1718 LESSON Sat Dec 19 2015
Tipiṭaka (Kannada)-ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ)- ಸುತ್ತಪಿಟಕ-in ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಂಗಿತ ಕನ್ನಡ
from
through
http://sarvajan.ambedkar.org
Email: awakenonea1@gmail.com
THIS IS AN EXERCISE FOR ALL THE ONLINE VISITING STUDENTS FOR THEIR PRACTICE
https://www.youtube.com/watch?v=ArY597Dax84&list=PLtbULbSYv-ds8iUUoZXSQXbyPIQZDb3w6
From the Holy Buddhist Tipitaka: Sutta Pitaka - Samyutta Nikaya-19.02Mins
॥ ನಮೋ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ॥
ದೀಘನಿಕಾಯೋ
ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧವಗ್ಗಪಾಳಿ
೧. ಬ್ರಹ್ಮಜಾಲಸುತ್ತಂ
ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಕಥಾ
೧. ಏವಂ
ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಅನ್ತರಾ ಚ ರಾಜಗಹಂ ಅನ್ತರಾ ಚ ನಾಳನ್ದಂ
ಅದ್ಧಾನಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ ಮಹತಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಪಞ್ಚಮತ್ತೇಹಿ
ಭಿಕ್ಖುಸತೇಹಿ। ಸುಪ್ಪಿಯೋಪಿ ಖೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಅನ್ತರಾ ಚ ರಾಜಗಹಂ ಅನ್ತರಾ ಚ ನಾಳನ್ದಂ
ಅದ್ಧಾನಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ ಸದ್ಧಿಂ ಅನ್ತೇವಾಸಿನಾ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೇನ ಮಾಣವೇನ। ತತ್ರ
ಸುದಂ ಸುಪ್ಪಿಯೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ
ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ; ಸುಪ್ಪಿಯಸ್ಸ ಪನ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ ಅನ್ತೇವಾಸೀ
ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಮಾಣವೋ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ। ಇತಿಹ ತೇ ಉಭೋ ಆಚರಿಯನ್ತೇವಾಸೀ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಉಜುವಿಪಚ್ಚನೀಕವಾದಾ ಭಗವನ್ತಂ ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಅನುಬನ್ಧಾ [ಅನುಬದ್ಧಾ (ಕ॰ ಸೀ॰ ಪೀ॰)] ಹೋನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚ।
೨. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಅಮ್ಬಲಟ್ಠಿಕಾಯಂ ರಾಜಾಗಾರಕೇ ಏಕರತ್ತಿವಾಸಂ ಉಪಗಚ್ಛಿ [ಉಪಗಞ್ಛಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಪೀ॰)] ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ। ಸುಪ್ಪಿಯೋಪಿ ಖೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಅಮ್ಬಲಟ್ಠಿಕಾಯಂ ರಾಜಾಗಾರಕೇ ಏಕರತ್ತಿವಾಸಂ ಉಪಗಚ್ಛಿ [ಉಪಗಞ್ಛಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಪೀ॰)] ಅನ್ತೇವಾಸಿನಾ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೇನ ಮಾಣವೇನ। ತತ್ರಪಿ ಸುದಂ ಸುಪ್ಪಿಯೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ; ಸುಪ್ಪಿಯಸ್ಸ ಪನ
ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ ಅನ್ತೇವಾಸೀ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಮಾಣವೋ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ
ಭಾಸತಿ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ। ಇತಿಹ ತೇ ಉಭೋ
ಆಚರಿಯನ್ತೇವಾಸೀ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಉಜುವಿಪಚ್ಚನೀಕವಾದಾ ವಿಹರನ್ತಿ।
೩.
ಅಥ ಖೋ ಸಮ್ಬಹುಲಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಿತಾನಂ ಮಣ್ಡಲಮಾಳೇ
ಸನ್ನಿಸಿನ್ನಾನಂ ಸನ್ನಿಪತಿತಾನಂ ಅಯಂ ಸಙ್ಖಿಯಧಮ್ಮೋ ಉದಪಾದಿ – ‘‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ, ಆವುಸೋ,
ಅಬ್ಭುತಂ, ಆವುಸೋ, ಯಾವಞ್ಚಿದಂ ತೇನ ಭಗವತಾ ಜಾನತಾ ಪಸ್ಸತಾ ಅರಹತಾ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ
ಸತ್ತಾನಂ ನಾನಾಧಿಮುತ್ತಿಕತಾ ಸುಪ್ಪಟಿವಿದಿತಾ। ಅಯಞ್ಹಿ ಸುಪ್ಪಿಯೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ
ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ
ಭಾಸತಿ; ಸುಪ್ಪಿಯಸ್ಸ ಪನ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ ಅನ್ತೇವಾಸೀ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಮಾಣವೋ
ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ
ಭಾಸತಿ। ಇತಿಹಮೇ ಉಭೋ ಆಚರಿಯನ್ತೇವಾಸೀ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಉಜುವಿಪಚ್ಚನೀಕವಾದಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಅನುಬನ್ಧಾ ಹೋನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚಾ’’ತಿ।
೪.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಇಮಂ ಸಙ್ಖಿಯಧಮ್ಮಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಯೇನ ಮಣ್ಡಲಮಾಳೋ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ನಿಸಜ್ಜ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ
ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಕಾಯನುತ್ಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏತರಹಿ ಕಥಾಯ ಸನ್ನಿಸಿನ್ನಾ ಸನ್ನಿಪತಿತಾ, ಕಾ ಚ
ಪನ ವೋ ಅನ್ತರಾಕಥಾ ವಿಪ್ಪಕತಾ’’ತಿ? ಏವಂ ವುತ್ತೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ –
‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಿತಾನಂ ಮಣ್ಡಲಮಾಳೇ
ಸನ್ನಿಸಿನ್ನಾನಂ ಸನ್ನಿಪತಿತಾನಂ ಅಯಂ ಸಙ್ಖಿಯಧಮ್ಮೋ ಉದಪಾದಿ – ‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ, ಆವುಸೋ,
ಅಬ್ಭುತಂ, ಆವುಸೋ, ಯಾವಞ್ಚಿದಂ ತೇನ ಭಗವತಾ ಜಾನತಾ ಪಸ್ಸತಾ ಅರಹತಾ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ
ಸತ್ತಾನಂ ನಾನಾಧಿಮುತ್ತಿಕತಾ ಸುಪ್ಪಟಿವಿದಿತಾ। ಅಯಞ್ಹಿ ಸುಪ್ಪಿಯೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ
ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ
ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ; ಸುಪ್ಪಿಯಸ್ಸ ಪನ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ ಅನ್ತೇವಾಸೀ ಬ್ರಹ್ಮದತ್ತೋ ಮಾಣವೋ
ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ
ಭಾಸತಿ। ಇತಿಹಮೇ ಉಭೋ ಆಚರಿಯನ್ತೇವಾಸೀ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಸ್ಸ ಉಜುವಿಪಚ್ಚನೀಕವಾದಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಅನುಬನ್ಧಾ ಹೋನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚಾ’ತಿ। ಅಯಂ ಖೋ ನೋ, ಭನ್ತೇ, ಅನ್ತರಾಕಥಾ ವಿಪ್ಪಕತಾ, ಅಥ ಭಗವಾ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ’’ತಿ।
೫. ‘‘ಮಮಂ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪರೇ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಾ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ತತ್ರ ತುಮ್ಹೇಹಿ ನ ಆಘಾತೋ ನ ಅಪ್ಪಚ್ಚಯೋ ನ ಚೇತಸೋ ಅನಭಿರದ್ಧಿ ಕರಣೀಯಾ। ಮಮಂ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ ,
ಪರೇ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಾ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ಅವಣ್ಣಂ
ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ತತ್ರ ಚೇ ತುಮ್ಹೇ ಅಸ್ಸಥ ಕುಪಿತಾ ವಾ ಅನತ್ತಮನಾ ವಾ, ತುಮ್ಹಂ ಯೇವಸ್ಸ ತೇನ
ಅನ್ತರಾಯೋ। ಮಮಂ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪರೇ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಾ ಅವಣ್ಣಂ
ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ತತ್ರ ಚೇ ತುಮ್ಹೇ ಅಸ್ಸಥ ಕುಪಿತಾ ವಾ
ಅನತ್ತಮನಾ ವಾ, ಅಪಿ ನು ತುಮ್ಹೇ ಪರೇಸಂ ಸುಭಾಸಿತಂ ದುಬ್ಭಾಸಿತಂ ಆಜಾನೇಯ್ಯಾಥಾ’’ತಿ?
‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಮಮಂ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪರೇ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಾ
ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ತತ್ರ ತುಮ್ಹೇಹಿ ಅಭೂತಂ
ಅಭೂತತೋ ನಿಬ್ಬೇಠೇತಬ್ಬಂ – ‘ಇತಿಪೇತಂ ಅಭೂತಂ, ಇತಿಪೇತಂ ಅತಚ್ಛಂ, ನತ್ಥಿ ಚೇತಂ
ಅಮ್ಹೇಸು, ನ ಚ ಪನೇತಂ ಅಮ್ಹೇಸು ಸಂವಿಜ್ಜತೀ’ತಿ।
೬.
‘‘ಮಮಂ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪರೇ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಾ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ,
ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ತತ್ರ ತುಮ್ಹೇಹಿ ನ ಆನನ್ದೋ ನ ಸೋಮನಸ್ಸಂ ನ ಚೇತಸೋ
ಉಪ್ಪಿಲಾವಿತತ್ತಂ ಕರಣೀಯಂ। ಮಮಂ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪರೇ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಾ
ವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ತತ್ರ ಚೇ ತುಮ್ಹೇ ಅಸ್ಸಥ
ಆನನ್ದಿನೋ ಸುಮನಾ ಉಪ್ಪಿಲಾವಿತಾ ತುಮ್ಹಂ ಯೇವಸ್ಸ ತೇನ ಅನ್ತರಾಯೋ। ಮಮಂ ವಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪರೇ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಾ ವಣ್ಣಂ ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ವಣ್ಣಂ
ಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ತತ್ರ ತುಮ್ಹೇಹಿ ಭೂತಂ ಭೂತತೋ ಪಟಿಜಾನಿತಬ್ಬಂ – ‘ಇತಿಪೇತಂ ಭೂತಂ,
ಇತಿಪೇತಂ ತಚ್ಛಂ, ಅತ್ಥಿ ಚೇತಂ ಅಮ್ಹೇಸು, ಸಂವಿಜ್ಜತಿ ಚ ಪನೇತಂ ಅಮ್ಹೇಸೂ’ತಿ।
ಚೂಳಸೀಲಂ
೭. ‘‘ಅಪ್ಪಮತ್ತಕಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಓರಮತ್ತಕಂ ಸೀಲಮತ್ತಕಂ, ಯೇನ ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ। ಕತಮಞ್ಚ ತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಪ್ಪಮತ್ತಕಂ ಓರಮತ್ತಕಂ ಸೀಲಮತ್ತಕಂ, ಯೇನ ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ?
೮. ‘‘‘ಪಾಣಾತಿಪಾತಂ
ಪಹಾಯ ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ನಿಹಿತದಣ್ಡೋ, ನಿಹಿತಸತ್ಥೋ, ಲಜ್ಜೀ,
ದಯಾಪನ್ನೋ, ಸಬ್ಬಪಾಣಭೂತಹಿತಾನುಕಮ್ಪೀ ವಿಹರತೀ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
‘‘‘ಅದಿನ್ನಾದಾನಂ ಪಹಾಯ ಅದಿನ್ನಾದಾನಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ
ದಿನ್ನಾದಾಯೀ ದಿನ್ನಪಾಟಿಕಙ್ಖೀ, ಅಥೇನೇನ ಸುಚಿಭೂತೇನ ಅತ್ತನಾ ವಿಹರತೀ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ
ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
‘‘‘ಅಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಪಹಾಯ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಆರಾಚಾರೀ [ಅನಾಚಾರೀ (ಕ॰)] ವಿರತೋ [ಪಟಿವಿರತೋ (ಕತ್ಥಚಿ)] ಮೇಥುನಾ ಗಾಮಧಮ್ಮಾ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೯. ‘‘‘ಮುಸಾವಾದಂ ಪಹಾಯ ಮುಸಾವಾದಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಸಚ್ಚವಾದೀ ಸಚ್ಚಸನ್ಧೋ ಥೇತೋ [ಠೇತೋ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)] ಪಚ್ಚಯಿಕೋ ಅವಿಸಂವಾದಕೋ ಲೋಕಸ್ಸಾ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
‘‘‘ಪಿಸುಣಂ ವಾಚಂ ಪಹಾಯ ಪಿಸುಣಾಯ ವಾಚಾಯ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ
ಗೋತಮೋ, ಇತೋ ಸುತ್ವಾ ನ ಅಮುತ್ರ ಅಕ್ಖಾತಾ ಇಮೇಸಂ ಭೇದಾಯ, ಅಮುತ್ರ ವಾ ಸುತ್ವಾ ನ ಇಮೇಸಂ
ಅಕ್ಖಾತಾ ಅಮೂಸಂ ಭೇದಾಯ। ಇತಿ ಭಿನ್ನಾನಂ ವಾ ಸನ್ಧಾತಾ, ಸಹಿತಾನಂ ವಾ ಅನುಪ್ಪದಾತಾ
ಸಮಗ್ಗಾರಾಮೋ ಸಮಗ್ಗರತೋ ಸಮಗ್ಗನನ್ದೀ ಸಮಗ್ಗಕರಣಿಂ ವಾಚಂ ಭಾಸಿತಾ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
‘‘‘ಫರುಸಂ ವಾಚಂ ಪಹಾಯ ಫರುಸಾಯ ವಾಚಾಯ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ,
ಯಾ ಸಾ ವಾಚಾ ನೇಲಾ ಕಣ್ಣಸುಖಾ ಪೇಮನೀಯಾ ಹದಯಙ್ಗಮಾ ಪೋರೀ ಬಹುಜನಕನ್ತಾ ಬಹುಜನಮನಾಪಾ
ತಥಾರೂಪಿಂ ವಾಚಂ ಭಾಸಿತಾ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ
ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
‘‘‘ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪಂ ಪಹಾಯ ಸಮ್ಫಪ್ಪಲಾಪಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ
ಕಾಲವಾದೀ ಭೂತವಾದೀ ಅತ್ಥವಾದೀ ಧಮ್ಮವಾದೀ ವಿನಯವಾದೀ, ನಿಧಾನವತಿಂ ವಾಚಂ ಭಾಸಿತಾ ಕಾಲೇನ
ಸಾಪದೇಸಂ ಪರಿಯನ್ತವತಿಂ ಅತ್ಥಸಂಹಿತ’ನ್ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೧೦. ‘ಬೀಜಗಾಮಭೂತಗಾಮಸಮಾರಮ್ಭಾ [ಸಮಾರಬ್ಭಾ (ಸೀ॰ ಕ॰)] ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ…ಪೇ॰…।
‘‘‘ಏಕಭತ್ತಿಕೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ರತ್ತೂಪರತೋ ವಿರತೋ [ಪಟಿವಿರತೋ (ಕತ್ಥಚಿ)] ವಿಕಾಲಭೋಜನಾ…।
ನಚ್ಚಗೀತವಾದಿತವಿಸೂಕದಸ್ಸನಾ [ನಚ್ಚಗೀತವಾದಿತವಿಸುಕದಸ್ಸನಾ (ಕ॰)] ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ಮಾಲಾಗನ್ಧವಿಲೇಪನಧಾರಣಮಣ್ಡನವಿಭೂಸನಟ್ಠಾನಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ಉಚ್ಚಾಸಯನಮಹಾಸಯನಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ಜಾತರೂಪರಜತಪಟಿಗ್ಗಹಣಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ಆಮಕಧಞ್ಞಪಟಿಗ್ಗಹಣಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ಆಮಕಮಂಸಪಟಿಗ್ಗಹಣಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ಇತ್ಥಿಕುಮಾರಿಕಪಟಿಗ್ಗಹಣಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ದಾಸಿದಾಸಪಟಿಗ್ಗಹಣಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ಅಜೇಳಕಪಟಿಗ್ಗಹಣಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ಕುಕ್ಕುಟಸೂಕರಪಟಿಗ್ಗಹಣಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ಹತ್ಥಿಗವಸ್ಸವಳವಪಟಿಗ್ಗಹಣಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ಖೇತ್ತವತ್ಥುಪಟಿಗ್ಗಹಣಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ದೂತೇಯ್ಯಪಹಿಣಗಮನಾನುಯೋಗಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ಕಯವಿಕ್ಕಯಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ತುಲಾಕೂಟಕಂಸಕೂಟಮಾನಕೂಟಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ಉಕ್ಕೋಟನವಞ್ಚನನಿಕತಿಸಾಚಿಯೋಗಾ [ಸಾವಿಯೋಗಾ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಕ॰)] ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ…।
ಛೇದನವಧಬನ್ಧನವಿಪರಾಮೋಸಆಲೋಪಸಹಸಾಕಾರಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
ಚೂಳಸೀಲಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ।
ಮಜ್ಝಿಮಸೀಲಂ
೧೧. ‘‘‘ಯಥಾ ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ ಏವರೂಪಂ ಬೀಜಗಾಮಭೂತಗಾಮಸಮಾರಮ್ಭಂ ಅನುಯುತ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ [ಸೇಯ್ಯಥೀದಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)] – ಮೂಲಬೀಜಂ ಖನ್ಧಬೀಜಂ ಫಳುಬೀಜಂ ಅಗ್ಗಬೀಜಂ ಬೀಜಬೀಜಮೇವ ಪಞ್ಚಮಂ [ಪಞ್ಚಮಂ ಇತಿ ವಾ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰)]; ಇತಿ ಏವರೂಪಾ ಬೀಜಗಾಮಭೂತಗಾಮಸಮಾರಮ್ಭಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೧೨. ‘‘‘ಯಥಾ ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ ಏವರೂಪಂ ಸನ್ನಿಧಿಕಾರಪರಿಭೋಗಂ ಅನುಯುತ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಿ ,
ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಅನ್ನಸನ್ನಿಧಿಂ ಪಾನಸನ್ನಿಧಿಂ ವತ್ಥಸನ್ನಿಧಿಂ ಯಾನಸನ್ನಿಧಿಂ
ಸಯನಸನ್ನಿಧಿಂ ಗನ್ಧಸನ್ನಿಧಿಂ ಆಮಿಸಸನ್ನಿಧಿಂ ಇತಿ ವಾ ಇತಿ ಏವರೂಪಾ
ಸನ್ನಿಧಿಕಾರಪರಿಭೋಗಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ
ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೧೩.
‘‘‘ಯಥಾ ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ
ಏವರೂಪಂ ವಿಸೂಕದಸ್ಸನಂ ಅನುಯುತ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ನಚ್ಚಂ ಗೀತಂ ವಾದಿತಂ
ಪೇಕ್ಖಂ ಅಕ್ಖಾನಂ ಪಾಣಿಸ್ಸರಂ ವೇತಾಳಂ ಕುಮ್ಭಥೂಣಂ [ಕುಮ್ಭಥೂನಂ (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰), ಕುಮ್ಭಥೂಣಂ (ಸೀ॰)] ಸೋಭನಕಂ [ಸೋಭನಘರಕಂ (ಸೀ॰), ಸೋಭನಗರಕಂ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಪೀ॰)] ಚಣ್ಡಾಲಂ ವಂಸಂ ಧೋವನಂ ಹತ್ಥಿಯುದ್ಧಂ ಅಸ್ಸಯುದ್ಧಂ ಮಹಿಂಸಯುದ್ಧಂ [ಮಹಿಸಯುದ್ಧಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಪೀ॰)]
ಉಸಭಯುದ್ಧಂ ಅಜಯುದ್ಧಂ ಮೇಣ್ಡಯುದ್ಧಂ ಕುಕ್ಕುಟಯುದ್ಧಂ ವಟ್ಟಕಯುದ್ಧಂ ದಣ್ಡಯುದ್ಧಂ
ಮುಟ್ಠಿಯುದ್ಧಂ ನಿಬ್ಬುದ್ಧಂ ಉಯ್ಯೋಧಿಕಂ ಬಲಗ್ಗಂ ಸೇನಾಬ್ಯೂಹಂ ಅನೀಕದಸ್ಸನಂ ಇತಿ ವಾ
ಇತಿ ಏವರೂಪಾ ವಿಸೂಕದಸ್ಸನಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೧೪.
