॥ ನಮೋ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ॥

ವಿನಯಪಿಟಕೇ

ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ

೧. ಮಹಾಖನ್ಧಕೋ

೧. ಬೋಧಿಕಥಾ

೧. [ಉದಾ॰ ೧ ಆದಯೋ] ತೇನ
ಸಮಯೇನ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಾಯಂ ವಿಹರತಿ ನಜ್ಜಾ ನೇರಞ್ಜರಾಯ ತೀರೇ ಬೋಧಿರುಕ್ಖಮೂಲೇ
ಪಠಮಾಭಿಸಮ್ಬುದ್ಧೋ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಬೋಧಿರುಕ್ಖಮೂಲೇ ಸತ್ತಾಹಂ ಏಕಪಲ್ಲಙ್ಕೇನ ನಿಸೀದಿ
ವಿಮುತ್ತಿಸುಖಪಟಿಸಂವೇದೀ [ವಿಮುತ್ತಿಸುಖಂ ಪಟಿಸಂವೇದೀ (ಕ॰)]।
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ರತ್ತಿಯಾ ಪಠಮಂ ಯಾಮಂ ಪಟಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪಾದಂ ಅನುಲೋಮಪಟಿಲೋಮಂ ಮನಸಾಕಾಸಿ –
‘‘ಅವಿಜ್ಜಾಪಚ್ಚಯಾ ಸಙ್ಖಾರಾ, ಸಙ್ಖಾರಪಚ್ಚಯಾ ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ವಿಞ್ಞಾಣಪಚ್ಚಯಾ ನಾಮರೂಪಂ,
ನಾಮರೂಪಪಚ್ಚಯಾ ಸಳಾಯತನಂ, ಸಳಾಯತನಪಚ್ಚಯಾ ಫಸ್ಸೋ, ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ವೇದನಾ, ವೇದನಾಪಚ್ಚಯಾ
ತಣ್ಹಾ, ತಣ್ಹಾಪಚ್ಚಯಾ ಉಪಾದಾನಂ, ಉಪಾದಾನಪಚ್ಚಯಾ ಭವೋ, ಭವಪಚ್ಚಯಾ ಜಾತಿ, ಜಾತಿಪಚ್ಚಯಾ
ಜರಾಮರಣಂ ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ಸಮ್ಭವನ್ತಿ – ಏವಮೇತಸ್ಸ
ಕೇವಲಸ್ಸ ದುಕ್ಖಕ್ಖನ್ಧಸ್ಸ ಸಮುದಯೋ ಹೋತಿ। ‘‘ಅವಿಜ್ಜಾಯತ್ವೇವ ಅಸೇಸವಿರಾಗನಿರೋಧಾ
ಸಙ್ಖಾರನಿರೋಧೋ, ಸಙ್ಖಾರನಿರೋಧಾ ವಿಞ್ಞಾಣನಿರೋಧೋ, ವಿಞ್ಞಾಣನಿರೋಧಾ ನಾಮರೂಪನಿರೋಧೋ,
ನಾಮರೂಪನಿರೋಧಾ ಸಳಾಯತನನಿರೋಧೋ, ಸಳಾಯತನನಿರೋಧಾ ಫಸ್ಸನಿರೋಧೋ, ಫಸ್ಸನಿರೋಧಾ
ವೇದನಾನಿರೋಧೋ, ವೇದನಾನಿರೋಧಾ ತಣ್ಹಾನಿರೋಧೋ, ತಣ್ಹಾನಿರೋಧಾ ಉಪಾದಾನನಿರೋಧೋ ,
ಉಪಾದಾನನಿರೋಧಾ ಭವನಿರೋಧೋ, ಭವನಿರೋಧಾ ಜಾತಿನಿರೋಧೋ, ಜಾತಿನಿರೋಧಾ ಜರಾಮರಣಂ
ಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸುಪಾಯಾಸಾ ನಿರುಜ್ಝನ್ತಿ – ಏವಮೇತಸ್ಸ ಕೇವಲಸ್ಸ
ದುಕ್ಖಕ್ಖನ್ಧಸ್ಸ ನಿರೋಧೋ ಹೋತೀ’’ತಿ।

ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಏತಮತ್ಥಂ ವಿದಿತ್ವಾ ತಾಯಂ ವೇಲಾಯಂ ಇಮಂ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ –

‘‘ಯದಾ ಹವೇ ಪಾತುಭವನ್ತಿ ಧಮ್ಮಾ।

ಆತಾಪಿನೋ ಝಾಯತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ।

ಅಥಸ್ಸ ಕಙ್ಖಾ ವಪಯನ್ತಿ ಸಬ್ಬಾ।

ಯತೋ ಪಜಾನಾತಿ ಸಹೇತುಧಮ್ಮ’’ನ್ತಿ॥

೨. [ಉದಾ॰ ೨]
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ರತ್ತಿಯಾ ಮಜ್ಝಿಮಂ ಯಾಮಂ ಪಟಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪಾದಂ ಅನುಲೋಮಪಟಿಲೋಮಂ ಮನಸಾಕಾಸಿ –
‘‘ಅವಿಜ್ಜಾಪಚ್ಚಯಾ ಸಙ್ಖಾರಾ, ಸಙ್ಖಾರಪಚ್ಚಯಾ ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ವಿಞ್ಞಾಣಪಚ್ಚಯಾ
ನಾಮರೂಪಂ…ಪೇ॰… ಏವಮೇತಸ್ಸ ಕೇವಲಸ್ಸ ದುಕ್ಖಕ್ಖನ್ಧಸ್ಸ ಸಮುದಯೋ ಹೋತೀ…ಪೇ॰… ನಿರೋಧೋ ಹೋತೀ’’ತಿ।

ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಏತಮತ್ಥಂ ವಿದಿತ್ವಾ ತಾಯಂ ವೇಲಾಯಂ ಇಮಂ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ –

‘‘ಯದಾ ಹವೇ ಪಾತುಭವನ್ತಿ ಧಮ್ಮಾ।

ಆತಾಪಿನೋ ಝಾಯತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ।

ಅಥಸ್ಸ ಕಙ್ಖಾ ವಪಯನ್ತಿ ಸಬ್ಬಾ।

ಯತೋ ಖಯಂ ಪಚ್ಚಯಾನಂ ಅವೇದೀ’’ತಿ॥

೩. [ಉದಾ॰ ೩]
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಛಿಮಂ ಯಾಮಂ ಪಟಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪಾದಂ ಅನುಲೋಮಪಟಿಲೋಮಂ ಮನಸಾಕಾಸಿ –
‘‘ಅವಿಜ್ಜಾಪಚ್ಚಯಾ ಸಙ್ಖಾರಾ, ಸಙ್ಖಾರಪಚ್ಚಯಾ ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ವಿಞ್ಞಾಣಪಚ್ಚಯಾ
ನಾಮರೂಪಂ…ಪೇ॰… ಏವಮೇತಸ್ಸ ಕೇವಲಸ್ಸ ದುಕ್ಖಕ್ಖನ್ಧಸ್ಸ ಸಮುದಯೋ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ನಿರೋಧೋ ಹೋತೀ’’ತಿ।

ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಏತಮತ್ಥಂ ವಿದಿತ್ವಾ ತಾಯಂ ವೇಲಾಯಂ ಇಮಂ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ –

‘‘ಯದಾ ಹವೇ ಪಾತುಭವನ್ತಿ ಧಮ್ಮಾ।

ಆತಾಪಿನೋ ಝಾಯತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ।

ವಿಧೂಪಯಂ ತಿಟ್ಠತಿ ಮಾರಸೇನಂ।

ಸೂರಿಯೋವ [ಸುರಿಯೋವ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)] ಓಭಾಸಯಮನ್ತಲಿಕ್ಖ’’ನ್ತಿ॥

ಬೋಧಿಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೨. ಅಜಪಾಲಕಥಾ

೪. [ಉದಾ॰ ೪] ಅಥ
ಖೋ ಭಗವಾ ಸತ್ತಾಹಸ್ಸ ಅಚ್ಚಯೇನ ತಮ್ಹಾ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಾ ವುಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಬೋಧಿರುಕ್ಖಮೂಲಾ ಯೇನ
ಅಜಪಾಲನಿಗ್ರೋಧೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಜಪಾಲನಿಗ್ರೋಧಮೂಲೇ ಸತ್ತಾಹಂ
ಏಕಪಲ್ಲಙ್ಕೇನ ನಿಸೀದಿ ವಿಮುತ್ತಿಸುಖಪಟಿಸಂವೇದೀ। ಅಥ ಖೋ ಅಞ್ಞತರೋ ಹುಂಹುಙ್ಕಜಾತಿಕೋ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿ।
ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತೋ ಖೋ ಸೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಿತ್ತಾವತಾ ನು ಖೋ, ಭೋ ಗೋತಮ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಹೋತಿ, ಕತಮೇ ಚ ಪನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕರಣಾ [ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕಾರಕಾ (ಕ॰) ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕರಾಣಾ (?)] ಧಮ್ಮಾ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಏತಮತ್ಥಂ ವಿದಿತ್ವಾ ತಾಯಂ ವೇಲಾಯಂ ಇಮಂ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ –

[ನೇತ್ತಿ॰ ೧೦೩] ಯೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಬಾಹಿತಪಾಪಧಮ್ಮೋ।

ನಿಹುಂಹುಙ್ಕೋ ನಿಕ್ಕಸಾವೋ ಯತತ್ತೋ।

ವೇದನ್ತಗೂ ವುಸಿತಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯೋ।

ಧಮ್ಮೇನ ಸೋ ಬ್ರಹ್ಮವಾದಂ ವದೇಯ್ಯ।

ಯಸ್ಸುಸ್ಸದಾ ನತ್ಥಿ ಕುಹಿಞ್ಚಿ ಲೋಕೇ’’ತಿ॥

ಅಜಪಾಲಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೩. ಮುಚಲಿನ್ದಕಥಾ

೫. [ಉದಾ॰ ೧೧] ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಸತ್ತಾಹಸ್ಸ ಅಚ್ಚಯೇನ ತಮ್ಹಾ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಾ ವುಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಅಜಪಾಲನಿಗ್ರೋಧಮೂಲಾ
ಯೇನ ಮುಚಲಿನ್ದೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮುಚಲಿನ್ದಮೂಲೇ ಸತ್ತಾಹಂ
ಏಕಪಲ್ಲಙ್ಕೇನ ನಿಸೀದಿ ವಿಮುತ್ತಿಸುಖಪಟಿಸಂವೇದೀ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಮಹಾ ಅಕಾಲಮೇಘೋ
ಉದಪಾದಿ, ಸತ್ತಾಹವದ್ದಲಿಕಾ ಸೀತವಾತದುದ್ದಿನೀ। ಅಥ ಖೋ ಮುಚಲಿನ್ದೋ ನಾಗರಾಜಾ ಸಕಭವನಾ
ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಕಾಯಂ ಸತ್ತಕ್ಖತ್ತುಂ ಭೋಗೇಹಿ ಪರಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಉಪರಿಮುದ್ಧನಿ ಮಹನ್ತಂ ಫಣಂ ಕರಿತ್ವಾ ಅಟ್ಠಾಸಿ – ‘‘ಮಾ ಭಗವನ್ತಂ ಸೀತಂ, ಮಾ ಭಗವನ್ತಂ ಉಣ್ಹಂ, ಮಾ ಭಗವನ್ತಂ ಡಂಸಮಕಸವಾತಾತಪಸರೀಸಪಸಮ್ಫಸ್ಸೋ’’ತಿ […ಸಿರಿಂ ಸಪ… (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)]। ಅಥ
ಖೋ ಮುಚಲಿನ್ದೋ ನಾಗರಾಜಾ ಸತ್ತಾಹಸ್ಸ ಅಚ್ಚಯೇನ ವಿದ್ಧಂ ವಿಗತವಲಾಹಕಂ ದೇವಂ ವಿದಿತ್ವಾ
ಭಗವತೋ ಕಾಯಾ ಭೋಗೇ ವಿನಿವೇಠೇತ್ವಾ ಸಕವಣ್ಣಂ ಪಟಿಸಂಹರಿತ್ವಾ ಮಾಣವಕವಣ್ಣಂ
ಅಭಿನಿಮ್ಮಿನಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಪುರತೋ ಅಟ್ಠಾಸಿ ಪಞ್ಜಲಿಕೋ ಭಗವನ್ತಂ ನಮಸ್ಸಮಾನೋ। ಅಥ ಖೋ
ಭಗವಾ ಏತಮತ್ಥಂ ವಿದಿತ್ವಾ ತಾಯಂ ವೇಲಾಯಂ ಇಮಂ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ –

[ಕಥಾ॰ ೩೩೮ ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿಯಮ್ಪಿ]‘‘ಸುಖೋ ವಿವೇಕೋ ತುಟ್ಠಸ್ಸ, ಸುತಧಮ್ಮಸ್ಸ ಪಸ್ಸತೋ।

ಅಬ್ಯಾಪಜ್ಜಂ ಸುಖಂ ಲೋಕೇ, ಪಾಣಭೂತೇಸು ಸಂಯಮೋ॥

[ಕಥಾ॰ ೩೩೮ ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿಯಮ್ಪಿ]‘‘ಸುಖಾ ವಿರಾಗತಾ ಲೋಕೇ, ಕಾಮಾನಂ ಸಮತಿಕ್ಕಮೋ।

ಅಸ್ಮಿಮಾನಸ್ಸ ಯೋ ವಿನಯೋ, ಏತಂ ವೇ ಪರಮಂ ಸುಖ’’ನ್ತಿ॥

ಮುಚಲಿನ್ದಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೪. ರಾಜಾಯತನಕಥಾ

೬.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಸತ್ತಾಹಸ್ಸ ಅಚ್ಚಯೇನ ತಮ್ಹಾ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಾ ವುಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ಮುಚಲಿನ್ದಮೂಲಾ
ಯೇನ ರಾಜಾಯತನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ರಾಜಾಯತನಮೂಲೇ ಸತ್ತಾಹಂ ಏಕಪಲ್ಲಙ್ಕೇನ
ನಿಸೀದಿ ವಿಮುತ್ತಿಸುಖಪಟಿಸಂವೇದೀ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ತಪುಸ್ಸ [ತಪಸ್ಸು (ಸೀ॰)] ಭಲ್ಲಿಕಾ ವಾಣಿಜಾ ಉಕ್ಕಲಾ ತಂ ದೇಸಂ ಅದ್ಧಾನಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನಾ ಹೋನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತಪುಸ್ಸಭಲ್ಲಿಕಾನಂ ವಾಣಿಜಾನಂ
ಞಾತಿಸಾಲೋಹಿತಾ ದೇವತಾ ತಪುಸ್ಸಭಲ್ಲಿಕೇ ವಾಣಿಜೇ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಯಂ, ಮಾರಿಸಾ, ಭಗವಾ
ರಾಜಾಯತನಮೂಲೇ ವಿಹರತಿ ಪಠಮಾಭಿಸಮ್ಬುದ್ಧೋ; ಗಚ್ಛಥ ತಂ ಭಗವನ್ತಂ ಮನ್ಥೇನ ಚ
ಮಧುಪಿಣ್ಡಿಕಾಯ ಚ ಪತಿಮಾನೇಥ; ತಂ ವೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ
ತಪುಸ್ಸಭಲ್ಲಿಕಾ ವಾಣಿಜಾ ಮನ್ಥಞ್ಚ ಮಧುಪಿಣ್ಡಿಕಞ್ಚ ಆದಾಯ ಯೇನ ಭಗವಾ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಂಸು।
ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತಾ ಖೋ ತಪುಸ್ಸಭಲ್ಲಿಕಾ ವಾಣಿಜಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾತು
ನೋ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಮನ್ಥಞ್ಚ ಮಧುಪಿಣ್ಡಿಕಞ್ಚ, ಯಂ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅಸ್ಸ ದೀಘರತ್ತಂ ಹಿತಾಯ
ಸುಖಾಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ನ ಖೋ ತಥಾಗತಾ ಹತ್ಥೇಸು ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹನ್ತಿ।
ಕಿಮ್ಹಿ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯಂ ಮನ್ಥಞ್ಚ ಮಧುಪಿಣ್ಡಿಕಞ್ಚಾ’’ತಿ? ಅಥ
ಖೋ ಚತ್ತಾರೋ ಮಹಾರಾಜಾನೋ ಭಗವತೋ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಚತುದ್ದಿಸಾ ಚತ್ತಾರೋ
ಸೇಲಮಯೇ ಪತ್ತೇ ಭಗವತೋ ಉಪನಾಮೇಸುಂ – ‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹಾತು ಮನ್ಥಞ್ಚ
ಮಧುಪಿಣ್ಡಿಕಞ್ಚಾ’’ತಿ। ಪಟಿಗ್ಗಹೇಸಿ ಭಗವಾ ಪಚ್ಚಗ್ಘೇ ಸೇಲಮಯೇ ಪತ್ತೇ ಮನ್ಥಞ್ಚ
ಮಧುಪಿಣ್ಡಿಕಞ್ಚ, ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಪರಿಭುಞ್ಜಿ। ಅಥ ಖೋ ತಪುಸ್ಸಭಲ್ಲಿಕಾ ವಾಣಿಜಾ
ಭಗವನ್ತಂ ಓನೀತಪತ್ತಪಾಣಿಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಪಾದೇಸು ಸಿರಸಾ ನಿಪತಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ
(ಓನೀತಪತ್ತಪಾಣಿಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಪಾದೇಸು ಸಿರಸಾ ನಿಪತಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ) [( ) ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೋತ್ಥಕೇಸು ನತ್ಥಿ] ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಏತೇ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮ ಧಮ್ಮಞ್ಚ, ಉಪಾಸಕೇ ನೋ ಭಗವಾ ಧಾರೇತು ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಪಾಣುಪೇತೇ ಸರಣಂ ಗತೇ’’ತಿ। ತೇ ಚ ಲೋಕೇ ಪಠಮಂ ಉಪಾಸಕಾ ಅಹೇಸುಂ ದ್ವೇವಾಚಿಕಾ।

ರಾಜಾಯತನಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೫. ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾ

೭. [ಅಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾ ದೀ॰ ನಿ॰ ೨.೬೪ ಆದಯೋ; ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೨೮೧ ಆದಯೋ; ಮ॰ ನಿ॰ ೨.೩೩೬ ಆದಯೋ; ಸಂ॰ ನಿ॰ ೧.೧೭೨ ಆದಯೋ]
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಸತ್ತಾಹಸ್ಸ ಅಚ್ಚಯೇನ ತಮ್ಹಾ ಸಮಾಧಿಮ್ಹಾ ವುಟ್ಠಹಿತ್ವಾ ರಾಜಾಯತನಮೂಲಾ
ಯೇನ ಅಜಪಾಲನಿಗ್ರೋಧೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ತತ್ರ ಸುದಂ ಭಗವಾ ಅಜಪಾಲನಿಗ್ರೋಧಮೂಲೇ ವಿಹರತಿ।
ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ರಹೋಗತಸ್ಸ ಪಟಿಸಲ್ಲೀನಸ್ಸ ಏವಂ ಚೇತಸೋ ಪರಿವಿತಕ್ಕೋ ಉದಪಾದಿ – ‘‘ಅಧಿಗತೋ
ಖೋ ಮ್ಯಾಯಂ ಧಮ್ಮೋ ಗಮ್ಭೀರೋ ದುದ್ದಸೋ ದುರನುಬೋಧೋ ಸನ್ತೋ ಪಣೀತೋ ಅತಕ್ಕಾವಚರೋ ನಿಪುಣೋ
ಪಣ್ಡಿತವೇದನೀಯೋ। ಆಲಯರಾಮಾ ಖೋ ಪನಾಯಂ ಪಜಾ ಆಲಯರತಾ ಆಲಯಸಮ್ಮುದಿತಾ। ಆಲಯರಾಮಾಯ ಖೋ ಪನ
ಪಜಾಯ ಆಲಯರತಾಯ ಆಲಯಸಮ್ಮುದಿತಾಯ ದುದ್ದಸಂ ಇದಂ ಠಾನಂ
ಯದಿದಂ ಇದಪ್ಪಚ್ಚಯತಾಪಅಚ್ಚಸಮುಪ್ಪಾದೋ; ಇದಮ್ಪಿ ಖೋ ಠಾನಂ ಸುದುದ್ದಸಂ ಯದಿದಂ
ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರಸಮಥೋ ಸಬ್ಬೂಪಧಿಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗೋ ತಣ್ಹಾಕ್ಖಯೋ ವಿರಾಗೋ ನಿರೋಧೋ ನಿಬ್ಬಾನಂ।
ಅಹಞ್ಚೇವ ಖೋ ಪನ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಯ್ಯಂ, ಪರೇ ಚ ಮೇ ನ ಆಜಾನೇಯ್ಯುಂ, ಸೋ ಮಮಸ್ಸ ಕಿಲಮಥೋ, ಸಾ
ಮಮಸ್ಸ ವಿಹೇಸಾ’’ತಿ। ಅಪಿಸ್ಸು ಭಗವನ್ತಂ ಇಮಾ ಅನಚ್ಛರಿಯಾ ಗಾಥಾಯೋ ಪಟಿಭಂಸು ಪುಬ್ಬೇ
ಅಸ್ಸುತಪುಬ್ಬಾ –

‘‘ಕಿಚ್ಛೇನ ಮೇ ಅಧಿಗತಂ, ಹಲಂ ದಾನಿ ಪಕಾಸಿತುಂ।

ರಾಗದೋಸಪರೇತೇಹಿ, ನಾಯಂ ಧಮ್ಮೋ ಸುಸಮ್ಬುಧೋ॥

‘‘ಪಟಿಸೋತಗಾಮಿಂ ನಿಪುಣಂ, ಗಮ್ಭೀರಂ ದುದ್ದಸಂ ಅಣುಂ।

ರಾಗರತ್ತಾ ನ ದಕ್ಖನ್ತಿ, ತಮೋಖನ್ಧೇನ ಆವುಟಾ [ಆವಟಾ (ಸೀ॰)]’’ತಿ॥

ಇತಿಹ ಭಗವತೋ ಪಟಿಸಞ್ಚಿಕ್ಖತೋ ಅಪ್ಪೋಸ್ಸುಕ್ಕತಾಯ ಚಿತ್ತಂ ನಮತಿ, ನೋ ಧಮ್ಮದೇಸನಾಯ।

೮.
ಅಥ ಖೋ ಬ್ರಹ್ಮುನೋ ಸಹಮ್ಪತಿಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಏತದಹೋಸಿ –
‘‘ನಸ್ಸತಿ ವತ ಭೋ ಲೋಕೋ, ವಿನಸ್ಸತಿ ವತ ಭೋ ಲೋಕೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಅರಹತೋ
ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಅಪ್ಪೋಸ್ಸುಕ್ಕತಾಯ ಚಿತ್ತಂ ನಮತಿ [ನಮಿಸ್ಸತಿ (?)],
ನೋ ಧಮ್ಮದೇಸನಾಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸಹಮ್ಪತಿ – ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಬಲವಾ ಪುರಿಸೋ
ಸಮಿಞ್ಜಿತಂ ವಾ ಬಾಹಂ ಪಸಾರೇಯ್ಯ, ಪಸಾರಿತಂ ವಾ ಬಾಹಂ ಸಮಿಞ್ಜೇಯ್ಯ ಏವಮೇವ –
ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಅನ್ತರಹಿತೋ ಭಗವತೋ ಪುರತೋ ಪಾತುರಹೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸಹಮ್ಪತಿ ಏಕಂಸಂ
ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ ದಕ್ಖಿಣಜಾಣುಮಣ್ಡಲಂ ಪಥವಿಯಂ ನಿಹನ್ತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನಞ್ಜಲಿಂ
ಪಣಾಮೇತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ದೇಸೇತು, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಧಮ್ಮಂ, ದೇಸೇತು ಸುಗತೋ
ಧಮ್ಮಂ। ಸನ್ತಿ ಸತ್ತಾ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖಜಾತಿಕಾ, ಅಸ್ಸವನತಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಪರಿಹಾಯನ್ತಿ , ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅಞ್ಞಾತಾರೋ’’ತಿ। ಇದಮವೋಚ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸಹಮ್ಪತಿ, ಇದಂ ವತ್ವಾನ ಅಥಾಪರಂ ಏತದವೋಚ –

‘‘ಪಾತುರಹೋಸಿ ಮಗಧೇಸು ಪುಬ್ಬೇ।

ಧಮ್ಮೋ ಅಸುದ್ಧೋ ಸಮಲೇಹಿ ಚಿನ್ತಿತೋ।

ಅಪಾಪುರೇತಂ [ಅವಾಪುರೇತಂ (ಸೀ॰)] ಅಮತಸ್ಸ ದ್ವಾರಂ।

ಸುಣನ್ತು ಧಮ್ಮಂ ವಿಮಲೇನಾನುಬುದ್ಧಂ॥

‘‘ಸೇಲೇ ಯಥಾ ಪಬ್ಬತಮುದ್ಧನಿಟ್ಠಿತೋ।

ಯಥಾಪಿ ಪಸ್ಸೇ ಜನತಂ ಸಮನ್ತತೋ।

ತಥೂಪಮಂ ಧಮ್ಮಮಯಂ ಸುಮೇಧ।

ಪಾಸಾದಮಾರುಯ್ಹ ಸಮನ್ತಚಕ್ಖು।

ಸೋಕಾವತಿಣ್ಣಂ ಜನತಮಪೇತಸೋಕೋ।

ಅವೇಕ್ಖಸ್ಸು ಜಾತಿಜರಾಭಿಭೂತಂ॥

‘‘ಉಟ್ಠೇಹಿ ವೀರ ವಿಜಿತಸಙ್ಗಾಮ।

ಸತ್ಥವಾಹ ಅಣಣ [ಅನಣ (ಕ॰)] ವಿಚರ ಲೋಕೇ।

ದೇಸಸ್ಸು [ದೇಸೇತು (ಕ॰)] ಭಗವಾ ಧಮ್ಮಂ।

ಅಞ್ಞಾತಾರೋ ಭವಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ॥

[[ ] ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೋತ್ಥಕೇಸು ನತ್ಥಿ, ಮೂಲಪಣ್ಣಾಸಕೇಸು ಪಾಸರಾಸಿಸುತ್ಥೇ ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಾ ಸಕಿಂ ಯೇವ ಆಗತಾ] [ ಏವಂ
ವುತ್ತೇ ಭಗವಾ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂ ಸಹಮ್ಪತಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಮಯ್ಹಮ್ಪಿ ಖೋ, ಬ್ರಹ್ಮೇ, ಏತದಹೋಸಿ
– ‘ಅಧಿಗತೋ ಖೋ ಮ್ಯಾಯಂ ಧಮ್ಮೋ ಗಮ್ಭೀರೋ ದುದ್ದಸೋ ದುರನುಬೋಧೋ ಸನ್ತೋ ಪಣೀತೋ
ಅತಕ್ಕಾವಚರೋ ನಿಪುಣೋ ಪಣ್ಡಿತವೇದನೀಯೋ। ಆಲಯರಾಮಾ ಖೋ ಪನಾಯಂ ಪಜಾ ಆಲಯರತಾ
ಆಲಯಸಮ್ಮುದಿತಾ। ಆಲಯರಾಮಾಯ ಖೋ ಪನ ಪಜಾಯ ಆಲಯರತಾಯ ಆಲಯಸಮ್ಮುದಿತಾಯ ದುದ್ದಸಂ ಇದಂ ಠಾನಂ
ಯದಿದಂ ಇದಪ್ಪಚ್ಚಯತಾಪಟಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪಾದೋ; ಇದಮ್ಪಿ ಖೋ ಠಾನಂ ಸುದುದ್ದಸಂ ಯದಿದಂ
ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರಸಮಥೋ ಸಬ್ಬೂಪಧಿಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗೋ ತಣ್ಹಾಕ್ಖಯೋ ವಿರಾಗೋ ನಿರೋಧೋ ನಿಬ್ಬಾನಂ।
ಅಹಞ್ಚೇವ ಖೋ ಪನ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಯ್ಯಂ, ಪರೇ ಚ ಮೇ ನ ಆಜಾನೇಯ್ಯುಂ, ಸೋ ಮಮಸ್ಸ ಕಿಲಮಥೋ, ಸಾ
ಮಮಸ್ಸ ವಿಹೇಸಾ’ತಿ। ಅಪಿಸ್ಸು ಮಂ, ಬ್ರಹ್ಮೇ, ಇಮಾ ಅನಚ್ಛರಿಯಾ ಗಾಥಾಯೋ ಪಟಿಭಂಸು
ಪುಬ್ಬೇ ಅಸ್ಸುತಪುಬ್ಬಾ –

‘ಕಿಚ್ಛೇನ ಮೇ ಅಧಿಗತಂ, ಹಲಂ ದಾನಿ ಪಕಾಸಿತುಂ।

ರಾಗದೋಸಪರೇತೇಹಿ, ನಾಯಂ ಧಮ್ಮೋ ಸುಸಮ್ಬುಧೋ॥

‘ಪಟಿಸೋತಗಾಮಿಂ ನಿಪುಣಂ, ಗಮ್ಭೀರಂ ದುದ್ದಸಂ ಅಣುಂ।

ರಾಗರತ್ತಾ ನ ದಕ್ಖನ್ತಿ, ತಮೋಖನ್ಧೇನ ಆವುಟಾ’ತಿ॥

ಇತಿಹ ಮೇ, ಬ್ರಹ್ಮೇ, ಪಟಿಸಞ್ಚಿಕ್ಖತೋ ಅಪ್ಪೋಸ್ಸುಕ್ಕತಾಯ ಚಿತ್ತಂ ನಮತಿ ನೋ ಧಮ್ಮದೇಸನಾಯಾ’’ತಿ।

ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸಹಮ್ಪತಿ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
‘‘ದೇಸೇತು, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಧಮ್ಮಂ, ದೇಸೇತು ಸುಗತೋ ಧಮ್ಮಂ; ಸನ್ತಿ ಸತ್ತಾ
ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖಜಾತಿಕಾ, ಅಸ್ಸವನತಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಪರಿಹಾಯನ್ತಿ, ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸ
ಅಞ್ಞಾತಾರೋ’’ತಿ। ಇದಮವೋಚ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸಹಮ್ಪತಿ, ಇದಂ ವತ್ವಾನ ಅಥಾಪರಂ ಏತದವೋಚ –

‘‘ಪಾತುರಹೋಸಿ ಮಗಧೇಸು ಪುಬ್ಬೇ।

ಧಮ್ಮೋ ಅಸುದ್ಧೋ ಸಮಲೇಹಿ ಚಿನ್ತಿತೋ।

ಅಪಾಪುರೇತಂ ಅಮತಸ್ಸ ದ್ವಾರಂ।

ಸುಣನ್ತು ಧಮ್ಮಂ ವಿಮಲೇನಾನುಬುದ್ಧಂ॥

‘‘ಸೇಲೇ ಯಥಾ ಪಬ್ಬತಮುದ್ಧನಿಟ್ಠಿತೋ।

ಯಥಾಪಿ ಪಸ್ಸೇ ಜನತಂ ಸಮನ್ತತೋ।

ತಥೂಪಮಂ ಧಮ್ಮಮಯಂ ಸುಮೇಧ।

ಪಾಸಾದಮಾರುಯ್ಹ ಸಮನ್ತಚಕ್ಖು।

ಸೋಕಾವತಿಣ್ಣಂ ಜನತಮಪೇತಸೋಕೋ।

ಅವೇಕ್ಖಸ್ಸು ಜಾತಿಜರಾಭಿಭೂತಂ॥

‘‘ಉಟ್ಠೇಹಿ ವೀರ ವಿಜಿತಸಙ್ಗಾಮ।

ಸತ್ಥವಾಹ ಅಣಣ ವಿಚರ ಲೋಕೇ।

ದೇಸಸ್ಸು ಭಗವಾ ಧಮ್ಮಂ।

ಅಞ್ಞಾತಾರೋ ಭವಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ॥

ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಭಗವಾ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂ ಸಹಮ್ಪತಿಂ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಮಯ್ಹಮ್ಪಿ ಖೋ, ಬ್ರಹ್ಮೇ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಅಧಿಗತೋ ಖೋ ಮ್ಯಾಯಂ ಧಮ್ಮೋ ಗಮ್ಭೀರೋ
ದುದ್ದಸೋ ದುರನುಬೋಧೋ ಸನ್ತೋ ಪಣೀತೋ ಅತಕ್ಕಾವಚರೋ ನಿಪುಣೋ ಪಣ್ಡಿತವೇದನೀಯೋ। ಆಲಯರಾಮಾ
ಖೋ ಪನಾಯಂ ಪಜಾ ಆಲಯರತಾ ಆಲಯಸಮ್ಮುದಿತಾ। ಆಲಯರಾಮಾಯ ಖೋ ಪನ ಪಜಾಯ ಆಲಯರತಾಯ
ಆಲಯಸಮ್ಮುದಿತಾಯ ದುದ್ದಸಂ ಇದಂ ಠಾನಂ ಯದಿದಂ ಇದಪ್ಪಚ್ಚಯತಾಪಟಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪಾದೋ; ಇದಮ್ಪಿ
ಖೋ ಠಾನಂ ಸುದುದ್ದಸಂ ಯದಿದಂ ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರಸಮಥೋ ಸಬ್ಬೂಪಧಿಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗೋ ತಣ್ಹಾಕ್ಖಯೋ
ವಿರಾಗೋ ನಿರೋಧೋ ನಿಬ್ಬಾನಂ। ಅಹಞ್ಚೇವ ಖೋ ಪನ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಯ್ಯಂ, ಪರೇ ಚ ಮೇ ನ
ಆಜಾನೇಯ್ಯುಂ, ಸೋ ಮಮಸ್ಸ ಕಿಲಮಥೋ, ಸಾ ಮಮಸ್ಸ ವಿಹೇಸಾ’ತಿ। ಅಪಿಸ್ಸು ಮಂ, ಬ್ರಹ್ಮೇ,
ಇಮಾ ಅನಚ್ಛರಿಯಾ ಗಾಥಾಯೋ ಪಟಿಭಂಸು ಪುಬ್ಬೇ ಅಸ್ಸುತಪುಬ್ಬಾ –

‘ಕಿಚ್ಛೇನ ಮೇ ಅಧಿಗತಂ, ಹಲಂ ದಾನಿ ಪಕಾಸಿತುಂ।

ರಾಗದೋಸಪರೇತೇಹಿ, ನಾಯಂ ಧಮ್ಮೋ ಸುಸಮ್ಬುಧೋ॥

‘ಪಟಿಸೋತಗಾಮಿಂ ನಿಪುಣಂ, ಗಮ್ಭೀರಂ ದುದ್ದಸಂ ಅಣುಂ।

ರಾಗರತ್ತಾ ನ ದಕ್ಖನ್ತಿ, ತಮೋಖನ್ಧೇನ ಆವುಟಾ’ತಿ॥

ಇತಿಹ ಮೇ, ಬ್ರಹ್ಮೇ, ಪಟಿಸಞ್ಚಿಕ್ಖತೋ ಅಪ್ಪೋಸ್ಸುಕ್ಕತಾಯ ಚಿತ್ತಂ ನಮತಿ, ನೋ ಧಮ್ಮದೇಸನಾಯಾ’’ತಿ।

ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸಹಮ್ಪತಿ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
‘‘ದೇಸೇತು, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಧಮ್ಮಂ, ದೇಸೇತು ಸುಗತೋ ಧಮ್ಮಂ। ಸನ್ತಿ ಸತ್ತಾ
ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖಜಾತಿಕಾ, ಅಸ್ಸವನತಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಪರಿಹಾಯನ್ತಿ, ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅಞ್ಞಾತಾರೋ’’ತಿ। ಇದಮವೋಚ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸಹಮ್ಪತಿ, ಇದಂ ವತ್ವಾನ ಅಥಾಪರಂ ಏತದವೋಚ –

‘‘ಪಾತುರಹೋಸಿ ಮಗಧೇಸು ಪುಬ್ಬೇ।

ಧಮ್ಮೋ ಅಸುದ್ಧೋ ಸಮಲೇಹಿ ಚಿನ್ತಿತೋ।

ಅಪಾಪುರೇತಂ ಅಮತಸ್ಸ ದ್ವಾರಂ।

ಸುಣನ್ತು ಧಮ್ಮಂ ವಿಮಲೇನಾನುಬುದ್ಧಂ॥

‘‘ಸೇಲೇ ಯಥಾ ಪಬ್ಬತಮುದ್ಧನಿಟ್ಠಿತೋ।

ಯಥಾಪಿ ಪಸ್ಸೇ ಜನತಂ ಸಮನ್ತತೋ।

ತಥೂಪಮಂ ಧಮ್ಮಮಯಂ ಸುಮೇಧ।

ಪಾಸಾದಮಾರುಯ್ಹ ಸಮನ್ತಚಕ್ಖು।

ಸೋಕಾವತಿಣ್ಣಂ ಜನತಮಪೇತಸೋಕೋ।

ಅವೇಕ್ಖಸ್ಸು ಜಾತಿಜರಾಭಿಭೂತಂ॥

‘‘ಉಟ್ಠೇಹಿ ವೀರ ವಿಜಿತಸಙ್ಗಾಮ।

ಸತ್ಥವಾಹ ಅಣಣ ವಿಚರ ಲೋಕೇ।

ದೇಸಸ್ಸು ಭಗವಾ ಧಮ್ಮಂ।

ಅಞ್ಞಾತಾರೋ ಭವಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ॥

೯. ಅಥ
ಖೋ ಭಗವಾ ಬ್ರಹ್ಮುನೋ ಚ ಅಜ್ಝೇಸನಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಸತ್ತೇಸು ಚ ಕಾರುಞ್ಞತಂ ಪಟಿಚ್ಚ
ಬುದ್ಧಚಕ್ಖುನಾ ಲೋಕಂ ವೋಲೋಕೇಸಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಭಗವಾ ಬುದ್ಧಚಕ್ಖುನಾ ಲೋಕಂ ವೋಲೋಕೇನ್ತೋ
ಸತ್ತೇ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೇ ಮಹಾರಜಕ್ಖೇ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯೇ ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯೇ ಸ್ವಾಕಾರೇ ದ್ವಾಕಾರೇ
ಸುವಿಞ್ಞಾಪಯೇ ದುವಿಞ್ಞಾಪಯೇ, ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವಿನೇ [ದಸ್ಸಾವಿನೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)]
ವಿಹರನ್ತೇ, ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ನ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವಿನೇ ವಿಹರನ್ತೇ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ
ಉಪ್ಪಲಿನಿಯಂ ವಾ ಪದುಮಿನಿಯಂ ವಾ ಪುಣ್ಡರೀಕಿನಿಯಂ ವಾ ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚಾನಿ ಉಪ್ಪಲಾನಿ ವಾ
ಪದುಮಾನಿ ವಾ ಪುಣ್ಡರೀಕಾನಿ ವಾ ಉದಕೇ ಜಾತಾನಿ ಉದಕೇ ಸಂವಡ್ಢಾನಿ ಉದಕಾನುಗ್ಗತಾನಿ ಅನ್ತೋ
ನಿಮುಗ್ಗಪೋಸೀನಿ , ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚಾನಿ ಉಪ್ಪಲಾನಿ ವಾ ಪದುಮಾನಿ
ವಾ ಪುಣ್ಡರೀಕಾನಿ ವಾ ಉದಕೇ ಜಾತಾನಿ ಉದಕೇ ಸಂವಡ್ಢಾನಿ ಸಮೋದಕಂ ಠಿತಾನಿ, ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚಾನಿ
ಉಪ್ಪಲಾನಿ ವಾ ಪದುಮಾನಿ ವಾ ಪುಣ್ಡರೀಕಾನಿ ವಾ ಉದಕೇ ಜಾತಾನಿ ಉದಕೇ ಸಂವಡ್ಢಾನಿ ಉದಕಂ
ಅಚ್ಚುಗ್ಗಮ್ಮ ಠಿತಾನಿ [ತಿಟ್ಠನ್ತಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)] ಅನುಪಲಿತ್ತಾನಿ ಉದಕೇನ, ಏವಮೇವಂ ಭಗವಾ ಬುದ್ಧಚಕ್ಖುನಾ ಲೋಕಂ ವೋಲೋಕೇನ್ತೋ ಅದ್ದಸ ಸತ್ತೇ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖೇ ಮಹಾರಜಕ್ಖೇ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯೇ
ಮುದಿನ್ದ್ರಿಯೇ ಸ್ವಾಕಾರೇ ದ್ವಾಕಾರೇ ಸುವಿಞ್ಞಾಪಯೇ ದುವಿಞ್ಞಾಪಯೇ, ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ
ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವಿನೇ ವಿಹರನ್ತೇ, ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ನ ಪರಲೋಕವಜ್ಜಭಯದಸ್ಸಾವಿನೇ
ವಿಹರನ್ತೇ; ದಿಸ್ವಾನ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂ ಸಹಮ್ಪತಿಂ ಗಾಥಾಯ ಪಚ್ಚಭಾಸಿ –

