Free Online FOOD for MIND & HUNGER - DO GOOD 😊 PURIFY MIND.To live like free birds 🐦 🦢 🦅 grow fruits 🍍 🍊 🥑 🥭 🍇 🍌 🍎 🍉 🍒 🍑 🥝 vegetables 🥦 🥕 🥗 🥬 🥔 🍆 🥜 🎃 🫑 🍅🍜 🧅 🍄 🍝 🥗 🥒 🌽 🍏 🫑 🌳 🍓 🍊 🥥 🌵 🍈 🌰 🇧🇧 🫐 🍅 🍐 🫒Plants 🌱in pots 🪴 along with Meditative Mindful Swimming 🏊‍♂️ to Attain NIBBĀNA the Eternal Bliss.
Kushinara NIBBĀNA Bhumi Pagoda White Home, Puniya Bhumi Bengaluru, Prabuddha Bharat International.
Categories:

Archives:
Meta:
March 2024
M T W T F S S
« Jan    
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031
12/02/15
1702 LESSON Thu Dec 03 2015 FREE Online A1 (Awakened One) Tipiṭaka Research & Practice University (FOA1TRPU) & Social Transformation Volcano (STV) NEWS through 
http://sarvajan.ambedkar.org 
in
 92 CLASSICAL LANGUAGES
 Email: awakenonewithawareness@yahoo.com The Completing Tipitaka:Sutta Pitaka suttapiṭaka; or Suttanta Pitaka-Vinaya Pitaka-Abhidhamma Pitaka conducts lessons for the entire society and requesting every one to Render
 exact translation to this GOOGLE translation in their Classical Mother
Tongue and in any other languages they know and PRACTICE and forwarding it to their relatives and friends will qualify them to be a faculty and
to become a STREAM ENTERER (SOTTAPANNA) and then to attain ETERNAL
BLISS as FINAL GOAL ! THIS IS AN EXERCISE FOR ALL THE ONLINE VISITING STUDENTS FOR THEIR PRACTICE Please watch: http://wn.com/vinaya_pitaka CYOA Buddhist Canon Law Vinaya Pitaka- 4:44:26 hrs https://www.youtube.com/watch?v=UM3ExPX0cRA Talking Book in Kannada - Buddha11:06 mins The story of Gautham Buddha, the founder of one of the major religions in the world - Buddhism, it depicts his journey from a prince to an awakened being. https://www.youtube.com/watch?v=0s00yLd4nNc The quotes of Lord Buddha in kannada language.- 2:03 mins http://www.tipitaka.org/knda/ Tipiṭaka (ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಂಗಿತ ಕನ್ನಡ) ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) ವಿನಯಪಿಟಕ ಪಾರಾಜಿಕಪಾಳಿ ವೇರಞ್ಜಕಣ್ಡಂ ೧. ಪಾರಾಜಿಕಕಣ್ಡಂ ೨. ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಕಣ್ಡಂ ೩. ಅನಿಯತಕಣ್ಡಂ ೪. ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಕಣ್ಡಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಪಾಳಿ ೫. ಪಾಚಿತ್ತಿಯಕಣ್ಡಂ ೬. ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಕಣ್ಡಂ ೭. ಸೇಖಿಯಕಣ್ಡಂ ೮. ಅಧಿಕರಣಸಮಥಾ ೧. ಪಾರಾಜಿಕಕ ಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗೋ) ೨. ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ) ೩. ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ) ೪. ಪಾಚಿತ್ತಿಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ) ೫. ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ) ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ೧. ಮಹಾಖನ್ಧಕೋ ೨. ಉಪೋಸಥಕ್ಖನ್ಧಕೋ http://pali.sirimangalo.org/ Pali.Sirimangalo.Org Digital Pali Reader development weblog May Jagatheesan Chandrasekharan succeed in replacing all the fraud EVMs by paper ballots for BSP to acquire the MASTER KEY through International Conference along with Dr Satish Babu of Vemana University Kadapa, R Muniappa and all well wishers through FREE Online A1 (Awakened One) Tipiṭaka Research & Practice University (FOA1TRPU) & Social Transformation Volcano (STV) NEWS run by 
http://sarvajan.ambedkar.org in 92 Classical languages for Peace, happiness, liberty, fraternity, equality and welfare of all sentient and non-sentient beings on his and all others born on 3rd December. awesome-Happy birthday_gifs. for all those who are born on 3rd December from Navaneetham Chandrasekharan in ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಂಗಿತ ಕನ್ನಡ
Filed under: General
Posted by: site admin @ 5:28 pm

1702 LESSON Thu Dec 03 2015



FREE Online A1 (Awakened One) Tipiṭaka Research & Practice University (FOA1TRPU) & Social Transformation Volcano (STV) NEWS through
http://sarvajan.ambedkar.org

in

92  CLASSICAL LANGUAGES


Email: awakenonewithawareness@yahoo.com

The Completing Tipitaka:Sutta Pitaka suttapiṭaka; or Suttanta Pitaka-Vinaya Pitaka-Abhidhamma Pitaka

conducts lessons for the entire society and requesting every one to



Render
 exact translation to this GOOGLE translation in their Classical Mother
Tongue and in any other languages they know and PRACTICE and forwarding it to their relatives and friends will qualify them to be a faculty and
to become a STREAM ENTERER (SOTTAPANNA) and then to attain ETERNAL
BLISS as FINAL GOAL !



THIS IS AN EXERCISE FOR ALL THE ONLINE VISITING STUDENTS FOR THEIR PRACTICE

Please watch:

http://wn.com/vinaya_pitaka

CYOA Buddhist Canon Law Vinaya Pitaka- 4:44:26 hrs

https://www.youtube.com/watch?v=UM3ExPX0cRA

Talking Book in Kannada - Buddha11:06 mins

The story of Gautham Buddha, the founder of one of the major religions
in the world - Buddhism, it depicts his journey from a prince to an awakened being.

https://www.youtube.com/watch?v=0s00yLd4nNc


The quotes of Lord Buddha in kannada language.- 2:03 mins

http://www.tipitaka.org/knda/

Tipiṭaka (ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಂಗಿತ ಕನ್ನಡ)
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ)
ವಿನಯಪಿಟಕ
ಪಾರಾಜಿಕಪಾಳಿ
ವೇರಞ್ಜಕಣ್ಡಂ
೧. ಪಾರಾಜಿಕಕಣ್ಡಂ
೨. ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಕಣ್ಡಂ
೩. ಅನಿಯತಕಣ್ಡಂ
೪. ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಕಣ್ಡಂ

ಪಾಚಿತ್ತಿಯಪಾಳಿ
೫. ಪಾಚಿತ್ತಿಯಕಣ್ಡಂ
೬. ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಕಣ್ಡಂ
೭. ಸೇಖಿಯಕಣ್ಡಂ
೮. ಅಧಿಕರಣಸಮಥಾ
೧. ಪಾರಾಜಿಕಕ
ಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗೋ)
೨. ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೩. ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೪. ಪಾಚಿತ್ತಿಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೫. ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ೧. ಮಹಾಖನ್ಧಕೋ
೨. ಉಪೋಸಥಕ್ಖನ್ಧಕೋ

http://pali.sirimangalo.org/





Pali.Sirimangalo.Org

Digital Pali Reader development weblog


May Jagatheesan Chandrasekharan
succeed in replacing all the fraud EVMs by paper ballots for BSP to
acquire the MASTER KEY through International Conference along with Dr
Satish Babu of Vemana University Kadapa, R Muniappa and all well wishers through


FREE Online A1 (Awakened One) Tipiṭaka Research & Practice University (FOA1TRPU) & Social Transformation Volcano (STV) NEWS run by
http://sarvajan.ambedkar.org

in 92 Classical languages
for
Peace, happiness, liberty, fraternity, equality and welfare of all
sentient and non-sentient beings on his and all others born on 3rd
December.

awesome-Happy birthday_gifs. for all those who are born on 3rd December from Navaneetham Chandrasekharan


in  ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಂಗಿತ ಕನ್ನಡ


Image result for all 360 moving animated images and GIFs Happy Birthday to Jagatheesan Chandrasekharan



ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ)
ವಿನಯಪಿಟಕ
ಪಾರಾಜಿಕಪಾಳಿ
ವೇರಞ್ಜಕಣ್ಡಂ
೧. ಪಾರಾಜಿಕಕಣ್ಡಂ
೨. ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಕಣ್ಡಂ
೩. ಅನಿಯತಕಣ್ಡಂ
೪. ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಕಣ್ಡಂ

ಪಾಚಿತ್ತಿಯಪಾಳಿ
೫. ಪಾಚಿತ್ತಿಯಕಣ್ಡಂ
೬. ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಕಣ್ಡಂ
೭. ಸೇಖಿಯಕಣ್ಡಂ
೮. ಅಧಿಕರಣಸಮಥಾ
೧. ಪಾರಾಜಿಕಕ
ಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗೋ)

೨. ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೩. ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೪. ಪಾಚಿತ್ತಿಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೫. ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ


೩. ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕಕ್ಖನ್ಧಕಂ


ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕಾನುಜಾನನಕಥಾ


೧೮೪. ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕಕ್ಖನ್ಧಕೇ ಅಪಞ್ಞತ್ತೋತಿ ಅನನುಞ್ಞಾತೋ ಅಸಂವಿಹಿತೋ ವಾ। ತೇ ಇಧ ಭಿಕ್ಖೂತಿ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ, ಇಧಸದ್ದೋ ನಿಪಾತಮತ್ತೋ। ಸಙ್ಘಾತಂ ಆಪಾದೇನ್ತಾತಿ ವಿನಾಸಂ ಆಪಾದೇನ್ತಾ। ಸಙ್ಕಸಾಯಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ಅಪ್ಪೋಸ್ಸುಕ್ಕಾ ನಿಬದ್ಧವಾಸಂ ವಸಿಸ್ಸನ್ತಿ। ಸಕುನ್ತಕಾತಿ ಸಕುಣಾ। ವಸ್ಸಾನೇ ವಸ್ಸಂ ಉಪಗನ್ತುನ್ತಿ ವಸ್ಸಾನನಾಮಕೇ ತೇಮಾಸೇ ವಸ್ಸಂ ಉಪಗನ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕತಿ ನು ಖೋ ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕಾತಿ ಕತಿ ನು ಖೋ ವಸ್ಸೂಪಗಮನಾನಿ। ಅಪರಜ್ಜುಗತಾಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಅಪರಜ್ಜುಗತಾಯ ಅಸ್ಸಾತಿ ಅಪರಜ್ಜುಗತಾ, ತಸ್ಸಾ ಅಪರಜ್ಜುಗತಾಯ; ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ಅಪರಸ್ಮಿಂ ದಿವಸೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ದುತಿಯನಯೇಪಿ ಮಾಸೋ ಗತಾಯ ಅಸ್ಸಾತಿ ಮಾಸಗತಾ,
ತಸ್ಸಾ ಮಾಸಗತಾಯ; ಅತಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ಮಾಸೇ ಪರಿಪುಣ್ಣೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಸ್ಮಾ
ಆಸಾಳ್ಹೀಪುಣ್ಣಮಾಯ ಅನನ್ತರೇ ಪಾಟಿಪದದಿವಸೇ, ಆಸಾಳ್ಹೀಪುಣ್ಣಮಿತೋ ವಾ ಅಪರಾಯ ಪುಣ್ಣಮಾಯ
ಅನನ್ತರೇ ಪಾಟಿಪದದಿವಸೇಯೇವ ವಿಹಾರಂ ಪಟಿಜಗ್ಗಿತ್ವಾ ಪಾನೀಯಂ ಪರಿಭೋಜನೀಯಂ ಉಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ
ಸಬ್ಬಂ ಚೇತಿಯವನ್ದನಾದಿಸಾಮೀಚಿಕಮ್ಮಂ ನಿಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ‘‘ಇಮಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಇಮಂ ತೇಮಾಸಂ
ವಸ್ಸಂ ಉಪೇಮೀ’’ತಿ ಸಕಿಂ ವಾ ದ್ವತ್ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ವಾ ವಾಚಂ ನಿಚ್ಛಾರೇತ್ವಾ ವಸ್ಸಂ
ಉಪಗನ್ತಬ್ಬಂ।


ವಾಚಂ ನಿಚ್ಛಾರೇತ್ವಾ ವಸ್ಸಂ ಉಪಗನ್ತಬ್ಬಂ।


ವಸ್ಸಾನೇಚಾರಿಕಾಪಟಿಕ್ಖೇಪಾದಿಕಥಾ


೧೮೫-೬. ಯೋ ಪಕ್ಕಮೇಯ್ಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಅನಪೇಕ್ಖಗಮನೇನ ವಾ ಅಞ್ಞತ್ಥ ಅರುಣಂ ಉಟ್ಠಾಪನೇನ ವಾ ಆಪತ್ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಯೋ ಅತಿಕ್ಕಮೇಯ್ಯಾತಿ
ಏತ್ಥ ವಿಹಾರಗಣನಾಯ ಆಪತ್ತಿಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಹಿ ತಂ ದಿವಸಂ ವಿಹಾರಸತಸ್ಸ ಉಪಚಾರಂ
ಓಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅತಿಕ್ಕಮತಿ, ಸತಂ ಆಪತ್ತಿಯೋ। ಸಚೇ ಪನ ವಿಹಾರೂಪಚಾರಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ
ಅಞ್ಞಸ್ಸ ವಿಹಾರಸ್ಸ ಉಪಚಾರಂ ಅನೋಕ್ಕಮಿತ್ವಾವ ನಿವತ್ತತಿ, ಏಕಾ ಏವ ಆಪತ್ತಿ। ಕೇನಚಿ
ಅನ್ತರಾಯೇನ ಪುರಿಮಿಕಂ ಅನುಪಗತೇನ ಪಚ್ಛಿಮಿಕಾ ಉಪಗನ್ತಬ್ಬಾ।


ವಸ್ಸಂ ಉಕ್ಕಡ್ಢಿತುಕಾಮೋತಿ ವಸ್ಸನಾಮಕಂ ಪಠಮಮಾಸಂ ಉಕ್ಕಡ್ಢಿತುಕಾಮೋ, ಸಾವಣಮಾಸಂ ಅಕತ್ವಾ ಪುನ ಆಸಾಳ್ಹೀಮಾಸಮೇವ ಕತ್ತುಕಾಮೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಆಗಮೇ ಜುಣ್ಹೇತಿ ಆಗಮೇ ಮಾಸೇತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅನುಜಾನಾಮಿ ಭಿಕ್ಖವೇ ರಾಜೂನಂ ಅನುವತ್ತಿತುನ್ತಿ ಏತ್ಥ ವಸ್ಸುಕ್ಕಡ್ಢನೇ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಕಾಚಿ ಪರಿಹಾನಿ ನಾಮ ನತ್ಥೀತಿ ಅನುವತ್ತಿತುಂ ಅನುಞ್ಞಾತಂ, ತಸ್ಮಾ ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ಧಮ್ಮಿಕೇ ಕಮ್ಮೇ ಅನುವತ್ತಿತಬ್ಬಂ। ಅಧಮ್ಮಿಕೇ ಪನ ನ ಕಸ್ಸಚಿ ಅನುವತ್ತಿತಬ್ಬಂ।


ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯಾನುಜಾನನಕಥಾ


೧೮೭-೮. ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇಸು – ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಗನ್ತುನ್ತಿ ಸತ್ತಾಹಬ್ಭನ್ತರೇ ಯಂ ಕತ್ತಬ್ಬಂ ತಂ ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯಂ, ತೇನ ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಕರಣಭೂತೇನ ಗನ್ತುಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಹಿತೇ ಗನ್ತುನ್ತಿ ಇಮೇಹಿ ಸತ್ತಹಿ ಭಿಕ್ಖುಆದೀಹಿ ದೂತೇ ಪಹಿತೇಯೇವ ಗನ್ತುಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸತ್ತಾಹಂ ಸನ್ನಿವತ್ತೋ ಕಾತಬ್ಬೋತಿ ಸತ್ತಾಹೇಯೇವ ಸನ್ನಿವತ್ತಿತಬ್ಬೋ, ಅಟ್ಠಮೋ ಅರುಣೋ ತತ್ಥೇವ ನ ಉಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋತಿ ಅತ್ಥೋ।


ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸಾತಿ ಇತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ವಚ್ಚಕುಟಿ ಜನ್ತಾಘರಂ ಜನ್ತಾಘರಸಾಲಾತಿ ಇಮಾನಿ ತೀಣಿ ಪರಿಹೀನಾನಿ।


೧೮೯. ಉದೋಸಿತಾದೀನಿ ಉದೋಸಿತಸಿಕ್ಖಾಪದಾದೀಸು ವುತ್ತಾನೇವ। ರಸವತೀತಿ ಭತ್ತಗೇಹಂ ವುಚ್ಚತಿ। ವಾರೇಯ್ಯಂ ಸಞ್ಚರಿತ್ತಸಿಕ್ಖಾಪದೇ ವುತ್ತಮೇವ। ಪುರಾಯಂ ಸುತ್ತನ್ತೋ ಪಲುಜ್ಜತೀತಿ ಯಾವ ಅಯಂ ಸುತ್ತನ್ತೋ ನ ಪಲುಜ್ಜತಿ, ಯಾವ ಅಯಂ ಸುತ್ತನ್ತೋ ನ ವಿನಸ್ಸತಿ। ಅಞ್ಞತರಂ ವಾ ಪನಸ್ಸ ಕಿಚ್ಚಂ ಹೋತಿ ಕರಣೀಯಂ ವಾತಿ
ಏತೇನ ಪರಿಸಙ್ಖತಂ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಕರಣೀಯಂ ಸಙ್ಗಹಿತಂ ಹೋತಿ। ಸಬ್ಬತ್ಥ ಚ ‘‘ಇಚ್ಛಾಮಿ
ದಾನಞ್ಚ ದಾತುಂ ಧಮ್ಮಞ್ಚ ಸೋತುಂ ಭಿಕ್ಖೂ ಚ ಪಸ್ಸಿತು’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾವ ಕಪ್ಪಿಯವಚನೇನ
ಪೇಸಿತೇ ಗನ್ತಬ್ಬಂ, ಏತೇಸಂ ವಾ ವೇವಚನೇನ। ಪೇಯ್ಯಾಲಕ್ಕಮೋ ಪನ ಏವಂ ವೇದಿತಬ್ಬೋ, ಯಥಾ
‘‘ಉಪಾಸಕೇನ ಸಙ್ಘಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ವಿಹಾರಾದಯೋ ಕಾರಾಪಿತಾ ಹೋನ್ತಿ, ಸಮ್ಬಹುಲೇ ಭಿಕ್ಖೂ
ಉದ್ದಿಸ್ಸ, ಏಕಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖುನಿಸಙ್ಘಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ, ಸಮ್ಬಹುಲಾ
ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ, ಏಕಂ ಭಿಕ್ಖುನಿಂ, ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಸಿಕ್ಖಮಾನಾಯೋ, ಏಕಂ ಸಿಕ್ಖಮಾನಂ, ಸಮ್ಬಹುಲೇ
ಸಾಮಣೇರೇ, ಏಕಂ ಸಾಮಣೇರಂ, ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಸಾಮಣೇರಿಯೋ, ಏಕಂ ಸಾಮಣೇರಿಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಅತ್ತನೋ
ಅತ್ಥಾಯ ನಿವೇಸನಂ ಕಾರಾಪಿತಂ ಹೋತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ; ಏವಮೇವ ‘‘ಉಪಾಸಿಕಾಯ, ಭಿಕ್ಖುನಾ,
ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ, ಸಿಕ್ಖಮಾನಾಯ, ಸಾಮಣೇರೇನ, ಸಾಮಣೇರಿಯಾ ಸಙ್ಘಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸಾ’’ತಿ ಸಬ್ಬಂ
ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಏತೇಸು ಸತ್ತಪ್ಪಕಾರೇಸು ಕರಣೀಯೇಸು ಪಹಿತೇ ಗನ್ತಬ್ಬಂ।


ಪಞ್ಚನ್ನಂಅಪ್ಪಹಿತೇಪಿಅನುಜಾನನಕಥಾ


೧೯೩. ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನಾತಿ ಏತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖುಆದೀನಂ ಸಹಧಮ್ಮಿಕಾನಂ ‘‘ಗಿಲಾನಭತ್ತಂ ವಾ ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಭತ್ತಂ ವಾ ಭೇಸಜ್ಜಂ ವಾ ಪರಿಯೇಸಿಸ್ಸಾಮಿ ,
ಪುಚ್ಛಿಸ್ಸಾಮಿ ವಾ, ಉಪಟ್ಠಹಿಸ್ಸಾಮಿ ವಾ’’ತಿ ಏವಮಾದಿನಾ ಪರತೋ ವಿತ್ಥಾರೇತ್ವಾ
ದಸ್ಸಿತೇನ ಕಾರಣೇನ ಅಪ್ಪಹಿತೇಪಿ ಗನ್ತಬ್ಬಂ, ಪಗೇವ ಪಹಿತೇ। ಭಿಕ್ಖು ಗಿಲಾನೋ ಹೋತಿ,
ಅನಭಿರತಿ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಹೋತಿ, ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಹೋತಿ, ದಿಟ್ಠಿಗತಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ
ಹೋತಿ, ಗರುಧಮ್ಮಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಹೋತಿ ಪರಿವಾಸಾರಹೋ, ಮೂಲಾಯ ಪಟಿಕಸ್ಸನಾರಹೋ ಹೋತಿ,
ಮಾನತ್ತಾರಹೋ, ಅಬ್ಭಾನಾರಹೋ, ಸಙ್ಘೋ ಕಮ್ಮಂ ಕತ್ತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಕತಂ ವಾ ಸಙ್ಘೇನ ಕಮ್ಮಂ
ಹೋತೀತಿ ಏತೇಹಿ ದಸಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕಂ ಗನ್ತಬ್ಬಂ। ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಸನ್ತಿಕಂ
ನವಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ ಗನ್ತಬ್ಬಂ, ಸಿಕ್ಖಮಾನಾಯ ಸನ್ತಿಕಂ ಛಹಿ – ಆದಿತೋ ಚತೂಹಿ, ಸಿಕ್ಖಾ
ಕುಪ್ಪಿತಾ ಹೋತಿ, ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜಿತುಕಾಮಾ ಹೋತೀತಿ। ಸಾಮಣೇರಸ್ಸಾಪಿ ಛಹಿ – ಆದಿತೋ ಚತೂಹಿ,
ವಸ್ಸಂ ಪುಚ್ಛಿತುಕಾಮೋ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜಿತುಕಾಮೋ ಹೋತೀತಿ। ಸಾಮಣೇರಿಯಾ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಅಪನೇತ್ವಾ
ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ದಾತುಕಾಮೋ ಹೋತೀತಿ ಇಮಿನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಪಞ್ಚಹಿ। ಪರತೋ ಮಾತಾಪಿತೂನಂ
ಅನುಞ್ಞಾತಟ್ಠಾನೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಅನ್ಧಕಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ‘‘ಯೇ ಮಾತಾಪಿತೂನಂ ಉಪಟ್ಠಾಕಾ
ಞಾತಕಾ ವಾ ಅಞ್ಞಾತಕಾ ವಾ ತೇಸಮ್ಪಿ ಅಪ್ಪಹಿತೇ ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ, ತಂ ನೇವ
ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ, ನ ಪಾಳಿಯಾ ವುತ್ತಂ, ತಸ್ಮಾ ನ ಗಹೇತಬ್ಬಂ।


ಪಹಿತೇಯೇವಅನುಜಾನನಕಥಾ


೧೯೯. ಭಿಕ್ಖುಗತಿಕೋತಿ ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ವಸನಕಪುರಿಸೋ। ಉನ್ದ್ರಿಯತೀತಿ ಪಲುಜ್ಜತಿ। ಭಣ್ಡಂ ಛೇದಾಪಿತನ್ತಿ ದಬ್ಬಸಮ್ಭಾರಭಣ್ಡಂ ಛೇದಾಪಿತಂ। ಆವಹಾಪೇಯ್ಯುನ್ತಿ ಆಹರಾಪೇಯ್ಯುಂ। ದಜ್ಜಾಹನ್ತಿ ದಜ್ಜೇ ಅಹಂ। ಸಙ್ಘಕರಣೀಯೇನಾತಿ
ಏತ್ಥ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಉಪೋಸಥಾಗಾರಾದೀಸು ಸೇನಾಸನೇಸು ಚೇತಿಯಛತ್ತವೇದಿಕಾದೀಸು ವಾ ಕತ್ತಬ್ಬಂ,
ಅನ್ತಮಸೋ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪುಗ್ಗಲಿಕಸೇನಾಸನಮ್ಪಿ, ಸಬ್ಬಂ ಸಙ್ಘಕರಣೀಯಮೇವ। ತಸ್ಮಾ ತಸ್ಸ
ನಿಪ್ಫಾದನತ್ಥಂ ದಬ್ಬಸಮ್ಭಾರಾದೀನಿ ವಾ ಆಹರಿತುಂ ವಡ್ಢಕೀಪ್ಪಭುತೀನಂ ಭತ್ತವೇತನಾದೀನಿ ವಾ
ದಾಪೇತುಂ ಗನ್ತಬ್ಬಂ।


ಅಯಂ ಪನೇತ್ಥ ಪಾಳಿಮುತ್ತಕರತ್ತಿಚ್ಛೇದವಿನಿಚ್ಛಯೋ –
ಧಮ್ಮಸವನತ್ಥಾಯ ಅನಿಮನ್ತಿತೇನ ಗನ್ತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಮಹಾವಾಸೇ ಪಠಮಂಯೇವ
ಕತಿಕಾ ಕತಾ ಹೋತಿ – ‘‘ಅಸುಕದಿವಸಂ ನಾಮ ಸನ್ನಿಪತಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ , ನಿಮನ್ತಿತೋಯೇವ ನಾಮ ಹೋತಿ, ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ‘‘ಭಣ್ಡಕಂ ಧೋವಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಗನ್ತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇ ಪನ
ಆಚರಿಯುಪಜ್ಝಾಯಾ ಪಹಿಣನ್ತಿ, ವಟ್ಟತಿ। ನಾತಿದೂರೇ ವಿಹಾರೋ ಹೋತಿ, ತತ್ಥ ಗನ್ತ್ವಾ
ಅಜ್ಜೇವ ಆಗಮಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಸಮ್ಪಾಪುಣಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ವಟ್ಟತಿ। ಉದ್ದೇಸಪರಿಪುಚ್ಛಾದೀನಂ
ಅತ್ಥಾಯಪಿ ಗನ್ತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ‘‘ಆಚರಿಯಂ
ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಪನ ಗನ್ತುಂ ಲಭತಿ। ಸಚೇ ಪನ ನಂ ಆಚರಿಯೋ ‘‘ಅಜ್ಜ ಮಾ ಗಚ್ಛಾ’’ತಿ
ವದತಿ, ವಟ್ಟತಿ। ಉಪಟ್ಠಾಕಕುಲಂ ವಾ ಞಾತಿಕುಲಂ ವಾ ದಸ್ಸನಾಯ ಗನ್ತುಂ ನ ಲಭತೀತಿ।