‘‘‘ಯಥಾ ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ
ಏವರೂಪಂ ಜೂತಪ್ಪಮಾದಟ್ಠಾನಾನುಯೋಗಂ ಅನುಯುತ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಅಟ್ಠಪದಂ
ದಸಪದಂ ಆಕಾಸಂ ಪರಿಹಾರಪಥಂ ಸನ್ತಿಕಂ ಖಲಿಕಂ ಘಟಿಕಂ ಸಲಾಕಹತ್ಥಂ ಅಕ್ಖಂ ಪಙ್ಗಚೀರಂ
ವಙ್ಕಕಂ ಮೋಕ್ಖಚಿಕಂ ಚಿಙ್ಗುಲಿಕಂ [ಚಿಙ್ಗುಲಕಂ (ಕ॰ ಸೀ॰)] ಪತ್ತಾಳ್ಹಕಂ ರಥಕಂ ಧನುಕಂ ಅಕ್ಖರಿಕಂ ಮನೇಸಿಕಂ ಯಥಾವಜ್ಜಂ ಇತಿ ವಾ ಇತಿ ಏವರೂಪಾ ಜೂತಪ್ಪಮಾದಟ್ಠಾನಾನುಯೋಗಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೧೫. ‘‘‘ಯಥಾ ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ
ಏವರೂಪಂ ಉಚ್ಚಾಸಯನಮಹಾಸಯನಂ ಅನುಯುತ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಆಸನ್ದಿಂ ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ
ಗೋನಕಂ ಚಿತ್ತಕಂ ಪಟಿಕಂ ಪಟಲಿಕಂ ತೂಲಿಕಂ ವಿಕತಿಕಂ ಉದ್ದಲೋಮಿಂ ಏಕನ್ತಲೋಮಿಂ
ಕಟ್ಟಿಸ್ಸಂ ಕೋಸೇಯ್ಯಂ ಕುತ್ತಕಂ ಹತ್ಥತ್ಥರಂ ಅಸ್ಸತ್ಥರಂ ರಥತ್ಥರಂ [ಹತ್ಥತ್ಥರಣಂ ಅಸ್ಸತ್ಥರಣಂ ರಥತ್ಥರಣಂ (ಸೀ॰ ಕ॰ ಪೀ॰)]
ಅಜಿನಪ್ಪವೇಣಿಂ ಕದಲಿಮಿಗಪವರಪಚ್ಚತ್ಥರಣಂ ಸಉತ್ತರಚ್ಛದಂ ಉಭತೋಲೋಹಿತಕೂಪಧಾನಂ ಇತಿ ವಾ
ಇತಿ ಏವರೂಪಾ ಉಚ್ಚಾಸಯನಮಹಾಸಯನಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೧೬.
‘‘‘ಯಥಾ ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ
ಏವರೂಪಂ ಮಣ್ಡನವಿಭೂಸನಟ್ಠಾನಾನುಯೋಗಂ ಅನುಯುತ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಉಚ್ಛಾದನಂ
ಪರಿಮದ್ದನಂ ನ್ಹಾಪನಂ ಸಮ್ಬಾಹನಂ ಆದಾಸಂ ಅಞ್ಜನಂ ಮಾಲಾಗನ್ಧವಿಲೇಪನಂ [ಮಾಲಾವಿಲೇಪನಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಪೀ॰)] ಮುಖಚುಣ್ಣಂ ಮುಖಲೇಪನಂ ಹತ್ಥಬನ್ಧಂ ಸಿಖಾಬನ್ಧಂ ದಣ್ಡಂ ನಾಳಿಕಂ ಅಸಿಂ [ಖಗ್ಗಂ (ಸೀ॰ ಪೀ॰), ಅಸಿಂ ಖಗ್ಗಂ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)] ಛತ್ತಂ ಚಿತ್ರುಪಾಹನಂ ಉಣ್ಹೀಸಂ ಮಣಿಂ ವಾಲಬೀಜನಿಂ ಓದಾತಾನಿ ವತ್ಥಾನಿ ದೀಘದಸಾನಿ ಇತಿ ವಾ ಇತಿ ಏವರೂಪಾ ಮಣ್ಡನವಿಭೂಸನಟ್ಠಾನಾನುಯೋಗಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೧೭.
‘‘‘ಯಥಾ ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ
ಏವರೂಪಂ ತಿರಚ್ಛಾನಕಥಂ ಅನುಯುತ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ರಾಜಕಥಂ ಚೋರಕಥಂ
ಮಹಾಮತ್ತಕಥಂ ಸೇನಾಕಥಂ ಭಯಕಥಂ ಯುದ್ಧಕಥಂ ಅನ್ನಕಥಂ ಪಾನಕಥಂ ವತ್ಥಕಥಂ ಸಯನಕಥಂ ಮಾಲಾಕಥಂ
ಗನ್ಧಕಥಂ ಞಾತಿಕಥಂ ಯಾನಕಥಂ ಗಾಮಕಥಂ ನಿಗಮಕಥಂ ನಗರಕಥಂ ಜನಪದಕಥಂ ಇತ್ಥಿಕಥಂ [ಇತ್ಥಿಕಥಂ ಪುರಿಸಕಥಂ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಕ॰)] ಸೂರಕಥಂ
ವಿಸಿಖಾಕಥಂ ಕುಮ್ಭಟ್ಠಾನಕಥಂ ಪುಬ್ಬಪೇತಕಥಂ ನಾನತ್ತಕಥಂ ಲೋಕಕ್ಖಾಯಿಕಂ
ಸಮುದ್ದಕ್ಖಾಯಿಕಂ ಇತಿಭವಾಭವಕಥಂ ಇತಿ ವಾ ಇತಿ ಏವರೂಪಾಯ ತಿರಚ್ಛಾನಕಥಾಯ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ
ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೧೮. ‘‘‘ಯಥಾ
ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ ಏವರೂಪಂ
ವಿಗ್ಗಾಹಿಕಕಥಂ ಅನುಯುತ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ನ ತ್ವಂ ಇಮಂ ಧಮ್ಮವಿನಯಂ
ಆಜಾನಾಸಿ, ಅಹಂ ಇಮಂ ಧಮ್ಮವಿನಯಂ ಆಜಾನಾಮಿ, ಕಿಂ ತ್ವಂ ಇಮಂ ಧಮ್ಮವಿನಯಂ ಆಜಾನಿಸ್ಸಸಿ,
ಮಿಚ್ಛಾ ಪಟಿಪನ್ನೋ ತ್ವಮಸಿ, ಅಹಮಸ್ಮಿ ಸಮ್ಮಾ ಪಟಿಪನ್ನೋ, ಸಹಿತಂ ಮೇ, ಅಸಹಿತಂ ತೇ,
ಪುರೇವಚನೀಯಂ ಪಚ್ಛಾ ಅವಚ, ಪಚ್ಛಾವಚನೀಯಂ ಪುರೇ ಅವಚ, ಅಧಿಚಿಣ್ಣಂ ತೇ ವಿಪರಾವತ್ತಂ,
ಆರೋಪಿತೋ ತೇ ವಾದೋ, ನಿಗ್ಗಹಿತೋ ತ್ವಮಸಿ, ಚರ ವಾದಪ್ಪಮೋಕ್ಖಾಯ, ನಿಬ್ಬೇಠೇಹಿ ವಾ ಸಚೇ
ಪಹೋಸೀತಿ ಇತಿ ವಾ ಇತಿ ಏವರೂಪಾಯ ವಿಗ್ಗಾಹಿಕಕಥಾಯ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೧೯. ‘‘‘ಯಥಾ
ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ ಏವರೂಪಂ
ದೂತೇಯ್ಯಪಹಿಣಗಮನಾನುಯೋಗಂ ಅನುಯುತ್ತಾ ವಿಹರನ್ತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ರಞ್ಞಂ,
ರಾಜಮಹಾಮತ್ತಾನಂ, ಖತ್ತಿಯಾನಂ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ, ಗಹಪತಿಕಾನಂ, ಕುಮಾರಾನಂ ‘‘ಇಧ ಗಚ್ಛ,
ಅಮುತ್ರಾಗಚ್ಛ, ಇದಂ ಹರ, ಅಮುತ್ರ ಇದಂ ಆಹರಾ’’ತಿ ಇತಿ ವಾ ಇತಿ ಏವರೂಪಾ
ದೂತೇಯ್ಯಪಹಿಣಗಮನಾನುಯೋಗಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೨೦.
‘‘‘ಯಥಾ ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ
ಕುಹಕಾ ಚ ಹೋನ್ತಿ, ಲಪಕಾ ಚ ನೇಮಿತ್ತಿಕಾ ಚ ನಿಪ್ಪೇಸಿಕಾ ಚ, ಲಾಭೇನ ಲಾಭಂ
ನಿಜಿಗೀಂಸಿತಾರೋ ಚ [ಲಾಭೇನ ಲಾಭಂ ನಿಜಿಗಿಂ ಭಿತಾರೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰), ಲಾಭೇನ ಚ ಲಾಭಂ ನಿಜಿಗೀಸಿತಾರೋ (ಪೀ॰)] ಇತಿ [ಇತಿ ವಾ, ಇತಿ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಕ॰)] ಏವರೂಪಾ ಕುಹನಲಪನಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
ಮಜ್ಝಿಮಸೀಲಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ।
ಮಹಾಸೀಲಂ
೨೧. ‘‘‘ಯಥಾ ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ ಏವರೂಪಾಯ ತಿರಚ್ಛಾನವಿಜ್ಜಾಯ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವೇನ ಜೀವಿತಂ ಕಪ್ಪೇನ್ತಿ ,
ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಅಙ್ಗಂ ನಿಮಿತ್ತಂ ಉಪ್ಪಾತಂ ಸುಪಿನಂ ಲಕ್ಖಣಂ ಮೂಸಿಕಚ್ಛಿನ್ನಂ
ಅಗ್ಗಿಹೋಮಂ ದಬ್ಬಿಹೋಮಂ ಥುಸಹೋಮಂ ಕಣಹೋಮಂ ತಣ್ಡುಲಹೋಮಂ ಸಪ್ಪಿಹೋಮಂ ತೇಲಹೋಮಂ ಮುಖಹೋಮಂ
ಲೋಹಿತಹೋಮಂ ಅಙ್ಗವಿಜ್ಜಾ ವತ್ಥುವಿಜ್ಜಾ ಖತ್ತವಿಜ್ಜಾ [ಖೇತ್ತವಿಜ್ಜಾ (ಬಹೂಸು)]
ಸಿವವಿಜ್ಜಾ ಭೂತವಿಜ್ಜಾ ಭೂರಿವಿಜ್ಜಾ ಅಹಿವಿಜ್ಜಾ ವಿಸವಿಜ್ಜಾ ವಿಚ್ಛಿಕವಿಜ್ಜಾ
ಮೂಸಿಕವಿಜ್ಜಾ ಸಕುಣವಿಜ್ಜಾ ವಾಯಸವಿಜ್ಜಾ ಪಕ್ಕಜ್ಝಾನಂ ಸರಪರಿತ್ತಾಣಂ ಮಿಗಚಕ್ಕಂ ಇತಿ ವಾ
ಇತಿ ಏವರೂಪಾಯ ತಿರಚ್ಛಾನವಿಜ್ಜಾಯ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ
ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೨೨.
‘‘‘ಯಥಾ ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ
ಏವರೂಪಾಯ ತಿರಚ್ಛಾನವಿಜ್ಜಾಯ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವೇನ ಜೀವಿತಂ ಕಪ್ಪೇನ್ತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ –
ಮಣಿಲಕ್ಖಣಂ ವತ್ಥಲಕ್ಖಣಂ ದಣ್ಡಲಕ್ಖಣಂ ಸತ್ಥಲಕ್ಖಣಂ ಅಸಿಲಕ್ಖಣಂ ಉಸುಲಕ್ಖಣಂ ಧನುಲಕ್ಖಣಂ
ಆವುಧಲಕ್ಖಣಂ ಇತ್ಥಿಲಕ್ಖಣಂ ಪುರಿಸಲಕ್ಖಣಂ ಕುಮಾರಲಕ್ಖಣಂ ಕುಮಾರಿಲಕ್ಖಣಂ ದಾಸಲಕ್ಖಣಂ
ದಾಸಿಲಕ್ಖಣಂ ಹತ್ಥಿಲಕ್ಖಣಂ ಅಸ್ಸಲಕ್ಖಣಂ ಮಹಿಂಸಲಕ್ಖಣಂ [ಮಹಿಸಲಕ್ಖಣಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಪೀ॰)]
ಉಸಭಲಕ್ಖಣಂ ಗೋಲಕ್ಖಣಂ ಅಜಲಕ್ಖಣಂ ಮೇಣ್ಡಲಕ್ಖಣಂ ಕುಕ್ಕುಟಲಕ್ಖಣಂ ವಟ್ಟಕಲಕ್ಖಣಂ
ಗೋಧಾಲಕ್ಖಣಂ ಕಣ್ಣಿಕಾಲಕ್ಖಣಂ ಕಚ್ಛಪಲಕ್ಖಣಂ ಮಿಗಲಕ್ಖಣಂ ಇತಿ ವಾ ಇತಿ ಏವರೂಪಾಯ
ತಿರಚ್ಛಾನವಿಜ್ಜಾಯ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೨೩.
‘‘‘ಯಥಾ ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ
ಏವರೂಪಾಯ ತಿರಚ್ಛಾನವಿಜ್ಜಾಯ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವೇನ ಜೀವಿತಂ ಕಪ್ಪೇನ್ತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ರಞ್ಞಂ
ನಿಯ್ಯಾನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ರಞ್ಞಂ ಅನಿಯ್ಯಾನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ರಞ್ಞಂ ಉಪಯಾನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಬಾಹಿರಾನಂ ರಞ್ಞಂ
ಅಪಯಾನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಬಾಹಿರಾನಂ ರಞ್ಞಂ ಉಪಯಾನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ರಞ್ಞಂ
ಅಪಯಾನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ರಞ್ಞಂ ಜಯೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಬಾಹಿರಾನಂ ರಞ್ಞಂ ಪರಾಜಯೋ
ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಬಾಹಿರಾನಂ ರಞ್ಞಂ ಜಯೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಅಬ್ಭನ್ತರಾನಂ ರಞ್ಞಂ ಪರಾಜಯೋ
ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಇತಿ ಇಮಸ್ಸ ಜಯೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಇಮಸ್ಸ ಪರಾಜಯೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಇತಿ ವಾ ಇತಿ
ಏವರೂಪಾಯ ತಿರಚ್ಛಾನವಿಜ್ಜಾಯ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೨೪. ‘‘‘ಯಥಾ
ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ
ಏವರೂಪಾಯ ತಿರಚ್ಛಾನವಿಜ್ಜಾಯ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವೇನ ಜೀವಿತಂ ಕಪ್ಪೇನ್ತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ –
ಚನ್ದಗ್ಗಾಹೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಸೂರಿಯಗ್ಗಾಹೋ [ಸುರಿಯಗ್ಗಾಹೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಪೀ॰)]
ಭವಿಸ್ಸತಿ, ನಕ್ಖತ್ತಗ್ಗಾಹೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಚನ್ದಿಮಸೂರಿಯಾನಂ ಪಥಗಮನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ,
ಚನ್ದಿಮಸೂರಿಯಾನಂ ಉಪ್ಪಥಗಮನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ನಕ್ಖತ್ತಾನಂ ಪಥಗಮನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ,
ನಕ್ಖತ್ತಾನಂ ಉಪ್ಪಥಗಮನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಉಕ್ಕಾಪಾತೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ದಿಸಾಡಾಹೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ,
ಭೂಮಿಚಾಲೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ದೇವದುದ್ರಭಿ [ದೇವದುನ್ದುಭಿ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಪೀ॰)]
ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಚನ್ದಿಮಸೂರಿಯನಕ್ಖತ್ತಾನಂ ಉಗ್ಗಮನಂ ಓಗಮನಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ ವೋದಾನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ,
ಏವಂವಿಪಾಕೋ ಚನ್ದಗ್ಗಾಹೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಏವಂವಿಪಾಕೋ ಸೂರಿಯಗ್ಗಾಹೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ,
ಏವಂವಿಪಾಕೋ ನಕ್ಖತ್ತಗ್ಗಾಹೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಏವಂವಿಪಾಕಂ ಚನ್ದಿಮಸೂರಿಯಾನಂ ಪಥಗಮನಂ
ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಏವಂವಿಪಾಕಂ ಚನ್ದಿಮಸೂರಿಯಾನಂ ಉಪ್ಪಥಗಮನಂ
ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಏವಂವಿಪಾಕಂ ನಕ್ಖತ್ತಾನಂ ಪಥಗಮನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಏವಂವಿಪಾಕಂ ನಕ್ಖತ್ತಾನಂ
ಉಪ್ಪಥಗಮನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಏವಂವಿಪಾಕೋ ಉಕ್ಕಾಪಾತೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಏವಂವಿಪಾಕೋ ದಿಸಾಡಾಹೋ
ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಏವಂವಿಪಾಕೋ ಭೂಮಿಚಾಲೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಏವಂವಿಪಾಕೋ ದೇವದುದ್ರಭಿ ಭವಿಸ್ಸತಿ,
ಏವಂವಿಪಾಕಂ ಚನ್ದಿಮಸೂರಿಯನಕ್ಖತ್ತಾನಂ ಉಗ್ಗಮನಂ ಓಗಮನಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ ವೋದಾನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ
ಇತಿ ವಾ ಇತಿ ಏವರೂಪಾಯ ತಿರಚ್ಛಾನವಿಜ್ಜಾಯ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೨೫. ‘‘‘ಯಥಾ
ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ
ಏವರೂಪಾಯ ತಿರಚ್ಛಾನವಿಜ್ಜಾಯ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವೇನ ಜೀವಿತಂ ಕಪ್ಪೇನ್ತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ –
ಸುವುಟ್ಠಿಕಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ದುಬ್ಬುಟ್ಠಿಕಾ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಸುಭಿಕ್ಖಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ,
ದುಬ್ಭಿಕ್ಖಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಖೇಮಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಭಯಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ರೋಗೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಆರೋಗ್ಯಂ
ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಮುದ್ದಾ, ಗಣನಾ, ಸಙ್ಖಾನಂ, ಕಾವೇಯ್ಯಂ, ಲೋಕಾಯತಂ ಇತಿ ವಾ ಇತಿ ಏವರೂಪಾಯ
ತಿರಚ್ಛಾನವಿಜ್ಜಾಯ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೨೬. ‘‘‘ಯಥಾ ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ ಏವರೂಪಾಯ ತಿರಚ್ಛಾನವಿಜ್ಜಾಯ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವೇನ ಜೀವಿತಂ ಕಪ್ಪೇನ್ತಿ , ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಆವಾಹನಂ ವಿವಾಹನಂ ಸಂವರಣಂ ವಿವರಣಂ ಸಂಕಿರಣಂ
ವಿಕಿರಣಂ ಸುಭಗಕರಣಂ ದುಬ್ಭಗಕರಣಂ ವಿರುದ್ಧಗಬ್ಭಕರಣಂ ಜಿವ್ಹಾನಿಬನ್ಧನಂ ಹನುಸಂಹನನಂ
ಹತ್ಥಾಭಿಜಪ್ಪನಂ ಹನುಜಪ್ಪನಂ ಕಣ್ಣಜಪ್ಪನಂ ಆದಾಸಪಞ್ಹಂ ಕುಮಾರಿಕಪಞ್ಹಂ ದೇವಪಞ್ಹಂ
ಆದಿಚ್ಚುಪಟ್ಠಾನಂ ಮಹತುಪಟ್ಠಾನಂ ಅಬ್ಭುಜ್ಜಲನಂ ಸಿರಿವ್ಹಾಯನಂ ಇತಿ ವಾ ಇತಿ ಏವರೂಪಾಯ
ತಿರಚ್ಛಾನವಿಜ್ಜಾಯ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
೨೭. ‘‘‘ಯಥಾ
ವಾ ಪನೇಕೇ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸದ್ಧಾದೇಯ್ಯಾನಿ ಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತೇ
ಏವರೂಪಾಯ ತಿರಚ್ಛಾನವಿಜ್ಜಾಯ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವೇನ ಜೀವಿತಂ ಕಪ್ಪೇನ್ತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ –
ಸನ್ತಿಕಮ್ಮಂ ಪಣಿಧಿಕಮ್ಮಂ ಭೂತಕಮ್ಮಂ ಭೂರಿಕಮ್ಮಂ ವಸ್ಸಕಮ್ಮಂ ವೋಸ್ಸಕಮ್ಮಂ ವತ್ಥುಕಮ್ಮಂ
ವತ್ಥುಪರಿಕಮ್ಮಂ ಆಚಮನಂ ನ್ಹಾಪನಂ ಜುಹನಂ ವಮನಂ ವಿರೇಚನಂ ಉದ್ಧಂವಿರೇಚನಂ ಅಧೋವಿರೇಚನಂ
ಸೀಸವಿರೇಚನಂ ಕಣ್ಣತೇಲಂ ನೇತ್ತತಪ್ಪನಂ ನತ್ಥುಕಮ್ಮಂ ಅಞ್ಜನಂ ಪಚ್ಚಞ್ಜನಂ ಸಾಲಾಕಿಯಂ
ಸಲ್ಲಕತ್ತಿಯಂ ದಾರಕತಿಕಿಚ್ಛಾ ಮೂಲಭೇಸಜ್ಜಾನಂ ಅನುಪ್ಪದಾನಂ ಓಸಧೀನಂ ಪಟಿಮೋಕ್ಖೋ ಇತಿ ವಾ
ಇತಿ ಏವರೂಪಾಯ ತಿರಚ್ಛಾನವಿಜ್ಜಾಯ ಮಿಚ್ಛಾಜೀವಾ ಪಟಿವಿರತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ’ತಿ – ಇತಿ ವಾ
ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
‘‘ಇದಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಪ್ಪಮತ್ತಕಂ ಓರಮತ್ತಕಂ ಸೀಲಮತ್ತಕಂ, ಯೇನ ಪುಥುಜ್ಜನೋ ತಥಾಗತಸ್ಸ ವಣ್ಣಂ ವದಮಾನೋ ವದೇಯ್ಯ।
ಮಹಾಸೀಲಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ।
ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ
೨೮. ‘‘ಅತ್ಥಿ ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞೇವ ಧಮ್ಮಾ ಗಮ್ಭೀರಾ ದುದ್ದಸಾ ದುರನುಬೋಧಾ ಸನ್ತಾ ಪಣೀತಾ ಅತಕ್ಕಾವಚರಾ
ನಿಪುಣಾ ಪಣ್ಡಿತವೇದನೀಯಾ, ಯೇ ತಥಾಗತೋ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಪವೇದೇತಿ, ಯೇಹಿ
ತಥಾಗತಸ್ಸ ಯಥಾಭುಚ್ಚಂ ವಣ್ಣಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನಾ ವದೇಯ್ಯುಂ। ಕತಮೇ ಚ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಧಮ್ಮಾ ಗಮ್ಭೀರಾ ದುದ್ದಸಾ ದುರನುಬೋಧಾ ಸನ್ತಾ ಪಣೀತಾ ಅತಕ್ಕಾವಚರಾ ನಿಪುಣಾ
ಪಣ್ಡಿತವೇದನೀಯಾ, ಯೇ ತಥಾಗತೋ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಪವೇದೇತಿ, ಯೇಹಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ
ಯಥಾಭುಚ್ಚಂ ವಣ್ಣಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನಾ ವದೇಯ್ಯುಂ?