‘‘ಅಪಾರುತಾ ತೇಸಂ ಅಮತಸ್ಸ ದ್ವಾರಾ।

ಯೇ ಸೋತವನ್ತೋ ಪಮುಞ್ಚನ್ತು ಸದ್ಧಂ।

ವಿಹಿಂಸಸಞ್ಞೀ ಪಗುಣಂ ನ ಭಾಸಿಂ।

ಧಮ್ಮಂ ಪಣೀತಂ ಮನುಜೇಸು ಬ್ರಹ್ಮೇ’’ತಿ॥

ಅಥ ಖೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸಹಮ್ಪತಿ ‘‘ಕತಾವಕಾಸೋ ಖೋಮ್ಹಿ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಾಯಾ’’ತಿ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಪದಕ್ಖಿಣಂ ಕತ್ವಾ ತತ್ಥೇವನ್ತರಧಾಯಿ।

ಬ್ರಹ್ಮಯಾಚನಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೬. ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯಕಥಾ

೧೦. [ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೨೮೪ ಆದಯೋ; ಮ॰ ನಿ॰ ೨.೩೩೯ ಆದಯೋ]
ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಸ್ಸ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಪಠಮಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಯ್ಯಂ? ಕೋ ಇಮಂ
ಧಮ್ಮಂ ಖಿಪ್ಪಮೇವ ಆಜಾನಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಯಂ ಖೋ ಆಳಾರೋ
ಕಾಲಾಮೋ ಪಣ್ಡಿತೋ ಬ್ಯತ್ತೋ ಮೇಧಾವೀ ದೀಘರತ್ತಂ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖಜಾತಿಕೋ; ಯಂನೂನಾಹಂ ಆಳಾರಸ್ಸ
ಕಾಲಾಮಸ್ಸ ಪಠಮಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಯ್ಯಂ, ಸೋ ಇಮಂ ಧಮ್ಮಂ ಖಿಪ್ಪಮೇವ ಆಜಾನಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಅಥ
ಖೋ ಅನ್ತರಹಿತಾ ದೇವತಾ ಭಗವತೋ ಆರೋಚೇಸಿ – ‘‘ಸತ್ತಾಹಕಾಲಙ್ಕತೋ, ಭನ್ತೇ, ಆಳಾರೋ
ಕಾಲಾಮೋ’’ತಿ। ಭಗವತೋಪಿ ಖೋ ಞಾಣಂ ಉದಪಾದಿ – ‘‘ಸತ್ತಾಹಕಾಲಙ್ಕತೋ ಆಳಾರೋ ಕಾಲಾಮೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ
ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಾಜಾನಿಯೋ ಖೋ ಆಳಾರೋ ಕಾಲಾಮೋ; ಸಚೇ ಹಿ ಸೋ ಇಮಂ ಧಮ್ಮಂ ಸುಣೇಯ್ಯ,
ಖಿಪ್ಪಮೇವ ಆಜಾನೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಸ್ಸ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಪಠಮಂ
ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಯ್ಯಂ? ಕೋ ಇಮಂ ಧಮ್ಮಂ ಖಿಪ್ಪಮೇವ ಆಜಾನಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ
ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಯಂ ಖೋ ಉದಕೋ [ಉದ್ದಕೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]
ರಾಮಪುತ್ತೋ ಪಣ್ಡಿತೋ ಬ್ಯತ್ತೋ ಮೇಧಾವೀ ದೀಘರತ್ತಂ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖಜಾತಿಕೋ; ಯಂನೂನಾಹಂ
ಉದಕಸ್ಸ ರಾಮಪುತ್ತಸ್ಸ ಪಠಮಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಯ್ಯಂ, ಸೋ ಇಮಂ ಧಮ್ಮಂ ಖಿಪ್ಪಮೇವ
ಆಜಾನಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಅನ್ತರಹಿತಾ ದೇವತಾ ಭಗವತೋ ಆರೋಚೇಸಿ – ‘‘ಅಭಿದೋಸಕಾಲಙ್ಕತೋ,
ಭನ್ತೇ, ಉದಕೋ ರಾಮಪುತ್ತೋ’’ತಿ। ಭಗವತೋಪಿ ಖೋ ಞಾಣಂ ಉದಪಾದಿ – ‘‘ಅಭಿದೋಸಕಾಲಙ್ಕತೋ ಉದಕೋ ರಾಮಪುತ್ತೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಾಜಾನಿಯೋ ಖೋ ಉದಕೋ ರಾಮಪುತ್ತೋ; ಸಚೇ ಹಿ ಸೋ ಇಮಂ ಧಮ್ಮಂ ಸುಣೇಯ್ಯ, ಖಿಪ್ಪಮೇವ ಆಜಾನೇಯ್ಯಾ’’ತಿ

ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಸ್ಸ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಪಠಮಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಯ್ಯಂ? ಕೋ ಇಮಂ ಧಮ್ಮಂ
ಖಿಪ್ಪಮೇವ ಆಜಾನಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಬಹುಕಾರಾ ಖೋ ಮೇ
ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ, ಯೇ ಮಂ ಪಧಾನಪಹಿತತ್ತಂ ಉಪಟ್ಠಹಿಂಸು; ಯಂನೂನಾಹಂ
ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪಠಮಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ –
‘‘ಕಹಂ ನು ಖೋ ಏತರಹಿ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ವಿಹರನ್ತೀ’’ತಿ? ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಭಗವಾ
ದಿಬ್ಬೇನ ಚಕ್ಖುನಾ ವಿಸುದ್ಧೇನ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಮಾನುಸಕೇನ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ
ವಿಹರನ್ತೇ ಇಸಿಪತನೇ ಮಿಗದಾಯೇ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಾಯಂ ಯಥಾಭಿರನ್ತಂ ವಿಹರಿತ್ವಾ ಯೇನ ಬಾರಾಣಸೀ ತೇನ ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕಾಮಿ।

೧೧.
ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಉಪಕೋ ಆಜೀವಕೋ ಭಗವನ್ತಂ ಅನ್ತರಾ ಚ ಗಯಂ ಅನ್ತರಾ ಚ ಬೋಧಿಂ
ಅದ್ಧಾನಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ವಿಪ್ಪಸನ್ನಾನಿ ಖೋ ತೇ,
ಆವುಸೋ, ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಿ, ಪರಿಸುದ್ಧೋ ಛವಿವಣ್ಣೋ ಪರಿಯೋದಾತೋ। ಕಂಸಿ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ,
ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜಿತೋ? ಕೋ ವಾ ತೇ ಸತ್ಥಾ? ಕಸ್ಸ ವಾ ತ್ವಂ ಧಮ್ಮಂ ರೋಚೇಸೀ’’ತಿ? ಏವಂ
ವುತ್ತೇ ಭಗವಾ ಉಪಕಂ ಆಜೀವಕಂ ಗಾಥಾಹಿ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –

[ಧ॰ ಪ॰ ೩೫೩; ಕಥಾ॰ ೪೦೫] ‘‘ಸಬ್ಬಾಭಿಭೂ ಸಬ್ಬವಿದೂಹಮಸ್ಮಿ,

ಸಬ್ಬೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಅನೂಪಲಿತ್ತೋ।

ಸಬ್ಬಞ್ಜಹೋ ತಣ್ಹಾಕ್ಖಯೇ ವಿಮುತ್ತೋ,

ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾಯ ಕಮುದ್ದಿಸೇಯ್ಯಂ॥

[ಮಿ॰ ಪ॰ ೪.೫.೧೧ ಮಿಲಿನ್ದಪಞ್ಹೇಪಿ; ಕಥಾ॰ ೪೦೫] ‘‘ನ ಮೇ ಆಚರಿಯೋ ಅತ್ಥಿ, ಸದಿಸೋ ಮೇ ನ ವಿಜ್ಜತಿ।

ಸದೇವಕಸ್ಮಿಂ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ, ನತ್ಥಿ ಮೇ ಪಟಿಪುಗ್ಗಲೋ॥

[ಕಥಾ॰ ೪೦೫ ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿಯಮ್ಪಿ] ‘‘ಅಹಞ್ಹಿ ಅರಹಾ ಲೋಕೇ, ಅಹಂ ಸತ್ಥಾ ಅನುತ್ತರೋ।

ಏಕೋಮ್ಹಿ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ಸೀತಿಭೂತೋಸ್ಮಿ ನಿಬ್ಬುತೋ॥

[ಕಥಾ॰ ೪೦೫ ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿಯಮ್ಪಿ]‘‘ಧಮ್ಮಚಕ್ಕಂ ಪವತ್ತೇತುಂ, ಗಚ್ಛಾಮಿ ಕಾಸಿನಂ ಪುರಂ।

ಅನ್ಧೀಭೂತಸ್ಮಿಂ ಲೋಕಸ್ಮಿಂ, ಆಹಞ್ಛಂ [ಆಹಞ್ಞಿಂ (ಕ॰)] ಅಮತದುನ್ದುಭಿ’’ನ್ತಿ॥

ಯಥಾ ಖೋ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ಪಟಿಜಾನಾಸಿ, ಅರಹಸಿ ಅನನ್ತಜಿನೋತಿ।

[ಕಥಾ॰ ೪೦೫ ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿಯಮ್ಪಿ] ‘‘ಮಾದಿಸಾ ವೇ ಜಿನಾ ಹೋನ್ತಿ, ಯೇ ಪತ್ತಾ ಆಸವಕ್ಖಯಂ।

ಜಿತಾ ಮೇ ಪಾಪಕಾ ಧಮ್ಮಾ, ತಸ್ಮಾಹಮುಪಕ [ತಸ್ಮಾಹಮುಪಕಾ (ಸೀ॰)] ಜಿನೋ’’ತಿ॥

ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಉಪಕೋ ಆಜೀವಕೋ ಹುಪೇಯ್ಯಪಾವುಸೋತಿ [ಹುವೇಯ್ಯಪಾವುಸೋ (ಸೀ॰) ಹುವೇಯ್ಯಾವುಸೋ (ಸ್ಯಾ॰)] ವತ್ವಾ ಸೀಸಂ ಓಕಮ್ಪೇತ್ವಾ ಉಮ್ಮಗ್ಗಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ।

೧೨.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ಯೇನ ಬಾರಾಣಸೀ ಇಸಿಪತನಂ ಮಿಗದಾಯೋ, ಯೇನ
ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅದ್ದಸಂಸು ಖೋ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ
ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ; ದಿಸ್ವಾನ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಕತಿಕಂ [ಇದಂ ಪದಂ ಕೇಸುಚಿ ನತ್ಥಿ] ಸಣ್ಠಪೇಸುಂ – ‘‘ಅಯಂ, ಆವುಸೋ, ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಆಗಚ್ಛತಿ, ಬಾಹುಲ್ಲಿಕೋ ಪಧಾನವಿಬ್ಭನ್ತೋ
ಆವತ್ತೋ ಬಾಹುಲ್ಲಾಯ। ಸೋ ನೇವ ಅಭಿವಾದೇತಬ್ಬೋ, ನ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾತಬ್ಬೋ, ನಾಸ್ಸ
ಪತ್ತಚೀವರಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ; ಅಪಿ ಚ ಖೋ ಆಸನಂ ಠಪೇತಬ್ಬಂ, ಸಚೇ ಸೋ ಆಕಙ್ಖಿಸ್ಸತಿ
ನಿಸೀದಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಯಥಾ ಯಥಾ ಖೋ ಭಗವಾ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಙ್ಕಮತಿ, ತಥಾ ತಥಾ [ತಥಾ ತಥಾ ತೇ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)] ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ನಾಸಕ್ಖಿಂಸು ಸಕಾಯ ಕತಿಕಾಯ ಸಣ್ಠಾತುಂ ।
ಅಸಣ್ಠಹನ್ತಾ ಭಗವನ್ತಂ ಪಚ್ಚುಗ್ಗನ್ತ್ವಾ ಏಕೋ ಭಗವತೋ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇಸಿ, ಏಕೋ
ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇಸಿ, ಏಕೋ ಪಾದೋದಕಂ, ಏಕೋ ಪಾದಪೀಠಂ, ಏಕೋ ಪಾದಕಠಲಿಕಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿ।
ನಿಸೀದಿ ಭಗವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ; ನಿಸಜ್ಜ ಖೋ ಭಗವಾ ಪಾದೇ ಪಕ್ಖಾಲೇಸಿ। ಅಪಿಸ್ಸು [ಅಪಿ ಚ ಖೋ (ಪಾಸರಾಸಿಸುತ್ಥ)]
ಭಗವನ್ತಂ ನಾಮೇನ ಚ ಆವುಸೋವಾದೇನ ಚ ಸಮುದಾಚರನ್ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಭಗವಾ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯೇ
ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಮಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತಂ ನಾಮೇನ ಚ ಆವುಸೋವಾದೇನ ಚ ಸಮುದಾಚರಥ [ಸಮುದಾಚರಿತ್ಥ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]।
ಅರಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ಓದಹಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸೋತಂ, ಅಮತಮಧಿಗತಂ,
ಅಹಮನುಸಾಸಾಮಿ, ಅಹಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಮಿ। ಯಥಾನುಸಿಟ್ಠಂ ತಥಾ ಪಟಿಪಜ್ಜಮಾನಾ [ಯಥಾನುಸಿಟ್ಠಂ ಪಟಿಪಜ್ಜಮಾನಾ (ಸ್ಯಾ॰)]
ನಚಿರಸ್ಸೇವ – ಯಸ್ಸತ್ಥಾಯ ಕುಲಪುತ್ತಾ ಸಮ್ಮದೇವ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜನ್ತಿ
ತದನುತ್ತರಂ – ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಪರಿಯೋಸಾನಂ ದಿಟ್ಠೇವ ಧಮ್ಮೇ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ
ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರಿಸ್ಸಥಾ’’ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ
– ‘‘ತಾಯಪಿ ಖೋ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ ಗೋತಮ, ಇರಿಯಾಯ [ಚರಿಯಾಯ (ಸ್ಯಾ॰)], ತಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ, ತಾಯ ದುಕ್ಕರಕಾರಿಕಾಯ ನೇವಜ್ಝಗಾ ಉತ್ತರಿ ಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ [ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಂ (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰)]
ಅಲಮರಿಯಞಾಣದಸ್ಸನವಿಸೇಸಂ, ಕಿಂ ಪನ ತ್ವಂ ಏತರಹಿ, ಬಾಹುಲ್ಲಿಕೋ ಪಧಾನವಿಬ್ಭನ್ತೋ
ಆವತ್ತೋ ಬಾಹುಲ್ಲಾಯ, ಅಧಿಗಮಿಸ್ಸಸಿ ಉತ್ತರಿ ಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ
ಅಲಮರಿಯಞಾಣದಸ್ಸನವಿಸೇಸ’’ನ್ತಿ? ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಭಗವಾ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚ –
‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತೋ ಬಾಹುಲ್ಲಿಕೋ, ನ ಪಧಾನವಿಬ್ಭನ್ತೋ, ನ ಆವತ್ತೋ ಬಾಹುಲ್ಲಾಯ;
ಅರಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ। ಓದಹಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸೋತಂ, ಅಮತಮಧಿಗತಂ,
ಅಹಮನುಸಾಸಾಮಿ , ಅಹಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಮಿ। ಯಥಾನುಸಿಟ್ಠಂ ತಥಾ ಪಟಿಪಜ್ಜಮಾನಾ ನಚಿರಸ್ಸೇವ – ಯಸ್ಸತ್ಥಾಯ ಕುಲಪುತ್ತಾ ಸಮ್ಮದೇವ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜನ್ತಿ ತದನುತ್ತರಂ
– ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಪರಿಯೋಸಾನಂ ದಿಟ್ಠೇವಧಮ್ಮೇ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ
ವಿಹರಿಸ್ಸಥಾ’’ತಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ…ಪೇ॰…।
ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಭಗವಾ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚ…ಪೇ॰…। ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ
ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ತಾಯಪಿ ಖೋ
ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ ಗೋತಮ, ಇರಿಯಾಯ, ತಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ, ತಾಯ ದುಕ್ಕರಕಾರಿಕಾಯ ನೇವಜ್ಝಗಾ ಉತ್ತರಿ
ಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಅಲಮರಿಯಞಾಣದಸ್ಸನವಿಸೇಸಂ, ಕಿಂ ಪನ ತ್ವಂ ಏತರಹಿ, ಬಾಹುಲ್ಲಿಕೋ
ಪಧಾನವಿಬ್ಭನ್ತೋ ಆವತ್ತೋ ಬಾಹುಲ್ಲಾಯ, ಅಧಿಗಮಿಸ್ಸಸಿ
ಉತ್ತರಿ ಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಅಲಮರಿಯಞಾಣದಸ್ಸನವಿಸೇಸ’’ನ್ತಿ? ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಭಗವಾ
ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಭಿಜಾನಾಥ ಮೇ ನೋ ತುಮ್ಹೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇತೋ ಪುಬ್ಬೇ
ಏವರೂಪಂ ಪಭಾವಿತಮೇತ’’ನ್ತಿ [ಭಾಸಿತಮೇತನ್ತಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰) ಟೀಕಾಯೋ ಓಲೋಕೇತಬ್ಬಾ]?
‘‘ನೋಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’। ಅರಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಥಾಗತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ, ಓದಹಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಸೋತಂ, ಅಮತಮಧಿಗತಂ, ಅಹಮನುಸಾಸಾಮಿ, ಅಹಂ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಮಿ। ಯಥಾನುಸಿಟ್ಠಂ ತಥಾ
ಪಟಿಪಜ್ಜಮಾನಾ ನಚಿರಸ್ಸೇವ – ಯಸ್ಸತ್ಥಾಯ ಕುಲಪುತ್ತಾ ಸಮ್ಮದೇವ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ
ಪಬ್ಬಜನ್ತಿ ತದನುತ್ತರಂಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಪರಿಯೋಸಾನಂ ದಿಟ್ಠೇವಧಮ್ಮೇ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ
ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರಿಸ್ಸಥಾತಿ। ಅಸಕ್ಖಿ ಖೋ ಭಗವಾ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯೇ ಭಿಕ್ಖೂ
ಸಞ್ಞಾಪೇತುಂ। ಅಥ ಖೋ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ ಸುಸ್ಸೂಸಿಂಸು, ಸೋತಂ ಓದಹಿಂಸು,
ಅಞ್ಞಾ ಚಿತ್ತಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇಸುಂ।

೧೩. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ –

‘‘[ಸಂ॰ ನಿ॰ ೫.೧೦೮೧ ಆದಯೋ] ದ್ವೇಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ , ಅನ್ತಾ ಪಬ್ಬಜಿತೇನ ನ ಸೇವಿತಬ್ಬಾ। ಕತಮೇ ದ್ವೇ [ಇದಂ ಪದದ್ವಯಂ ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೋತ್ಥಕೇಸು ನತ್ಥಿ]?
ಯೋ ಚಾಯಂ ಕಾಮೇಸು ಕಾಮಸುಖಲ್ಲಿಕಾನುಯೋಗೋ ಹೀನೋ ಗಮ್ಮೋ ಪೋಥುಜ್ಜನಿಕೋ ಅನರಿಯೋ
ಅನತ್ಥಸಂಹಿತೋ, ಯೋ ಚಾಯಂ ಅತ್ತಕಿಲಮಥಾನುಯೋಗೋ ದುಕ್ಖೋ ಅನರಿಯೋ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತೋ। ಏತೇ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಉಭೋ ಅನ್ತೇ ಅನುಪಗಮ್ಮ, ಮಜ್ಝಿಮಾ ಪಟಿಪದಾ ತಥಾಗತೇನ ಅಭಿಸಮ್ಬುದ್ಧಾ,
ಚಕ್ಖುಕರಣೀ ಞಾಣಕರಣೀ ಉಪಸಮಾಯ ಅಭಿಞ್ಞಾಯ ಸಮ್ಬೋಧಾಯ ನಿಬ್ಬಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ। ಕತಮಾ ಚ
ಸಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಜ್ಝಿಮಾ ಪಟಿಪದಾ ತಥಾಗತೇನ ಅಭಿಸಮ್ಬುದ್ಧಾ, ಚಕ್ಖುಕರಣೀ ಞಾಣಕರಣೀ
ಉಪಸಮಾಯ ಅಭಿಞ್ಞಾಯ ಸಮ್ಬೋಧಾಯ ನಿಬ್ಬಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ? ಅಯಮೇವ ಅರಿಯೋ ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕೋ
ಮಗ್ಗೋ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ, ಸಮ್ಮಾಸಙ್ಕಪ್ಪೋ, ಸಮ್ಮಾವಾಚಾ, ಸಮ್ಮಾಕಮ್ಮನ್ತೋ,
ಸಮ್ಮಾಆಜೀವೋ, ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ, ಸಮ್ಮಾಸತಿ, ಸಮ್ಮಾಸಮಾಧಿ। ಅಯಂ ಖೋ ಸಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಮಜ್ಝಿಮಾ ಪಟಿಪದಾ ತಥಾಗತೇನ ಅಭಿಸಮ್ಬುದ್ಧಾ, ಚಕ್ಖುಕರಣೀ ಞಾಣಕರಣೀ ಉಪಸಮಾಯ ಅಭಿಞ್ಞಾಯ
ಸಮ್ಬೋಧಾಯ ನಿಬ್ಬಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ।

೧೪. ‘‘ಇದಂ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದುಕ್ಖಂ ಅರಿಯಸಚ್ಚಂ। ಜಾತಿಪಿ ದುಕ್ಖಾ, ಜರಾಪಿ ದುಕ್ಖಾ, ಬ್ಯಾಧಿಪಿ ದುಕ್ಖೋ, ಮರಣಮ್ಪಿ ದುಕ್ಖಂ, ಅಪ್ಪಿಯೇಹಿ ಸಮ್ಪಯೋಗೋ ದುಕ್ಖೋ, ಪಿಯೇಹಿ ವಿಪ್ಪಯೋಗೋ ದುಕ್ಖೋ, ಯಮ್ಪಿಚ್ಛಂ ನ ಲಭತಿ ತಮ್ಪಿ ದುಕ್ಖಂ। ಸಂಖಿತ್ತೇನ, ಪಞ್ಚುಪಾದಾನಕ್ಖನ್ಧಾ [ಪಞ್ಚುಪಾದಾನಖನ್ಧಾಪಿ (ಕ)] ದುಕ್ಖಾ। ‘‘ಇದಂ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದುಕ್ಖಸಮುದಯಂ [ಏತ್ಥ
‘‘ಇದಂ ದುಕ್ಖಂ ಅರಿಯಸಚ್ಚನ್ತಿ ಆದೀಸು ದುಕ್ಖಸಮುದಯೋ ದುಕ್ಖನಿರೋಧೋತಿ ವತ್ತಬ್ಬೇ
ದುಕ್ಖಸಮುದಯಂ ದುಕ್ಖನಿರೋಧನ್ತಿ ಲಿಙ್ಗವಿಪಲ್ಲಾಸೋ ತತೋ’’ತಿ ಪಟಿಸಮ್ಭಿದಾಮಗ್ಗಟ್ಠಕಥಾಯಂ
ವುತ್ತಂ। ವಿಸುದ್ಧಿಮಗ್ಗಟೀಕಾಯಂ ಪನ ಉಪ್ಪಾದೋ ಭಯನ್ತಿಪಾಠವಣ್ಣನಾಯಂ ‘‘ಸತಿಪಿ
ದ್ವಿನ್ನಂ ಪದಾನಂ ಸಮಾನಾಧಿಕರಣಭಾವೇ ಲಿಙ್ಗಭೇದೋ ಗಹಿತೋ, ಯಥಾ ದುಕ್ಖಸಮುದಯೋ
ಅರಿಯಸಚ್ಚ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ತೇಸು ದುಕ್ಖಸಮುದಯೋ ಅರಿಯಸಚ್ಚ’’ನ್ತಿ ಸಕಲಿಙ್ಗಿಕಪಾಠೋ
‘‘ದುಕ್ಖನಿರೋಧಗಾಮಿನೀ ಪಟಿಪದಾ ಅರಿಯಸಚ್ಚ’’ನ್ತಿ ಪಾಳಿಯಾ ಸಮೇತಿ।] ಅರಿಯಸಚ್ಚಂ – ಯಾಯಂ ತಣ್ಹಾ ಪೋನೋಬ್ಭವಿಕಾ [ಪೋನೋಭವಿಕಾ (ಕ॰)] ನನ್ದೀರಾಗಸಹಗತಾ [ನನ್ದಿರಾಗಸಹಗತಾ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)] ತತ್ರತತ್ರಾಭಿನನ್ದಿನೀ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಕಾಮತಣ್ಹಾ, ಭವತಣ್ಹಾ, ವಿಭವತಣ್ಹಾ।

‘‘ಇದಂ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದುಕ್ಖನಿರೋಧಂ ಅರಿಯಸಚ್ಚಂ – ಯೋ
ತಸ್ಸಾ ಯೇವ ತಣ್ಹಾಯ ಅಸೇಸವಿರಾಗನಿರೋಧೋ, ಚಾಗೋ, ಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗೋ, ಮುತ್ತಿ, ಅನಾಲಯೋ।
‘‘ಇದಂ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದುಕ್ಖನಿರೋಧಗಾಮಿನೀ ಪಟಿಪದಾ ಅರಿಯಸಚ್ಚಂ – ಅಯಮೇವ ಅರಿಯೋ
ಅಟ್ಠಙ್ಗಿಕೋ ಮಗ್ಗೋ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿ, ಸಮ್ಮಾಸಙ್ಕಪ್ಪೋ, ಸಮ್ಮಾವಾಚಾ,
ಸಮ್ಮಾಕಮ್ಮನ್ತೋ, ಸಮ್ಮಾಆಜೀವೋ, ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋ, ಸಮ್ಮಾಸತಿ, ಸಮ್ಮಾಸಮಾಧಿ।

೧೫. ‘‘ಇದಂ ದುಕ್ಖಂ ಅರಿಯಸಚ್ಚನ್ತಿ ಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಬ್ಬೇ ಅನನುಸ್ಸುತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ, ಞಾಣಂ ಉದಪಾದಿ, ಪಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ, ವಿಜ್ಜಾ ಉದಪಾದಿ ,
ಆಲೋಕೋ ಉದಪಾದಿ। ತಂ ಖೋ ಪನಿದಂ ದುಕ್ಖಂ ಅರಿಯಸಚ್ಚಂ ಪರಿಞ್ಞೇಯ್ಯನ್ತಿ ಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪುಬ್ಬೇ ಅನನುಸ್ಸುತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ, ಞಾಣಂ ಉದಪಾದಿ, ಪಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ,
ವಿಜ್ಜಾ ಉದಪಾದಿ, ಆಲೋಕೋ ಉದಪಾದಿ। ತಂ ಖೋ ಪನಿದಂ ದುಕ್ಖಂ ಅರಿಯಸಚ್ಚಂ ಪರಿಞ್ಞಾತನ್ತಿ
ಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಬ್ಬೇ ಅನನುಸ್ಸುತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ, ಞಾಣಂ ಉದಪಾದಿ,
ಪಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ, ವಿಜ್ಜಾ ಉದಪಾದಿ, ಆಲೋಕೋ ಉದಪಾದಿ।

‘‘ಇದಂ ದುಕ್ಖಸಮುದಯಂ ಅರಿಯಸಚ್ಚನ್ತಿ ಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಬ್ಬೇ
ಅನನುಸ್ಸುತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ, ಞಾಣಂ ಉದಪಾದಿ, ಪಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ, ವಿಜ್ಜಾ
ಉದಪಾದಿ, ಆಲೋಕೋ ಉದಪಾದಿ। ತಂ ಖೋ ಪನಿದಂ ದುಕ್ಖಸಮುದಯಂ ಅರಿಯಸಚ್ಚಂ ಪಹಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಮೇ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಬ್ಬೇ ಅನನುಸ್ಸುತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ, ಞಾಣಂ ಉದಪಾದಿ, ಪಞ್ಞಾ
ಉದಪಾದಿ, ವಿಜ್ಜಾ ಉದಪಾದಿ, ಆಲೋಕೋ ಉದಪಾದಿ। ತಂ ಖೋ ಪನಿದಂ ದುಕ್ಖಸಮುದಯಂ ಅರಿಯಸಚ್ಚಂ
ಪಹೀನನ್ತಿ ಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಬ್ಬೇ ಅನನುಸ್ಸುತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ, ಞಾಣಂ
ಉದಪಾದಿ, ಪಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ, ವಿಜ್ಜಾ ಉದಪಾದಿ, ಆಲೋಕೋ ಉದಪಾದಿ।

‘‘ಇದಂ ದುಕ್ಖನಿರೋಧಂ ಅರಿಯಸಚ್ಚನ್ತಿ ಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಬ್ಬೇ
ಅನನುಸ್ಸುತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ, ಞಾಣಂ ಉದಪಾದಿ, ಪಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ, ವಿಜ್ಜಾ
ಉದಪಾದಿ, ಆಲೋಕೋ ಉದಪಾದಿ। ತಂ ಖೋ ಪನಿದಂ ದುಕ್ಖನಿರೋಧಂ
ಅರಿಯಸಚ್ಚಂ ಸಚ್ಛಿಕಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಬ್ಬೇ ಅನನುಸ್ಸುತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು
ಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ, ಞಾಣಂ ಉದಪಾದಿ, ಪಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ, ವಿಜ್ಜಾ ಉದಪಾದಿ, ಆಲೋಕೋ ಉದಪಾದಿ।
ತಂ ಖೋ ಪನಿದಂ ದುಕ್ಖನಿರೋಧಂ ಅರಿಯಸಚ್ಚಂ ಸಚ್ಛಿಕತನ್ತಿ ಮೇ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಬ್ಬೇ ಅನನುಸ್ಸುತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ, ಞಾಣಂ ಉದಪಾದಿ, ಪಞ್ಞಾ
ಉದಪಾದಿ, ವಿಜ್ಜಾ ಉದಪಾದಿ, ಆಲೋಕೋ ಉದಪಾದಿ।

‘‘ಇದಂ ದುಕ್ಖನಿರೋಧಗಾಮಿನೀ ಪಟಿಪದಾ ಅರಿಯಸಚ್ಚನ್ತಿ ಮೇ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಬ್ಬೇ ಅನನುಸ್ಸುತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ, ಞಾಣಂ ಉದಪಾದಿ, ಪಞ್ಞಾ
ಉದಪಾದಿ, ವಿಜ್ಜಾ ಉದಪಾದಿ, ಆಲೋಕೋ ಉದಪಾದಿ। ತಂ ಖೋ ಪನಿದಂ ದುಕ್ಖನಿರೋಧಗಾಮಿನೀ ಪಟಿಪದಾ
ಅರಿಯಸಚ್ಚಂ ಭಾವೇತಬ್ಬನ್ತಿ ಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಬ್ಬೇ ಅನನುಸ್ಸುತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಚಕ್ಖುಂ
ಉದಪಾದಿ, ಞಾಣಂ ಉದಪಾದಿ, ಪಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ, ವಿಜ್ಜಾ ಉದಪಾದಿ, ಆಲೋಕೋ ಉದಪಾದಿ। ತಂ ಖೋ
ಪನಿದಂ ದುಕ್ಖನಿರೋಧಗಾಮಿನೀ ಪಟಿಪದಾ ಅರಿಯಸಚ್ಚಂ ಭಾವಿತನ್ತಿ ಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಬ್ಬೇ
ಅನನುಸ್ಸುತೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ, ಞಾಣಂ ಉದಪಾದಿ, ಪಞ್ಞಾ ಉದಪಾದಿ, ವಿಜ್ಜಾ ಉದಪಾದಿ, ಆಲೋಕೋ ಉದಪಾದಿ।

೧೬.
‘‘ಯಾವಕೀವಞ್ಚ ಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಮೇಸು ಚತೂಸು ಅರಿಯಸಚ್ಚೇಸು ಏವಂ ತಿಪರಿವಟ್ಟಂ
ದ್ವಾದಸಾಕಾರಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಞಾಣದಸ್ಸನಂ ನ ಸುವಿಸುದ್ಧಂ ಅಹೋಸಿ, ನೇವ ತಾವಾಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಸದೇವಕೇ ಲೋಕೇ ಸಮಾರಕೇ ಸಬ್ರಹ್ಮಕೇ ಸಸ್ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಯಾ ಪಜಾಯ ಸದೇವಮನುಸ್ಸಾಯ
ಅನುತ್ತರಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬೋಧಿಂ ಅಭಿಸಮ್ಬುದ್ಧೋತಿ ಪಚ್ಚಞ್ಞಾಸಿಂ। ಯತೋ ಚ ಖೋ ಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಇಮೇಸು ಚತೂಸು ಅರಿಯಸಚ್ಚೇಸು ಏವಂ ತಿಪರಿವಟ್ಟಂ ದ್ವಾದಸಾಕಾರಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಞಾಣದಸ್ಸನಂ
ಸುವಿಸುದ್ಧಂ ಅಹೋಸಿ, ಅಥಾಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸದೇವಕೇ ಲೋಕೇ ಸಮಾರಕೇ ಸಬ್ರಹ್ಮಕೇ
ಸಸ್ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಯಾ ಪಜಾಯ ಸದೇವಮನುಸ್ಸಾಯ ಅನುತ್ತರಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬೋಧಿಂ
ಅಭಿಸಮ್ಬುದ್ಧೋತಿ [ಅಭಿಸಮ್ಬುದ್ಧೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]
ಪಚ್ಚಞ್ಞಾಸಿಂ। ಞಾಣಞ್ಚ ಪನ ಮೇ ದಸ್ಸನಂ ಉದಪಾದಿ – ಅಕುಪ್ಪಾ ಮೇ ವಿಮುತ್ತಿ, ಅಯಮನ್ತಿಮಾ
ಜಾತಿ, ನತ್ಥಿ ದಾನಿ ಪುನಬ್ಭವೋ’’ತಿ। ಇದಮವೋಚ ಭಗವಾ ಅತ್ತಮನಾ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ
ಭಗವತೋ ಭಾಸಿತಂ ಅಭಿನನ್ದುನ್ತಿ [ಇದಮವೋಚ…ಪೇ॰… ಅಭಿನನ್ದುನ್ತಿವಾಕ್ಯಂ ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೋತ್ಥಕೇಸು ನತ್ಥಿ]।

ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ ಪನ ವೇಯ್ಯಾಕರಣಸ್ಮಿಂ
ಭಞ್ಞಮಾನೇ ಆಯಸ್ಮತೋ ಕೋಣ್ಡಞ್ಞಸ್ಸ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ – ‘‘ಯಂ
ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮ’’ನ್ತಿ।

೧೭. ಪವತ್ತಿತೇ ಚ ಪನ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮಚಕ್ಕೇ, ಭುಮ್ಮಾ ದೇವಾ ಸದ್ದಮನುಸ್ಸಾವೇಸುಂ – ‘‘ಏತಂ ಭಗವತಾ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಇಸಿಪತನೇ ಮಿಗದಾಯೇ
ಅನುತ್ತರಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಕಂ ಪವತ್ತಿತಂ, ಅಪ್ಪಟಿವತ್ತಿಯಂ ಸಮಣೇನ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇನ ವಾ ದೇವೇನ
ವಾ ಮಾರೇನ ವಾ ಬ್ರಹ್ಮುನಾ ವಾ ಕೇನಚಿ ವಾ ಲೋಕಸ್ಮಿ’’ನ್ತಿ। ಭುಮ್ಮಾನಂ ದೇವಾನಂ ಸದ್ದಂ
ಸುತ್ವಾ ಚಾತುಮಹಾರಾಜಿಕಾ ದೇವಾ ಸದ್ದಮನುಸ್ಸಾವೇಸುಂ…ಪೇ॰… ಚಾತುಮಹಾರಾಜಿಕಾನಂ ದೇವಾನಂ
ಸದ್ದಂ ಸುತ್ವಾ ತಾವತಿಂಸಾ ದೇವಾ…ಪೇ॰… ಯಾಮಾ ದೇವಾ…ಪೇ॰… ತುಸಿತಾ ದೇವಾ…ಪೇ॰…
ನಿಮ್ಮಾನರತೀ ದೇವಾ…ಪೇ॰… ಪರನಿಮ್ಮಿತವಸವತ್ತೀ ದೇವಾ…ಪೇ॰…
ಬ್ರಹ್ಮಕಾಯಿಕಾ ದೇವಾ ಸದ್ದಮನುಸ್ಸಾವೇಸುಂ – ‘‘ಏತಂ ಭಗವತಾ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಇಸಿಪತನೇ
ಮಿಗದಾಯೇ ಅನುತ್ತರಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಕಂ ಪವತ್ತಿತಂ ಅಪ್ಪಟಿವತ್ತಿಯಂ ಸಮಣೇನ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇನ ವಾ
ದೇವೇನ ವಾ ಮಾರೇನ ವಾ ಬ್ರಹ್ಮುನಾ ವಾ ಕೇನಚಿ ವಾ ಲೋಕಸ್ಮಿ’’ನ್ತಿ। ಇತಿಹ, ತೇನ ಖಣೇನ,
ತೇನ ಲಯೇನ [ತೇನ ಲಯೇನಾತಿ ಪದದ್ವಯಂ ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೋತ್ಥಕೇಸು ನತ್ಥಿ] ತೇನ ಮುಹುತ್ತೇನ ಯಾವ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾ ಸದ್ದೋ ಅಬ್ಭುಗ್ಗಚ್ಛಿ। ಅಯಞ್ಚ ದಸಸಹಸ್ಸಿಲೋಕಧಾತು ಸಂಕಮ್ಪಿ ಸಮ್ಪಕಮ್ಪಿ ಸಮ್ಪವೇಧಿ ;
ಅಪ್ಪಮಾಣೋ ಚ ಉಳಾರೋ ಓಭಾಸೋ ಲೋಕೇ ಪಾತುರಹೋಸಿ, ಅತಿಕ್ಕಮ್ಮ ದೇವಾನಂ ದೇವಾನುಭಾವಂ। ಅಥ
ಖೋ ಭಗವಾ ಇಮಂ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ – ‘‘ಅಞ್ಞಾಸಿ ವತ, ಭೋ ಕೋಣ್ಡಞ್ಞೋ, ಅಞ್ಞಾಸಿ ವತ ಭೋ
ಕೋಣ್ಡಞ್ಞೋ’’ತಿ। ಇತಿ ಹಿದಂ ಆಯಸ್ಮತೋ ಕೋಣ್ಡಞ್ಞಸ್ಸ ‘ಅಞ್ಞಾಸಿಕೋಣ್ಡಞ್ಞೋ’ ತ್ವೇವ
ನಾಮಂ ಅಹೋಸಿ।