ಅನ್ತರಾಯೇಅನಾಪತ್ತಿವಸ್ಸಚ್ಛೇದಕಥಾ


೨೦೧. ಯೇನ ಗಾಮೋ ತೇನ ಗನ್ತುನ್ತಿಆದೀಸು
ಸಚೇ ಗಾಮೋ ಅವಿದೂರಂ ಗತೋ ಹೋತಿ, ತತ್ಥ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ವಿಹಾರಮೇವ ಆಗನ್ತ್ವಾ
ವಸಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ದೂರಂ ಗತೋ, ಸತ್ತಾಹವಾರೇನ ಅರುಣೋ ಉಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ನ ಸಕ್ಕಾ ಚೇ ಹೋತಿ,
ತತ್ರೇವ ಸಭಾಗಟ್ಠಾನೇ ವಸಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಮನುಸ್ಸಾ ಯಥಾಪವತ್ತಾನಿ ಸಲಾಕಭತ್ತಾದೀನಿ
ದೇನ್ತಿ, ‘‘ನ ಮಯಂ ತಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ವಸಿಮ್ಹಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಾ। ‘‘ಮಯಂ ವಿಹಾರಸ್ಸ ವಾ
ಪಾಸಾದಸ್ಸ ವಾ ನ ದೇಮ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ದೇಮ, ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚಿ ವಸಿತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ
ಪನ ಯಥಾಸುಖಂ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ, ತೇಸಂಯೇವ ತಂ ಪಾಪುಣಾತಿ। ‘‘ತುಮ್ಹಾಕಂ ವಸನಟ್ಠಾನೇ
ಪಾಪುಣಾಪೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಥಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ ಯತ್ಥ ವಸನ್ತಿ, ತತ್ಥ ನೇತ್ವಾ ವಸ್ಸಗ್ಗೇನ
ಪಾಪುಣಾಪೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ।


ಸಚೇ ಪವಾರಿತಕಾಲೇ ವಸ್ಸಾವಾಸಿಕಂ ದೇನ್ತಿ, ಯದಿ ಸತ್ತಾಹವಾರೇನ
ಅರುಣಂ ಉಟ್ಠಾಪಯಿಂಸು, ಗಹೇತಬ್ಬಂ। ಛಿನ್ನವಸ್ಸೇಹಿ ಪನ ‘‘ನ ಮಯಂ ತತ್ಥ ವಸಿಮ್ಹ,
ಛಿನ್ನವಸ್ಸಾ ಮಯ’’ನ್ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಯದಿ ‘‘ಯೇಸಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಸೇನಾಸನಂ ಪಾಪಿತಂ, ತೇ
ಗಣ್ಹನ್ತೂ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ಗಹೇತಬ್ಬಂ। ಯಂ ಪನ ವಿಹಾರೇ ಉಪನಿಕ್ಖಿತ್ತಕಂ ಮಾ ವಿನಸ್ಸೀತಿ
ಇಧ ಆಹಟಂ ಚೀವರಾದಿವೇಭಙ್ಗಿಯಭಣ್ಡಂ, ತಂ ತತ್ಥೇವ ಗನ್ತ್ವಾ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ಭಾಜೇತಬ್ಬಂ।
‘‘ಇತೋ ಅಯ್ಯಾನಂ ಚತ್ತಾರೋ ಪಚ್ಚಯೇ ದೇಥಾ’’ತಿ ಕಪ್ಪಿಯಕಾರಕಾನಂ ದಿನ್ನೇ
ಖೇತ್ತವತ್ಥುಆದಿಕೇ ತತ್ರುಪ್ಪಾದೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಸಙ್ಘಿಕಞ್ಹಿ ವೇಭಙ್ಗಿಯಭಣ್ಡಂ
ಅನ್ತೋವಿಹಾರೇ ವಾ ಬಹಿಸೀಮಾಯ ವಾ ಹೋತು, ಬಹಿಸೀಮಾಯ ಠಿತಾನಂ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ಭಾಜೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಉಭಯತ್ಥ ಠಿತಮ್ಪಿ ಪನ ಅನ್ತೋಸೀಮಾಯ ಠಿತಾನಂ ಅಪಲೋಕೇತ್ವಾ ಭಾಜೇತುಂ ವಟ್ಟತಿಯೇವ।


ಸಙ್ಘಭೇದೇಅನಾಪತ್ತಿವಸ್ಸಚ್ಛೇದಕಥಾ


೨೦೨. ಸಙ್ಘೋ ಭಿನ್ನೋತಿ ಏತ್ಥ ಭಿನ್ನೇ ಸಙ್ಘೇ ಗನ್ತ್ವಾ ಕರಣೀಯಂ ನತ್ಥಿ, ಯೋ ಪನ ‘‘ಭಿಜ್ಜಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಆಸಙ್ಕಿತೋ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ಭಿನ್ನೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಸಮ್ಬಹುಲಾಹಿ ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಸಙ್ಘೋ ಭಿನ್ನೋತಿ
ಏತ್ಥ ನ ಭಿಕ್ಖುನೀಹಿ ಸಙ್ಘೋ ಭಿನ್ನೋತಿ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ವುತ್ತಞ್ಹೇತಂ ‘‘ನ ಖೋ ಉಪಾಲಿ
ಭಿಕ್ಖುನೀ ಸಙ್ಘಂ ಭಿನ್ದತೀ’’ತಿ। ಏತಾ ಪನ ನಿಸ್ಸಾಯ ಅನುಬಲಂ ಕತ್ವಾ ಯಂ ಸಙ್ಘಂ
‘‘ಭಿಕ್ಖೂ ಭಿನ್ದೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ ಆಸಙ್ಕಾ ಹೋತಿ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯೇತಂ ವುತ್ತಂ।


ವಜಾದೀಸುವಸ್ಸೂಪಗಮನಕಥಾ


೨೦೩. ವಜೋತಿ ಗೋಪಾಲಕಾನಂ ನಿವಾಸಟ್ಠಾನಂ। ಯೇನ ವಜೋತಿ ಏತ್ಥ ವಜೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಗತಸ್ಸ ವಸ್ಸಚ್ಛೇದೇ ಅನಾಪತ್ತಿ।


ಉಪಕಟ್ಠಾಯಾತಿ ಆಸನ್ನಾಯ। ಸತ್ಥೇ ವಸ್ಸಂ ಉಪಗನ್ತುನ್ತಿ
ಏತ್ಥ ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕದಿವಸೇ ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಾಸಕಾ ವತ್ತಬ್ಬಾ ‘‘ಕುಟಿಕಾ ಲದ್ಧುಂ
ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ। ಸಚೇ ಕರಿತ್ವಾ ದೇನ್ತಿ, ತತ್ಥ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ‘‘ಇಧ ವಸ್ಸಂ ಉಪೇಮೀ’’ತಿ
ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ನೋ ಚೇ ದೇನ್ತಿ, ಸಾಲಾಸಙ್ಖೇಪೇನ ಠಿತಸಕಟಸ್ಸ ಹೇಟ್ಠಾ
ಉಪಗನ್ತಬ್ಬಂ। ತಮ್ಪಿ ಅಲಭನ್ತೇನ ಆಲಯೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ಸತ್ಥೇ ಪನ ವಸ್ಸಂ ಉಪಗನ್ತುಂ ನ
ವಟ್ಟತಿ। ಆಲಯೋ ನಾಮ ‘‘ಇಧ ವಸ್ಸಂ ವಸಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದಮತ್ತಂ। ಸಚೇ
ಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನೇಯೇವ ಸತ್ಥೇ ಪವಾರಣದಿವಸೋ ಹೋತಿ, ತತ್ಥೇವ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ। ಅಥ ಸತ್ಥೋ
ಅನ್ತೋವಸ್ಸೇಯೇವ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪತ್ಥಿತಟ್ಠಾನಂ ಪತ್ವಾ ಅತಿಕ್ಕಮತಿ, ಪತ್ಥಿತಟ್ಠಾನೇ
ವಸಿತ್ವಾ ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ। ಅಥಾಪಿ ಸತ್ಥೋ ಅನ್ತೋವಸ್ಸೇಯೇವ
ಅನ್ತರಾ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಗಾಮೇ ತಿಟ್ಠತಿ ವಾ ವಿಪ್ಪಕಿರತಿ ವಾ, ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಗಾಮೇ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ
ಸದ್ಧಿಂ ವಸಿತ್ವಾ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ, ಅಪವಾರೇತ್ವಾ ತತೋ ಪರಂ ಗನ್ತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ।


ನಾವಾಯಂ ವಸ್ಸಂ ಉಪಗಚ್ಛನ್ತೇನಾಪಿ ಕುಟಿಯಂಯೇವ ಉಪಗನ್ತಬ್ಬಂ।
ಪರಿಯೇಸಿತ್ವಾ ಅಲಭನ್ತೇನ ಆಲಯೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಅನ್ತೋತೇಮಾಸಂ ನಾವಾ ಸಮುದ್ದೇಯೇವ ಹೋತಿ,
ತತ್ಥೇವ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ। ಅಥ ನಾವಾ ಕೂಲಂ ಲಭತಿ, ಅಯಞ್ಚ ಪರತೋ ಗನ್ತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಗನ್ತುಂ
ನ ವಟ್ಟತಿ। ನಾವಾಯ ಲದ್ಧಗಾಮೇಯೇವ ವಸಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇಪಿ
ನಾವಾ ಅನುತೀರಮೇವ ಅಞ್ಞತ್ಥ ಗಚ್ಛತಿ, ಭಿಕ್ಖು ಚ ಪಠಮಂ ಲದ್ಧಗಾಮೇಯೇವ ವಸಿತುಕಾಮೋ, ನಾವಾ
ಗಚ್ಛತು ಭಿಕ್ಖುನಾ ತತ್ಥೇವ ವಸಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ


ಇತಿ ವಜೇ ಸತ್ಥೇ ನಾವಾಯನ್ತಿ ತೀಸು
ಠಾನೇಸು ನತ್ಥಿ ವಸ್ಸಚ್ಛೇದೇ ಆಪತ್ತಿ, ಪವಾರೇತುಞ್ಚ ಲಭತಿ। ಪುರಿಮೇಸು ಪನ ‘‘ವಾಳೇಹಿ
ಉಬ್ಬಾಳ್ಹಾ ಹೋನ್ತೀ’’ತಿಆದೀಸು ಸಙ್ಘಭೇದಪರಿಯನ್ತೇಸು ವತ್ಥೂಸು ಕೇವಲಂ ಅನಾಪತ್ತಿ ಹೋತಿ,
ಪವಾರೇತುಂ ಪನ ನ ಲಭತಿ।


೨೦೪. ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ರುಕ್ಖಸುಸಿರೇತಿ
ಏತ್ಥ ಸುದ್ಧೇ ರುಕ್ಖಸುಸಿರೇಯೇವ ನ ವಟ್ಟತಿ; ಮಹನ್ತಸ್ಸ ಪನ ರುಕ್ಖಸುಸಿರಸ್ಸ ಅನ್ತೋ
ಪದರಚ್ಛದನಂ ಕುಟಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಪವಿಸನದ್ವಾರಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಉಪಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ರೂಕ್ಖಂ
ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ಖಾಣುಕಮತ್ಥಕೇ ಪದರಚ್ಛದನಂ ಕುಟಿಕಂ ಕತ್ವಾಪಿ ವಟ್ಟತಿಯೇವ। ರುಕ್ಖವಿಟಭಿಯಾತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ಸುದ್ಧೇ ವಿಟಪಮತ್ತೇ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಮಹಾವಿಟಪೇ ಪನ ಅಟ್ಟಕಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ತತ್ಥ ಪದರಚ್ಛದನಂ ಕುಟಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಉಪಗನ್ತಬ್ಬಂ। ಅಸೇನಾಸನಿಕೇನಾತಿ ಯಸ್ಸ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಛದನಾನಂ ಅಞ್ಞತರೇನ ಛನ್ನಂ ಯೋಜಿತದ್ವಾರಬನ್ಧನಂ ಸೇನಾಸನಂ ನತ್ಥಿ, ತೇನ ನ ಉಪಗನ್ತಬ್ಬಂ। ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಛವಕುಟಿಕಾಯನ್ತಿ ಛವಕುಟಿಕಾ ನಾಮ ಟಙ್ಕಿತಮಞ್ಚಾದಿಭೇದಾ ಕುಟಿ, ತತ್ಥ ಉಪಗನ್ತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಸುಸಾನೇ ಪನ ಅಞ್ಞಂ ಕುಟಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಉಪಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಛತ್ತೇತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ಚತೂಸು ಥಮ್ಭೇಸು ಛತ್ತಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಆವರಣಂ ಕತ್ವಾ ದ್ವಾರಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಉಪಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಛತ್ತಕುಟಿಕಾ ನಾಮೇಸಾ ಹೋತಿ। ಚಾಟಿಯಾತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ ಮಹನ್ತೇನ ಕಪಲ್ಲೇನ ಛತ್ತೇ ವುತ್ತನಯೇನ ಕುಟಿಂ ಕತ್ವಾ ಉಪಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ।


ಅಧಮ್ಮಿಕಕತಿಕಾದಿಕಥಾ


೨೦೫. ಏವರೂಪಾ ಕತಿಕಾತಿ ಏತ್ಥ ಅಞ್ಞಾಪಿ ಯಾ ಈದಿಸೀ ಅಧಮ್ಮಿಕಾ ಕತಿಕಾ ಹೋತಿ, ಸಾ ನ ಕಾತಬ್ಬಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಸ್ಸಾ ಲಕ್ಖಣಂ ಮಹಾವಿಭಙ್ಗೇ ವುತ್ತಂ।


೨೦೭-೮. ಪಟಿಸ್ಸವೇ ಚ ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ
ಏತ್ಥ ನ ಕೇವಲಂ ‘‘ಇಮಂ ತೇಮಾಸಂ ಇಧ ವಸ್ಸಂ ವಸಥಾ’’ತಿ ಏತಸ್ಸೇವ ಪಟಿಸ್ಸವೇ ಆಪತ್ತಿ,
‘‘ಇಮಂ ತೇಮಾಸಂ ಭಿಕ್ಖಂ ಗಣ್ಹಥ, ಉಭೋಪಿ ಮಯಂ ಇಧ ವಸ್ಸಂ ವಸಿಸ್ಸಾಮ, ಏಕತೋ
ಉದ್ದಿಸಾಪೇಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ ಏವಮಾದಿನಾಪಿ ತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಪಟಿಸ್ಸವೇ
ದುಕ್ಕಟಂ। ತಞ್ಚ ಖೋ ಪಠಮಂ ಸುದ್ಧಚಿತ್ತಸ್ಸ ಪಚ್ಛಾ ವಿಸಂವಾದನಪಚ್ಚಯಾ, ಪಠಮಮ್ಪಿ
ಅಸುದ್ಧಚಿತ್ತಸ್ಸ ಪನ ಪಟಿಸ್ಸವೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ, ವಿಸಂವಾದನೇ ದುಕ್ಕಟನ್ತಿ ಪಾಚಿತ್ತಿಯೇನ
ಸದ್ಧಿಂ ದುಕ್ಕಟಂ ಯುಜ್ಜತಿ।


ಸೋ ತದಹೇವ ಅಕರಣೀಯೋತಿಆದೀಸು
ಸಚೇ ವಸ್ಸಂ ಅನುಪಗನ್ತ್ವಾ ವಾ ಪಕ್ಕಮತಿ, ಉಪಗನ್ತ್ವಾ ವಾ ಸತ್ತಾಹಂ ಬಹಿದ್ಧಾ
ವೀತಿನಾಮೇತಿ, ಪುರಿಮಿಕಾ ಚ ನ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ಪಟಿಸ್ಸವೇ ಚ ಆಪತ್ತಿ। ವಸ್ಸಂ ಉಪಗನ್ತ್ವಾ ಪನ
ಅರುಣಂ ಅನುಟ್ಠಾಪೇತ್ವಾ ತದಹೇವ ಸತ್ತಾಹಕರಣೀಯೇನ ಪಕ್ಕಮನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಅನ್ತೋಸತ್ತಾಹೇ
ನಿವತ್ತನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ, ಕೋ ಪನ ವಾದೋ ದ್ವೀಹತೀಹಂ ವಸಿತ್ವಾ ಅನ್ತೋಸತ್ತಾಹೇ
ನಿವತ್ತನ್ತಸ್ಸ। ದ್ವೀಹತೀಹಂ ವಸಿತ್ವಾತಿ ಏತ್ಥಾಪಿ
ನಿರಪೇಕ್ಖೇನೇವ ಉಪಚಾರಾತಿಕ್ಕಮೇ ವಸ್ಸಚ್ಛೇದೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಇಧ ವಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಆಲಯೋ
ಅತ್ಥಿ, ಅಸತಿಯಾ ಪನ ವಸ್ಸಂ ನ ಉಪೇತಿ, ಗಹಿತಸೇನಾಸನಂ ಸುಗ್ಗಹಿತಂ, ಛಿನ್ನವಸ್ಸೋ ನ
ಹೋತಿ, ಪವಾರೇತುಂ ಲಭತಿಯೇವ।


ಸತ್ತಾಹಂ ಅನಾಗತಾಯ ಪವಾರಣಾಯಾತಿ ಏತ್ಥ ನವಮಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಆಗಚ್ಛತು ವಾ ಮಾ ವಾ, ಅನಾಪತ್ತಿ। ಸೇಸಂ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।


ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೨. ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೩. ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೪. ಪಾಚಿತ್ತಿಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೫. ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ೧. ಮಹಾಖನ್ಧಕೋ
೨. ಉಪೋಸಥಕ್ಖನ್ಧಕೋ


೪. ಪವಾರಣಾಕ್ಖನ್ಧಕಂ


ಅಫಾಸುಕವಿಹಾರಕಥಾ


೨೦೯. ಪವಾರಣಾಕ್ಖನ್ಧಕೇ ನೇವ ಆಲಪೇಯ್ಯಾಮ ನ ಸಲ್ಲಪೇಯ್ಯಾಮಾತಿ ಏತ್ಥ ಆಲಾಪೋ ನಾಮ ಪಠಮವಚನಂ; ಸಲ್ಲಾಪೋ ಪಚ್ಛಿಮವಚನಂ। ಹತ್ಥವಿಲಙ್ಘಕೇನಾತಿ ಹತ್ಥುಕ್ಖೇಪಕೇನ। ಪಸುಸಂವಾಸನ್ತಿ
ಪಸೂನಂ ವಿಯ ಸಂವಾಸಂ। ಪಸವೋಪಿ ಹಿ ಅತ್ತನೋ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಸುಖದುಕ್ಖಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ನ
ಆರೋಚೇನ್ತಿ, ಪಟಿಸನ್ಥಾರಂ ನ ಕರೋನ್ತಿ, ತಥಾ ಏತೇಪಿ ನ ಅಕಂಸು; ತಸ್ಮಾ ನೇಸಂ ಸಂವಾಸೋ
‘‘ಪಸುಸಂವಾಸೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಏಸ ನಯೋ ಸಬ್ಬತ್ಥ। ನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಮೂಗಬ್ಬತಂ ತಿತ್ಥಿಯಸಮಾದಾನನ್ತಿ ‘‘ಇಮಂ ತೇಮಾಸಂ ನ ಕಥೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಏವರೂಪಂ ವತಸಮಾದಾನಂ ನ ಕಾತಬ್ಬಂ; ಅಧಮ್ಮಕತಿಕಾ ಹೇಸಾ। ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಾನುಲೋಮತಾತಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ವತ್ತುಂ ಅನುಲೋಮಭಾವೋ। ‘‘ವದನ್ತು ಮಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ’’ತಿ ಹಿ ವದನ್ತಂ ಸಕ್ಕಾ ಹೋತಿ ಕಿಞ್ಚಿ ವತ್ತುಂ; ನ ಇತರಂ। ಆಪತ್ತಿವುಟ್ಠಾನತಾ ವಿನಯಪುರೇಕ್ಖಾರತಾತಿ
ಆಪತ್ತೀಹಿ ವುಟ್ಠಾನಭಾವೋ ವಿನಯಂ ಪುರತೋ ಕತ್ವಾ ಚರಣಭಾವೋ। ‘‘ವದನ್ತು ಮಂ
ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ’’ತಿ ಹಿ ಏವಂ ವದನ್ತೋ ಆಪತ್ತೀಹಿ ವುಟ್ಠಹಿಸ್ಸತಿ, ವಿನಯಞ್ಚ ಪುರಕ್ಖತ್ವಾ
ವಿಹರಿಸ್ಸತೀತಿ ವುಚ್ಚತಿ।


೨೧೦. ಸುಣಾತು ಮೇ ಭನ್ತೇ ಸಙ್ಘೋ ಅಜ್ಜ ಪವಾರಣಾ, ಯದಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ, ಸಙ್ಘೋ ಪವಾರೇಯ್ಯಾತಿ
ಅಯಂ ಸಬ್ಬಸಙ್ಗಾಹಿಕಾ ನಾಮ ಞತ್ತಿ; ಏವಞ್ಹಿ ವುತ್ತೇ ತೇವಾಚಿಕಂ ದ್ವೇವಾಚಿಕಂ
ಏಕವಾಚಿಕಞ್ಚ ಪವಾರೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಸಮಾನವಸ್ಸಿಕಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ‘‘ತೇವಾಚಿಕಂ
ಪವಾರೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ ತೇವಾಚಿಕಮೇವ ವಟ್ಟತಿ, ಅಞ್ಞಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ‘‘ದ್ವೇವಾಚಿಕಂ
ಪವಾರೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ದ್ವೇವಾಚಿಕಞ್ಚ ತೇವಾಚಿಕಞ್ಚ ವಟ್ಟತಿ, ಏಕವಾಚಿಕಞ್ಚ
ಸಮಾನವಸ್ಸಿಕಞ್ಚ ನ ವಟ್ಟತಿ। ‘‘ಏಕವಾಚಿಕಂ ಪವಾರೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ
ಏಕವಾಚಿಕ-ದ್ವೇವಾಚಿಕ-ತೇವಾಚಿಕಾನಿ ವಟ್ಟನ್ತಿ, ಸಮಾನವಸ್ಸಿಕಮೇವ ನ ವಟ್ಟತಿ।
‘‘ಸಮಾನವಸ್ಸಿಕ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತೇ ಸಬ್ಬಂ ವಟ್ಟತಿ।


೨೧೧. ಅಚ್ಛನ್ತೀತಿ ನಿಸಿನ್ನಾವ ಹೋನ್ತಿ, ನ ಉಟ್ಠಹನ್ತಿ। ತದಮನ್ತರಾತಿ ತದನ್ತರಾ; ತಾವತಕಂ ಕಾಲನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।


ಪವಾರಣಾಭೇದಕಥಾ


೨೧೨. ಚಾತುದ್ದಸಿಕಾ ಚ ಪನ್ನರಸಿಕಾ ಚಾತಿ ಏತ್ಥ ಚಾತುದ್ದಸಿಕಾಯ ‘‘ಅಜ್ಜ ಪವಾರಣಾ ಚಾತುದ್ದಸೀ’’ತಿ ಏವಂ ಪುಬ್ಬಕಿಚ್ಚಂ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಪನ್ನರಸಿಕಾಯ ‘‘ಅಜ್ಜ ಪವಾರಣಾ ಪನ್ನರಸೀ’’ತಿ।


ಪವಾರಣಕಮ್ಮೇಸು ಸಚೇ ಏಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಪಞ್ಚಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು
ವಸನ್ತೇಸು ಏಕಸ್ಸ ಪವಾರಣಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ಚತ್ತಾರೋ ಗಣಞತ್ತಿಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಪವಾರೇನ್ತಿ, ಚತೂಸು
ತೀಸು ವಾ ವಸನ್ತೇಸು ಏಕಸ್ಸ ಪವಾರಣಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ತಯೋ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ಸಙ್ಘಞತ್ತಿಂ
ಠಪೇತ್ವಾ ಪವಾರೇನ್ತಿ, ಸಬ್ಬಮೇತಂ ಅಧಮ್ಮೇನವಗ್ಗಂ ಪವಾರಣಕಮ್ಮಂ।


ಸಚೇ ಪನ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಪಞ್ಚ ಜನಾ ಏಕತೋ ಸನ್ನಿಪತಿತ್ವಾ ಗಣಞತ್ತಿಂ
ಠಪೇತ್ವಾ ಪವಾರೇನ್ತಿ, ಚತ್ತಾರೋ ತಯೋ ವಾ ದ್ವೇ ವಾ ವಸನ್ತಾ ಏಕತೋ ಸನ್ನಿಪತಿತ್ವಾ
ಸಙ್ಘಞತ್ತಿಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಪವಾರೇನ್ತಿ, ಸಬ್ಬಮೇತಂ ಅಧಮ್ಮೇನಸಮಗ್ಗಂ ಪವಾರಣಕಮ್ಮಂ।


ಸಚೇ ಪಞ್ಚಸು ಜನೇಸು ಏಕಸ್ಸ ಪವಾರಣಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ಚತ್ತಾರೋ
ಸಙ್ಘಞತ್ತಿಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಪವಾರೇನ್ತಿ, ಚತೂಸು ತೀಸು ವಾ ಏಕಸ್ಸ ಪವಾರಣಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ತಯೋ ವಾ
ದ್ವೇ ವಾ ಗಣಞತ್ತಿಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಪವಾರೇನ್ತಿ, ಸಬ್ಬಮೇತಂ ಧಮ್ಮೇನವಗ್ಗಂ ಪವಾರಣಕಮ್ಮಂ


ಸಚೇ ಪನ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಪಞ್ಚ ಜನಾ ಏಕತೋ ಸನ್ನಿಪತಿತ್ವಾ ಸಙ್ಘಞತ್ತಿಂ
ಠಪೇತ್ವಾ ಪವಾರೇನ್ತಿ, ಚತ್ತಾರೋ ವಾ ತಯೋ ವಾ ಏಕತೋ ಸನ್ನಿಪತಿತ್ವಾ ಗಣಞತ್ತಿಂ ಠಪೇತ್ವಾ
ಪವಾರೇನ್ತಿ, ದ್ವೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪವಾರೇನ್ತಿ, ಏಕಕೋ ವಸನ್ತೋ ಅಧಿಟ್ಠಾನಪವಾರಣಂ ಕರೋತಿ,
ಸಬ್ಬಮೇತಂ ಧಮ್ಮೇನಸಮಗ್ಗಂ ನಾಮ ಪವಾರಣಕಮ್ಮನ್ತಿ।


ಪವಾರಣಾದಾನಾನುಜಾನನಕಥಾ


೨೧೩. ದಿನ್ನಾ ಹೋತಿ ಪವಾರಣಾತಿ
ಏತ್ಥ ಏವಂ ದಿನ್ನಾಯ ಪವಾರಣಾಯ ಪವಾರಣಾಹಾರಕೇನ ಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಂ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ
– ‘‘ತಿಸ್ಸೋ ಭನ್ತೇ ಭಿಕ್ಖು ಸಙ್ಘಂ ಪವಾರೇತಿ ದಿಟ್ಠೇನ ವಾ ಸುತೇನ ವಾ ಪರಿಸಙ್ಕಾಯ ವಾ,
ವದತು ತಂ ಭನ್ತೇ ಸಙ್ಘೋ ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯ, ಪಸ್ಸನ್ತೋ ಪಟಿಕರಿಸ್ಸತಿ।
ದುತಿಯಮ್ಪಿ…ಪೇ॰… ತತಿಯಮ್ಪಿ ಭನ್ತೇ ತಿಸ್ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಸಙ್ಘಂ ಪವಾರೇತಿ…ಪೇ॰…
ಪಟಿಕರಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ । ಸಚೇ ಪನ ವುಡ್ಢತರೋ ಹೋತಿ, ‘‘ಆಯಸ್ಮಾ ಭನ್ತೇ ತಿಸ್ಸೋ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ; ಏವಞ್ಹಿ ತೇನ ತಸ್ಸತ್ಥಾಯ ಪವಾರಿತಂ ಹೋತೀತಿ।