೨೯. ‘‘ಸನ್ತಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ, ಪುಬ್ಬನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ [ಅಧಿವುತ್ತಿಪದಾನಿ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)]
ಅಭಿವದನ್ತಿ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ತೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ
ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ ಪುಬ್ಬನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ?
ಸಸ್ಸತವಾದೋ
೩೦.
‘‘ಸನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸಸ್ಸತವಾದಾ, ಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ತೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ
ಸಸ್ಸತವಾದಾ ಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ?
೩೧.
‘‘ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ
ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸತಿ,
ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ( ) [(ಪರಿಸುದ್ಧೇ ಪರಿಯೋದಾತೇ ಅನಙ್ಗಣೇ ವಿಗತೂಪತ್ತಿಲೇಸೇ) (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰)] ಅನೇಕವಿಹಿತಂ
ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರತಿ। ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಏಕಮ್ಪಿ ಜಾತಿಂ ದ್ವೇಪಿ ಜಾತಿಯೋ ತಿಸ್ಸೋಪಿ
ಜಾತಿಯೋ ಚತಸ್ಸೋಪಿ ಜಾತಿಯೋ ಪಞ್ಚಪಿ ಜಾತಿಯೋ ದಸಪಿ ಜಾತಿಯೋ ವೀಸಮ್ಪಿ ಜಾತಿಯೋ
ತಿಂಸಮ್ಪಿ ಜಾತಿಯೋ ಚತ್ತಾಲೀಸಮ್ಪಿ ಜಾತಿಯೋ ಪಞ್ಞಾಸಮ್ಪಿ ಜಾತಿಯೋ ಜಾತಿಸತಮ್ಪಿ
ಜಾತಿಸಹಸ್ಸಮ್ಪಿ ಜಾತಿಸತಸಹಸ್ಸಮ್ಪಿ ಅನೇಕಾನಿಪಿ ಜಾತಿಸತಾನಿ ಅನೇಕಾನಿಪಿ ಜಾತಿಸಹಸ್ಸಾನಿ
ಅನೇಕಾನಿಪಿ ಜಾತಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಿ – ‘ಅಮುತ್ರಾಸಿಂ ಏವಂನಾಮೋ ಏವಂಗೋತ್ತೋ ಏವಂವಣ್ಣೋ
ಏವಮಾಹಾರೋ ಏವಂಸುಖದುಕ್ಖಪ್ಪಟಿಸಂವೇದೀ ಏವಮಾಯುಪರಿಯನ್ತೋ, ಸೋ ತತೋ ಚುತೋ ಅಮುತ್ರ
ಉದಪಾದಿಂ; ತತ್ರಾಪಾಸಿಂ ಏವಂನಾಮೋ ಏವಂಗೋತ್ತೋ ಏವಂವಣ್ಣೋ ಏವಮಾಹಾರೋ
ಏವಂಸುಖದುಕ್ಖಪ್ಪಟಿಸಂವೇದೀ ಏವಮಾಯುಪರಿಯನ್ತೋ, ಸೋ ತತೋ ಚುತೋ ಇಧೂಪಪನ್ನೋ’ತಿ। ಇತಿ
ಸಾಕಾರಂ ಸಉದ್ದೇಸಂ ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರತಿ।
‘‘ಸೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಸಸ್ಸತೋ ಅತ್ತಾ ಚ
ಲೋಕೋ ಚ ವಞ್ಝೋ ಕೂಟಟ್ಠೋ ಏಸಿಕಟ್ಠಾಯಿಟ್ಠಿತೋ; ತೇ ಚ ಸತ್ತಾ ಸನ್ಧಾವನ್ತಿ ಸಂಸರನ್ತಿ
ಚವನ್ತಿ ಉಪಪಜ್ಜನ್ತಿ, ಅತ್ಥಿತ್ವೇವ ಸಸ್ಸತಿಸಮಂ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಅಹಞ್ಹಿ
ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ
ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸಾಮಿ, ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ
ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರಾಮಿ ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಏಕಮ್ಪಿ ಜಾತಿಂ ದ್ವೇಪಿ
ಜಾತಿಯೋ ತಿಸ್ಸೋಪಿ ಜಾತಿಯೋ ಚತಸ್ಸೋಪಿ ಜಾತಿಯೋ ಪಞ್ಚಪಿ ಜಾತಿಯೋ ದಸಪಿ ಜಾತಿಯೋ ವೀಸಮ್ಪಿ
ಜಾತಿಯೋ ತಿಂಸಮ್ಪಿ ಜಾತಿಯೋ ಚತ್ತಾಲೀಸಮ್ಪಿ ಜಾತಿಯೋ
ಪಞ್ಞಾಸಮ್ಪಿ ಜಾತಿಯೋ ಜಾತಿಸತಮ್ಪಿ ಜಾತಿಸಹಸ್ಸಮ್ಪಿ ಜಾತಿಸತಸಹಸ್ಸಮ್ಪಿ ಅನೇಕಾನಿಪಿ
ಜಾತಿಸತಾನಿ ಅನೇಕಾನಿಪಿ ಜಾತಿಸಹಸ್ಸಾನಿ ಅನೇಕಾನಿಪಿ ಜಾತಿಸತಸಹಸ್ಸಾನಿ – ಅಮುತ್ರಾಸಿಂ
ಏವಂನಾಮೋ ಏವಂಗೋತ್ತೋ ಏವಂವಣ್ಣೋ ಏವಮಾಹಾರೋ ಏವಂಸುಖದುಕ್ಖಪ್ಪಟಿಸಂವೇದೀ
ಏವಮಾಯುಪರಿಯನ್ತೋ, ಸೋ ತತೋ ಚುತೋ ಅಮುತ್ರ ಉದಪಾದಿಂ; ತತ್ರಾಪಾಸಿಂ ಏವಂನಾಮೋ ಏವಂಗೋತ್ತೋ
ಏವಂವಣ್ಣೋ ಏವಮಾಹಾರೋ ಏವಂಸುಖದುಕ್ಖಪ್ಪಟಿಸಂವೇದೀ ಏವಮಾಯುಪರಿಯನ್ತೋ, ಸೋ ತತೋ ಚುತೋ
ಇಧೂಪಪನ್ನೋತಿ। ಇತಿ ಸಾಕಾರಂ ಸಉದ್ದೇಸಂ ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರಾಮಿ।
ಇಮಿನಾಮಹಂ ಏತಂ ಜಾನಾಮಿ ‘‘ಯಥಾ ಸಸ್ಸತೋ ಅತ್ತಾ ಚ ಲೋಕೋ ಚ ವಞ್ಝೋ ಕೂಟಟ್ಠೋ
ಏಸಿಕಟ್ಠಾಯಿಟ್ಠಿತೋ; ತೇ ಚ ಸತ್ತಾ ಸನ್ಧಾವನ್ತಿ ಸಂಸರನ್ತಿ ಚವನ್ತಿ ಉಪಪಜ್ಜನ್ತಿ,
ಅತ್ಥಿತ್ವೇವ ಸಸ್ಸತಿಸಮ’’ನ್ತಿ। ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಠಮಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ
ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸಸ್ಸತವಾದಾ ಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೩೨.
‘‘ದುತಿಯೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಸಸ್ಸತವಾದಾ ಸಸ್ಸತಂ
ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ
ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ
ತಥಾರೂಪಂ ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸತಿ, ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ
ಅನುಸ್ಸರತಿ। ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಏಕಮ್ಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಂ ದ್ವೇಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ
ತೀಣಿಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ ಚತ್ತಾರಿಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ ಪಞ್ಚಪಿ
ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ ದಸಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ – ‘ಅಮುತ್ರಾಸಿಂ ಏವಂನಾಮೋ ಏವಂಗೋತ್ತೋ
ಏವಂವಣ್ಣೋ ಏವಮಾಹಾರೋ ಏವಂಸುಖದುಕ್ಖಪ್ಪಟಿಸಂವೇದೀ ಏವಮಾಯುಪರಿಯನ್ತೋ, ಸೋ ತತೋ ಚುತೋ
ಅಮುತ್ರ ಉದಪಾದಿಂ; ತತ್ರಾಪಾಸಿಂ ಏವಂನಾಮೋ ಏವಂಗೋತ್ತೋ ಏವಂವಣ್ಣೋ ಏವಮಾಹಾರೋ
ಏವಂಸುಖದುಕ್ಖಪ್ಪಟಿಸಂವೇದೀ ಏವಮಾಯುಪರಿಯನ್ತೋ, ಸೋ ತತೋ ಚುತೋ ಇಧೂಪಪನ್ನೋ’ತಿ। ಇತಿ ಸಾಕಾರಂ ಸಉದ್ದೇಸಂ ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರತಿ।
‘‘ಸೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಸಸ್ಸತೋ ಅತ್ತಾ ಚ ಲೋಕೋ ಚ ವಞ್ಝೋ ಕೂಟಟ್ಠೋ ಏಸಿಕಟ್ಠಾಯಿಟ್ಠಿತೋ; ತೇ ಚ
ಸತ್ತಾ ಸನ್ಧಾವನ್ತಿ ಸಂಸರನ್ತಿ ಚವನ್ತಿ ಉಪಪಜ್ಜನ್ತಿ, ಅತ್ಥಿತ್ವೇವ ಸಸ್ಸತಿಸಮಂ। ತಂ
ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಅಹಞ್ಹಿ ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ
ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸಾಮಿ ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ
ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರಾಮಿ। ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಏಕಮ್ಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಂ
ದ್ವೇಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ ತೀಣಿಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ ಚತ್ತಾರಿಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ
ಪಞ್ಚಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ ದಸಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ। ಅಮುತ್ರಾಸಿಂ ಏವಂನಾಮೋ
ಏವಂಗೋತ್ತೋ ಏವಂವಣ್ಣೋ ಏವಮಾಹಾರೋ ಏವಂಸುಖದುಕ್ಖಪ್ಪಟಿಸಂವೇದೀ ಏವಮಾಯುಪರಿಯನ್ತೋ, ಸೋ
ತತೋ ಚುತೋ ಅಮುತ್ರ ಉದಪಾದಿಂ; ತತ್ರಾಪಾಸಿಂ ಏವಂನಾಮೋ ಏವಂಗೋತ್ತೋ ಏವಂವಣ್ಣೋ ಏವಮಾಹಾರೋ
ಏವಂಸುಖದುಕ್ಖಪ್ಪಟಿಸಂವೇದೀ ಏವಮಾಯುಪರಿಯನ್ತೋ, ಸೋ ತತೋ ಚುತೋ ಇಧೂಪಪನ್ನೋತಿ। ಇತಿ
ಸಾಕಾರಂ ಸಉದ್ದೇಸಂ ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರಾಮಿ। ಇಮಿನಾಮಹಂ ಏತಂ ಜಾನಾಮಿ
‘‘ಯಥಾ ಸಸ್ಸತೋ ಅತ್ತಾ ಚ ಲೋಕೋ ಚ ವಞ್ಝೋ ಕೂಟಟ್ಠೋ ಏಸಿಕಟ್ಠಾಯಿಟ್ಠಿತೋ, ತೇ ಚ
ಸತ್ತಾ ಸನ್ಧಾವನ್ತಿ ಸಂಸರನ್ತಿ ಚವನ್ತಿ ಉಪಪಜ್ಜನ್ತಿ, ಅತ್ಥಿತ್ವೇವ ಸಸ್ಸತಿಸಮ’’ನ್ತಿ।
ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದುತಿಯಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸಸ್ಸತವಾದಾ
ಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೩೩.
‘‘ತತಿಯೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಸಸ್ಸತವಾದಾ ಸಸ್ಸತಂ
ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ
ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ
ತಥಾರೂಪಂ ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸತಿ, ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ
ಅನುಸ್ಸರತಿ। ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ದಸಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ ವೀಸಮ್ಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ
ತಿಂಸಮ್ಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ ಚತ್ತಾಲೀಸಮ್ಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ – ‘ಅಮುತ್ರಾಸಿಂ
ಏವಂನಾಮೋ ಏವಂಗೋತ್ತೋ ಏವಂವಣ್ಣೋ ಏವಮಾಹಾರೋ ಏವಂಸುಖದುಕ್ಖಪ್ಪಟಿಸಂವೇದೀ
ಏವಮಾಯುಪರಿಯನ್ತೋ, ಸೋ ತತೋ ಚುತೋ ಅಮುತ್ರ ಉದಪಾದಿಂ; ತತ್ರಾಪಾಸಿಂ ಏವಂನಾಮೋ ಏವಂಗೋತ್ತೋ
ಏವಂವಣ್ಣೋ ಏವಮಾಹಾರೋ ಏವಂಸುಖದುಕ್ಖಪ್ಪಟಿಸಂವೇದೀ ಏವಮಾಯುಪರಿಯನ್ತೋ, ಸೋ ತತೋ ಚುತೋ
ಇಧೂಪಪನ್ನೋ’ತಿ। ಇತಿ ಸಾಕಾರಂ ಸಉದ್ದೇಸಂ ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರತಿ।
‘‘ಸೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಸಸ್ಸತೋ ಅತ್ತಾ ಚ ಲೋಕೋ
ಚ ವಞ್ಝೋ ಕೂಟಟ್ಠೋ ಏಸಿಕಟ್ಠಾಯಿಟ್ಠಿತೋ; ತೇ ಚ ಸತ್ತಾ ಸನ್ಧಾವನ್ತಿ ಸಂಸರನ್ತಿ ಚವನ್ತಿ
ಉಪಪಜ್ಜನ್ತಿ, ಅತ್ಥಿತ್ವೇವ ಸಸ್ಸತಿಸಮಂ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಅಹಞ್ಹಿ ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ
ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ
ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸಾಮಿ, ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರಾಮಿ।
ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ದಸಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ ವೀಸಮ್ಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ ತಿಂಸಮ್ಪಿ
ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ ಚತ್ತಾಲೀಸಮ್ಪಿ ಸಂವಟ್ಟವಿವಟ್ಟಾನಿ – ‘ಅಮುತ್ರಾಸಿಂ ಏವಂನಾಮೋ
ಏವಂಗೋತ್ತೋ ಏವಂವಣ್ಣೋ ಏವಮಾಹಾರೋ ಏವಂಸುಖದುಕ್ಖಪ್ಪಟಿಸಂವೇದೀ ಏವಮಾಯುಪರಿಯನ್ತೋ, ಸೋ
ತತೋ ಚುತೋ ಅಮುತ್ರ ಉದಪಾದಿಂ; ತತ್ರಾಪಾಸಿಂ ಏವಂನಾಮೋ ಏವಂಗೋತ್ತೋ ಏವಂವಣ್ಣೋ ಏವಮಾಹಾರೋ
ಏವಂಸುಖದುಕ್ಖಪ್ಪಟಿಸಂವೇದೀ ಏವಮಾಯುಪರಿಯನ್ತೋ, ಸೋ ತತೋ ಚುತೋ ಇಧೂಪಪನ್ನೋತಿ। ಇತಿ
ಸಾಕಾರಂ ಸಉದ್ದೇಸಂ ಅನೇಕವಿಹಿತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರಾಮಿ। ಇಮಿನಾಮಹಂ ಏತಂ ಜಾನಾಮಿ
‘‘ಯಥಾ ಸಸ್ಸತೋ ಅತ್ತಾ ಚ ಲೋಕೋ ಚ ವಞ್ಝೋ ಕೂಟಟ್ಠೋ ಏಸಿಕಟ್ಠಾಯಿಟ್ಠಿತೋ, ತೇ ಚ ಸತ್ತಾ
ಸನ್ಧಾವನ್ತಿ ಸಂಸರನ್ತಿ ಚವನ್ತಿ ಉಪಪಜ್ಜನ್ತಿ, ಅತ್ಥಿತ್ವೇವ ಸಸ್ಸತಿಸಮ’’ನ್ತಿ। ಇದಂ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ತತಿಯಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸಸ್ಸತವಾದಾ ಸಸ್ಸತಂ
ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೩೪.
