbek-Klassik o’zbek,
106) Classical Vietnamese-Tiếng Việt cổ điển,
107) Classical Welsh-Cymraeg Clasurol,
108) Classical Xhosa-IsiXhosa zesiXhosa,
109) Classical Yiddish- קלאסישע ייִדיש
110) Classical Yoruba-Yoruba Yoruba,
111) Classical Zulu-I-Classical Zulu
from
Online Tipiṭaka Research and Practice University and related NEWS through http://sarvajan.ambedkar.org in
112 CLASSICAL LANGUAGES
Paṭisambhidā
Jāla-Abaddha Paripanti Tipiṭaka Anvesanā ca Paricaya Nikhilavijjālaya ca ñātibhūta Pavatti Nissāya |
SARVA SAMAJ MEDIA
for
WELFARE, HAPPINESS AND PEACE
of
ALL SOCIETIES
From
MEDIA PRABANDHAK
JC MEDIA
PRABANDHAK
|