ಪವಾರಣಂ ದೇನ್ತೇನ ಛನ್ದಮ್ಪಿ ದಾತುನ್ತಿ
ಏತ್ಥ ಛನ್ದದಾನಂ ಉಪೋಸಥಕ್ಖನ್ಧಕೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ಇಧಾಪಿ ಚ ಛನ್ದದಾನಂ
ಅವಸೇಸಕಮ್ಮತ್ಥಾಯ। ತಸ್ಮಾ ಸಚೇ ಪವಾರಣಂ ದೇನ್ತೋ ಛನ್ದಂ ದೇತಿ, ವುತ್ತನಯೇನ ಆಹಟಾಯ
ಪವಾರಣಾಯ ತೇನ ಚ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸಙ್ಘೇನ ಚ ಪವಾರಿತಮೇವ ಹೋತಿ। ಅಥ ಪವಾರಣಮೇವ ದೇತಿ, ನ
ಛನ್ದಂ, ತಸ್ಸ ಚ ಪವಾರಣಾಯ ಆರೋಚಿತಾಯ ಸಙ್ಘೇನ ಚ ಪವಾರಿತೇ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಸುಪ್ಪವಾರಿತಂ
ಹೋತಿ, ಅಞ್ಞಂ ಪನ ಕಮ್ಮಂ ಕುಪ್ಪತಿ। ಸಚೇ ಛನ್ದಮೇವ ದೇತಿ ನ ಪವಾರಣಂ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪವಾರಣಾ ಚ
ಸೇಸಕಮ್ಮಾನಿ ಚ ನ ಕುಪ್ಪನ್ತಿ, ತೇನ ಪನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಅಪ್ಪವಾರಿತಂ ಹೋತಿ। ಪವಾರಣದಿವಸೇ
ಪನ ಬಹಿಸೀಮಾಯಂ ಪವಾರಣಂ ಅಧಿಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಆಗತೇನಪಿ ಛನ್ದೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ತೇನ ಸಙ್ಘಸ್ಸ
ಪವಾರಣಕಮ್ಮಂ ನ ಕುಪ್ಪತಿ।


೨೧೮. ಅಜ್ಜ ಮೇ ಪವಾರಣಾತಿ ಏತ್ಥ ಸಚೇ ಚಾತುದ್ದಸಿಕಾ ಹೋತಿ, ‘‘ಅಜ್ಜ ಮೇ ಪವಾರಣಾ ಚಾತುದ್ದಸೀ’’ತಿ ಸಚೇ ಪನ್ನರಸಿಕಾ ‘‘ಅಜ್ಜ ಮೇ ಪವಾರಣಾ ಪನ್ನರಸೀ’’ತಿ ಏವಂ ಅಧಿಟ್ಠಾತಬ್ಬಂ।


೨೧೯. ತದಹುಪವಾರಣಾಯ ಆಪತ್ತಿನ್ತಿಆದಿ ವುತ್ತನಯಮೇವ।


ಅನಾಪತ್ತಿಪನ್ನರಸಕಾದಿಕಥಾ


೨೨೨. ಪುನ ಪವಾರೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಪುನ ಪುಬ್ಬಕಿಚ್ಚಂ ಕತ್ವಾ ಞತ್ತಿಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಸಙ್ಘತ್ಥೇರತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ। ಸೇಸಂ ಉಪೋಸಥಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।


೨೨೮. ಆಗನ್ತುಕೇಹಿ ಆವಾಸಿಕಾನಂ ಅನುವತ್ತಿತಬ್ಬನ್ತಿ ‘‘ಅಜ್ಜ ಪವಾರಣಾ ಚಾತುದ್ದಸೀ’’ತಿ ಏತದೇವ ಪುಬ್ಬಕಿಚ್ಚಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ಪನ್ನರಸಿಕವಾರೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಆವಾಸಿಕೇಹಿ ನಿಸ್ಸೀಮಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಪವಾರೇತಬ್ಬನ್ತಿ
ಅಸ್ಸಾವಸಾನೇ ಅಯಂ ಪಾಳಿಮುತ್ತಕವಿನಿಚ್ಛಯೋ – ಸಚೇ ಪುರಿಮಿಕಾಯ ಪಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖೂ ವಸ್ಸಂ
ಉಪಗತಾ, ಪಚ್ಛಿಮಿಕಾಯಪಿ ಪಞ್ಚ, ಪುರಿಮೇಹಿ ಞತ್ತಿಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಪವಾರಿತೇ ಪಚ್ಛಿಮೇಹಿ ತೇಸಂ
ಸನ್ತಿಕೇ ಪಾರಿಸುದ್ಧಿಉಪೋಸಥೋ ಕಾತಬ್ಬೋ, ನ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಉಪೋಸಥಗ್ಗೇ ದ್ವೇ ಞತ್ತಿಯೋ
ಠಪೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇಪಿ ಪಚ್ಛಿಮಿಕಾಯ ಉಪಗತಾ ಚತ್ತಾರೋ ತಯೋ ದ್ವೇ ಏಕೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಏಸೇವ ನಯೋ।
ಅಥ ಪುರಿಮಿಕಾಯ ಚತ್ತಾರೋ ಪಚ್ಛಿಮಿಕಾಯಪಿ ಚತ್ತಾರೋ ತಯೋ ದ್ವೇ ಏಕೋ ವಾ ಏಸೇವ ನಯೋ।
ಅಥಾಪಿ ಪುರಿಮಿಕಾಯ ತಯೋ, ಪಚ್ಛಿಮಿಕಾಯಪಿ ತಯೋ ದ್ವೇ ವಾ, ಏಸೇವ ನಯೋ। ಇದಞ್ಹೇತ್ಥ
ಲಕ್ಖಣಂ – ಸಚೇ ಪುರಿಮಿಕಾಯ ಉಪಗತೇಹಿ ಪಚ್ಛಿಮಿಕಾಯ ಉಪಗತಾ ಥೋಕತರಾ ಚೇವ ಹೋನ್ತಿ ಸಮಸಮಾ ಚ, ಸಙ್ಘಪವಾರಣಾಯ ಗಣಂ ಪೂರೇನ್ತಿ, ಸಙ್ಘಪವಾರಣಾವಸೇನ ಞತ್ತಿ ಠಪೇತಬ್ಬಾತಿ।


ಸಚೇ ಪನ ಪುರಿಮಿಕಾಯ ತಯೋ, ಪಚ್ಛಿಮಿಕಾಯ ಏಕೋ ಹೋತಿ, ತೇನ
ಸದ್ಧಿಂ ತೇ ಚತ್ತಾರೋ ಹೋನ್ತಿ, ಚತುನ್ನಂ ಸಙ್ಘಞತ್ತಿಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಪವಾರೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ।
ಗಣಞತ್ತಿಯಾ ಪನ ಸೋ ಗಣಪೂರಕೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ಗಣವಸೇನ ಞತ್ತಿಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಪುರಿಮೇಹಿ
ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ। ಇತರೇನ ತೇಸಂ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಾರಿಸುದ್ಧಿಉಪೋಸಥೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಪುರಿಮಿಕಾಯ
ದ್ವೇ ಪಚ್ಛಿಮಿಕಾಯ ದ್ವೇ ವಾ ಏಕೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಏಸೇವ ನಯೋ। ಸಚೇ ಪುರಿಮಿಕಾಯ ಏಕೋ,
ಪಚ್ಛಿಮಿಕಾಯಪಿ ಏಕೋ ಹೋತಿ, ಏಕೇನ ಏಕಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ, ಏಕೇನ
ಪಾರಿಸುದ್ಧಿಉಪೋಸಥೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಪನ ಪುರಿಮವಸ್ಸೂಪಗತೇಹಿ ಪಚ್ಛಿಮವಸ್ಸೂಪಗತಾ ಏಕೇನಪಿ
ಅಧಿಕತರಾ ಹೋನ್ತಿ, ಪಠಮಂ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಂ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾ ಥೋಕತರೇಹಿ ತೇಸಂ ಸನ್ತಿಕೇ
ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ।


ಕತ್ತಿಕಚಾತುಮಾಸಿನಿಯಾ ಪವಾರಣಾಯ ಪನ ಸಚೇ ಪಠಮಂ ವಸ್ಸೂಪಗತೇಹಿ
ಮಹಾಪವಾರಣಾಯ ಪವಾರಿತೇಹಿ ಪಚ್ಛಾ ಉಪಗತಾ ಅಧಿಕತರಾ ವಾ ಸಮಸಮಾ ವಾ ಹೋನ್ತಿ,
ಪವಾರಣಾಞತ್ತಿಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ। ತೇಹಿ ಪವಾರಿತೇ ಪಚ್ಛಾ ಇತರೇಹಿ
ಪಾರಿಸುದ್ಧಿಉಪೋಸಥೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ಅಥ ಮಹಾಪವಾರಣಾಯ ಪವಾರಿತಾ ಬಹೂ ಭಿಕ್ಖೂ ಹೋನ್ತಿ,
ಪಚ್ಛಿಮವಸ್ಸೂಪಗತಾ ಥೋಕತರಾ ವಾ ಏಕೋ ವಾ, ಪಾತಿಮೋಕ್ಖೇ ಉದ್ದಿಟ್ಠೇ ಪಚ್ಛಾ ತೇಸಂ ಸನ್ತಿಕೇ ತೇನ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ।


೨೩೩. ನ ಚ ಭಿಕ್ಖವೇ ಅಪ್ಪವಾರಣಾಯ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ, ಅಞ್ಞತ್ರ ಸಙ್ಘಸಾಮಗ್ಗಿಯಾತಿ
ಏತ್ಥ ಕೋಸಮ್ಬಕಸಾಮಗ್ಗೀಸದಿಸಾವ ಸಾಮಗ್ಗೀ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ‘‘ಅಜ್ಜ ಪವಾರಣಾ ಸಾಮಗ್ಗೀ’’ತಿ
ಏವಞ್ಚೇತ್ಥ ಪುಬ್ಬಕಿಚ್ಚಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ಯೇ ಪನ ಕಿಸ್ಮಿಞ್ಚಿದೇವ ಅಪ್ಪಮತ್ತಕೇ ಪವಾರಣಂ
ಠಪೇತ್ವಾ ಸಮಗ್ಗಾ ಹೋನ್ತಿ, ತೇಹಿ ಪವಾರಣಾಯಮೇವ ಪವಾರಣಾ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಸಾಮಗ್ಗೀಪವಾರಣಂ
ಕರೋನ್ತೇಹಿ ಚ ಪಠಮಪವಾರಣಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಪಾಟಿಪದತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಯಾವ ಕತ್ತಿಕಚಾತುಮಾಸಿನೀ
ಪುಣ್ಣಮಾ, ಏತ್ಥನ್ತರೇ ಕಾತಬ್ಬಾ, ತತೋ ಪಚ್ಛಾ ವಾ ಪುರೇ ವಾ ನ ವಟ್ಟತಿ।


ದ್ವೇವಾಚಿಕಾದಿಪವಾರಣಾಕಥಾ


೨೩೪. ದ್ವೇವಾಚಿಕಂ ಪವಾರೇತುನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಞತ್ತಿಂ ಠಪೇನ್ತೇನಾಪಿ ‘‘ಯದಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ ಸಙ್ಘೋ ದ್ವೇವಾಚಿಕಂ ಪವಾರೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ, ಏಕವಾಚಿಕೇ ‘‘ಏಕವಾಚಿಕಂ ಪವಾರೇಯ್ಯಾ’’ತಿ, ಸಮಾನವಸ್ಸಿಕೇಪಿ ‘‘ಸಮಾನವಸ್ಸಿಕಂ ಪವಾರೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ, ಏತ್ಥ ಚ ಬಹೂಪಿ ಸಮಾನವಸ್ಸಾ ಏಕತೋ ಪವಾರೇತುಂ ಲಭನ್ತಿ।


ಪವಾರಣಾಠಪನಕಥಾ


೨೩೬. ಭಾಸಿತಾಯ ಲಪಿತಾಯ ಅಪರಿಯೋಸಿತಾಯಾತಿ
ಏತ್ಥ ಸಬ್ಬಸಙ್ಗಾಹಿಕಞ್ಚ ಪುಗ್ಗಲಿಕಞ್ಚಾತಿ ದುವಿಧಂ ಪವಾರಣಾಠಪನಂ। ತತ್ಥ
ಸಬ್ಬಸಙ್ಗಾಹಿಕೇ ‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ ಭನ್ತೇ ಸಙ್ಘೋ…ಪೇ॰… ಸಙ್ಘೋ ತೇವಾಚಿಕಂ ಪವಾರೇ’’ ಇತಿ
ಸುಕಾರತೋ ಯಾವ ರೇಕಾರೋ, ತಾವ ಭಾಸಿತಾ ಲಪಿತಾ ಅಪರಿಯೋಸಿತಾವ ಹೋತಿ ಪವಾರಣಾ। ಏತ್ಥನ್ತರೇ
ಏಕಪದೇಪಿ ಠಪೇನ್ತೇನ ಠಪಿತಾ ಹೋತಿ ಪವಾರಣಾ। ‘ಯ್ಯ’ಕಾರೇ ಪನ ಪತ್ತೇ ಪರಿಯೋಸಿತಾ ಹೋತಿ,
ತಸ್ಮಾ ತತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಠಪೇನ್ತೇನ ಠಪಿತಾಪಿ ಅಟ್ಠಪಿತಾ ಹೋತಿ। ಪುಗ್ಗಲಿಕಠಪನೇ ಪನ –
‘‘ಸಙ್ಘಂ ಭನ್ತೇ ಪವಾರೇಮಿ…ಪೇ॰… ತತಿಯಮ್ಪಿ ಭನ್ತೇ ಸಙ್ಘಂ ಪವಾರೇಮಿ ದಿಟ್ಠೇನ ವಾ…ಪೇ॰…
ಪಸ್ಸನ್ತೋ ಪಟೀ’’ತಿ ಸಙ್ಕಾರತೋ ಯಾವ ಅಯಂ ಸಬ್ಬಪಚ್ಛಿಮೋ ‘ಟಿ’ಕಾರೋ ತಾವ ಭಾಸಿತಾ ಲಪಿತಾ
ಅಪರಿಯೋಸಿತಾವ ಹೋತಿ ಪವಾರಣಾ, ಏತ್ಥನ್ತರೇ ಏಕಪದೇಪಿ ಠಪೇನ್ತೇನ ಠಪಿತಾ ಹೋತಿ ಪವಾರಣಾ,
‘‘ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಪನ ಪರಿಯೋಸಿತಾ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಏತಸ್ಮಿಂ
ಪದೇ ಪತ್ತೇ ಠಪಿತಾಪಿ ಅಟ್ಠಪಿತಾ ಹೋತಿ। ಏಸ ನಯೋ ದ್ವೇವಾಚಿಕಏಕವಾಚಿಕಸಮಾನವಸ್ಸಿಕಾಸುಪಿ।
ಏತಾಸುಪಿ ಹಿ ಟಿಕಾರಾವಸಾನಂಯೇವ ಠಪನಖೇತ್ತನ್ತಿ।


೨೩೭. ಅನುಯುಞ್ಜಿಯಮಾನೋತಿ ‘‘ಕಿಮ್ಹಿ ನಂ ಠಪೇಸೀ’’ತಿ ಪರತೋ ವುತ್ತನಯೇನ ಪುಚ್ಛಿಯಮಾನೋ। ಓಮದ್ದಿತ್ವಾತಿ ಏತಾನಿ ‘‘ಅಲಂ ಭಿಕ್ಖು ಮಾ ಭಣ್ಡನ’’ನ್ತಿಆದೀನಿ ವಚನಾನಿ ವತ್ವಾ, ವಚನೋಮದ್ದನಾ ಹಿ ಇಧ ಓಮದ್ದನಾತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ। ಅನುದ್ಧಂಸಿತಂ ಪಟಿಜಾನಾತೀತಿ ‘‘ಅಮೂಲಕೇನ ಪಾರಾಜಿಕೇನ ಅನುದ್ಧಂಸಿತೋ ಅಯಂ ಮಯಾ’’ತಿ ಏವಂ ಪಟಿಜಾನಾತಿ। ಯಥಾಧಮ್ಮನ್ತಿ ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸೇನ ಅನುದ್ಧಂಸನೇ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಂ; ಇತರೇಹಿ ದುಕ್ಕಟಂ। ನಾಸೇತ್ವಾತಿ ಲಿಙ್ಗನಾಸನಾಯ ನಾಸೇತ್ವಾ।


೨೩೮. ಸಾಸ್ಸ ಯಥಾಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಕತಾತಿ ಏತ್ತಕಮೇವ ವತ್ವಾ ಪವಾರೇಥಾತಿ ವತ್ತಬ್ಬಾ, ಅಸುಕಾ ನಾಮ ಆಪತ್ತೀತಿ ಇದಂ ಪನ ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ, ಏತಞ್ಹಿ ಕಲಹಸ್ಸ ಮುಖಂ ಹೋತಿ।


ವತ್ಥುಠಪನಾದಿಕಥಾ


೨೩೯. ಇದಂ ವತ್ಥು ಪಞ್ಞಾಯತಿ ನ ಪುಗ್ಗಲೋತಿ ಏತ್ಥ ಚೋರಾ ಕಿರ ಅರಞ್ಞವಿಹಾರೇ ಪೋಕ್ಖರಣಿತೋ ಮಚ್ಛೇ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಚಿತ್ವಾ ಖಾದಿತ್ವಾ ಅಗಮಂಸು। ಸೋ ತಂ ವಿಪ್ಪಕಾರಂ ದಿಸ್ವಾ ಆರಾಮೇ ವಾ ಕಿಞ್ಚಿ ಧುತ್ತೇನ ಕತಂ ವಿಪ್ಪಕಾರಂ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಇಮಿನಾ ಕಮ್ಮೇನ ಭವಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ಏವಮಾಹ। ವತ್ಥುಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಸಙ್ಘೋ ಪವಾರೇಯ್ಯಾತಿ ‘‘ಯದಾ ತಂ ಪುಗ್ಗಲಂ ಜಾನಿಸ್ಸಾಮ, ತದಾ ನಂ ಚೋದೇಸ್ಸಾಮ। ಇದಾನಿ ಪನ ಸಙ್ಘೋ ಪವಾರೇತೂ’’ತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ। ಇದಾನೇವ ನಂ ವದೇಹೀತಿ ಸಚೇ ಇಮಿನಾ
ವತ್ಥುನಾ ಕಞ್ಚಿ ಪುಗ್ಗಲಂ ಪರಿಸಙ್ಕಸಿ, ಇದಾನೇವ ನಂ ಅಪದಿಸಾಹೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸಚೇ
ಅಪದಿಸತಿ, ತಂ ಪುಗ್ಗಲಂ ಅನುವಿಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ; ನೋ ಚೇ ಅಪದಿಸತಿ,
ಉಪಪರಿಕ್ಖಿತ್ವಾ ಜಾನಿಸ್ಸಾಮಾತಿ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ।


ಅಯಂ ಪುಗ್ಗಲೋ ಪಞ್ಞಾಯತಿ ನ ವತ್ಥೂತಿ
ಏತ್ಥ ಏಕೋ ಭಿಕ್ಖು ಮಾಲಾಗನ್ಧವಿಲೇಪನೇಹಿ ಚೇತಿಯಂ ವಾ ಪೂಜೇಸಿ, ಅರಿಟ್ಠಂ ವಾ ಪಿವಿ,
ತಸ್ಸ ತದನುರೂಪೋ ಸರೀರಗನ್ಧೋ ಅಹೋಸಿ; ಸೋ ತಂ ಗನ್ಧಂ ಸನ್ಧಾಯ ‘‘ಇಮಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ
ಏವರೂಪೋ ಸರೀರಗನ್ಧೋ’’ತಿ ವತ್ಥುಂ ಪಕಾಸೇನ್ತೋ ಏವಮಾಹ। ಪುಗ್ಗಲಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಸಙ್ಘೋ ಪವಾರೇಯ್ಯಾತಿ ಏತಂ ಪುಗ್ಗಲಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಸಙ್ಘೋ ಪವಾರೇತು। ಇದಾನೇವ ನಂ ವದೇಹೀತಿ ಯಂ ತ್ವಂ ಪುಗ್ಗಲಂ ಠಪೇಸಿ, ತಸ್ಸ ಪುಗ್ಗಲಸ್ಸ ಇದಾನೇವ ದೋಸಂ ವದ। ಸಚೇ ಅಯಮಸ್ಸ ದೋಸೋತಿ ವದತಿ, ತಂ ಪುಗ್ಗಲಂ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ। ಅಥ ನಾಹಂ ಜಾನಾಮೀತಿ ವದತಿ, ಉಪಪರಿಕ್ಖಿತ್ವಾ ಜಾನಿಸ್ಸಾಮಾತಿ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ।


ಇದಂ ವತ್ಥು ಚ ಪುಗ್ಗಲೋ ಚ ಪಞ್ಞಾಯತೀತಿ
ಪುರಿಮನಯೇನೇವ ಚೋರೇಹಿ ಮಚ್ಛೇ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಚಿತ್ವಾ ಪರಿಭುತ್ತಟ್ಠಾನಞ್ಚ ಗನ್ಧಾದೀಹಿ
ನಹಾನಟ್ಠಾನಞ್ಚ ದಿಸ್ವಾ ‘‘ಪಬ್ಬಜಿತಸ್ಸ ಕಮ್ಮ’’ನ್ತಿ ಮಞ್ಞಮಾನೋ ಸೋ ಏವಮಾಹ। ಇದಾನೇವ ನಂ ವದೇಹೀತಿ ಇದಾನೇವ ತೇನ ವತ್ಥುನಾ ಪರಿಸಙ್ಕಿತಂ ಪುಗ್ಗಲಂ ವದೇಹಿ; ಇದಂ ಪನ ಉಭಯಮ್ಪಿ ದಿಸ್ವಾ ದಿಟ್ಠಕಾಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ವಿನಿಚ್ಛಿನಿತ್ವಾವ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ। ಕಲ್ಲಂ ವಚನಾಯಾತಿ ಕಲ್ಲಂ ಚೋದನಾಯ; ಚೋದೇತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕಸ್ಮಾ? ಪವಾರಣತೋ ಪುಬ್ಬೇ ಅವಿನಿಚ್ಛಿತತ್ತಾ ಪಚ್ಛಾ ಚ ದಿಸ್ವಾ ಚೋದಿತತ್ತಾತಿ। ಉಕ್ಕೋಟನಕಂ ಪಾಚಿತ್ತಿಯನ್ತಿ ಇದಞ್ಹಿ ಉಭಯಂ ಪುಬ್ಬೇ ಪವಾರಣಾಯ ದಿಸ್ವಾ ವಿನಿಚ್ಛಿನಿತ್ವಾವ ಭಿಕ್ಖೂ ಪವಾರೇನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪುನ ತಂ ಉಕ್ಕೋಟೇನ್ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿ।


ಭಣ್ಡನಕಾರಕವತ್ಥುಕಥಾ


೨೪೦. ದ್ವೇ ತಯೋ ಉಪೋಸಥೇ ಚಾತುದ್ದಸಿಕೇ ಕಾತುನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಚತುತ್ಥಪಞ್ಚಮಾ ದ್ವೇ, ತತಿಯೋ ಪನ ಪಕತಿಯಾಪಿ ಚತುದ್ದಸಿಕೋಯೇವಾತಿ। ತಸ್ಮಾ
ತತಿಯಚತುತ್ಥಾ ವಾ ತತಿಯಚತುತ್ಥಪಞ್ಚಮಾ ವಾ ದ್ವೇ ತಯೋ ಚಾತುದ್ದಸಿಕಾ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಅಥ
ಚತುತ್ಥೇ ಕತೇ ಸುಣನ್ತಿ, ಪಞ್ಚಮೋ ಚಾತುದ್ದಸಿಕೋ ಕಾತಬ್ಬೋ। ಏವಮ್ಪಿ ದ್ವೇ ಚಾತುದ್ದಸಿಕಾ
ಹೋನ್ತಿ। ಏವಂ ಕರೋನ್ತಾ ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾನಂ ತೇರಸೇ ವಾ ಚಾತುದ್ದಸೇ ವಾ ಇಮೇ
ಪನ್ನರಸೀಪವಾರಣಂ ಪವಾರೇಸ್ಸನ್ತಿ। ಏವಂ ಪವಾರೇನ್ತೇಹಿ ಚ ಬಹಿಸೀಮಾಯ ಸಾಮಣೇರೇ ಠಪೇತ್ವಾ
‘‘ತೇ ಆಗಚ್ಛನ್ತೀ’’ತಿ ಸುತ್ವಾ ಲಹುಂ ಲಹುಂ ಸನ್ನಿಪತಿತ್ವಾ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ। ಏತಮತ್ಥಂ
ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ತೇ ಚೇ ಭಿಕ್ಖವೇ…ಪೇ॰… ತಥಾ ಕರೋನ್ತೂ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।


ಅಸಂವಿಹಿತಾತಿ ಸಂವಿದಹನರಹಿತಾ ಆಗಮನಜಾನನತ್ಥಾಯ ಅಕತಸಂವಿದಹಿತಾ; ಅವಿಞ್ಞಾತಾವ ಹುತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇಸಂ ವಿಕ್ಖಿತ್ವಾತಿ ‘‘ಕಿಲನ್ತತ್ಥ ಮುಹುತ್ತಂ ವಿಸ್ಸಮಥಾ’’ತಿಆದಿನಾ ನಯೇನ ಸಮ್ಮೋಹಂ ಕತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ನೋ ಚೇ ಲಭೇಥಾತಿ ನೋ ಚೇ ಬಹಿಸೀಮಂ ಗನ್ತುಂ ಲಭೇಯ್ಯುಂ; ಭಣ್ಡನಕಾರಕಾನಂ ಸಾಮಣೇರೇಹಿ ಚ ದಹರಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಚ ನಿರನ್ತರಂ ಅನುಬದ್ಧಾವ ಹೋನ್ತಿ। ಆಗಮೇ ಜುಣ್ಹೇತಿ ಯಂ ಸನ್ಧಾಯ ಆಗಮೇ ಜುಣ್ಹೇ ಪವಾರೇಯ್ಯಾಮಾತಿ ಞತ್ತಿಂ ಠಪೇಸುಂ, ತಸ್ಮಿಂ ಆಗಮೇ ಜುಣ್ಹೇ ಕೋಮುದಿಯಾ ಚಾತುಮಾಸಿನಿಯಾ ಅಕಾಮಾ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ, ಅವಸ್ಸಂ ಪವಾರೇತಬ್ಬಂ, ನ ಹಿ ತಂ ಅತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪವಾರೇತುಂ ಲಬ್ಭತಿ। ತೇಹಿ ಚೇ ಭಿಕ್ಖವೇ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಪವಾರಿಯಮಾನೇತಿ ಏವಂ ಚಾತುಮಾಸಿನಿಯಾ ಪವಾರಿಯಮಾನೇ।


ಪವಾರಣಾಸಙ್ಗಹಕಥಾ


೨೪೧. ಅಞ್ಞತರೋ ಫಾಸುವಿಹಾರೋತಿ ತರುಣಸಮಥೋ ವಾ ತರುಣವಿಪಸ್ಸನಾ ವಾ। ಪರಿಬಾಹಿರಾ ಭವಿಸ್ಸಾಮಾತಿ ಅನಿಬದ್ಧರತ್ತಿಟ್ಠಾನದಿವಾಟ್ಠಾನಾದಿಭಾವೇನ ಭಾವನಾನುಯೋಗಂ ಸಮ್ಪಾದೇತುಂ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತಾ ಬಾಹಿರಾ ಭವಿಸ್ಸಾಮ। ಸಬ್ಬೇಹೇವ ಏಕಜ್ಝಂ ಸನ್ನಿಪತಿತಬ್ಬನ್ತಿ
ಇಮಿನಾ ಛನ್ದದಾನಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ। ಭಿನ್ನಸ್ಸ ಹಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಸಮಗ್ಗಕರಣಕಾಲೇ
ತಿಣವತ್ಥಾರಕಸಮಥೇ ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ ಪವಾರಣಾಸಙ್ಗಹೇತಿ ಇಮೇಸು ತೀಸು ಠಾನೇಸು ಛನ್ದಂ ದಾತುಂ ನ
ವಟ್ಟತಿ। ಪವಾರಣಾಸಙ್ಗಹೋ ನಾಮಾಯಂ ವಿಸ್ಸಟ್ಠಕಮ್ಮಟ್ಠಾನಾನಂ ಥಾಮಗತಸಮಥವಿಪಸ್ಸನಾನಂ
ಸೋತಾಪನ್ನಾದೀನಞ್ಚ ನ ದಾತಬ್ಬೋ। ತರುಣಸಮಥವಿಪಸ್ಸನಾಲಾಭಿನೋ ಪನ ಸಬ್ಬೇ ವಾ ಹೋನ್ತು,
ಉಪಡ್ಢಾ ವಾ, ಏಕಪುಗ್ಗಲೋ ವಾ ಏಕಸ್ಸಪಿ ವಸೇನ ದಾತಬ್ಬೋಯೇವ। ದಿನ್ನೇ ಪವಾರಣಾಸಙ್ಗಹೇ
ಅನ್ತೋವಸ್ಸೇ ಪರಿಹಾರೋವ ಹೋತಿ, ಆಗನ್ತುಕಾ ತೇಸಂ ಸೇನಾಸನಂ ಗಹೇತುಂ ನ ಲಭನ್ತಿ। ತೇಹಿಪಿ
ಛಿನ್ನವಸ್ಸೇಹಿ ನ ಭವಿತಬ್ಬಂ, ಪವಾರೇತ್ವಾ ಪನ ಅನ್ತರಾಪಿ ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕಮಿತುಂ
ಲಭನ್ತೀತಿ ದಸ್ಸನತ್ಥಂ ‘‘ತೇಹಿ ಚೇ ಭಿಕ್ಖವೇ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।


ಪವಾರಣಾಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೨. ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೩. ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೪. ಪಾಚಿತ್ತಿಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೫. ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ೧. ಮಹಾಖನ್ಧಕೋ
೨. ಉಪೋಸಥಕ್ಖನ್ಧಕೋ

೩. ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕಕ್ಖನ್ಧಕಂ
೪. ಪವಾರಣಾಕ್ಖನ್ಧಕಂ
೫. ಚಮ್ಮಕ್ಖನ್ಧಕಂ


೫. ಚಮ್ಮಕ್ಖನ್ಧಕಂ


ಸೋಣಕೋಳಿವಿಸವತ್ಥುಕಥಾ


೨೪೨. ಚಮ್ಮಕ್ಖನ್ಧಕೇ ಇಸ್ಸರಿಯಾಧಿಪಚ್ಚನ್ತಿ ಇಸ್ಸರಭಾವೇನ ಚ ಅಧಿಪತಿಭಾವೇನ ಚ ಸಮನ್ನಾಗತಂ। ರಜ್ಜನ್ತಿ ರಾಜಭಾವಂ, ರಞ್ಞಾ ಕತ್ತಬ್ಬಕಿಚ್ಚಂ ವಾ। ಸೋಣೋ ನಾಮ ಕೋಳಿವಿಸೋತಿ ಏತ್ಥ ಸೋಣೋತಿ ತಸ್ಸ ನಾಮಂ; ಕೋಳಿವಿಸೋತಿ ಗೋತ್ತಂ। ಪಾದತಲೇಸು ಲೋಮಾನೀತಿ
ರತ್ತೇಸು ಪಾದತಲೇಸು ಸುಖುಮಾನಿ ಅಞ್ಜನವಣ್ಣಾನಿ ಕಮ್ಮಚಿತ್ತೀಕತಾನಿ ಲೋಮಾನಿ ಜಾತಾನಿ
ಹೋನ್ತಿ। ಸೋ ಕಿರ ಪುಬ್ಬೇ ಅಸೀತಿಸಹಸ್ಸಾನಂ ಪುರಿಸಾನಂ ಜೇಟ್ಠಪುರಿಸೋ ಹುತ್ವಾ ತೇಹಿ
ಸದ್ಧಿಂ ಪಚ್ಚೇಕಬುದ್ಧಸ್ಸ ವಸನಟ್ಠಾನೇ ಪಣ್ಣಸಾಲಂ ಕತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಸಸ್ಸಿರಿಕಂ
ಉಣ್ಣಪಾವಾರಕಂ ಪಚ್ಚೇಕಬುದ್ಧಸ್ಸ ಪಾದೇಹಿ ಅಕ್ಕಮನಟ್ಠಾನೇ ಪಾದಪುಞ್ಛನಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಠಪೇಸಿ।
ತೇಮಾಸಂ ಪನ ಸಬ್ಬೇವ ಪಚ್ಚೇಕಬುದ್ಧಂ ಉಪಟ್ಠಹಿಂಸು। ಅಯಂ ತಸ್ಸ ಚ ತೇಸಞ್ಚ ಅಸೀತಿಯಾ
ಗಾಮಿಕಸಹಸ್ಸಾನಂ ಪುಬ್ಬಯೋಗೋ।


ಅಸೀತಿಗಾಮಿಕಸಹಸ್ಸಾನೀತಿ ತೇಸು ಗಾಮೇಸು ವಸನ್ತಾನಂ ಕುಲಪುತ್ತಾನಂ ಅಸೀತಿಸಹಸ್ಸಾನಿ। ಕೇನಚಿದೇವ ಕರಣೀಯೇನಾತಿ
ಕೇನಚಿ ಕರಣೀಯೇನ ವಿಯ; ನ ಪನಸ್ಸ ಕಿಞ್ಚಿ ಕರಣೀಯಂ ಅತ್ಥಿ ಅಞ್ಞತ್ರ ತಸ್ಸ ದಸ್ಸನಾ।
ರಾಜಾ ಕಿರ ತಾನಿಪಿ ಅಸೀತಿಕುಲಪುತ್ತಸಹಸ್ಸಾನಿ ಸನ್ನಿಪಾತಾಪೇನ್ತೋ ‘‘ಏವಂ ಅಪರಿಸಙ್ಕನ್ತೋ
ಸೋಣೋ ಆಗಮಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ಸನ್ನಿಪಾತಾಪೇಸಿ। ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಿಕೇ ಅತ್ಥೇತಿ ‘‘ಕಸಿವಣಿಜ್ಜಾದೀನಿ ಧಮ್ಮೇನ ಕತ್ತಬ್ಬಾನಿ, ಮಾತಾಪಿತರೋ ಧಮ್ಮೇನ ಪೋಸಿತಬ್ಬಾ’’ತಿ ಏವಮಾದಿನಾ ನಯೇನ ಇಧಲೋಕಹಿತೇ ಅತ್ಥೇ ಅನುಸಾಸಿತ್ವಾ। ಸೋ ನೋ ಭಗವಾತಿ ಸೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಭಗವಾ ತುಮ್ಹೇ ಸಮ್ಪರಾಯಿಕೇ ಅತ್ಥೇ ಅನುಸಾಸಿಸ್ಸತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।


ಭಗವನ್ತಂ ಪಟಿವೇದೇಮೀತಿ ಭಗವನ್ತಂ ಜಾನಾಪೇಮಿ। ಪಾಟಿಕಾಯ ನಿಮುಜ್ಜಿತ್ವಾತಿ ಸೋಪಾನಸ್ಸ ಹೇಟ್ಠಾ ಅಡ್ಢಚನ್ದಪಾಸಾಣೇ ನಿಮುಜ್ಜಿತ್ವಾ। ಯಸ್ಸ ದಾನಿ ಭನ್ತೇ ಭಗವಾ ಕಾಲಂ ಮಞ್ಞತೀತಿ ಯಸ್ಸ ತೇಸಂ ಹಿತಕಿರಿಯತ್ಥಸ್ಸ ಭಗವಾ ಕಾಲಂ ಜಾನಾತಿ। ವಿಹಾರಪಚ್ಛಾಯಾಯನ್ತಿ ವಿಹಾರಪಚ್ಚನ್ತೇ ಛಾಯಾಯಂ। ಸಮನ್ನಾಹರನ್ತೀತಿ ಪಸಾದವಸೇನ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಮನಸಿ ಕರೋನ್ತಿ। ಭಿಯ್ಯೋಸೋಮತ್ತಾಯಾತಿ ಭಿಯ್ಯೋಸೋಮತ್ತಾಯ ಪುನ ವಿಸಿಟ್ಠತರಂ ದಸ್ಸೇಹೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅನ್ತರಧಾಯತೀತಿ ಅದಸ್ಸನಂ ಹೋತಿ।


ಸೋಣಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾ


೨೪೩. ಲೋಹಿತೇನ ಫುಟೋ ಹೋತೀತಿ ಲೋಹಿತೇನ ಮಕ್ಖಿತೋ ಹೋತಿ। ಗವಾಘಾತನನ್ತಿ ಯತ್ಥ ಗಾವೋ ಹಞ್ಞನ್ತಿ, ತಾದಿಸೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಕುಸಲೋ ನಾಮ ವೀಣಾಯ ವಾದನಕುಸಲೋ। ವೀಣಾಯ ತನ್ತಿಸ್ಸರೇತಿ ವೀಣಾಯ ತನ್ತಿಯಾ ಸರೇ। ಅಚ್ಚಾಯತಾತಿ ಅತಿಆಯತಾ ಖರಮುಚ್ಛಿತಾ। ಸರವತೀತಿ ಸರಸಮ್ಪನ್ನಾ। ಕಮ್ಮಞ್ಞಾತಿ ಕಮ್ಮಕ್ಖಮಾ। ಅತಿಸಿಥಿಲಾತಿ ಮನ್ದಮುಚ್ಛನಾ। ಸಮೇ ಗುಣೇ ಪತಿಟ್ಠಿತಾತಿ ಮಜ್ಝಿಮೇ ಸರೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಮುಚ್ಛಿತಾ। ವೀರಿಯಸಮತಂ ಅಧಿಟ್ಠಹಾತಿ ವೀರಿಯಸಮ್ಪಯುತ್ತಸಮತಂ ಅಧಿಟ್ಠಾಹಿ, ವೀರಿಯಂ ಸಮಥೇನ ಯೋಜೇಹೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಞ್ಚ ಸಮತಂ ಪಟಿವಿಜ್ಝಾತಿ
ಸದ್ಧಾದೀನಂ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಂ ಸಮತಂ ಸಮಭಾವಂ। ತತ್ಥ ಸದ್ಧಂ ಪಞ್ಞಾಯ, ಪಞ್ಞಞ್ಚ ಸದ್ಧಾಯ,
ವೀರಿಯಂ ಸಮಾಧಿನಾ, ಸಮಾಧಿಞ್ಚ ವೀರಿಯೇನ ಯೋಜಯಮಾನೋ ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಂ ಸಮತಂ ಪಟಿವಿಜ್ಝ। ತತ್ಥ ಚ ನಿಮಿತ್ತಂ ಗಣ್ಹಾಹೀತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಥೇ ಸತಿ, ಯೇನ ಆದಾಸೇ ಮುಖಬಿಮ್ಬೇನೇವ ನಿಮಿತ್ತೇನ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ , ತಂ ಸಮಥನಿಮಿತ್ತಂ ವಿಪಸ್ಸನಾನಿಮಿತ್ತಂ ಮಗ್ಗನಿಮಿತ್ತಂ ಫಲನಿಮಿತ್ತಞ್ಚ ಗಣ್ಹಾಹಿ, ನಿಬ್ಬತ್ತೇಹೀತಿ ಅತ್ಥೋ।


೨೪೪. ಅಞ್ಞಂ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯನ್ತಿ ಅರಹಾ ಅಹನ್ತಿ ಜಾನಾಪೇಯ್ಯಂ। ಛ ಠಾನಾನೀತಿ ಛ ಕಾರಣಾನಿ। ಅಧಿಮುತ್ತೋ ಹೋತೀತಿ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿತ್ವಾ ಪಚ್ಚಕ್ಖಂ ಕತ್ವಾ ಠಿತೋ ಹೋತಿ। ನೇಕ್ಖಮ್ಮಾಧಿಮುತ್ತೋತಿಆದಿ ಸಬ್ಬಂ ಅರಹತ್ತವಸೇನ ವುತ್ತಂ। ಅರಹತ್ತಞ್ಹಿ ಸಬ್ಬಕಿಲೇಸೇಹಿ ನಿಕ್ಖನ್ತತ್ತಾ ನೇಕ್ಖಮ್ಮಂ, ತೇಹೇವ ಪವಿವಿತ್ತತ್ತಾ ಪವಿವೇಕೋ, ಬ್ಯಾಪಜ್ಜಾಭಾವತೋ ಅಬ್ಯಾಪಜ್ಜಂ, ಉಪಾದಾನಸ್ಸ ಖಯನ್ತೇ ಉಪ್ಪನ್ನತ್ತಾ ಉಪಾದಾನಕ್ಖಯೋ, ತಣ್ಹಾಕ್ಖಯನ್ತೇ ಉಪ್ಪನ್ನತ್ತಾ ತಣ್ಹಕ್ಖಯೋ, ಸಮ್ಮೋಹಾಭಾವತೋ ಅಸಮ್ಮೋಹೋತಿ ಚ ವುಚ್ಚತಿ।


ಕೇವಲಂ ಸದ್ಧಾಮತ್ತಕನ್ತಿ ಪಟಿವೇಧರಹಿತಂ ಕೇವಲಂ ಪಟಿವೇಧಪಞ್ಞಾಯ ಅಸಮ್ಮಿಸ್ಸಂ ಸದ್ಧಾಮತ್ತಕಂ। ಪಟಿಚಯನ್ತಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಕರಣೇನ ವುಡ್ಢಿಂ। ವೀತರಾಗತ್ತಾತಿ
ಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿವೇಧೇನ ರಾಗಸ್ಸ ವಿಗತತ್ತಾಯೇವ ನೇಕ್ಖಮ್ಮಸಙ್ಖಾತಂ ಅರಹತ್ತಂ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿತ್ವಾ
ಠಿತೋ ಹೋತಿ। ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿವಿಹಾರೇನೇವ ವಿಹರತಿ, ತನ್ನಿನ್ನಮಾನಸೋಯೇವ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
ಸೇಸಪದೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ।


ಲಾಭಸಕ್ಕಾರಸಿಲೋಕನ್ತಿ ಚತುಪಚ್ಚಯಲಾಭಞ್ಚ ತೇಸಂಯೇವ ಸುಕತಭಾವಞ್ಚ ವಣ್ಣಭಣನಞ್ಚ। ನಿಕಾಮಯಮಾನೋತಿ ಇಚ್ಛಮಾನೋ ಪತ್ಥಯಮಾನೋ। ಪವಿವೇಕಾಧಿಮುತ್ತೋತಿ ವಿವೇಕೇ ಅಧಿಮುತ್ತೋ ಅಹನ್ತಿ ಏವಂ ಅರಹತ್ತಂ ಬ್ಯಾಕರೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।


ಸೀಲಬ್ಬತಪರಾಮಾಸನ್ತಿ ಸೀಲಞ್ಚ ವತಞ್ಚ ಪರಾಮಸಿತ್ವಾ ಗಹಿತಗಹಣಮತ್ತಂ। ಸಾರತೋ ಪಚ್ಚಾಗಚ್ಛನ್ತೋತಿ ಸಾರಭಾವೇನ ಜಾನನ್ತೋ। ಅಬ್ಯಾಪಜ್ಜಾಧಿಮುತ್ತೋತಿ ಅಬ್ಯಾಪಜ್ಜಂ ಅರಹತ್ತಂ ಬ್ಯಾಕರೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಇಮಿನಾವ ನಯೇನ ಸಬ್ಬವಾರೇಸು ಅತ್ಥೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।


ಭುಸಾತಿ ಬಲವನ್ತೋ। ನೇವಸ್ಸ ಚಿತ್ತಂ ಪರಿಯಾದಿಯನ್ತೀತಿ ಏತಸ್ಸ ಖೀಣಾಸವಸ್ಸ ಚಿತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಠಾತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ। ಅಮಿಸ್ಸೀಕತನ್ತಿ ಅಮಿಸ್ಸಕತಂ। ಕಿಲೇಸಾಹಿ ಆರಮ್ಮಣೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಚಿತ್ತಂ ಮಿಸ್ಸಂ ಕರೋನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಅಭಾವಾ ಅಮಿಸ್ಸೀಕತಂ। ಠಿತನ್ತಿ ಪತಿಟ್ಠಿತಂ। ಆನೇಞ್ಜಪ್ಪತ್ತನ್ತಿ ಅಚಲನಪ್ಪತ್ತಂ। ವಯಞ್ಚಸ್ಸಾನುಪಸ್ಸತೀತಿ ತಸ್ಸ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಉಪ್ಪಾದಮ್ಪಿ ವಯಮ್ಪಿ ಪಸ್ಸತಿ।


ನೇಕ್ಖಮ್ಮಂ ಅಧಿಮುತ್ತಸ್ಸಾತಿ ಅರಹತ್ತಂ ಪಟಿವಿಜ್ಝಿತ್ವಾ ಠಿತಸ್ಸ। ಸೇಸಪದೇಹಿಪಿ ಅರಹತ್ತಮೇವ ಕಥಿತಂ। ಉಪಾದಾನಕ್ಖಯಸ್ಸಾತಿ ಉಪಯೋಗತ್ಥೇ ಸಾಮಿವಚನಂ। ಅಸಮ್ಮೋಹಞ್ಚ ಚೇತಸೋತಿ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಚ ಅಸಮ್ಮೋಹಂ ಅಧಿಮುತ್ತಸ್ಸ। ದಿಸ್ವಾ ಆಯತನುಪ್ಪಾದನ್ತಿ ಆಯತನಾನಂ ಉಪ್ಪಾದಞ್ಚ ವಯಞ್ಚ ದಿಸ್ವಾ। ಸಮ್ಮಾ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚತೀತಿ ಸಮ್ಮಾ ಹೇತುನಾ ನಯೇನ ಇಮಾಯ ವಿಪಸ್ಸನಾಯ ಪಟಿಪತ್ತಿಯಾ ಫಲಸಮಾಪತ್ತಿವಸೇನ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚತಿ, ನಿಬ್ಬಾನಾರಮ್ಮಣೇ ಅಧಿಮುಚ್ಚತಿ। ಸನ್ತಚಿತ್ತಸ್ಸಾತಿ ನಿಬ್ಬುತಚಿತ್ತಸ್ಸ। ತಾದಿನೋತಿ ಇಟ್ಠಾನಿಟ್ಠೇ ಅನುನಯಪಟಿಘೇಹಿ ಅಕಮ್ಪಿಯತ್ತಾ ತಾದೀ, ತಸ್ಸ ತಾದಿನೋ।


ದಿಗುಣಾದಿಉಪಾಹನಪಟಿಕ್ಖೇಪಕಥಾ


೨೪೫. ಅಞ್ಞಂ ಬ್ಯಾಕರೋನ್ತೀತಿ ಅರಹತ್ತಂ ಬ್ಯಾಕರೋನ್ತಿ। ಅತ್ಥೋ ಚ ವುತ್ತೋತಿ ಯೇನ ಅರಹಾತಿ ಞಾಯತಿ, ಸೋ ಅತ್ಥೋ ವುತ್ತೋ। ಸುತ್ತತ್ಥೋ ಪನ ಸುತ್ತವಣ್ಣನತೋಯೇವ ಗಹೇತಬ್ಬೋ। ಅತ್ತಾ ಚ ಅನುಪನೀತೋತಿ ಅಹಂ ಅರಹಾತಿ ಏವಂ ಬ್ಯಞ್ಜನವಸೇನ ಅತ್ತಾ ನ ಉಪನೀತೋ। ಅಥ ಚ ಪನಿಧೇಕಚ್ಚೇ ಮೋಘಪುರಿಸಾತಿ ಅಞ್ಞೇ ಪನ ತುಚ್ಛಪುರಿಸಾ ಹಸಮಾನಾ ವಿಯ ಅಸನ್ತಮೇವ ಅಞ್ಞಂ ವಚನಮತ್ತೇನ ಸನ್ತಂ ಕತ್ವಾ ಬ್ಯಾಕರೋನ್ತಿ। ಏಕಪಲಾಸಿಕನ್ತಿ ಏಕಪಟಲಂ ಅಸೀತಿಸಕಟವಾಹೇತಿ ಏತ್ಥ ದ್ವೇ ಸಕಟಭಾರಾ ಏಕೋ ವಾಹೋತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಸತ್ತಹತ್ಥಿಕಞ್ಚ ಅನೀಕನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಛ ಹತ್ಥಿನಿಯೋ ಏಕೋ ಚ ಹತ್ಥೀತಿ ಇದಮೇಕಂ ಅನೀಕಂ। ಈದಿಸಾನಿ ಸತ್ತ ಅನೀಕಾನಿ ಸತ್ತಹತ್ಥಿಕಂ ಅನೀಕಂ ನಾಮ। ದಿಗುಣಾತಿ ದ್ವಿಪಟಲಾ। ತಿಗುಣಾತಿ ತಿಪಟಲಾ। ಗಣಙ್ಗುಣೂಪಾಹನಾತಿ ಚತುಪಟಲತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ವುಚ್ಚತಿ।


ಸಬ್ಬನೀಲಿಕಾದಿಪಟಿಕ್ಖೇಪಕಥಾ


೨೪೬. ಸಬ್ಬನೀಲಿಕಾತಿ ಸಬ್ಬಾವ ನೀಲಿಕಾ। ಏಸ ನಯೋ ಸಬ್ಬಪೀತಿಕಾದೀಸುಪಿ। ತತ್ಥ ಚ ನೀಲಿಕಾ ಉಮಾಪುಪ್ಫವಣ್ಣಾ ಹೋತಿ, ಪೀತಿಕಾ ಕಣಿಕಾರಪುಪ್ಫವಣ್ಣಾ, ಲೋಹಿತಿಕಾ ಜಯಸುಮನಪುಪ್ಫವಣ್ಣಾ ,
ಮಞ್ಜಿಟ್ಠಿಕಾ ಮಞ್ಜಿಟ್ಠವಣ್ಣಾ ಏವ, ಕಣ್ಹಾ ಅದ್ದಾರಿಟ್ಠಕವಣ್ಣಾ, ಮಹಾರಙ್ಗರತ್ತಾ
ಸತಪದಿಪಿಟ್ಠಿವಣ್ಣಾ, ಮಹಾನಾಮರತ್ತಾ ಸಮ್ಭಿನ್ನವಣ್ಣಾ ಹೋತಿ ಪಣ್ಡುಪಲಾಸವಣ್ಣಾ।
ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ ‘‘ಪದುಮಪುಪ್ಫವಣ್ಣಾ’’ತಿ ವುತ್ತಾ। ಏತಾಸು
ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಲಭಿತ್ವಾ ರಜನಂ ಚೋಳಕೇನ ಪುಞ್ಛಿತ್ವಾ ವಣ್ಣಂ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾ ಧಾರೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
ಅಪ್ಪಮತ್ತಕೇಪಿ ಭಿನ್ನೇ ವಟ್ಟತಿಯೇವ।


ನೀಲಕವದ್ಧಿಕಾತಿ ಯಾಸಂ ವದ್ಧಾಯೇವ ನೀಲಾ। ಏಸೇವ ನಯೋ ಸಬ್ಬತ್ಥ। ಏತಾಪಿ ವಣ್ಣಭೇದಂ ಕತ್ವಾ ಧಾರೇತಬ್ಬಾ। ಖಲ್ಲಕಬದ್ಧಾತಿ ಪಣ್ಹಿಪಿಧಾನತ್ಥಂ ತಲೇ ಖಲ್ಲಕಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಕತಾ। ಪುಟಬದ್ಧಾತಿ ಯೋನಕಉಪಾಹನಾ ವುಚ್ಚತಿ, ಯಾ ಯಾವಜಙ್ಘತೋ ಸಬ್ಬಪಾದಂ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತಿ। ಪಾಲಿಗುಣ್ಠಿಮಾತಿ ಪಲಿಗುಣ್ಠಿತ್ವಾ ಕತಾ; ಯಾ ಉಪರಿ ಪಾದಮತ್ತಮೇವ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತಿ, ನ ಜಙ್ಘಂ। ತೂಲಪುಣ್ಣಿಕಾತಿ ತೂಲಪಿಚುನಾ ಪೂರೇತ್ವಾ ಕತಾ। ತಿತ್ತಿರಪತ್ತಿಕಾತಿ ತಿತ್ತಿರಪತ್ತಸದಿಸಾ ವಿಚಿತ್ತಬದ್ಧಾ। ಮೇಣ್ಡವಿಸಾಣವದ್ಧಿಕಾತಿ ಕಣ್ಣಿಕಟ್ಠಾನೇ ಮೇಣ್ಡಕಸಿಙ್ಗಸಣ್ಠಾನೇ ವದ್ಧೇ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಕತಾ। ಅಜವಿಸಾಣವದ್ಧಿಕಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ವಿಚ್ಛಿಕಾಳಿಕಾಪಿ ತತ್ಥೇವ ವಿಚ್ಛಿಕನಙ್ಗುಟ್ಠಸಣ್ಠಾನೇ ವದ್ಧೇ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಕತಾ। ಮೋರಪಿಞ್ಛಪರಿಸಿಬ್ಬಿತಾತಿ ತಲೇಸು ವಾ ವದ್ಧೇಸು ವಾ ಮೋರಪಿಞ್ಛೇಹಿ ಸುತ್ತಕಸದಿಸೇಹಿ ಪರಿಸಿಬ್ಬಿತಾ। ಚಿತ್ರಾತಿ
ವಿಚಿತ್ರಾ; ಏತಾಸು ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಲಭಿತ್ವಾ, ಸಚೇ ತಾನಿ ಖಲ್ಲಕಾದೀನಿ ಅಪನೇತ್ವಾ ಸಕ್ಕಾ
ಹೋನ್ತಿ ವಳಞ್ಜಿತುಂ, ವಳಞ್ಜೇತಬ್ಬಾ। ತೇಸು ಪನ ಸತಿ ವಳಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ ದುಕ್ಕಟಂ। ಸೀಹಚಮ್ಮಪರಿಕ್ಖಟಾ ನಾಮ ಪರಿಯನ್ತೇಸು ಚೀವರೇ ಅನುವಾತಂ ವಿಯ ಸೀಹಚಮ್ಮಂ ಯೋಜೇತ್ವಾ ಕತಾ। ಲೂವಕಚಮ್ಮಪರಿಕ್ಖಟಾತಿ ಪಕ್ಖಿಬಿಳಾಲಚಮ್ಮಪರಿಕ್ಖಟಾ । ಏತಾಸುಪಿ ಯಾ ಕಾಚಿ ಲಭಿತ್ವಾ ತಂ ಚಮ್ಮಂ ಅಪನೇತ್ವಾ ಧಾರೇತಬ್ಬಾ।


೨೪೭. ಓಮುಕ್ಕನ್ತಿ ಪಟಿಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಅಪನೀತಂ। ನವಾತಿ ಅಪರಿಭುತ್ತಾ।


ಅಜ್ಝಾರಾಮೇಉಪಾಹನಪಟಿಕ್ಖೇಪಕಥಾ


೨೪೮. ಅಭಿಜೀವನಿಕಸ್ಸಾತಿ ಯೇನ ಸಿಪ್ಪೇನ ಅಭಿಜೀವನ್ತಿ, ಜೀವಿಕಂ ಕಪ್ಪೇನ್ತಿ, ತಸ್ಸ ಕಾರಣಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಇಧ ಖೋ ತಂ ಭಿಕ್ಖವೇತಿ ಏತ್ಥ ತನ್ತಿ ನಿಪಾತಮತ್ತಂ, ಇಧ ಖೋ ಭಿಕ್ಖವೇ ಸೋಭೇಯ್ಯಾಥಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯಂ ತುಮ್ಹೇತಿ ಯೇ ತುಮ್ಹೇ। ಅಥ ವಾ ಯದಿ ತುಮ್ಹೇತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಯದಿಸದ್ದಸ್ಸ ಹಿ ಅತ್ಥೇ ಅಯಂ ನಿಪಾತೋ। ಆಚರಿಯೇಸೂತಿಆದಿಮ್ಹಿ
ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಚರಿಯೋ, ಉಪಸಮ್ಪದಾಚರಿಯೋ, ನಿಸ್ಸಯಾಚಾರಿಯೋ, ಉದ್ದೇಸಾಚರಿಯೋತಿ ಇಮೇ
ಚತ್ತಾರೋಪಿ ಇಧ ಆಚರಿಯಾ ಏವ। ಅವಸ್ಸಿಕಸ್ಸ ಛಬ್ಬಸ್ಸೋ ಆಚರಿಯಮತ್ತೋ। ಸೋ ಹಿ
ಚತುವಸ್ಸಕಾಲೇ ತಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ವಚ್ಛತಿ; ಏವಂ ಏಕವಸ್ಸಸ್ಸ ಸತ್ತವಸ್ಸೋ, ದುವಸ್ಸಸ್ಸ
ಅಟ್ಠವಸ್ಸೋ, ತಿವಸ್ಸಸ್ಸ ನವವಸ್ಸೋ, ಚತುವಸ್ಸಸ್ಸ ದಸವಸ್ಸೋ। ಇಮೇಪಿ ಆಚರಿಯಮತ್ತಾ ಏವ
ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಸನ್ದಿಟ್ಠಸಮ್ಭತ್ತಾ ಪನ ಸಹಾಯಭಿಕ್ಖೂ, ಯೇ ವಾ ಪನ ಕೇಚಿ ದಸಹಿ ವಸ್ಸೇಹಿ
ಮಹನ್ತತರಾ ತೇ ಸಬ್ಬೇಪಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಮತ್ತಾ ನಾಮ। ಏತ್ತಕೇಸು ಭಿಕ್ಖೂಸು ಅನುಪಾಹನೇಸು
ಚಙ್ಕಮನ್ತೇಸು ಸಉಪಾಹನಸ್ಸ ಚಙ್ಕಮತೋ ಆಪತ್ತಿ।