‘‘ಚತುತ್ಥೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಸಸ್ಸತವಾದಾ ಸಸ್ಸತಂ
ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ
ತಕ್ಕೀ ಹೋತಿ ವೀಮಂಸೀ, ಸೋ ತಕ್ಕಪರಿಯಾಹತಂ ವೀಮಂಸಾನುಚರಿತಂ ಸಯಂ ಪಟಿಭಾನಂ ಏವಮಾಹ –
‘ಸಸ್ಸತೋ ಅತ್ತಾ ಚ ಲೋಕೋ ಚ ವಞ್ಝೋ ಕೂಟಟ್ಠೋ ಏಸಿಕಟ್ಠಾಯಿಟ್ಠಿತೋ; ತೇ ಚ ಸತ್ತಾ
ಸನ್ಧಾವನ್ತಿ ಸಂಸರನ್ತಿ ಚವನ್ತಿ ಉಪಪಜ್ಜನ್ತಿ, ಅತ್ಥಿತ್ವೇವ ಸಸ್ಸತಿಸಮ’ನ್ತಿ । ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚತುತ್ಥಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸಸ್ಸತವಾದಾ ಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೩೫.
‘‘ಇಮೇಹಿ ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸಸ್ಸತವಾದಾ ಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ
ಸಸ್ಸತವಾದಾ ಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಇಮೇಹೇವ ಚತೂಹಿ
ವತ್ಥೂಹಿ, ಏತೇಸಂ ವಾ ಅಞ್ಞತರೇನ; ನತ್ಥಿ ಇತೋ ಬಹಿದ್ಧಾ।
೩೬. ‘‘ತಯಿದಂ ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತೋ ಪಜಾನಾತಿ – ‘ಇಮೇ ದಿಟ್ಠಿಟ್ಠಾನಾ ಏವಂಗಹಿತಾ ಏವಂಪರಾಮಟ್ಠಾ
ಏವಂಗತಿಕಾ ಭವನ್ತಿ ಏವಂಅಭಿಸಮ್ಪರಾಯಾ’ತಿ, ತಞ್ಚ ತಥಾಗತೋ ಪಜಾನಾತಿ, ತತೋ ಚ ಉತ್ತರಿತರಂ
ಪಜಾನಾತಿ; ತಞ್ಚ ಪಜಾನನಂ [ಪಜಾನಂ (?) ದೀ॰ ನಿ॰ ೩.೩೬ ಪಾಳಿಅಟ್ಠಕಥಾ ಪಸ್ಸಿತಬ್ಬಂ] ನ
ಪರಾಮಸತಿ, ಅಪರಾಮಸತೋ ಚಸ್ಸ ಪಚ್ಚತ್ತಞ್ಞೇವ ನಿಬ್ಬುತಿ ವಿದಿತಾ। ವೇದನಾನಂ ಸಮುದಯಞ್ಚ
ಅತ್ಥಙ್ಗಮಞ್ಚ ಅಸ್ಸಾದಞ್ಚ ಆದೀನವಞ್ಚ ನಿಸ್ಸರಣಞ್ಚ ಯಥಾಭೂತಂ ವಿದಿತ್ವಾ
ಅನುಪಾದಾವಿಮುತ್ತೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತೋ।
೩೭. ‘‘ಇಮೇ ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಾ ಗಮ್ಭೀರಾ ದುದ್ದಸಾ ದುರನುಬೋಧಾ ಸನ್ತಾ ಪಣೀತಾ ಅತಕ್ಕಾವಚರಾ ನಿಪುಣಾ ಪಣ್ಡಿತವೇದನೀಯಾ, ಯೇ ತಥಾಗತೋ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಪವೇದೇತಿ, ಯೇಹಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಯಥಾಭುಚ್ಚಂ ವಣ್ಣಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನಾ ವದೇಯ್ಯುಂ।
ಪಠಮಭಾಣವಾರೋ।
ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತವಾದೋ
೩೮. ‘‘ಸನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಅಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಂ ಸಸ್ಸತಂ ಏಕಚ್ಚಂ ಅಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ತೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ
ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಅಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಂ ಸಸ್ಸತಂ ಏಕಚ್ಚಂ ಅಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ
ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ?
೩೯.
‘‘ಹೋತಿ ಖೋ ಸೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಯೋ, ಯಂ ಕದಾಚಿ ಕರಹಚಿ ದೀಘಸ್ಸ ಅದ್ಧುನೋ ಅಚ್ಚಯೇನ ಅಯಂ
ಲೋಕೋ ಸಂವಟ್ಟತಿ। ಸಂವಟ್ಟಮಾನೇ ಲೋಕೇ ಯೇಭುಯ್ಯೇನ ಸತ್ತಾ ಆಭಸ್ಸರಸಂವತ್ತನಿಕಾ ಹೋನ್ತಿ।
ತೇ ತತ್ಥ ಹೋನ್ತಿ ಮನೋಮಯಾ ಪೀತಿಭಕ್ಖಾ ಸಯಂಪಭಾ ಅನ್ತಲಿಕ್ಖಚರಾ ಸುಭಟ್ಠಾಯಿನೋ, ಚಿರಂ
ದೀಘಮದ್ಧಾನಂ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ।
೪೦.
‘‘ಹೋತಿ ಖೋ ಸೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಯೋ, ಯಂ ಕದಾಚಿ ಕರಹಚಿ ದೀಘಸ್ಸ ಅದ್ಧುನೋ ಅಚ್ಚಯೇನ ಅಯಂ
ಲೋಕೋ ವಿವಟ್ಟತಿ। ವಿವಟ್ಟಮಾನೇ ಲೋಕೇ ಸುಞ್ಞಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿಮಾನಂ ಪಾತುಭವತಿ। ಅಥ ಖೋ
ಅಞ್ಞತರೋ ಸತ್ತೋ ಆಯುಕ್ಖಯಾ ವಾ ಪುಞ್ಞಕ್ಖಯಾ ವಾ ಆಭಸ್ಸರಕಾಯಾ ಚವಿತ್ವಾ ಸುಞ್ಞಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿಮಾನಂ ಉಪಪಜ್ಜತಿ। ಸೋ ತತ್ಥ ಹೋತಿ ಮನೋಮಯೋ ಪೀತಿಭಕ್ಖೋ ಸಯಂಪಭೋ ಅನ್ತಲಿಕ್ಖಚರೋ ಸುಭಟ್ಠಾಯೀ, ಚಿರಂ ದೀಘಮದ್ಧಾನಂ ತಿಟ್ಠತಿ।
೪೧.
‘‘ತಸ್ಸ ತತ್ಥ ಏಕಕಸ್ಸ ದೀಘರತ್ತಂ ನಿವುಸಿತತ್ತಾ ಅನಭಿರತಿ ಪರಿತಸ್ಸನಾ ಉಪಪಜ್ಜತಿ –
‘ಅಹೋ ವತ ಅಞ್ಞೇಪಿ ಸತ್ತಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗಚ್ಛೇಯ್ಯು’ನ್ತಿ। ಅಥ ಅಞ್ಞೇಪಿ ಸತ್ತಾ
ಆಯುಕ್ಖಯಾ ವಾ ಪುಞ್ಞಕ್ಖಯಾ ವಾ ಆಭಸ್ಸರಕಾಯಾ ಚವಿತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮವಿಮಾನಂ ಉಪಪಜ್ಜನ್ತಿ
ತಸ್ಸ ಸತ್ತಸ್ಸ ಸಹಬ್ಯತಂ। ತೇಪಿ ತತ್ಥ ಹೋನ್ತಿ ಮನೋಮಯಾ ಪೀತಿಭಕ್ಖಾ ಸಯಂಪಭಾ
ಅನ್ತಲಿಕ್ಖಚರಾ ಸುಭಟ್ಠಾಯಿನೋ, ಚಿರಂ ದೀಘಮದ್ಧಾನಂ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ।
೪೨. ‘‘ತತ್ರ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೋ ಸೋ ಸತ್ತೋ ಪಠಮಂ ಉಪಪನ್ನೋ ತಸ್ಸ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘ಅಹಮಸ್ಮಿ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾ ಅಭಿಭೂ ಅನಭಿಭೂತೋ ಅಞ್ಞದತ್ಥುದಸೋ ವಸವತ್ತೀ ಇಸ್ಸರೋ ಕತ್ತಾ ನಿಮ್ಮಾತಾ ಸೇಟ್ಠೋ ಸಜಿತಾ [ಸಜ್ಜಿತಾ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)]
ವಸೀ ಪಿತಾ ಭೂತಭಬ್ಯಾನಂ। ಮಯಾ ಇಮೇ ಸತ್ತಾ ನಿಮ್ಮಿತಾ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಮಮಞ್ಹಿ
ಪುಬ್ಬೇ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಹೋ ವತ ಅಞ್ಞೇಪಿ ಸತ್ತಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗಚ್ಛೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ। ಇತಿ
ಮಮ ಚ ಮನೋಪಣಿಧಿ, ಇಮೇ ಚ ಸತ್ತಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗತಾ’ತಿ।
‘‘ಯೇಪಿ ತೇ ಸತ್ತಾ ಪಚ್ಛಾ ಉಪಪನ್ನಾ, ತೇಸಮ್ಪಿ ಏವಂ ಹೋತಿ –
‘ಅಯಂ ಖೋ ಭವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾ ಅಭಿಭೂ ಅನಭಿಭೂತೋ ಅಞ್ಞದತ್ಥುದಸೋ ವಸವತ್ತೀ
ಇಸ್ಸರೋ ಕತ್ತಾ ನಿಮ್ಮಾತಾ ಸೇಟ್ಠೋ ಸಜಿತಾ ವಸೀ ಪಿತಾ ಭೂತಭಬ್ಯಾನಂ। ಇಮಿನಾ ಮಯಂ ಭೋತಾ
ಬ್ರಹ್ಮುನಾ ನಿಮ್ಮಿತಾ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಇಮಞ್ಹಿ ಮಯಂ ಅದ್ದಸಾಮ ಇಧ ಪಠಮಂ ಉಪಪನ್ನಂ,
ಮಯಂ ಪನಮ್ಹ ಪಚ್ಛಾ ಉಪಪನ್ನಾ’ತಿ।
೪೩.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೋ ಸೋ ಸತ್ತೋ ಪಠಮಂ ಉಪಪನ್ನೋ, ಸೋ ದೀಘಾಯುಕತರೋ ಚ ಹೋತಿ
ವಣ್ಣವನ್ತತರೋ ಚ ಮಹೇಸಕ್ಖತರೋ ಚ। ಯೇ ಪನ ತೇ ಸತ್ತಾ ಪಚ್ಛಾ ಉಪಪನ್ನಾ, ತೇ ಅಪ್ಪಾಯುಕತರಾ
ಚ ಹೋನ್ತಿ ದುಬ್ಬಣ್ಣತರಾ ಚ ಅಪ್ಪೇಸಕ್ಖತರಾ ಚ।
೪೪.
‘‘ಠಾನಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವಿಜ್ಜತಿ, ಯಂ ಅಞ್ಞತರೋ ಸತ್ತೋ ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ಚವಿತ್ವಾ
ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗಚ್ಛತಿ। ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗತೋ ಸಮಾನೋ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜತಿ।
ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಸಮಾನೋ ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ
ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ
ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸತಿ, ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರತಿ , ತತೋ ಪರಂ ನಾನುಸ್ಸರತಿ।
‘‘ಸೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಯೋ ಖೋ ಸೋ ಭವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾ ಅಭಿಭೂ
ಅನಭಿಭೂತೋ ಅಞ್ಞದತ್ಥುದಸೋ ವಸವತ್ತೀ ಇಸ್ಸರೋ ಕತ್ತಾ ನಿಮ್ಮಾತಾ ಸೇಟ್ಠೋ ಸಜಿತಾ ವಸೀ
ಪಿತಾ ಭೂತಭಬ್ಯಾನಂ, ಯೇನ ಮಯಂ ಭೋತಾ ಬ್ರಹ್ಮುನಾ ನಿಮ್ಮಿತಾ, ಸೋ ನಿಚ್ಚೋ ಧುವೋ ಸಸ್ಸತೋ
ಅವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮೋ ಸಸ್ಸತಿಸಮಂ ತಥೇವ ಠಸ್ಸತಿ। ಯೇ ಪನ ಮಯಂ ಅಹುಮ್ಹಾ ತೇನ ಭೋತಾ
ಬ್ರಹ್ಮುನಾ ನಿಮ್ಮಿತಾ, ತೇ ಮಯಂ ಅನಿಚ್ಚಾ ಅದ್ಧುವಾ
ಅಪ್ಪಾಯುಕಾ ಚವನಧಮ್ಮಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗತಾ’ತಿ। ಇದಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಠಮಂ ಠಾನಂ, ಯಂ
ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಅಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಂ
ಸಸ್ಸತಂ ಏಕಚ್ಚಂ ಅಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೪೫. ‘‘ದುತಿಯೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಅಸಸ್ಸತಿಕಾ
ಏಕಚ್ಚಂ ಸಸ್ಸತಂ ಏಕಚ್ಚಂ ಅಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ? ಸನ್ತಿ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಖಿಡ್ಡಾಪದೋಸಿಕಾ ನಾಮ ದೇವಾ, ತೇ ಅತಿವೇಲಂ ಹಸ್ಸಖಿಡ್ಡಾರತಿಧಮ್ಮಸಮಾಪನ್ನಾ [ಹಸಖಿಡ್ಡಾರತಿಧಮ್ಮಸಮಾಪನ್ನಾ (ಕ॰)] ವಿಹರನ್ತಿ। ತೇಸಂ ಅತಿವೇಲಂ ಹಸ್ಸಖಿಡ್ಡಾರತಿಧಮ್ಮಸಮಾಪನ್ನಾನಂ ವಿಹರತಂ ಸತಿ ಸಮ್ಮುಸ್ಸತಿ [ಪಮುಸ್ಸತಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]। ಸತಿಯಾ ಸಮ್ಮೋಸಾ ತೇ ದೇವಾ ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ಚವನ್ತಿ।
೪೬.
‘‘ಠಾನಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವಿಜ್ಜತಿ ಯಂ ಅಞ್ಞತರೋ ಸತ್ತೋ ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ಚವಿತ್ವಾ
ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗಚ್ಛತಿ। ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗತೋ ಸಮಾನೋ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜತಿ।
ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಸಮಾನೋ ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ
ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸತಿ,
ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರತಿ, ತತೋ ಪರಂ ನಾನುಸ್ಸರತಿ।
‘‘ಸೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಯೇ ಖೋ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ದೇವಾ ನ ಖಿಡ್ಡಾಪದೋಸಿಕಾ,
ತೇ ನ ಅತಿವೇಲಂ ಹಸ್ಸಖಿಡ್ಡಾರತಿಧಮ್ಮಸಮಾಪನ್ನಾ ವಿಹರನ್ತಿ। ತೇಸಂ ನ ಅತಿವೇಲಂ
ಹಸ್ಸಖಿಡ್ಡಾರತಿಧಮ್ಮಸಮಾಪನ್ನಾನಂ ವಿಹರತಂ ಸತಿ ನ ಸಮ್ಮುಸ್ಸತಿ। ಸತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾ ತೇ ದೇವಾ ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ನ ಚವನ್ತಿ; ನಿಚ್ಚಾ ಧುವಾ ಸಸ್ಸತಾ ಅವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಾ ಸಸ್ಸತಿಸಮಂ ತಥೇವ ಠಸ್ಸನ್ತಿ ।
ಯೇ ಪನ ಮಯಂ ಅಹುಮ್ಹಾ ಖಿಡ್ಡಾಪದೋಸಿಕಾ, ತೇ ಮಯಂ ಅತಿವೇಲಂ
ಹಸ್ಸಖಿಡ್ಡಾರತಿಧಮ್ಮಸಮಾಪನ್ನಾ ವಿಹರಿಮ್ಹಾ। ತೇಸಂ ನೋ ಅತಿವೇಲಂ
ಹಸ್ಸಖಿಡ್ಡಾರತಿಧಮ್ಮಸಮಾಪನ್ನಾನಂ ವಿಹರತಂ ಸತಿ ಸಮ್ಮುಸ್ಸತಿ। ಸತಿಯಾ ಸಮ್ಮೋಸಾ ಏವಂ ಮಯಂ
ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ಚುತಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ಅದ್ಧುವಾ ಅಪ್ಪಾಯುಕಾ ಚವನಧಮ್ಮಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗತಾ’ತಿ।
ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದುತಿಯಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ
ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಅಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಂ ಸಸ್ಸತಂ ಏಕಚ್ಚಂ ಅಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ
ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೪೭.
‘‘ತತಿಯೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತಿಕಾ
ಏಕಚ್ಚಅಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಂ ಸಸ್ಸತಂ ಏಕಚ್ಚಂ ಅಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ?
ಸನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮನೋಪದೋಸಿಕಾ ನಾಮ ದೇವಾ, ತೇ ಅತಿವೇಲಂ
ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯನ್ತಿ। ತೇ ಅತಿವೇಲಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯನ್ತಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಮ್ಹಿ
ಚಿತ್ತಾನಿ ಪದೂಸೇನ್ತಿ। ತೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪದುಟ್ಠಚಿತ್ತಾ ಕಿಲನ್ತಕಾಯಾ ಕಿಲನ್ತಚಿತ್ತಾ । ತೇ ದೇವಾ ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ಚವನ್ತಿ।
೪೮.
‘‘ಠಾನಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವಿಜ್ಜತಿ ಯಂ ಅಞ್ಞತರೋ ಸತ್ತೋ ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ಚವಿತ್ವಾ
ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗಚ್ಛತಿ। ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗತೋ ಸಮಾನೋ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜತಿ।
ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಸಮಾನೋ ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ
ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸತಿ, ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರತಿ, ತತೋ ಪರಂ ನಾನುಸ್ಸರತಿ।
‘‘ಸೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಯೇ ಖೋ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ದೇವಾ ನ ಮನೋಪದೋಸಿಕಾ, ತೇ
ನಾತಿವೇಲಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯನ್ತಿ। ತೇ ನಾತಿವೇಲಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯನ್ತಾ
ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಮ್ಹಿ ಚಿತ್ತಾನಿ ನಪ್ಪದೂಸೇನ್ತಿ। ತೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಅಪ್ಪದುಟ್ಠಚಿತ್ತಾ
ಅಕಿಲನ್ತಕಾಯಾ ಅಕಿಲನ್ತಚಿತ್ತಾ। ತೇ ದೇವಾ ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ನ ಚವನ್ತಿ, ನಿಚ್ಚಾ ಧುವಾ
ಸಸ್ಸತಾ ಅವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಾ ಸಸ್ಸತಿಸಮಂ ತಥೇವ ಠಸ್ಸನ್ತಿ। ಯೇ
ಪನ ಮಯಂ ಅಹುಮ್ಹಾ ಮನೋಪದೋಸಿಕಾ, ತೇ ಮಯಂ ಅತಿವೇಲಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯಿಮ್ಹಾ। ತೇ
ಮಯಂ ಅತಿವೇಲಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯನ್ತಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಮ್ಹಿ ಚಿತ್ತಾನಿ ಪದೂಸಿಮ್ಹಾ, ತೇ
ಮಯಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪದುಟ್ಠಚಿತ್ತಾ ಕಿಲನ್ತಕಾಯಾ ಕಿಲನ್ತಚಿತ್ತಾ। ಏವಂ ಮಯಂ ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ
ಚುತಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ಅದ್ಧುವಾ ಅಪ್ಪಾಯುಕಾ ಚವನಧಮ್ಮಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗತಾ’ತಿ ।
ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತತಿಯಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ
ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಅಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಂ ಸಸ್ಸತಂ ಏಕಚ್ಚಂ ಅಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ
ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೪೯.