೧೮.
ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಅಞ್ಞಾಸಿಕೋಣ್ಡಞ್ಞೋ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮೋ ಪತ್ತಧಮ್ಮೋ ವಿದಿತಧಮ್ಮೋ
ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹಧಮ್ಮೋ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛೋ ವಿಗತಕಥಂಕಥೋ ವೇಸಾರಜ್ಜಪ್ಪತ್ತೋ ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯೋ
ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ,
ಲಭೇಯ್ಯಂ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏಹಿ ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ,
ಚರ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ ತಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ
ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ।

೧೯.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತದವಸೇಸೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಓವದಿ ಅನುಸಾಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಚ
ವಪ್ಪಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಚ ಭದ್ದಿಯಸ್ಸ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಓವದಿಯಮಾನಾನಂ
ಅನುಸಾಸಿಯಮಾನಾನಂ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ – ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ,
ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮನ್ತಿ।

ತೇ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಾ ಪತ್ತಧಮ್ಮಾ ವಿದಿತಧಮ್ಮಾ ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹಧಮ್ಮಾ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ವಿಗತಕಥಂಕಥಾ ವೇಸಾರಜ್ಜಪ್ಪತ್ತಾ ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ
ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ,
ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏಥ ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ,
ಚರಥ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ ತೇಸಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ।

ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತದವಸೇಸೇ ಭಿಕ್ಖೂ ನೀಹಾರಭತ್ತೋ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ
ಓವದಿ ಅನುಸಾಸಿ। ಯಂ ತಯೋ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಆಹರನ್ತಿ, ತೇನ ಛಬ್ಬಗ್ಗೋ
ಯಾಪೇತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಚ ಮಹಾನಾಮಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಚ ಅಸ್ಸಜಿಸ್ಸ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ
ಓವದಿಯಮಾನಾನಂ ಅನುಸಾಸಿಯಮಾನಾನಂ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ – ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ
ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮನ್ತಿ । ತೇ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಾ
ಪತ್ತಧಮ್ಮಾ ವಿದಿತಧಮ್ಮಾ ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹಧಮ್ಮಾ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ವಿಗತಕಥಂಕಥಾ
ವೇಸಾರಜ್ಜಪ್ಪತ್ತಾ ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಮ
ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏಥ
ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರಥ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ
ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ ತೇಸಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ।

೨೦. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ –

[ಸಂ॰ ನಿ॰ ೩.೫೯ ಆದಯೋ] ‘‘ರೂಪಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನತ್ತಾ। ರೂಪಞ್ಚ ಹಿದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅತ್ತಾ ಅಭವಿಸ್ಸ, ನಯಿದಂ ರೂಪಂ ಆಬಾಧಾಯ ಸಂವತ್ತೇಯ್ಯ, ಲಬ್ಭೇಥ ಚ ರೂಪೇ – ‘ಏವಂ ಮೇ ರೂಪಂ
ಹೋತು, ಏವಂ ಮೇ ರೂಪಂ ಮಾ ಅಹೋಸೀ’ತಿ। ಯಸ್ಮಾ ಚ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರೂಪಂ ಅನತ್ತಾ, ತಸ್ಮಾ
ರೂಪಂ ಆಬಾಧಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ, ನ ಚ ಲಬ್ಭತಿ ರೂಪೇ – ‘ಏವಂ ಮೇ ರೂಪಂ ಹೋತು, ಏವಂ ಮೇ ರೂಪಂ
ಮಾ ಅಹೋಸೀ’ತಿ। ವೇದನಾ, ಅನತ್ತಾ। ವೇದನಾ ಚ ಹಿದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅತ್ತಾ ಅಭವಿಸ್ಸ, ನಯಿದಂ
ವೇದನಾ ಆಬಾಧಾಯ ಸಂವತ್ತೇಯ್ಯ, ಲಬ್ಭೇಥ ಚ ವೇದನಾಯ – ‘ಏವಂ ಮೇ ವೇದನಾ ಹೋತು, ಏವಂ ಮೇ
ವೇದನಾ ಮಾ ಅಹೋಸೀ’ತಿ। ಯಸ್ಮಾ ಚ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವೇದನಾ ಅನತ್ತಾ, ತಸ್ಮಾ ವೇದನಾ ಆಬಾಧಾಯ
ಸಂವತ್ತತಿ, ನ ಚ ಲಬ್ಭತಿ ವೇದನಾಯ – ‘ಏವಂ ಮೇ ವೇದನಾ ಹೋತು, ಏವಂ ಮೇ ವೇದನಾ ಮಾ
ಅಹೋಸೀ’ತಿ। ಸಞ್ಞಾ, ಅನತ್ತಾ। ಸಞ್ಞಾ ಚ ಹಿದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅತ್ತಾ ಅಭವಿಸ್ಸ, ನಯಿದಂ
ಸಞ್ಞಾ ಆಬಾಧಾಯ ಸಂವತ್ತೇಯ್ಯ, ಲಬ್ಭೇಥ ಚ ಸಞ್ಞಾಯ – ‘ಏವಂ
ಮೇ ಸಞ್ಞಾ ಹೋತು, ಏವಂ ಮೇ ಸಞ್ಞಾ ಮಾ ಅಹೋಸೀ’ತಿ। ಯಸ್ಮಾ ಚ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಞ್ಞಾ
ಅನತ್ತಾ, ತಸ್ಮಾ ಸಞ್ಞಾ ಆಬಾಧಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ, ನ ಚ ಲಬ್ಭತಿ ಸಞ್ಞಾಯ – ‘ಏವಂ ಮೇ ಸಞ್ಞಾ
ಹೋತು, ಏವಂ ಮೇ ಸಞ್ಞಾ ಮಾ ಅಹೋಸೀ’ತಿ। ಸಙ್ಖಾರಾ, ಅನತ್ತಾ। ಸಙ್ಖಾರಾ ಚ ಹಿದಂ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅತ್ತಾ ಅಭವಿಸ್ಸಂಸು, ನಯಿದಂ [ನಯಿಮೇ (ಕ॰)]
ಸಙ್ಖಾರಾ ಆಬಾಧಾಯ ಸಂವತ್ತೇಯ್ಯುಂ, ಲಬ್ಭೇಥ ಚ ಸಙ್ಖಾರೇಸು – ‘ಏವಂ ಮೇ ಸಙ್ಖಾರಾ
ಹೋನ್ತು, ಏವಂ ಮೇ ಸಙ್ಖಾರಾ ಮಾ ಅಹೇಸು’ನ್ತಿ। ಯಸ್ಮಾ ಚ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಖಾರಾ
ಅನತ್ತಾ, ತಸ್ಮಾ ಸಙ್ಖಾರಾ ಆಬಾಧಾಯ ಸಂವತ್ತನ್ತಿ, ನ ಚ ಲಬ್ಭತಿ ಸಙ್ಖಾರೇಸು – ‘ಏವಂ ಮೇ
ಸಙ್ಖಾರಾ ಹೋನ್ತು, ಏವಂ ಮೇ ಸಙ್ಖಾರಾ ಮಾ ಅಹೇಸು’ನ್ತಿ। ವಿಞ್ಞಾಣಂ, ಅನತ್ತಾ।
ವಿಞ್ಞಾಣಞ್ಚ ಹಿದಂ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅತ್ತಾ ಅಭವಿಸ್ಸ, ನಯಿದಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಆಬಾಧಾಯ ಸಂವತ್ತೇಯ್ಯ ,
ಲಬ್ಭೇಥ ಚ ವಿಞ್ಞಾಣೇ – ‘ಏವಂ ಮೇ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಹೋತು, ಏವಂ ಮೇ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಮಾ ಅಹೋಸೀ’ತಿ।
ಯಸ್ಮಾ ಚ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಅನತ್ತಾ, ತಸ್ಮಾ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಆಬಾಧಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ, ನ
ಚ ಲಬ್ಭತಿ ವಿಞ್ಞಾಣೇ – ‘ಏವಂ ಮೇ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಹೋತು, ಏವಂ ಮೇ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಮಾ ಅಹೋಸೀ’ತಿ।

೨೧. ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರೂಪಂ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾತಿ? ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ ।
ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ತಂ ಸುಖಂ ವಾತಿ? ದುಕ್ಖಂ, ಭನ್ತೇ। ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ
ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಂ, ಕಲ್ಲಂ ನು ತಂ ಸಮನುಪಸ್ಸಿತುಂ – ಏತಂ ಮಮ, ಏಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ಏಸೋ ಮೇ
ಅತ್ತಾತಿ? ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ। ವೇದನಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾತಿ? ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭನ್ತೇ।
ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ತಂ ಸುಖಂ ವಾತಿ? ದುಕ್ಖಂ, ಭನ್ತೇ। ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ
ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಂ, ಕಲ್ಲಂ ನು ತಂ ಸಮನುಪಸ್ಸಿತುಂ – ಏತಂ ಮಮ, ಏಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ಏಸೋ ಮೇ
ಅತ್ತಾತಿ? ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ। ಸಞ್ಞಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾತಿ? ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭನ್ತೇ।
ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ತಂ ಸುಖಂ ವಾತಿ? ದುಕ್ಖಂ, ಭನ್ತೇ। ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ
ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಂ, ಕಲ್ಲಂ ನು ತಂ ಸಮನುಪಸ್ಸಿತುಂ – ಏತಂ ಮಮ, ಏಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ಏಸೋ ಮೇ
ಅತ್ತಾತಿ? ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ। ಸಙ್ಖಾರಾ ನಿಚ್ಚಾ ವಾ ಅನಿಚ್ಚಾ ವಾತಿ? ಅನಿಚ್ಚಾ, ಭನ್ತೇ।
ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ, ದುಕ್ಖಂ ವಾ ತಂ ಸುಖಂ ವಾತಿ? ದುಕ್ಖಂ, ಭನ್ತೇ। ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ
ದುಕ್ಖಂ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಂ, ಕಲ್ಲಂ ನು ತಂ ಸಮನುಪಸ್ಸಿತುಂ –
ಏತಂ ಮಮ, ಏಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ಏಸೋ ಮೇ ಅತ್ತಾತಿ? ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ। ವಿಞ್ಞಾಣಂ ನಿಚ್ಚಂ ವಾ
ಅನಿಚ್ಚಂ ವಾತಿ? ಅನಿಚ್ಚಂ, ಭನ್ತೇ। ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ, ದುಕ್ಖಂ ವಾ ತಂ ಸುಖಂ ವಾತಿ?
ದುಕ್ಖಂ, ಭನ್ತೇ। ಯಂ ಪನಾನಿಚ್ಚಂ ದುಕ್ಖಂ ವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಂ, ಕಲ್ಲಂ ನು ತಂ
ಸಮನುಪಸ್ಸಿತುಂ – ಏತಂ ಮಮ, ಏಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ಏಸೋ ಮೇ ಅತ್ತಾತಿ? ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ।

೨೨. ‘‘ತಸ್ಮಾತಿಹ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ರೂಪಂ ಅತೀತಾನಾಗತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ವಾ ಬಹಿದ್ಧಾ ವಾ ಓಳಾರಿಕಂ ವಾ ಸುಖುಮಂ ವಾ ಹೀನಂ ವಾ ಪಣೀತಂ ವಾ ಯಂ ದೂರೇ [ಯಂ ದೂರೇ ವಾ (ಸ್ಯಾ॰)]
ಸನ್ತಿಕೇ ವಾ, ಸಬ್ಬಂ ರೂಪಂ – ನೇತಂ ಮಮ, ನೇಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ನ ಮೇಸೋ ಅತ್ತಾತಿ – ಏವಮೇತಂ
ಯಥಾಭೂತಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಞ್ಞಾಯ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಯಾ ಕಾಚಿ ವೇದನಾ ಅತೀತಾನಾಗತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಾ
ಅಜ್ಝತ್ತಂ ವಾ ಬಹಿದ್ಧಾ ವಾ ಓಳಾರಿಕಾ ವಾ ಸುಖುಮಾ ವಾ ಹೀನಾ ವಾ ಪಣೀತಾ ವಾ ಯಾ ದೂರೇ
ಸನ್ತಿಕೇ ವಾ, ಸಬ್ಬಾ ವೇದನಾ – ನೇತಂ ಮಮ, ನೇಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ನ ಮೇಸೋ ಅತ್ತಾತಿ – ಏವಮೇತಂ
ಯಥಾಭೂತಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಞ್ಞಾಯ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಯಾ ಕಾಚಿ ಸಞ್ಞಾ ಅತೀತಾನಾಗತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಾ
ಅಜ್ಝತ್ತಂ ವಾ ಬಹಿದ್ಧಾ ವಾ ಓಳಾರಿಕಾ ವಾ ಸುಖುಮಾ ವಾ ಹೀನಾ ವಾ ಪಣೀತಾ ವಾ ಯಾ ದೂರೇ
ಸನ್ತಿಕೇ ವಾ, ಸಬ್ಬಾ ಸಞ್ಞಾ – ನೇತಂ ಮಮ, ನೇಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ನ ಮೇಸೋ ಅತ್ತಾತಿ – ಏವಮೇತಂ
ಯಥಾಭೂತಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಞ್ಞಾಯ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಯೇ ಕೇಚಿ ಸಙ್ಖಾರಾ ಅತೀತಾನಾಗತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಾ
ಅಜ್ಝತ್ತಂ ವಾ ಬಹಿದ್ಧಾ ವಾ ಓಳಾರಿಕಾ ವಾ ಸುಖುಮಾ ವಾ ಹೀನಾ
ವಾ ಪಣೀತಾ ವಾ ಯೇ ದೂರೇ ಸನ್ತಿಕೇ ವಾ, ಸಬ್ಬೇ ಸಙ್ಖಾರಾ – ನೇತಂ ಮಮ, ನೇಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ನ
ಮೇಸೋ ಅತ್ತಾತಿ – ಏವಮೇತಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಞ್ಞಾಯ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ। ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ವಿಞ್ಞಾಣಂ
ಅತೀತಾನಾಗತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಂ ಅಜ್ಝತ್ತಂ ವಾ ಬಹಿದ್ಧಾ ವಾ ಓಳಾರಿಕಂ ವಾ ಸುಖುಮಂ ವಾ ಹೀನಂ
ವಾ ಪಣೀತಂ ವಾ ಯಂ ದೂರೇ ಸನ್ತಿಕೇ ವಾ, ಸಬ್ಬಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ – ನೇತಂ ಮಮ, ನೇಸೋಹಮಸ್ಮಿ, ನ
ಮೇಸೋ ಅತ್ತಾತಿ – ಏವಮೇತಂ ಯಥಾಭೂತಂ ಸಮ್ಮಪ್ಪಞ್ಞಾಯ ದಟ್ಠಬ್ಬಂ।

೨೩. ‘‘ಏವಂ
ಪಸ್ಸಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸುತವಾ ಅರಿಯಸಾವಕೋ ರೂಪಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ವೇದನಾಯಪಿ
ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಸಞ್ಞಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಸಙ್ಖಾರೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ,
ವಿಞ್ಞಾಣಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ; ನಿಬ್ಬಿನ್ದಂ ವಿರಜ್ಜತಿ; ವಿರಾಗಾ ವಿಮುಚ್ಚತಿ;
ವಿಮುತ್ತಸ್ಮಿಂ ವಿಮುತ್ತಮಿತಿ ಞಾಣಂ ಹೋತಿ, ‘ಖೀಣಾ ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ
ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾ’ತಿ ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ।

೨೪. ಇದಮವೋಚ ಭಗವಾ। ಅತ್ತಮನಾ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಭಾಸಿತಂ ಅಭಿನನ್ದುನ್ತಿ [ಅಭಿನನ್ದುಂ (ಸ್ಯಾ॰)]।
ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ ಪನ ವೇಯ್ಯಾಕರಣಸ್ಮಿಂ ಭಞ್ಞಮಾನೇ ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಅನುಪಾದಾಯ
ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಾನಿ ವಿಮುಚ್ಚಿಂಸು। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಛ ಲೋಕೇ ಅರಹನ್ತೋ ಹೋನ್ತಿ।

ಪಞ್ಚವಗ್ಗಿಯಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

ಪಠಮಭಾಣವಾರೋ।

೭. ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾ

೨೫. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಯಸೋ ನಾಮ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಸೇಟ್ಠಿಪುತ್ತೋ ಸುಖುಮಾಲೋ ಹೋತಿ। ತಸ್ಸ ತಯೋ ಪಾಸಾದಾ ಹೋನ್ತಿ – ಏಕೋ ಹೇಮನ್ತಿಕೋ, ಏಕೋ ಗಿಮ್ಹಿಕೋ, ಏಕೋ ವಸ್ಸಿಕೋ। ಸೋ ವಸ್ಸಿಕೇ ಪಾಸಾದೇ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ [ವಸ್ಸಿಕೇ ಪಾಸಾದೇ ವಸ್ಸಿಕೇ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ (ಸೀ॰)]
ನಿಪ್ಪುರಿಸೇಹಿ ತೂರಿಯೇಹಿ ಪರಿಚಾರಯಮಾನೋ ನ ಹೇಟ್ಠಾಪಾಸಾದಂ ಓರೋಹತಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸಸ್ಸ
ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಪಞ್ಚಹಿ ಕಾಮಗುಣೇಹಿ ಸಮಪ್ಪಿತಸ್ಸ ಸಮಙ್ಗೀಭೂತಸ್ಸ ಪರಿಚಾರಯಮಾನಸ್ಸ
ಪಟಿಕಚ್ಚೇವ [ಪಟಿಗಚ್ಚೇವ (ಸೀ॰)] ನಿದ್ದಾ ಓಕ್ಕಮಿ,
ಪರಿಜನಸ್ಸಪಿ ನಿದ್ದಾ ಓಕ್ಕಮಿ, ಸಬ್ಬರತ್ತಿಯೋ ಚ ತೇಲಪದೀಪೋ ಝಾಯತಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ
ಕುಲಪುತ್ತೋ ಪಟಿಕಚ್ಚೇವ ಪಬುಜ್ಝಿತ್ವಾ ಅದ್ದಸ ಸಕಂ ಪರಿಜನಂ ಸುಪನ್ತಂ – ಅಞ್ಞಿಸ್ಸಾ
ಕಚ್ಛೇ ವೀಣಂ, ಅಞ್ಞಿಸ್ಸಾ ಕಣ್ಠೇ ಮುದಿಙ್ಗಂ, ಅಞ್ಞಿಸ್ಸಾ ಕಚ್ಛೇ ಆಳಮ್ಬರಂ, ಅಞ್ಞಂ
ವಿಕೇಸಿಕಂ, ಅಞ್ಞಂ ವಿಕ್ಖೇಳಿಕಂ, ಅಞ್ಞಾ ವಿಪ್ಪಲಪನ್ತಿಯೋ, ಹತ್ಥಪ್ಪತ್ತಂ ಸುಸಾನಂ
ಮಞ್ಞೇ। ದಿಸ್ವಾನಸ್ಸ ಆದೀನವೋ ಪಾತುರಹೋಸಿ, ನಿಬ್ಬಿದಾಯ ಚಿತ್ತಂ ಸಣ್ಠಾಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ
ಕುಲಪುತ್ತೋ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ – ‘‘ಉಪದ್ದುತಂ ವತ ಭೋ, ಉಪಸ್ಸಟ್ಠಂ ವತ ಭೋ’’ತಿ।

ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಸುವಣ್ಣಪಾದುಕಾಯೋ ಆರೋಹಿತ್ವಾ ಯೇನ
ನಿವೇಸನದ್ವಾರಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅಮನುಸ್ಸಾ ದ್ವಾರಂ ವಿವರಿಂಸು – ಮಾ ಯಸಸ್ಸ
ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಕೋಚಿ ಅನ್ತರಾಯಮಕಾಸಿ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಯಾತಿ । ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಯೇನ ನಗರದ್ವಾರಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅಮನುಸ್ಸಾ ದ್ವಾರಂ
ವಿವರಿಂಸು – ಮಾ ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಕೋಚಿ ಅನ್ತರಾಯಮಕಾಸಿ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ
ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಯಾತಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಯೇನ ಇಸಿಪತನಂ ಮಿಗದಾಯೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ।

೨೬.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಗವಾ ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಯ ಅಜ್ಝೋಕಾಸೇ ಚಙ್ಕಮತಿ।
ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಭಗವಾ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಚಙ್ಕಮಾ ಓರೋಹಿತ್ವಾ
ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಭಗವತೋ ಅವಿದೂರೇ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ –
‘‘ಉಪದ್ದುತಂ ವತ ಭೋ, ಉಪಸ್ಸಟ್ಠಂ ವತ ಭೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಇದಂ ಖೋ, ಯಸ, ಅನುಪದ್ದುತಂ, ಇದಂ ಅನುಪಸ್ಸಟ್ಠಂ। ಏಹಿ ಯಸ, ನಿಸೀದ, ಧಮ್ಮಂ ತೇ
ದೇಸೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ – ಇದಂ ಕಿರ ಅನುಪದ್ದುತಂ ,
ಇದಂ ಅನುಪಸ್ಸಟ್ಠನ್ತಿ ಹಟ್ಠೋ ಉದಗ್ಗೋ ಸುವಣ್ಣಪಾದುಕಾಹಿ ಓರೋಹಿತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಖೋ ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಭಗವಾ ಅನುಪುಬ್ಬಿಂ ಕಥಂ ಕಥೇಸಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ –
ದಾನಕಥಂ ಸೀಲಕಥಂ ಸಗ್ಗಕಥಂ, ಕಾಮಾನಂ ಆದೀನವಂ ಓಕಾರಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ, ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಆನಿಸಂಸಂ
ಪಕಾಸೇಸಿ। ಯದಾ ಭಗವಾ ಅಞ್ಞಾಸಿ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ
ಕಲ್ಲಚಿತ್ತಂ, ಮುದುಚಿತ್ತಂ, ವಿನೀವರಣಚಿತ್ತಂ, ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತಂ, ಪಸನ್ನಚಿತ್ತಂ, ಅಥ ಯಾ
ಬುದ್ಧಾನಂ ಸಾಮುಕ್ಕಂಸಿಕಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ ತಂ ಪಕಾಸೇಸಿ – ದುಕ್ಖಂ, ಸಮುದಯಂ, ನಿರೋಧಂ,
ಮಗ್ಗಂ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಸುದ್ಧಂ ವತ್ಥಂ ಅಪಗತಕಾಳಕಂ
ಸಮ್ಮದೇವ ರಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಏವಮೇವ ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಆಸನೇ ವಿರಜಂ
ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ – ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ
ನಿರೋಧಧಮ್ಮನ್ತಿ।

೨೭.
ಅಥ ಖೋ ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಮಾತಾ ಪಾಸಾದಂ ಅಭಿರುಹಿತ್ವಾ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ಅಪಸ್ಸನ್ತೀ
ಯೇನ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಸೇಟ್ಠಿಂ ಗಹಪತಿಂ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಪುತ್ತೋ ತೇ, ಗಹಪತಿ, ಯಸೋ ನ ದಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ಚತುದ್ದಿಸಾ
ಅಸ್ಸದೂತೇ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ಸಾಮಂಯೇವ ಯೇನ ಇಸಿಪತನಂ ಮಿಗದಾಯೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ
ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ಸುವಣ್ಣಪಾದುಕಾನಂ ನಿಕ್ಖೇಪಂ, ದಿಸ್ವಾನ ತಂಯೇವ ಅನುಗಮಾಸಿ [ಅನುಗಮಾ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]।
ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಭಗವಾ ಸೇಟ್ಠಿಂ ಗಹಪತಿಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ –
‘‘ಯಂನೂನಾಹಂ ತಥಾರೂಪಂ ಇದ್ಧಾಭಿಸಙ್ಖಾರಂ ಅಭಿಸಙ್ಖರೇಯ್ಯಂ ಯಥಾ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ಇಧ
ನಿಸಿನ್ನೋ ಇಧ ನಿಸಿನ್ನಂ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ನ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತಥಾರೂಪಂ
ಇದ್ಧಾಭಿಸಙ್ಖಾರಂ ಅಭಿಸಙ್ಖರೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ,
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಪಿ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ
ಪಸ್ಸೇಯ್ಯಾ’’ತಿ? ತೇನ ಹಿ, ಗಹಪತಿ, ನಿಸೀದ, ಅಪ್ಪೇವ ನಾಮ ಇಧ ನಿಸಿನ್ನೋ ಇಧ ನಿಸಿನ್ನಂ
ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯಾಸೀತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ – ಇಧೇವ ಕಿರಾಹಂ ನಿಸಿನ್ನೋ
ಇಧ ನಿಸಿನ್ನಂ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ
ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಹಟ್ಠೋ ಉದಗ್ಗೋ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಖೋ ಸೇಟ್ಠಿಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ಭಗವಾ ಅನುಪುಬ್ಬಿಂ ಕಥಂ ಕಥೇಸಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ –
ದಾನಕಥಂ ಸೀಲಕಥಂ ಸಗ್ಗಕಥಂ, ಕಾಮಾನಂ ಆದೀನವಂ ಓಕಾರಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ, ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಆನಿಸಂಸಂ
ಪಕಾಸೇಸಿ। ಯದಾ ಭಗವಾ ಅಞ್ಞಾಸಿ ಸೇಟ್ಠಿಂ ಗಹಪತಿಂ ಕಲ್ಲಚಿತ್ತಂ, ಮುದುಚಿತ್ತಂ,
ವಿನೀವರಣಚಿತ್ತಂ, ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತಂ, ಪಸನ್ನಚಿತ್ತಂ, ಅಥ ಯಾ ಬುದ್ಧಾನಂ ಸಾಮುಕ್ಕಂಸಿಕಾ
ಧಮ್ಮದೇಸನಾ, ತಂ ಪಕಾಸೇಸಿ – ದುಕ್ಖಂ, ಸಮುದಯಂ, ನಿರೋಧಂ, ಮಗ್ಗಂ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ
ಸುದ್ಧಂ ವತ್ಥಂ ಅಪಗತಕಾಳಕಂ ಸಮ್ಮದೇವ ರಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ ಏವಮೇವ ಸೇಟ್ಠಿಸ್ಸ
ಗಹಪತಿಸ್ಸ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಆಸನೇ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ – ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ
ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮೋ
ಪತ್ತಧಮ್ಮೋ ವಿದಿತಧಮ್ಮೋ ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹಧಮ್ಮೋ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛೋ ವಿಗತಕಥಂಕಥೋ
ವೇಸಾರಜ್ಜಪ್ಪತ್ತೋ ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯೋ ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ,
ಭನ್ತೇ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭನ್ತೇ, ನಿಕ್ಕುಜ್ಜಿತಂ [ನಿಕುಜ್ಜಿತಂ (ಕ॰)]
ವಾ ಉಕ್ಕುಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ವಾ ವಿವರೇಯ್ಯ, ಮೂಳ್ಹಸ್ಸ ವಾ ಮಗ್ಗಂ ಆಚಿಕ್ಖೇಯ್ಯ,
ಅನ್ಧಕಾರೇ ವಾ ತೇಲಪಜ್ಜೋತಂ ಧಾರೇಯ್ಯ – ಚಕ್ಖುಮನ್ತೋ ರೂಪಾನಿ ದಕ್ಖನ್ತೀತಿ – ಏವಮೇವಂ
ಭಗವತಾ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಧಮ್ಮೋ ಪಕಾಸಿತೋ। ಏಸಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ,
ಧಮ್ಮಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚ। ಉಪಾಸಕಂ ಮಂ ಭಗವಾ ಧಾರೇತು ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಪಾಣುಪೇತಂ ಸರಣಂ
ಗತ’’ನ್ತಿ । ಸೋವ ಲೋಕೇ ಪಠಮಂ ಉಪಾಸಕೋ ಅಹೋಸಿ ತೇವಾಚಿಕೋ ।

೨೮.
ಅಥ ಖೋ ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಪಿತುನೋ ಧಮ್ಮೇ ದೇಸಿಯಮಾನೇ ಯಥಾದಿಟ್ಠಂ ಯಥಾವಿದಿತಂ
ಭೂಮಿಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖನ್ತಸ್ಸ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ
ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಯಸಸ್ಸ ಖೋ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಪಿತುನೋ ಧಮ್ಮೇ ದೇಸಿಯಮಾನೇ ಯಥಾದಿಟ್ಠಂ
ಯಥಾವಿದಿತಂ ಭೂಮಿಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖನ್ತಸ್ಸ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುತ್ತಂ। ಅಭಬ್ಬೋ
ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಹೀನಾಯಾವತ್ತಿತ್ವಾ ಕಾಮೇ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಪುಬ್ಬೇ
ಅಗಾರಿಕಭೂತೋ; ಯಂನೂನಾಹಂ ತಂ ಇದ್ಧಾಭಿಸಙ್ಖಾರಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ
ಭಗವಾ ತಂ ಇದ್ಧಾಭಿಸಙ್ಖಾರಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇಸಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ಯಸಂ
ಕುಲಪುತ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಮಾತಾ ತೇ ತಾತ, ಯಸ,
ಪರಿದೇವ [ಪರಿದೇವೀ (ಕ॰)] ಸೋಕಸಮಾಪನ್ನಾ, ದೇಹಿ ಮಾತುಯಾ
ಜೀವಿತ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಭಗವನ್ತಂ ಉಲ್ಲೋಕೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಸೇಟ್ಠಿಂ
ಗಹಪತಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಗಹಪತಿ, ಯಸ್ಸ ಸೇಕ್ಖೇನ ಞಾಣೇನ ಸೇಕ್ಖೇನ
ದಸ್ಸನೇನ ಧಮ್ಮೋ ದಿಟ್ಠೋ ವಿದಿತೋ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ತಯಾ? ತಸ್ಸ ಯಥಾದಿಟ್ಠಂ ಯಥಾವಿದಿತಂ
ಭೂಮಿಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖನ್ತಸ್ಸ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ
ವಿಮುತ್ತಂ। ಭಬ್ಬೋ ನು ಖೋ ಸೋ, ಗಹಪತಿ, ಹೀನಾಯಾವತ್ತಿತ್ವಾ ಕಾಮೇ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ
ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಪುಬ್ಬೇ ಅಗಾರಿಕಭೂತೋ’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಸಸ್ಸ ಖೋ, ಗಹಪತಿ,
ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಸೇಕ್ಖೇನ ಞಾಣೇನ ಸೇಕ್ಖೇನ ದಸ್ಸನೇನ ಧಮ್ಮೋ ದಿಟ್ಠೋ ವಿದಿತೋ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ತಯಾ। ತಸ್ಸ ಯಥಾದಿಟ್ಠಂ ಯಥಾವಿದಿತಂ ಭೂಮಿಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖನ್ತಸ್ಸ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ
ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುತ್ತಂ। ಅಭಬ್ಬೋ ಖೋ, ಗಹಪತಿ, ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಹೀನಾಯಾವತ್ತಿತ್ವಾ ಕಾಮೇ
ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಪುಬ್ಬೇ ಅಗಾರಿಕಭೂತೋ’’ತಿ। ‘‘ಲಾಭಾ, ಭನ್ತೇ, ಯಸಸ್ಸ
ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ, ಸುಲದ್ಧಂ, ಭನ್ತೇ, ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ, ಯಥಾ ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ
ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುತ್ತಂ। ಅಧಿವಾಸೇತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಅಜ್ಜತನಾಯ
ಭತ್ತಂ ಯಸೇನ ಕುಲಪುತ್ತೇನ ಪಚ್ಛಾಸಮಣೇನಾ’’ತಿ। ಅಧಿವಾಸೇಸಿ ಭಗವಾ ತುಣ್ಹೀಭಾವೇನ। ಅಥ ಖೋ
ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ಭಗವತೋ ಅಧಿವಾಸನಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ
ಪದಕ್ಖಿಣಂ ಕತ್ವಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಅಚಿರಪಕ್ಕನ್ತೇ ಸೇಟ್ಠಿಮ್ಹಿ
ಗಹಪತಿಮ್ಹಿ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ,
ಲಭೇಯ್ಯಂ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏಹಿ ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ,
ಚರ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ ತಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸತ್ತ ಲೋಕೇ ಅರಹನ್ತೋ ಹೋನ್ತಿ।

ಯಸಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೨೯. ಅಥ
ಖೋ ಭಗವಾ ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಆಯಸ್ಮತಾ ಯಸೇನ ಪಚ್ಛಾಸಮಣೇನ
ಯೇನ ಸೇಟ್ಠಿಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ
ನಿಸೀದಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಯಸಸ್ಸ ಮಾತಾ ಚ ಪುರಾಣದುತಿಯಿಕಾ ಚ ಯೇನ ಭಗವಾ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ತಾಸಂ
ಭಗವಾ ಅನುಪುಬ್ಬಿಂ ಕಥಂ ಕಥೇಸಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ದಾನಕಥಂ ಸೀಲಕಥಂ ಸಗ್ಗಕಥಂ, ಕಾಮಾನಂ
ಆದೀನವಂ ಓಕಾರಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ, ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಆನಿಸಂಸಂ ಪಕಾಸೇಸಿ। ಯದಾ ತಾ ಭಗವಾ ಅಞ್ಞಾಸಿ
ಕಲ್ಲಚಿತ್ತಾ, ಮುದುಚಿತ್ತಾ, ವಿನೀವರಣಚಿತ್ತಾ, ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತಾ, ಪಸನ್ನಚಿತ್ತಾ, ಅಥ ಯಾ
ಬುದ್ಧಾನಂ ಸಾಮುಕ್ಕಂಸಿಕಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ ತಂ ಪಕಾಸೇಸಿ – ದುಕ್ಖಂ, ಸಮುದಯಂ, ನಿರೋಧಂ,
ಮಗ್ಗಂ । ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಸುದ್ಧಂ ವತ್ಥಂ ಅಪಗತಕಾಳಕಂ
ಸಮ್ಮದೇವ ರಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಏವಮೇವ ತಾಸಂ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಆಸನೇ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ
ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ – ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮನ್ತಿ। ತಾ
ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಾ ಪತ್ತಧಮ್ಮಾ ವಿದಿತಧಮ್ಮಾ ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹಧಮ್ಮಾ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ
ವಿಗತಕಥಂಕಥಾ ವೇಸಾರಜ್ಜಪ್ಪತ್ತಾ ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ –
‘‘ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ…ಪೇ॰… ಏತಾ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ
ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮ, ಧಮ್ಮಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚ। ಉಪಾಸಿಕಾಯೋ ನೋ ಭಗವಾ ಧಾರೇತು ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ
ಪಾಣುಪೇತಾ ಸರಣಂ ಗತಾ’’ತಿ। ತಾ ಚ ಲೋಕೇ ಪಠಮಂ ಉಪಾಸಿಕಾ ಅಹೇಸುಂ ತೇವಾಚಿಕಾ।

ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಯಸಸ್ಸ ಮಾತಾ ಚ ಪಿತಾ ಚ ಪುರಾಣದುತಿಯಿಕಾ ಚ
ಭಗವನ್ತಞ್ಚ ಆಯಸ್ಮನ್ತಞ್ಚ ಯಸಂ ಪಣೀತೇನ ಖಾದನೀಯೇನ ಭೋಜನೀಯೇನ ಸಹತ್ಥಾ ಸನ್ತಪ್ಪೇತ್ವಾ
ಸಮ್ಪವಾರೇತ್ವಾ, ಭಗವನ್ತಂ ಭುತ್ತಾವಿಂ ಓನೀತಪತ್ತಪಾಣಿಂ,
ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮತೋ ಯಸಸ್ಸ ಮಾತರಞ್ಚ ಪಿತರಞ್ಚ
ಪುರಾಣದುತಿಯಿಕಞ್ಚ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಸಮುತ್ತೇಜೇತ್ವಾ
ಸಮ್ಪಹಂಸೇತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ।

೩೦. ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಯಸಸ್ಸ ಚತ್ತಾರೋ ಗಿಹಿಸಹಾಯಕಾ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಸೇಟ್ಠಾನುಸೇಟ್ಠೀನಂ ಕುಲಾನಂ ಪುತ್ತಾ – ವಿಮಲೋ, ಸುಬಾಹು ,
ಪುಣ್ಣಜಿ, ಗವಮ್ಪತಿ – ಯಸೋ ಕಿರ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ ಓಹಾರೇತ್ವಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ
ವತ್ಥಾನಿ ಅಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋತಿ। ಸುತ್ವಾನ ನೇಸಂ ಏತದಹೋಸಿ –
‘‘ನ ಹಿ ನೂನ ಸೋ ಓರಕೋ ಧಮ್ಮವಿನಯೋ, ನ ಸಾ ಓರಕಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ, ಯತ್ಥ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ
ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ ಓಹಾರೇತ್ವಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ ವತ್ಥಾನಿ ಅಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ
ಪಬ್ಬಜಿತೋ’’ತಿ। ತೇ [ತೇ ಚತ್ತಾರೋ ಜನಾ (ಕ॰)]
ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಯಸೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಯಸಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ
ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಯಸೋ ತೇ ಚತ್ತಾರೋ ಗಿಹಿಸಹಾಯಕೇ ಆದಾಯ ಯೇನ ಭಗವಾ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ
ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಯಸೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇಮೇ
ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಚತ್ತಾರೋ ಗಿಹಿಸಹಾಯಕಾ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಸೇಟ್ಠಾನುಸೇಟ್ಠೀನಂ ಕುಲಾನಂ ಪುತ್ತಾ –
ವಿಮಲೋ, ಸುಬಾಹು, ಪುಣ್ಣಜಿ, ಗವಮ್ಪತಿ। ಇಮೇ [ಇಮೇ ಚತ್ತಾರೋ (ಕ॰)] ಭಗವಾ ಓವದತು ಅನುಸಾಸತೂ’’ತಿ ।
ತೇಸಂ ಭಗವಾ ಅನುಪುಬ್ಬಿಂ ಕಥಂ ಕಥೇಸಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ದಾನಕಥಂ ಸೀಲಕಥಂ ಸಗ್ಗಕಥಂ
ಕಾಮಾನಂ ಆದೀನವಂ ಓಕಾರಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಆನಿಸಂಸಂ ಪಕಾಸೇಸಿ, ಯದಾ ತೇ ಭಗವಾ
ಅಞ್ಞಾಸಿ ಕಲ್ಲಚಿತ್ತೇ ಮುದುಚಿತ್ತೇ ವಿನೀವರಣಚಿತ್ತೇ ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತೇ ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೇ, ಅಥ
ಯಾ ಬುದ್ಧಾನಂ ಸಾಮುಕ್ಕಂಸಿಕಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ, ತಂ ಪಕಾಸೇಸಿ ದುಕ್ಖಂ ಸಮುದಯಂ ನಿರೋಧಂ
ಮಗ್ಗಂ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಸುದ್ಧಂ ವತ್ಥಂ ಅಪಗತಕಾಳಕಂ ಸಮ್ಮದೇವ ರಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ,
ಏವಮೇವ ತೇಸಂ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಆಸನೇ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ ‘‘ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ
ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮ’’ನ್ತಿ। ತೇ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಾ ಪತ್ತಧಮ್ಮಾ ವಿದಿತಧಮ್ಮಾ
ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹಧಮ್ಮಾ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ವಿಗತಕಥಂಕಥಾ ವೇಸಾರಜ್ಜಪ್ಪತ್ತಾ ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯಾ
ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ
ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏಥ ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ –
‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರಥ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ
ತೇಸಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಓವದಿ
ಅನುಸಾಸಿ। ತೇಸಂ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಓವದಿಯಮಾನಾನಂ ಅನುಸಾಸಿಯಮಾನಾನಂ ಅನುಪಾದಾಯ
ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಾನಿ ವಿಮುಚ್ಚಿಂಸು। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಏಕಾದಸ ಲೋಕೇ ಅರಹನ್ತೋ ಹೋನ್ತಿ।