೨೪೯. ಪಾದಖೀಲಾಬಾಧೋ ನಾಮ ಪಾದತೋ ಖೀಲಸದಿಸಂ ಮಂಸಂ ನಿಕ್ಖನ್ತಂ ಹೋತಿ।


೨೫೧. ತಿಣಪಾದುಕಾತಿ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ತಿಣೇನ ಕತಪಾದುಕಾ। ಹಿನ್ತಾಲಪಾದುಕಾತಿ ಖಜ್ಜೂರೀಪತ್ತೇಹಿ ಕತಪಾದುಕಾ; ಹಿನ್ತಾಲಪತ್ತೇಹಿಪಿ ನ ವಟ್ಟತಿಯೇವ। ಕಮಲಪಾದುಕಾತಿ ಕಮಲತಿಣಂ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ, ತೇನ ಕತಪಾದುಕಾ; ಉಸೀರಪಾದುಕಾತಿಪಿ ವದನ್ತಿ। ಕಮ್ಬಲಪಾದುಕಾತಿ ಉಣ್ಣಾಹಿ ಕತಪಾದುಕಾ। ಅಸಙ್ಕಮನೀಯಾತಿ ಭೂಮಿಯಂ ಸುಪ್ಪತಿಟ್ಠಿತಾ ನಿಚ್ಚಲಾ ಅಸಂಹಾರಿಯಾ।


೨೫೨. ಅಙ್ಗಜಾತಂ ಛುಪನ್ತೀತಿ ಅಙ್ಗಜಾತೇನೇವ ಅಙ್ಗಜಾತಂ ಛುಪನ್ತಿ। ಓಗಾಹೇತ್ವಾ ಮಾರೇನ್ತೀತಿ ಅನ್ತೋ ಉದಕೇ ದಳ್ಹಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಮಾರೇನ್ತಿ।


ಯಾನಾದಿಪಟಿಕ್ಖೇಪಕಥಾ


೨೫೩. ಇತ್ಥಿಯುತ್ತೇನಾತಿ ಧೇನುಯುತ್ತೇನ। ಪುರಿಸನ್ತರೇನಾತಿ ಪುರಿಸಸಾರಥಿನಾ। ಪುರಿಸಯುತ್ತೇನಾತಿ ಗೋಣಯುತ್ತೇನ। ಇತ್ಥನ್ತರೇನಾತಿ ಇತ್ಥಿಸಾರಥಿನಾ। ಗಙ್ಗಾಮಹಿಯಾಯಾತಿ ಗಙ್ಗಾಮಹಕೀಳಿಕಾಯ। ಪುರಿಸಯುತ್ತಂ ಹತ್ಥವಟ್ಟಕನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಪುರಿಸಯುತ್ತಂ ಇತ್ಥಿಸಾರಥಿ ವಾ ಹೋತು, ಪುರಿಸಸಾರಥಿ ವಾ ವಟ್ಟತಿ। ಹತ್ಥವಟ್ಟಕಂ ಪನ ಇತ್ಥಿಯೋ ವಾ ವಟ್ಟೇನ್ತು ಪುರಿಸಾ ವಾ, ವಟ್ಟತಿಯೇವ। ಯಾನುಗ್ಘಾತೇನಾತಿ ಯಾನಂ ಅಭಿರುಹನ್ತಸ್ಸ ಸಬ್ಬೋ ಕಾಯೋ ಚಲತಿ ತಪ್ಪಚ್ಚಯಾ। ಸಿವಿಕನ್ತಿ ಪೀಠಕಸಿವಿಕಂ। ಪಾಟಙ್ಕಿನ್ತಿ ವಂಸೇ ಲಗ್ಗೇತ್ವಾ ಕತಂ ಪಟಪೋತಲಿಕಂ।


೨೫೪. ಉಚ್ಚಾಸಯನಮಹಾಸಯನನಾನೀತಿ ಏತ್ಥ ಉಚ್ಚಾಸಯನನ್ತಿ ಪಮಾಣಾತಿಕ್ಕನ್ತಂ ಮಞ್ಚಂ। ಮಹಾಸಯನನ್ತಿ ಅಕಪ್ಪಿಯತ್ಥರಣಂ, ಆಸನ್ದೀಆದೀಸು ಆಸನ್ದೀತಿ ಪಮಾಣಾತಿಕ್ಕನ್ತಾಸನಂ। ಪಲ್ಲಙ್ಕೋತಿ ಪಾದೇಸು ವಾಳರೂಪಾನಿ ಠಪೇತ್ವಾ ಕತೋ। ಗೋನಕೋತಿ ದೀಘಲೋಮಕೋ ಮಹಾಕೋಜವೋ; ಚತುರಙ್ಗುಲಾಧಿಕಾನಿ ಕಿರ ತಸ್ಸ ಲೋಮಾನಿ। ಚಿತ್ತಕಾತಿ ವಾನಚಿತ್ರೋ ಉಣ್ಣಾಮಯತ್ಥರಣೋ। ಪಟಿಕಾತಿ ಉಣ್ಣಾಮಯೋ ಸೇತತ್ಥರಣೋ। ಪಟಲಿಕಾತಿ ಘನಪುಪ್ಫಕೋ ಉಣ್ಣಾಮಯಲೋಹಿತತ್ಥರಣೋ; ಯೋ ಆಮಲಕಪಟ್ಟೋತಿಪಿ ವುಚ್ಚತಿ। ತೂಲಿಕಾತಿ ಪಕತಿತೂಲಿಕಾಯೇವ। ವಿಕತಿಕಾತಿ ಸೀಹಬ್ಯಗ್ಘಾದಿರೂಪವಿಚಿತ್ರೋ ಉಣ್ಣಾಮಯತ್ಥರಣೋ। ಉದ್ದಲೋಮೀತಿ ಏಕತೋ ಉಗ್ಗತಲೋಮಂ ಉಣ್ಣಾಮಯತ್ಥರಣಂ; ‘‘ಉದ್ಧಲೋಮೀ’’ತಿಪಿ ಪಾಠೋ। ಏಕನ್ತಲೋಮೀತಿ ಉಭತೋ ಉಗ್ಗತಲೋಮಂ ಉಣ್ಣಾಮಯತ್ಥರಣಂ। ಕಟ್ಟಿಸ್ಸನ್ತಿ ರತನಪರಿಸಿಬ್ಬಿತಂ ಕೋಸೇಯ್ಯಕಟ್ಟಿಸ್ಸಮಯಂ ಪಚ್ಚತ್ಥರಣಂ ಕೋಸೇಯ್ಯನ್ತಿ ರತನಪರಿಸಿಬ್ಬಿತಂ ಕೋಸಿಯಸುತ್ತಮಯಂ ಪಚ್ಚತ್ಥರಣಂ; ಸುದ್ಧಕೋಸೇಯ್ಯಂ ಪನ ವಟ್ಟತಿ।


ಕುತ್ತಕನ್ತಿ ಸೋಳಸನ್ನಂ ನಾಟಕಿತ್ಥೀನಂ ಠತ್ವಾ ನಚ್ಚನಯೋಗ್ಗಂ ಉಣ್ಣಾಮಯಅತ್ಥರಣಂ। ಹತ್ಥತ್ಥರಅಸ್ಸತ್ಥರಾತಿ ಹತ್ಥಿಅಸ್ಸಪಿಟ್ಠೀಸು ಅತ್ಥರಣಕಅತ್ಥರಣಾ ಏವ। ರಥತ್ಥರೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಅಜಿನಪ್ಪವೇಣೀತಿ ಅಜಿನಚಮ್ಮೇಹಿ ಮಞ್ಚಪ್ಪಮಾಣೇನ ಸಿಬ್ಬಿತ್ವಾ ಕತಾ ಪವೇಣೀ। ಕದಲೀಮಿಗಪವರಪಚ್ಚತ್ಥರಣನ್ತಿ
ಕದಲೀಮಿಗಚಮ್ಮಂ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ, ತೇನ ಕತಂ ಪವರಪಚ್ಚತ್ಥರಣಂ, ಉತ್ತಮಪಚ್ಚತ್ಥರಣನ್ತಿ
ಅತ್ಥೋ। ತಂ ಕಿರ ಸೇತವತ್ಥಸ್ಸ ಉಪರಿ ಕದಲೀಮಿಗಚಮ್ಮಂ ಪತ್ಥರಿತ್ವಾ ಸಿಬ್ಬಿತ್ವಾ
ಕರೋನ್ತಿ। ಸಉತ್ತರಚ್ಛದನ್ತಿ ಸಹ ಉತ್ತರಚ್ಛದನೇನ; ಉಪರಿಬದ್ಧೇನ ರತ್ತವಿತಾನೇನ ಸದ್ಧಿನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ । ಸೇತವಿತಾನಮ್ಪಿ ಹೇಟ್ಠಾ ಅಕಪ್ಪಿಯಪಚ್ಚತ್ಥರಣೇ ಸತಿ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಅಸತಿ ಪನ ವಟ್ಟತಿ। ಉಭತೋಲೋಹಿತಕೂಪಧಾನನ್ತಿ
ಸೀಸೂಪಧಾನಞ್ಚ ಪಾದೂಪಧಾನಞ್ಚಾತಿ ಮಞ್ಚಸ್ಸ ಉಭತೋಲೋಹಿತಕೂಪಧಾನಂ, ಏತಂ ನ ಕಪ್ಪತಿ। ಯಂ
ಪನ ಏಕಮೇವ ಉಪಧಾನಂ ಉಭೋಸು ಪಸ್ಸೇಸು ರತ್ತಂ ವಾ ಹೋತಿ, ಪದುಮವಣ್ಣಂ ವಾ ಚಿತ್ರಂ ವಾ, ಸಚೇ
ಪಮಾಣಯುತ್ತಂ, ವಟ್ಟತಿ। ಮಹಾಉಪಧಾನಂ ಪನ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಂ।


ಸಬ್ಬಚಮ್ಮಪಟಿಕ್ಖೇಪಾದಿಕಥಾ


೨೫೫. ದೀಪಿಚ್ಛಾಪೋತಿ ದೀಪಿಪೋತಕೋ। ಓಗುಮ್ಫಿಯನ್ತೀತಿ ಭಿತ್ತಿದಣ್ಡಕಾದೀಸು ವೇಠೇತ್ವಾ ಬನ್ಧನ್ತಿ।


೨೫೬. ಅಭಿನಿಸೀದಿತುನ್ತಿ ಅಭಿನಿಸ್ಸಾಯ ನಿಸೀದಿತುಂ; ಅಪಸ್ಸಯಂ ಕತ್ವಾ ನಿಸೀದಿತುನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಗಿಲಾನೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸಉಪಾಹನೇನಾತಿ ಏತ್ಥ ಗಿಲಾನೋ ನಾಮ ಯೋ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಅನುಪಾಹನೋ ಗಾಮಂ ಪವಿಸಿತುಂ।


೨೫೭. ಕುರರಘರೇತಿ ಏವಂನಾಮಕೇ ನಗರೇ; ಏತೇನಸ್ಸ ಗೋಚರಗಾಮೋ ವುತ್ತೋ। ಪಪತಕೇ ಪಬ್ಬತೇತಿ ಪಪತನಾಮಕೇ ಪಬ್ಬತೇ; ಏತೇನಸ್ಸ ನಿವಾಸನಟ್ಠಾನಂ ವುತ್ತಂ। ಸೋಣೋತಿ ತಸ್ಸ ನಾಮಂ। ಕೋಟಿಅಗ್ಘನಕಂ ಪನ ಕಣ್ಣಪಿಳನ್ಧನಕಂ ಧಾರೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಕುಟಿಕಣ್ಣೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ; ಕೋಟಿಕಣ್ಣೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಾಸಾದಿಕನ್ತಿ ಪಸಾದಜನಕಂ। ಪಸಾದನೀಯನ್ತಿ ಇದಂ ತಸ್ಸೇವ ಅತ್ಥವೇವಚನಂ। ಉತ್ತಮದಮಥಸಮಥನ್ತಿ ಉತ್ತಮಂ ದಮಥಞ್ಚ ಸಮಥಞ್ಚ ಪಞ್ಞಞ್ಚ ಸಮಾಧಿಞ್ಚ ಕಾಯೂಪಸಮಞ್ಚ ಚಿತ್ತೂಪಸಮಞ್ಚಾತಿಪಿ ಅತ್ಥೋ। ದನ್ತನ್ತಿ ಸಬ್ಬೇಸಂ ವಿಸೂಕಾಯಿಕವಿಪ್ಫನ್ದಿತಾನಂ ಉಪಚ್ಛಿನ್ನತ್ತಾ ದನ್ತಂ; ಖೀಣಕಿಲೇಸನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಗುತ್ತನ್ತಿ ಸಂವರಗುತ್ತಿಯಾ ಗುತ್ತಂ। ಸನ್ತಿನ್ದ್ರಿಯನ್ತಿ ಯತಿನ್ದ್ರಿಯಂ। ನಾಗನ್ತಿ ಆಗುವಿರಹಿತಂ। ತಿಣ್ಣಂ ಮೇ ವಸ್ಸಾನಂ ಅಚ್ಚಯೇನಾತಿ ಮಮ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾದಿವಸತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ತಿಣ್ಣಂ ವಸ್ಸಾನಂ ಅಚ್ಚಯೇನ। ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಅಲತ್ಥನ್ತಿ ಅಹಂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಅಲಭಿಂ ಕಣ್ಹುತ್ತರಾತಿ ಕಣ್ಹಮತ್ತಿಕುತ್ತರಾ; ಉಪರಿ ವಡ್ಢಿತಕಣ್ಹಮತ್ತಿಕಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಗೋಕಣ್ಟಕಹತಾತಿ
ಗುನ್ನಂ ಖುರೇಹಿ ಅಕ್ಕನ್ತಭೂಮಿತೋ ಸಮುಟ್ಠಿತೇಹಿ ಗೋಕಣ್ಟಕೇಹಿ ಉಪಹತಾ। ತೇ ಕಿರ
ಗೋಕಣ್ಟಕೇ ಏಕಪಟಲಿಕಾ ಉಪಾಹನಾ ರಕ್ಖಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ; ಏವಂ ಖರಾ ಹೋನ್ತಿ। ಏರಗೂ, ಮೋರಗೂ, ಮಜ್ಜಾರೂ, ಜನ್ತೂತಿ ಇಮಾ ಚತಸ್ಸೋಪಿ ತಿಣಜಾತಿಯೋ; ಏತೇಹಿ ಕಟಸಾರಕೇ ಚ ತಟ್ಟಿಕಾಯೋ ಚ ಕರೋನ್ತಿ। ಏತ್ಥ ಏರಗೂತಿ
ಏರಕತಿಣಂ; ತಂ ಓಳಾರಿಕಂ। ಮೋರಗೂತಿಣಂ ತಮ್ಬಸೀಸಂ ಮುದುಕಂ ಸುಖಸಮ್ಫಸ್ಸಂ, ತೇನ
ಕತತಟ್ಟಿಕಾ ನಿಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ವುಟ್ಠಿತಮತ್ತೇ ಪುನ ಉದ್ಧುಮಾತಾ ಹುತ್ವಾ ತಿಟ್ಠತಿ।
ಮಜ್ಜಾರುನಾ ಸಾಟಕೇಪಿ ಕರೋನ್ತಿ। ಜನ್ತುಸ್ಸ ಮಣಿಸದಿಸೋ ವಣ್ಣೋ ಹೋತಿ। ಸೇನಾಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇಸೀತಿ
ಭಿಸಿಂ ವಾ ಕಟಸಾರಕಂ ವಾ ಪಞ್ಞಪೇಸಿ; ಪಞ್ಞಪೇತ್ವಾ ಚ ಪನ ಸೋಣಸ್ಸ ಆರೋಚೇತಿ – ‘‘ಆವುಸೋ
ಸತ್ಥಾ ತಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕಾವಾಸೇ ವಸಿತುಕಾಮೋ, ಗನ್ಧಕುಟಿಯಂಯೇವ ತೇ ಸೇನಾಸನಂ
ಪಞ್ಞತ್ತ’’ನ್ತಿ।


೨೫೮. ಅಯಂ ಖ್ವಸ್ಸ ಕಾಲೋತಿ ಅಯಂ ಖೋ ಕಾಲೋ ಭವೇಯ್ಯ। ಪರಿದಸ್ಸೀತಿ
ಪರಿದಸ್ಸೇಸಿ। ‘‘ಇದಞ್ಚಿದಞ್ಚ ವದೇಯ್ಯಾಸೀತಿ ಯಂ ಮೇ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಜಾನಾಪೇಸಿ, ತಸ್ಸ ಅಯಂ
ಕಾಲೋ ಭವೇಯ್ಯ, ಹನ್ದ ದಾನಿ ಆರೋಚೇಮಿ ತಂ ಸಾಸನ’’ನ್ತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ।


೨೫೯. ವಿನಯಧರಪಞ್ಚಮೇನಾತಿ ಅನುಸ್ಸಾವನಾಚರಿಯಪಞ್ಚಮೇನ। ಅನುಜಾನಾಮಿ ಭಿಕ್ಖವೇ ಸಬ್ಬಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇಸು ಜನಪದೇಸು ಗುಣಙ್ಗುಣೂಪಾಹನನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಮನುಸ್ಸಚಮ್ಮಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಚಮ್ಮೇನ ಉಪಾಹನಾ ವಟ್ಟತಿ। ಉಪಾಹನಕೋಸಕಸತ್ಥಕೋಸಕಕುಞ್ಚಿಕಕೋಸಕೇಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಚಮ್ಮಾನಿ ಅತ್ಥರಣಾನೀತಿ
ಏತ್ಥ ಪನ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಏಳಕಚಮ್ಮಂ ಅಜಚಮ್ಮಞ್ಚ ಅತ್ಥರಿತ್ವಾ ನಿಪಜ್ಜಿತುಂ ವಾ ನಿಸೀದಿತುಂ
ವಾ ವಟ್ಟತಿ। ಮಿಗಚಮ್ಮೇ ಏಣೀಮಿಗೋ ವಾತಮಿಗೋ ಪಸದಮಿಗೋ ಕುರಙ್ಗಮಿಗೋ ಮಿಗಮಾತುಕೋ
ರೋಹಿತಮಿಗೋತಿ ಏತೇಸಂಯೇವ ಚಮ್ಮಾನಿ ವಟ್ಟನ್ತಿ। ಅಞ್ಞೇಸಂ ಪನ –


ಮಕ್ಕಟೋ ಕಾಳಸೀಹೋ ಚ, ಸರಭೋ ಕದಲೀಮಿಗೋ।


ಯೇ ಚ ವಾಳಮಿಗಾ ಕೇಚಿ, ತೇಸಂ ಚಮ್ಮಂ ನ ವಟ್ಟತಿ॥


ತತ್ಥ ವಾಳಮಿಗಾತಿ
ಸೀಹಬ್ಯಗ್ಘಅಚ್ಛತರಚ್ಛಾ; ನ ಕೇವಲಞ್ಚ ಏತೇಸಂಯೇವ, ಯೇಸಂ ಪನ ಚಮ್ಮಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ವುತ್ತಂ,
ತೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಅವಸೇಸಾ ಅನ್ತಮಸೋ ಗೋಮಹಿಂಸಸಸಬಿಳಾರಾದಯೋಪಿ ಸಬ್ಬೇ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ
ವಾಳಮಿಗಾತ್ವೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಏತೇಸಞ್ಹಿ ಸಬ್ಬೇಸಂ ಚಮ್ಮಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ನ ತಾವ ತಂ ಗಣನೂಪಗಂ ಯಾವ ನ ಹತ್ಥಂ ಗಚ್ಛತೀತಿ
ಯಾವ ಆಹರಿತ್ವಾ ವಾ ನ ದಿನ್ನಂ, ತುಮ್ಹಾಕಂ ಭನ್ತೇ ಚೀವರಂ ಉಪ್ಪನ್ನನ್ತಿ ಪಹಿಣಿತ್ವಾ ವಾ
ನಾರೋಚಿತಂ, ತಾವ ಗಣನಂ ನ ಉಪೇತಿ। ಸಚೇ ಅನಧಿಟ್ಠಿತಂ, ವಟ್ಟತಿ; ಅಧಿಟ್ಠಿತಞ್ಚ ಗಣನಂ ನ
ಉಪೇತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯದಾ ಪನ ಆನೇತ್ವಾ ವಾ ದಿನ್ನಂ ಹೋತಿ, ಉಪ್ಪನ್ನನ್ತಿ ವಾ ಸುತಂ, ತತೋ
ಪಟ್ಠಾಯ ದಸಾಹಮೇವ ಪರಿಹಾರಂ ಲಭತೀತಿ।


ಚಮ್ಮಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।


೨. ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೩. ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೪. ಪಾಚಿತ್ತಿಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೫. ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ೧. ಮಹಾಖನ್ಧಕೋ
೨. ಉಪೋಸಥಕ್ಖನ್ಧಕೋ

೩. ವಸ್ಸೂಪನಾಯಿಕಕ್ಖನ್ಧಕಂ
೪. ಪವಾರಣಾಕ್ಖನ್ಧಕಂ
೫. ಚಮ್ಮಕ್ಖನ್ಧಕಂ
೬. ಭೇಸಜ್ಜಕ್ಖನ್ಧಕಂ


೬. ಭೇಸಜ್ಜಕ್ಖನ್ಧಕಂ


ಪಞ್ಚಭೇಸಜ್ಜಾದಿಕಥಾ


೨೬೦. ಭೇಸಜ್ಜಕ್ಖನ್ಧಕೇ ಸಾರದಿಕೇನ ಆಬಾಧೇನಾತಿ
ಸರದಕಾಲೇ ಉಪ್ಪನ್ನೇನ ಪಿತ್ತಾಬಾಧೇನ, ತಸ್ಮಿಞ್ಹಿ ಕಾಲೇ ವಸ್ಸೋದಕೇನಪಿ ತೇಮೇನ್ತಿ,
ಕದ್ದಮಮ್ಪಿ ಮದ್ದನ್ತಿ, ಅನ್ತರನ್ತರಾ ಆತಪೋಪಿ ಖರೋ ಹೋತಿ, ತೇನ ತೇಸಂ ಪಿತ್ತಂ
ಕೋಟ್ಠಬ್ಭನ್ತರಗತಂ ಹೋತಿ। ಆಹಾರತ್ಥಞ್ಚ ಫರೇಯ್ಯಾತಿ ಆಹಾರತ್ಥಂ ಸಾಧೇಯ್ಯ।


೨೬೧. ನಚ್ಛಾದೇನ್ತೀತಿ ನ ಜಿರನ್ತಿ, ನ ವಾತರೋಗಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇತುಂ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ। ಸೇನೇಸಿತಾನೀತಿ ಸಿನಿದ್ಧಾನಿ। ಭತ್ತಾಚ್ಛಾದಕೇನಾತಿ ಭತ್ತಂ ಅರೋಚಿಕೇನ।


೨೬೨. ಅಚ್ಛವಸನ್ತಿಆದೀಸು ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಕಾಲೇ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತನ್ತಿಆದೀಸು ಮಜ್ಝನ್ಹಿಕೇ ಅವೀತಿವತ್ತೇ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಪಚಿತ್ವಾ ಪರಿಸ್ಸಾವೇತ್ವಾ ಚಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇಲಪರಿಭೋಗೇನ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುನ್ತಿ ಸತ್ತಾಹಕಾಲಿಕತೇಲಪರಿಭೋಗೇನ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ।


೨೬೩. ಮೂಲಭೇಸಜ್ಜಾದಿ ವಿನಿಚ್ಛಯೋಪಿ ಖುದ್ದಕವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತೋಯೇವ। ತಸ್ಮಾ ಇಧ ಯಂ ಯಂ ಪುಬ್ಬೇ ಅವುತ್ತಂ ತಂ ತದೇವ ವಣ್ಣಯಿಸ್ಸಾಮ। ವಚತ್ತನ್ತಿ ಸೇತವಚಂ। ನಿಸದಂ ನಿಸದಪೋತಕನ್ತಿ ಪಿಸನಸಿಲಾ ಚ ಪಿಸನಪೋತೋ ಚ। ಫಗ್ಗವನ್ತಿ ಲತಾಜಾತಿ। ನತ್ತಮಾಲನ್ತಿ ಕರಞ್ಜಂ। ಹಿಙ್ಗುಹಿಙ್ಗುಜತುಹಿಙ್ಗುಸಿಪಾಟಿಕಾ ಹಿಙ್ಗುಜಾತಿಯೋಯೇವ। ತಕತಕಪತ್ತಿತಕಪಣ್ಣಿಯೋ ಲಾಖಾಜಾತಿಯೋ।


ಸಾಮುದ್ದನ್ತಿ ಸಮುದ್ದತೀರೇ ವಾಲುಕಾ ವಿಯ ಸನ್ತಿಟ್ಠತಿ। ಕಾಳಲೋಣನ್ತಿ ಪಕತಿಲೋಣಂ। ಸಿನ್ಧವನ್ತಿ ಸೇತವಣ್ಣಂ ಪಬ್ಬತೇ ಉಟ್ಠಹತಿ। ಉಬ್ಭಿದನ್ತಿ ಭೂಮಿತೋ ಅಙ್ಕುರಂ ಉಟ್ಠಹತಿ। ಬಿಲನ್ತಿ ದಬ್ಬಸಮ್ಭಾರೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಪಚಿತಂ, ತಂ ರತ್ತವಣ್ಣಂ।


೨೬೪-೬. ಕಾಯೋ ವಾ ದುಗ್ಗನ್ಧೋತಿ ಕಸ್ಸಚಿ ಅಸ್ಸಾದೀನಂ ವಿಯ ಕಾಯಗನ್ಧೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಸಾಪಿ ಸಿರೀಸಕೋಸುಮ್ಬಾದಿಚುಣ್ಣಾನಿ ವಾ ಗನ್ಧಚುಣ್ಣಾನಿ ವಾ ಸಬ್ಬಾನಿ ವಟ್ಟನ್ತಿ। ಛಕಣನ್ತಿ ಗೋಮಯಂ। ರಜನನಿಪ್ಪಕ್ಕನ್ತಿ ರಜನಕಸಟಂ। ಪಾಕತಿಕಚುಣ್ಣಮ್ಪಿ ಕೋಟ್ಟೇತ್ವಾ ಉದಕೇನ ತೇಮೇತ್ವಾ ನ್ಹಾಯಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ; ಏತಮ್ಪಿ ರಜನನಿಪ್ಪಕ್ಕಸಙ್ಖೇಪಮೇವ ಗಚ್ಛತಿ।