‘‘ಚತುತ್ಥೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತಿಕಾ
ಏಕಚ್ಚಅಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಂ ಸಸ್ಸತಂ ಏಕಚ್ಚಂ ಅಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ?
ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ತಕ್ಕೀ ಹೋತಿ ವೀಮಂಸೀ। ಸೋ
ತಕ್ಕಪರಿಯಾಹತಂ ವೀಮಂಸಾನುಚರಿತಂ ಸಯಂಪಟಿಭಾನಂ ಏವಮಾಹ – ‘ಯಂ ಖೋ ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ಚಕ್ಖುಂ
ಇತಿಪಿ ಸೋತಂ ಇತಿಪಿ ಘಾನಂ ಇತಿಪಿ ಜಿವ್ಹಾ ಇತಿಪಿ ಕಾಯೋ ಇತಿಪಿ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಅನಿಚ್ಚೋ
ಅದ್ಧುವೋ ಅಸಸ್ಸತೋ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮೋ। ಯಞ್ಚ ಖೋ ಇದಂ ವುಚ್ಚತಿ ಚಿತ್ತನ್ತಿ ವಾ ಮನೋತಿ ವಾ
ವಿಞ್ಞಾಣನ್ತಿ ವಾ ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ನಿಚ್ಚೋ ಧುವೋ ಸಸ್ಸತೋ ಅವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮೋ ಸಸ್ಸತಿಸಮಂ
ತಥೇವ ಠಸ್ಸತೀ’ತಿ। ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚತುತ್ಥಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ
ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಅಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಂ ಸಸ್ಸತಂ ಏಕಚ್ಚಂ ಅಸಸ್ಸತಂ
ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೫೦.
‘‘ಇಮೇಹಿ ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಅಸಸ್ಸತಿಕಾ
ಏಕಚ್ಚಂ ಸಸ್ಸತಂ ಏಕಚ್ಚಂ ಅಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ
ವತ್ಥೂಹಿ। ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತಿಕಾ
ಏಕಚ್ಚಅಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಂ ಸಸ್ಸತಂ ಏಕಚ್ಚಂ ಅಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ,
ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಇಮೇಹೇವ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ಏತೇಸಂ ವಾ ಅಞ್ಞತರೇನ; ನತ್ಥಿ ಇತೋ ಬಹಿದ್ಧಾ।
೫೧. ‘‘ತಯಿದಂ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತೋ ಪಜಾನಾತಿ – ‘ಇಮೇ ದಿಟ್ಠಿಟ್ಠಾನಾ
ಏವಂಗಹಿತಾ ಏವಂಪರಾಮಟ್ಠಾ ಏವಂಗತಿಕಾ ಭವನ್ತಿ ಏವಂಅಭಿಸಮ್ಪರಾಯಾ’ತಿ। ತಞ್ಚ ತಥಾಗತೋ
ಪಜಾನಾತಿ, ತತೋ ಚ ಉತ್ತರಿತರಂ ಪಜಾನಾತಿ, ತಞ್ಚ ಪಜಾನನಂ ನ ಪರಾಮಸತಿ, ಅಪರಾಮಸತೋ ಚಸ್ಸ
ಪಚ್ಚತ್ತಞ್ಞೇವ ನಿಬ್ಬುತಿ ವಿದಿತಾ। ವೇದನಾನಂ ಸಮುದಯಞ್ಚ ಅತ್ಥಙ್ಗಮಞ್ಚ ಅಸ್ಸಾದಞ್ಚ
ಆದೀನವಞ್ಚ ನಿಸ್ಸರಣಞ್ಚ ಯಥಾಭೂತಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಅನುಪಾದಾವಿಮುತ್ತೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತೋ।
೫೨. ‘‘ಇಮೇ ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಾ ಗಮ್ಭೀರಾ ದುದ್ದಸಾ ದುರನುಬೋಧಾ ಸನ್ತಾ ಪಣೀತಾ ಅತಕ್ಕಾವಚರಾ ನಿಪುಣಾ ಪಣ್ಡಿತವೇದನೀಯಾ, ಯೇ ತಥಾಗತೋ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಪವೇದೇತಿ, ಯೇಹಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಯಥಾಭುಚ್ಚಂ ವಣ್ಣಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನಾ ವದೇಯ್ಯುಂ।
ಅನ್ತಾನನ್ತವಾದೋ
೫೩.
‘‘ಸನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಿಕಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ತೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ
ಅನ್ತಾನನ್ತಿಕಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ?
೫೪.
‘‘ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ
ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸತಿ,
ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ಅನ್ತಸಞ್ಞೀ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹರತಿ।
‘‘ಸೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಅನ್ತವಾ ಅಯಂ ಲೋಕೋ ಪರಿವಟುಮೋ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ
ಹೇತು? ಅಹಞ್ಹಿ ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ
ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸಾಮಿ, ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ
ಅನ್ತಸಞ್ಞೀ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹರಾಮಿ। ಇಮಿನಾಮಹಂ ಏತಂ ಜಾನಾಮಿ – ಯಥಾ ಅನ್ತವಾ ಅಯಂ ಲೋಕೋ
ಪರಿವಟುಮೋ’ತಿ। ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಠಮಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ
ಅನ್ತಾನನ್ತಿಕಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೫೫.
‘‘ದುತಿಯೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಅನ್ತಾನನ್ತಿಕಾ
ಅನ್ತಾನನ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ
ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ
ತಥಾರೂಪಂ ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸತಿ, ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ಅನನ್ತಸಞ್ಞೀ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹರತಿ।
‘‘ಸೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಅನನ್ತೋ ಅಯಂ ಲೋಕೋ
ಅಪರಿಯನ್ತೋ। ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಅನ್ತವಾ ಅಯಂ ಲೋಕೋ
ಪರಿವಟುಮೋ’’ತಿ, ತೇಸಂ ಮುಸಾ। ಅನನ್ತೋ ಅಯಂ ಲೋಕೋ ಅಪರಿಯನ್ತೋ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು?
ಅಹಞ್ಹಿ ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ
ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸಾಮಿ , ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ಅನನ್ತಸಞ್ಞೀ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹರಾಮಿ। ಇಮಿನಾಮಹಂ ಏತಂ ಜಾನಾಮಿ – ಯಥಾ ಅನನ್ತೋ ಅಯಂ ಲೋಕೋ ಅಪರಿಯನ್ತೋ’ತಿ। ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದುತಿಯಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಿಕಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೫೬.
‘‘ತತಿಯೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಅನ್ತಾನನ್ತಿಕಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಂ
ಲೋಕಸ್ಸ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ
ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ
ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸತಿ, ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ಉದ್ಧಮಧೋ ಅನ್ತಸಞ್ಞೀ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹರತಿ,
ತಿರಿಯಂ ಅನನ್ತಸಞ್ಞೀ।
‘‘ಸೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಅನ್ತವಾ ಚ ಅಯಂ ಲೋಕೋ ಅನನ್ತೋ ಚ। ಯೇ ತೇ
ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಅನ್ತವಾ ಅಯಂ ಲೋಕೋ ಪರಿವಟುಮೋ’’ತಿ, ತೇಸಂ ಮುಸಾ। ಯೇಪಿ
ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಅನನ್ತೋ ಅಯಂ ಲೋಕೋ ಅಪರಿಯನ್ತೋ’’ತಿ, ತೇಸಮ್ಪಿ
ಮುಸಾ। ಅನ್ತವಾ ಚ ಅಯಂ ಲೋಕೋ ಅನನ್ತೋ ಚ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಅಹಞ್ಹಿ ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ
ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ
ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸಾಮಿ, ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ಉದ್ಧಮಧೋ ಅನ್ತಸಞ್ಞೀ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ ವಿಹರಾಮಿ,
ತಿರಿಯಂ ಅನನ್ತಸಞ್ಞೀ। ಇಮಿನಾಮಹಂ ಏತಂ ಜಾನಾಮಿ – ಯಥಾ ಅನ್ತವಾ ಚ ಅಯಂ ಲೋಕೋ ಅನನ್ತೋ
ಚಾ’ತಿ। ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತತಿಯಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ
ಅನ್ತಾನನ್ತಿಕಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೫೭. ‘‘ಚತುತ್ಥೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಅನ್ತಾನನ್ತಿಕಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ
ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ತಕ್ಕೀ ಹೋತಿ ವೀಮಂಸೀ। ಸೋ ತಕ್ಕಪರಿಯಾಹತಂ ವೀಮಂಸಾನುಚರಿತಂ
ಸಯಂಪಟಿಭಾನಂ ಏವಮಾಹ – ‘ನೇವಾಯಂ ಲೋಕೋ ಅನ್ತವಾ, ನ ಪನಾನನ್ತೋ। ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ
ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಅನ್ತವಾ ಅಯಂ ಲೋಕೋ ಪರಿವಟುಮೋ’’ತಿ, ತೇಸಂ ಮುಸಾ। ಯೇಪಿ ತೇ
ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಅನನ್ತೋ ಅಯಂ ಲೋಕೋ
ಅಪರಿಯನ್ತೋ’’ತಿ, ತೇಸಮ್ಪಿ ಮುಸಾ। ಯೇಪಿ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಅನ್ತವಾ ಚ
ಅಯಂ ಲೋಕೋ ಅನನ್ತೋ ಚಾ’’ತಿ, ತೇಸಮ್ಪಿ ಮುಸಾ। ನೇವಾಯಂ ಲೋಕೋ ಅನ್ತವಾ , ನ ಪನಾನನ್ತೋ’ತಿ। ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ , ಚತುತ್ಥಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಿಕಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೫೮.
‘‘ಇಮೇಹಿ ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಿಕಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ
ಅನ್ತಾನನ್ತಿಕಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಇಮೇಹೇವ ಚತೂಹಿ
ವತ್ಥೂಹಿ, ಏತೇಸಂ ವಾ ಅಞ್ಞತರೇನ; ನತ್ಥಿ ಇತೋ ಬಹಿದ್ಧಾ।
೫೯.
‘‘ತಯಿದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತೋ ಪಜಾನಾತಿ – ‘ಇಮೇ ದಿಟ್ಠಿಟ್ಠಾನಾ ಏವಂಗಹಿತಾ
ಏವಂಪರಾಮಟ್ಠಾ ಏವಂಗತಿಕಾ ಭವನ್ತಿ ಏವಂಅಭಿಸಮ್ಪರಾಯಾ’ತಿ। ತಞ್ಚ ತಥಾಗತೋ ಪಜಾನಾತಿ, ತತೋ ಚ
ಉತ್ತರಿತರಂ ಪಜಾನಾತಿ, ತಞ್ಚ ಪಜಾನನಂ ನ ಪರಾಮಸತಿ, ಅಪರಾಮಸತೋ ಚಸ್ಸ ಪಚ್ಚತ್ತಞ್ಞೇವ
ನಿಬ್ಬುತಿ ವಿದಿತಾ। ವೇದನಾನಂ ಸಮುದಯಞ್ಚ ಅತ್ಥಙ್ಗಮಞ್ಚ ಅಸ್ಸಾದಞ್ಚ ಆದೀನವಞ್ಚ
ನಿಸ್ಸರಣಞ್ಚ ಯಥಾಭೂತಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಅನುಪಾದಾವಿಮುತ್ತೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತೋ।
೬೦. ‘‘ಇಮೇ ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಾ ಗಮ್ಭೀರಾ ದುದ್ದಸಾ
ದುರನುಬೋಧಾ ಸನ್ತಾ ಪಣೀತಾ ಅತಕ್ಕಾವಚರಾ ನಿಪುಣಾ ಪಣ್ಡಿತವೇದನೀಯಾ, ಯೇ ತಥಾಗತೋ ಸಯಂ
ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಪವೇದೇತಿ, ಯೇಹಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಯಥಾಭುಚ್ಚಂ ವಣ್ಣಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನಾ
ವದೇಯ್ಯುಂ।
ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪವಾದೋ
೬೧.
‘‘ಸನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಿಕಾ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ
ಪುಟ್ಠಾ ಸಮಾನಾ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ತೇ ಚ
ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಿಕಾ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ
ಪುಟ್ಠಾ ಸಮಾನಾ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ?
೬೨.
‘‘ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ‘ಇದಂ ಕುಸಲ’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ
ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ, ‘ಇದಂ ಅಕುಸಲ’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ। ತಸ್ಸ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘ಅಹಂ ಖೋ
‘‘ಇದಂ ಕುಸಲ’’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾಮಿ, ‘‘ಇದಂ ಅಕುಸಲ’’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾಮಿ। ಅಹಞ್ಚೇ ಖೋ ಪನ ‘‘ಇದಂ
ಕುಸಲ’’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಪ್ಪಜಾನನ್ತೋ, ‘‘ಇದಂ ಅಕುಸಲ’’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಪ್ಪಜಾನನ್ತೋ,
‘ಇದಂ ಕುಸಲ’ನ್ತಿ ವಾ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯಂ, ‘ಇದಂ ಅಕುಸಲ’ನ್ತಿ ವಾ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯಂ, ತಂ ಮಮಸ್ಸ
ಮುಸಾ। ಯಂ ಮಮಸ್ಸ ಮುಸಾ , ಸೋ ಮಮಸ್ಸ ವಿಘಾತೋ। ಯೋ ಮಮಸ್ಸ
ವಿಘಾತೋ ಸೋ ಮಮಸ್ಸ ಅನ್ತರಾಯೋ’ತಿ। ಇತಿ ಸೋ ಮುಸಾವಾದಭಯಾ ಮುಸಾವಾದಪರಿಜೇಗುಚ್ಛಾ ನೇವಿದಂ
ಕುಸಲನ್ತಿ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ, ನ ಪನಿದಂ ಅಕುಸಲನ್ತಿ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋ
ಸಮಾನೋ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜತಿ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ – ‘ಏವನ್ತಿಪಿ ಮೇ ನೋ; ತಥಾತಿಪಿ ಮೇ
ನೋ; ಅಞ್ಞಥಾತಿಪಿ ಮೇ ನೋ; ನೋತಿಪಿ ಮೇ ನೋ; ನೋ ನೋತಿಪಿ ಮೇ
ನೋ’ತಿ। ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಠಮಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ
ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಿಕಾ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠಾ ಸಮಾನಾ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ
ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ।
೬೩.
‘‘ದುತಿಯೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಿಕಾ ತತ್ಥ
ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠಾ ಸಮಾನಾ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ? ಇಧ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ‘ಇದಂ ಕುಸಲ’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ,
‘ಇದಂ ಅಕುಸಲ’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ। ತಸ್ಸ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘ಅಹಂ ಖೋ ‘‘ಇದಂ
ಕುಸಲ’’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾಮಿ, ‘‘ಇದಂ ಅಕುಸಲ’’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾಮಿ।
ಅಹಞ್ಚೇ ಖೋ ಪನ ‘‘ಇದಂ ಕುಸಲ’’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಪ್ಪಜಾನನ್ತೋ, ‘‘ಇದಂ ಅಕುಸಲ’’ನ್ತಿ
ಯಥಾಭೂತಂ ಅಪ್ಪಜಾನನ್ತೋ, ‘‘ಇದಂ ಕುಸಲ’’ನ್ತಿ ವಾ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯಂ, ‘‘ಇದಂ ಅಕುಸಲ’ನ್ತಿ
ವಾ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯಂ, ತತ್ಥ ಮೇ ಅಸ್ಸ ಛನ್ದೋ ವಾ ರಾಗೋ ವಾ ದೋಸೋ ವಾ ಪಟಿಘೋ ವಾ। ಯತ್ಥ [ಯೋ (?)]
ಮೇ ಅಸ್ಸ ಛನ್ದೋ ವಾ ರಾಗೋ ವಾ ದೋಸೋ ವಾ ಪಟಿಘೋ ವಾ, ತಂ ಮಮಸ್ಸ ಉಪಾದಾನಂ। ಯಂ ಮಮಸ್ಸ
ಉಪಾದಾನಂ, ಸೋ ಮಮಸ್ಸ ವಿಘಾತೋ। ಯೋ ಮಮಸ್ಸ ವಿಘಾತೋ, ಸೋ ಮಮಸ್ಸ ಅನ್ತರಾಯೋ’ತಿ। ಇತಿ
ಸೋ ಉಪಾದಾನಭಯಾ ಉಪಾದಾನಪರಿಜೇಗುಚ್ಛಾ ನೇವಿದಂ ಕುಸಲನ್ತಿ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ, ನ ಪನಿದಂ
ಅಕುಸಲನ್ತಿ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಸಮಾನೋ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜತಿ
ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ – ‘ಏವನ್ತಿಪಿ ಮೇ ನೋ; ತಥಾತಿಪಿ ಮೇ ನೋ; ಅಞ್ಞಥಾತಿಪಿ ಮೇ ನೋ; ನೋತಿಪಿ ಮೇ ನೋ; ನೋ ನೋತಿಪಿ ಮೇ ನೋ’ತಿ। ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದುತಿಯಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಿಕಾ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠಾ ಸಮಾನಾ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ।
೬೪.
‘‘ತತಿಯೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಿಕಾ ತತ್ಥ
ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠಾ ಸಮಾನಾ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ? ಇಧ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ‘ಇದಂ ಕುಸಲ’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ,
‘ಇದಂ ಅಕುಸಲ’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾತಿ। ತಸ್ಸ ಏವಂ ಹೋತಿ – ‘ಅಹಂ ಖೋ ‘‘ಇದಂ
ಕುಸಲ’’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾಮಿ, ‘‘ಇದಂ ಅಕುಸಲ’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ನಪ್ಪಜಾನಾಮಿ।
ಅಹಞ್ಚೇ ಖೋ ಪನ ‘‘ಇದಂ ಕುಸಲ’’ನ್ತಿ ಯಥಾಭೂತಂ ಅಪ್ಪಜಾನನ್ತೋ ‘‘ಇದಂ ಅಕುಸಲ’’ನ್ತಿ
ಯಥಾಭೂತಂ ಅಪ್ಪಜಾನನ್ತೋ ‘‘ಇದಂ ಕುಸಲ’’ನ್ತಿ ವಾ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯಂ, ‘‘ಇದಂ ಅಕುಸಲ’’ನ್ತಿ
ವಾ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯಂ। ಸನ್ತಿ ಹಿ ಖೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪಣ್ಡಿತಾ ನಿಪುಣಾ ಕತಪರಪ್ಪವಾದಾ ವಾಲವೇಧಿರೂಪಾ, ತೇ ಭಿನ್ದನ್ತಾ [ವೋಭಿನ್ದನ್ತಾ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)]
ಮಞ್ಞೇ ಚರನ್ತಿ ಪಞ್ಞಾಗತೇನ ದಿಟ್ಠಿಗತಾನಿ, ತೇ ಮಂ ತತ್ಥ ಸಮನುಯುಞ್ಜೇಯ್ಯುಂ
ಸಮನುಗಾಹೇಯ್ಯುಂ ಸಮನುಭಾಸೇಯ್ಯುಂ। ಯೇ ಮಂ ತತ್ಥ ಸಮನುಯುಞ್ಜೇಯ್ಯುಂ ಸಮನುಗಾಹೇಯ್ಯುಂ
ಸಮನುಭಾಸೇಯ್ಯುಂ, ತೇಸಾಹಂ ನ ಸಮ್ಪಾಯೇಯ್ಯಂ। ಯೇಸಾಹಂ ನ ಸಮ್ಪಾಯೇಯ್ಯಂ, ಸೋ ಮಮಸ್ಸ
ವಿಘಾತೋ। ಯೋ ಮಮಸ್ಸ ವಿಘಾತೋ, ಸೋ ಮಮಸ್ಸ ಅನ್ತರಾಯೋ’ತಿ।
ಇತಿ ಸೋ ಅನುಯೋಗಭಯಾ ಅನುಯೋಗಪರಿಜೇಗುಚ್ಛಾ ನೇವಿದಂ ಕುಸಲನ್ತಿ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ, ನ ಪನಿದಂ
ಅಕುಸಲನ್ತಿ ಬ್ಯಾಕರೋತಿ, ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಸಮಾನೋ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜತಿ
ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ – ‘ಏವನ್ತಿಪಿ ಮೇ ನೋ; ತಥಾತಿಪಿ ಮೇ ನೋ; ಅಞ್ಞಥಾತಿಪಿ ಮೇ ನೋ; ನೋತಿಪಿ
ಮೇ ನೋ; ನೋ ನೋತಿಪಿ ಮೇ ನೋ’ತಿ। ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತತಿಯಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಿಕಾ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠಾ ಸಮಾನಾ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ।
೬೫.