ಚತುಗಿಹಿಸಹಾಯಕಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೩೧. ಅಸ್ಸೋಸುಂ
ಖೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಯಸಸ್ಸ ಪಞ್ಞಾಸಮತ್ತಾ ಗಿಹಿಸಹಾಯಕಾ ಜಾನಪದಾ ಪುಬ್ಬಾನುಪುಬ್ಬಕಾನಂ ಕುಲಾನಂ
ಪುತ್ತಾ – ಯಸೋ ಕಿರ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ ಓಹಾರೇತ್ವಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ ವತ್ಥಾನಿ
ಅಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋತಿ। ಸುತ್ವಾನ ನೇಸಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ನ ಹಿ
ನೂನ ಸೋ ಓರಕೋ ಧಮ್ಮವಿನಯೋ, ನ ಸಾ ಓರಕಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ, ಯತ್ಥ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ
ಓಹಾರೇತ್ವಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ ವತ್ಥಾನಿ ಅಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ’’ತಿ।
ತೇ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಯಸೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಯಸಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ
ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಯಸೋ ತೇ ಪಞ್ಞಾಸಮತ್ತೇ ಗಿಹಿಸಹಾಯಕೇ ಆದಾಯ ಯೇನ
ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಯಸೋ ಭಗವನ್ತಂ
ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇಮೇ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಪಞ್ಞಾಸಮತ್ತಾ ಗಿಹಿಸಹಾಯಕಾ ಜಾನಪದಾ
ಪುಬ್ಬಾನುಪುಬ್ಬಕಾನಂ ಕುಲಾನಂ ಪುತ್ತಾ। ಇಮೇ ಭಗವಾ ಓವದತು ಅನುಸಾಸತೂ’’ತಿ। ತೇಸಂ ಭಗವಾ
ಅನುಪುಬ್ಬಿಂ ಕಥಂ ಕಥೇಸಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ದಾನಕಥಂ ಸೀಲಕಥಂ ಸಗ್ಗಕಥಂ ಕಾಮಾನಂ ಆದೀನವಂ
ಓಕಾರಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಆನಿಸಂಸಂ ಪಕಾಸೇಸಿ। ಯದಾ ತೇ ಭಗವಾ ಅಞ್ಞಾಸಿ ಕಲ್ಲಚಿತ್ತೇ
ಮುದುಚಿತ್ತೇ ವಿನೀವರಣಚಿತ್ತೇ ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತೇ ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೇ, ಅಥ ಯಾ ಬುದ್ಧಾನಂ
ಸಾಮುಕ್ಕಂಸಿಕಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ, ತಂ ಪಕಾಸೇಸಿ ದುಕ್ಖಂ ಸಮುದಯಂ
ನಿರೋಧಂ ಮಗ್ಗಂ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಸುದ್ಧಂ ವತ್ಥಂ ಅಪಗತಕಾಳಕಂ ಸಮ್ಮದೇವ ರಜನಂ
ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಏವಮೇವ ತೇಸಂ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಆಸನೇ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ
ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮನ್ತಿ। ತೇ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಾ ಪತ್ತಧಮ್ಮಾ
ವಿದಿತಧಮ್ಮಾ ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹಧಮ್ಮಾ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ವಿಗತಕಥಂಕಥಾ ವೇಸಾರಜ್ಜಪ್ಪತ್ತಾ
ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ
ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏಥ ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ –
‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರಥ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ
ತೇಸಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಓವದಿ
ಅನುಸಾಸಿ। ತೇಸಂ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಓವದಿಯಮಾನಾನಂ ಅನುಸಾಸಿಯಮಾನಾನಂ ಅನುಪಾದಾಯ
ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಾನಿ ವಿಮುಚ್ಚಿಂಸು। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಏಕಸಟ್ಠಿ ಲೋಕೇ ಅರಹನ್ತೋ
ಹೋನ್ತಿ।

ಪಞ್ಞಾಸಗಿಹಿಸಹಾಯಕಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

ನಿಟ್ಠಿತಾ ಚ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾ।

೮. ಮಾರಕಥಾ

೩೨. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ [ಸಂ॰ ನಿ॰ ೧.೧೪೧ ಮಾರಸಂಯುತ್ತೇಪಿ] – ‘‘ಮುತ್ತಾಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಬ್ಬಪಾಸೇಹಿ, ಯೇ ದಿಬ್ಬಾ ಯೇ ಚ ಮಾನುಸಾ। ತುಮ್ಹೇಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ ,
ಮುತ್ತಾ ಸಬ್ಬಪಾಸೇಹಿ, ಯೇ ದಿಬ್ಬಾ ಯೇ ಚ ಮಾನುಸಾ। ಚರಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚಾರಿಕಂ
ಬಹುಜನಹಿತಾಯ ಬಹುಜನಸುಖಾಯ ಲೋಕಾನುಕಮ್ಪಾಯ ಅತ್ಥಾಯ ಹಿತಾಯ ಸುಖಾಯ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ। ಮಾ
ಏಕೇನ ದ್ವೇ ಅಗಮಿತ್ಥ। ದೇಸೇಥ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಂ ಆದಿಕಲ್ಯಾಣಂ ಮಜ್ಝೇಕಲ್ಯಾಣಂ
ಪರಿಯೋಸಾನಕಲ್ಯಾಣಂ ಸಾತ್ಥಂ ಸಬ್ಯಞ್ಜನಂ ಕೇವಲಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಪರಿಸುದ್ಧಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಪಕಾಸೇಥ। ಸನ್ತಿ ಸತ್ತಾ ಅಪ್ಪರಜಕ್ಖಜಾತಿಕಾ ,
ಅಸ್ಸವನತಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಪರಿಹಾಯನ್ತಿ, ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅಞ್ಞಾತಾರೋ। ಅಹಮ್ಪಿ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇನ ಉರುವೇಲಾ ಸೇನಾನಿಗಮೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸಾಮಿ ಧಮ್ಮದೇಸನಾಯಾ’’ತಿ।

೩೩. ಅಥ ಖೋ ಮಾರೋ ಪಾಪಿಮಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –

‘‘ಬದ್ಧೋಸಿ ಸಬ್ಬಪಾಸೇಹಿ, ಯೇ ದಿಬ್ಬಾ ಯೇ ಚ ಮಾನುಸಾ।

ಮಹಾಬನ್ಧನಬದ್ಧೋಸಿ, ನ ಮೇ ಸಮಣ ಮೋಕ್ಖಸೀ’’ತಿ॥

‘‘ಮುತ್ತಾಹಂ [ಮುತ್ತೋಹಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)] ಸಬ್ಬಪಾಸೇಹಿ, ಯೇ ದಿಬ್ಬಾ ಯೇ ಚ ಮಾನುಸಾ।

ಮಹಾಬನ್ಧನಮುತ್ತೋಮ್ಹಿ, ನಿಹತೋ ತ್ವಮಸಿ ಅನ್ತಕಾತಿ॥

[ಸಂ॰ ನಿ॰ ೧.೧೫೧ ಮಾರಸಂಯುತ್ತೇಪಿ] ‘‘ಅನ್ತಲಿಕ್ಖಚರೋ ಪಾಸೋ, ಯ್ವಾಯಂ ಚರತಿ ಮಾನಸೋ।

ತೇನ ತಂ ಬಾಧಯಿಸ್ಸಾಮಿ, ನ ಮೇ ಸಮಣ ಮೋಕ್ಖಸೀತಿ॥

[ಸಂ॰ ನಿ॰ ೧.೧೧೫೧ ಮಾರಸಂಯುತ್ತೇಪಿ] ‘‘ರೂಪಾ ಸದ್ದಾ ರಸಾ ಗನ್ಧಾ, ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾ ಚ ಮನೋರಮಾ।

ಏತ್ಥ ಮೇ ವಿಗತೋ ಛನ್ದೋ, ನಿಹತೋ ತ್ವಮಸಿ ಅನ್ತಕಾ’’ತಿ॥

ಅಥ ಖೋ ಮಾರೋ ಪಾಪಿಮಾ – ಜಾನಾತಿ ಮಂ ಭಗವಾ, ಜಾನಾತಿ ಮಂ ಸುಗತೋತಿ ದುಕ್ಖೀ ದುಮ್ಮನೋ

ತತ್ಥೇವನ್ತರಧಾಯೀತಿ।

ಮಾರಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೯. ಪಬ್ಬಜ್ಜೂಪಸಮ್ಪದಾಕಥಾ

೩೪. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ನಾನಾದಿಸಾ ನಾನಾಜನಪದಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಪೇಕ್ಖೇ ಚ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೇ ಚ ಆನೇನ್ತಿ – ಭಗವಾ ನೇ ಪಬ್ಬಾಜೇಸ್ಸತಿ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಸ್ಸತೀತಿ। ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖೂ ಚೇವ ಕಿಲಮನ್ತಿ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಪೇಕ್ಖಾ ಚ
ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖಾ ಚ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ರಹೋಗತಸ್ಸ ಪಟಿಸಲ್ಲೀನಸ್ಸ ಏವಂ ಚೇತಸೋ ಪರಿವಿತಕ್ಕೋ
ಉದಪಾದಿ – ‘‘ಏತರಹಿ ಖೋ ಭಿಕ್ಖೂ ನಾನಾದಿಸಾ ನಾನಾಜನಪದಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಪೇಕ್ಖೇ ಚ
ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೇ ಚ ಆನೇನ್ತಿ – ಭಗವಾ ನೇ ಪಬ್ಬಾಜೇಸ್ಸತಿ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಸ್ಸತೀತಿ। ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖೂ ಚೇವ ಕಿಲಮನ್ತಿ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಪೇಕ್ಖಾ ಚ
ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖಾ ಚ। ಯಂನೂನಾಹಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಅನುಜಾನೇಯ್ಯಂ – ತುಮ್ಹೇವ ದಾನಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ತಾಸು ತಾಸು ದಿಸಾಸು ತೇಸು ತೇಸು ಜನಪದೇಸು ಪಬ್ಬಾಜೇಥ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಥಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ
ಸಾಯನ್ಹಸಮಯಂ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಾ ವುಟ್ಠಿತೋ ಏತಸ್ಮಿಂ ನಿದಾನೇ ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಕರಣೇ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ
ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಇಧ ಮಯ್ಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ರಹೋಗತಸ್ಸ ಪಟಿಸಲ್ಲೀನಸ್ಸ ಏವಂ ಚೇತಸೋ ಪರಿವಿತಕ್ಕೋ ಉದಪಾದಿ – ‘ಏತರಹಿ ಖೋ ಭಿಕ್ಖೂ
ನಾನಾದಿಸಾ ನಾನಾಜನಪದಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಪೇಕ್ಖೇ ಚ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೇ ಚ ಆನೇನ್ತಿ ಭಗವಾ ನೇ
ಪಬ್ಬಾಜೇಸ್ಸತಿ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಸ್ಸತೀತಿ, ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖೂ ಚೇವ ಕಿಲಮನ್ತಿ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಪೇಕ್ಖಾ ಚ
ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖಾ ಚ, ಯಂನೂನಾಹಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಅನುಜಾನೇಯ್ಯಂ ತುಮ್ಹೇವ ದಾನಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ತಾಸು ತಾಸು ದಿಸಾಸು ತೇಸು ತೇಸು ಜನಪದೇಸು ಪಬ್ಬಾಜೇಥ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಥಾ’’’ತಿ, ಅನುಜಾನಾಮಿ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ತುಮ್ಹೇವ ದಾನಿ ತಾಸು ತಾಸು ದಿಸಾಸು ತೇಸು ತೇಸು ಜನಪದೇಸು ಪಬ್ಬಾಜೇಥ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಥ। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ –

ಪಠಮಂ ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ ಓಹಾರಾಪೇತ್ವಾ [ಓಹಾರೇತ್ವಾ (ಕ॰)],
ಕಾಸಾಯಾನಿ ವತ್ಥಾನಿ ಅಚ್ಛಾದಾಪೇತ್ವಾ, ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕಾರಾಪೇತ್ವಾ, ಭಿಕ್ಖೂನಂ
ಪಾದೇ ವನ್ದಾಪೇತ್ವಾ, ಉಕ್ಕುಟಿಕಂ ನಿಸೀದಾಪೇತ್ವಾ, ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾಪೇತ್ವಾ, ಏವಂ
ವದೇಹೀತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ
ಗಚ್ಛಾಮಿ; ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ,
ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ; ತತಿಯಮ್ಪಿ ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ತತಿಯಮ್ಪಿ
ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ತತಿಯಮ್ಪಿ ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಮೇಹಿ ತೀಹಿ ಸರಣಗಮನೇಹಿ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ।

ತೀಹಿ ಸರಣಗಮನೇಹಿ ಉಪಸಮ್ಪದಾಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೧೦. ದುತಿಯಮಾರಕಥಾ

೩೫. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ವಸ್ಸಂವುಟ್ಠೋ [ವಸ್ಸಂವುತ್ಥೋ (ಸೀ॰)] ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ [ಸಂ॰ ನಿ॰ ೧.೧೫೫] – ‘‘ಮಯ್ಹಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೋನಿಸೋ ಮನಸಿಕಾರಾ ಯೋನಿಸೋ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಾ ಅನುತ್ತರಾ ವಿಮುತ್ತಿ ಅನುಪ್ಪತ್ತಾ, ಅನುತ್ತರಾ ವಿಮುತ್ತಿ ಸಚ್ಛಿಕತಾ । ತುಮ್ಹೇಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೋನಿಸೋ ಮನಸಿಕಾರಾ
ಯೋನಿಸೋ ಸಮ್ಮಪ್ಪಧಾನಾ ಅನುತ್ತರಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ ಅನುಪಾಪುಣಾಥ, ಅನುತ್ತರಂ ವಿಮುತ್ತಿಂ
ಸಚ್ಛಿಕರೋಥಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಮಾರೋ ಪಾಪಿಮಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ
ಭಗವನ್ತಂ ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –

‘‘ಬದ್ಧೋಸಿ ಮಾರಪಾಸೇಹಿ, ಯೇ ದಿಬ್ಬಾ ಯೇ ಚ ಮಾನುಸಾ।

ಮಹಾಬನ್ಧನಬದ್ಧೋಸಿ [ಮಾರಬನ್ಧನಬದ್ಧೋಸಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)], ನ ಮೇ ಸಮಣ ಮೋಕ್ಖಸೀ’’ತಿ॥

‘‘ಮುತ್ತಾಹಂ ಮಾರಪಾಸೇಹಿ, ಯೇ ದಿಬ್ಬಾ ಯೇ ಚ ಮಾನುಸಾ।

ಮಹಾಬನ್ಧನಮುತ್ತೋಮ್ಹಿ [ಮಾರಬನ್ಧನಮುತ್ತೋಮ್ಹಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)], ನಿಹತೋ ತ್ವಮಸಿ ಅನ್ತಕಾ’’ತಿ॥

ಅಥ ಖೋ ಮಾರೋ ಪಾಪಿಮಾ – ಜಾನಾತಿ ಮಂ ಭಗವಾ, ಜಾನಾತಿ ಮಂ ಸುಗತೋತಿ ದುಕ್ಖೀ ದುಮ್ಮನೋ

ತತ್ಥೇವನ್ತರಧಾಯಿ।

ದುತಿಯಮಾರಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೧೧. ಭದ್ದವಗ್ಗಿಯವತ್ಥು

೩೬. ಅಥ
ಖೋ ಭಗವಾ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಯಥಾಭಿರನ್ತಂ ವಿಹರಿತ್ವಾ ಯೇನ ಉರುವೇಲಾ ತೇನ ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕಾಮಿ।
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಮಗ್ಗಾ ಓಕ್ಕಮ್ಮ ಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ವನಸಣ್ಡೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ
ತಂ ವನಸಣ್ಡಂ ಅಜ್ಝೋಗಾಹೇತ್ವಾ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ರುಕ್ಖಮೂಲೇ ನಿಸೀದಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ
ತಿಂಸಮತ್ತಾ ಭದ್ದವಗ್ಗಿಯಾ ಸಹಾಯಕಾ ಸಪಜಾಪತಿಕಾ ತಸ್ಮಿಂ ವನಸಣ್ಡೇ ಪರಿಚಾರೇನ್ತಿ। ಏಕಸ್ಸ
ಪಜಾಪತಿ ನಾಹೋಸಿ; ತಸ್ಸ ಅತ್ಥಾಯ ವೇಸೀ ಆನೀತಾ ಅಹೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಸಾ ವೇಸೀ ತೇಸು
ಪಮತ್ತೇಸು ಪರಿಚಾರೇನ್ತೇಸು ಭಣ್ಡಂ ಆದಾಯ ಪಲಾಯಿತ್ಥ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಸಹಾಯಕಾ ಸಹಾಯಕಸ್ಸ
ವೇಯ್ಯಾವಚ್ಚಂ ಕರೋನ್ತಾ, ತಂ ಇತ್ಥಿಂ ಗವೇಸನ್ತಾ, ತಂ ವನಸಣ್ಡಂ ಆಹಿಣ್ಡನ್ತಾ ಅದ್ದಸಂಸು
ಭಗವನ್ತಂ ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ರುಕ್ಖಮೂಲೇ ನಿಸಿನ್ನಂ। ದಿಸ್ವಾನ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು,
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಅಪಿ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಏಕಂ ಇತ್ಥಿಂ
ಪಸ್ಸೇಯ್ಯಾ’’ತಿ? ‘‘ಕಿಂ ಪನ ವೋ, ಕುಮಾರಾ, ಇತ್ಥಿಯಾ’’ತಿ? ‘‘ಇಧ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ,
ತಿಂಸಮತ್ತಾ ಭದ್ದವಗ್ಗಿಯಾ ಸಹಾಯಕಾ ಸಪಜಾಪತಿಕಾ ಇಮಸ್ಮಿಂ ವನಸಣ್ಡೇ ಪರಿಚಾರಿಮ್ಹಾ।
ಏಕಸ್ಸ ಪಜಾಪತಿ ನಾಹೋಸಿ; ತಸ್ಸ ಅತ್ಥಾಯ ವೇಸೀ ಆನೀತಾ ಅಹೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಸಾ, ಭನ್ತೇ , ವೇಸೀ ಅಮ್ಹೇಸು ಪಮತ್ತೇಸು ಪರಿಚಾರೇನ್ತೇಸು ಭಣ್ಡಂ ಆದಾಯ
ಪಲಾಯಿತ್ಥ। ತೇ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಹಾಯಕಾ ಸಹಾಯಕಸ್ಸ ವೇಯ್ಯಾವಚ್ಚಂ ಕರೋನ್ತಾ, ತಂ ಇತ್ಥಿಂ
ಗವೇಸನ್ತಾ, ಇಮಂ ವನಸಣ್ಡಂ ಆಹಿಣ್ಡಾಮಾ’’ತಿ। ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಥ ವೋ, ಕುಮಾರಾ, ಕತಮಂ ನು
ಖೋ ತುಮ್ಹಾಕಂ ವರಂ – ಯಂ ವಾ ತುಮ್ಹೇ ಇತ್ಥಿಂ
ಗವೇಸೇಯ್ಯಾಥ, ಯಂ ವಾ ಅತ್ತಾನಂ ಗವೇಸೇಯ್ಯಾಥಾ’’ತಿ? ‘‘ಏತದೇವ, ಭನ್ತೇ, ಅಮ್ಹಾಕಂ ವರಂ
ಯಂ ಮಯಂ ಅತ್ತಾನಂ ಗವೇಸೇಯ್ಯಾಮಾ’’ತಿ। ‘‘ತೇನ ಹಿ ವೋ, ಕುಮಾರಾ, ನಿಸೀದಥ, ಧಮ್ಮಂ ವೋ
ದೇಸೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ’’ತಿ ಖೋ ತೇ ಭದ್ದವಗ್ಗಿಯಾ ಸಹಾಯಕಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ತೇಸಂ ಭಗವಾ ಅನುಪುಬ್ಬಿಂ ಕಥಂ ಕಥೇಸಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ
– ದಾನಕಥಂ ಸೀಲಕಥಂ ಸಗ್ಗಕಥಂ ಕಾಮಾನಂ ಆದೀನವಂ ಓಕಾರಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಆನಿಸಂಸಂ
ಪಕಾಸೇಸಿ, ಯದಾ ತೇ ಭಗವಾ ಅಞ್ಞಾಸಿ ಕಲ್ಲಚಿತ್ತೇ ಮುದುಚಿತ್ತೇ ವಿನೀವರಣಚಿತ್ತೇ
ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತೇ ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೇ, ಅಥ ಯಾ ಬುದ್ಧಾನಂ ಸಾಮುಕ್ಕಂಸಿಕಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ, ತಂ
ಪಕಾಸೇಸಿ ದುಕ್ಖಂ ಸಮುದಯಂ ನಿರೋಧಂ ಮಗ್ಗಂ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಸುದ್ಧಂ ವತ್ಥಂ ಅಪಗತಕಾಳಕಂ
ಸಮ್ಮದೇವ ರಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಏವಮೇವ ತೇಸಂ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಆಸನೇ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ
ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ ‘‘ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮ’’ನ್ತಿ। ತೇ
ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಾ ಪತ್ತಧಮ್ಮಾ ವಿದಿತಧಮ್ಮಾ ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹಧಮ್ಮಾ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ
ವಿಗತಕಥಂಕಥಾ ವೇಸಾರಜ್ಜಪ್ಪತ್ತಾ ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ –
‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ।
‘‘ಏಥ ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರಥ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ ತೇಸಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ।

ಭದ್ದವಗ್ಗಿಯಸಹಾಯಕಾನಂ ವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

ದುತಿಯಭಾಣವಾರೋ।

೧೨. ಉರುವೇಲಪಾಟಿಹಾರಿಯಕಥಾ

೩೭.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ಯೇನ ಉರುವೇಲಾ ತದವಸರಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ
ಉರುವೇಲಾಯಂ ತಯೋ ಜಟಿಲಾ ಪಟಿವಸನ್ತಿ – ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ, ನದೀಕಸ್ಸಪೋ, ಗಯಾಕಸ್ಸಪೋತಿ।
ತೇಸು ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಜಟಿಲಸತಾನಂ ನಾಯಕೋ
ಹೋತಿ, ವಿನಾಯಕೋ ಅಗ್ಗೋ ಪಮುಖೋ ಪಾಮೋಕ್ಖೋ। ನದೀಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ತಿಣ್ಣಂ ಜಟಿಲಸತಾನಂ
ನಾಯಕೋ ಹೋತಿ, ವಿನಾಯಕೋ ಅಗ್ಗೋ ಪಮುಖೋ ಪಾಮೋಕ್ಖೋ। ಗಯಾಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ದ್ವಿನ್ನಂ
ಜಟಿಲಸತಾನಂ ನಾಯಕೋ ಹೋತಿ, ವಿನಾಯಕೋ ಅಗ್ಗೋ ಪಮುಖೋ ಪಾಮೋಕ್ಖೋ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಯೇನ
ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಅಸ್ಸಮೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ
ಜಟಿಲಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಚೇ ತೇ, ಕಸ್ಸಪ , ಅಗರು, ವಸೇಯ್ಯಾಮ ಏಕರತ್ತಂ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ’’ತಿ? ‘‘ನ ಖೋ ಮೇ, ಮಹಾಸಮಣ, ಗರು, ಚಣ್ಡೇತ್ಥ ನಾಗರಾಜಾ ಇದ್ಧಿಮಾ ಆಸಿವಿಸೋ
ಘೋರವಿಸೋ, ಸೋ ತಂ ಮಾ ವಿಹೇಠೇಸೀ’’ತಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ
ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಚೇ ತೇ, ಕಸ್ಸಪ, ಅಗರು, ವಸೇಯ್ಯಾಮ ಏಕರತ್ತಂ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ’’ತಿ? ‘‘ನ ಖೋ
ಮೇ, ಮಹಾಸಮಣ, ಗರು, ಚಣ್ಡೇತ್ಥ ನಾಗರಾಜಾ ಇದ್ಧಿಮಾ ಆಸಿವಿಸೋ ಘೋರವಿಸೋ, ಸೋ ತಂ ಮಾ
ವಿಹೇಠೇಸೀ’’ತಿ। ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಚೇ ತೇ,
ಕಸ್ಸಪ, ಅಗರು, ವಸೇಯ್ಯಾಮ ಏಕರತ್ತಂ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ’’ತಿ? ‘‘ನ ಖೋ ಮೇ, ಮಹಾಸಮಣ, ಗರು,
ಚಣ್ಡೇತ್ಥ ನಾಗರಾಜಾ ಇದ್ಧಿಮಾ ಆಸಿವಿಸೋ ಘೋರವಿಸೋ, ಸೋ ತಂ ಮಾ ವಿಹೇಠೇಸೀ’’ತಿ।
‘‘ಅಪ್ಪೇವ ಮಂ ನ ವಿಹೇಠೇಯ್ಯ, ಇಙ್ಘ ತ್ವಂ, ಕಸ್ಸಪ, ಅನುಜಾನಾಹಿ ಅಗ್ಯಾಗಾರ’’ನ್ತಿ।
‘‘ವಿಹರ, ಮಹಾಸಮಣ, ಯಥಾಸುಖ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ತಿಣಸನ್ಥಾರಕಂ
ಪಞ್ಞಪೇತ್ವಾ ನಿಸೀದಿ ಪಲ್ಲಙ್ಕಂ ಆಭುಜಿತ್ವಾ ಉಜುಂ ಕಾಯಂ ಪಣಿಧಾಯ ಪರಿಮುಖಂ ಸತಿಂ
ಉಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ।

೩೮. ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಸೋ ನಾಗೋ ಭಗವನ್ತಂ ಪವಿಟ್ಠಂ, ದಿಸ್ವಾನ ದುಮ್ಮನೋ [ದುಕ್ಖೀ ದುಮ್ಮನೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)] ಪಧೂಪಾಯಿ [ಪಖೂಪಾಸಿ (ಕ॰)]। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಯಂನೂನಾಹಂ ಇಮಸ್ಸ ನಾಗಸ್ಸ ಅನುಪಹಚ್ಚ ಛವಿಞ್ಚ
ಚಮ್ಮಞ್ಚ ಮಂಸಞ್ಚ ನ್ಹಾರುಞ್ಚ ಅಟ್ಠಿಞ್ಚ ಅಟ್ಠಿಮಿಞ್ಜಞ್ಚ ತೇಜಸಾ ತೇಜಂ
ಪರಿಯಾದಿಯೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತಥಾರೂಪಂ ಇದ್ಧಾಭಿಸಙ್ಖಾರಂ ಅಭಿಸಙ್ಖರಿತ್ವಾ
ಪಧೂಪಾಯಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ನಾಗೋ ಮಕ್ಖಂ ಅಸಹಮಾನೋ ಪಜ್ಜಲಿ। ಭಗವಾಪಿ ತೇಜೋಧಾತುಂ
ಸಮಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಜ್ಜಲಿ। ಉಭಿನ್ನಂ ಸಜೋತಿಭೂತಾನಂ ಅಗ್ಯಾಗಾರಂ ಆದಿತ್ತಂ ವಿಯ ಹೋತಿ
ಸಮ್ಪಜ್ಜಲಿತಂ ಸಜೋತಿಭೂತಂ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರಂ ಪರಿವಾರೇತ್ವಾ ಏವಮಾಹಂಸು –
‘‘ಅಭಿರೂಪೋ ವತ ಭೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ನಾಗೇನ ವಿಹೇಠಿಯತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ತಸ್ಸ ನಾಗಸ್ಸ
ಅನುಪಹಚ್ಚ ಛವಿಞ್ಚ ಚಮ್ಮಞ್ಚ ಮಂಸಞ್ಚ ನ್ಹಾರುಞ್ಚ ಅಟ್ಠಿಞ್ಚ ಅಟ್ಠಿಮಿಞ್ಜಞ್ಚ ತೇಜಸಾ
ತೇಜಂ ಪರಿಯಾದಿಯಿತ್ವಾ ಪತ್ತೇ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ದಸ್ಸೇಸಿ –
‘‘ಅಯಂ ತೇ, ಕಸ್ಸಪ, ನಾಗೋ ಪರಿಯಾದಿನ್ನೋ [ಪರಿಯಾದಿಣ್ಣೋ (ಕ॰)]
ಅಸ್ಸ ತೇಜಸಾ ತೇಜೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ
ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಚಣ್ಡಸ್ಸ ನಾಗರಾಜಸ್ಸ ಇದ್ಧಿಮತೋ ಆಸಿವಿಸಸ್ಸ
ಘೋರವಿಸಸ್ಸ ತೇಜಸಾ ತೇಜಂ ಪರಿಯಾದಿಯಿಸ್ಸತಿ, ನತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ।

೩೯.

ನೇರಞ್ಜರಾಯಂ ಭಗವಾ, ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಅವೋಚ।

‘‘ಸಚೇ ತೇ ಕಸ್ಸಪ ಅಗರು, ವಿಹರೇಮು ಅಜ್ಜಣ್ಹೋ ಅಗ್ಗಿಸಾಲಮ್ಹೀ’’ತಿ [ಅಗ್ಗಿಸರಣಮ್ಹೀತಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]॥

‘‘ನ ಖೋ ಮೇ ಮಹಾಸಮಣ ಗರು।

ಫಾಸುಕಾಮೋವ ತಂ ನಿವಾರೇಮಿ।

ಚಣ್ಡೇತ್ಥ ನಾಗರಾಜಾ।

ಇದ್ಧಿಮಾ ಆಸಿವಿಸೋ ಘೋರವಿಸೋ।

ಸೋ ತಂ ಮಾ ವಿಹೇಠೇಸೀ’’ತಿ॥

‘‘ಅಪ್ಪೇವ ಮಂ ನ ವಿಹೇಠೇಯ್ಯ।

ಇಙ್ಘ ತ್ವಂ ಕಸ್ಸಪ ಅನುಜಾನಾಹಿ ಅಗ್ಯಾಗಾರ’’ನ್ತಿ।

ದಿನ್ನನ್ತಿ ನಂ ವಿದಿತ್ವಾ।

ಅಭೀತೋ [ಅಸಮ್ಭೀತೋ (ಸೀ॰)] ಪಾವಿಸಿ ಭಯಮತೀತೋ॥

ದಿಸ್ವಾ ಇಸಿಂ ಪವಿಟ್ಠಂ, ಅಹಿನಾಗೋ ದುಮ್ಮನೋ ಪಧೂಪಾಯಿ।

ಸುಮನಮನಸೋ ಅಧಿಮನೋ [ಅವಿಮನೋ (ಕತ್ಥಚಿ), ನವಿಮನೋ (ಸ್ಯಾ॰)], ಮನುಸ್ಸನಾಗೋಪಿ ತತ್ಥ ಪಧೂಪಾಯಿ॥

ಮಕ್ಖಞ್ಚ ಅಸಹಮಾನೋ, ಅಹಿನಾಗೋ ಪಾವಕೋವ ಪಜ್ಜಲಿ।

ತೇಜೋಧಾತುಸು ಕುಸಲೋ, ಮನುಸ್ಸನಾಗೋಪಿ ತತ್ಥ ಪಜ್ಜಲಿ॥

ಉಭಿನ್ನಂ ಸಜೋತಿಭೂತಾನಂ।

ಅಗ್ಯಾಗಾರಂ ಆದಿತ್ತಂ ಹೋತಿ ಸಮ್ಪಜ್ಜಲಿತಂ ಸಜೋತಿಭೂತಂ।

ಉದಿಚ್ಛರೇ ಜಟಿಲಾ।

‘‘ಅಭಿರೂಪೋ ವತ ಭೋ ಮಹಾಸಮಣೋ।

ನಾಗೇನ ವಿಹೇಠಿಯತೀ’’ತಿ ಭಣನ್ತಿ॥

ಅಥ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ [ಅಥ ರತ್ತಿಯಾ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)] ಅಚ್ಚಯೇನ।

ಹತಾ ನಾಗಸ್ಸ ಅಚ್ಚಿಯೋ ಹೋನ್ತಿ [ಅಹಿನಾಗಸ್ಸ ಅಚ್ಚಿಯೋ ನ ಹೋನ್ತಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]।

ಇದ್ಧಿಮತೋ ಪನ ಠಿತಾ [ಇದ್ಧಿಮತೋ ಪನುಟ್ಠಿತಾ (ಸೀ॰)]।

ಅನೇಕವಣ್ಣಾ ಅಚ್ಚಿಯೋ ಹೋನ್ತಿ॥

ನೀಲಾ ಅಥ ಲೋಹಿತಿಕಾ।

ಮಞ್ಜಿಟ್ಠಾ ಪೀತಕಾ ಫಲಿಕವಣ್ಣಾಯೋ।

ಅಙ್ಗೀರಸಸ್ಸ ಕಾಯೇ।

ಅನೇಕವಣ್ಣಾ ಅಚ್ಚಿಯೋ ಹೋನ್ತಿ॥

ಪತ್ತಮ್ಹಿ ಓದಹಿತ್ವಾ।

ಅಹಿನಾಗಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ದಸ್ಸೇಸಿ।

‘‘ಅಯಂ ತೇ ಕಸ್ಸಪ ನಾಗೋ।

ಪರಿಯಾದಿನ್ನೋ ಅಸ್ಸ ತೇಜಸಾ ತೇಜೋ’’ತಿ॥

ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಭಗವತೋ ಇಮಿನಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯೇನ ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇಧೇವ, ಮಹಾಸಮಣ, ವಿಹರ, ಅಹಂ ತೇ [ತೇ ಉಪಟ್ಠಾಮಿ (ಇತಿಪಿ)] ಧುವಭತ್ತೇನಾ’’ತಿ।

ಪಠಮಂ ಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ।

೪೦. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಅಸ್ಸಮಸ್ಸ ಅವಿದೂರೇ
ಅಞ್ಞತರಸ್ಮಿಂ ವನಸಣ್ಡೇ ವಿಹಾಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಚತ್ತಾರೋ ಮಹಾರಾಜಾನೋ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ
ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣಾ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ ವನಸಣ್ಡಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು,
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಚತುದ್ದಿಸಾ ಅಟ್ಠಂಸು ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಮಹನ್ತಾ
ಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧಾ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಯೇನ ಭಗವಾ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ನಿಟ್ಠಿತಂ
ಭತ್ತಂ। ಕೇ ನು ಖೋ ತೇ, ಮಹಾಸಮಣ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣಾ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ
ವನಸಣ್ಡಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನ ತ್ವಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು ,
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಚತುದ್ದಿಸಾ ಅಟ್ಠಂಸು ‘‘ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಮಹನ್ತಾ
ಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧಾ’’ತಿ। ‘‘ಏತೇ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಚತ್ತಾರೋ ಮಹಾರಾಜಾನೋ ಯೇನಾಹಂ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ –
‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಚತ್ತಾರೋಪಿ ಮಹಾರಾಜಾನೋ
ಉಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸನ್ತಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾಯ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ
ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ವನಸಣ್ಡೇ ವಿಹಾಸಿ।

ದುತಿಯಂ ಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ।

೪೧. ಅಥ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣೋ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ ವನಸಣ್ಡಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ ,
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ
ಮಹಾಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧೋ, ಪುರಿಮಾಹಿ ವಣ್ಣನಿಭಾಹಿ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತತರೋ ಚ ಪಣೀತತರೋ ಚ। ಅಥ ಖೋ
ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಯೇನ ಭಗವಾ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ನಿಟ್ಠಿತಂ
ಭತ್ತಂ। ಕೋ ನು ಖೋ ಸೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣೋ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ
ವನಸಣ್ಡಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನ ತ್ವಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ
ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಮಹಾಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧೋ, ಪುರಿಮಾಹಿ ವಣ್ಣನಿಭಾಹಿ
ಅಭಿಕ್ಕನ್ತತರೋ ಚ ಪಣೀತತರೋ ಚಾ’’ತಿ? ‘‘ಏಸೋ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಯೇನಾಹಂ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ –
‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಸಕ್ಕೋಪಿ
ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸತಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾಯ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ।
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ವನಸಣ್ಡೇ
ವಿಹಾಸಿ।

ತತಿಯಂ ಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ।

೪೨. ಅಥ
ಖೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸಹಮ್ಪತಿ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣೋ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ ವನಸಣ್ಡಂ
ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ
ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಮಹಾಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧೋ, ಪುರಿಮಾಹಿ ವಣ್ಣನಿಭಾಹಿ
ಅಭಿಕ್ಕನ್ತತರೋ ಚ ಪಣೀತತರೋ ಚ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ
ಜಟಿಲೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ನಿಟ್ಠಿತಂ ಭತ್ತಂ। ಕೋ ನು ಖೋ ಸೋ, ಮಹಾಸಮಣ,
ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾಯ ರತ್ತಿಯಾ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತವಣ್ಣೋ ಕೇವಲಕಪ್ಪಂ ವನಸಣ್ಡಂ ಓಭಾಸೇತ್ವಾ ಯೇನ ತ್ವಂ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ
ಮಹಾಅಗ್ಗಿಕ್ಖನ್ಧೋ, ಪುರಿಮಾಹಿ ವಣ್ಣನಿಭಾಹಿ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತತರೋ ಚ ಪಣೀತತರೋ ಚಾ’’ತಿ?
‘‘ಏಸೋ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸಹಮ್ಪತಿ ಯೇನಾಹಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾಯಾ’’ತಿ। ಅಥ
ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ,
ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಬ್ರಹ್ಮಾಪಿ ಸಹಮ್ಪತಿ ಉಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸತಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾಯ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ
ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ
ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ವನಸಣ್ಡೇ ವಿಹಾಸಿ।

ಚತುತ್ಥಂ ಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ।

೪೩.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಮಹಾಯಞ್ಞೋ ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತೋ ಹೋತಿ,
ಕೇವಲಕಪ್ಪಾ ಚ ಅಙ್ಗಮಗಧಾ ಪಹೂತಂ ಖಾದನೀಯಂ ಭೋಜನೀಯಂ ಆದಾಯ ಅಭಿಕ್ಕಮಿತುಕಾಮಾ ಹೋನ್ತಿ ।
ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಏತರಹಿ ಖೋ ಮೇ ಮಹಾಯಞ್ಞೋ
ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತೋ, ಕೇವಲಕಪ್ಪಾ ಚ ಅಙ್ಗಮಗಧಾ ಪಹೂತಂ ಖಾದನೀಯಂ ಭೋಜನೀಯಂ ಆದಾಯ
ಅಭಿಕ್ಕಮಿಸ್ಸನ್ತಿ। ಸಚೇ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾಜನಕಾಯೇ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ ,
ಮಹಾಸಮಣಸ್ಸ ಲಾಭಸಕ್ಕಾರೋ ಅಭಿವಡ್ಢಿಸ್ಸತಿ, ಮಮ ಲಾಭಸಕ್ಕಾರೋ ಪರಿಹಾಯಿಸ್ಸತಿ। ಅಹೋ ನೂನ
ಮಹಾಸಮಣೋ ಸ್ವಾತನಾಯ ನಾಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ
ಜಟಿಲಸ್ಸ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಉತ್ತರಕುರುಂ ಗನ್ತ್ವಾ ತತೋ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ
ಆಹರಿತ್ವಾ ಅನೋತತ್ತದಹೇ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ದಿವಾವಿಹಾರಂ ಅಕಾಸಿ। ಅಥ ಖೋ
ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಯೇನ ಭಗವಾ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ನಿಟ್ಠಿತಂ
ಭತ್ತಂ। ಕಿಂ ನು ಖೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ಹಿಯ್ಯೋ ನಾಗಮಾಸಿ? ಅಪಿ ಚ ಮಯಂ ತಂ ಸರಾಮ – ಕಿಂ ನು ಖೋ
ಮಹಾಸಮಣೋ ನಾಗಚ್ಛತೀತಿ? ಖಾದನೀಯಸ್ಸ ಚ ಭೋಜನೀಯಸ್ಸ ಚ ತೇ ಪಟಿವೀಸೋ [ಪಟಿವಿಂಸೋ (ಸೀ॰), ಪಟಿವಿಸೋ (ಸ್ಯಾ॰)]
ಠಪಿತೋ’’ತಿ। ನನು ತೇ, ಕಸ್ಸಪ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘‘ಏತರಹಿ ಖೋ ಮೇ ಮಹಾಯಞ್ಞೋ
ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತೋ, ಕೇವಲಕಪ್ಪಾ ಚ ಅಙ್ಗಮಗಧಾ ಪಹೂತಂ ಖಾದನೀಯಂ ಭೋಜನೀಯಂ ಆದಾಯ
ಅಭಿಕ್ಕಮಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಸಚೇ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾಜನಕಾಯೇ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ,
ಮಹಾಸಮಣಸ್ಸ ಲಾಭಸಕ್ಕಾರೋ ಅಭಿವಡ್ಢಿಸ್ಸತಿ, ಮಮ ಲಾಭಸಕ್ಕಾರೋ ಪರಿಹಾಯಿಸ್ಸತಿ, ಅಹೋ ನೂನ
ಮಹಾಸಮಣೋ ಸ್ವಾತನಾಯ ನಾಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾ’ತಿ। ಸೋ ಖೋ ಅಹಂ, ಕಸ್ಸಪ, ತವ ಚೇತಸಾ
ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಂ ಅಞ್ಞಾಯ ಉತ್ತರಕುರುಂ ಗನ್ತ್ವಾ ತತೋ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ಆಹರಿತ್ವಾ
ಅನೋತತ್ತದಹೇ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ದಿವಾವಿಹಾರಂ ಅಕಾಸಿ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ
ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ
ಹಿ ನಾಮ ಚೇತಸಾಪಿ ಚಿತ್ತಂ ಪಜಾನಿಸ್ಸತಿ , ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ವನಸಣ್ಡೇ ವಿಹಾಸಿ।