ಆಮಕಮಂಸಞ್ಚ ಖಾದಿ ಆಮಕಲೋಹಿತಞ್ಚ ಪಿವೀತಿ ನ ತಂ ಭಿಕ್ಖು ಖಾದಿ ನ ಪಿವಿ, ಅಮನುಸ್ಸೋ ಖಾದಿತ್ವಾ ಚ ಪಿವಿತ್ವಾ ಚ ಪಕ್ಕನ್ತೋ, ತೇನ ವುತ್ತಂ – ‘‘ತಸ್ಸ ಸೋ ಅಮನುಸ್ಸಿಕಾಬಾಧೋ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೀ’’ತಿ।


ಅಞ್ಜನನ್ತಿ ಸಬ್ಬಸಙ್ಗಾಹಿಕವಚನಮೇತಂ। ಕಾಳ್ಞ್ಜನನ್ತಿ ಏಕಾ ಅಞ್ಜನಜಾತಿ। ರಸಞ್ಜನಂ ನಾನಾಸಮ್ಭಾರೇಹಿ ಕತಂ। ಸೋತಞ್ಜನನ್ತಿ ನದೀಸೋತಾದೀಸು ಉಪ್ಪಜ್ಜನಕಂ ಅಞ್ಜನಂ। ಗೇರುಕೋ ನಾಮ ಸುವಣ್ಣಗೇರುಕೋ। ಕಪಲ್ಲನ್ತಿ ದೀಪಸಿಖತೋ ಗಹಿತಮಸಿ। ಅಞ್ಜನೂಪಪಿಂಸನೇಹೀತಿ ಅಞ್ಜನೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕತೋ ಪಿಂಸಿತಬ್ಬೇಹಿ, ನ ಹಿ ಕಿಞ್ಚಿ ಅಞ್ಞನೂಪಪಿಂಸನಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಚನ್ದನನ್ತಿ ಲೋಹಿತಚನ್ದನಾದಿಕಂ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ। ತಗರಾದೀನಿ ಪಾಕಟಾನಿ, ಅಞ್ಞಾನಿಪಿ ನೀಲುಪ್ಪಲಾದೀನಿ ವಟ್ಟನ್ತಿಯೇವ।


ಅಟ್ಠಿಮಯನ್ತಿ ಮನುಸ್ಸಟ್ಠಿಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಅವಸೇಸಅಟ್ಠಿಮಯಂ। ದನ್ತಮಯನ್ತಿ ಹತ್ಥಿದನ್ತಾದಿಸಬ್ಬದನ್ತಮಯಂ। ವಿಸಾಣಮಯೇಪಿ ಅಕಪ್ಪಿಯಂ ನಾಮ ನತ್ಥಿ, ನಳಮಯಾದಯೋ ಏಕನ್ತಕಪ್ಪಿಯಾಯೇವ। ಸಲಾಕಟ್ಠಾನಿಯನ್ತಿ ಯತ್ಥ ಸಲಾಕಂ ಓದಹನ್ತಿ, ತಂ ಸುಸಿರದಣ್ಡಕಂ ವಾ ಥವಿಕಂ ವಾ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಂಸಬದ್ಧಕೋತಿ ಅಞ್ಜನಿತ್ಥವಿಕಾಯ ಅಂಸಬದ್ಧಕೋ। ಯಮಕನತ್ಥುಕರಣಿನ್ತಿ ಸಮಸೋತಾಹಿ ದ್ವೀಹಿ ಪನಾಳಿಕಾಹಿ ಏಕಂ ನತ್ಥುಕರಣಿಂ।


೨೬೭. ಅನುಜಾನಾಮಿ ಭಿಕ್ಖವೇ ತೇಲಪಾಕನ್ತಿ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಭೇಸಜ್ಜಪಕ್ಖಿತ್ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಅನುಞ್ಞಾತಮೇವ ಹೋತಿ। ಅತಿಪಕ್ಖಿತ್ತಮಜ್ಜಾನೀತಿ ಅತಿವಿಯ ಖಿತ್ತಮಜ್ಜಾನಿ; ಬಹುಂ ಮಜ್ಜಂ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಯೋಜಿತಾನೀತಿ ಅತ್ಥೋ।


ಅಙ್ಗವಾತೋತಿ ಹತ್ಥಪಾದೇ ವಾತೋ। ಸಮ್ಭಾರಸೇದನ್ತಿ ನಾನಾವಿಧಪಣ್ಣಭಙ್ಗಸೇದಂ। ಮಹಾಸೇದನ್ತಿ
ಮಹನ್ತಂ ಸೇದಂ; ಪೋರಿಸಪ್ಪಮಾಣಂ ಆವಾಟಂ ಅಙ್ಗಾರಾನಂ ಪೂರೇತ್ವಾ ಪಂಸುವಾಲಿಕಾದೀಹಿ
ಪಿದಹಿತ್ವಾ ತತ್ಥ ನಾನಾವಿಧಾನಿ ವಾತಹರಣಪಣ್ಣಾನಿ ಸನ್ಥರಿತ್ವಾ ತೇಲಮಕ್ಖಿತೇನ ಗತ್ತೇನ
ತತ್ಥ ನಿಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮ್ಪರಿವತ್ತನ್ತೇನ ಸರೀರಂ ಸೇದೇತುಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಭಙ್ಗೋದಕನ್ತಿ ನಾನಾಪಣ್ಣಭಙ್ಗಕುಥಿತಂ ಉದಕಂ; ತೇಹಿ ಪಣ್ಣೇಹಿ ಚ ಉದಕೇನ ಚ ಸಿಞ್ಚಿತ್ವಾ ಸಿಞ್ಚಿತ್ವಾ ಸೇದೇತಬ್ಬೋ। ಉದಕಕೋಟ್ಠಕನ್ತಿ ಉದಕಕೋಟ್ಠೇ ಚಾಟಿಂ ವಾ ದೋಣಿಂ ವಾ ಉಣ್ಹೋದಕಸ್ಸ ಪೂರೇತ್ವಾ ತತ್ಥ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಸೇದಕಮ್ಮಕರಣಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ।


ಪಬ್ಬವಾತೋ ಹೋತೀತಿ ಪಬ್ಬೇ ಪಬ್ಬೇ ವಾತೋ ವಿಜ್ಝತಿ। ಲೋಹಿತಂ ಮೋಚೇತುನ್ತಿ ಸತ್ಥಕೇನ ಲೋಹಿತಂ ಮೋಚೇತುಂ। ಪಜ್ಜಂ ಅಭಿಸಙ್ಖರಿತುನ್ತಿ
ಯೇನ ಫಾಲಿತಪಾದಾ ಪಾಕತಿಕಾ ಹೋನ್ತಿ; ತಂ ನಾಳಿಕೇರಾದೀಸು ನಾನಾಭೇಸಜ್ಜಾನಿ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ
ಪಜ್ಜಂ ಅಭಿಸಙ್ಖರಿತುಂ; ಪಾದಾನಂ ಸಪ್ಪಾಯಭೇಸಜ್ಜಂ ಪಚಿತುನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಿಲಕಕ್ಕೇನ ಅತ್ಥೋತಿ ಪಿಟ್ಠೇಹಿ ತಿಲೇಹಿ ಅತ್ಥೋ। ಕಬಳಿಕನ್ತಿ ವಣಮುಖೇ ಸತ್ತುಪಿಣ್ಡಂ ಪಕ್ಖಿಪಿತುಂ। ಸಾಸಪಕುಡ್ಡೇನಾತಿ ಸಾಸಪಪಿಟ್ಠೇನ। ವಡ್ಢಮಂಸನ್ತಿ ಅಧಿಕಮಂಸಂ ಆಣಿ ವಿಯ ಉಟ್ಠಹತಿ। ಲೋಣಸಕ್ಖರಿಕಾಯ ಛಿನ್ದಿತುನ್ತಿ ಖುರೇನ ಛಿನ್ದಿತುಂ। ವಿಕಾಸಿಕನ್ತಿ ತೇಲರುನ್ಧನಪಿಲೋತಿಕಂ। ಸಬ್ಬಂ ವಣಪಟಿಕಮ್ಮನ್ತಿ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ವಣಪರಿಕಮ್ಮಂ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ; ಸಬ್ಬಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ।


೨೬೮. ಸಾಮಂ ಗಹೇತ್ವಾತಿ ಇದಂ ನ ಕೇವಲಂ ಸಪ್ಪದಟ್ಠಸ್ಸೇವ, ಅಞ್ಞಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ದಟ್ಠವಿಸೇ ಸತಿ ಸಾಮಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ; ಅಞ್ಞೇಸು ಪನ ಕಾರಣೇಸು ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಮೇವ ವಟ್ಟತಿ। ಕತೋ ನ ಪುನ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬೋತಿ ಸಚೇ ಭೂಮಿಪ್ಪತ್ತೋ, ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬೋ; ಅಪ್ಪತ್ತಂ ಪನ ಗಹೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ।


೨೬೯. ಘರದಿನ್ನಕಾಬಾಧೋತಿ ವಸೀಕರಣಪಾನಕಸಮುಟ್ಠಿತರೋಗೋ। ಸೀತಾಲೋಳಿನ್ತಿ ನಙ್ಗಲೇನ ಕಸನ್ತಸ್ಸ ಫಾಲೇ ಲಗ್ಗಮತ್ತಿಕಂ ಉದಕೇನ ಆಲೋಳೇತ್ವಾ ಪಾಯೇತುಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ।


ದುಟ್ಠಗಹಣಿಕೋತಿ ವಿಪನ್ನಗಹಣಿಕೋ; ಕಿಚ್ಛೇನ ಉಚ್ಚಾರೋ ನಿಕ್ಖಮತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಆಮಿಸಖಾರನ್ತಿ ಸುಕ್ಖೋದನಂ ಝಾಪೇತ್ವಾ ತಾಯ ಛಾರಿಕಾಯ ಪಗ್ಘರಿತಂ ಖಾರೋದಕಂ। ಮುತ್ತಹರೀತಕನ್ತಿ ಗೋಮುತ್ತಪರಿಭಾವಿತಂ ಹರೀತಕಂ। ಅಭಿಸನ್ನಕಾಯೋತಿ ಉಸ್ಸನ್ನದೋಸಕಾಯೋ। ಅಚ್ಛಕಞ್ಜಿಯನ್ತಿ ತಣ್ಡುಲೋದಕಮಣ್ಡೋ। ಅಕಟಯುಸನ್ತಿ ಅಸಿನಿದ್ಧೋ ಮುಗ್ಗಪಚಿತಪಾನೀಯೋ। ಕಟಾಕಟನ್ತಿ ಸೋವ ಧೋತಸಿನಿದ್ಧೋ। ಪಟಿಚ್ಛಾದನೀಯೇನಾತಿ ಮಂಸರಸೇನ।


ಗುಳಾದಿಅನುಜಾನನಕಥಾ


೨೭೨. ಸಚೇ ಭಿಕ್ಖವೇ ಪಕ್ಕಾಪಿ ಮುಗ್ಗಾ ಜಾಯನ್ತೀತಿ ಪಕ್ಕಾ ಮುಗ್ಗಾ ಸಚೇಪಿ ಜಾಯನ್ತಿ, ಯಥಾಸುಖಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಪಕ್ಕತ್ತಾ ಹಿ ತೇ ಕಪ್ಪಿಯಾ ಏವ।


೨೭೪. ಅನ್ತೋವುತ್ಥನ್ತಿ ಅಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಯಂ ವುತ್ಥಂ। ಸಾಮಂ ಪಕ್ಕನ್ತಿ
ಏತ್ಥ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಆಮಿಸಂ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಪಚಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಉಣ್ಹಯಾಗುಯಾ
ಸುಲಸಿಪಣ್ಣಾನಿ ವಾ ಸಿಙ್ಗಿವೇರಂ ವಾ ಲೋಣಂ ವಾ ಪಕ್ಖಿಪನ್ತಿ, ತಮ್ಪಿ ಚಾಲೇತುಂ ನ
ವಟ್ಟತಿ, ‘‘ಯಾಗುಂ ನಿಬ್ಬಾಪೇಮೀ’’ತಿ ಪನ ಚಾಲೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಉತ್ತಣ್ಡುಲಭತ್ತಂ
ಲಭಿತ್ವಾಪಿ ಪಿದಹಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇ ಪನ ಮನುಸ್ಸಾ ಪಿದಹಿತ್ವಾವ ದೇನ್ತಿ, ವಟ್ಟತಿ;
‘‘ಭತ್ತಂ ವಾ ಮಾ ನಿಬ್ಬಾಯತೂ’’ತಿ ಪಿದಹಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಖೀರತಕ್ಕಾದೀಸು ಪನ ಸಕಿಂ ಕುಥಿತೇಸು ಅಗ್ಗಿಂ ದಾತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಪುನಪಾಕಸ್ಸ ಅನುಞ್ಞಾತತ್ತಾ। ಉಕ್ಕಪಿಣ್ಡಕಾಪಿ ಖಾದನ್ತೀತಿ ಬಿಳಾಮೂಸಿಕಗೋಧಾಮಙ್ಗುಸಾ ಖಾದನ್ತಿ। ದಮಕಾತಿ ವಿಘಾಸಾದಾ।


೨೭೬. ತತೋ ನೀಹಟನ್ತಿ ಯತ್ಥ ನಿಮನ್ತಿತಾ ಭುಞ್ಜನ್ತಿ, ತತೋ ನೀಹಟಂ।


೨೭೮. ವನಟ್ಠಂ ಪೋಕ್ಖರಟ್ಠನ್ತಿ ವನೇ ಚೇವ ಪದುಮಿನಿಗಚ್ಛೇ ಚ ಜಾತಂ। ಅಬೀಜನ್ತಿ ತರುಣಫಲಂ, ಯಸ್ಸ ಬೀಜಂ ನ ಅಙ್ಕುರಂ ಜನೇತಿ। ನಿಬ್ಬಟ್ಟಬೀಜನ್ತಿ ಬೀಜಂ ನಿಬ್ಬಟ್ಟೇತ್ವಾ ಅಪನೇತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಕಂ ಅಮ್ಬಪನಸಾದಿ।


೨೭೯. ದುರೋಪಯೋ ವಣೋತಿ ದುಕ್ಖೇನ ರುಹತಿ, ದುಕ್ಖೇನ ಪಾಕತಿಕೋ ಹೋತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ದುಪ್ಪರಿಹಾರಂ ಸತ್ಥನ್ತಿ ಸಮ್ಬಾಧೇ ದುಕ್ಖೇನ ಸತ್ಥಂ ಪರಿಹರೇಯ್ಯಂ। ಸತ್ಥಕಮ್ಮಂ ವಾ ವತ್ಥಿಕಮ್ಮಂ ವಾತಿ
ಯಥಾಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೇ ಓಕಾಸೇ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಸತ್ಥೇನ ವಾ ಸೂಚಿಯಾ ವಾ ಕಣ್ಟಕೇನ ವಾ ಸತ್ತಿಕಾಯ
ವಾ ಪಾಸಾಣಸಕ್ಖಲಿಕಾಯ ವಾ ನಖೇನ ವಾ ಛಿನ್ದನಂ ವಾ ಫಾಲನಂ ವಾ ವಿಜ್ಝನಂ ವಾ ಲೇಖನಂ ವಾ ನ
ಕಾತಬ್ಬಂ; ಸಬ್ಬಞ್ಹೇತಂ ಸತ್ಥಕಮ್ಮಮೇವ ಹೋತಿ। ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಪನ ಚಮ್ಮೇನ ವಾ ವತ್ಥೇನ ವಾ
ವತ್ಥಿಪೀಳನಮ್ಪಿ ನ ಕಾತಬ್ಬಂ; ಸಬ್ಬಞ್ಹೇತಂ ವತ್ಥಿಕಮ್ಮಮೇವ ಹೋತಿ। ಏತ್ಥ ಚ ಸಮ್ಬಾಧಸ್ಸ ಸಾಮನ್ತಾ ದ್ವಙ್ಗುಲಾತಿ ಇದಂ ಸತ್ಥಕಮ್ಮಂಯೇವ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ವತ್ಥಿಕಮ್ಮಂ ಪನ ಸಮ್ಬಾಧೇಯೇವ
ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಪನ ಖಾರಂ ಆದಾತುಂ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ರಜ್ಜುಕೇನ ವಾ ಬನ್ಧಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
ಯದಿ ತೇನ ಛಿಜ್ಜತಿ, ಸುಚ್ಛಿನ್ನಂ। ಅಣ್ಡವುಡ್ಢಿರೋಗೇಪಿ ಸತ್ಥಕಮ್ಮಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ತಸ್ಮಾ
ಅಣ್ಡಂ ಫಾಲೇತ್ವಾ ಬೀಜಾನಿ ಉದ್ಧರಿತ್ವಾ ‘‘ಅರೋಗಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ನ ಕತ್ತಬ್ಬಂ।
ಅಗ್ಗಿತಾಪನಭೇಸಜ್ಜಾಲಿಮ್ಪನೇಸು ಪನ ಪಟಿಕ್ಖೇಪೋ ನತ್ಥಿ। ವಚ್ಚಮಗ್ಗೇ ಭೇಸಜ್ಜಮಕ್ಖಿತಾ
ಆದಾನವಟ್ಟಿ ವಾ ವೇಳುನಾಳಿಕಾ ವಾ ವಟ್ಟತಿ, ಯಾಯ ಖಾರಕಮ್ಮಂ ವಾ ಕರೋನ್ತಿ, ತೇಲಂ ವಾ
ಪವೇಸೇನ್ತಿ।


೨೮೦. ಪವತ್ತಮಂಸನ್ತಿ ಮತಸ್ಸ ಮಂಸಂ। ಮಾಘಾತೋತಿ ತಂ ದಿವಸಂ ನ ಲಬ್ಭಾ ಕೇನಚಿ ಕಿಞ್ಚಿ ಜೀವಿತಾ ವೋರೋಪೇತುಂ। ಪೋತ್ಥನಿಕನ್ತಿ ಮಂಸಚ್ಛೇದನಸತ್ಥಕಂ ವುಚ್ಚತಿ। ಕಿಮ್ಪಿಮಾಯಾತಿ ಕಿಮ್ಪಿ ಇಮಾಯ। ನ ಭಗವಾ ಉಸ್ಸಹತೀತಿ ನ ಭಗವಾ ಸಕ್ಕೋತಿ। ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮಾತಿ ಯಸ್ಮಾ ನಾಮ। ಪಟಿವೇಕ್ಖೀತಿ ವೀಮಂಸಿ; ಪಟಿಪುಚ್ಛೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಅಪ್ಪಟಿವೇಕ್ಖಿತ್ವಾತಿ ಅಪ್ಪಟಿಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ। ಸಚೇ ಪನ ಅಸುಕಮಂಸನ್ತಿ ಜಾನಾತಿ, ಪಟಿಪುಚ್ಛನಕಿಚ್ಚಂ ನತ್ಥಿ, ಅಜಾನನ್ತೇನ ಪನ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾವ ಖಾದಿತಬ್ಬಂ।


ಹತ್ಥಿಮಂಸಾದಿಪಟಿಕ್ಖೇಪಕಥಾ


೨೮೧. ಸುನಖಮಂಸನ್ತಿ
ಏತ್ಥ ಅರಞ್ಞಕೋಕಾ ನಾಮ ಸುನಖಸದಿಸಾ ಹೋನ್ತಿ, ತೇಸಂ ಮಂಸಂ ವಟ್ಟತಿ। ಯೋ ಪನ ಗಾಮಸುನಖಿಯಾ
ವಾ ಕೋಕೇನ ಕೋಕಸುನಖಿಯಾ ವಾ ಗಾಮಸುನಖೇನ ಸಂಯೋಗಾ ಉಪ್ಪನ್ನೋ, ತಸ್ಸ ಮಂಸಂ ನ ವಟ್ಟತಿ,
ಸೋ ಹಿ ಉಭಯಂ ಭಜತೀತಿ। ಅಹಿಮಂಸನ್ತಿ ಕಸ್ಸಚಿ ಅಪಾದಕಸ್ಸ ದೀಘಜಾತಿಕಸ್ಸ ಮಂಸಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಸೀಹಮಂಸಾದೀನಿ ಪಾಕಟಾನೇವ।


ಏತ್ಥ ಚ ಮನುಸ್ಸಮಂಸಂ ಸಜಾತಿತಾಯ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಂ,
ಹತ್ಥಿಅಸ್ಸಮಂಸಂ ರಾಜಙ್ಗತಾಯ, ಸುನಖಮಂಸಞ್ಚ ಅಹಿಮಂಸಞ್ಚ ಪಟಿಕೂಲತಾಯ, ಸೀಹಮಂಸಾದೀನಿ
ಪಞ್ಚ ಅತ್ತನೋ ಅನುಪದ್ದವತ್ಥಾಯಾತಿ। ಇಮೇಸಂ ಮನುಸ್ಸಾದೀನಂ ದಸನ್ನಂ ಮಂಸಮ್ಪಿ ಅಟ್ಠಿಪಿ
ಲೋಹಿತಮ್ಪಿ ಚಮ್ಮಮ್ಪಿ ಲೋಮಮ್ಪಿ ಸಬ್ಬಂ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಞತ್ವಾ ವಾ ಅಞತ್ವಾ ವಾ
ಖಾದನ್ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿಯೇವ। ಯದಾ ಜಾನಾತಿ, ತದಾ ದೇಸೇತಬ್ಬಾ। ‘‘ಅಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ
ಖಾದಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಗಣ್ಹತೋ ಪಟಿಗ್ಗಹಣೇ ದುಕ್ಕಟಂ, ‘‘ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ಖಾದಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ
ಗಣ್ಹತೋ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಕತಂ ಪನ ಜಾನಿತ್ವಾ ಖಾದನ್ತಸ್ಸೇವ ಆಪತ್ತಿ, ಪಚ್ಛಾ
ಜಾನನ್ತೋ ಆಪತ್ತಿಯಾ ನ ಕಾರೇತಬ್ಬೋತಿ।


ಯಾಗುಮಧುಗೋಳಕಾದಿಕಥಾ


೨೮೨. ಏಕತ್ತಕೋತಿ ಏಕಕೋ, ನತ್ಥಿ ಮೇ ದುತಿಯೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಹೂತಂ ಯಾಗುಞ್ಚ ಮಧುಗೋಳಕಞ್ಚ ಪಟಿಯಾದಾಪೇತ್ವಾತಿ
ಸೋ ಕಿರ ಸತಸಹಸ್ಸಂ ವಯಂ ಕತ್ವಾ ಪಟಿಯಾದಾಪೇಸಿ। ಅನುಮೋದನಾಗಾಥಾಪರಿಯೋಸಾನೇ ‘‘ಪತ್ಥಯತಂ
ಇಚ್ಛತ’’ನ್ತಿ ಪದಾನಂ ‘‘ಅಲಮೇವ ದಾತು’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಸಚೇ ಪನ ‘‘ಪತ್ಥಯತಾ
ಇಚ್ಛತಾ’’ತಿ ಪಾಠೋ ಅತ್ಥಿ, ಸೋಯೇವ ಗಹೇತಬ್ಬೋ।


೨೮೩. ಭೋಜ್ಜಯಾಗುನ್ತಿ ಯಾ ಪವಾರಣಂ ಜನೇತಿ। ಯದಗ್ಗೇನಾತಿ ಯಂ ಆದಿಂ ಕತ್ವಾ। ಸಗ್ಗಾ ತೇ ಆರದ್ಧಾತಿ ಸಗ್ಗನಿಬ್ಬತ್ತಕಪುಞ್ಞಂ ಉಪಚಿತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯಥಾಧಮ್ಮೋ ಕಾರೇತಬ್ಬೋತಿ ಪರಮ್ಪರಭೋಜನೇನ ಕಾರೇತಬ್ಬೋ, ಭೋಜ್ಜಯಾಗುಯಾ ಹಿ ಪವಾರಣಾ ಹೋತೀತಿ।


೨೮೪. ನಾಹಂ ತಂ ಕಚ್ಚಾನಾತಿ ತಸ್ಮಿಂ ಕಿರ ಅವಸಿಟ್ಠಗುಳೇ ದೇವತಾ ಸುಖುಮೋಜಂ ಪಕ್ಖಿಪಿಂಸು, ಸಾ ಅಞ್ಞೇಸಂ ಪರಿಣಾಮಂ ನ ಗಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಮಾ ಏವಮಾಹ। ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಗುಳನ್ತಿ ತಥಾರೂಪೇನ ಬ್ಯಾಧಿನಾ ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಗುಳಂ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ।


ಪಾಟಲಿಗಾಮವತ್ಥುಕಥಾ


೨೮೫. ಸಬ್ಬಸನ್ಥರಿನ್ತಿ ಯಥಾ ಸಬ್ಬಂ ಸನ್ಥತಂ ಹೋತಿ, ಏವಂ।


೨೮೬. ಸುನಿಧವಸ್ಸಕಾರಾತಿ ಸುನಿಧೋ ಚ ವಸ್ಸಕಾರೋ ಚ ದ್ವೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಮಗಧರಞ್ಞೋ ಮಹಾಮತ್ತಾ ಮಹಾಮಚ್ಚಾ। ವಜ್ಜೀನಂ ಪಟಿಬಾಹಾಯಾತಿ ವಜ್ಜಿರಾಜಕುಲಾನಂ ಆಯಮುಖಪಚ್ಛಿನ್ದನತ್ಥಂ। ವತ್ಥೂನೀತಿ ಘರವತ್ಥೂನಿ। ಚಿತ್ತಾನಿ ನಮನ್ತಿ ನಿವೇಸನಾನಿ ಮಾಪೇತುನ್ತಿ
ತಾ ಕಿರ ದೇವತಾ ವತ್ಥುವಿಜ್ಜಾಪಾಠಕಾನಂ ಸರೀರೇ ಅಧಿಮುಚ್ಚಿತ್ವಾ ಏವಂ ಚಿತ್ತಾನಿ
ನಾಮೇನ್ತಿ। ಕಸ್ಮಾ? ಅಮ್ಹಾಕಂ ಯಥಾನುರೂಪಂ ಸಕ್ಕಾರಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಾವತಿಂಸೇಹೀತಿ
ಲೋಕೇ ಕಿರ ಸಕ್ಕಂ ದೇವರಾಜಾನಂ ವಿಸ್ಸಕಮ್ಮಞ್ಚ ಉಪಾದಾಯ ತಾವತಿಂಸಾ ಪಣ್ಡಿತಾತಿ ಸದ್ದೋ
ಅಬ್ಭುಗ್ಗತೋ, ತೇನೇವಾಹ ತಾವತಿಂಸೇಹೀತಿ, ತಾವತಿಂಸೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಮನ್ತೇತ್ವಾ ವಿಯ
ಮಾಪೇನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯಾವತಾ ಅರಿಯಂ ಆಯತನನ್ತಿ ಯತ್ತಕಂ ಅರಿಯಮನುಸ್ಸಾನಂ ಓಸರಣಟ್ಠಾನಂ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ। ಯಾವತಾ ವಣಿಪ್ಪಥೋತಿ ಯತ್ತಕಂ ವಾಣಿಜಾನಂ ಆಭತಭಣ್ಡಸ್ಸ ರಾಸಿವಸೇನೇವ ಕಯವಿಕ್ಕಯಟ್ಠಾನಂ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ। ಇದಂ ಅಗ್ಗನಗರನ್ತಿ ತೇಸಂ ಅರಿಯಾಯತನವಣಿಪ್ಪಥಾನಂ ಇದಂ ಅಗ್ಗನಗರಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಪುಟಭೇದನನ್ತಿ ಪುಟಭೇದನಟ್ಠಾನಂ ಮೋಚನಟ್ಠಾನನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಅಗ್ಗಿತೋ ವಾತಿಆದೀಸು ಸಮುಚ್ಚಯತ್ಥೋ ವಾ ಸದ್ದೋ। ತತ್ರ ಹಿ ಏಕಸ್ಸ ಕೋಟ್ಠಾಸಸ್ಸ ಅಗ್ಗಿತೋ, ಏಕಸ್ಸ ಉದಕತೋ, ಏಕಸ್ಸ ಅಬ್ಭನ್ತರತೋ, ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಭೇದಾ ಅನ್ತರಾಯೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಉಳುಮ್ಪನ್ತಿ ಪಾರಗಮನತ್ಥಾಯ ಆಣಿಯೋ ಆಕೋಟೇತ್ವಾ ಕತಂ। ಕುಲ್ಲನ್ತಿ ವಲ್ಲಿಆದೀಹಿ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಕತಂ।