‘‘ಚತುತ್ಥೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಿಕಾ ತತ್ಥ
ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠಾ ಸಮಾನಾ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ? ಇಧ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ಮನ್ದೋ ಹೋತಿ ಮೋಮೂಹೋ। ಸೋ ಮನ್ದತ್ತಾ
ಮೋಮೂಹತ್ತಾ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಸಮಾನೋ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜತಿ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ
– ‘ಅತ್ಥಿ ಪರೋ ಲೋಕೋ’ತಿ ಇತಿ ಚೇ ಮಂ ಪುಚ್ಛಸಿ, ‘ಅತ್ಥಿ ಪರೋ ಲೋಕೋ’ತಿ ಇತಿ ಚೇ ಮೇ
ಅಸ್ಸ, ‘ಅತ್ಥಿ ಪರೋ ಲೋಕೋ’ತಿ ಇತಿ ತೇ ನಂ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯಂ, ‘ಏವನ್ತಿಪಿ ಮೇ ನೋ,
ತಥಾತಿಪಿ ಮೇ ನೋ, ಅಞ್ಞಥಾತಿಪಿ ಮೇ ನೋ, ನೋತಿಪಿ ಮೇ ನೋ, ನೋ ನೋತಿಪಿ ಮೇ ನೋ’ತಿ।
‘ನತ್ಥಿ ಪರೋ ಲೋಕೋ…ಪೇ॰… ‘ಅತ್ಥಿ ಚ ನತ್ಥಿ ಚ ಪರೋ ಲೋಕೋ…ಪೇ॰… ‘ನೇವತ್ಥಿ ನ ನತ್ಥಿ ಪರೋ
ಲೋಕೋ…ಪೇ॰… ‘ಅತ್ಥಿ ಸತ್ತಾ ಓಪಪಾತಿಕಾ …ಪೇ॰… ‘ನತ್ಥಿ
ಸತ್ತಾ ಓಪಪಾತಿಕಾ…ಪೇ॰… ‘ಅತ್ಥಿ ಚ ನತ್ಥಿ ಚ ಸತ್ತಾ ಓಪಪಾತಿಕಾ…ಪೇ॰… ‘ನೇವತ್ಥಿ ನ
ನತ್ಥಿ ಸತ್ತಾ ಓಪಪಾತಿಕಾ…ಪೇ॰… ‘ಅತ್ಥಿ ಸುಕತದುಕ್ಕಟಾನಂ [ಸುಕಟದುಕ್ಕಟಾನಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)]
ಕಮ್ಮಾನಂ ಫಲಂ ವಿಪಾಕೋ…ಪೇ॰… ‘ನತ್ಥಿ ಸುಕತದುಕ್ಕಟಾನಂ ಕಮ್ಮಾನಂ ಫಲಂ ವಿಪಾಕೋ…ಪೇ॰…
‘ಅತ್ಥಿ ಚ ನತ್ಥಿ ಚ ಸುಕತದುಕ್ಕಟಾನಂ ಕಮ್ಮಾನಂ ಫಲಂ ವಿಪಾಕೋ…ಪೇ॰… ‘ನೇವತ್ಥಿ ನ ನತ್ಥಿ
ಸುಕತದುಕ್ಕಟಾನಂ ಕಮ್ಮಾನಂ ಫಲಂ ವಿಪಾಕೋ…ಪೇ॰… ‘ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ…ಪೇ॰… ‘ನ ಹೋತಿ
ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ…ಪೇ॰… ‘ಹೋತಿ ಚ ನ ಚ ಹೋತಿ [ನ ಹೋತಿ ಚ (ಸೀ॰ ಕ॰)]
ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ…ಪೇ॰… ‘ನೇವ ಹೋತಿ ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾತಿ ಇತಿ ಚೇ ಮಂ
ಪುಚ್ಛಸಿ, ‘ನೇವ ಹೋತಿ ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿ ಇತಿ ಚೇ ಮೇ ಅಸ್ಸ, ‘ನೇವ ಹೋತಿ
ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿ ಇತಿ ತೇ ನಂ ಬ್ಯಾಕರೇಯ್ಯಂ, ‘ಏವನ್ತಿಪಿ ಮೇ ನೋ,
ತಥಾತಿಪಿ ಮೇ ನೋ, ಅಞ್ಞಥಾತಿಪಿ ಮೇ ನೋ, ನೋತಿಪಿ ಮೇ ನೋ, ನೋ ನೋತಿಪಿ ಮೇ ನೋ’ತಿ। ಇದಂ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚತುತ್ಥಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಿಕಾ
ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠಾ ಸಮಾನಾ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ।
೬೬. ‘‘ಇಮೇಹಿ ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಿಕಾ
ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠಾ ಸಮಾನಾ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಚತೂಹಿ
ವತ್ಥೂಹಿ। ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಿಕಾ ತತ್ಥ
ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠಾ ಸಮಾನಾ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ , ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಇಮೇಹೇವ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ಏತೇಸಂ ವಾ ಅಞ್ಞತರೇನ, ನತ್ಥಿ ಇತೋ ಬಹಿದ್ಧಾ…ಪೇ॰… ಯೇಹಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಯಥಾಭುಚ್ಚಂ ವಣ್ಣಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನಾ ವದೇಯ್ಯುಂ।
ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನವಾದೋ
೬೭.
‘‘ಸನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಿಕಾ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ
ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ದ್ವೀಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ತೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಿಕಾ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ದ್ವೀಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ?
೬೮.
‘‘ಸನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಸಞ್ಞಸತ್ತಾ ನಾಮ ದೇವಾ। ಸಞ್ಞುಪ್ಪಾದಾ ಚ ಪನ ತೇ ದೇವಾ ತಮ್ಹಾ
ಕಾಯಾ ಚವನ್ತಿ। ಠಾನಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವಿಜ್ಜತಿ, ಯಂ ಅಞ್ಞತರೋ ಸತ್ತೋ ತಮ್ಹಾ
ಕಾಯಾ ಚವಿತ್ವಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗಚ್ಛತಿ। ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗತೋ ಸಮಾನೋ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ
ಪಬ್ಬಜತಿ। ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಸಮಾನೋ ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ
ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸತಿ,
ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ಸಞ್ಞುಪ್ಪಾದಂ ಅನುಸ್ಸರತಿ, ತತೋ ಪರಂ
ನಾನುಸ್ಸರತಿ। ಸೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನೋ ಅತ್ತಾ ಚ ಲೋಕೋ ಚ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು?
ಅಹಞ್ಹಿ ಪುಬ್ಬೇ ನಾಹೋಸಿಂ, ಸೋಮ್ಹಿ ಏತರಹಿ ಅಹುತ್ವಾ ಸನ್ತತಾಯ ಪರಿಣತೋ’ತಿ। ಇದಂ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಠಮಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ
ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಿಕಾ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೬೯. ‘‘ದುತಿಯೇ
ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಿಕಾ
ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಸಮಣೋ
ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ತಕ್ಕೀ ಹೋತಿ ವೀಮಂಸೀ। ಸೋ ತಕ್ಕಪರಿಯಾಹತಂ ವೀಮಂಸಾನುಚರಿತಂ
ಸಯಂಪಟಿಭಾನಂ ಏವಮಾಹ – ‘ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನೋ ಅತ್ತಾ ಚ ಲೋಕೋ ಚಾ’ತಿ। ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ದುತಿಯಂ ಠಾನಂ, ಯಂ ಆಗಮ್ಮ ಯಂ ಆರಬ್ಭ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಿಕಾ
ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೭೦.
‘‘ಇಮೇಹಿ ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಿಕಾ
ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ದ್ವೀಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಿಕಾ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ
ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಇಮೇಹೇವ ದ್ವೀಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ಏತೇಸಂ ವಾ
ಅಞ್ಞತರೇನ, ನತ್ಥಿ ಇತೋ ಬಹಿದ್ಧಾ…ಪೇ॰… ಯೇಹಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಯಥಾಭುಚ್ಚಂ ವಣ್ಣಂ ಸಮ್ಮಾ
ವದಮಾನಾ ವದೇಯ್ಯುಂ।
೭೧.
‘‘ಇಮೇಹಿ ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ
ಪುಬ್ಬನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ ಪುಬ್ಬನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ
ಅಭಿವದನ್ತಿ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ ಪುಬ್ಬನ್ತಮಾರಬ್ಭ
ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಇಮೇಹೇವ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ
ವತ್ಥೂಹಿ, ಏತೇಸಂ ವಾ ಅಞ್ಞತರೇನ, ನತ್ಥಿ ಇತೋ ಬಹಿದ್ಧಾ।
೭೨.
‘‘ತಯಿದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತೋ ಪಜಾನಾತಿ – ‘ಇಮೇ ದಿಟ್ಠಿಟ್ಠಾನಾ ಏವಂಗಹಿತಾ
ಏವಂಪರಾಮಟ್ಠಾ ಏವಂಗತಿಕಾ ಭವನ್ತಿ ಏವಂಅಭಿಸಮ್ಪರಾಯಾ’ತಿ। ತಞ್ಚ ತಥಾಗತೋ ಪಜಾನಾತಿ, ತತೋ ಚ
ಉತ್ತರಿತರಂ ಪಜಾನಾತಿ, ತಞ್ಚ ಪಜಾನನಂ ನ ಪರಾಮಸತಿ, ಅಪರಾಮಸತೋ ಚಸ್ಸ ಪಚ್ಚತ್ತಞ್ಞೇವ
ನಿಬ್ಬುತಿ ವಿದಿತಾ। ವೇದನಾನಂ ಸಮುದಯಞ್ಚ ಅತ್ಥಙ್ಗಮಞ್ಚ ಅಸ್ಸಾದಞ್ಚ ಆದೀನವಞ್ಚ
ನಿಸ್ಸರಣಞ್ಚ ಯಥಾಭೂತಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಅನುಪಾದಾವಿಮುತ್ತೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತೋ।
೭೩. ‘‘ಇಮೇ
ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಾ ಗಮ್ಭೀರಾ ದುದ್ದಸಾ ದುರನುಬೋಧಾ ಸನ್ತಾ ಪಣೀತಾ ಅತಕ್ಕಾವಚರಾ
ನಿಪುಣಾ ಪಣ್ಡಿತವೇದನೀಯಾ, ಯೇ ತಥಾಗತೋ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಪವೇದೇತಿ , ಯೇಹಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಯಥಾಭುಚ್ಚಂ ವಣ್ಣಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನಾ ವದೇಯ್ಯುಂ।
ದುತಿಯಭಾಣವಾರೋ।
ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ
೭೪.
‘‘ಸನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಅಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ,
ಅಪರನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ ಚತುಚತ್ತಾರೀಸಾಯ [ಚತುಚತ್ತಾಲೀಸಾಯ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)]
ವತ್ಥೂಹಿ। ತೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ
ಅಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ ಅಪರನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ
ಚತುಚತ್ತಾರೀಸಾಯ ವತ್ಥೂಹಿ?
ಸಞ್ಞೀವಾದೋ
೭೫. ‘‘ಸನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ಸಞ್ಞೀವಾದಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಸೋಳಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ತೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ಸಞ್ಞೀವಾದಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಸೋಳಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ?
೭೬.
‘‘‘ರೂಪೀ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ ಅರೋಗೋ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸಞ್ಞೀ’ತಿ ನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ। ‘ಅರೂಪೀ ಅತ್ತಾ
ಹೋತಿ ಅರೋಗೋ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸಞ್ಞೀ’ತಿ ನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ। ‘ರೂಪೀ ಚ ಅರೂಪೀ ಚ ಅತ್ತಾ
ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ನೇವರೂಪೀ ನಾರೂಪೀ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ… ಅನ್ತವಾ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ… ಅನನ್ತವಾ ಅತ್ತಾ
ಹೋತಿ… ಅನ್ತವಾ ಚ ಅನನ್ತವಾ ಚ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ… ನೇವನ್ತವಾ ನಾನನ್ತವಾ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ…
ಏಕತ್ತಸಞ್ಞೀ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ… ನಾನತ್ತಸಞ್ಞೀ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ… ಪರಿತ್ತಸಞ್ಞೀ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ…
ಅಪ್ಪಮಾಣಸಞ್ಞೀ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ… ಏಕನ್ತಸುಖೀ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ… ಏಕನ್ತದುಕ್ಖೀ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ।
ಸುಖದುಕ್ಖೀ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ। ಅದುಕ್ಖಮಸುಖೀ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ ಅರೋಗೋ ಪರಂ ಮರಣಾ ಸಞ್ಞೀ’ತಿ ನಂ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೭೭. ‘‘ಇಮೇಹಿ
ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ಸಞ್ಞೀವಾದಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ಸಞ್ಞಿಂ
ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಸೋಳಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಾ ವಾ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ಸಞ್ಞೀವಾದಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಇಮೇಹೇವ ಸೋಳಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ಏತೇಸಂ ವಾ ಅಞ್ಞತರೇನ, ನತ್ಥಿ ಇತೋ
ಬಹಿದ್ಧಾ…ಪೇ॰… ಯೇಹಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಯಥಾಭುಚ್ಚಂ ವಣ್ಣಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನಾ ವದೇಯ್ಯುಂ।
ಅಸಞ್ಞೀವಾದೋ
೭೮.
‘‘ಸನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ಅಸಞ್ಞೀವಾದಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ
ಅಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಅಟ್ಠಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ತೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ
ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ಅಸಞ್ಞೀವಾದಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ಅಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಅಟ್ಠಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ?
೭೯.
‘‘‘ರೂಪೀ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ ಅರೋಗೋ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಸಞ್ಞೀ’ತಿ ನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ। ‘ಅರೂಪೀ ಅತ್ತಾ
ಹೋತಿ ಅರೋಗೋ ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಸಞ್ಞೀ’ತಿ ನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ। ‘ರೂಪೀ ಚ ಅರೂಪೀ ಚ ಅತ್ತಾ
ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ನೇವರೂಪೀ ನಾರೂಪೀ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ… ಅನ್ತವಾ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ… ಅನನ್ತವಾ ಅತ್ತಾ
ಹೋತಿ… ಅನ್ತವಾ ಚ ಅನನ್ತವಾ ಚ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ… ನೇವನ್ತವಾ ನಾನನ್ತವಾ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ ಅರೋಗೋ
ಪರಂ ಮರಣಾ ಅಸಞ್ಞೀ’ತಿ ನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೮೦. ‘‘ಇಮೇಹಿ
ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ಅಸಞ್ಞೀವಾದಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ
ಅಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಅಟ್ಠಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಾ ವಾ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ಅಸಞ್ಞೀವಾದಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ಅಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಇಮೇಹೇವ ಅಟ್ಠಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ಏತೇಸಂ ವಾ ಅಞ್ಞತರೇನ, ನತ್ಥಿ ಇತೋ
ಬಹಿದ್ಧಾ…ಪೇ॰… ಯೇಹಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಯಥಾಭುಚ್ಚಂ ವಣ್ಣಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನಾ ವದೇಯ್ಯುಂ।
ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞೀವಾದೋ
೮೧.
‘‘ಸನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞೀವಾದಾ,
ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಅಟ್ಠಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ತೇ ಚ
ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞೀವಾದಾ
ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಅಟ್ಠಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ?
೮೨. ‘‘‘ರೂಪೀ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ ಅರೋಗೋ ಪರಂ ಮರಣಾ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞೀ’ತಿ ನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ‘ಅರೂಪೀ
ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ರೂಪೀ ಚ ಅರೂಪೀ ಚ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ… ನೇವರೂಪೀ ನಾರೂಪೀ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ…
ಅನ್ತವಾ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ… ಅನನ್ತವಾ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ… ಅನ್ತವಾ ಚ ಅನನ್ತವಾ ಚ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ…
ನೇವನ್ತವಾ ನಾನನ್ತವಾ ಅತ್ತಾ ಹೋತಿ ಅರೋಗೋ ಪರಂ ಮರಣಾ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞೀ’ತಿ ನಂ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೮೩.
‘‘ಇಮೇಹಿ ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞೀವಾದಾ
ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಅಟ್ಠಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ಯೇ ಹಿ
ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞೀವಾದಾ
ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಇಮೇಹೇವ ಅಟ್ಠಹಿ
ವತ್ಥೂಹಿ…ಪೇ॰… ಯೇಹಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಯಥಾಭುಚ್ಚಂ ವಣ್ಣಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನಾ ವದೇಯ್ಯುಂ।
ಉಚ್ಛೇದವಾದೋ
೮೪. ‘‘ಸನ್ತಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉಚ್ಛೇದವಾದಾ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಚ್ಛೇದಂ ವಿನಾಸಂ ವಿಭವಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಸತ್ತಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ತೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ಉಚ್ಛೇದವಾದಾ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಚ್ಛೇದಂ ವಿನಾಸಂ ವಿಭವಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಸತ್ತಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ?
೮೫. ‘‘ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ಏವಂವಾದೀ ಹೋತಿ ಏವಂದಿಟ್ಠಿ [ಏವಂದಿಟ್ಠೀ (ಕ॰ ಪೀ॰)]
– ‘ಯತೋ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ರೂಪೀ ಚಾತುಮಹಾಭೂತಿಕೋ ಮಾತಾಪೇತ್ತಿಕಸಮ್ಭವೋ ಕಾಯಸ್ಸ
ಭೇದಾ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜತಿ ವಿನಸ್ಸತಿ, ನ ಹೋತಿ ಪರಂ ಮರಣಾ, ಏತ್ತಾವತಾ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ
ಸಮ್ಮಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನೋ ಹೋತೀ’ತಿ। ಇತ್ಥೇಕೇ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಚ್ಛೇದಂ ವಿನಾಸಂ ವಿಭವಂ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೮೬. ‘‘ತಮಞ್ಞೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಅತ್ಥಿ
ಖೋ, ಭೋ, ಏಸೋ ಅತ್ತಾ, ಯಂ ತ್ವಂ ವದೇಸಿ, ನೇಸೋ ನತ್ಥೀತಿ ವದಾಮಿ; ನೋ ಚ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ
ಅತ್ತಾ ಏತ್ತಾವತಾ ಸಮ್ಮಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಭೋ, ಅಞ್ಞೋ ಅತ್ತಾ ದಿಬ್ಬೋ
ರೂಪೀ ಕಾಮಾವಚರೋ ಕಬಳೀಕಾರಾಹಾರಭಕ್ಖೋ। ತಂ ತ್ವಂ ನ ಜಾನಾಸಿ ನ ಪಸ್ಸಸಿ। ತಮಹಂ ಜಾನಾಮಿ
ಪಸ್ಸಾಮಿ। ಸೋ ಖೋ, ಭೋ, ಅತ್ತಾ ಯತೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜತಿ ವಿನಸ್ಸತಿ, ನ ಹೋತಿ
ಪರಂ ಮರಣಾ, ಏತ್ತಾವತಾ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಸಮ್ಮಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನೋ ಹೋತೀ’ತಿ। ಇತ್ಥೇಕೇ
ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಚ್ಛೇದಂ ವಿನಾಸಂ ವಿಭವಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೮೭.