ಪಞ್ಚಮಂ ಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ।

೪೪.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಗವತೋ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ –
‘‘ಕತ್ಥ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಧೋವೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಭಗವತೋ
ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಪಾಣಿನಾ ಪೋಕ್ಖರಣಿಂ ಖಣಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಧೋವತೂ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಿಮ್ಹಿ ನು
ಖೋ ಅಹಂ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಪರಿಮದ್ದೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಭಗವತೋ ಚೇತಸಾ
ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಮಹತಿಂ ಸಿಲಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿ – ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಂಸುಕೂಲಂ
ಪರಿಮದ್ದತೂತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಿಮ್ಹಿ ನು ಖೋ ಅಹಂ [ಅಹಂ ಪಂಸುಕೂಲಂ (ಕ॰)] ಆಲಮ್ಬಿತ್ವಾ ಉತ್ತರೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಕಕುಧೇ ಅಧಿವತ್ಥಾ ದೇವತಾ ಭಗವತೋ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಸಾಖಂ ಓನಾಮೇಸಿ – ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಆಲಮ್ಬಿತ್ವಾ
ಉತ್ತರತೂತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಿಮ್ಹಿ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಪಂಸುಕೂಲಂ
ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಭಗವತೋ ಚೇತಸಾ
ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಮಹತಿಂ ಸಿಲಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿ – ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಂಸುಕೂಲಂ
ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತೂತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಯೇನ ಭಗವಾ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಾಲೋ ,
ಮಹಾಸಮಣ, ನಿಟ್ಠಿತಂ ಭತ್ತಂ। ಕಿಂ ನು ಖೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ನಾಯಂ ಪುಬ್ಬೇ ಇಧ ಪೋಕ್ಖರಣೀ,
ಸಾಯಂ ಇಧ ಪೋಕ್ಖರಣೀ। ನಯಿಮಾ ಸಿಲಾ ಪುಬ್ಬೇ ಉಪನಿಕ್ಖಿತ್ತಾ। ಕೇನಿಮಾ ಸಿಲಾ
ಉಪನಿಕ್ಖಿತ್ತಾ? ನಯಿಮಸ್ಸ ಕಕುಧಸ್ಸ ಪುಬ್ಬೇ ಸಾಖಾ ಓನತಾ, ಸಾಯಂ ಸಾಖಾ ಓನತಾ’’ತಿ। ಇಧ
ಮೇ, ಕಸ್ಸಪ, ಪಂಸುಕೂಲಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಅಹೋಸಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಕಸ್ಸಪ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕತ್ಥ
ನು ಖೋ ಅಹಂ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಧೋವೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಮಮ
ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಪಾಣಿನಾ ಪೋಕ್ಖರಣಿಂ ಖಣಿತ್ವಾ ಮಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇಧ,
ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಂಸುಕೂಲಂ ಧೋವತೂ’’ತಿ। ಸಾಯಂ ಕಸ್ಸಪ ಅಮನುಸ್ಸೇನ ಪಾಣಿನಾ ಖಣಿತಾ
ಪೋಕ್ಖರಣೀ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಕಸ್ಸಪ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಿಮ್ಹಿ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಪಂಸುಕೂಲಂ
ಪರಿಮದ್ದೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಮಮ ಚೇತಸಾ
ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಮಹತಿಂ ಸಿಲಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿ – ‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಂಸುಕೂಲಂ
ಪರಿಮದ್ದತೂ’’ತಿ। ಸಾಯಂ ಕಸ್ಸಪ ಅಮನುಸ್ಸೇನ ಉಪನಿಕ್ಖಿತ್ತಾ ಸಿಲಾ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ,
ಕಸ್ಸಪ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಿಮ್ಹಿ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಆಲಮ್ಬಿತ್ವಾ ಉತ್ತರೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ,
ಕಸ್ಸಪ, ಕಕುಧೇ ಅಧಿವತ್ಥಾ ದೇವತಾ ಜ ಮಮ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಸಾಖಂ ಓನಾಮೇಸಿ –
‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಆಲಮ್ಬಿತ್ವಾ ಉತ್ತರಜ್ತೂ’’ತಿ। ಸ್ವಾಯಂ ಆಹರಹತ್ಥೋ ಕಕುಧೋ। ತಸ್ಸ
ಮಯ್ಹಂ, ಕಸ್ಸಪ, ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಿಮ್ಹಿ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಪಂಸುಕೂಲಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ?
ಅಥ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಮಮ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಮಹತಿಂ ಸಿಲಂ
ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿ – ‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಪಂಸುಕೂಲಂ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತೂ’’ತಿ ।
ಸಾಯಂ ಕಸ್ಸಪ ಅಮನುಸ್ಸೇನ ಉಪನಿಕ್ಖಿತ್ತಾ ಸಿಲಾತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ
ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಸಕ್ಕೋಪಿ
ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ವೇಯ್ಯಾವಚ್ಚಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ
ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ವನಸಣ್ಡೇ ವಿಹಾಸಿ।

ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಕಾಲಂ ಆರೋಚೇಸಿ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ನಿಟ್ಠಿತಂ ಭತ್ತ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಗಚ್ಛ ತ್ವಂ, ಕಸ್ಸಪ, ಆಯಾಮಹ’’ನ್ತಿ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ಯಾಯ ಜಮ್ಬುಯಾ
‘ಜಮ್ಬುದೀಪೋ’ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ತತೋ ಫಲಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸೀದಿ।
ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಭಗವನ್ತಂ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸಿನ್ನಂ, ದಿಸ್ವಾನ
ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕತಮೇನ ತ್ವಂ, ಮಹಾಸಮಣ, ಮಗ್ಗೇನ ಆಗತೋ? ಅಹಂ ತಯಾ ಪಠಮತರಂ
ಪಕ್ಕನ್ತೋ, ಸೋ ತ್ವಂ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸಿನ್ನೋ’’ತಿ। ‘‘ಇಧಾಹಂ,
ಕಸ್ಸಪ, ತಂ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ಯಾಯ ಜಮ್ಬುಯಾ ‘ಜಮ್ಬುದೀಪೋ’ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ತತೋ ಫಲಂ ಗಹೇತ್ವಾ
ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸಿನ್ನೋ। ಇದಂ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಜಮ್ಬುಫಲಂ ವಣ್ಣಸಮ್ಪನ್ನಂ
ಗನ್ಧಸಮ್ಪನ್ನಂ ರಸಸಮ್ಪನ್ನಂ। ಸಚೇ ಆಕಙ್ಖಸಿ ಪರಿಭುಞ್ಜಾ’’ತಿ। ‘‘ಅಲಂ, ಮಹಾಸಮಣ,
ತ್ವಂಯೇವ ತಂ ಅರಹಸಿ , ತ್ವಂಯೇವ ತಂ [ತ್ವಂಯೇವೇತಂ ಆಹರಸಿ, ತ್ವಂಯೇವೇತಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]
ಪರಿಭುಞ್ಜಾಹೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ
ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಮಂ ಪಠಮತರಂ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ಯಾಯ ಜಮ್ಬುಯಾ
‘ಜಮ್ಬುದೀಪೋ’ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ತತೋ ಫಲಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ
ನಿಸೀದಿಸ್ಸತಿ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ
ಜಟಿಲಸ್ಸ ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ವನಸಣ್ಡೇ ವಿಹಾಸಿ।

೪೫.
ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ,
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಕಾಲಂ ಆರೋಚೇಸಿ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಮಹಾಸಮಣ, ನಿಟ್ಠಿತಂ ಭತ್ತ’’ನ್ತಿ।
ಗಚ್ಛ ತ್ವಂ, ಕಸ್ಸಪ, ಆಯಾಮಹನ್ತಿ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ಯಾಯ ಜಮ್ಬುಯಾ
‘ಜಮ್ಬುದೀಪೋ’ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ತಸ್ಸಾ ಅವಿದೂರೇ ಅಮ್ಬೋ…ಪೇ॰… ತಸ್ಸಾ ಅವಿದೂರೇ ಆಮಲಕೀ…ಪೇ॰…
ತಸ್ಸಾ ಅವಿದೂರೇ ಹರೀತಕೀ…ಪೇ॰… ತಾವತಿಂಸಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಪಾರಿಚ್ಛತ್ತಕಪುಪ್ಫಂ ಗಹೇತ್ವಾ
ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸೀದಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಭಗವನ್ತಂ
ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸಿನ್ನಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕತಮೇನ ತ್ವಂ, ಮಹಾಸಮಣ,
ಮಗ್ಗೇನ ಆಗತೋ? ಅಹಂ ತಯಾ ಪಠಮತರಂ ಪಕ್ಕನ್ತೋ, ಸೋ ತ್ವಂ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ
ನಿಸಿನ್ನೋ’’ತಿ। ‘‘ಇಧಾಹಂ , ಕಸ್ಸಪ, ತಂ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ
ತಾವತಿಂಸಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಪಾರಿಚ್ಛತ್ತಕಪುಪ್ಫಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ
ನಿಸಿನ್ನೋ। ಇದಂ ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಪಾರಿಚ್ಛತ್ತಕಪುಪ್ಫಂ ವಣ್ಣಸಮ್ಪನ್ನಂ ಗನ್ಧಸಮ್ಪನ್ನಂ [ಸುಗನ್ಧಿಕಂ (ಕ॰)]। (ಸಚೇ ಆಕಙ್ಖಸಿ ಗಣ್ಹಾ’’ತಿ। ‘‘ಅಲಂ, ಮಹಾಸಮಣ, ತ್ವಂಯೇವ ತಂ ಅರಹಸಿ, ತ್ವಂಯೇವ ತಂ ಗಣ್ಹಾ’’ತಿ) [( ) ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೋತ್ಥಕೇಸು ನತ್ಥಿ]।
ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ
ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಮಂ ಪಠಮತರಂ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ತಾವತಿಂಸಂ ಗನ್ತ್ವಾ
ಪಾರಿಚ್ಛತ್ತಕಪುಪ್ಫಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಅಗ್ಯಾಗಾರೇ ನಿಸೀದಿಸ್ಸತಿ, ನ ತ್ವೇವ
ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ।

೪೬. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಅಗ್ಗಿಂ ಪರಿಚರಿತುಕಾಮಾ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ ಕಟ್ಠಾನಿ ಫಾಲೇತುಂ ।
ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಜಟಿಲಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ನಿಸ್ಸಂಸಯಂ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣಸ್ಸ ಇದ್ಧಾನುಭಾವೋ, ಯಥಾ
ಮಯಂ ನ ಸಕ್ಕೋಮ ಕಟ್ಠಾನಿ ಫಾಲೇತು’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಫಾಲಿಯನ್ತು, ಕಸ್ಸಪ, ಕಟ್ಠಾನೀ’’ತಿ। ‘‘ಫಾಲಿಯನ್ತು, ಮಹಾಸಮಣಾ’’ತಿ। ಸಕಿದೇವ ಪಞ್ಚ
ಕಟ್ಠಸತಾನಿ ಫಾಲಿಯಿಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ
ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಕಟ್ಠಾನಿಪಿ ಫಾಲಿಯಿಸ್ಸನ್ತಿ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ
ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ।

೪೭. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಅಗ್ಗಿಂ ಪರಿಚರಿತುಕಾಮಾ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ ಅಗ್ಗಿಂ ಉಜ್ಜಲೇತುಂ [ಜಾಲೇತುಂ (ಸೀ॰), ಉಜ್ಜಲಿತುಂ (ಕ॰)]। ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಜಟಿಲಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ನಿಸ್ಸಂಸಯಂ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣಸ್ಸ ಇದ್ಧಾನುಭಾವೋ, ಯಥಾ ಮಯಂ ನ ಸಕ್ಕೋಮ ಅಗ್ಗಿಂ
ಉಜ್ಜಲೇತು’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಉಜ್ಜಲಿಯನ್ತು,
ಕಸ್ಸಪ, ಅಗ್ಗೀ’’ತಿ। ‘‘ಉಜ್ಜಲಿಯನ್ತು, ಮಹಾಸಮಣಾ’’ತಿ। ಸಕಿದೇವ ಪಞ್ಚ ಅಗ್ಗಿಸತಾನಿ
ಉಜ್ಜಲಿಯಿಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ
ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಅಗ್ಗೀಪಿ ಉಜ್ಜಲಿಯಿಸ್ಸನ್ತಿ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ
ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ।

೪೮.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಅಗ್ಗಿಂ ಪರಿಚರಿತ್ವಾ ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ ಅಗ್ಗಿಂ
ವಿಜ್ಝಾಪೇತುಂ। ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಜಟಿಲಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ನಿಸ್ಸಂಸಯಂ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣಸ್ಸ
ಇದ್ಧಾನುಭಾವೋ, ಯಥಾ ಮಯಂ ನ ಸಕ್ಕೋಮ ಅಗ್ಗಿಂ ವಿಜ್ಝಾಪೇತು’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ
ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ವಿಜ್ಝಾಯನ್ತು, ಕಸ್ಸಪ,
ಅಗ್ಗೀ’’ತಿ। ‘‘ವಿಜ್ಝಾಯನ್ತು, ಮಹಾಸಮಣಾ’’ತಿ। ಸಕಿದೇವ ಪಞ್ಚ ಅಗ್ಗಿಸತಾನಿ
ವಿಜ್ಝಾಯಿಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ
ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ ಹಿ ನಾಮ ಅಗ್ಗೀಪಿ ವಿಜ್ಝಾಯಿಸ್ಸನ್ತಿ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ
ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ।

೪೯.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಸೀತಾಸು ಹೇಮನ್ತಿಕಾಸು ರತ್ತೀಸು ಅನ್ತರಟ್ಠಕಾಸು
ಹಿಮಪಾತಸಮಯೇ ನಜ್ಜಾ ನೇರಞ್ಜರಾಯ ಉಮ್ಮುಜ್ಜನ್ತಿಪಿ, ನಿಮುಜ್ಜನ್ತಿಪಿ,
ಉಮ್ಮುಜ್ಜನನಿಮುಜ್ಜನಮ್ಪಿ ಕರೋನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಪಞ್ಚಮತ್ತಾನಿ ಮನ್ದಾಮುಖಿಸತಾನಿ
ಅಭಿನಿಮ್ಮಿನಿ, ಯತ್ಥ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಉತ್ತರಿತ್ವಾ ವಿಸಿಬ್ಬೇಸುಂ । ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಜಟಿಲಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ನಿಸ್ಸಂಸಯಂ ಖೋ
ಮಹಾಸಮಣಸ್ಸ ಇದ್ಧಾನುಭಾವೋ, ಯಥಯಿಮಾ ಮನ್ದಾಮುಖಿಯೋ ನಿಮ್ಮಿತಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ
ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ
ಹಿ ನಾಮ ತಾವ ಬಹೂ ಮನ್ದಾಮುಖಿಯೋಪಿ ಅಭಿನಿಮ್ಮಿನಿಸ್ಸತಿ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ
ಅಹ’’ನ್ತಿ।

೫೦. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಮಹಾ ಅಕಾಲಮೇಘೋ ಪಾವಸ್ಸಿ, ಮಹಾ ಉದಕವಾಹಕೋ ಸಞ್ಜಾಯಿ। ಯಸ್ಮಿಂ ಪದೇಸೇ ಭಗವಾ ವಿಹರತಿ, ಸೋ ಪದೇಸೋ ಉದಕೇನ ನ ಓತ್ಥಟೋ [ಉದಕೇನ ಓತ್ಥಟೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]
ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಯಂನೂನಾಹಂ ಸಮನ್ತಾ ಉದಕಂ ಉಸ್ಸಾರೇತ್ವಾ ಮಜ್ಝೇ
ರೇಣುಹತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಚಙ್ಕಮೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಸಮನ್ತಾ ಉದಕಂ ಉಸ್ಸಾರೇತ್ವಾ
ಮಜ್ಝೇ ರೇಣುಹತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಚಙ್ಕಮಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ – ಮಾಹೇವ ಖೋ
ಮಹಾಸಮಣೋ ಉದಕೇನ ವೂಳ್ಹೋ ಅಹೋಸೀತಿ ನಾವಾಯ ಸಮ್ಬಹುಲೇಹಿ ಜಟಿಲೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಯಸ್ಮಿಂ
ಪದೇಸೇ ಭಗವಾ ವಿಹರತಿ ತಂ ಪದೇಸಂ ಅಗಮಾಸಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಭಗವನ್ತಂ
ಸಮನ್ತಾ ಉದಕಂ ಉಸ್ಸಾರೇತ್ವಾ ಮಜ್ಝೇ ರೇಣುಹತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಚಙ್ಕಮನ್ತಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಭಗವನ್ತಂ
ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇದಂ ನು ತ್ವಂ, ಮಹಾಸಮಣಾ’’ತಿ? ‘‘ಅಯಮಹಮಸ್ಮಿ [ಆಮ ಅಹಮಸ್ಮಿ (ಸ್ಯಾ॰)],
ಕಸ್ಸಪಾ’’ತಿ ಭಗವಾ ವೇಹಾಸಂ ಅಬ್ಭುಗ್ಗನ್ತ್ವಾ ನಾವಾಯ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಸಿ। ಅಥ ಖೋ
ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಜಟಿಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಯತ್ರ
ಹಿ ನಾಮ ಉದಕಮ್ಪಿ ನ ಪವಾಹಿಸ್ಸತಿ [ನಪ್ಪಸಹಿಸ್ಸತಿ (ಸೀ॰)], ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’’ನ್ತಿ।

೫೧. ಅಥ
ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಚಿರಮ್ಪಿ ಖೋ ಇಮಸ್ಸ ಮೋಘಪುರಿಸಸ್ಸ ಏವಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ –
‘ಮಹಿದ್ಧಿಕೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ನ ತ್ವೇವ ಚ ಖೋ ಅರಹಾ ಯಥಾ ಅಹ’ನ್ತಿ; ಯಂನೂನಾಹಂ
ಇಮಂ ಜಟಿಲಂ ಸಂವೇಜೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಜಟಿಲಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ನೇವ
ಚ ಖೋ ತ್ವಂ, ಕಸ್ಸಪ, ಅರಹಾ, ನಾಪಿ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಸಮಾಪನ್ನೋ। ಸಾಪಿ ತೇ ಪಟಿಪದಾ ನತ್ಥಿ,
ಯಾಯ ತ್ವಂ ಅರಹಾ ವಾ ಅಸ್ಸಸಿ, ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಂ ವಾ ಸಮಾಪನ್ನೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ
ಜಟಿಲೋ ಭಗವತೋ ಪಾದೇಸು ಸಿರಸಾ ನಿಪತಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಹಂ, ಭನ್ತೇ,
ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಂ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ತ್ವಂ ಖೋಸಿ, ಕಸ್ಸಪ,
ಪಞ್ಚನ್ನಂ ಜಟಿಲಸತಾನಂ ನಾಯಕೋ ವಿನಾಯಕೋ ಅಗ್ಗೋ ಪಮುಖೋ ಪಾಮೋಕ್ಖೋ। ತೇಪಿ ತಾವ
ಅಪಲೋಕೇಹಿ, ಯಥಾ ತೇ ಮಞ್ಞಿಸ್ಸನ್ತಿ ತಥಾ ತೇ ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ
ಜಟಿಲೋ ಯೇನ ತೇ ಜಟಿಲಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತೇ ಜಟಿಲೇ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಇಚ್ಛಾಮಹಂ , ಭೋ, ಮಹಾಸಮಣೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರಿತುಂ, ಯಥಾ
ಭವನ್ತೋ ಮಞ್ಞನ್ತಿ ತಥಾ ಕರೋನ್ತೂ’’ತಿ। ‘‘ಚಿರಪಟಿಕಾ ಮಯಂ, ಭೋ, ಮಹಾಸಮಣೇ
ಅಭಿಪ್ಪಸನ್ನಾ, ಸಚೇ ಭವಂ, ಮಹಾಸಮಣೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರಿಸ್ಸತಿ, ಸಬ್ಬೇವ ಮಯಂ ಮಹಾಸಮಣೇ
ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಕೇಸಮಿಸ್ಸಂ ಜಟಾಮಿಸ್ಸಂ
ಖಾರಿಕಾಜಮಿಸ್ಸಂ ಅಗ್ಗಿಹುತಮಿಸ್ಸಂ ಉದಕೇ ಪವಾಹೇತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು,
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಪಾದೇಸು ಸಿರಸಾ ನಿಪತಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಮ
ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏಥ
ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರಥ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ
ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ ತೇಸಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ।

೫೨. ಅದ್ದಸಾ
ಖೋ ನದೀಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಕೇಸಮಿಸ್ಸಂ ಜಟಾಮಿಸ್ಸಂ ಖಾರಿಕಾಜಮಿಸ್ಸಂ ಅಗ್ಗಿಹುತಮಿಸ್ಸಂ
ಉದಕೇ ವುಯ್ಹಮಾನೇ, ದಿಸ್ವಾನಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಾಹೇವ ಮೇ ಭಾತುನೋ ಉಪಸಗ್ಗೋ
ಅಹೋಸೀ’’ತಿ। ಜಟಿಲೇ ಪಾಹೇಸಿ – ಗಚ್ಛಥ ಮೇ ಭಾತರಂ ಜಾನಾಥಾತಿ। ಸಾಮಞ್ಚ ತೀಹಿ ಜಟಿಲಸತೇಹಿ
ಸದ್ಧಿಂ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ
ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇದಂ ನು ಖೋ, ಕಸ್ಸಪ, ಸೇಯ್ಯೋ’’ತಿ? ‘‘ಆಮಾವುಸೋ, ಇದಂ
ಸೇಯ್ಯೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಕೇಸಮಿಸ್ಸಂ ಜಟಾಮಿಸ್ಸಂ ಖಾರಿಕಾಜಮಿಸ್ಸಂ
ಅಗ್ಗಿಹುತಮಿಸ್ಸಂ ಉದಕೇ ಪವಾಹೇತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಪಾದೇಸು ಸಿರಸಾ ನಿಪತಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಾಮ
ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏಥ ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರಥ
ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ ತೇಸಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ
ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ।

೫೩.
ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಗಯಾಕಸ್ಸಪೋ ಜಟಿಲೋ ಕೇಸಮಿಸ್ಸಂ ಜಟಾಮಿಸ್ಸಂ ಖಾರಿಕಾಜಮಿಸ್ಸಂ
ಅಗ್ಗಿಹುತಮಿಸ್ಸಂ ಉದಕೇ ವುಯ್ಹಮಾನೇ, ದಿಸ್ವಾನಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಾಹೇವ ಮೇ ಭಾತೂನಂ
ಉಪಸಗ್ಗೋ ಅಹೋಸೀ’’ತಿ। ಜಟಿಲೇ ಪಾಹೇಸಿ – ಗಚ್ಛಥ ಮೇ ಭಾತರೋ
ಜಾನಾಥಾತಿ। ಸಾಮಞ್ಚ ದ್ವೀಹಿ ಜಟಿಲಸತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇದಂ ನು ಖೋ,
ಕಸ್ಸಪ, ಸೇಯ್ಯೋ’’ತಿ? ‘‘ಆಮಾವುಸೋ, ಇದಂ ಸೇಯ್ಯೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಜಟಿಲಾ ಕೇಸಮಿಸ್ಸಂ
ಜಟಾಮಿಸ್ಸಂ ಖಾರಿಕಾಜಮಿಸ್ಸಂ ಅಗ್ಗಿಹುತಮಿಸ್ಸಂ ಉದಕೇ ಪವಾಹೇತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಪಾದೇಸು ಸಿರಸಾ
ನಿಪತಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ
ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏಥ ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ –
‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರಥ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ
ತೇಸಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ।

ಭಗವತೋ ಅಧಿಟ್ಠಾನೇನ ಪಞ್ಚ ಕಟ್ಠಸತಾನಿ ನ ಫಾಲಿಯಿಂಸು,
ಫಾಲಿಯಿಂಸು; ಅಗ್ಗೀ ನ ಉಜ್ಜಲಿಯಿಂಸು, ಉಜ್ಜಲಿಯಿಂಸು; ನ ವಿಜ್ಝಾಯಿಂಸು, ವಿಜ್ಝಾಯಿಂಸು;
ಪಞ್ಚಮನ್ದಾಮುಖಿಸತಾನಿ ಅಭಿನಿಮ್ಮಿನಿ। ಏತೇನ ನಯೇನ ಅಡ್ಢುಡ್ಢಪಾಟಿಹಾರಿಯಸಹಸ್ಸಾನಿ
ಹೋನ್ತಿ।

೫೪.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉರುವೇಲಾಯಂ ಯಥಾಭಿರನ್ತಂ ವಿಹರಿತ್ವಾ ಯೇನ ಗಯಾಸೀಸಂ ತೇನ ಪಕ್ಕಾಮಿ ಮಹತಾ
ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸೇನ ಸಬ್ಬೇಹೇವ ಪುರಾಣಜಟಿಲೇಹಿ। ತತ್ರ ಸುದಂ ಭಗವಾ
ಗಯಾಯಂ ವಿಹರತಿ ಗಯಾಸೀಸೇ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸೇನ। ತತ್ರ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ –

[ಸಂ॰ ನಿ॰ ೪.೨೯] ‘‘ಸಬ್ಬಂ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಆದಿತ್ತಂ। ಕಿಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಬ್ಬಂ ಆದಿತ್ತಂ? ಚಕ್ಖು
ಆದಿತ್ತಂ, ರೂಪಾ ಆದಿತ್ತಾ, ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣಂ ಆದಿತ್ತಂ, ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ಆದಿತ್ತೋ,
ಯಮಿದಂ ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ
ವಾ ತಮ್ಪಿ ಆದಿತ್ತಂ। ಕೇನ ಆದಿತ್ತಂ? ರಾಗಗ್ಗಿನಾ ದೋಸಗ್ಗಿನಾ ಮೋಹಗ್ಗಿನಾ ಆದಿತ್ತಂ,
ಜಾತಿಯಾ ಜರಾಯ ಮರಣೇನ ಸೋಕೇಹಿ ಪರಿದೇವೇಹಿ ದುಕ್ಖೇಹಿ ದೋಮನಸ್ಸೇಹಿ ಉಪಾಯಾಸೇಹಿ
ಆದಿತ್ತನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಸೋತಂ ಆದಿತ್ತಂ, ಸದ್ದಾ ಆದಿತ್ತಾ, ಸೋತವಿಞ್ಞಾಣಂ ಆದಿತ್ತಂ,
ಸೋತಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ಆದಿತ್ತೋ, ಯಮಿದಂ ಸೋತಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ
ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ ತಮ್ಪಿ ಆದಿತ್ತಂ। ಕೇನ ಆದಿತ್ತಂ? ರಾಗಗ್ಗಿನಾ ದೋಸಗ್ಗಿನಾ
ಮೋಹಗ್ಗಿನಾ ಆದಿತ್ತಂ, ಜಾತಿಯಾ ಜರಾಯ ಮರಣೇನ ಸೋಕೇಹಿ ಪರಿದೇವೇಹಿ ದುಕ್ಖೇಹಿ
ದೋಮನಸ್ಸೇಹಿ ಉಪಾಯಾಸೇಹಿ ಆದಿತ್ತನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಘಾನಂ ಆದಿತ್ತಂ, ಗನ್ಧಾ ಆದಿತ್ತಾ,
ಘಾನವಿಞ್ಞಾಣಂ ಆದಿತ್ತಂ, ಘಾನಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ಆದಿತ್ತೋ, ಯಮಿದಂ ಘಾನಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ
ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ ತಮ್ಪಿ ಆದಿತ್ತಂ। ಕೇನ
ಆದಿತ್ತಂ? ರಾಗಗ್ಗಿನಾ ದೋಸಗ್ಗಿನಾ ಮೋಹಗ್ಗಿನಾ ಆದಿತ್ತಂ, ಜಾತಿಯಾ ಜರಾಯ ಮರಣೇನ ಸೋಕೇಹಿ
ಪರಿದೇವೇಹಿ ದುಕ್ಖೇಹಿ ದೋಮನಸ್ಸೇಹಿ ಉಪಾಯಾಸೇಹಿ ಆದಿತ್ತನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಜಿವ್ಹಾ
ಆದಿತ್ತಾ, ರಸಾ ಆದಿತ್ತಾ, ಜಿವ್ಹಾವಿಞ್ಞಾಣಂ ಆದಿತ್ತಂ ಜಿವ್ಹಾಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ಆದಿತ್ತೋ,
ಯಮಿದಂ ಜಿವ್ಹಾಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ
ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ ತಮ್ಪಿ ಆದಿತ್ತಂ। ಕೇನ ಆದಿತ್ತಂ? ರಾಗಗ್ಗಿನಾ ದೋಸಗ್ಗಿನಾ ಮೋಹಗ್ಗಿನಾ
ಆದಿತ್ತಂ, ಜಾತಿಯಾ ಜರಾಯ ಮರಣೇನ ಸೋಕೇಹಿ ಪರಿದೇವೇಹಿ ದುಕ್ಖೇಹಿ ದೋಮನಸ್ಸೇಹಿ
ಉಪಾಯಾಸೇಹಿ ಆದಿತ್ತನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಕಾಯೋ ಆದಿತ್ತೋ, ಫೋಟ್ಠಬ್ಬಾ ಆದಿತ್ತಾ, ಕಾಯವಿಞ್ಞಾಣಂ
ಆದಿತ್ತಂ ಕಾಯಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ಆದಿತ್ತೋ, ಯಮಿದಂ ಕಾಯಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ
ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ ತಮ್ಪಿ ಆದಿತ್ತಂ। ಕೇನ ಆದಿತ್ತಂ? ರಾಗಗ್ಗಿನಾ
ದೋಸಗ್ಗಿನಾ ಮೋಹಗ್ಗಿನಾ ಆದಿತ್ತಂ, ಜಾತಿಯಾ ಜರಾಯ ಮರಣೇನ ಸೋಕೇಹಿ ಪರಿದೇವೇಹಿ ದುಕ್ಖೇಹಿ
ದೋಮನಸ್ಸೇಹಿ ಉಪಾಯಾಸೇಹಿ ಆದಿತ್ತನ್ತಿ ವದಾಮಿ। ಮನೋ ಆದಿತ್ತೋ, ಧಮ್ಮಾ ಆದಿತ್ತಾ,
ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣಂ ಆದಿತ್ತಂ ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸೋ ಆದಿತ್ತೋ, ಯಮಿದಂ ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ
ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ ತಮ್ಪಿ ಆದಿತ್ತಂ। ಕೇನ
ಆದಿತ್ತಂ? ರಾಗಗ್ಗಿನಾ ದೋಸಗ್ಗಿನಾ ಮೋಹಗ್ಗಿನಾ ಆದಿತ್ತಂ, ಜಾತಿಯಾ ಜರಾಯ ಮರಣೇನ ಸೋಕೇಹಿ
ಪರಿದೇವೇಹಿ ದುಕ್ಖೇಹಿ ದೋಮನಸ್ಸೇಹಿ ಉಪಾಯಾಸೇಹಿ ಆದಿತ್ತನ್ತಿ ವದಾಮಿ।

‘‘ಏವಂ ಪಸ್ಸಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸುತವಾ
ಅರಿಯಸಾವಕೋ ಚಕ್ಖುಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ರೂಪೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ,
ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣೇಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸೇಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಯಮಿದಂ
ಚಕ್ಖುಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ,
ತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ। ಸೋತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಸದ್ದೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಘಾನಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ ,
ಗನ್ಧೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಜಿವ್ಹಾಯಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ರಸೇಸುಪಿ
ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰… ಕಾಯಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಫೋಟ್ಠಬ್ಬೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ…ಪೇ॰…
ಮನಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಧಮ್ಮೇಸುಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಮನೋವಿಞ್ಞಾಣೇಪಿ
ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸೇಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ, ಯಮಿದಂ ಮನೋಸಮ್ಫಸ್ಸಪಚ್ಚಯಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ
ವೇದಯಿತಂ ಸುಖಂ ವಾ ದುಕ್ಖಂ ವಾ ಅದುಕ್ಖಮಸುಖಂ ವಾ ತಸ್ಮಿಮ್ಪಿ ನಿಬ್ಬಿನ್ದತಿ,
ನಿಬ್ಬಿನ್ದಂ ವಿರಜ್ಜತಿ, ವಿರಾಗಾ ವಿಮುಚ್ಚತಿ, ವಿಮುತ್ತಸ್ಮಿಂ ವಿಮುತ್ತಮಿತಿ ಞಾಣಂ
ಹೋತಿ। ಖೀಣಾ ಜಾತಿ, ವುಸಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ, ಕತಂ ಕರಣೀಯಂ, ನಾಪರಂ ಇತ್ಥತ್ತಾಯಾತಿ
ಪಜಾನಾತೀ’’ತಿ।

ಇಮಸ್ಮಿಞ್ಚ ಪನ ವೇಯ್ಯಾಕರಣಸ್ಮಿಂ ಭಞ್ಞಮಾನೇ ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸಸ್ಸ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಾನಿ ವಿಮುಚ್ಚಿಂಸು।

ಆದಿತ್ತಪರಿಯಾಯಸುತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ।

ಉರುವೇಲಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ತತಿಯಭಾಣವಾರೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।

೧೩. ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಸಮಾಗಮಕಥಾ

೫೫.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಗಯಾಸೀಸೇ ಯಥಾಭಿರನ್ತಂ ವಿಹರಿತ್ವಾ ಯೇನ ರಾಜಗಹಂ ತೇನ ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕಾಮಿ,
ಮಹತಾ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸೇನ ಸಬ್ಬೇಹೇವ ಪುರಾಣಜಟಿಲೇಹಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ
ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ಯೇನ ರಾಜಗಹಂ ತದವಸರಿ। ತತ್ರ ಸುದಂ ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ
ವಿಹರತಿ ಲಟ್ಠಿವನೇ [ಲಟ್ಠಿವನುಯ್ಯಾನೇ (ಸ್ಯಾ॰)] ಸುಪ್ಪತಿಟ್ಠೇ ಚೇತಿಯೇ। ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ – ಸಮಣೋ ಖಲು ಭೋ ಗೋತಮೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತೋ ಸಕ್ಯಕುಲಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ರಾಜಗಹಂ ಅನುಪ್ಪತ್ತೋ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ಲಟ್ಠಿವನೇ ಸುಪ್ಪತಿಟ್ಠೇ ಚೇತಿಯೇ। ತಂ ಖೋ ಪನ ಭಗವನ್ತಂ [ಭವನ್ತಂ (ಕ॰)]
ಗೋತಮಂ ಏವಂ ಕಲ್ಯಾಣೋ ಕಿತ್ತಿಸದ್ದೋ ಅಬ್ಭುಗ್ಗತೋ – ಇತಿಪಿ ಸೋ ಭಗವಾ ಅರಹಂ
ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ವಿಜ್ಜಾಚರಣಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸುಗತೋ ಲೋಕವಿದೂ ಅನುತ್ತರೋ ಪುರಿಸದಮ್ಮಸಾರಥಿ
ಸತ್ಥಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ [ಭಗವಾತಿ (ಕ॰)]। ಸೋ ಇಮಂ ಲೋಕಂ ಸದೇವಕಂ ಸಮಾರಕಂ
ಸಬ್ರಹ್ಮಕಂ ಸಸ್ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಿಂ ಪಜಂ ಸದೇವಮನುಸ್ಸಂ ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾ ಸಚ್ಛಿಕತ್ವಾ
ಪವೇದೇತಿ। ಸೋ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತಿ ಆದಿಕಲ್ಯಾಣಂ ಮಜ್ಝೇಕಲ್ಯಾಣಂ ಪರಿಯೋಸಾನಕಲ್ಯಾಣಂ ಸಾತ್ಥಂ
ಸಬ್ಯಞ್ಜನಂ ಕೇವಲಪರಿಪುಣ್ಣಂ ಪರಿಸುದ್ಧಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಪಕಾಸೇತಿ। ಸಾಧು ಖೋ ಪನ
ತಥಾರೂಪಾನಂ ಅರಹತಂ ದಸ್ಸನಂ ಹೋತೀತಿ।

ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ದ್ವಾದಸನಹುತೇಹಿ [ದ್ವಾದಸನಿಯುತೇಹಿ (ಯೋಜನಾ)] ಮಾಗಧಿಕೇಹಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕೇಹಿ ಪರಿವುತೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ತೇಪಿ ಖೋ ದ್ವಾದಸನಹುತಾ ಮಾಗಧಿಕಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕಾ
ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು, ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಭಗವತಾ
ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿಂಸು, ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಸೀದಿಂಸು, ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನಞ್ಜಲಿಂ ಪಣಾಮೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು,
ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ನಾಮಗೋತ್ತಂ ಸಾವೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು,
ಅಪ್ಪೇಕಚ್ಚೇ ತುಣ್ಹೀಭೂತಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ದ್ವಾದಸನಹುತಾನಂ [ದ್ವಾದಸನಿಯುತಾನಂ (ಯೋಜನಾ)] ಮಾಗಧಿಕಾನಂ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಿಂ ನು ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೇ
ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರತಿ, ಉದಾಹು ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಮಹಾಸಮಣೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರತೀ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ
ಭಗವಾ ತೇಸಂ ದ್ವಾದಸನಹುತಾನಂ ಮಾಗಧಿಕಾನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕಾನಂ ಚೇತಸಾ
ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪಂ ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –

‘‘ಕಿಮೇವ ದಿಸ್ವಾ ಉರುವೇಲವಾಸಿ, ಪಹಾಸಿ ಅಗ್ಗಿಂ ಕಿಸಕೋವದಾನೋ।

ಪುಚ್ಛಾಮಿ ತಂ ಕಸ್ಸಪ, ಏತಮತ್ಥಂ ಕಥಂ ಪಹೀನಂ ತವ ಅಗ್ಗಿಹುತ್ತನ್ತಿ॥

‘‘ರೂಪೇ ಚ ಸದ್ದೇ ಚ ಅಥೋ ರಸೇ ಚ।

ಕಾಮಿತ್ಥಿಯೋ ಚಾಭಿವದನ್ತಿ ಯಞ್ಞಾ।

ಏತಂ ಮಲನ್ತಿ ಉಪಧೀಸು ಞತ್ವಾ।

ತಸ್ಮಾ ನ ಯಿಟ್ಠೇ ನ ಹುತೇ ಅರಞ್ಜಿನ್ತಿ॥

‘‘ಏತ್ಥೇವ ತೇ ಮನೋ ನ ರಮಿತ್ಥ (ಕಸ್ಸಪಾತಿ ಭಗವಾ)।

ರೂಪೇಸು ಸದ್ದೇಸು ಅಥೋ ರಸೇಸು।

ಅಥ ಕೋ ಚರಹಿ ದೇವಮನುಸ್ಸಲೋಕೇ।

ರತೋ ಮನೋ ಕಸ್ಸಪ, ಬ್ರೂಹಿ ಮೇತನ್ತಿ॥

‘‘ದಿಸ್ವಾ ಪದಂ ಸನ್ತಮನೂಪಧೀಕಂ।

ಅಕಿಞ್ಚನಂ ಕಾಮಭವೇ ಅಸತ್ತಂ।

ಅನಞ್ಞಥಾಭಾವಿಮನಞ್ಞನೇಯ್ಯಂ।

ತಸ್ಮಾ ನ ಯಿಟ್ಠೇ ನ ಹುತೇ ಅರಞ್ಜಿ’’ನ್ತಿ॥

೫೬. ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ
ಪಾದೇಸು ಸಿರಸಾ ನಿಪತಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸತ್ಥಾ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ,
ಸಾವಕೋಹಮಸ್ಮಿ; ಸತ್ಥಾ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ, ಸಾವಕೋಹಮಸ್ಮೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ
ದ್ವಾದಸನಹುತಾನಂ ಮಾಗಧಿಕಾನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಉರುವೇಲಕಸ್ಸಪೋ
ಮಹಾಸಮಣೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತೇಸಂ ದ್ವಾದಸನಹುತಾನಂ ಮಾಗಧಿಕಾನಂ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕಾನಂ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ
ಅನುಪುಬ್ಬಿಂ ಕಥಂ ಕಥೇಸಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ದಾನಕಥಂ ಸೀಲಕಥಂ ಸಗ್ಗಕಥಂ ಕಾಮಾನಂ ಆದೀನವಂ
ಓಕಾರಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಆನಿಸಂಸಂ ಪಕಾಸೇಸಿ। ಯದಾ ತೇ ಭಗವಾ ಅಞ್ಞಾಸಿ ಕಲ್ಲಚಿತ್ತೇ
ಮುದುಚಿತ್ತೇ ವಿನೀವರಣಚಿತ್ತೇ ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತೇ ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೇ, ಅಥ ಯಾ ಬುದ್ಧಾನಂ
ಸಾಮುಕ್ಕಂಸಿಕಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ, ತಂ ಪಕಾಸೇಸಿ – ದುಕ್ಖಂ, ಸಮುದಯಂ, ನಿರೋಧಂ, ಮಗ್ಗಂ।
ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಸುದ್ಧಂ ವತ್ಥಂ ಅಪಗತಕಾಳಕಂ ಸಮ್ಮದೇವ ರಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಏವಮೇವ
ಏಕಾದಸನಹುತಾನಂ ಮಾಗಧಿಕಾನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗಹಪತಿಕಾನಂ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಪ್ಪಮುಖಾನಂ ತಸ್ಮಿಂ ಯೇವ
ಆಸನೇ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ – ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ
ನಿರೋಧಧಮ್ಮನ್ತಿ। ಏಕನಹುತಂ ಉಪಾಸಕತ್ತಂ ಪಟಿವೇದೇಸಿ।

೫೭.
ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮೋ ಪತ್ತಧಮ್ಮೋ ವಿದಿತಧಮ್ಮೋ
ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹಧಮ್ಮೋ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛೋ ವಿಗತಕಥಂಕಥೋ ವೇಸಾರಜ್ಜಪ್ಪತ್ತೋ ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯೋ
ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಪುಬ್ಬೇ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಕುಮಾರಸ್ಸ ಸತೋ ಪಞ್ಚ
ಅಸ್ಸಾಸಕಾ ಅಹೇಸುಂ, ತೇ ಮೇ ಏತರಹಿ ಸಮಿದ್ಧಾ। ಪುಬ್ಬೇ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಕುಮಾರಸ್ಸ ಸತೋ
ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಅಹೋ ವತ ಮಂ ರಜ್ಜೇ ಅಭಿಸಿಞ್ಚೇಯ್ಯು’ನ್ತಿ, ಅಯಂ ಖೋ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಪಠಮೋ
ಅಸ್ಸಾಸಕೋ ಅಹೋಸಿ, ಸೋ ಮೇ ಏತರಹಿ ಸಮಿದ್ಧೋ। ‘ತಸ್ಸ ಚ ಮೇ ವಿಜಿತಂ ಅರಹಂ
ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ಓಕ್ಕಮೇಯ್ಯಾ’ತಿ, ಅಯಂ ಖೋ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ದುತಿಯೋ ಅಸ್ಸಾಸಕೋ ಅಹೋಸಿ,
ಸೋ ಮೇ ಏತರಹಿ ಸಮಿದ್ಧೋ। ‘ತಞ್ಚಾಹಂ ಭಗವನ್ತಂ ಪಯಿರುಪಾಸೇಯ್ಯ’ನ್ತಿ, ಅಯಂ ಖೋ ಮೇ,
ಭನ್ತೇ, ತತಿಯೋ ಅಸ್ಸಾಸಕೋ ಅಹೋಸಿ, ಸೋ ಮೇ ಏತರಹಿ ಸಮಿದ್ಧೋ।
‘ಸೋ ಚ ಮೇ ಭಗವಾ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಯ್ಯಾ’ತಿ, ಅಯಂ ಖೋ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಚತುತ್ಥೋ ಅಸ್ಸಾಸಕೋ
ಅಹೋಸಿ, ಸೋ ಮೇ ಏತರಹಿ ಸಮಿದ್ಧೋ। ‘ತಸ್ಸ ಚಾಹಂ ಭಗವತೋ ಧಮ್ಮಂ ಆಜಾನೇಯ್ಯ’ನ್ತಿ, ಅಯಂ ಖೋ
ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಪಞ್ಚಮೋ ಅಸ್ಸಾಸಕೋ ಅಹೋಸಿ, ಸೋ ಮೇ ಏತರಹಿ ಸಮಿದ್ಧೋ। ಪುಬ್ಬೇ ಮೇ,
ಭನ್ತೇ, ಕುಮಾರಸ್ಸ ಸತೋ ಇಮೇ ಪಞ್ಚ ಅಸ್ಸಾಸಕಾ ಅಹೇಸುಂ, ತೇ ಮೇ ಏತರಹಿ ಸಮಿದ್ಧಾ।
ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭನ್ತೇ, ನಿಕ್ಕುಜ್ಜಿತಂ ವಾ
ಉಕ್ಕುಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ವಾ ವಿವರೇಯ್ಯ, ಮೂಳ್ಹಸ್ಸ ವಾ ಮಗ್ಗಂ ಆಚಿಕ್ಖೇಯ್ಯ,
ಅನ್ಧಕಾರೇ ವಾ ತೇಲಪಜ್ಜೋತಂ ಧಾರೇಯ್ಯ ಚಕ್ಖುಮನ್ತೋ ರೂಪಾನಿ
ದಕ್ಖನ್ತೀತಿ – ಏವಮೇವಂ ಭಗವತಾ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಧಮ್ಮೋ ಪಕಾಸಿತೋ। ಏಸಾಹಂ, ಭನ್ತೇ,
ಭಗವನ್ತಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ಧಮ್ಮಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚ। ಉಪಾಸಕಂ ಮಂ [ಮಂ ಭನ್ತೇ (ಕ॰)], ಭಗವಾ ಧಾರೇತು ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಪಾಣುಪೇತಂ ಸರಣಂ ಗತಂ, ಅಧಿವಾಸೇತು ಚ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ , ಸ್ವಾತನಾಯ ಭತ್ತಂ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನಾ’’ತಿ ।
ಅಧಿವಾಸೇಸಿ ಭಗವಾ ತುಣ್ಹೀಭಾವೇನ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಭಗವತೋ
ಅಧಿವಾಸನಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಪದಕ್ಖಿಣಂ ಕತ್ವಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ।
ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ತಸ್ಸಾ ರತ್ತಿಯಾ ಅಚ್ಚಯೇನ ಪಣೀತಂ ಖಾದನೀಯಂ
ಭೋಜನೀಯಂ ಪಟಿಯಾದಾಪೇತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಕಾಲಂ ಆರೋಚಾಪೇಸಿ – ‘‘ಕಾಲೋ, ಭನ್ತೇ, ನಿಟ್ಠಿತಂ
ಭತ್ತ’’ನ್ತಿ।

೫೮.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ರಾಜಗಹಂ ಪಾವಿಸಿ ಮಹತಾ
ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಹಸ್ಸೇನ ಸಬ್ಬೇಹೇವ ಪುರಾಣಜಟಿಲೇಹಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ
ಸಕ್ಕೋ ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ಮಾಣವಕವಣ್ಣಂ ಅಭಿನಿಮ್ಮಿನಿತ್ವಾ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖಸ್ಸ
ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪುರತೋ ಪುರತೋ ಗಚ್ಛತಿ ಇಮಾ ಗಾಥಾಯೋ ಗಾಯಮಾನೋ –

‘‘ದನ್ತೋ ದನ್ತೇಹಿ ಸಹ ಪುರಾಣಜಟಿಲೇಹಿ, ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೇಹಿ।

ಸಿಙ್ಗೀನಿಕ್ಖಸವಣ್ಣೋ, ರಾಜಗಹಂ ಪಾವಿಸಿ ಭಗವಾ॥

‘‘ಮುತ್ತೋ ಮುತ್ತೇಹಿ ಸಹ ಪುರಾಣಜಟಿಲೇಹಿ, ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೇಹಿ।

ಸಿಙ್ಗೀನಿಕ್ಖಸವಣ್ಣೋ, ರಾಜಗಹಂ ಪಾವಿಸಿ ಭಗವಾ॥

‘‘ತಿಣ್ಣೋ ತಿಣ್ಣೇಹಿ ಸಹ ಪುರಾಣಜಟಿಲೇಹಿ।

ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೇಹಿ।

ಸಿಙ್ಗೀನಿಕ್ಖಸುವಣ್ಣೋ।

ರಾಜಗಹಂ ಪಾವಿಸಿ ಭಗವಾ॥

‘‘ಸನ್ತೋ ಸನ್ತೇಹಿ ಸಹ ಪುರಾಣಜಟಿಲೇಹಿ।

ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೋ ವಿಪ್ಪಮುತ್ತೇಹಿ।

ಸಿಙ್ಗೀನಿಕ್ಖಸವಣ್ಣೋ।

ರಾಜಗಹಂ ಪಾವಿಸಿ ಭಗವಾ॥

‘‘ದಸವಾಸೋ ದಸಬಲೋ, ದಸಧಮ್ಮವಿದೂ ದಸಭಿ ಚುಪೇತೋ।

ಸೋ ದಸಸತಪರಿವಾರೋ [ಪರಿವಾರಕೋ (ಕ॰)] ರಾಜಗಹಂ, ಪಾವಿಸಿ ಭಗವಾ’’ತಿ॥

ಮನುಸ್ಸಾ ಸಕ್ಕಂ ದೇವಾನಮಿನ್ದಂ
ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಅಭಿರೂಪೋ ವತಾಯಂ ಮಾಣವಕೋ, ದಸ್ಸನೀಯೋ ವತಾಯಂ ಮಾಣವಕೋ,
ಪಾಸಾದಿಕೋ ವತಾಯಂ ಮಾಣವಕೋ। ಕಸ್ಸ ನು ಖೋ ಅಯಂ ಮಾಣವಕೋ’’ತಿ? ಏವಂ ವುತ್ತೇ ಸಕ್ಕೋ
ದೇವಾನಮಿನ್ದೋ ತೇ ಮನುಸ್ಸೇ ಗಾಥಾಯ ಅಜ್ಝಭಾಸಿ –

‘‘ಯೋ ಧೀರೋ ಸಬ್ಬಧಿ ದನ್ತೋ, ಸುದ್ಧೋ ಅಪ್ಪಟಿಪುಗ್ಗಲೋ।

ಅರಹಂ ಸುಗತೋ ಲೋಕೇ, ತಸ್ಸಾಹಂ ಪರಿಚಾರಕೋ’’ತಿ॥

೫೯. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಯೇನ ರಞ್ಞೋ ಮಾಗಧಸ್ಸ ಸೇನಿಯಸ್ಸ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ
ನಿಸೀದಿ ಸದ್ಧಿಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ
ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖಂ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ ಪಣೀತೇನ ಖಾದನೀಯೇನ ಭೋಜನೀಯೇನ ಸಹತ್ಥಾ ಸನ್ತಪ್ಪೇತ್ವಾ
ಸಮ್ಪವಾರೇತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಭುತ್ತಾವಿಂ ಓನೀತಪತ್ತಪಾಣಿಂ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಖೋ ರಞ್ಞೋ ಮಾಗಧಸ್ಸ ಸೇನಿಯಸ್ಸ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ [ಚೂಳವ॰ ೩೦೭]
– ‘‘ಕತ್ಥ ನು ಖೋ ಭಗವಾ ವಿಹರೇಯ್ಯ? ಯಂ ಅಸ್ಸ ಗಾಮತೋ ನೇವ ಅವಿದೂರೇ ನ ಅಚ್ಚಾಸನ್ನೇ,
ಗಮನಾಗಮನಸಮ್ಪನ್ನಂ, ಅತ್ಥಿಕಾನಂ ಅತ್ಥಿಕಾನಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಅಭಿಕ್ಕಮನೀಯಂ, ದಿವಾ
ಅಪ್ಪಾಕಿಣ್ಣಂ [ಅಪ್ಪಕಿಣ್ಣಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰), ಅಬ್ಭೋಕಿಣ್ಣಂ (ಕ॰)],
ರತ್ತಿಂ ಅಪ್ಪಸದ್ದಂ ಅಪ್ಪನಿಗ್ಘೋಸಂ ವಿಜನವಾತಂ, ಮನುಸ್ಸರಾಹಸ್ಸೇಯ್ಯಕಂ,
ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಸಾರುಪ್ಪ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ರಞ್ಞೋ ಮಾಗಧಸ್ಸ ಸೇನಿಯಸ್ಸ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಸ್ಸ
ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಇದಂ ಖೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ವೇಳುವನಂ ಉಯ್ಯಾನಂ ಗಾಮತೋ ನೇವ ಅವಿದೂರೇ ನ
ಅಚ್ಚಾಸನ್ನೇ ಗಮನಾಗಮನಸಮ್ಪನ್ನಂ ಅತ್ಥಿಕಾನಂ ಅತ್ಥಿಕಾನಂ
ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಅಭಿಕ್ಕಮನೀಯಂ ದಿವಾ ಅಪ್ಪಾಕಿಣ್ಣಂ ರತ್ತಿಂ ಅಪ್ಪಸದ್ದಂ ಅಪ್ಪನಿಗ್ಘೋಸಂ
ವಿಜನವಾತಂ ಮನುಸ್ಸರಾಹಸ್ಸೇಯ್ಯಕಂ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಸಾರುಪ್ಪಂ। ಯಂನೂನಾಹಂ ವೇಳುವನಂ ಉಯ್ಯಾನಂ
ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ದದೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ
ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಸೋವಣ್ಣಮಯಂ ಭಿಙ್ಕಾರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಓಣೋಜೇಸಿ – ‘‘ಏತಾಹಂ, ಭನ್ತೇ,
ವೇಳುವನಂ ಉಯ್ಯಾನಂ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಮ್ಮೀ’’ತಿ। ಪಟಿಗ್ಗಹೇಸಿ ಭಗವಾ
ಆರಾಮಂ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ರಾಜಾನಂ ಮಾಗಧಂ ಸೇನಿಯಂ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಂ
ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಸಮುತ್ತೇಜೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪಹಂಸೇತ್ವಾ
ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಏತಸ್ಮಿಂ ನಿದಾನೇ ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಕರಣೇ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ
ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಆರಾಮ’’ನ್ತಿ।

ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಸಮಾಗಮಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೧೪. ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾ

೬೦. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸಞ್ಚಯೋ [ಸಞ್ಜಯೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]
ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ರಾಜಗಹೇ ಪಟಿವಸತಿ ಮಹತಿಯಾ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಪರಿಸಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಅಡ್ಢತೇಯ್ಯೇಹಿ
ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸತೇಹಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಾ ಸಞ್ಚಯೇ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೇ
ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರನ್ತಿ। ತೇಹಿ ಕತಿಕಾ ಕತಾ ಹೋತಿ – ಯೋ ಪಠಮಂ ಅಮತಂ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ, ಸೋ
ಇತರಸ್ಸ ಆರೋಚೇತೂತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಅಸ್ಸಜಿ ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ
ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ರಾಜಗಹಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪಾವಿಸಿ ಪಾಸಾದಿಕೇನ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತೇನ ಪಟಿಕ್ಕನ್ತೇನ
ಆಲೋಕಿತೇನ ವಿಲೋಕಿತೇನ ಸಮಿಞ್ಜಿತೇನ ಪಸಾರಿತೇನ, ಓಕ್ಖಿತ್ತಚಕ್ಖು ಇರಿಯಾಪಥಸಮ್ಪನ್ನೋ।
ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಅಸ್ಸಜಿಂ ರಾಜಗಹೇ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರನ್ತಂ
ಪಾಸಾದಿಕೇನ ಅಭಿಕ್ಕನ್ತೇನ ಪಟಿಕ್ಕನ್ತೇನ ಆಲೋಕಿತೇನ ವಿಲೋಕಿತೇನ ಸಮಿಞ್ಜಿತೇನ ಪಸಾರಿತೇನ
ಓಕ್ಖಿತ್ತಚಕ್ಖುಂ ಇರಿಯಾಪಥಸಮ್ಪನ್ನಂ। ದಿಸ್ವಾನಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಯೇ ವತ ಲೋಕೇ
ಅರಹನ್ತೋ ವಾ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಂ ವಾ ಸಮಾಪನ್ನಾ, ಅಯಂ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖು ಅಞ್ಞತರೋ। ಯಂನೂನಾಹಂ ಇಮಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪುಚ್ಛೇಯ್ಯಂ – ‘ಕಂಸಿ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜಿತೋ, ಕೋ ವಾ ತೇ ಸತ್ಥಾ, ಕಸ್ಸ ವಾ ತ್ವಂ ಧಮ್ಮಂ ರೋಚೇಸೀ’’’ತಿ? ಅಥ
ಖೋ ಸಾರಿಪುತ್ತಸ್ಸ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಕಾಲೋ ಖೋ ಇಮಂ ಭಿಕ್ಖುಂ
ಪುಚ್ಛಿತುಂ, ಅನ್ತರಘರಂ ಪವಿಟ್ಠೋ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರತಿ। ಯಂನೂನಾಹಂ ಇಮಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಪಿಟ್ಠಿತೋ
ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಅನುಬನ್ಧೇಯ್ಯಂ, ಅತ್ಥಿಕೇಹಿ ಉಪಞ್ಞಾತಂ ಮಗ್ಗ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ
ಅಸ್ಸಜಿ ರಾಜಗಹೇ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ಆದಾಯ ಪಟಿಕ್ಕಮಿ। ಅಥ ಖೋ
ಸಾರಿಪುತ್ತೋಪಿ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಅಸ್ಸಜಿ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ
ಆಯಸ್ಮತಾ ಅಸ್ಸಜಿನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿ, ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ
ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತೋ ಖೋ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಅಸ್ಸಜಿಂ
ಏತದವೋಚ – ‘‘ವಿಪ್ಪಸನ್ನಾನಿ ಖೋ ತೇ, ಆವುಸೋ, ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಿ, ಪರಿಸುದ್ಧೋ ಛವಿವಣ್ಣೋ
ಪರಿಯೋದಾತೋ। ಕಂಸಿ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜಿತೋ, ಕೋ ವಾ ತೇ ಸತ್ಥಾ, ಕಸ್ಸ ವಾ
ತ್ವಂ ಧಮ್ಮಂ ರೋಚೇಸೀ’’ತಿ? ‘‘ಅತ್ಥಾವುಸೋ, ಮಹಾಸಮಣೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತೋ ಸಕ್ಯಕುಲಾ
ಪಬ್ಬಜಿತೋ, ತಾಹಂ ಭಗವನ್ತಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜಿತೋ, ಸೋ ಚ ಮೇ ಭಗವಾ ಸತ್ಥಾ, ತಸ್ಸ ಚಾಹಂ
ಭಗವತೋ ಧಮ್ಮಂ ರೋಚೇಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಕಿಂವಾದೀ ಪನಾಯಸ್ಮತೋ ಸತ್ಥಾ, ಕಿಮಕ್ಖಾಯೀ’’ತಿ? ‘‘ಅಹಂ
ಖೋ, ಆವುಸೋ, ನವೋ ಅಚಿರಪಬ್ಬಜಿತೋ, ಅಧುನಾಗತೋ ಇಮಂ ಧಮ್ಮವಿನಯಂ, ನ ತಾಹಂ ಸಕ್ಕೋಮಿ
ವಿತ್ಥಾರೇನ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತುಂ, ಅಪಿ ಚ ತೇ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಅತ್ಥಂ ವಕ್ಖಾಮೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ
ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಅಸ್ಸಜಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಹೋತು, ಆವುಸೋ –

‘‘ಅಪ್ಪಂ ವಾ ಬಹುಂ ವಾ ಭಾಸಸ್ಸು, ಅತ್ಥಂಯೇವ ಮೇ ಬ್ರೂಹಿ।

ಅತ್ಥೇನೇವ ಮೇ ಅತ್ಥೋ, ಕಿಂ ಕಾಹಸಿ ಬ್ಯಞ್ಜನಂ ಬಹು’’ನ್ತಿ॥

ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಅಸ್ಸಜಿ ಸಾರಿಪುತ್ತಸ್ಸ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ ಇಮಂ ಧಮ್ಮಪರಿಯಾಯಂ ಅಭಾಸಿ –

[ಅಪ॰ ೧.೧.೨೮೬ ಥೇರಾಪದಾನೇಪಿ] ‘‘ಯೇ ಧಮ್ಮಾ ಹೇತುಪ್ಪಭವಾ, ತೇಸಂ ಹೇತುಂ ತಥಾಗತೋ ಆಹ।

ತೇಸಞ್ಚ ಯೋ ನಿರೋಧೋ, ಏವಂವಾದೀ ಮಹಾಸಮಣೋ’’ತಿ॥

ಅಥ ಖೋ ಸಾರಿಪುತ್ತಸ್ಸ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ ಇಮಂ ಧಮ್ಮಪರಿಯಾಯಂ
ಸುತ್ವಾ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ – ‘‘ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ
ನಿರೋಧಧಮ್ಮ’’ನ್ತಿ।

[ಅಪ॰ ೧.೧.೨೮೯ ಥೇರಾಪದಾನೇಪಿ] ಏಸೇವ ಧಮ್ಮೋ ಯದಿ ತಾವದೇವ, ಪಚ್ಚಬ್ಯತ್ಥ ಪದಮಸೋಕಂ।

ಅದಿಟ್ಠಂ ಅಬ್ಭತೀತಂ, ಬಹುಕೇಹಿ ಕಪ್ಪನಹುತೇಹೀತಿ॥

೬೧.
ಅಥ ಖೋ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಯೇನ ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ।
ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಸಾರಿಪುತ್ತಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ,
ದಿಸ್ವಾನ ಸಾರಿಪುತ್ತಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಂ ಏತದವೋಚ –
‘‘ವಿಪ್ಪಸನ್ನಾನಿ ಖೋ ತೇ, ಆವುಸೋ, ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಿ, ಪರಿಸುದ್ಧೋ ಛವಿವಣ್ಣೋ ಪರಿಯೋದಾತೋ।
ಕಚ್ಚಿ ನು ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ಅಮತಂ ಅಧಿಗತೋ’’ತಿ? ‘‘ಆಮಾವುಸೋ, ಅಮತಂ ಅಧಿಗತೋ’’ತಿ।
‘‘ಯಥಾಕಥಂ ಪನ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ಅಮತಂ ಅಧಿಗತೋ’’ತಿ? ‘‘ಇಧಾಹಂ, ಆವುಸೋ, ಅದ್ದಸಂ ಅಸ್ಸಜಿಂ
ಭಿಕ್ಖುಂ ರಾಜಗಹೇ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರನ್ತಂ ಪಾಸಾದಿಕೇನ
ಅಭಿಕ್ಕನ್ತೇನ ಪಟಿಕ್ಕನ್ತೇನ ಆಲೋಕಿತೇನ ವಿಲೋಕಿತೇನ ಸಮಿಞ್ಜಿತೇನ ಪಸಾರಿತೇನ
ಓಕ್ಖಿತ್ತಚಕ್ಖುಂ ಇರಿಯಾಪಥಸಮ್ಪನ್ನಂ। ದಿಸ್ವಾನ ಮೇ ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಯೇ ವತ ಲೋಕೇ ಅರಹನ್ತೋ
ವಾ ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಂ ವಾ ಸಮಾಪನ್ನಾ, ಅಯಂ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖು ಅಞ್ಞತರೋ। ಯಂನೂನಾಹಂ ಇಮಂ
ಭಿಕ್ಖುಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪುಚ್ಛೇಯ್ಯಂ – ಕಂಸಿ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜಿತೋ, ಕೋ
ವಾ ತೇ ಸತ್ಥಾ, ಕಸ್ಸ ವಾ ತ್ವಂ ಧಮ್ಮಂ ರೋಚೇಸೀ’’’ತಿ। ತಸ್ಸ ಮಯ್ಹಂ, ಆವುಸೋ, ಏತದಹೋಸಿ
– ‘‘ಅಕಾಲೋ ಖೋ ಇಮಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಪುಚ್ಛಿತುಂ ಅನ್ತರಘರಂ ಪವಿಟ್ಠೋ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರತಿ,
ಯಂನೂನಾಹಂ ಇಮಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಅನುಬನ್ಧೇಯ್ಯಂ ಅತ್ಥಿಕೇಹಿ ಉಪಞ್ಞಾತಂ
ಮಗ್ಗ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಅಸ್ಸಜಿ ಭಿಕ್ಖು ರಾಜಗಹೇ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ
ಆದಾಯ ಪಟಿಕ್ಕಮಿ। ಅಥ ಖ್ವಾಹಂ, ಆವುಸೋ, ಯೇನ ಅಸ್ಸಜಿ ಭಿಕ್ಖು ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂ,
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಸ್ಸಜಿನಾ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿಂ, ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ
ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಾಸಿಂ। ಏಕಮನ್ತಂ ಠಿತೋ ಖೋ ಅಹಂ, ಆವುಸೋ, ಅಸ್ಸಜಿಂ
ಭಿಕ್ಖುಂ ಏತದವೋಚಂ – ‘‘ವಿಪ್ಪಸನ್ನಾನಿ ಖೋ ತೇ, ಆವುಸೋ, ಇನ್ದ್ರಿಯಾನಿ, ಪರಿಸುದ್ಧೋ
ಛವಿವಣ್ಣೋ ಪರಿಯೋದಾತೋ। ‘ಕಂಸಿ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜಿತೋ, ಕೋ ವಾ ತೇ
ಸತ್ಥಾ, ಕಸ್ಸ ವಾ ತ್ವಂ ಧಮ್ಮಂ ರೋಚೇಸೀ’’’ತಿ? ‘ಅತ್ಥಾವುಸೋ, ಮಹಾಸಮಣೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತೋ
ಸಕ್ಯಕುಲಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋ, ತಾಹಂ ಭಗವನ್ತಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜಿತೋ, ಸೋ ಚ ಮೇ ಭಗವಾ ಸತ್ಥಾ, ತಸ್ಸ ಚಾಹಂ ಭಗವತೋ ಧಮ್ಮಂ ರೋಚೇಮೀ’ತಿ। ‘ಕಿಂವಾದೀ ಪನಾಯಸ್ಮತೋ ಸತ್ಥಾ ಕಿಮಕ್ಖಾಯೀ’ತಿ ।
‘ಅಹಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ನವೋ ಅಚಿರಪಬ್ಬಜಿತೋ ಅಧುನಾಗತೋ ಇಮಂ ಧಮ್ಮವಿನಯಂ, ನ ತಾಹಂ ಸಕ್ಕೋಮಿ
ವಿತ್ಥಾರೇನ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತುಂ, ಅಪಿ ಚ ತೇ ಸಂಖಿತ್ತೇನ ಅತ್ಥಂ ವಕ್ಖಾಮೀ’’’ತಿ । ಅಥ ಖ್ವಾಹಂ, ಆವುಸೋ, ಅಸ್ಸಜಿಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಏತದವೋಚಂ – ‘‘ಹೋತು, ಆವುಸೋ,

ಅಪ್ಪಂ ವಾ ಬಹುಂ ವಾ ಭಾಸಸ್ಸು, ಅತ್ಥಂಯೇವ ಮೇ ಬ್ರೂಹಿ।

ಅತ್ಥೇನೇವ ಮೇ ಅತ್ಥೋ, ಕಿಂ ಕಾಹಸಿ ಬ್ಯಞ್ಜನಂ ಬಹು’’ನ್ತಿ॥

ಅಥ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಅಸ್ಸಜಿ ಭಿಕ್ಖು ಇಮಂ ಧಮ್ಮಪರಿಯಾಯಂ ಅಭಾಸಿ –

‘‘ಯೇ ಧಮ್ಮಾ ಹೇತುಪ್ಪಭವಾ, ತೇಸಂ ಹೇತುಂ ತಥಾಗತೋ ಆಹ।

ತೇಸಞ್ಚ ಯೋ ನಿರೋಧೋ, ಏವಂವಾದೀ ಮಹಾಸಮಣೋ’’ತಿ॥

ಅಥ ಖೋ ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಸ್ಸ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ ಇಮಂ ಧಮ್ಮಪರಿಯಾಯಂ ಸುತ್ವಾ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ – ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮನ್ತಿ।

ಏಸೇವ ಧಮ್ಮೋ ಯದಿ ತಾವದೇವ, ಪಚ್ಚಬ್ಯತ್ಥ ಪದಮಸೋಕಂ।

ಅದಿಟ್ಠಂ ಅಬ್ಭತೀತಂ, ಬಹುಕೇಹಿ ಕಪ್ಪನಹುತೇಹೀತಿ॥

೬೨.
ಅಥ ಖೋ ಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಸಾರಿಪುತ್ತಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಂ ಏತದವೋಚ ‘‘ಗಚ್ಛಾಮ ಮಯಂ,
ಆವುಸೋ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ, ಸೋ ನೋ ಭಗವಾ ಸತ್ಥಾ’’ತಿ। ‘‘ಇಮಾನಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ,
ಅಡ್ಢತೇಯ್ಯಾನಿ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸತಾನಿ ಅಮ್ಹೇ ನಿಸ್ಸಾಯ ಅಮ್ಹೇ ಸಮ್ಪಸ್ಸನ್ತಾ ಇಧ ವಿಹರನ್ತಿ,
ತೇಪಿ ತಾವ ಅಪಲೋಕೇಮ [ಅಪಲೋಕಾಮ (ಕ)]। ಯಥಾ ತೇ ಮಞ್ಞಿಸ್ಸನ್ತಿ, ತಥಾ ತೇ ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಾ ಯೇನ ತೇ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತೇ
ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೇ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಗಚ್ಛಾಮ ಮಯಂ, ಆವುಸೋ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ, ಸೋ ನೋ ಭಗವಾ
ಸತ್ಥಾ’’ತಿ। ‘‘ಮಯಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತೇ ನಿಸ್ಸಾಯ ಆಯಸ್ಮನ್ತೇ ಸಮ್ಪಸ್ಸನ್ತಾ ಇಧ ವಿಹರಾಮ, ಸಚೇ
ಆಯಸ್ಮನ್ತಾ ಮಹಾಸಮಣೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಸಬ್ಬೇವ ಮಯಂ ಮಹಾಸಮಣೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ
ಚರಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಾ ಯೇನ ಸಞ್ಚಯೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಸಞ್ಚಯಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಗಚ್ಛಾಮ ಮಯಂ,
ಆವುಸೋ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ, ಸೋ ನೋ ಭಗವಾ ಸತ್ಥಾ’’ತಿ। ‘‘ಅಲಂ, ಆವುಸೋ, ಮಾ ಅಗಮಿತ್ಥ, ಸಬ್ಬೇವ ತಯೋ ಇಮಂ ಗಣಂ ಪರಿಹರಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ…ಪೇ॰… ತತಿಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಾ
ಸಞ್ಚಯಂ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಗಚ್ಛಾಮ ಮಯಂ, ಆವುಸೋ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ, ಸೋ ನೋ
ಭಗವಾ ಸತ್ಥಾ’’ತಿ। ‘‘ಅಲಂ, ಆವುಸೋ, ಮಾ ಅಗಮಿತ್ಥ, ಸಬ್ಬೇವ ತಯೋ ಇಮಂ ಗಣಂ
ಪರಿಹರಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಾ ತಾನಿ ಅಡ್ಢತೇಯ್ಯಾನಿ
ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸತಾನಿ ಆದಾಯ ಯೇನ ವೇಳುವನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು। ಸಞ್ಚಯಸ್ಸ ಪನ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ
ತತ್ಥೇವ ಉಣ್ಹಂ ಲೋಹಿತಂ ಮುಖತೋ ಉಗ್ಗಞ್ಛಿ।

ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಭಗವಾ [ಭಗವಾತೇ (ಕ)]
ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೇ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತೇ, ದಿಸ್ವಾನ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಏತೇ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ದ್ವೇ ಸಹಾಯಕಾ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಕೋಲಿತೋ ಉಪತಿಸ್ಸೋ ಚ। ಏತಂ ಮೇ ಸಾವಕಯುಗಂ
ಭವಿಸ್ಸತಿ ಅಗ್ಗಂ ಭದ್ದಯುಗ’’ನ್ತಿ।

ಗಮ್ಭೀರೇ ಞಾಣವಿಸಯೇ, ಅನುತ್ತರೇ ಉಪಧಿಸಙ್ಖಯೇ।

ವಿಮುತ್ತೇ ಅಪ್ಪತ್ತೇ ವೇಳುವನಂ, ಅಥ ನೇ ಸತ್ಥಾ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ॥

ಏತೇ ದ್ವೇ ಸಹಾಯಕಾ, ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ ಕೋಲಿತೋ ಉಪತಿಸ್ಸೋ ಚ।

ಏತಂ ಮೇ ಸಾವಕಯುಗಂ, ಭವಿಸ್ಸತಿ ಅಗ್ಗಂ ಭದ್ದಯುಗನ್ತಿ॥

ಅಥ ಖೋ ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು , ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ

ಭಗವತೋ ಪಾದೇಸು ಸಿರಸಾ ನಿಪತಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ –
‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ।
‘‘ಏಥ ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರಥ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ
ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ ತೇಸಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ।

ಅಭಿಞ್ಞಾತಾನಂ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ

೬೩.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಮಾಗಧಿಕಾ ಕುಲಪುತ್ತಾ ಭಗವತಿ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ
ಚರನ್ತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ಅಪುತ್ತಕತಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ
ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ, ವೇಧಬ್ಯಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ, ಕುಲುಪಚ್ಛೇದಾಯ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಸಮಣೋ
ಗೋತಮೋ, ಇದಾನಿ ಅನೇನ ಜಟಿಲಸಹಸ್ಸಂ ಪಬ್ಬಾಜಿತಂ, ಇಮಾನಿ ಚ ಅಡ್ಢತೇಯ್ಯಾನಿ
ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸತಾನಿ ಸಞ್ಚಯಾನಿ [ಸಞ್ಜೇಯ್ಯಾನಿ (ಸೀ॰), ಸಞ್ಜಯಾನಿ (ಸ್ಯಾ॰)] ಪಬ್ಬಾಜಿತಾನಿ। ಇಮೇ ಚ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಮಾಗಧಿಕಾ ಕುಲಪುತ್ತಾ ಸಮಣೇ ಗೋತಮೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರನ್ತೀತಿ। ಅಪಿಸ್ಸು ಭಿಕ್ಖೂ ದಿಸ್ವಾ ಇಮಾಯ ಗಾಥಾಯ ಚೋದೇನ್ತಿ –

‘‘ಆಗತೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ, ಮಾಗಧಾನಂ ಗಿರಿಬ್ಬಜಂ।

ಸಬ್ಬೇ ಸಞ್ಚಯೇ ನೇತ್ವಾನ [ಸಞ್ಜೇಯ್ಯಕೇ ನೇತ್ವಾ (ಸೀ॰)], ಕಂಸು ದಾನಿ ನಯಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ॥

ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ಭಿಕ್ಖೂ ತೇಸಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಾನಂ
ಖಿಯ್ಯನ್ತಾನಂ ವಿಪಾಚೇನ್ತಾನಂ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ…ಪೇ॰… ನ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸೋ ಸದ್ದೋ ಚಿರಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಸತ್ತಾಹಮೇವ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಸತ್ತಾಹಸ್ಸ ಅಚ್ಚಯೇನ
ಅನ್ತರಧಾಯಿಸ್ಸತಿ। ತೇನ ಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತುಮ್ಹೇ ಇಮಾಯ ಗಾಥಾಯ ಚೋದೇನ್ತಿ –

‘‘ಆಗತೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ, ಮಾಗಧಾನಂ ಗಿರಿಬ್ಬಜಂ।

ಸಬ್ಬೇ ಸಞ್ಚಯೇ ನೇತ್ವಾನ, ಕಂಸು ದಾನಿ ನಯಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ॥

ತೇ ತುಮ್ಹೇ ಇಮಾಯ ಗಾಥಾಯ ಪಟಿಚೋದೇಥ –

‘‘ನಯನ್ತಿ ವೇ ಮಹಾವೀರಾ, ಸದ್ಧಮ್ಮೇನ ತಥಾಗತಾ।

ಧಮ್ಮೇನ ನಯಮಾನಾನಂ [ನೀಯಮಾನಾನಂ (ಕ॰)], ಕಾ ಉಸೂಯಾ [ಉಸ್ಸುಯಾ (ಕ॰)] ವಿಜಾನತ’’ನ್ತಿ॥

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಮನುಸ್ಸಾ ಭಿಕ್ಖೂ ದಿಸ್ವಾ ಇಮಾಯ ಗಾಥಾಯ ಚೋದೇನ್ತಿ –

‘‘ಆಗತೋ ಖೋ ಮಹಾಸಮಣೋ, ಮಾಗಧಾನಂ ಗಿರಿಬ್ಬಜಂ।

ಸಬ್ಬೇ ಸಞ್ಚಯೇ ನೇತ್ವಾನ, ಕಂಸು ದಾನಿ ನಯಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ॥

ಭಿಕ್ಖೂ ತೇ ಮನುಸ್ಸೇ ಇಮಾಯ ಗಾಥಾಯ ಪಟಿಚೋದೇನ್ತಿ –

‘‘ನಯನ್ತಿ ವೇ ಮಹಾವೀರಾ, ಸದ್ಧಮ್ಮೇನ ತಥಾಗತಾ।

ಧಮ್ಮೇನ ನಯಮಾನಾನಂ, ಕಾ ಉಸೂಯಾ ವಿಜಾನತ’’ನ್ತಿ॥

ಮನುಸ್ಸಾ ಧಮ್ಮೇನ ಕಿರ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ನೇನ್ತಿ ನೋ ಅಧಮ್ಮೇನಾತಿ ಸತ್ತಾಹಮೇವ ಸೋ ಸದ್ದೋ ಅಹೋಸಿ, ಸತ್ತಾಹಸ್ಸ ಅಚ್ಚಯೇನ ಅನ್ತರಧಾಯಿ।