ಅಣ್ಣವನ್ತಿ ಸಬ್ಬನ್ತಿಮೇನ ಪರಿಚ್ಛೇದೇನ ಯೋಜನಮತ್ತಂ ಗಮ್ಭೀರಸ್ಸ ಚ ಪುಥುಲ್ಲಸ್ಸ ಚ ಉದಕಟ್ಠಾನಸ್ಸೇತಂ ಅಧಿವಚನಂ। ಸರನ್ತಿ ಇಧ ನದೀ ಅಧಿಪ್ಪೇತಾ। ಇದಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ – ಯೇ
ಗಮ್ಭೀರಂ ವಿತ್ಥತಂ ತಣ್ಹಾಸರಂ ತರನ್ತಿ, ತೇ ಅರಿಯಮಗ್ಗಸಙ್ಖಾತಂ ಸೇತುಂ ಕತ್ವಾನ ವಿಸಜ್ಜ
ಪಲ್ಲಲಾನಿ ಅನಾಮಸಿತ್ವಾವ ಉದಕಭರಿತಾನಿ ನಿನ್ನಟ್ಠಾನಾನಿ; ಅಯಂ ಪನ ಇದಂ ಅಪ್ಪಮತ್ತಕಂ
ಉದಕಂ ಉತ್ತರಿತುಕಾಮೋಪಿ ಕುಲ್ಲಞ್ಹಿ ಪರಿಜನೋ ಬನ್ಧತಿ, ಬುದ್ಧಾ ಪನ ಬುದ್ಧಸಾವಕಾ ಚ ವಿನಾ
ಏವ ಕುಲ್ಲೇನ ತಿಣ್ಣಾ ಮೇಧಾವಿನೋ ಜನಾತಿ।


೨೮೭. ಅನನುಬೋಧಾತಿ ಅಬುಜ್ಝನೇನ। ಸನ್ಧಾವಿತನ್ತಿ ಭವತೋ ಭವಂ ಗಮನವಸೇನ ಸನ್ಧಾವಿತಂ। ಸಂಸರಿತನ್ತಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಗಮನವಸೇನ ಸಂಸರಿತಂ। ಮಮಞ್ಚೇವ ತುಮ್ಹಾಕಞ್ಚಾತಿ ಮಯಾ ಚ ತುಮ್ಹೇಹಿ ಚ। ಅಥ ವಾ ಸನ್ಧಾವಿತಂ ಸಂಸರಿತನ್ತಿ ಸನ್ಧಾವನಂ ಸಂಸರಣಂ ಮಮಞ್ಚೇವ ತುಮ್ಹಾಕಞ್ಚ ಅಹೋಸೀತಿ ಏವಮೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋ ದಟ್ಠಬ್ಬೋ। ಸಂಸಿತನ್ತಿ ಸಂಸರಿತಂ। ಭವನೇತ್ತಿ ಸಮೂಹತಾತಿ ಭವತೋ ಭವಗಮನಾ ಸನ್ಧಾವನಾ ತಣ್ಹಾರಜ್ಜು ಸುಟ್ಠು ಹತಾ ಛಿನ್ನಾ ಅಪ್ಪವತ್ತಿಕತಾ।


೨೮೯. ನೀಲಾತಿ ಇದಂ ಸಬ್ಬಸಙ್ಗಾಹಕಂ। ನೀಲವಣ್ಣಾತಿಆದಿ ತಸ್ಸೇವ ವಿಭಾಗದಸ್ಸನತ್ಥಂ। ತತ್ಥ ನ ತೇಸಂ ಪಕತಿವಣ್ಣಾ ನೀಲಾ, ನೀಲವಿಲೇಪನಾನಂ ವಿಚಿತ್ತತಾವಸೇನೇತಂ ವುತ್ತಂ। ಪಟಿವಟ್ಟೇಸೀತಿ ಪಹಾರೇಸಿ। ಸಾಹಾರಂ ದಜ್ಜೇಯ್ಯಾಥಾತಿ ಸಜನಪದಂ ದದೇಯ್ಯಾಥ। ಅಙ್ಗುಲಿಂ ಫೋಟೇಸುನ್ತಿ ಅಙ್ಗುಲಿಂ ಚಾಲೇಸುಂ। ಅಮ್ಬಕಾಯಾತಿ ಇತ್ಥಿಕಾಯ। ಓಲೋಕೇಥಾತಿ ಪಸ್ಸಥ। ಅಪಲೋಕೇಥಾತಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಪಸ್ಸಥ। ಉಪಸಂಹರಥಾತಿ ಉಪನೇಥ। ಇಮಂ ಲಿಚ್ಛವಿಪರಿಸಂ ತುಮ್ಹಾಕಂ ಚಿತ್ತೇನ ತಾವತಿಂಸಪರಿಸಂ ಹರಥ, ತಾವತಿಂಸಸ್ಸ ಸಮಕಂ ಕತ್ವಾ ಪಸ್ಸಥಾತಿ ಅತ್ಥೋ।


ಸೀಹಸೇನಾಪತಿವತ್ಥುಆದಿಕಥಾ


೨೯೦. ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಚ ಅನುಧಮ್ಮಂ ಬ್ಯಾಕರೋನ್ತೀತಿ ಭಗವತಾ ವುತ್ತಕಾರಣಸ್ಸ ಅನುಕಾರಣಂ ಕಥೇನ್ತಿ। ಸಹಧಮ್ಮಿಕೋ ವಾದಾನುವಾದೋತಿ
ಅಪರೇಹಿ ವುತ್ತಕಾರಣೇನ ಸಕಾರಣೋ ಹುತ್ವಾ ತುಮ್ಹಾಕಂ ವಾದೋ ವಿಞ್ಞುಗರಹಿತಬ್ಬಂ ಕಾರಣಂ
ಕೋಚಿ ಅಪ್ಪಮತ್ತಕೋಪಿ ಕಿಂ ನ ಆಗಚ್ಛತಿ। ಇದಂ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ ‘‘ಕಿಂ ಸಬ್ಬಕಾರೇನಾಪಿ
ತುಮ್ಹಾಕಂ ವಾದೇ ಗಾರಯ್ಹಕಾರಣಂ ನತ್ಥೀ’’ತಿ। ಅನಬ್ಭಕ್ಖಾತುಕಾಮಾತಿ ಅಭಿಭವಿತ್ವಾ ನ ಆಚಿಕ್ಖಿತುಕಾಮಾ।


೨೯೩. ಅನುವಿಚ್ಚಕಾರನ್ತಿ ಅನುವಿದಿತ್ವಾ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ತುಲಯಿತ್ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ ಕರೋಹೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಞಾತಮನುಸ್ಸಾನನ್ತಿ ಲೋಕೇ ಪಾಕಟಾನಂ। ಸಾಧು ಹೋತೀತಿ ಸುನ್ದರಂ ಹೋತಿ। ಪಟಾಕಂ ಪರಿಹರೇಯ್ಯುನ್ತಿ ಪಟಾಕಂ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ನಗರೇ ಘೋಸನ್ತಾ ಆಹಿಣ್ಡೇಯ್ಯುಂ। ಕಸ್ಮಾ? ‘‘ಏವಂ ನೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಮಹನ್ತಭಾವೋ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಓಪಾನಭೂತನ್ತಿ ಪಟಿಯತ್ತಉದಪಾನೋ ವಿಯ ಠಿತಂ। ಕುಲನ್ತಿ ನಿವೇಸನಂ। ದಾತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞೇಯ್ಯಾಸೀತಿ ಮಾ ಇಮೇಸಂ ದೇಯ್ಯಧಮ್ಮಂ ಉಪಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ಥ, ಸಮ್ಪತ್ತಾನಞ್ಹಿ ದಾತಬ್ಬಮೇವಾತಿ ಓವದತಿ। ಓಕಾರೋತಿ ಅವಕಾರೋ ಲಾಮಕಭಾವೋ। ಸಾಮುಕ್ಕಂಸಿಕಾತಿ ಅತ್ತನಾಯೇವ ಉದ್ಧರಿತ್ವಾ ಗಹಿತಾ; ಅಸಾಧಾರಣಂ ಅಞ್ಞೇಸನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಕತನ್ತಿ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ಕತಂ।


೨೯೪. ಪಟಿಚ್ಚಕಮ್ಮನ್ತಿ ಅತ್ತಾನಂ ಪಟಿಚ್ಚ ಕತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಥ ವಾ ಪಟಿಚ್ಚಕಮ್ಮನ್ತಿ
ನಿಮಿತ್ತಕಮ್ಮಸ್ಸೇತಂ ಅಧಿವಚನಂ, ತಂ ಪಟಿಚ್ಚಕಮ್ಮಂ ಏತ್ಥ ಅತ್ಥೀತಿ ಮಂಸಮ್ಪಿ
ಪಟಿಚ್ಚಕಮ್ಮನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಯೋ ಹಿ ಏವರೂಪಂ ಮಂಸಂ ಪರಿಭುಞ್ಜತಿ, ಸೋಪಿ ತಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ
ದಾಯಾದೋ ಹೋತಿ, ವಧಕಸ್ಸ ವಿಯ ತಸ್ಸಾಪಿ ಪಾಣಘಾತಕಮ್ಮಂ ಹೋತೀತಿ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ ಜಿರಿದನ್ತಿತಿ ಜಿರನ್ತಿ ಅಬ್ಭಾಚಿಕ್ಖನ್ತಾ ನ ಜಿರನ್ತಿ, ಅಬ್ಭಕ್ಖಾನಸ್ಸ ಅನ್ತಂ ನ ಗಚ್ಛನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ತಿಕೋಟಿಪರಿಸುದ್ಧಕಥಾ ಸಙ್ಘಭೇದಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾಯಂ ವುತ್ತಾ।


ಕಪ್ಪಿಯಭೂಮಿಅನುಜಾನನಕಥಾ


೨೯೫. ಸಕಟಪರಿವಟ್ಟನ್ತಿ ಸಕಟೇಹಿ ಪರಿಕ್ಖೇಪಂ ವಿಯ ಕತ್ವಾ ಅಚ್ಛನ್ತಿ। ಪಚ್ಚನ್ತಿಮನ್ತಿ ಅಭಿಲಾಪಮತ್ತಮೇತಂ ‘‘ಯಂ ಸಙ್ಘೋ ಆಕಙ್ಖತೀ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಪನ ಧುರವಿಹಾರೋಪಿ ಸಮ್ಮನ್ನಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ, ಕಮ್ಮವಾಚಂ ಅವತ್ವಾ ಅಪಲೋಕನೇನಾಪಿ ವಟ್ಟತಿಯೇವ। ಕಾಕೋರವಸದ್ದನ್ತಿ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪವಿಟ್ಠಾನಂ ಆಮಿಸಖಾದನತ್ಥಾಯ ಅನುಪ್ಪಗೇಯೇವ ಸನ್ನಿಪತಿತಾನಂ ಕಾಕಾನಂ ಓರವಸದ್ದಂ। ಯಸೋಜೋ ನಾಮ ಕಪಿಲಸುತ್ತಪರಿಯೋಸಾನೇ ಪಬ್ಬಜಿತಾನಂ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಸತಾನಂ ಅಗ್ಗಪುರಿಸೋ।


ಉಸ್ಸಾವನನ್ತಿಕನ್ತಿಆದೀಸು
ಉಸ್ಸಾವನನ್ತಿಕಾ ತಾವ ಏವಂ ಕತ್ತಬ್ಬಾ। ಯೋ ಥಮ್ಭಾನಂ ವಾ ಉಪರಿ ಭಿತ್ತಿಪಾದೇ ವಾ
ನಿಖನಿತ್ವಾ ವಿಹಾರೋ ಕರಿಯತಿ, ತಸ್ಸ ಹೇಟ್ಠಾ ಥಮ್ಭಪಟಿಚ್ಛಕಾ ಪಾಸಾಣಾ ಭೂಮಿಗತಿಕಾ ಏವ।
ಪಠಮಥಮ್ಭಂ ಪನ ಪಠಮಭಿತ್ತಿಪಾದಂ ವಾ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇನ್ತೇಹಿ ಬಹೂಹಿ ಸಮ್ಪರಿವಾರೇತ್ವಾ
‘‘ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಂ ಕರೋಮ, ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಂ ಕರೋಮಾ’’ತಿ ವಾಚಂ ನಿಚ್ಛಾರೇನ್ತೇಹಿ ಮನುಸ್ಸೇಸು
ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇನ್ತೇಸು ಆಮಸಿತ್ವಾ ವಾ ಸಯಂ ಉಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ವಾ ಥಮ್ಭೇ ವಾ
ಭಿತ್ತಿಪಾದೋ ವಾ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಕುರುನ್ದಿಮಹಾಪಚ್ಚರೀಸು ಪನ ‘‘ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿ
ಕಪ್ಪಿಯಕುಟೀ’’ತಿ ವತ್ವಾ ಪತಿಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಅನ್ಧಕಟ್ಠಕಥಾಯಂ ‘‘ಸಙ್ಘಸ್ಸ
ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಂ ಅಧಿಟ್ಠಾಮೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ತಂ ಪನ ಅವತ್ವಾಪಿ ಅಟ್ಠಕಥಾಸು ವುತ್ತನಯೇನ
ವುತ್ತೇ ದೋಸೋ ನತ್ಥಿ। ಇದಂ ಪನೇತ್ಥ ಸಾಧಾರಣಲಕ್ಖಣಂ,
ಥಮ್ಭಪತಿಟ್ಠಾನಞ್ಚ ವಚನಪರಿಯೋಸಾನಞ್ಚ ಸಮಕಾಲಂ ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇ ಹಿ ಅನಿಟ್ಠಿತೇ ವಚನೇ
ಥಮ್ಭೋ ಪತಿಟ್ಠಾತಿ, ಅಪ್ಪತಿಟ್ಠಿತೇ ವಾ ತಸ್ಮಿಂ ವಚನಂ ನಿಟ್ಠಾತಿ, ಅಕತಾ ಹೋತಿ
ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿ। ತೇನೇವ ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ವುತ್ತಂ – ‘‘ಬಹೂಹಿ ಸಮ್ಪರಿವಾರೇತ್ವಾ ವತ್ತಬ್ಬಂ,
ಅವಸ್ಸಞ್ಹಿ ಏತ್ಥ ಏಕಸ್ಸಪಿ ವಚನನಿಟ್ಠಾನಞ್ಚ ಥಮ್ಭಪತಿಟ್ಠಾನಞ್ಚ ಏಕತೋ ಭವಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ।


ಇಟ್ಠಕಸಿಲಾಮತ್ತಿಕಾಕುಟ್ಟಿಕಾಸು ಪನ ಕುಟೀಸು ಹೇಟ್ಠಾ ಚಯಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ವಾ ಅಬನ್ಧಿತ್ವಾ ವಾ ಕರೋನ್ತು, ಯತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಭಿತ್ತಿಂ ಉಟ್ಠಾಪೇತುಕಾಮಾ
ಹೋನ್ತಿ, ತಂ ಸಬ್ಬಪಠಮಂ ಇಟ್ಠಕಂ ವಾ ಸಿಲಂ ವಾ ಮತ್ತಿಕಾಪಿಣ್ಡಂ ವಾ ಗಹೇತ್ವಾ
ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಇಟ್ಠಕಾದಯೋ ಹಿ ಭಿತ್ತಿಯಾ ಪಠಮಿಟ್ಠಕಾದೀನಂ
ಹೇಟ್ಠಾ ನ ವಟ್ಟನ್ತಿ, ಥಮ್ಭಾ ಪನ ಉಪರಿ ಉಗ್ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ವಟ್ಟನ್ತಿ।
ಅನ್ಧಕಟ್ಠಕಥಾಯಂ ‘‘ಥಮ್ಭೇಹಿ ಕರಿಯಮಾನೇ ಚತೂಸು ಕೋಣೇಸು ಚತ್ತಾರೋ ಥಮ್ಭಾ
ಇಟ್ಠಕಾದಿಕುಟ್ಟೇ ಚತೂಸು ಕೋಣೇಸು ದ್ವೇ ತಿಸ್ಸೋ ಇಟ್ಠಕಾ ಅಧಿಟ್ಠಾತಬ್ಬಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
ತಥಾ ಪನ ಅಕತಾಯಪಿ ದೋಸೋ ನತ್ಥಿ, ಅಟ್ಠಕಥಾಸು ಹಿ ವುತ್ತಮೇವ ಪಮಾಣಂ।


ಗೋನಿಸಾದಿಕಾ ದುವಿಧಾ – ಆರಾಮಗೋನಿಸಾದಿಕಾ, ವಿಹಾರಗೋನಿಸಾದಿಕಾತಿ। ತಾಸು ಯತ್ಥ ನೇವ ಆರಾಮೋ ನ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ಅಯಂ ‘‘ಆರಾಮಗೋನಿಸಾದಿಕಾ’’ ನಾಮ। ಯತ್ಥ ಸೇನಾಸನಾನಿ ಸಬ್ಬಾನಿ ವಾ ಏಕಚ್ಚಾನಿ ವಾ ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತಾನಿ, ಆರಾಮೋ ಅಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋ, ಅಯಂ ‘‘ವಿಹಾರಗೋನಿಸಾದಿಕಾ’’
ನಾಮ। ಇತಿ ಉಭಯತ್ರಾಪಿ ಆರಾಮಸ್ಸ ಅಪರಿಕ್ಖಿತ್ತಭಾವೋಯೇವ ಪಮಾಣಂ। ಆರಾಮೋ ಪನ
ಉಪಡ್ಢಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋಪಿ ಬಹುತರಂ ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋಪಿ ಪರಿಕ್ಖಿತ್ತೋಯೇವ ನಾಮಾತಿ
ಕುರುನ್ದಿಮಹಆಪಚ್ಚರಿಯಾದೀಸು ವುತ್ತಂ। ಏತ್ಥ ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಂ ಲದ್ಧುಂ ವಟ್ಟತಿ।


ಗಹಪತೀತಿ ಮನುಸ್ಸಾ ಆವಾಸಂ ಕತ್ವಾ
‘‘ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಂ ದೇಮ, ಪರಿಭುಞ್ಜಥಾ’’ತಿ ವದನ್ತಿ, ಏಸಾ ಗಹಪತಿ ನಾಮ। ‘‘ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಂ
ಕಾತುಂ ದೇಮಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇಪಿ ವಟ್ಟತಿಯೇವ। ಅನ್ಧಕಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪನ ‘‘ಯಸ್ಮಾ ಭಿಕ್ಖುಂ
ಠಪೇತ್ವಾ ಸೇಸಸಹಧಮ್ಮಿಕಾನಂ ಸಬ್ಬೇಸಞ್ಚ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಹತ್ಥತೋ ಪಟಿಗ್ಗಹೋ ಚ ಸನ್ನಿಧಿ ಚ
ಅನ್ತೋವುತ್ಥಞ್ಚ ತೇಸಂ ಸನ್ತಕಂ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ವಟ್ಟತಿ, ತಸ್ಮಾ ತೇಸಂ ಗೇಹಾನಿ ವಾ ತೇಹಿ
ದಿನ್ನಾ ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿ ವಾ ಗಹಪತೀತಿ ವುಚ್ಚತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಪುನಪಿ ವುತ್ತಂ –
‘‘ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಿಹಾರಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖುನುಪಸ್ಸಯೋ ವಾ ಆರಾಮಿಕಾನಂ ವಾ ತಿತ್ಥಿಯಾನಂ
ವಾ ದೇವತಾನಂ ವಾ ನಾಗಾನಂ ವಾ ಅಪಿ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂ ವಿಮಾನಂ ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿ ಹೋತೀ’’ತಿ, ತಂ
ಸುವುತ್ತಂ; ಸಙ್ಘಸನ್ತಕಮೇವ ಹಿ ಭಿಕ್ಖುಸನ್ತಕಂ ವಾ ಗೇಹಂ ಗಹಪತಿಕುಟಿಕಾ ನ ಹೋತಿ। ಸಮ್ಮುತಿಕಾ ನಾಮ ಕಮ್ಮವಾಚಂ ಸಾವೇತ್ವಾ ಕತಾತಿ।


ಯಂ ಇಮಾಸು ಚತೂಸು ಕಪ್ಪಿಯಭೂಮೀಸು ವುತ್ಥಂ ಆಮಿಸಂ, ತಂ ಸಬ್ಬಂ
ಅನ್ತೋವುತ್ಥಸಙ್ಖ್ಯಂ ನ ಗಚ್ಛತಿ। ಭಿಕ್ಖೂನಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖುನೀನಞ್ಚ
ಅನ್ತೋವುತ್ಥಅನ್ತೋಪಕ್ಕಮೋಚನತ್ಥಞ್ಹಿ ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಯೋ ಅನುಞ್ಞಾತಾ। ಯಂ ಪನ
ಅಕಪ್ಪಿಯಭೂಮಿಯಂ ಸಹಸೇಯ್ಯಪ್ಪಹೋನಕೇ ಗೇಹೇ ವುತ್ಥಂ ಸಙ್ಘಿಕಂ
ವಾ ಪುಗ್ಗಲಿಕಂ ವಾ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ವಾ ಸನ್ತಕಂ ಏಕರತ್ತಮ್ಪಿ ಠಪಿತಂ, ತಂ
ಅನ್ತೋವುತ್ಥಂ; ತತ್ಥ ಪಕ್ಕಞ್ಚ ಅನ್ತೋಪಕ್ಕಂ ನಾಮ ಹೋತಿ, ಏತಂ ನ ಕಪ್ಪತಿ।
ಸತ್ತಾಹಕಾಲಿಕಂ ಪನ ಯಾವಜೀವಿಕಞ್ಚ ವಟ್ಟತಿ।


ತತ್ರಾಯಂ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ – ಸಾಮಣೇರೋ ಭಿಕ್ಖುಸ್ಸ ತಣ್ಡುಲಾದಿಕಂ
ಆಮಿಸಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಯಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಪುನದಿವಸೇ ಪಚಿತ್ವಾ ದೇತಿ,
ಅನ್ತೋವುತ್ಥಂ ನ ಹೋತಿ। ತತ್ಥ ಅಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಯಂ ನಿಕ್ಖಿತ್ತಸಪ್ಪಿಆದೀಸು ಯಂಕಿಞ್ಚಿ
ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ದೇತಿ, ಮುಖಸನ್ನಿಧಿ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಂ ಪನ ‘‘ಅನ್ತೋವುತ್ಥಂ
ಹೋತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ನಾಮಮತ್ತಮೇವ ನಾನಾಕರಣಂ। ಭಿಕ್ಖು ಅಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಯಂ
ಠಪಿತಸಪ್ಪಿಞ್ಚ ಯಾವಜೀವಿಕಪಣ್ಣಞ್ಚ ಏಕತೋ ಪಚಿತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜತಿ, ಸತ್ತಾಹಂ ನಿರಾಮಿಸಂ
ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇ ಆಮಿಸಸಂಸಟ್ಠಂ ಕತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜತಿ, ಅನ್ತೋವುತ್ಥಞ್ಚೇವ ಸಾಮಂಪಾಕಞ್ಚ
ಹೋತಿ। ಏತೇನುಪಾಯೇನ ಸಬ್ಬಸಂಸಗ್ಗಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।


ಇಮಾ ಪನ ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಯೋ ಕದಾ ಜಹಿತವತ್ಥುಕಾ ಹೋನ್ತಿ? ಉಸ್ಸಾವನನ್ತಿಕಾ ತಾವ ಯಾ ಥಮ್ಭಾನಂ
ಉಪರಿ ಭಿತ್ತಿಪಾದೇ ವಾ ನಿಖಣಿತ್ವಾ ಕತಾ, ಸಾ ಸಬ್ಬೇಸು ಥಮ್ಭೇಸು ಚ ಭಿತ್ತಿಪಾದೇಸು ಚ
ಅಪನೀತೇಸು ಜಹಿತವತ್ಥುಕಾ ಹೋತಿ। ಸಚೇ ಪನ ಥಮ್ಭೇ ವಾ ಭಿತ್ತಿಪಾದೇ ವಾ ಪರಿವತ್ತೇನ್ತಿ,
ಯೋ ಯೋ ಠಿತೋ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪತಿಟ್ಠಾತಿ, ಸಬ್ಬೇಸುಪಿ ಪರಿವತ್ತಿತೇಸು ಅಜಹಿತವತ್ಥುಕಾವ
ಹೋತಿ। ಇಟ್ಠಕಾದೀಹಿ ಕತಾ ಚಯಸ್ಸ ಉಪರಿ ಭಿತ್ತಿಅತ್ಥಾಯ ಠಪಿತಂ ಇಟ್ಠಕಂ ವಾ ಸಿಲಂ ವಾ
ಮತ್ತಿಕಾಪಿಣ್ಡಂ ವಾ ಆದಿಂಕತ್ವಾ ವಿನಾಸಿತಕಾಲೇ ಜಹಿತವತ್ಥುಕಾ ಹೋತಿ। ಯೇಹಿ ಪನ
ಇಟ್ಠಕಾದೀಹಿ ಅಧಿಟ್ಠಿತಾ, ತೇಸು ಅಪನೀತೇಸುಪಿ ತದಞ್ಞಾಸು ಪತಿಟ್ಠಿತಾಸು ಅಜಹಿತವತ್ಥುಕಾವ
ಹೋತಿ।


ಗೋನಿಸಾದಿಕಾ ಪಾಕಾರಾದೀಹಿ ಪರಿಕ್ಖೇಪೇ ಕತೇ ಜಹಿತವತ್ಥುಕಾ
ಹೋತಿ। ಪುನ ತಸ್ಮಿಂ ಆರಾಮೇ ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿ ಲದ್ಧುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಸಚೇ ಪನ ಪುನಪಿ ಪಾಕಾರಾದಯೋ
ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಖಣ್ಡಾ ಹೋನ್ತಿ, ತತೋ ತತೋ ಗಾವೋ ಪವಿಸನ್ತಿ, ಪುನ ಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿ ಹೋತಿ। ಇತರಾ
ಪನ ದ್ವೇ ಗೋಪಾನಸೀಮತ್ತಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಸಬ್ಬಸ್ಮಿಂ ಛದನೇ ವಿನಟ್ಠೇ ಜಹಿತವತ್ಥುಕಾ ಹೋನ್ತಿ। ಸಚೇ ಗೋಪಾನಸೀನಂ ಉಪರಿ ಏಕಮ್ಪಿ ಪಕ್ಖಪಾಸಕಮಣ್ಡಲಂ ಅತ್ಥಿ, ರಕ್ಖತಿ।