‘‘ತಮಞ್ಞೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಭೋ, ಏಸೋ ಅತ್ತಾ, ಯಂ ತ್ವಂ ವದೇಸಿ, ನೇಸೋ ನತ್ಥೀತಿ
ವದಾಮಿ; ನೋ ಚ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಏತ್ತಾವತಾ ಸಮ್ಮಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಅತ್ಥಿ ಖೋ,
ಭೋ, ಅಞ್ಞೋ ಅತ್ತಾ ದಿಬ್ಬೋ ರೂಪೀ ಮನೋಮಯೋ ಸಬ್ಬಙ್ಗಪಚ್ಚಙ್ಗೀ ಅಹೀನಿನ್ದ್ರಿಯೋ। ತಂ
ತ್ವಂ ನ ಜಾನಾಸಿ ನ ಪಸ್ಸಸಿ। ತಮಹಂ ಜಾನಾಮಿ ಪಸ್ಸಾಮಿ। ಸೋ ಖೋ, ಭೋ, ಅತ್ತಾ ಯತೋ ಕಾಯಸ್ಸ
ಭೇದಾ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜತಿ ವಿನಸ್ಸತಿ, ನ ಹೋತಿ ಪರಂ ಮರಣಾ, ಏತ್ತಾವತಾ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ
ಸಮ್ಮಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನೋ ಹೋತೀ’ತಿ। ಇತ್ಥೇಕೇ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಚ್ಛೇದಂ ವಿನಾಸಂ ವಿಭವಂ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೮೮. ‘‘ತಮಞ್ಞೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಭೋ, ಏಸೋ ಅತ್ತಾ, ಯಂ ತ್ವಂ ವದೇಸಿ, ನೇಸೋ ನತ್ಥೀತಿ ವದಾಮಿ; ನೋ ಚ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಏತ್ತಾವತಾ ಸಮ್ಮಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಅತ್ಥಿ ಖೋ , ಭೋ, ಅಞ್ಞೋ ಅತ್ತಾ ಸಬ್ಬಸೋ ರೂಪಸಞ್ಞಾನಂ ಸಮತಿಕ್ಕಮಾ ಪಟಿಘಸಞ್ಞಾನಂ ಅತ್ಥಙ್ಗಮಾ ನಾನತ್ತಸಞ್ಞಾನಂ ಅಮನಸಿಕಾರಾ ‘‘ಅನನ್ತೋ ಆಕಾಸೋ’’ತಿ ಆಕಾಸಾನಞ್ಚಾಯತನೂಪಗೋ। ತಂ ತ್ವಂ ನ ಜಾನಾಸಿ
ನ ಪಸ್ಸಸಿ। ತಮಹಂ ಜಾನಾಮಿ ಪಸ್ಸಾಮಿ। ಸೋ ಖೋ, ಭೋ, ಅತ್ತಾ ಯತೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ
ಉಚ್ಛಿಜ್ಜತಿ ವಿನಸ್ಸತಿ, ನ ಹೋತಿ ಪರಂ ಮರಣಾ, ಏತ್ತಾವತಾ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಸಮ್ಮಾ
ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನೋ ಹೋತೀ’ತಿ। ಇತ್ಥೇಕೇ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಚ್ಛೇದಂ ವಿನಾಸಂ ವಿಭವಂ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೮೯.
‘‘ತಮಞ್ಞೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಭೋ, ಏಸೋ ಅತ್ತಾ ಯಂ ತ್ವಂ ವದೇಸಿ, ನೇಸೋ ನತ್ಥೀತಿ
ವದಾಮಿ; ನೋ ಚ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಏತ್ತಾವತಾ ಸಮ್ಮಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಅತ್ಥಿ ಖೋ,
ಭೋ, ಅಞ್ಞೋ ಅತ್ತಾ ಸಬ್ಬಸೋ ಆಕಾಸಾನಞ್ಚಾಯತನಂ ಸಮತಿಕ್ಕಮ್ಮ ‘‘ಅನನ್ತಂ ವಿಞ್ಞಾಣ’’ನ್ತಿ
ವಿಞ್ಞಾಣಞ್ಚಾಯತನೂಪಗೋ। ತಂ ತ್ವಂ ನ ಜಾನಾಸಿ ನ ಪಸ್ಸಸಿ। ತಮಹಂ ಜಾನಾಮಿ ಪಸ್ಸಾಮಿ। ಸೋ
ಖೋ, ಭೋ, ಅತ್ತಾ ಯತೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜತಿ ವಿನಸ್ಸತಿ, ನ ಹೋತಿ ಪರಂ ಮರಣಾ,
ಏತ್ತಾವತಾ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಸಮ್ಮಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನೋ ಹೋತೀ’ತಿ। ಇತ್ಥೇಕೇ ಸತೋ
ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಚ್ಛೇದಂ ವಿನಾಸಂ ವಿಭವಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೯೦.
‘‘ತಮಞ್ಞೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಭೋ, ಸೋ ಅತ್ತಾ, ಯಂ ತ್ವಂ ವದೇಸಿ, ನೇಸೋ ನತ್ಥೀತಿ
ವದಾಮಿ; ನೋ ಚ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಏತ್ತಾವತಾ ಸಮ್ಮಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಅತ್ಥಿ ಖೋ,
ಭೋ, ಅಞ್ಞೋ ಅತ್ತಾ ಸಬ್ಬಸೋ ವಿಞ್ಞಾಣಞ್ಚಾಯತನಂ ಸಮತಿಕ್ಕಮ್ಮ ‘‘ನತ್ಥಿ ಕಿಞ್ಚೀ’’ತಿ
ಆಕಿಞ್ಚಞ್ಞಾಯತನೂಪಗೋ। ತಂ ತ್ವಂ ನ ಜಾನಾಸಿ ನ ಪಸ್ಸಸಿ। ತಮಹಂ ಜಾನಾಮಿ ಪಸ್ಸಾಮಿ। ಸೋ
ಖೋ, ಭೋ, ಅತ್ತಾ ಯತೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜತಿ ವಿನಸ್ಸತಿ, ನ ಹೋತಿ ಪರಂ ಮರಣಾ,
ಏತ್ತಾವತಾ ಖೋ , ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಸಮ್ಮಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನೋ ಹೋತೀ’’ತಿ। ಇತ್ಥೇಕೇ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಚ್ಛೇದಂ ವಿನಾಸಂ ವಿಭವಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೯೧.
‘ತಮಞ್ಞೋ ಏವಮಾಹ – ‘‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಭೋ, ಏಸೋ ಅತ್ತಾ, ಯಂ ತ್ವಂ ವದೇಸಿ, ನೇಸೋ ನತ್ಥೀತಿ
ವದಾಮಿ; ನೋ ಚ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಏತ್ತಾವತಾ ಸಮ್ಮಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಅತ್ಥಿ ಖೋ,
ಭೋ, ಅಞ್ಞೋ ಅತ್ತಾ ಸಬ್ಬಸೋ ಆಕಿಞ್ಚಞ್ಞಾಯತನಂ ಸಮತಿಕ್ಕಮ್ಮ
‘‘ಸನ್ತಮೇತಂ ಪಣೀತಮೇತ’’ನ್ತಿ ನೇವಸಞ್ಞಾನಾಸಞ್ಞಾಯತನೂಪಗೋ। ತಂ ತ್ವಂ ನ ಜಾನಾಸಿ ನ
ಪಸ್ಸಸಿ। ತಮಹಂ ಜಾನಾಮಿ ಪಸ್ಸಾಮಿ। ಸೋ ಖೋ, ಭೋ, ಅತ್ತಾ ಯತೋ ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಉಚ್ಛಿಜ್ಜತಿ
ವಿನಸ್ಸತಿ, ನ ಹೋತಿ ಪರಂ ಮರಣಾ, ಏತ್ತಾವತಾ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಸಮ್ಮಾ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ನೋ
ಹೋತೀ’ತಿ। ಇತ್ಥೇಕೇ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಚ್ಛೇದಂ ವಿನಾಸಂ ವಿಭವಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೯೨. ‘‘ಇಮೇಹಿ
ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉಚ್ಛೇದವಾದಾ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಚ್ಛೇದಂ ವಿನಾಸಂ
ವಿಭವಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಸತ್ತಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ
ವಾ ಉಚ್ಛೇದವಾದಾ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಚ್ಛೇದಂ ವಿನಾಸಂ ವಿಭವಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ
ಇಮೇಹೇವ ಸತ್ತಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ…ಪೇ॰… ಯೇಹಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಯಥಾಭುಚ್ಚಂ ವಣ್ಣಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನಾ
ವದೇಯ್ಯುಂ।
ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನವಾದೋ
೯೩.
‘‘ಸನ್ತಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನವಾದಾ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ
ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಪಞ್ಚಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ತೇ ಚ ಭೋನ್ತೋ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ
ಕಿಮಾಗಮ್ಮ ಕಿಮಾರಬ್ಭ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನವಾದಾ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಪಞ್ಚಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ?
೯೪.
‘‘ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಚ್ಚೋ ಸಮಣೋ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ಏವಂವಾದೀ ಹೋತಿ ಏವಂದಿಟ್ಠಿ –
‘‘ಯತೋ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಪಞ್ಚಹಿ ಕಾಮಗುಣೇಹಿ ಸಮಪ್ಪಿತೋ ಸಮಙ್ಗೀಭೂತೋ ಪರಿಚಾರೇತಿ,
ಏತ್ತಾವತಾ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪತ್ತೋ ಹೋತೀ’ತಿ। ಇತ್ಥೇಕೇ
ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೯೫.
‘‘ತಮಞ್ಞೋ ಏವಮಾಹ –‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಭೋ, ಏಸೋ ಅತ್ತಾ, ಯಂ ತ್ವಂ ವದೇಸಿ, ನೇಸೋ ನತ್ಥೀತಿ
ವದಾಮಿ; ನೋ ಚ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಏತ್ತಾವತಾ ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪತ್ತೋ ಹೋತಿ।
ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಕಾಮಾ ಹಿ, ಭೋ, ಅನಿಚ್ಚಾ ದುಕ್ಖಾ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಾ, ತೇಸಂ
ವಿಪರಿಣಾಮಞ್ಞಥಾಭಾವಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ। ಯತೋ ಖೋ ,
ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ವಿವಿಚ್ಚೇವ ಕಾಮೇಹಿ ವಿವಿಚ್ಚ ಅಕುಸಲೇಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸವಿತಕ್ಕಂ
ಸವಿಚಾರಂ ವಿವೇಕಜಂ ಪೀತಿಸುಖಂ ಪಠಮಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ, ಏತ್ತಾವತಾ ಖೋ, ಭೋ,
ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪತ್ತೋ ಹೋತೀ’ತಿ। ಇತ್ಥೇಕೇ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೯೬. ‘‘ತಮಞ್ಞೋ
ಏವಮಾಹ – ‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಭೋ, ಏಸೋ ಅತ್ತಾ, ಯಂ ತ್ವಂ ವದೇಸಿ, ನೇಸೋ ನತ್ಥೀತಿ ವದಾಮಿ; ನೋ
ಚ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಏತ್ತಾವತಾ ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪತ್ತೋ ಹೋತಿ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ
ಹೇತು? ಯದೇವ ತತ್ಥ ವಿತಕ್ಕಿತಂ ವಿಚಾರಿತಂ, ಏತೇನೇತಂ ಓಳಾರಿಕಂ ಅಕ್ಖಾಯತಿ। ಯತೋ ಖೋ,
ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ವಿತಕ್ಕವಿಚಾರಾನಂ ವೂಪಸಮಾ ಅಜ್ಝತ್ತಂ
ಸಮ್ಪಸಾದನಂ ಚೇತಸೋ ಏಕೋದಿಭಾವಂ ಅವಿತಕ್ಕಂ ಅವಿಚಾರಂ ಸಮಾಧಿಜಂ ಪೀತಿಸುಖಂ ದುತಿಯಂ ಝಾನಂ
ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ, ಏತ್ತಾವತಾ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪತ್ತೋ
ಹೋತೀ’ತಿ। ಇತ್ಥೇಕೇ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೯೭.
‘‘ತಮಞ್ಞೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಭೋ, ಏಸೋ ಅತ್ತಾ, ಯಂ ತ್ವಂ ವದೇಸಿ, ನೇಸೋ ನತ್ಥೀತಿ
ವದಾಮಿ; ನೋ ಚ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಏತ್ತಾವತಾ ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪತ್ತೋ ಹೋತಿ।
ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಯದೇವ ತತ್ಥ ಪೀತಿಗತಂ ಚೇತಸೋ ಉಪ್ಪಿಲಾವಿತತ್ತಂ, ಏತೇನೇತಂ ಓಳಾರಿಕಂ
ಅಕ್ಖಾಯತಿ। ಯತೋ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಪೀತಿಯಾ ಚ ವಿರಾಗಾ ಉಪೇಕ್ಖಕೋ ಚ ವಿಹರತಿ, ಸತೋ ಚ
ಸಮ್ಪಜಾನೋ, ಸುಖಞ್ಚ ಕಾಯೇನ ಪಟಿಸಂವೇದೇತಿ, ಯಂ ತಂ ಅರಿಯಾ ಆಚಿಕ್ಖನ್ತಿ ‘‘ಉಪೇಕ್ಖಕೋ
ಸತಿಮಾ ಸುಖವಿಹಾರೀ’’ತಿ, ತತಿಯಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ, ಏತ್ತಾವತಾ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ
ಅತ್ತಾ ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪತ್ತೋ ಹೋತೀ’ತಿ। ಇತ್ಥೇಕೇ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ
ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೯೮.
‘‘ತಮಞ್ಞೋ ಏವಮಾಹ – ‘ಅತ್ಥಿ ಖೋ, ಭೋ, ಏಸೋ ಅತ್ತಾ, ಯಂ ತ್ವಂ ವದೇಸಿ, ನೇಸೋ ನತ್ಥೀತಿ
ವದಾಮಿ; ನೋ ಚ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಏತ್ತಾವತಾ ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪತ್ತೋ ಹೋತಿ।
ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಯದೇವ ತತ್ಥ ಸುಖಮಿತಿ ಚೇತಸೋ ಆಭೋಗೋ, ಏತೇನೇತಂ ಓಳಾರಿಕಂ ಅಕ್ಖಾಯತಿ।
ಯತೋ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಸುಖಸ್ಸ ಚ ಪಹಾನಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಚ ಪಹಾನಾ ಪುಬ್ಬೇವ
ಸೋಮನಸ್ಸದೋಮನಸ್ಸಾನಂ ಅತ್ಥಙ್ಗಮಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ಉಪೇಕ್ಖಾಸತಿಪಾರಿಸುದ್ಧಿಂ ಚತುತ್ಥಂ ಝಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ, ಏತ್ತಾವತಾ ಖೋ, ಭೋ, ಅಯಂ ಅತ್ತಾ ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪತ್ತೋ ಹೋತೀ’ತಿ। ಇತ್ಥೇಕೇ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ।
೯೯. ‘‘ಇಮೇಹಿ
ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನವಾದಾ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ
ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಪಞ್ಚಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ। ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನವಾದಾ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ
ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಇಮೇಹೇವ ಪಞ್ಚಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ…ಪೇ॰… ಯೇಹಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಯಥಾಭುಚ್ಚಂ ವಣ್ಣಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನಾ ವದೇಯ್ಯುಂ।
೧೦೦.
‘‘ಇಮೇಹಿ ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಅಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ
ಅಪರನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ ಚತುಚತ್ತಾರೀಸಾಯ
ವತ್ಥೂಹಿ। ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ
ಅಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ ಅಪರನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ,
ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಇಮೇಹೇವ ಚತುಚತ್ತಾರೀಸಾಯ ವತ್ಥೂಹಿ…ಪೇ॰… ಯೇಹಿ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಯಥಾಭುಚ್ಚಂ ವಣ್ಣಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನಾ ವದೇಯ್ಯುಂ।
೧೦೧.
‘‘ಇಮೇಹಿ ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಚ ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಚ
ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಚ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ
ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ ದ್ವಾಸಟ್ಠಿಯಾ ವತ್ಥೂಹಿ।
೧೦೨.
‘‘ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ವಾ
ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ವಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ವಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ
ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಇಮೇಹೇವ ದ್ವಾಸಟ್ಠಿಯಾ ವತ್ಥೂಹಿ, ಏತೇಸಂ ವಾ ಅಞ್ಞತರೇನ; ನತ್ಥಿ ಇತೋ ಬಹಿದ್ಧಾ।
೧೦೩.