ಸಾರಿಪುತ್ತಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

ಚತುತ್ಥಭಾಣವಾರೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।

೧೫. ಉಪಜ್ಝಾಯವತ್ತಕಥಾ

೬೪. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಅನುಪಜ್ಝಾಯಕಾ ಅನಾಚರಿಯಕಾ [ಇದಂ ಪದಂ ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೋತ್ಥಕೇಸು ನತ್ಥಿ] ಅನೋವದಿಯಮಾನಾ ಅನನುಸಾಸಿಯಮಾನಾ ದುನ್ನಿವತ್ಥಾ ದುಪ್ಪಾರುತಾ ಅನಾಕಪ್ಪಸಮ್ಪನ್ನಾ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರನ್ತಿ; ಮನುಸ್ಸಾನಂ [ತೇ ಮನುಸ್ಸಾನಂ (ಕ॰)]
ಭುಞ್ಜಮಾನಾನಂ ಉಪರಿಭೋಜನೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇನ್ತಿ, ಉಪರಿಖಾದನೀಯೇಪಿ
ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇನ್ತಿ, ಉಪರಿಸಾಯನೀಯೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇನ್ತಿ,
ಉಪರಿಪಾನೀಯೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇನ್ತಿ; ಸಾಮಂ ಸೂಪಮ್ಪಿ ಓದನಮ್ಪಿ ವಿಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ
ಭುಞ್ಜನ್ತಿ; ಭತ್ತಗ್ಗೇಪಿ ಉಚ್ಚಾಸದ್ದಾ ಮಹಾಸದ್ದಾ ವಿಹರನ್ತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ
ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ದುನ್ನಿವತ್ಥಾ
ದುಪ್ಪಾರುತಾ ಅನಾಕಪ್ಪಸಮ್ಪನ್ನಾ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿಸ್ಸನ್ತಿ; ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಭುಞ್ಜಮಾನಾನಂ,
ಉಪರಿಭೋಜನೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇಸ್ಸನ್ತಿ, ಉಪರಿಖಾದನೀಯೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ
ಉಪನಾಮೇಸ್ಸನ್ತಿ, ಉಪರಿಸಾಯನೀಯೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇಸ್ಸನ್ತಿ, ಉಪರಿಪಾನೀಯೇಪಿ
ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇಸ್ಸನ್ತಿ; ಸಾಮಂ ಸೂಪಮ್ಪಿ ಓದನಮ್ಪಿ ವಿಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ
ಭುಞ್ಜಿಸ್ಸನ್ತಿ; ಭತ್ತಗ್ಗೇಪಿ ಉಚ್ಚಾಸದ್ದಾ ಮಹಾಸದ್ದಾ ವಿಹರಿಸ್ಸನ್ತಿ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಭೋಜನೇ’’ತಿ।

ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ಭಿಕ್ಖೂ ತೇಸಂ
ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಾನಂ ಖಿಯ್ಯನ್ತಾನಂ ವಿಪಾಚೇನ್ತಾನಂ। ಯೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛಾ
ಸನ್ತುಟ್ಠಾ ಲಜ್ಜಿನೋ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಕಾ ಸಿಕ್ಖಾಕಾಮಾ, ತೇ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ
ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಭಿಕ್ಖೂ ದುನ್ನಿವತ್ಥಾ ದುಪ್ಪಾರುತಾ ಅನಾಕಪ್ಪಸಮ್ಪನ್ನಾ
ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿಸ್ಸನ್ತಿ; ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಭುಞ್ಜಮಾನಾನಂ, ಉಪರಿಭೋಜನೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ
ಉಪನಾಮೇಸ್ಸನ್ತಿ, ಉಪರಿಖಾದನೀಯೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇಸ್ಸನ್ತಿ, ಉಪರಿಸಾಯನೀಯೇಪಿ
ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇಸ್ಸನ್ತಿ, ಉಪರಿಪಾನೀಯೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇಸ್ಸನ್ತಿ;
ಸಾಮಂ ಸೂಪಮ್ಪಿ ಓದನಮ್ಪಿ ವಿಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಿಸ್ಸನ್ತಿ; ಭತ್ತಗ್ಗೇಪಿ ಉಚ್ಚಾಸದ್ದಾ
ಮಹಾಸದ್ದಾ ವಿಹರಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ…ಪೇ॰… ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ।

ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಏತಸ್ಮಿಂ ನಿದಾನೇ ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಕರಣೇ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ
ಸನ್ನಿಪಾತಾಪೇತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿ – ‘‘ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂ
ದುನ್ನಿವತ್ಥಾ ದುಪ್ಪಾರುತಾ ಅನಾಕಪ್ಪಸಮ್ಪನ್ನಾ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರನ್ತಿ, ಮನುಸ್ಸಾನಂ
ಭುಞ್ಜಮಾನಾನಂ ಉಪರಿ ಭೋಜನೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ
ಉಪನಾಮೇನ್ತಿ, ಉಪರಿಖಾದನೀಯೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇನ್ತಿ, ಉಪರಿಸಾಯನೀಯೇಪಿ
ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇನ್ತಿ, ಉಪರಿಪಾನೀಯೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ
ಉಪನಾಮೇನ್ತಿ, ಸಾಮಂ ಸೂಪಮ್ಪಿ ಓದನಮ್ಪಿ ವಿಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜನ್ತಿ, ಭತ್ತಗ್ಗೇಪಿ
ಉಚ್ಚಾಸದ್ದಾ ಮಹಾಸದ್ದಾ ವಿಹರನ್ತೀ’’ತಿ? ‘‘ಸಚ್ಚಂ ಭಗವಾ’’ತಿ। ವಿಗರಹಿ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ – ‘‘ಅನನುಚ್ಛವಿಕಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತೇಸಂ ಮೋಘಪುರಿಸಾನಂ ಅನನುಲೋಮಿಕಂ ಅಪ್ಪತಿರೂಪಂ ಅಸ್ಸಾಮಣಕಂ ಅಕಪ್ಪಿಯಂ ಅಕರಣೀಯಂ। ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ
ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮೋಘಪುರಿಸಾ ದುನ್ನಿವತ್ಥಾ ದುಪ್ಪಾರುತಾ ಅನಾಕಪ್ಪಸಮ್ಪನ್ನಾ ಪಿಣ್ಡಾಯ
ಚರಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಭುಞ್ಜಮಾನಾನಂ ಉಪರಿಭೋಜನೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ
ಉಪನಾಮೇಸ್ಸನ್ತಿ, ಉಪರಿಖಾದನೀಯೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇಸ್ಸನ್ತಿ, ಉಪರಿಸಾಯನೀಯೇಪಿ
ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇಸ್ಸನ್ತಿ, ಉಪರಿಪಾನೀಯೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇಸ್ಸನ್ತಿ,
ಸಾಮಂ ಸೂಪಮ್ಪಿ ಓದನಮ್ಪಿ ವಿಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಭತ್ತಗ್ಗೇಪಿ ಉಚ್ಚಾಸದ್ದಾ
ಮಹಾಸದ್ದಾ ವಿಹರಿಸ್ಸನ್ತಿ। ನೇತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಪ್ಪಸನ್ನಾನಂ ವಾ ಪಸಾದಾಯ, ಪಸನ್ನಾನಂ ವಾ
ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಾಯ। ಅಥ ಖ್ವೇತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಪ್ಪಸನ್ನಾನಞ್ಚೇವ ಅಪ್ಪಸಾದಾಯ, ಪಸನ್ನಾನಞ್ಚ
ಏಕಚ್ಚಾನಂ ಅಞ್ಞಥತ್ತಾಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ವಿಗರಹಿತ್ವಾ
ದುಬ್ಭರತಾಯ ದುಪ್ಪೋಸತಾಯ ಮಹಿಚ್ಛತಾಯ ಅಸನ್ತುಟ್ಠಿತಾಯ [ಅಸನ್ತುಟ್ಠಿಯಾ (ಸೀ॰), ಅಸನ್ತುಟ್ಠತಾಯ (ಸ್ಯಾ)]
ಸಙ್ಗಣಿಕಾಯ ಕೋಸಜ್ಜಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸಿತ್ವಾ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಸುಭರತಾಯ ಸುಪೋಸತಾಯ
ಅಪ್ಪಿಚ್ಛಸ್ಸ ಸನ್ತುಟ್ಠಸ್ಸ ಸಲ್ಲೇಖಸ್ಸ ಧುತಸ್ಸ ಪಾಸಾದಿಕಸ್ಸ ಅಪಚಯಸ್ಸ
ವೀರಿಯಾರಮ್ಭಸ್ಸ [ವಿರಿಯಾರಮ್ಭಸ್ಸ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)] ವಣ್ಣಂ ಭಾಸಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ತದನುಚ್ಛವಿಕಂ ತದನುಲೋಮಿಕಂ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ –

೬೫. ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಉಪಜ್ಝಾಯಂ। ಉಪಜ್ಝಾಯೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಮ್ಹಿ ಪುತ್ತಚಿತ್ತಂ ಉಪಟ್ಠಪೇಸ್ಸತಿ ,
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಮ್ಹಿ ಪಿತುಚಿತ್ತಂ ಉಪಟ್ಠಪೇಸ್ಸತಿ। ಏವಂ ತೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ
ಸಗಾರವಾ ಸಪ್ಪತಿಸ್ಸಾ ಸಭಾಗವುತ್ತಿನೋ ವಿಹರನ್ತಾ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ವುಡ್ಢಿಂ
ವಿರುಳ್ಹಿಂ ವೇಪುಲ್ಲಂ ಆಪಜ್ಜಿಸ್ಸನ್ತಿ। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಗಹೇತಬ್ಬೋ –
ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ ಪಾದೇ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಉಕ್ಕುಟಿಕಂ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಅಞ್ಜಲಿಂ
ಪಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಹೋಹಿ; ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಮೇ,
ಭನ್ತೇ, ಹೋಹಿ; ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಹೋಹೀ’ತಿ। ಸಾಹೂತಿ ವಾ ಲಹೂತಿ ವಾ ಓಪಾಯಿಕನ್ತಿ
ವಾ ಪತಿರೂಪನ್ತಿ ವಾ ಪಾಸಾದಿಕೇನ ಸಮ್ಪಾದೇಹೀತಿ ವಾ ಕಾಯೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ವಾಚಾಯ
ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ಕಾಯೇನ ವಾಚಾಯ [ನ ವಾಚಾಯ (ಕ॰)] ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ಗಹಿತೋ ಹೋತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ; ನ ಕಾಯೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ನ ವಾಚಾಯ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ , ನ ಕಾಯೇನ ವಾಚಾಯ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ನ ಗಹಿತೋ ಹೋತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ।

೬೬. [ಚೂಳವ॰ ೩೭೬ ಆದಯೋ]‘‘ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಉಪಜ್ಝಾಯಮ್ಹಿ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತಿತಬ್ಬಂ। ತತ್ರಾಯಂ ಸಮ್ಮಾವತ್ತನಾ –

‘‘ಕಾಲಸ್ಸೇವ ವುಟ್ಠಾಯ ಉಪಾಹನಾ ಓಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಏಕಂಸಂ
ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ ದನ್ತಕಟ್ಠಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಮುಖೋದಕಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಆಸನಂ
ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಯಾಗು ಹೋತಿ, ಭಾಜನಂ ಧೋವಿತ್ವಾ ಯಾಗು ಉಪನಾಮೇತಬ್ಬಾ। ಯಾಗುಂ
ಪೀತಸ್ಸ ಉದಕಂ ದತ್ವಾ ಭಾಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ ಧೋವಿತ್ವಾ ಪಟಿಸಾಮೇತಬ್ಬಂ। ಉಪಜ್ಝಾಯಮ್ಹಿ ವುಟ್ಠಿತೇ ಆಸನಂ ಉದ್ಧರಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಸೋ ದೇಸೋ ಉಕ್ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ದೇಸೋ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ।

‘‘ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಗಾಮಂ ಪವಿಸಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ನಿವಾಸನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಪಟಿನಿವಾಸನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ, ಕಾಯಬನ್ಧನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಸಗುಣಂ ಕತ್ವಾ ಸಙ್ಘಾಟಿಯೋ ದಾತಬ್ಬಾ, ಧೋವಿತ್ವಾ ಪತ್ತೋ ಸೋದಕೋ [ಸಉದಕೋ (ಕ॰)]
ದಾತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಪಚ್ಛಾಸಮಣಂ ಆಕಙ್ಖತಿ, ತಿಮಣ್ಡಲಂ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇನ್ತೇನ
ಪರಿಮಣ್ಡಲಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಕಾಯಬನ್ಧನಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಸಗುಣಂ ಕತ್ವಾ ಸಙ್ಘಾಟಿಯೋ
ಪಾರುಪಿತ್ವಾ ಗಣ್ಠಿಕಂ ಪಟಿಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಧೋವಿತ್ವಾ ಪತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ
ಪಚ್ಛಾಸಮಣೇನ ಹೋತಬ್ಬಂ। ನಾತಿದೂರೇ ಗನ್ತಬ್ಬಂ, ನಾಚ್ಚಾಸನ್ನೇ ಗನ್ತಬ್ಬಂ,
ಪತ್ತಪರಿಯಾಪನ್ನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ। ನ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಭಣಮಾನಸ್ಸ ಅನ್ತರನ್ತರಾ ಕಥಾ
ಓಪಾತೇತಬ್ಬಾ। ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಆಪತ್ತಿಸಾಮನ್ತಾ ಭಣಮಾನೋ ನಿವಾರೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ನಿವತ್ತನ್ತೇನ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ,
ಪಾದೋದಕಂ ಪಾದಪೀಠಂ ಪಾದಕಥಲಿಕಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ, ಪಚ್ಚುಗ್ಗನ್ತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಂ
ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ, ಪಟಿನಿವಾಸನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ನಿವಾಸನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಚೀವರಂ
ಸಿನ್ನಂ ಹೋತಿ, ಮುಹುತ್ತಂ ಉಣ್ಹೇ ಓತಾಪೇತಬ್ಬಂ, ನ ಚ ಉಣ್ಹೇ ಚೀವರಂ ನಿದಹಿತಬ್ಬಂ;
ಚೀವರಂ ಸಙ್ಘರಿತಬ್ಬಂ, ಚೀವರಂ ಸಙ್ಘರನ್ತೇನ ಚತುರಙ್ಗುಲಂ ಕಣ್ಣಂ ಉಸ್ಸಾರೇತ್ವಾ ಚೀವರಂ
ಸಙ್ಘರಿತಬ್ಬಂ – ಮಾ ಮಜ್ಝೇ ಭಙ್ಗೋ ಅಹೋಸೀತಿ। ಓಭೋಗೇ ಕಾಯಬನ್ಧನಂ ಕಾತಬ್ಬಂ।

‘‘ಸಚೇ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ಹೋತಿ, ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಚ ಭುಞ್ಜಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಉದಕಂ ದತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ಉಪನಾಮೇತಬ್ಬೋ। ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಪಾನೀಯೇನ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ । ಭುತ್ತಾವಿಸ್ಸ ಉದಕಂ ದತ್ವಾ ಪತ್ತಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ
ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ ಧೋವಿತ್ವಾ ವೋದಕಂ ಕತ್ವಾ ಮುಹುತ್ತಂ ಉಣ್ಹೇ ಓತಾಪೇತಬ್ಬೋ, ನ ಚ
ಉಣ್ಹೇ ಪತ್ತೋ ನಿದಹಿತಬ್ಬೋ। ಪತ್ತಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಪತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ
ಹತ್ಥೇನ ಪತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಹೇಟ್ಠಾಮಞ್ಚಂ ವಾ ಹೇಟ್ಠಾಪೀಠಂ
ವಾ ಪರಾಮಸಿತ್ವಾ ಪತ್ತೋ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ನ ಚ ಅನನ್ತರಹಿತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಪತ್ತೋ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಚೀವರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ
ಚೀವರವಂಸಂ ವಾ ಚೀವರರಜ್ಜುಂ ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಾರತೋ ಅನ್ತಂ ಓರತೋ ಭೋಗಂ ಕತ್ವಾ ಚೀವರಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಉಪಜ್ಝಾಯಮ್ಹಿ ವುಟ್ಠಿತೇ ಆಸನಂ ಉದ್ಧರಿತಬ್ಬಂ, ಪಾದೋದಕಂ ಪಾದಪೀಠಂ
ಪಾದಕಥಲಿಕಂ ಪಟಿಸಾಮೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಸೋ ದೇಸೋ ಉಕ್ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ದೇಸೋ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ।

‘‘ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ನಹಾಯಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ನಹಾನಂ ಪಟಿಯಾದೇತಬ್ಬಂ।
ಸಚೇ ಸೀತೇನ ಅತ್ಥೋ ಹೋತಿ, ಸೀತಂ ಪಟಿಯಾದೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಉಣ್ಹೇನ ಅತ್ಥೋ ಹೋತಿ, ಉಣ್ಹಂ
ಪಟಿಯಾದೇತಬ್ಬಂ।

‘‘ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಜನ್ತಾಘರಂ
ಪವಿಸಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಚುಣ್ಣಂ ಸನ್ನೇತಬ್ಬಂ, ಮತ್ತಿಕಾ ತೇಮೇತಬ್ಬಾ, ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ ಆದಾಯ
ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಗನ್ತ್ವಾ ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ ದತ್ವಾ ಚೀವರಂ
ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ, ಚುಣ್ಣಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಮತ್ತಿಕಾ ದಾತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ
ಉಸ್ಸಹತಿ, ಜನ್ತಾಘರಂ ಪವಿಸಿತಬ್ಬಂ। ಜನ್ತಾಘರಂ ಪವಿಸನ್ತೇನ ಮತ್ತಿಕಾಯ ಮುಖಂ
ಮಕ್ಖೇತ್ವಾ ಪುರತೋ ಚ ಪಚ್ಛತೋ ಚ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಜನ್ತಾಘರಂ ಪವಿಸಿತಬ್ಬಂ। ನ ಥೇರೇ
ಭಿಕ್ಖೂ ಅನುಪಖಜ್ಜ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ। ನ ನವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಸನೇನ
ಪಟಿಬಾಹಿತಬ್ಬಾ। ಜನ್ತಾಘರೇ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ಜನ್ತಾಘರಾ ನಿಕ್ಖಮನ್ತೇನ
ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ ಆದಾಯ ಪುರತೋ ಚ ಪಚ್ಛತೋ ಚ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಜನ್ತಾಘರಾ ನಿಕ್ಖಮಿತಬ್ಬಂ।

‘‘ಉದಕೇಪಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ನಹಾತೇನ ಪಠಮತರಂ
ಉತ್ತರಿತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಗತ್ತಂ ವೋದಕಂ ಕತ್ವಾ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಗತ್ತತೋ ಉದಕಂ
ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ, ನಿವಾಸನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಸಙ್ಘಾಟಿ ದಾತಬ್ಬಾ, ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ ಆದಾಯ ಪಠಮತರಂ
ಆಗನ್ತ್ವಾ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ, ಪಾದೋದಕಂ ಪಾದಪೀಠಂ ಪಾದಕಥಲಿಕಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ,
ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಪಾನೀಯೇನ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಉದ್ದಿಸಾಪೇತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಉದ್ದಿಸಿತಬ್ಬೋ।
ಸಚೇ ಪರಿಪುಚ್ಛಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಪರಿಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ।

‘‘ಯಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ವಿಹರತಿ, ಸಚೇ ಸೋ ವಿಹಾರೋ ಉಕ್ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ಸಚೇ ಉಸ್ಸಹತಿ, ಸೋಧೇತಬ್ಬೋ। ವಿಹಾರಂ ಸೋಧೇನ್ತೇನ ಪಠಮಂ ಪತ್ತಚೀವರಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ನಿಸೀದನಪಚ್ಚತ್ಥರಣಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಭಿಸಿಬಿಬ್ಬೋಹನಂ [ಭಿಸಿಬಿಮ್ಬೋಹನಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]
ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಮಞ್ಚೋ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ
ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ, ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ, ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ಪೀಠಂ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ ,
ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ, ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ।
ಮಞ್ಚಪಟಿಪಾದಕಾ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಾ। ಖೇಳಮಲ್ಲಕೋ ನೀಹರಿತ್ವಾ
ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ಅಪಸ್ಸೇನಫಲಕಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ।
ಭೂಮತ್ಥರಣಂ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ನೀಹರಿತ್ವಾ
ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ವಿಹಾರೇ ಸನ್ತಾನಕಂ ಹೋತಿ, ಉಲ್ಲೋಕಾ ಪಠಮಂ
ಓಹಾರೇತಬ್ಬಂ, ಆಲೋಕಸನ್ಧಿಕಣ್ಣಭಾಗಾ ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಗೇರುಕಪರಿಕಮ್ಮಕತಾ ಭಿತ್ತಿ
ಕಣ್ಣಕಿತಾ ಹೋತಿ, ಚೋಳಕಂ ತೇಮೇತ್ವಾ ಪೀಳೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಕಾಳವಣ್ಣಕತಾ ಭೂಮಿ
ಕಣ್ಣಕಿತಾ ಹೋತಿ, ಚೋಳಕಂ ತೇಮೇತ್ವಾ ಪೀಳೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಅಕತಾ ಹೋತಿ ಭೂಮಿ,
ಉದಕೇನ ಪರಿಪ್ಫೋಸಿತ್ವಾ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ – ಮಾ ವಿಹಾರೋ ರಜೇನ ಉಹಞ್ಞೀತಿ। ಸಙ್ಕಾರಂ
ವಿಚಿನಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಛಡ್ಡೇತಬ್ಬಂ।

‘‘ಭೂಮತ್ಥರಣಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ಮಞ್ಚಪಟಿಪಾದಕಾ
ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಠಾನೇ ಠಪೇತಬ್ಬಾ। ಮಞ್ಚೋ ಓತಾಪೇತ್ವಾ
ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ, ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ
ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ, ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬೋ। ಪೀಠಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ
ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ, ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ,
ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ಭಿಸಿಬಿಬ್ಬೋಹನಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ
ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ನಿಸೀದನಪಚ್ಚತ್ಥರಣಂ
ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ।
ಖೇಳಮಲ್ಲಕೋ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಠಾನೇ ಠಪೇತಬ್ಬೋ। ಅಪಸ್ಸೇನಫಲಕಂ
ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಠಾನೇ ಠಪೇತಬ್ಬಂ।
ಪತ್ತಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಪತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಪತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ
ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಹೇಟ್ಠಾಮಞ್ಚಂ ವಾ ಹೇಟ್ಠಾಪೀಠಂ ವಾ ಪರಾಮಸಿತ್ವಾ ಪತ್ತೋ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ।
ನ ಚ ಅನನ್ತರಹಿತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಪತ್ತೋ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ
ಹತ್ಥೇನ ಚೀವರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಚೀವರವಂಸಂ ವಾ ಚೀವರರಜ್ಜುಂ ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಾರತೋ ಅನ್ತಂ ಓರತೋ ಭೋಗಂ ಕತ್ವಾ ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ।

‘‘ಸಚೇ ಪುರತ್ಥಿಮಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ಪುರತ್ಥಿಮಾ ವಾತಪಾನಾ
ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಪಚ್ಛಿಮಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ಪಚ್ಛಿಮಾ ವಾತಪಾನಾ ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ
ಉತ್ತರಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ಉತ್ತರಾ ವಾತಪಾನಾ ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ದಕ್ಖಿಣಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ
ವಾಯನ್ತಿ, ದಕ್ಖಿಣಾ ವಾತಪಾನಾ ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಸೀತಕಾಲೋ
ಹೋತಿ, ದಿವಾ ವಾತಪಾನಾ ವಿವರಿತಬ್ಬಾ, ರತ್ತಿಂ ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಉಣ್ಹಕಾಲೋ ಹೋತಿ, ದಿವಾ
ವಾತಪಾನಾ ಥಕೇತಬ್ಬಾ, ರತ್ತಿಂ ವಿವರಿತಬ್ಬಾ।

‘‘ಸಚೇ ಪರಿವೇಣಂ ಉಕ್ಲಾಪಂ ಹೋತಿ, ಪರಿವೇಣಂ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ।
ಸಚೇ ಕೋಟ್ಠಕೋ ಉಕ್ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ಕೋಟ್ಠಕೋ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಉಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾ ಉಕ್ಲಾಪಾ
ಹೋತಿ, ಉಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಅಗ್ಗಿಸಾಲಾ ಉಕ್ಲಾಪಾ ಹೋತಿ, ಅಗ್ಗಿಸಾಲಾ
ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ವಚ್ಚಕುಟಿ ಉಕ್ಲಾಪಾ ಹೋತಿ, ವಚ್ಚಕುಟಿ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ
ಪಾನೀಯಂ ನ ಹೋತಿ, ಪಾನೀಯಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಪರಿಭೋಜನೀಯಂ ನ ಹೋತಿ, ಪರಿಭೋಜನೀಯಂ
ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಆಚಮನಕುಮ್ಭಿಯಾ ಉದಕಂ ನ ಹೋತಿ, ಆಚಮನಕುಮ್ಭಿಯಾ ಉದಕಂ ಆಸಿಞ್ಚಿತಬ್ಬಂ।

‘‘ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಅನಭಿರತಿ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಹೋತಿ,
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೇನ ವೂಪಕಾಸೇತಬ್ಬೋ, ವೂಪಕಾಸಾಪೇತಬ್ಬೋ, ಧಮ್ಮಕಥಾ ವಾಸ್ಸ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ
ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಹೋತಿ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೇನ ವಿನೋದೇತಬ್ಬಂ,
ವಿನೋದಾಪೇತಬ್ಬಂ, ಧಮ್ಮಕಥಾ ವಾಸ್ಸ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ದಿಟ್ಠಿಗತಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ
ಹೋತಿ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೇನ ವಿವೇಚೇತಬ್ಬಂ, ವಿವೇಚಾಪೇತಬ್ಬಂ, ಧಮ್ಮಕಥಾ ವಾಸ್ಸ ಕಾತಬ್ಬಾ ।
ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಗರುಧಮ್ಮಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಹೋತಿ ಪರಿವಾಸಾರಹೋ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೇನ
ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಪರಿವಾಸಂ ದದೇಯ್ಯಾತಿ। ಸಚೇ
ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಮೂಲಾಯ ಪಟಿಕಸ್ಸನಾರಹೋ ಹೋತಿ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ –
ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಂ ಮೂಲಾಯ ಪಟಿಕಸ್ಸೇಯ್ಯಾತಿ। ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ
ಮಾನತ್ತಾರಹೋ ಹೋತಿ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ
ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಮಾನತ್ತಂ ದದೇಯ್ಯಾತಿ। ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಅಬ್ಭಾನಾರಹೋ ಹೋತಿ,
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಂ
ಅಬ್ಭೇಯ್ಯಾತಿ। ಸಚೇ ಸಙ್ಘೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಕಮ್ಮಂ ಕತ್ತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ ತಜ್ಜನೀಯಂ ವಾ ನಿಯಸ್ಸಂ [ನಿಯಸಂ (ಕ॰)]
ವಾ ಪಬ್ಬಾಜನೀಯಂ ವಾ ಪಟಿಸಾರಣೀಯಂ ವಾ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಂ ವಾ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ
ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಕಮ್ಮಂ ನ ಕರೇಯ್ಯ ಲಹುಕಾಯ ವಾ
ಪರಿಣಾಮೇಯ್ಯಾತಿ। ಕತಂ ವಾ ಪನಸ್ಸ ಹೋತಿ ಸಙ್ಘೇನ ಕಮ್ಮಂ ತಜ್ಜನೀಯಂ ವಾ ನಿಯಸ್ಸಂ ವಾ
ಪಬ್ಬಾಜನೀಯಂ ವಾ ಪಟಿಸಾರಣೀಯಂ ವಾ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಂ ವಾ,
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತೇಯ್ಯ,
ಲೋಮಂ ಪಾತೇಯ್ಯ, ನೇತ್ಥಾರಂ ವತ್ತೇಯ್ಯ, ಸಙ್ಘೋ ತಂ ಕಮ್ಮಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇಯ್ಯಾತಿ।

‘‘ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಧೋವಿತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೇನ ಧೋವಿತಬ್ಬಂ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ
– ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಧೋವಿಯೇಥಾತಿ। ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಚೀವರಂ
ಕಾತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೇನ ಕಾತಬ್ಬಂ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು
ಖೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಕರಿಯೇಥಾತಿ। ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ರಜನಂ ಪಚಿತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ,
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೇನ ಪಚಿತಬ್ಬಂ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ
ರಜನಂ ಪಚಿಯೇಥಾತಿ। ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಚೀವರಂ ರಜಿತಬ್ಬಂ [ರಜೇತಬ್ಬಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)] ಹೋತಿ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೇನ ರಜಿತಬ್ಬಂ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಚೀವರಂ ರಜಿಯೇಥಾತಿ। ಚೀವರಂ ರಜನ್ತೇನ [ರಜೇನ್ತೇನ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)] ಸಾಧುಕಂ ಸಮ್ಪರಿವತ್ತಕಂ ಸಮ್ಪರಿವತ್ತಕಂ ರಜಿತಬ್ಬಂ, ನ ಚ ಅಚ್ಛಿನ್ನೇ ಥೇವೇ ಪಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಂ।

‘‘ನ ಉಪಜ್ಝಾಯಂ ಅನಾಪುಚ್ಛಾ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪತ್ತೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ
ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪತ್ತೋ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬೋ; ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಚೀವರಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಚೀವರಂ
ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ; ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ
ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬೋ; ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಕೇಸಾ ಛೇದೇತಬ್ಬಾ [ಛೇತ್ತಬ್ಬಾ (ಸೀ॰), ಛೇದಿತಬ್ಬಾ (ಕ॰)], ನ ಏಕಚ್ಚೇನ ಕೇಸಾ ಛೇದಾಪೇತಬ್ಬಾ; ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ, ನ ಏಕಚ್ಚೇನ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾರಾಪೇತಬ್ಬಂ; ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ವೇಯ್ಯಾವಚ್ಚೋ [ವೇಯ್ಯಾವಚ್ಚಂ (ಕತ್ಥಚಿ)] ಕಾತಬ್ಬೋ ,
ನ ಏಕಚ್ಚೇನ ವೇಯ್ಯಾವಚ್ಚೋ ಕಾರಾಪೇತಬ್ಬೋ; ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪಚ್ಛಾಸಮಣೇನ ಹೋತಬ್ಬಂ, ನ
ಏಕಚ್ಚೋ ಪಚ್ಛಾಸಮಣೋ ಆದಾತಬ್ಬೋ; ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ನೀಹರಿತಬ್ಬೋ, ನ ಏಕಚ್ಚೇನ
ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ನೀಹರಾಪೇತಬ್ಬೋ; ನ ಉಪಜ್ಝಾಯಂ ಅನಾಪುಚ್ಛಾ
ಗಾಮೋ ಪವಿಸಿತಬ್ಬೋ; ನ ಸುಸಾನಂ ಗನ್ತಬ್ಬಂ; ನ ದಿಸಾ ಪಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ
ಗಿಲಾನೋ ಹೋತಿ, ಯಾವಜೀವಂ ಉಪಟ್ಠಾತಬ್ಬೋ; ವುಟ್ಠಾನಮಸ್ಸ ಆಗಮೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ।

ಉಪಜ್ಝಾಯವತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೧೬. ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕವತ್ತಕಥಾ

೬೭. [ಚೂಳವ॰ ೩೭೮ ಆದಯೋ] ‘‘ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಮ್ಹಿ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತಿತಬ್ಬಂ। ತತ್ರಾಯಂ ಸಮ್ಮಾವತ್ತನಾ –

‘‘ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಸಙ್ಗಹೇತಬ್ಬೋ
ಅನುಗ್ಗಹೇತಬ್ಬೋ ಉದ್ದೇಸೇನ ಪರಿಪುಚ್ಛಾಯ ಓವಾದೇನ ಅನುಸಾಸನಿಯಾ। ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ
ಪತ್ತೋ ಹೋತಿ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಪತ್ತೋ ನ ಹೋತಿ, ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ
ಪತ್ತೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಪತ್ತೋ
ಉಪ್ಪಜ್ಜಿಯೇಥಾತಿ। ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಹೋತಿ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ನ
ಹೋತಿ, ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ –
ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿಯೇಥಾತಿ। ಸಚೇ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ
ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ಹೋತಿ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ನ ಹೋತಿ, ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿಯೇಥಾತಿ।

‘‘ಸಚೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಗಿಲಾನೋ
ಹೋತಿ, ಕಾಲಸ್ಸೇವ ಉಟ್ಠಾಯ ದನ್ತಕಟ್ಠಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಮುಖೋದಕಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಆಸನಂ
ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಯಾಗು ಹೋತಿ, ಭಾಜನಂ ಧೋವಿತ್ವಾ ಯಾಗು ಉಪನಾಮೇತಬ್ಬಾ। ಯಾಗುಂ
ಪೀತಸ್ಸ ಉದಕಂ ದತ್ವಾ ಭಾಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ
ಧೋವಿತ್ವಾ ಪಟಿಸಾಮೇತಬ್ಬಂ। ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಮ್ಹಿ ವುಟ್ಠಿತೇ ಆಸನಂ ಉದ್ಧರಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ
ಸೋ ದೇಸೋ ಉಕ್ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ದೇಸೋ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ।

‘‘ಸಚೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಗಾಮಂ ಪವಿಸಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ನಿವಾಸನಂ
ದಾತಬ್ಬಂ, ಪಟಿನಿವಾಸನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ, ಕಾಯಬನ್ಧನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಸಗುಣಂ ಕತ್ವಾ
ಸಙ್ಘಾಟಿಯೋ ದಾತಬ್ಬಾ, ಧೋವಿತ್ವಾ ಪತ್ತೋ ಸೋದಕೋ ದಾತಬ್ಬೋ। ಏತ್ತಾವತಾ ನಿವತ್ತಿಸ್ಸತೀತಿ
ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ, ಪಾದೋದಕಂ ಪಾದಪೀಠಂ ಪಾದಕಥಲಿಕಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ, ಪಚ್ಚುಗ್ಗನ್ತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ, ಪಟಿನಿವಾಸನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ನಿವಾಸನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ ।
ಸಚೇ ಚೀವರಂ ಸಿನ್ನಂ ಹೋತಿ, ಮುಹುತ್ತಂ ಉಣ್ಹೇ ಓತಾಪೇತಬ್ಬಂ, ನ ಚ ಉಣ್ಹೇ ಚೀವರಂ
ನಿದಹಿತಬ್ಬಂ; ಚೀವರಂ ಸಙ್ಘರಿತಬ್ಬಂ, ಚೀವರಂ ಸಙ್ಘರನ್ತೇನ ಚತುರಙ್ಗುಲಂ ಕಣ್ಣಂ
ಉಸ್ಸಾರೇತ್ವಾ ಚೀವರಂ ಸಙ್ಘರಿತಬ್ಬಂ – ಮಾ ಮಜ್ಝೇ ಭಙ್ಗೋ ಅಹೋಸೀತಿ। ಓಭೋಗೇ ಕಾಯಬನ್ಧನಂ
ಕಾತಬ್ಬಂ।

‘‘ಸಚೇ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ಹೋತಿ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಚ ಭುಞ್ಜಿತುಕಾಮೋ
ಹೋತಿ, ಉದಕಂ ದತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ಉಪನಾಮೇತಬ್ಬೋ। ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಪಾನೀಯೇನ
ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ। ಭುತ್ತಾವಿಸ್ಸ ಉದಕಂ ದತ್ವಾ ಪತ್ತಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ
ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ ಧೋವಿತ್ವಾ ವೋದಕಂ ಕತ್ವಾ ಮುಹುತ್ತಂ ಉಣ್ಹೇ ಓತಾಪೇತಬ್ಬೋ, ನ ಚ
ಉಣ್ಹೇ ಪತ್ತೋ ನಿದಹಿತಬ್ಬೋ। ಪತ್ತಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ।
ಪತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಪತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಹೇಟ್ಠಾಮಞ್ಚಂ ವಾ
ಹೇಟ್ಠಾಪೀಠಂ ವಾ ಪರಾಮಸಿತ್ವಾ ಪತ್ತೋ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ನ ಚ ಅನನ್ತರಹಿತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ
ಪತ್ತೋ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಚೀವರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇನ
ಹತ್ಥೇನ ಚೀವರವಂಸಂ ವಾ ಚೀವರರಜ್ಜುಂ ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಾರತೋ ಅನ್ತಂ ಓರತೋ ಭೋಗಂ ಕತ್ವಾ
ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಮ್ಹಿ ವುಟ್ಠಿತೇ ಆಸನಂ ಉದ್ಧರಿತಬ್ಬಂ, ಪಾದೋದಕಂ
ಪಾದಪೀಠಂ ಪಾದಕಥಲಿಕಂ ಪಟಿಸಾಮೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಸೋ ದೇಸೋ ಉಕ್ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ದೇಸೋ
ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ।

‘‘ಸಚೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ನಹಾಯಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ನಹಾನಂ
ಪಟಿಯಾದೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಸೀತೇನ ಅತ್ಥೋ ಹೋತಿ, ಸೀತಂ ಪಟಿಯಾದೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಉಣ್ಹೇನ ಅತ್ಥೋ
ಹೋತಿ, ಉಣ್ಹಂ ಪಟಿಯಾದೇತಬ್ಬಂ ।

‘‘ಸಚೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಜನ್ತಾಘರಂ ಪವಿಸಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ,
ಚುಣ್ಣಂ ಸನ್ನೇತಬ್ಬಂ, ಮತ್ತಿಕಾ ತೇಮೇತಬ್ಬಾ, ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ ಆದಾಯ ಗನ್ತ್ವಾ
ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ ದತ್ವಾ ಚೀವರಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ, ಚುಣ್ಣಂ
ದಾತಬ್ಬಂ, ಮತ್ತಿಕಾ ದಾತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಉಸ್ಸಹತಿ, ಜನ್ತಾಘರಂ ಪವಿಸಿತಬ್ಬಂ। ಜನ್ತಾಘರಂ
ಪವಿಸನ್ತೇನ ಮತ್ತಿಕಾಯ ಮುಖಂ ಮಕ್ಖೇತ್ವಾ ಪುರತೋ ಚ ಪಚ್ಛತೋ ಚ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ
ಜನ್ತಾಘರಂ ಪವಿಸಿತಬ್ಬಂ। ನ ಥೇರೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅನುಪಖಜ್ಜ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ। ನ ನವಾ ಭಿಕ್ಖೂ
ಆಸನೇನ ಪಟಿಬಾಹಿತಬ್ಬಾ। ಜನ್ತಾಘರೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ಜನ್ತಾಘರಾ
ನಿಕ್ಖಮನ್ತೇನ ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ ಆದಾಯ ಪುರತೋ ಚ ಪಚ್ಛತೋ ಚ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಜನ್ತಾಘರಾ
ನಿಕ್ಖಮಿತಬ್ಬಂ।

‘‘ಉದಕೇಪಿ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ
ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ನಹಾತೇನ ಪಠಮತರಂ ಉತ್ತರಿತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಗತ್ತಂ ವೋದಕಂ ಕತ್ವಾ
ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಗತ್ತತೋ ಉದಕಂ ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ, ನಿವಾಸನಂ ದಾತಬ್ಬಂ,
ಸಙ್ಘಾಟಿ ದಾತಬ್ಬಾ। ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ ಆದಾಯ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ,
ಪಾದೋದಕಂ ಪಾದಪೀಠಂ ಪಾದಕಥಲಿಕಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಪಾನೀಯೇನ
ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ।