ಯತ್ರ ಪನಿಮಾ ಚತಸ್ಸೋಪಿ ಕಪ್ಪಿಯಭೂಮಿಯೋ ನತ್ಥಿ, ತತ್ಥ ಕಿಂ ಕಾತಬ್ಬಂ? ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ
ದತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಸನ್ತಕಂ ಕತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಂ। ತತ್ರಿದಂ ವತ್ಥು –
ಕರವಿಕತಿಸ್ಸತ್ಥೇರೋ ಕಿರ ವಿನಯಧರಪಾಮೋಕ್ಖೋ ಮಹಾಸೀವತ್ಥೇರಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕಂ ಅಗಮಾಸಿ। ಸೋ
ದೀಪಾಲೋಕೇನ ಸಪ್ಪಿಕುಮ್ಭಂ ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ‘‘ಭನ್ತೇ ಕಿಮೇತ’’ನ್ತಿ ಪುಚ್ಛಿ। ಥೇರೋ ‘‘ಆವುಸೋ
ಗಾಮತೋ ಸಪ್ಪಿಕುಮ್ಭೋ ಆಭತೋ, ಲೂಖದಿವಸೇ ಸಪ್ಪಿನಾ ಭುಞ್ಜನತ್ಥಾಯಾ’’ತಿ ಆಹ। ತತೋ ನಂ
ತಿಸ್ಸತ್ಥೇರೋ ‘‘ನ ವಟ್ಟತಿ ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಆಹ। ಥೇರೋ ಪುನದಿವಸೇ ಪಮುಖೇ ನಿಕ್ಖಿಪಾಪೇಸಿ।
ತಿಸ್ಸತ್ಥೇರೋ ಪುನ ಏಕದಿವಸೇ ಆಗತೋ ತಂ ದಿಸ್ವಾ ತಥೇವ ಪುಚ್ಛಿತ್ವಾ ‘‘ಭನ್ತೇ
ಸಹಸೇಯ್ಯಪ್ಪಹೋನಕಟ್ಠಾನೇ ಠಪೇತುಂ ನ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ಆಹ। ಥೇರೋ ಪುನದಿವಸೇ ಬಹಿ
ನೀಹರಾಪೇತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಿಪಾಪೇಸಿ, ತಂ ಚೋರಾ ಹರಿಂಸು। ಸೋ ಪುನ ಏಕದಿವಸಂ ಆಗತಂ
ತಿಸ್ಸತ್ಥೇರಂ ಆಹ – ‘‘ಆವುಸೋ ತಯಾ ‘ನ ವಟ್ಟತೀ’ತಿ ವುತ್ತೋ ಸೋ ಕುಮ್ಭೋ ಬಹಿ
ನಿಕ್ಖಿತ್ತೋ ಚೋರೇಹಿ ಅವಹತೋ’’ತಿ। ತತೋ ನಂ ತಿಸ್ಸತ್ಥೇರೋ ಆಹ – ‘‘ನನು ಭನ್ತೇ
ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬೋ ಅಸ್ಸ, ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಹಿ ದತ್ವಾ ತಸ್ಸ ಸನ್ತಕಂ ಕತ್ವಾ
ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ।


೨೯೬-೯. ಮೇಣ್ಡಕವತ್ಥು ಉತ್ತಾನಮೇವ। ಅಪಿ ಚೇತ್ಥ ಅನುಜಾನಾಮಿ ಭಿಕ್ಖವೇ ಪಞ್ಚ ಗೋರಸೇತಿ ಇಮೇ ಪಞ್ಚ ಗೋರಸೇ ವಿಸುಂ ಪರಿಭೋಗೇನ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಮ್ಪಿ ಅನುಜಾನಾಮೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಪಾಥೇಯ್ಯಂ ಪರಿಯೇಸಿತುನ್ತಿ
ಏತ್ಥ ಸಚೇ ಕೇಚಿ ಸಯಮೇವ ಞತ್ವಾ ದೇನ್ತಿ, ಇಚ್ಚೇತಂ ಕುಸಲಂ; ನೋ ಚೇ ದೇನ್ತಿ,
ಞಾತಿಪವಾರಿತಟ್ಠಾನತೋ ವಾ ಭಿಕ್ಖಾಚಾರವತ್ತೇನ ವಾ ಪರಿಯೇಸಿತಬ್ಬಂ। ತಥಾ ಅಲಭನ್ತೇನ
ಅಞ್ಞಾತಿಕಅಪವಾರಿತಟ್ಠಾನತೋ ಯಾಚಿತ್ವಾಪಿ ಗಹೇತಬ್ಬಂ।
ಏಕದಿವಸೇನ ಗಮನೀಯೇ ಮಗ್ಗೇ ಏಕಭತ್ತತ್ಥಾಯ ಪರಿಯೇಸಿತಬ್ಬಂ। ದೀಘೇ ಅದ್ಧಾನೇ ಯತ್ತಕೇನ
ಕನ್ತಾರಂ ನಿತ್ಥರತಿ, ತತ್ತಕಂ ಪರಿಯೇಸಿತಬ್ಬಂ।


ಕೇಣಿಯಜಟಿಲವತ್ಥುಕಥಾ


೩೦೦. ಕಾಜೇಹಿ ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾತಿ ಪಞ್ಚಹಿ ಕಾಜಸತೇಹಿ ಸುಸಙ್ಖತಸ್ಸ ಬದರಪಾನಸ್ಸ ಕುಟಸಹಸ್ಸಂ ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾ। ಏತಸ್ಮಿಂ ನಿದಾನೇ ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಕರಣೇ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾತಿ ‘‘ಸಾಧು ಭಿಕ್ಖವೇ ಪಾನಂ ಅಪಿವನ್ತಾ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ
ಸಾವಕಾ ಪಚ್ಚಯಬಾಹುಲ್ಲಿಕಾತಿ ವಾದಂ ನ ಉಪ್ಪಾದಯಿತ್ಥ, ಮಯಿ ಚ ಗಾರವಂ ಅಕತ್ಥ, ಮಮ ಚ
ತುಮ್ಹೇಸು ಗಾರವಂ ಜನಯಿತ್ಥ, ಇತಿ ವೋ ಅಹಂ ಇಮಿನಾ ಕಾರಣೇನ ಸುಟ್ಠು ಪಸನ್ನೋ’’ತಿಆದಿನಾ
ನಯೇನ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಅನುಜಾನಾಮಿ ಭಿಕ್ಖವೇ ಅಟ್ಠ ಪಾನಾನೀತಿಆದಿಮಾಹ।


ತತ್ಥ ಅಮ್ಬಪಾನನ್ತಿ ಆಮೇಹಿ ವಾ ಪಕ್ಕೇಹಿ ವಾ ಅಮ್ಬೇಹಿ ಕತಪಾನಂ। ತತ್ಥ
ಆಮೇಹಿ ಕರೋನ್ತೇನ ಅಮ್ಬತರುಣಾನಿ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾ ಉದಕೇ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಆತಪೇ ಆದಿಚ್ಚಪಾಕೇನ
ಪಚಿತ್ವಾ ಪರಿಸ್ಸಾವೇತ್ವಾ ತದಹುಪಟಿಗ್ಗಹಿತೇಹಿ ಮಧುಸಕ್ಕರಕಪ್ಪೂರಾದೀಹಿ ಯೋಜೇತ್ವಾ
ಕಾತಬ್ಬಂ। ಏವಂ ಕತಂ ಪುರೇಭತ್ತಮೇವ ಕಪ್ಪತಿ। ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇಹಿ ಕತಂ ಲಭಿತ್ವಾ ಪನ
ಪುರೇಭತ್ತಂ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ಪುರೇಭತ್ತಂ ಸಾಮಿಸಪರಿಭೋಗೇನಾಪಿ ವಟ್ಟತಿ, ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ
ನಿರಾಮಿಸಪರಿಭೋಗೇನ ಯಾವ ಅರುಣುಗ್ಗಮನಾ ವಟ್ಟತಿಯೇವ। ಏಸ ನಯೋ ಸಬ್ಬಪಾನೇಸು।


ತೇಸು ಪನ ಜಮ್ಬುಪಾನನ್ತಿ ಜಮ್ಬುಫಲೇಹಿ ಕತಪಾನಂ। ಚೋಚಪಾನನ್ತಿ ಅಟ್ಠಿಕೇಹಿ ಕದಲಿಫಲೇಹಿ ಕತಪಾನಂ। ಮೋಚಪಾನನ್ತಿ ಅನಟ್ಠಿಕೇಹಿ ಕದಲಿಫಲೇಹಿ ಕತಪಾನಂ। ಮಧುಕಪಾನನ್ತಿ ಮಧುಕಾನಂ ಜಾತಿರಸೇನ ಕತಪಾನಂ; ತಂ ಪನ ಉದಕಸಮ್ಭಿನ್ನಂ ವಟ್ಟತಿ, ಸುದ್ಧಂ ನ ವಟ್ಟತಿ। ಮುದ್ದಿಕಪಾನನ್ತಿ ಮುದ್ದಿಕಾ ಉದಕೇ ಮದ್ದಿತ್ವಾ ಅಮ್ಬಪಾನಂ ವಿಯ ಕತಪಾನಂ। ಸಾಲೂಕಪಾನನ್ತಿ ರತ್ತುಪ್ಪಲನೀಲುಪ್ಪಲಾದೀನಂ ಸಾಲೂಕೇ ಮದ್ದಿತ್ವಾ ಕತಪಾನಂ। ಫಾರುಸಕಪಾನನ್ತಿ ಫಾರುಸಕಫಲೇಹಿ ಅಮ್ಬಪಾನಂ ವಿಯ ಕತಪಾನಂ। ಇಮಾನಿ ಅಟ್ಠ ಪಾನಾನಿ ಸೀತಾನಿಪಿ ಆದಿಚ್ಚಪಾಕಾನಿಪಿ ವಟ್ಟನ್ತಿ, ಅಗ್ಗಿಪಾಕಾನಿ ನ ವಟ್ಟನ್ತಿ। ಧಞ್ಞಫಲರಸನ್ತಿ ಸತ್ತನ್ನಂ ಧಞ್ಞಾನಂ ಫಲರಸಂ। ಡಾಕರಸನ್ತಿ
ಪಕ್ಕಡಾಕರಸಂ। ಯಾವಕಾಲಿಕಪತ್ತಾನಞ್ಹಿ ಪುರೇಭತ್ತಂಯೇವ ರಸೋ ಕಪ್ಪತಿ। ಯಾವಜೀವಿಕಾನಂ
ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಠಪಿತಸಪ್ಪಿಆದೀಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಪಕ್ಕಾನಂ ಸತ್ತಾಹಂ ಕಪ್ಪತಿ। ಸಚೇ ಪನ
ಸುದ್ಧಉದಕೇನ ಪಚತಿ, ಯಾವಜೀವಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ। ಖೀರಾದೀಹಿ ಪನ ಸದ್ಧಿಂ ಪಚಿತುಂ ನ ವಟ್ಟತಿ।
ಅಞ್ಞೇಹಿ ಪಕ್ಕಮ್ಪಿ ಡಾಕರಸಸಙ್ಖ್ಯಮೇವ ಗಚ್ಛತಿ। ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ
‘‘ಯಾವಕಾಲಿಕಪತ್ತಾನಮ್ಪಿ ಸೀತೋದಕೇನ ಮದ್ದಿತ್ವಾ ಕತರಸೋ ವಾ ಆದಿಚ್ಚಪಾಕೋ ವಾ
ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಠಪೇತ್ವಾ ಮಧುಕಪುಪ್ಫರಸನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಮಧುಕಪುಪ್ಫರಸೋ ಅಗ್ಗಿಪಾಕೋ ವಾ ಹೋತು ಆದಿಚ್ಚಪಾಕೋ ವಾ, ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ
ನ ವಟ್ಟತಿ। ಪುರೇಭತ್ತಮ್ಪಿ ಯಂ ಪಾನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಮಜ್ಜಂ ಕರೋನ್ತಿ, ಸೋ ಆದಿತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ನ
ವಟ್ಟತಿ। ಮಧುಕಪುಪ್ಫಂ ಪನ ಅಲ್ಲಂ ವಾ ಸುಕ್ಖಂ ವಾ ಭಜ್ಜಿತಂ ವಾ ತೇನ ಕತಫಾಣಿತಂ ವಾ ಯತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಮಜ್ಜಂ ನ ಕರೋನ್ತಿ, ತಂ ಸಬ್ಬಂ ಪುರೇಭತ್ತಂ ವಟ್ಟತಿ। ಉಚ್ಛುರಸೋ ನಿಕಸಟೋ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ವಟ್ಟತಿ । ಇತಿ ಪಾನಾನಿ ಅನುಜಾನನ್ತೇನ ಇಮೇಪಿ ಚತ್ತಾರೋ ರಸಾ ಅನುಞ್ಞಾತಾತಿ। ಅಗ್ಗಿಹುತ್ತಮುಖಾ ಯಞ್ಞಾತಿಆದೀಸು ಅಗ್ಗಿಹುತಂ ಸೇಟ್ಠಂ, ಅಗ್ಗಿಹುತಂ ಮುಖನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ।


ರೋಜಮಲ್ಲಾದಿವತ್ಥುಕಥಾ


೩೦೧-೨. ರೋಜವತ್ಥು ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವ। ತತ್ಥ ಸಙ್ಕರಂ ಅಕಂಸೂತಿ ಕತಿಕಂ ಅಕಂಸು। ಉಳಾರಂ ಖೋ ತೇ ಇದನ್ತಿ ಸುನ್ದರಂ ಖೋ ತೇ ಇದಂ। ನಾಹಂ ಭನ್ತೇ ಆನನ್ದ ಬಹುಕತೋತಿ ನಾಹಂ ಬುದ್ಧಾದಿಗತಪಸಾದಬಹುಮಾನೇನ ಇಧಾಗತೋತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸಬ್ಬಞ್ಚ ಡಾಕನ್ತಿ ಸಪ್ಪಿಆದೀಹಿ ಪಕ್ಕಂ ವಾ ಅಪಕ್ಕಂ ವಾ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಡಾಕಂ। ಪಿಟ್ಠಖಾದನೀಯನ್ತಿ ಪಿಟ್ಠಮಯಂ ಖಾದನೀಯಂ; ರೋಜೋ ಕಿರ ಇದಂ ಉಭಯಮ್ಪಿ ಸತಸಹಸ್ಸಂ ವಯಂ ಕತ್ವಾ ಪಟಿಯಾದಾಪೇಸಿ।


೩೦೩. ಮಞ್ಜುಕಾತಿ ಮಧುರವಚನಾ। ಪಟಿಭಾನೇಯ್ಯಕಾತಿ ಸಕೇ ಸಿಪ್ಪೇ ಪಟಿಭಾನಸಮ್ಪನ್ನಾ। ದಕ್ಖಾತಿ ಛೇಕಾ, ಅನಲಸಾ ವಾ। ಪರಿಯೋದಾತಸಿಪ್ಪಾತಿ ನಿದ್ದೋಸಸಿಪ್ಪಾ। ನಾಳಿಯಾವಾಪಕೇನಾತಿ ನಾಳಿಯಾ ಚ ಆವಾಪಕೇನ ಚ। ಆವಾಪಕೋ ನಾಮ ಯತ್ಥ ಲದ್ಧಂ ಲದ್ಧಂ ಆವಪನ್ತಿ, ಪಕ್ಖಿಪನ್ತೀತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ನ ಚ ಭಿಕ್ಖವೇ ನಹಾಪಿತಪುಬ್ಬೇನ ಖುರಭಣ್ಡನ್ತಿ
ಏತ್ಥ ಗಹೇತ್ವಾ ಪರಿಹರಿತುಮೇವ ನ ವಟ್ಟತಿ, ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಸನ್ತಕೇನ ಕೇಸೇ ಛೇದೇತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
ಸಚೇ ವೇತನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಛಿನ್ದತಿ, ನ ವಟ್ಟತಿ। ಯೋ ಅನಹಾಪಿತಪುಬ್ಬೋ ತಸ್ಸ ಪರಿಹರಿತುಮ್ಪಿ
ವಟ್ಟತಿ, ತಂ ವಾ ಅಞ್ಞಂ ವಾ ಗಹೇತ್ವಾ ಕೇಸೇ ಛೇದೇತುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ।


೩೦೪. ಭಾಗಂ ದತ್ವಾತಿ ದಸಮಭಾಗಂ ದತ್ವಾ; ಇದಂ ಕಿರ ಜಮ್ಬುದೀಪೇ ಪೋರಾಣಕಚಾರಿತ್ತಂ, ತಸ್ಮಾ ದಸಕೋಟ್ಠಾಸೇ ಕತ್ವಾ ಏಕೋ ಕೋಟ್ಠಾಸೋ ಭೂಮಿಸಾಮಿಕಾನಂ ದಾತಬ್ಬೋ।


ಚತುಮಹಾಪದೇಸಕಥಾ


೩೦೫. ಯಂ ಭಿಕ್ಖವೇ ಮಯಾ ಇದಂ ನ ಕಪ್ಪತೀತಿ ಇಮೇ ಚತ್ತಾರೋ ಮಹಾಪದೇಸೇ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ನಯಗ್ಗಹಣತ್ಥಾಯ ಆಹ। ತತ್ಥ ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಾಹಕತ್ಥೇರಾ ಸುತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪರಿಮದ್ದನ್ತಾ ಇದಂ ಅದ್ದಸಂಸು। ಠಪೇತ್ವಾ ಧಞ್ಞಫಲರಸನ್ತಿ ಸತ್ತಧಞ್ಞರಸಾನಿ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ನ ಕಪ್ಪನ್ತೀತಿ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಾನಿ। ತಾಲನಾಳಿಕೇರಪನಸಲಬುಜಅಲಾಬುಕುಮ್ಭಣ್ಡಪುಸ್ಸಫಲತಿಪುಸಫಲಏಳಾಲುಕಾನಿ ,
ನವ ಮಹಾಫಲಾನಿ ಸಬ್ಬಞ್ಚ ಅಪರಣ್ಣಂ, ಧಞ್ಞಗತಿಕಮೇವ। ತಂ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ನ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಂ, ಅಥ
ಖೋ ಅಕಪ್ಪಿಯಂ ಅನುಲೋಮೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ನ ಕಪ್ಪತಿ। ಅಟ್ಠ
ಪಾನಾನಿ ಅನುಞ್ಞಾತಾನಿ। ಅವಸೇಸಾನಿ
ವೇತ್ತತಿನ್ತಿಣಿಕಮಾತುಲುಙ್ಗಕಪಿತ್ಥಕೋಸಮ್ಬಕರಮನ್ದಾದಿಖುದ್ದಕಫಲಪಾನಾನಿ
ಅಟ್ಠಪಾನಗತಿಕಾನೇವ, ತಾನಿ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ನ ಅನುಞ್ಞಾತಾನಿ, ಅಥ ಖೋ ಕಪ್ಪಿಯಂ ಅನುಲೋಮೇನ್ತಿ,
ತಸ್ಮಾ ಕಪ್ಪನ್ತಿ। ಠಪೇತ್ವಾ ಹಿ ಸಾನುಲೋಮಂ ಧಞ್ಞಫಲರಸಂ ಅಞ್ಞಂ ಫಲಪಾನಂ ನಾಮ ಅಕಪ್ಪಿಯಂ
ನತ್ಥಿ, ಸಬ್ಬಂ ಯಾಮಕಾಲಿಕಂಯೇವಾತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ।


ಭಗವತಾ ಛ ಚೀವರಾನಿ ಅನುಞ್ಞಾತಾನಿ। ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಾಹಕತ್ಥೇರೇಹಿ
ತೇಸಂ ಅನುಲೋಮಾನಿ ದುಕೂಲಂ, ಪತ್ತುಣ್ಣಂ, ಚೀನಪಟ್ಟಂ, ಸೋಮಾರಪಟ್ಟಂ, ಇದ್ಧಿಮಯಿಕಂ,
ದೇವದತ್ತಿಯನ್ತಿ ಅಪರಾನಿ ಛ ಅನುಞ್ಞಾತಾನಿ। ತತ್ಥ
‘‘ಪತ್ತುಣ್ಣ’’ನ್ತಿ
ಪತ್ತುಣ್ಣದೇಸೇ ಪಾಣಕೇಹಿ ಸಞ್ಜಾತವತ್ಥಂ। ದ್ವೇ ಪಟಾ ದೇಸನಾಮೇನೇವ ವುತ್ತಾ। ತಾನಿ ತೀಣಿ
ಕೋಸೇಯ್ಯಸ್ಸಾನುಲೋಮಾನಿ। ದುಕೂಲಂ ಸಾಣಸ್ಸ, ಇತರಾನಿ ದ್ವೇ ಕಪ್ಪಾಸಿಕಸ್ಸ ವಾ ಸಬ್ಬೇಸಂ
ವಾ।


ಭಗವತಾ ಏಕಾದಸ ಪತ್ತೇ ಪಟಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ದ್ವೇ ಪತ್ತಾ ಅನುಞ್ಞಾತಾ
– ಲೋಹಪತ್ತೋ ಚೇವ ಮತ್ತಿಕಾಪತ್ತೋ ಚ। ಲೋಹಥಾಲಕಂ, ಮತ್ತಿಕಾಥಾಲಕಂ, ತಮ್ಬಲೋಹಥಾಲಕನ್ತಿ
ತೇಸಂಯೇವ ಅನುಲೋಮಾನಿ। ಭಗವತಾ ತಯೋ ತುಮ್ಬಾ ಅನುಞ್ಞಾತಾ – ಲೋಹತುಮ್ಬೋ, ಕಟ್ಠತುಮ್ಬೋ,
ಫಲತುಮ್ಬೋತಿ। ಕುಣ್ಡಿಕಾ, ಕಞ್ಚನಕೋ, ಉದಕತುಮ್ಬೋತಿ ತೇಸಂಯೇವ ಅನುಲೋಮಾನಿ। ಕುರುನ್ದಿಯಂ
ಪನ ‘‘ಪಾನೀಯಸಙ್ಖಪಾನೀಯಸರಾವಕಾನಿ ಏತೇಸಂ ಅನುಲೋಮಾನೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಪಟ್ಟಿಕಾ,
ಸೂಕರನ್ತನ್ತಿ ದ್ವೇ ಕಾಯಬನ್ಧನಾನಿ ಅನುಞ್ಞಾತಾನಿ, ದುಸ್ಸಪಟ್ಟೇನ ರಜ್ಜುಕೇನ ಚ
ಕತಕಾಯಬನ್ಧನಾನಿ ತೇಸಂ ಅನುಲೋಮಾನಿ। ಸೇತಚ್ಛತ್ತಂ, ಕಿಲಞ್ಜಚ್ಛತ್ತಂ, ಪಣ್ಣಚ್ಛತ್ತನ್ತಿ
ತೀಣಿ ಛತ್ತಾನಿ ಅನುಞ್ಞಾತಾನಿ। ಏಕಪಣ್ಣಚ್ಛತ್ತಂ ತೇಸಂಯೇವ ಅನುಲೋಮನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ನಯೇನ
ಪಾಳಿಞ್ಚ ಅಟ್ಠಕಥಞ್ಚ ಅನುಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞಾನಿಪಿ ಕಪ್ಪಿಯಾಕಪ್ಪಿಯಾನಂ ಅನುಲೋಮಾನಿ
ವೇದಿತಬ್ಬಾನಿ।


ತದಹುಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ಕಾಲೇ ಕಪ್ಪತೀತಿಆದಿ ಸಬ್ಬಂ ಸಮ್ಭಿನ್ನರಸಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಸಚೇ ಹಿ ಛಲ್ಲಿಮ್ಪಿ ಅನಪನೇತ್ವಾ ಸಕಲೇನೇವ ನಾಳಿಕೇರಫಲೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಪಾನಕಂ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ಹೋತಿ ,
ನಾಳಿಕೇರಂ ಅಪನೇತ್ವಾ ತಂ ವಿಕಾಲೇಪಿ ಕಪ್ಪತಿ। ಉಪರಿ ಸಪ್ಪಿಪಿಣ್ಡಂ ಠಪೇತ್ವಾ
ಸೀತಲಪಾಯಾಸಂ ದೇನ್ತಿ, ಯಂ ಪಾಯಾಸೇನ ಅಸಂಸಟ್ಠಂ ಸಪ್ಪಿ, ತಂ ಅಪನೇತ್ವಾ ಸತ್ತಾಹಂ
ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಬದ್ಧಮಧುಫಾಣಿತಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ತಕ್ಕೋಲಜಾತಿಫಲಾದೀಹಿ
ಅಲಙ್ಕರಿತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ದೇನ್ತಿ, ತಾನಿ ಉದ್ಧರಿತ್ವಾ ಧೋವಿತ್ವಾ ಯಾವಜೀವಂ
ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಾನಿ। ಯಾಗುಯಂ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ದಿನ್ನಸಿಙ್ಗಿವೇರಾದೀಸುಪಿ ತೇಲಾದೀಸು
ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ದಿನ್ನಲಟ್ಠಿಮಧುಕಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಏವಂ ಯಂ ಯಂ ಅಸಮ್ಭಿನ್ನರಸಂ ಹೋತಿ,
ತಂ ತಂ ಏಕತೋ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಮ್ಪಿ ಯಥಾ ಸುದ್ಧಂ ಹೋತಿ, ತಥಾ ಧೋವಿತ್ವಾ ವಾ ತಚ್ಛೇತ್ವಾ ವಾ ತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಕಾಲವಸೇನ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ।


ಸಚೇ ಪನ ಸಮ್ಭಿನ್ನರಸಂ ಹೋತಿ ಸಂಸಟ್ಠಂ, ನ ವಟ್ಟತಿ।
ಯಾವಕಾಲಿಕಞ್ಹಿ ಅತ್ತನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಭಿನ್ನರಸಾನಿ ತೀಣಿಪಿ ಯಾಮಕಾಲಿಕಾದೀನಿ ಅತ್ತನೋ
ಸಭಾವಂ ಉಪನೇತಿ, ಯಾಮಕಾಲಿಕಂ ದ್ವೇಪಿ ಸತ್ತಾಹಕಾಲಿಕಾದೀನಿ ಅತ್ತನೋ ಸಭಾವಂ ಉಪನೇತಿ,
ಸತ್ತಾಹಕಾಲಿಕಮ್ಪಿ ಅತ್ತನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಂಸಟ್ಠಂ ಯಾವಜೀವಿಕಂ ಅತ್ತನೋ ಸಭಾವಞ್ಞೇವ ಉಪನೇತಿ;
ತಸ್ಮಾ ತೇನ ತದಹುಪಟಿಗ್ಗಹಿತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ತದಹುಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ವಾ ಪುರೇಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ವಾ
ಯಾವಜೀವಿಕಂ ಸತ್ತಾಹಂ ಕಪ್ಪತಿ ದ್ವೀಹಪಟಿಗ್ಗಹಿತೇನ ಛಾಹಂ, ತೀಹಪಟಿಗ್ಗಹಿತೇನ
ಪಞ್ಚಾಹಂ…ಪೇ॰… ಸತ್ತಾಹಪಟಿಗ್ಗಹಿತೇನ ತದಹೇವ ಕಪ್ಪತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ತಸ್ಮಾಯೇವ ಹಿ
‘‘ಸತ್ತಾಹಕಾಲಿಕೇನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಯಾವಜೀವಿಕಂ ತದಹುಪಟಿಗ್ಗಹಿತ’’ನ್ತಿ ಅವತ್ವಾ
‘‘ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ಸತ್ತಾಹಂ ಕಪ್ಪತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।


ಕಾಲಯಾಮಸತ್ತಾಹಾತಿಕ್ಕಮೇಸು ಚೇತ್ಥ
ವಿಕಾಲಭೋಜನಸನ್ನಿಧಿಭೇಸಜ್ಜಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಂ ವಸೇನ ಆಪತ್ತಿಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಇಮೇಸು ಚ ಪನ
ಚತೂಸು ಕಾಲಿಕೇಸು ಯಾವಕಾಲಿಕಂ ಯಾಮಕಾಲಿಕನ್ತಿ ಇದಮೇವ ದ್ವಯಂ ಅನ್ತೋವುತ್ಥಕಞ್ಚೇವ
ಸನ್ನಿಧಿಕಾರಕಞ್ಚ ಹೋತಿ, ಸತ್ತಾಹಕಾಲಿಕಞ್ಚ ಯಾವಜೀವಿಕಞ್ಚ ಅಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಯಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ, ಸನ್ನಿಧಿಮ್ಪಿ ನ ಜನೇತೀತಿ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।


ಭೇಸಜ್ಜಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।


೨. ಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೩. ನಿಸ್ಸಗ್ಗಿಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೪. ಪಾಚಿತ್ತಿಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
೫. ಪಾಟಿದೇಸನೀಯಕಣ್ಡಂ (ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗವಣ್ಣನಾ)
ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ೧. ಮಹಾಖನ್ಧಕೋ
೨. ಉಪೋಸಥಕ್ಖನ್ಧಕೋ

ಕಥಿನಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

Avatar de peque23Avatar de -Adi-

Leave a Reply