‘‘ತಯಿದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತೋ ಪಜಾನಾತಿ – ‘ಇಮೇ ದಿಟ್ಠಿಟ್ಠಾನಾ ಏವಂಗಹಿತಾ
ಏವಂಪರಾಮಟ್ಠಾ ಏವಂಗತಿಕಾ ಭವನ್ತಿ ಏವಂಅಭಿಸಮ್ಪರಾಯಾ’ತಿ। ತಞ್ಚ ತಥಾಗತೋ ಪಜಾನಾತಿ, ತತೋ ಚ
ಉತ್ತರಿತರಂ ಪಜಾನಾತಿ, ತಞ್ಚ ಪಜಾನನಂ ನ ಪರಾಮಸತಿ, ಅಪರಾಮಸತೋ ಚಸ್ಸ ಪಚ್ಚತ್ತಞ್ಞೇವ
ನಿಬ್ಬುತಿ ವಿದಿತಾ। ವೇದನಾನಂ ಸಮುದಯಞ್ಚ ಅತ್ಥಙ್ಗಮಞ್ಚ ಅಸ್ಸಾದಞ್ಚ ಆದೀನವಞ್ಚ ನಿಸ್ಸರಣಞ್ಚ ಯಥಾಭೂತಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಅನುಪಾದಾವಿಮುತ್ತೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತೋ।
೧೦೪. ‘‘ಇಮೇ
ಖೋ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಾ ಗಮ್ಭೀರಾ ದುದ್ದಸಾ ದುರನುಬೋಧಾ ಸನ್ತಾ ಪಣೀತಾ ಅತಕ್ಕಾವಚರಾ
ನಿಪುಣಾ ಪಣ್ಡಿತವೇದನೀಯಾ, ಯೇ ತಥಾಗತೋ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಪವೇದೇತಿ, ಯೇಹಿ
ತಥಾಗತಸ್ಸ ಯಥಾಭುಚ್ಚಂ ವಣ್ಣಂ ಸಮ್ಮಾ ವದಮಾನಾ ವದೇಯ್ಯುಂ।
ಪರಿತಸ್ಸಿತವಿಪ್ಫನ್ದಿತವಾರೋ
೧೦೫. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸಸ್ಸತವಾದಾ ಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ , ತದಪಿ ತೇಸಂ ಭವತಂ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಅಜಾನತಂ ಅಪಸ್ಸತಂ ವೇದಯಿತಂ ತಣ್ಹಾಗತಾನಂ ಪರಿತಸ್ಸಿತವಿಪ್ಫನ್ದಿತಮೇವ।
೧೦೬.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಅಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಂ
ಸಸ್ಸತಂ ಏಕಚ್ಚಂ ಅಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ
ತೇಸಂ ಭವತಂ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಅಜಾನತಂ ಅಪಸ್ಸತಂ ವೇದಯಿತಂ ತಣ್ಹಾಗತಾನಂ
ಪರಿತಸ್ಸಿತವಿಪ್ಫನ್ದಿತಮೇವ।
೧೦೭. ‘‘ತತ್ರ ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಿಕಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ
ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ತೇಸಂ ಭವತಂ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಅಜಾನತಂ ಅಪಸ್ಸತಂ ವೇದಯಿತಂ
ತಣ್ಹಾಗತಾನಂ ಪರಿತಸ್ಸಿತವಿಪ್ಫನ್ದಿತಮೇವ।
೧೦೮.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಿಕಾ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ
ಪುಟ್ಠಾ ಸಮಾನಾ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ
ತೇಸಂ ಭವತಂ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಅಜಾನತಂ ಅಪಸ್ಸತಂ ವೇದಯಿತಂ ತಣ್ಹಾಗತಾನಂ
ಪರಿತಸ್ಸಿತವಿಪ್ಫನ್ದಿತಮೇವ।
೧೦೯.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಿಕಾ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ
ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ದ್ವೀಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ತೇಸಂ ಭವತಂ
ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಅಜಾನತಂ ಅಪಸ್ಸತಂ ವೇದಯಿತಂ ತಣ್ಹಾಗತಾನಂ ಪರಿತಸ್ಸಿತವಿಪ್ಫನ್ದಿತಮೇವ।
೧೧೦. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ ಪುಬ್ಬನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ತೇಸಂ ಭವತಂ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಅಜಾನತಂ ಅಪಸ್ಸತಂ ವೇದಯಿತಂ ತಣ್ಹಾಗತಾನಂ ಪರಿತಸ್ಸಿತವಿಪ್ಫನ್ದಿತಮೇವ।
೧೧೧.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ಸಞ್ಞೀವಾದಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ
ಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಸೋಳಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ತೇಸಂ ಭವತಂ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ
ಅಜಾನತಂ ಅಪಸ್ಸತಂ ವೇದಯಿತಂ ತಣ್ಹಾಗತಾನಂ ಪರಿತಸ್ಸಿತವಿಪ್ಫನ್ದಿತಮೇವ।
೧೧೨. ‘‘ತತ್ರ ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ಅಸಞ್ಞೀವಾದಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ
ಅಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಅಟ್ಠಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ತೇಸಂ ಭವತಂ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ
ಅಜಾನತಂ ಅಪಸ್ಸತಂ ವೇದಯಿತಂ ತಣ್ಹಾಗತಾನಂ ಪರಿತಸ್ಸಿತವಿಪ್ಫನ್ದಿತಮೇವ।
೧೧೩.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞೀವಾದಾ
ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಅಟ್ಠಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ
ತೇಸಂ ಭವತಂ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಅಜಾನತಂ ಅಪಸ್ಸತಂ ವೇದಯಿತಂ ತಣ್ಹಾಗತಾನಂ
ಪರಿತಸ್ಸಿತವಿಪ್ಫನ್ದಿತಮೇವ।
೧೧೪.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉಚ್ಛೇದವಾದಾ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಚ್ಛೇದಂ
ವಿನಾಸಂ ವಿಭವಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಸತ್ತಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ತೇಸಂ ಭವತಂ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ
ಅಜಾನತಂ ಅಪಸ್ಸತಂ ವೇದಯಿತಂ ತಣ್ಹಾಗತಾನಂ ಪರಿತಸ್ಸಿತವಿಪ್ಫನ್ದಿತಮೇವ।
೧೧೫.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನವಾದಾ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ
ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಪಞ್ಚಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ತೇಸಂ ಭವತಂ
ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಅಜಾನತಂ ಅಪಸ್ಸತಂ ವೇದಯಿತಂ ತಣ್ಹಾಗತಾನಂ ಪರಿತಸ್ಸಿತವಿಪ್ಫನ್ದಿತಮೇವ।
೧೧೬.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಅಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ
ಅಪರನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ ಚತುಚತ್ತಾರೀಸಾಯ
ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ತೇಸಂ ಭವತಂ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಅಜಾನತಂ ಅಪಸ್ಸತಂ ವೇದಯಿತಂ ತಣ್ಹಾಗತಾನಂ
ಪರಿತಸ್ಸಿತವಿಪ್ಫನ್ದಿತಮೇವ।
೧೧೭. ‘‘ತತ್ರ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಚ ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಚ
ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಚ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ
ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ ದ್ವಾಸಟ್ಠಿಯಾ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ತೇಸಂ
ಭವತಂ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಅಜಾನತಂ ಅಪಸ್ಸತಂ ವೇದಯಿತಂ ತಣ್ಹಾಗತಾನಂ
ಪರಿತಸ್ಸಿತವಿಪ್ಫನ್ದಿತಮೇವ।
ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾವಾರೋ
೧೧೮. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸಸ್ಸತವಾದಾ ಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ।
೧೧೯.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಅಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚಂ
ಸಸ್ಸತಂ ಏಕಚ್ಚಂ ಅಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ
ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ।
೧೨೦. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಿಕಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ।
೧೨೧.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಿಕಾ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ
ಪುಟ್ಠಾ ಸಮಾನಾ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ
ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ।
೧೨೨.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಿಕಾ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ
ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ದ್ವೀಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ।
೧೨೩. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ ಪುಬ್ಬನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ।
೧೨೪.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ಸಞ್ಞೀವಾದಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ
ಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಸೋಳಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ।
೧೨೫. ‘‘ತತ್ರ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ಅಸಞ್ಞೀವಾದಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ಅಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಅಟ್ಠಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ।
೧೨೬.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞೀವಾದಾ
ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಅಟ್ಠಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ
ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ।
೧೨೭. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉಚ್ಛೇದವಾದಾ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಚ್ಛೇದಂ ವಿನಾಸಂ ವಿಭವಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಸತ್ತಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ।
೧೨೮.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನವಾದಾ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ
ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಪಞ್ಚಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ।
೧೨೯. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಅಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ ಅಪರನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ ಚತುಚತ್ತಾರೀಸಾಯ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ।
೧೩೦. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಚ ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ
ಚ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಚ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಂ
ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ ದ್ವಾಸಟ್ಠಿಯಾ ವತ್ಥೂಹಿ, ತದಪಿ
ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ।
ನೇತಂ ಠಾನಂ ವಿಜ್ಜತಿವಾರೋ
೧೩೧.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸಸ್ಸತವಾದಾ ಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತೇ ವತ ಅಞ್ಞತ್ರ ಫಸ್ಸಾ ಪಟಿಸಂವೇದಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ನೇತಂ
ಠಾನಂ ವಿಜ್ಜತಿ।
೧೩೨.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತಿಕಾ ಏಕಚ್ಚ ಅಸಸ್ಸತಿಕಾ
ಏಕಚ್ಚಂ ಸಸ್ಸತಂ ಏಕಚ್ಚಂ ಅಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ,
ತೇ ವತ ಅಞ್ಞತ್ರ ಫಸ್ಸಾ ಪಟಿಸಂವೇದಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ನೇತಂ ಠಾನಂ ವಿಜ್ಜತಿ।
೧೩೩. ‘‘ತತ್ರ ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಿಕಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ
ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತೇ ವತ ಅಞ್ಞತ್ರ ಫಸ್ಸಾ ಪಟಿಸಂವೇದಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ನೇತಂ ಠಾನಂ ವಿಜ್ಜತಿ।
೧೩೪.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಿಕಾ ತತ್ಥ ತತ್ಥ ಪಞ್ಹಂ
ಪುಟ್ಠಾ ಸಮಾನಾ ವಾಚಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಆಪಜ್ಜನ್ತಿ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಂ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತೇ ವತ
ಅಞ್ಞತ್ರ ಫಸ್ಸಾ ಪಟಿಸಂವೇದಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ನೇತಂ ಠಾನಂ ವಿಜ್ಜತಿ।
೧೩೫.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಿಕಾ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ
ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ದ್ವೀಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತೇ ವತ ಅಞ್ಞತ್ರ ಫಸ್ಸಾ
ಪಟಿಸಂವೇದಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ನೇತಂ ಠಾನಂ ವಿಜ್ಜತಿ।
೧೩೬. ‘‘ತತ್ರ ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ
ಪುಬ್ಬನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ ಅಟ್ಠಾರಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ,
ತೇ ವತ ಅಞ್ಞತ್ರ ಫಸ್ಸಾ ಪಟಿಸಂವೇದಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ನೇತಂ ಠಾನಂ ವಿಜ್ಜತಿ।
೧೩೭. ‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ಸಞ್ಞೀವಾದಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಸೋಳಸಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತೇ ವತ ಅಞ್ಞತ್ರ ಫಸ್ಸಾ ಪಟಿಸಂವೇದಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ನೇತಂ ಠಾನಂ ವಿಜ್ಜತಿ।
೧೩೮.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ಅಸಞ್ಞೀವಾದಾ,
ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ಅಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಅಟ್ಠಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತೇ ವತ ಅಞ್ಞತ್ರ
ಫಸ್ಸಾ ಪಟಿಸಂವೇದಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ನೇತಂ ಠಾನಂ ವಿಜ್ಜತಿ।
೧೩೯.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞೀವಾದಾ
ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಂ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞಿಂ ಅತ್ತಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಅಟ್ಠಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತೇ ವತ
ಅಞ್ಞತ್ರ ಫಸ್ಸಾ ಪಟಿಸಂವೇದಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ನೇತಂ ಠಾನಂ ವಿಜ್ಜತಿ।
೧೪೦.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉಚ್ಛೇದವಾದಾ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ ಉಚ್ಛೇದಂ
ವಿನಾಸಂ ವಿಭವಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಸತ್ತಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತೇ ವತ ಅಞ್ಞತ್ರ ಫಸ್ಸಾ
ಪಟಿಸಂವೇದಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ನೇತಂ ಠಾನಂ ವಿಜ್ಜತಿ।
೧೪೧. ‘‘ತತ್ರ ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನವಾದಾ ಸತೋ ಸತ್ತಸ್ಸ
ಪರಮದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಪಞ್ಚಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ತೇ ವತ ಅಞ್ಞತ್ರ ಫಸ್ಸಾ
ಪಟಿಸಂವೇದಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ನೇತಂ ಠಾನಂ ವಿಜ್ಜತಿ।
೧೪೨. ‘‘ತತ್ರ ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಅಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ ಅಪರನ್ತಂ
ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ ಚತುಚತ್ತಾರೀಸಾಯ ವತ್ಥೂಹಿ, ತೇ ವತ
ಅಞ್ಞತ್ರ ಫಸ್ಸಾ ಪಟಿಸಂವೇದಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ನೇತಂ ಠಾನಂ ವಿಜ್ಜತಿ।
೧೪೩.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಚ ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಚ
ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಚ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ
ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ ದ್ವಾಸಟ್ಠಿಯಾ ವತ್ಥೂಹಿ, ತೇ ವತ ಅಞ್ಞತ್ರ
ಫಸ್ಸಾ ಪಟಿಸಂವೇದಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ನೇತಂ ಠಾನಂ ವಿಜ್ಜತಿ।
ದಿಟ್ಠಿಗತಿಕಾಧಿಟ್ಠಾನವಟ್ಟಕಥಾ
೧೪೪.
‘‘ತತ್ರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಸಸ್ಸತವಾದಾ ಸಸ್ಸತಂ ಅತ್ತಾನಞ್ಚ ಲೋಕಞ್ಚ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ ಚತೂಹಿ ವತ್ಥೂಹಿ, ಯೇಪಿ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಏಕಚ್ಚಸಸ್ಸತಿಕಾ
ಏಕಚ್ಚಅಸಸ್ಸತಿಕಾ…ಪೇ॰… ಯೇಪಿ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅನ್ತಾನನ್ತಿಕಾ… ಯೇಪಿ ತೇ
ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಮರಾವಿಕ್ಖೇಪಿಕಾ… ಯೇಪಿ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ
ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಿಕಾ… ಯೇಪಿ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ… ಯೇಪಿ ತೇ
ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ಸಞ್ಞೀವಾದಾ… ಯೇಪಿ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ
ಅಸಞ್ಞೀವಾದಾ… ಯೇಪಿ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉದ್ಧಮಾಘಾತನಿಕಾ ನೇವಸಞ್ಞೀನಾಸಞ್ಞೀವಾದಾ…
ಯೇಪಿ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಉಚ್ಛೇದವಾದಾ… ಯೇಪಿ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ
ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮನಿಬ್ಬಾನವಾದಾ… ಯೇಪಿ ತೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ… ಯೇಪಿ ತೇ
ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಚ ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಚ
ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ಚ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ
ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ ದ್ವಾಸಟ್ಠಿಯಾ ವತ್ಥೂಹಿ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಛಹಿ
ಫಸ್ಸಾಯತನೇಹಿ ಫುಸ್ಸ ಫುಸ್ಸ ಪಟಿಸಂವೇದೇನ್ತಿ ತೇಸಂ ವೇದನಾಪಚ್ಚಯಾ ತಣ್ಹಾ,
ತಣ್ಹಾಪಚ್ಚಯಾ ಉಪಾದಾನಂ, ಉಪಾದಾನಪಚ್ಚಯಾ ಭವೋ, ಭವಪಚ್ಚಯಾ ಜಾತಿ, ಜಾತಿಪಚ್ಚಯಾ ಜರಾಮರಣಂ
ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಸಮ್ಭವನ್ತಿ।
ವಿವಟ್ಟಕಥಾದಿ
೧೪೫. ‘‘ಯತೋ
ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಛನ್ನಂ ಫಸ್ಸಾಯತನಾನಂ ಸಮುದಯಞ್ಚ ಅತ್ಥಙ್ಗಮಞ್ಚ ಅಸ್ಸಾದಞ್ಚ
ಆದೀನವಞ್ಚ ನಿಸ್ಸರಣಞ್ಚ ಯಥಾಭೂತಂ ಪಜಾನಾತಿ, ಅಯಂ ಇಮೇಹಿ ಸಬ್ಬೇಹೇವ ಉತ್ತರಿತರಂ
ಪಜಾನಾತಿ।
೧೪೬.
‘‘ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಣಾ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ವಾ
ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ವಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ವಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ
ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ
ಇಮೇಹೇವ ದ್ವಾಸಟ್ಠಿಯಾ ವತ್ಥೂಹಿ ಅನ್ತೋಜಾಲೀಕತಾ, ಏತ್ಥ ಸಿತಾವ ಉಮ್ಮುಜ್ಜಮಾನಾ
ಉಮ್ಮುಜ್ಜನ್ತಿ, ಏತ್ಥ ಪರಿಯಾಪನ್ನಾ ಅನ್ತೋಜಾಲೀಕತಾವ ಉಮ್ಮುಜ್ಜಮಾನಾ ಉಮ್ಮುಜ್ಜನ್ತಿ।
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಕ್ಖೋ ಕೇವಟ್ಟೋ ವಾ ಕೇವಟ್ಟನ್ತೇವಾಸೀ ವಾ ಸುಖುಮಚ್ಛಿಕೇನ ಜಾಲೇನ ಪರಿತ್ತಂ ಉದಕದಹಂ [ಉದಕರಹದಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)] ಓತ್ಥರೇಯ್ಯ। ತಸ್ಸ ಏವಮಸ್ಸ – ‘ಯೇ ಖೋ ಕೇಚಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಉದಕದಹೇ ಓಳಾರಿಕಾ ಪಾಣಾ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಅನ್ತೋಜಾಲೀಕತಾ। ಏತ್ಥ ಸಿತಾವ ಉಮ್ಮುಜ್ಜಮಾನಾ ಉಮ್ಮುಜ್ಜನ್ತಿ; ಏತ್ಥ ಪರಿಯಾಪನ್ನಾ ಅನ್ತೋಜಾಲೀಕತಾವ
ಉಮ್ಮುಜ್ಜಮಾನಾ ಉಮ್ಮುಜ್ಜನ್ತೀ’ತಿ; ಏವಮೇವ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ಹಿ ಕೇಚಿ ಸಮಣಾ ವಾ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ವಾ ಅಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ ವಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಕಪ್ಪಿಕಾ
ವಾ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಾನುದಿಟ್ಠಿನೋ ಪುಬ್ಬನ್ತಾಪರನ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಅನೇಕವಿಹಿತಾನಿ
ಅಧಿಮುತ್ತಿಪದಾನಿ ಅಭಿವದನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇ ತೇ ಇಮೇಹೇವ ದ್ವಾಸಟ್ಠಿಯಾ ವತ್ಥೂಹಿ
ಅನ್ತೋಜಾಲೀಕತಾ ಏತ್ಥ ಸಿತಾವ ಉಮ್ಮುಜ್ಜಮಾನಾ ಉಮ್ಮುಜ್ಜನ್ತಿ, ಏತ್ಥ ಪರಿಯಾಪನ್ನಾ
ಅನ್ತೋಜಾಲೀಕತಾವ ಉಮ್ಮುಜ್ಜಮಾನಾ ಉಮ್ಮುಜ್ಜನ್ತಿ।
೧೪೭.
‘‘ಉಚ್ಛಿನ್ನಭವನೇತ್ತಿಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತಸ್ಸ ಕಾಯೋ ತಿಟ್ಠತಿ। ಯಾವಸ್ಸ ಕಾಯೋ
ಠಸ್ಸತಿ, ತಾವ ನಂ ದಕ್ಖನ್ತಿ ದೇವಮನುಸ್ಸಾ। ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಉದ್ಧಂ ಜೀವಿತಪರಿಯಾದಾನಾ ನ
ನಂ ದಕ್ಖನ್ತಿ ದೇವಮನುಸ್ಸಾ।
‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಮ್ಬಪಿಣ್ಡಿಯಾ ವಣ್ಟಚ್ಛಿನ್ನಾಯ ಯಾನಿ ಕಾನಿಚಿ ಅಮ್ಬಾನಿ ವಣ್ಟಪಟಿಬನ್ಧಾನಿ [ವಣ್ಟೂಪನಿಬನ್ಧನಾನಿ (ಸೀ॰ ಪೀ॰), ವಣ್ಡಪಟಿಬದ್ಧಾನಿ (ಕ॰)],
ಸಬ್ಬಾನಿ ತಾನಿ ತದನ್ವಯಾನಿ ಭವನ್ತಿ; ಏವಮೇವ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಉಚ್ಛಿನ್ನಭವನೇತ್ತಿಕೋ
ತಥಾಗತಸ್ಸ ಕಾಯೋ ತಿಟ್ಠತಿ, ಯಾವಸ್ಸ ಕಾಯೋ ಠಸ್ಸತಿ, ತಾವ ನಂ ದಕ್ಖನ್ತಿ ದೇವಮನುಸ್ಸಾ,
ಕಾಯಸ್ಸ ಭೇದಾ ಉದ್ಧಂ ಜೀವಿತಪರಿಯಾದಾನಾ ನ ನಂ ದಕ್ಖನ್ತಿ ದೇವಮನುಸ್ಸಾ’’ತಿ।
೧೪೮. ಏವಂ
ವುತ್ತೇ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಚ್ಛರಿಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಬ್ಭುತಂ,
ಭನ್ತೇ, ಕೋ ನಾಮೋ ಅಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಧಮ್ಮಪರಿಯಾಯೋ’’ತಿ? ‘‘ತಸ್ಮಾತಿಹ ತ್ವಂ, ಆನನ್ದ, ಇಮಂ
ಧಮ್ಮಪರಿಯಾಯಂ ಅತ್ಥಜಾಲನ್ತಿಪಿ ನಂ ಧಾರೇಹಿ, ಧಮ್ಮಜಾಲನ್ತಿಪಿ ನಂ ಧಾರೇಹಿ,
ಬ್ರಹ್ಮಜಾಲನ್ತಿಪಿ ನಂ ಧಾರೇಹಿ, ದಿಟ್ಠಿಜಾಲನ್ತಿಪಿ ನಂ ಧಾರೇಹಿ, ಅನುತ್ತರೋ ಸಙ್ಗಾಮವಿಜಯೋತಿಪಿ ನಂ ಧಾರೇಹೀ’’ತಿ। ಇದಮವೋಚ ಭಗವಾ।
೧೪೯. ಅತ್ತಮನಾ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಭಾಸಿತಂ ಅಭಿನನ್ದುನ್ತಿ। ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ ಪನ ವೇಯ್ಯಾಕರಣಸ್ಮಿಂ ಭಞ್ಞಮಾನೇ ದಸಸಹಸ್ಸೀ [ಸಹಸ್ಸೀ (ಕತ್ಥಚಿ)] ಲೋಕಧಾತು ಅಕಮ್ಪಿತ್ಥಾತಿ।
ಬ್ರಹ್ಮಜಾಲಸುತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ ಪಠಮಂ।