‘‘ಯಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ
ವಿಹರತಿ, ಸಚೇ ಸೋ ವಿಹಾರೋ ಉಕ್ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ಸಚೇ ಉಸ್ಸಹತಿ, ಸೋಧೇತಬ್ಬೋ। ವಿಹಾರಂ
ಸೋಧೇನ್ತೇನ ಪಠಮಂ ಪತ್ತಚೀವರಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ;
ನಿಸೀದನಪಚ್ಚತ್ಥರಣಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ; ಭಿಸಿಬಿಬ್ಬೋಹನಂ
ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ; ಮಞ್ಚೋ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ,
ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ, ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ; ಪೀಠಂ ನೀಚಂ
ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ; ಮಞ್ಚಪಟಿಪಾದಕಾ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಾ; ಖೇಳಮಲ್ಲಕೋ
ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ; ಅಪಸ್ಸೇನಫಲಕಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ; ಭೂಮತ್ಥರಣಂ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ವಿಹಾರೇ ಸನ್ತಾನಕಂ ಹೋತಿ, ಉಲ್ಲೋಕಾ ಪಠಮಂ ಓಹಾರೇತಬ್ಬಂ,
ಆಲೋಕಸನ್ಧಿಕಣ್ಣಭಾಗಾ ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಗೇರುಕಪರಿಕಮ್ಮಕತಾ ಭಿತ್ತಿ ಕಣ್ಣಕಿತಾ ಹೋತಿ,
ಚೋಳಕಂ ತೇಮೇತ್ವಾ ಪೀಳೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಕಾಳವಣ್ಣಕತಾ ಭೂಮಿ ಕಣ್ಣಕಿತಾ ಹೋತಿ,
ಚೋಳಕಂ ತೇಮೇತ್ವಾ ಪೀಳೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಅಕತಾ
ಹೋತಿ ಭೂಮಿ, ಉದಕೇನ ಪರಿಪ್ಫೋಸಿತ್ವಾ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ – ಮಾ ವಿಹಾರೋ ರಜೇನ ಉಹಞ್ಞೀತಿ।
ಸಙ್ಕಾರಂ ವಿಚಿನಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಛಡ್ಡೇತಬ್ಬಂ।

‘‘ಭೂಮತ್ಥರಣಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ
ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ಮಞ್ಚಪಟಿಪಾದಕಾ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ
ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಠಾನೇ ಠಪೇತಬ್ಬಾ। ಮಞ್ಚೋ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ನೀಚಂ
ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ, ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ, ಅತಿಹರಿತ್ವಾ
ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬೋ। ಪೀಠಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ
ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ, ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ, ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ
ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ಭಿಸಿಬಿಬ್ಬೋಹನಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ
ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ನಿಸೀದನಪಚ್ಚತ್ಥರಣಂ
ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ।
ಖೇಳಮಲ್ಲಕೋ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಠಾನೇ ಠಪೇತಬ್ಬೋ। ಅಪಸ್ಸೇನಫಲಕಂ
ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಠಾನೇ ಠಪೇತಬ್ಬಂ। ಪತ್ತಚೀವರಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಪತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಪತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ
ಹೇಟ್ಠಾಮಞ್ಚಂ ವಾ ಹೇಟ್ಠಾಪೀಠಂ ವಾ ಪರಾಮಸಿತ್ವಾ ಪತ್ತೋ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ನ ಚ
ಅನನ್ತರಹಿತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಪತ್ತೋ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ
ಚೀವರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಚೀವರವಂಸಂ ವಾ ಚೀವರರಜ್ಜುಂ ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಾರತೋ ಅನ್ತಂ ಓರತೋ ಭೋಗಂ ಕತ್ವಾ ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ।

‘‘ಸಚೇ ಪುರತ್ಥಿಮಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ಪುರತ್ಥಿಮಾ ವಾತಪಾನಾ
ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಪಚ್ಛಿಮಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ಪಚ್ಛಿಮಾ ವಾತಪಾನಾ ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ
ಉತ್ತರಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ಉತ್ತರಾ ವಾತಪಾನಾ
ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ದಕ್ಖಿಣಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ದಕ್ಖಿಣಾ ವಾತಪಾನಾ ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ
ಸೀತಕಾಲೋ ಹೋತಿ, ದಿವಾ ವಾತಪಾನಾ ವಿವರಿತಬ್ಬಾ, ರತ್ತಿಂ ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಉಣ್ಹಕಾಲೋ
ಹೋತಿ, ದಿವಾ ವಾತಪಾನಾ ಥಕೇತಬ್ಬಾ, ರತ್ತಿಂ ವಿವರಿತಬ್ಬಾ।

‘‘ಸಚೇ ಪರಿವೇಣಂ ಉಕ್ಲಾಪಂ ಹೋತಿ, ಪರಿವೇಣಂ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ।
ಸಚೇ ಕೋಟ್ಠಕೋ ಉಕ್ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ಕೋಟ್ಠಕೋ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಉಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾ ಉಕ್ಲಾಪಾ
ಹೋತಿ, ಉಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಅಗ್ಗಿಸಾಲಾ ಉಕ್ಲಾಪಾ ಹೋತಿ, ಅಗ್ಗಿಸಾಲಾ
ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ವಚ್ಚಕುಟಿ ಉಕ್ಲಾಪಾ ಹೋತಿ, ವಚ್ಚಕುಟಿ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ
ಪಾನೀಯಂ ನ ಹೋತಿ, ಪಾನೀಯಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಪರಿಭೋಜನೀಯಂ ನ ಹೋತಿ, ಪರಿಭೋಜನೀಯಂ
ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಆಚಮನಕುಮ್ಭಿಯಾ ಉದಕಂ ನ ಹೋತಿ, ಆಚಮನಕುಮ್ಭಿಯಾ ಉದಕಂ
ಆಸಿಞ್ಚಿತಬ್ಬಂ।

‘‘ಸಚೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಅನಭಿರತಿ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಹೋತಿ,
ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ವೂಪಕಾಸೇತಬ್ಬೋ, ವೂಪಕಾಸಾಪೇತಬ್ಬೋ, ಧಮ್ಮಕಥಾ ವಾಸ್ಸ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಹೋತಿ, ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ವಿನೋದೇತಬ್ಬಂ,
ವಿನೋದಾಪೇತಬ್ಬಂ, ಧಮ್ಮಕಥಾ ವಾಸ್ಸ ಕಾತಬ್ಬಾ । ಸಚೇ
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ದಿಟ್ಠಿಗತಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಹೋತಿ, ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ವಿವೇಚೇತಬ್ಬಂ,
ವಿವೇಚಾಪೇತಬ್ಬಂ, ಧಮ್ಮಕಥಾ ವಾಸ್ಸ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಗರುಧಮ್ಮಂ
ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಹೋತಿ ಪರಿವಾಸಾರಹೋ, ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ
ಸಙ್ಘೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಪರಿವಾಸಂ ದದೇಯ್ಯಾತಿ। ಸಚೇ
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಮೂಲಾಯ ಪಟಿಕಸ್ಸನಾರಹೋ ಹೋತಿ, ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ –
ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಂ ಮೂಲಾಯ ಪಟಿಕಸ್ಸೇಯ್ಯಾತಿ। ಸಚೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ
ಮಾನತ್ತಾರಹೋ ಹೋತಿ, ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಮಾನತ್ತಂ ದದೇಯ್ಯಾತಿ। ಸಚೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ
ಅಬ್ಭಾನಾರಹೋ ಹೋತಿ, ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಂ ಅಬ್ಭೇಯ್ಯಾತಿ। ಸಚೇ ಸಙ್ಘೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಕಮ್ಮಂ ಕತ್ತುಕಾಮೋ
ಹೋತಿ, ತಜ್ಜನೀಯಂ ವಾ ನಿಯಸ್ಸಂ ವಾ ಪಬ್ಬಾಜನೀಯಂ ವಾ ಪಟಿಸಾರಣೀಯಂ ವಾ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಂ ವಾ,
ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಕಮ್ಮಂ ನ
ಕರೇಯ್ಯ, ಲಹುಕಾಯ ವಾ ಪರಿಣಾಮೇಯ್ಯಾತಿ। ಕತಂ ವಾ ಪನಸ್ಸ ಹೋತಿ ಸಙ್ಘೇನ ಕಮ್ಮಂ,
ತಜ್ಜನೀಯಂ ವಾ ನಿಯಸ್ಸಂ ವಾ ಪಬ್ಬಾಜನೀಯಂ ವಾ ಪಟಿಸಾರಣೀಯಂ ವಾ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಂ ವಾ,
ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತೇಯ್ಯ,
ಲೋಮಂ ಪಾತೇಯ್ಯ, ನೇತ್ಥಾರಂ ವತ್ತೇಯ್ಯ, ಸಙ್ಘೋ ತಂ ಕಮ್ಮಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇಯ್ಯಾತಿ।

‘‘ಸಚೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಧೋವಿತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ, ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ ಏವಂ ಧೋವೇಯ್ಯಾಸೀತಿ , ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಧೋವಿಯೇಥಾತಿ। ಸಚೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಕಾತಬ್ಬಂ
ಹೋತಿ, ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ ಏವಂ ಕರೇಯ್ಯಾಸೀತಿ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ –
ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಕರಿಯೇಥಾತಿ। ಸಚೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ರಜನಂ
ಪಚಿತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ, ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ ಏವಂ ಪಚೇಯ್ಯಾಸೀತಿ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ
ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ರಜನಂ ಪಚಿಯೇಥಾತಿ। ಸಚೇ
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ರಜಿತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ, ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ, ಏವಂ
ರಜೇಯ್ಯಾಸೀತಿ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ
ರಜಿಯೇಥಾತಿ। ಚೀವರಂ ರಜನ್ತೇನ ಸಾಧುಕಂ ಸಮ್ಪರಿವತ್ತಕಂ ಸಮ್ಪರಿವತ್ತಕಂ ರಜಿತಬ್ಬಂ। ನ ಚ
ಅಚ್ಛಿನ್ನೇ ಥೇವೇ ಪಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಗಿಲಾನೋ ಹೋತಿ, ಯಾವಜೀವಂ
ಉಪಟ್ಠಾತಬ್ಬೋ, ವುಟ್ಠಾನಮಸ್ಸ ಆಗಮೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ।

ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕವತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೧೭. ಪಣಾಮಿತಕಥಾ

೬೮. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಉಪಜ್ಝಾಯೇಸು ನ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತನ್ತಿ। ಯೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ
ಅಪ್ಪಿಚ್ಛಾ…ಪೇ॰… ತೇ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಉಪಜ್ಝಾಯೇಸು ನ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ
ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ…ಪೇ॰… ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಉಪಜ್ಝಾಯೇಸು ನ
ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತನ್ತೀತಿ? ಸಚ್ಚಂ ಭಗವಾತಿ। ವಿಗರಹಿ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰… ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಉಪಜ್ಝಾಯೇಸು ನ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ…ಪೇ॰…
ವಿಗರಹಿತ್ವಾ…ಪೇ॰… ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯಮ್ಹಿ ನ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತಿತಬ್ಬಂ। ಯೋ ನ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ ।
ನೇವ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಅಸಮ್ಮಾವತ್ತನ್ತಂ ಪಣಾಮೇತುಂ। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಣಾಮೇತಬ್ಬೋ – ‘‘ಪಣಾಮೇಮಿ
ತ’’ನ್ತಿ ವಾ, ‘‘ಮಾಯಿಧ ಪಟಿಕ್ಕಮೀ’’ತಿ ವಾ, ‘‘ನೀಹರ ತೇ ಪತ್ತಚೀವರ’’ನ್ತಿ ವಾ, ‘‘ನಾಹಂ
ತಯಾ ಉಪಟ್ಠಾತಬ್ಬೋ’’ತಿ ವಾ, ಕಾಯೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ವಾಚಾಯ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ಕಾಯೇನ ವಾಚಾಯ
ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ಪಣಾಮಿತೋ ಹೋತಿ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ; ನ ಕಾಯೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ನ ವಾಚಾಯ
ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ನ ಕಾಯೇನ ವಾಚಾಯ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ನ ಪಣಾಮಿತೋ ಹೋತಿ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಪಣಾಮಿತಾ ನ ಖಮಾಪೇನ್ತಿ।
ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಖಮಾಪೇತುನ್ತಿ। ನೇವ ಖಮಾಪೇನ್ತಿ।
ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ । ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಣಾಮಿತೇನ ನ ಖಮಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ನ ಖಮಾಪೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಖಮಾಪಿಯಮಾನಾ ನ ಖಮನ್ತಿ। ಭಗವತೋ
ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಖಮಿತುನ್ತಿ। ನೇವ ಖಮನ್ತಿ।
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಪಕ್ಕಮನ್ತಿಪಿ ವಿಬ್ಭಮನ್ತಿಪಿ ತಿತ್ಥಿಯೇಸುಪಿ ಸಙ್ಕಮನ್ತಿ। ಭಗವತೋ
ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಖಮಾಪಿಯಮಾನೇನ ನ ಖಮಿತಬ್ಬಂ। ಯೋ ನ ಖಮೇಯ್ಯ,
ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಸಮ್ಮಾವತ್ತನ್ತಂ ಪಣಾಮೇನ್ತಿ,
ಅಸಮ್ಮಾವತ್ತನ್ತಂ ನ ಪಣಾಮೇನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಸಮ್ಮಾವತ್ತನ್ತೋ ಪಣಾಮೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪಣಾಮೇಯ್ಯ , ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ । ನ ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಸಮ್ಮಾವತ್ತನ್ತೋ ನ ಪಣಾಮೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ನ ಪಣಾಮೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ
ಪಣಾಮೇತಬ್ಬೋ। ಉಪಜ್ಝಾಯಮ್ಹಿ ನಾಧಿಮತ್ತಂ ಪೇಮಂ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತೋ ಪಸಾದೋ ಹೋತಿ,
ನಾಧಿಮತ್ತಾ ಹಿರೀ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತೋ ಗಾರವೋ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತಾ ಭಾವನಾ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ
ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಪಣಾಮೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ನ
ಪಣಾಮೇತಬ್ಬೋ। ಉಪಜ್ಝಾಯಮ್ಹಿ ಅಧಿಮತ್ತಂ ಪೇಮಂ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತೋ ಪಸಾದೋ ಹೋತಿ,
ಅಧಿಮತ್ತಾ ಹಿರೀ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತೋ ಗಾರವೋ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತಾ ಭಾವನಾ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ನ ಪಣಾಮೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಅಲಂ ಪಣಾಮೇತುಂ। ಉಪಜ್ಝಾಯಮ್ಹಿ
ನಾಧಿಮತ್ತಂ ಪೇಮಂ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತೋ ಪಸಾದೋ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತಾ ಹಿರೀ ಹೋತಿ,
ನಾಧಿಮತ್ತಾ ಗಾರವೋ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತಾ ಭಾವನಾ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಅಲಂ ಪಣಾಮೇತುಂ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ನಾಲಂ ಪಣಾಮೇತುಂ। ಉಪಜ್ಝಾಯಮ್ಹಿ ಅಧಿಮತ್ತಂ
ಪೇಮಂ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತೋ ಪಸಾದೋ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತಾ ಹಿರೀ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತೋ ಗಾರವೋ
ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತಾ ಭಾವನಾ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ನಾಲಂ ಪಣಾಮೇತುಂ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಂ ಅಪ್ಪಣಾಮೇನ್ತೋ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಸಾತಿಸಾರೋ ಹೋತಿ, ಪಣಾಮೇನ್ತೋ
ಅನತಿಸಾರೋ ಹೋತಿ। ಉಪಜ್ಝಾಯಮ್ಹಿ ನಾಧಿಮತ್ತಂ ಪೇಮಂ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತೋ ಪಸಾದೋ ಹೋತಿ,
ನಾಧಿಮತ್ತಾ ಹಿರೀ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತೋ ಗಾರವೋ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತಾ ಭಾವನಾ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ
ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಂ ಅಪ್ಪಣಾಮೇನ್ತೋ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಸಾತಿಸಾರೋ ಹೋತಿ, ಪಣಾಮೇನ್ತೋ ಅನತಿಸಾರೋ ಹೋತಿ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಂ
ಪಣಾಮೇನ್ತೋ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಸಾತಿಸಾರೋ ಹೋತಿ, ಅಪ್ಪಣಾಮೇನ್ತೋ ಅನತಿಸಾರೋ ಹೋತಿ।
ಉಪಜ್ಝಾಯಮ್ಹಿ ಅಧಿಮತ್ತಂ ಪೇಮಂ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತೋ ಪಸಾದೋ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತಾ ಹಿರೀ ಹೋತಿ,
ಅಧಿಮತ್ತೋ ಗಾರವೋ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತಾ ಭಾವನಾ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಂ ಪಣಾಮೇನ್ತೋ ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಸಾತಿಸಾರೋ ಹೋತಿ,
ಅಪ್ಪಣಾಮೇನ್ತೋ ಅನತಿಸಾರೋ ಹೋತೀ’’ತಿ।

೬೯.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಯಾಚಿ। ತಂ
ಭಿಕ್ಖೂ ನ ಇಚ್ಛಿಂಸು ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ। ಸೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಅಲಭಮಾನೋ ಕಿಸೋ ಅಹೋಸಿ
ಲೂಖೋ ದುಬ್ಬಣ್ಣೋ ಉಪ್ಪಣ್ಡುಪ್ಪಣ್ಡುಕಜಾತೋ
ಧಮನಿಸನ್ಥತಗತ್ತೋ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಭಗವಾ ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಕಿಸಂ ಲೂಖಂ ದುಬ್ಬಣ್ಣಂ
ಉಪ್ಪಣ್ಡುಪ್ಪಣ್ಡುಕಜಾತಂ ಧಮನಿಸನ್ಥತಗತ್ತಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಕಿಂ ನು
ಖೋ ಸೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಕಿಸೋ ಲೂಖೋ ದುಬ್ಬಣ್ಣೋ ಉಪ್ಪಣ್ಡುಪ್ಪಣ್ಡುಕಜಾತೋ
ಧಮನಿಸನ್ಥತಗತ್ತೋ’’ತಿ? ಏಸೋ, ಭನ್ತೇ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ
ಯಾಚಿ। ತಂ ಭಿಕ್ಖೂ ನ ಇಚ್ಛಿಂಸು ಪಬ್ಬಾಜೇತುಂ। ಸೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಅಲಭಮಾನೋ ಕಿಸೋ
ಲೂಖೋ ದುಬ್ಬಣ್ಣೋ ಉಪ್ಪಣ್ಡುಪ್ಪಣ್ಡುಕಜಾತೋ ಧಮನಿಸನ್ಥತಗತ್ತೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ
ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಅಧಿಕಾರಂ ಸರಸೀ’’ತಿ? ಏವಂ
ವುತ್ತೇ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಹಂ ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ತಸ್ಸ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಅಧಿಕಾರಂ ಸರಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಕಿಂ ಪನ ತ್ವಂ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ತಸ್ಸ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಅಧಿಕಾರಂ ಸರಸೀ’’ತಿ? ‘‘ಇಧ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ರಾಜಗಹೇ
ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರನ್ತಸ್ಸ ಕಟಚ್ಛುಭಿಕ್ಖಂ ದಾಪೇಸಿ। ಇಮಂ ಖೋ ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ತಸ್ಸ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಅಧಿಕಾರಂ ಸರಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಸಾಧು ಸಾಧು,
ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಕತಞ್ಞುನೋ ಹಿ, ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಸಪ್ಪುರಿಸಾ ಕತವೇದಿನೋ। ತೇನ ಹಿ ತ್ವಂ,
ಸಾರಿಪುತ್ತ, ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಹಿ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಹೀ’’ತಿ । ‘‘ಕಥಾಹಂ, ಭನ್ತೇ ,
ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಮಿ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಮೀ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಏತಸ್ಮಿಂ ನಿದಾನೇ
ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಕರಣೇ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ಯಾ ಸಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಯಾ
ತೀಹಿ ಸರಣಗಮನೇಹಿ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅನುಞ್ಞಾತಾ, ತಂ ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಪಟಿಕ್ಖಿಪಾಮಿ। ಅನುಜಾನಾಮಿ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಞತ್ತಿಚತುತ್ಥೇನ ಕಮ್ಮೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತುಂ [ಉಪಸಮ್ಪದಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)]। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಬ್ಯತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಬಲೇನ ಸಙ್ಘೋ ಞಾಪೇತಬ್ಬೋ –

೭೦.
‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ
ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ। ಯದಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ, ಸಙ್ಘೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ
ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಏಸಾ ಞತ್ತಿ।

‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ
ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ। ಸಙ್ಘೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಿ
ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಯಸ್ಸಾಯಸ್ಮತೋ ಖಮತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಉಪಸಮ್ಪದಾ
ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ, ಸೋ ತುಣ್ಹಸ್ಸ; ಯಸ್ಸ ನಕ್ಖಮತಿ, ಸೋ ಭಾಸೇಯ್ಯ।

‘‘ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಏತಮತ್ಥಂ ವದಾಮಿ – ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ।
ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ। ಸಙ್ಘೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಯಸ್ಸಾಯಸ್ಮತೋ ಖಮತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ
ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ, ಸೋ ತುಣ್ಹಸ್ಸ; ಯಸ್ಸ ನಕ್ಖಮತಿ, ಸೋ ಭಾಸೇಯ್ಯ ।

‘‘ತತಿಯಮ್ಪಿ ಏತಮತ್ಥಂ ವದಾಮಿ – ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ।
ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ। ಸಙ್ಘೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಯಸ್ಸಾಯಸ್ಮತೋ ಖಮತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ
ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ, ಸೋ ತುಣ್ಹಸ್ಸ; ಯಸ್ಸ ನಕ್ಖಮತಿ, ಸೋ ಭಾಸೇಯ್ಯ।

‘‘ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸಙ್ಘೇನ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಖಮತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ, ತಸ್ಮಾ ತುಣ್ಹೀ, ಏವಮೇತಂ ಧಾರಯಾಮೀ’’ತಿ।

೭೧.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಭಿಕ್ಖು ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸಮನನ್ತರಾ ಅನಾಚಾರಂ ಆಚರತಿ। ಭಿಕ್ಖೂ
ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಮಾವುಸೋ, ಏವರೂಪಂ ಅಕಾಸಿ, ನೇತಂ ಕಪ್ಪತೀ’’ತಿ। ಸೋ ಏವಮಾಹ – ‘‘ನೇವಾಹಂ
ಆಯಸ್ಮನ್ತೇ ಯಾಚಿಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಥ ಮನ್ತಿ। ಕಿಸ್ಸ ಮಂ ತುಮ್ಹೇ ಅಯಾಚಿತಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದಿತ್ಥಾ’’ತಿ? ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ । ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಯಾಚಿತೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ ।
ಯೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಾಚಿತೇನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತುಂ। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಾಚಿತಬ್ಬೋ। ತೇನ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೇನ ಸಙ್ಘಂ
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪಾದೇ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಉಕ್ಕುಟಿಕಂ
ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘‘ಸಙ್ಘಂ, ಭನ್ತೇ, ಉಪಸಮ್ಪದಂ
ಯಾಚಾಮಿ, ಉಲ್ಲುಮ್ಪತು ಮಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯಾ’’ತಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ
ಯಾಚಿತಬ್ಬೋ। ತತಿಯಮ್ಪಿ ಯಾಚಿತಬ್ಬೋ। ಬ್ಯತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಬಲೇನ ಸಙ್ಘೋ ಞಾಪೇತಬ್ಬೋ
–

೭೨. ‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ ,
ಸಙ್ಘೋ। ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ। ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ
ಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಯಾಚತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಯದಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ, ಸಙ್ಘೋ
ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಏಸಾ ಞತ್ತಿ।

‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ
ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ। ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಯಾಚತಿ
ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಸಙ್ಘೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ
ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಯಸ್ಸಾಯಸ್ಮತೋ ಖಮತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ,
ಸೋ ತುಣ್ಹಸ್ಸ; ಯಸ್ಸ ನಕ್ಖಮತಿ, ಸೋ ಭಾಸೇಯ್ಯ।

‘‘ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಏತಮತ್ಥಂ ವದಾಮಿ…ಪೇ॰… ತತಿಯಮ್ಪಿ ಏತಮತ್ಥಂ ವದಾಮಿ…ಪೇ॰…।

‘‘ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸಙ್ಘೇನ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಖಮತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ, ತಸ್ಮಾ ತುಣ್ಹೀ, ಏವಮೇತಂ ಧಾರಯಾಮೀ’’ತಿ।

೭೩. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ರಾಜಗಹೇ ಪಣೀತಾನಂ ಭತ್ತಾನಂ ಭತ್ತಪಟಿಪಾಟಿ ಅಟ್ಠಿತಾ [ಅಧಿಟ್ಠಿತಾ (ಕ॰)]
ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ಅಞ್ಞತರಸ್ಸ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಇಮೇ ಖೋ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ
ಸುಖಸೀಲಾ ಸುಖಸಮಾಚಾರಾ, ಸುಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ನಿವಾತೇಸು ಸಯನೇಸು ಸಯನ್ತಿ।
ಯಂನೂನಾಹಂ ಸಮಣೇಸು ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೇಸು ಪಬ್ಬಜೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ
ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಯಾಚಿ। ತಂ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಬ್ಬಾಜೇಸುಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಸುಂ।
ತಸ್ಮಿಂ ಪಬ್ಬಜಿತೇ ಭತ್ತಪಟಿಪಾಟಿ ಖೀಯಿತ್ಥ। ಭಿಕ್ಖೂ
ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಏಹಿ ದಾನಿ, ಆವುಸೋ, ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ಸೋ ಏವಮಾಹ – ‘‘ನಾಹಂ,
ಆವುಸೋ, ಏತಂಕಾರಣಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ। ಸಚೇ ಮೇ ದಸ್ಸಥ ಭುಞ್ಜಿಸ್ಸಾಮಿ , ನೋ ಚೇ ಮೇ ದಸ್ಸಥ ವಿಬ್ಭಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಕಿಂ ಪನ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ಉದರಸ್ಸ ಕಾರಣಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋ’’ತಿ ?
‘‘ಏವಮಾವುಸೋ’’ತಿ। ಯೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛಾ…ಪೇ॰… ತೇ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ
ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಭಿಕ್ಖು ಏವಂ ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೇ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಉದರಸ್ಸ ಕಾರಣಾ
ಪಬ್ಬಜಿಸ್ಸತೀತಿ। ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ…ಪೇ॰… ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ ತ್ವಂ,
ಭಿಕ್ಖು, ಉದರಸ್ಸ ಕಾರಣಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋತಿ? ಸಚ್ಚಂ ಭಗವಾತಿ। ವಿಗರಹಿ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰…
‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ತ್ವಂ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಏವಂ ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೇ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಉದರಸ್ಸ ಕಾರಣಾ
ಪಬ್ಬಜಿಸ್ಸಸಿ। ನೇತಂ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಅಪ್ಪಸನ್ನಾನಂ ವಾ ಪಸಾದಾಯ ಪಸನ್ನಾನಂ ವಾ
ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಾಯ’’…ಪೇ॰… ವಿಗರಹಿತ್ವಾ…ಪೇ॰… ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ –
‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತೇನ ಚತ್ತಾರೋ ನಿಸ್ಸಯೇ ಆಚಿಕ್ಖಿತುಂ –
ಪಿಣ್ಡಿಯಾಲೋಪಭೋಜನಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ, ತತ್ಥ ತೇ ಯಾವಜೀವಂ ಉಸ್ಸಾಹೋ ಕರಣೀಯೋ;
ಅತಿರೇಕಲಾಭೋ – ಸಙ್ಘಭತ್ತಂ, ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ, ನಿಮನ್ತನಂ, ಸಲಾಕಭತ್ತಂ, ಪಕ್ಖಿಕಂ,
ಉಪೋಸಥಿಕಂ, ಪಾಟಿಪದಿಕಂ। ಪಂಸುಕೂಲಚೀವರಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ, ತತ್ಥ ತೇ ಯಾವಜೀವಂ
ಉಸ್ಸಾಹೋ ಕರಣೀಯೋ; ಅತಿರೇಕಲಾಭೋ – ಖೋಮಂ, ಕಪ್ಪಾಸಿಕಂ, ಕೋಸೇಯ್ಯಂ, ಕಮ್ಬಲಂ, ಸಾಣಂ,
ಭಙ್ಗಂ। ರುಕ್ಖಮೂಲಸೇನಾಸನಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ, ತತ್ಥ ತೇ ಯಾವಜೀವಂ ಉಸ್ಸಾಹೋ ಕರಣೀಯೋ;
ಅತಿರೇಕಲಾಭೋ – ವಿಹಾರೋ , ಅಡ್ಢಯೋಗೋ, ಪಾಸಾದೋ, ಹಮ್ಮಿಯಂ,
ಗುಹಾ। ಪೂತಿಮುತ್ತಭೇಸಜ್ಜಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ, ತತ್ಥ ತೇ ಯಾವಜೀವಂ ಉಸ್ಸಾಹೋ ಕರಣೀಯೋ;
ಅತಿರೇಕಲಾಭೋ – ಸಪ್ಪಿ, ನವನೀತಂ, ತೇಲಂ, ಮಧು, ಫಾಣಿತ’’ನ್ತಿ।

ಪಣಾಮಿತಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

ಉಪಜ್ಝಾಯವತ್ತಭಾಣವಾರೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ ಪಞ್ಚಮೋ।

ಪಞ್ಚಮಭಾಣವಾರೋ

೧೮. ಆಚರಿಯವತ್ತಕಥಾ

೭೪.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಮಾಣವಕೋ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಯಾಚಿ। ತಸ್ಸ
ಭಿಕ್ಖೂ ಪಟಿಕಚ್ಚೇವ ನಿಸ್ಸಯೇ ಆಚಿಕ್ಖಿಂಸು। ಸೋ ಏವಮಾಹ – ‘‘ಸಚೇ ಮೇ, ಭನ್ತೇ,
ಪಬ್ಬಜಿತೇ ನಿಸ್ಸಯೇ ಆಚಿಕ್ಖೇಯ್ಯಾಥ, ಅಭಿರಮೇಯ್ಯಾಮಹಂ [ಅಭಿರಮೇಯ್ಯಞ್ಚಾಹಂ (ಸೀ॰), ಅಭಿರಮೇಯ್ಯಂ ಸ್ವಾಹಂ (ಕ॰)]। ನ ದಾನಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಪಬ್ಬಜಿಸ್ಸಾಮಿ; ಜೇಗುಚ್ಛಾ ಮೇ ನಿಸ್ಸಯಾ
ಪಟಿಕೂಲಾ’’ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಟಿಕಚ್ಚೇವ ನಿಸ್ಸಯಾ
ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಾ। ಯೋ ಆಚಿಕ್ಖೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸಮನನ್ತರಾ ನಿಸ್ಸಯೇ ಆಚಿಕ್ಖಿತುನ್ತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ದುವಗ್ಗೇನಪಿ ತಿವಗ್ಗೇನಪಿ ಗಣೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಊನದಸವಗ್ಗೇನ ಗಣೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ,
ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಸವಗ್ಗೇನ ವಾ ಅತಿರೇಕದಸವಗ್ಗೇನ ವಾ ಗಣೇನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತುನ್ತಿ ।

೭೫. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಏಕವಸ್ಸಾಪಿ ದುವಸ್ಸಾಪಿ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ।
ಆಯಸ್ಮಾಪಿ ಉಪಸೇನೋ ವಙ್ಗನ್ತಪುತ್ತೋ ಏಕವಸ್ಸೋ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಸಿ। ಸೋ
ವಸ್ಸಂವುಟ್ಠೋ ದುವಸ್ಸೋ ಏಕವಸ್ಸಂ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಂ ಆದಾಯ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ,
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಆಚಿಣ್ಣಂ ಖೋ ಪನೇತಂ
ಬುದ್ಧಾನಂ ಭಗವನ್ತಾನಂ ಆಗನ್ತುಕೇಹಿ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಪಟಿಸಮ್ಮೋದಿತುಂ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ
ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಉಪಸೇನಂ ವಙ್ಗನ್ತಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕಚ್ಚಿ, ಭಿಕ್ಖು, ಖಮನೀಯಂ, ಕಚ್ಚಿ
ಯಾಪನೀಯಂ, ಕಚ್ಚಿ ತ್ವಂ ಅಪ್ಪಕಿಲಮಥೇನ ಅದ್ಧಾನಂ ಆಗತೋ’’ತಿ? ‘‘ಖಮನೀಯಂ, ಭಗವಾ,
ಯಾಪನೀಯಂ, ಭಗವಾ। ಅಪ್ಪಕಿಲಮಥೇನ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಅದ್ಧಾನಂ ಆಗತಾ’’ತಿ। ಜಾನನ್ತಾಪಿ
ತಥಾಗತಾ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ, ಜಾನನ್ತಾಪಿ ನ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ, ಕಾಲಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ, ಕಾಲಂ
ವಿದಿತ್ವಾ ನ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ; ಅತ್ಥಸಂಹಿತಂ ತಥಾಗತಾ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ; ನೋ ಅನತ್ಥಸಂಹಿತಂ।
ಅನತ್ಥಸಂಹಿತೇ ಸೇತುಘಾತೋ ತಥಾಗತಾನಂ। ದ್ವೀಹಿ ಆಕಾರೇಹಿ ಬುದ್ಧಾ ಭಗವನ್ತೋ ಭಿಕ್ಖೂ
ಪಟಿಪುಚ್ಛನ್ತಿ – ಧಮ್ಮಂ ವಾ ದೇಸೇಸ್ಸಾಮ, ಸಾವಕಾನಂ ವಾ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಪಞ್ಞಪೇಸ್ಸಾಮಾತಿ।
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಉಪಸೇನಂ ವಙ್ಗನ್ತಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕತಿವಸ್ಸೋಸಿ ತ್ವಂ,
ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿ? ‘‘ದುವಸ್ಸೋಹಂ, ಭಗವಾ’’ತಿ। ‘‘ಅಯಂ ಪನ ಭಿಕ್ಖು ಕತಿವಸ್ಸೋ’’ತಿ?
‘‘ಏಕವಸ್ಸೋ, ಭಗವಾ’’ತಿ। ‘‘ಕಿಂ ತಾಯಂ ಭಿಕ್ಖು ಹೋತೀ’’ತಿ? ‘‘ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕೋ ಮೇ,
ಭಗವಾ’’ತಿ। ವಿಗರಹಿ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ – ‘‘ಅನನುಚ್ಛವಿಕಂ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಅನನುಲೋಮಿಕಂ
ಅಪ್ಪತಿರೂಪಂ ಅಸ್ಸಾಮಣಕಂ ಅಕಪ್ಪಿಯಂ ಅಕರಣೀಯಂ। ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ
ತ್ವಂ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಅಞ್ಞೇಹಿ ಓವದಿಯೋ ಅನುಸಾಸಿಯೋ ಅಞ್ಞಂ ಓವದಿತುಂ ಅನುಸಾಸಿತುಂ
ಮಞ್ಞಿಸ್ಸಸಿ। ಅತಿಲಹುಂ ಖೋ ತ್ವಂ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಬಾಹುಲ್ಲಾಯ ಆವತ್ತೋ, ಯದಿದಂ
ಗಣಬನ್ಧಿಕಂ। ನೇತಂ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಅಪ್ಪಸನ್ನಾನಂ ವಾ ಪಸಾದಾಯ ಪಸನ್ನಾನಂ
ವಾ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಾಯ’’…ಪೇ॰… ವಿಗರಹಿತ್ವಾ…ಪೇ॰… ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ –
‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಊನದಸವಸ್ಸೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ
ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಸವಸ್ಸೇನ ವಾ ಅತಿರೇಕದಸವಸ್ಸೇನ ವಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತು’’ನ್ತಿ।

೭೬.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ – ದಸವಸ್ಸಮ್ಹಾ ದಸವಸ್ಸಮ್ಹಾತಿ – ಬಾಲಾ ಅಬ್ಯತ್ತಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ। ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಬಾಲಾ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಪಣ್ಡಿತಾ। ದಿಸ್ಸನ್ತಿ
ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಅಬ್ಯತ್ತಾ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಬ್ಯತ್ತಾ। ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ
ಅಪ್ಪಸ್ಸುತಾ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಬಹುಸ್ಸುತಾ। ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ದುಪ್ಪಞ್ಞಾ,
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಪಞ್ಞವನ್ತೋ। ಅಞ್ಞತರೋಪಿ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ
ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಸಹಧಮ್ಮಿಕಂ ವುಚ್ಚಮಾನೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ವಾದಂ ಆರೋಪೇತ್ವಾ ತಂಯೇವ
ತಿತ್ಥಾಯತನಂ ಸಙ್ಕಮಿ। ಯೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛಾ…ಪೇ॰… ತೇ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ
ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಭಿಕ್ಖೂ – ದಸವಸ್ಸಮ್ಹಾ ದಸವಸ್ಸಮ್ಹಾತಿ – ಬಾಲಾ ಅಬ್ಯತ್ತಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಸ್ಸನ್ತಿ। ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಬಾಲಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಪಣ್ಡಿತಾ,
ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಅಬ್ಯತ್ತಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ
ಬ್ಯತ್ತಾ, ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಅಪ್ಪಸ್ಸುತಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಬಹುಸ್ಸುತಾ,
ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ದುಪ್ಪಞ್ಞಾ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಪಞ್ಞವನ್ತೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ
ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ‘‘ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂ – ದಸವಸ್ಸಮ್ಹಾ
ದಸವಸ್ಸಮ್ಹಾತಿ – ಬಾಲಾ ಅಬ್ಯತ್ತಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ। ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಬಾಲಾ,
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಪಣ್ಡಿತಾ, ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಅಬ್ಯತ್ತಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ
ಬ್ಯತ್ತಾ, ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಅಪ್ಪಸ್ಸುತಾ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಬಹುಸ್ಸುತಾ,
ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ದುಪ್ಪಞ್ಞಾ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಪಞ್ಞವನ್ತೋ’’ತಿ? ‘‘ಸಚ್ಚಂ,
ಭಗವಾ’’ತಿ। ವಿಗರಹಿ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰… ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮೋಘಪುರಿಸಾ –
ದಸವಸ್ಸಮ್ಹಾ ದಸವಸ್ಸಮ್ಹಾತಿ – ಬಾಲಾ ಅಬ್ಯತ್ತಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಸ್ಸನ್ತಿ। ದಿಸ್ಸನ್ತಿ
ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಬಾಲಾ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಪಣ್ಡಿತಾ, ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಅಬ್ಯತ್ತಾ
ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಬ್ಯತ್ತಾ, ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಅಪ್ಪಸ್ಸುತಾ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ
ಬಹುಸ್ಸುತಾ, ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ದುಪ್ಪಞ್ಞಾ, ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಕಾ ಪಞ್ಞವನ್ತೋ। ನೇತಂ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಪ್ಪಸನ್ನಾನಂ ವಾ ಪಸಾದಾಯ…ಪೇ॰… ವಿಗರಹಿತ್ವಾ…ಪೇ॰… ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ
ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬಾಲೇನ ಅಬ್ಯತ್ತೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ಯತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಪಟಿಬಲೇನ ದಸವಸ್ಸೇನ ವಾ ಅತಿರೇಕದಸವಸ್ಸೇನ ವಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತು’’ನ್ತಿ।

೭೭. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಜ್ಝಾಯೇಸು ಪಕ್ಕನ್ತೇಸುಪಿ ವಿಬ್ಭನ್ತೇಸುಪಿ
ಕಾಲಙ್ಕತೇಸುಪಿ ಪಕ್ಖಸಙ್ಕನ್ತೇಸುಪಿ ಅನಾಚರಿಯಕಾ ಅನೋವದಿಯಮಾನಾ ಅನನುಸಾಸಿಯಮಾನಾ
ದುನ್ನಿವತ್ಥಾ ದುಪ್ಪಾರುತಾ ಅನಾಕಪ್ಪಸಮ್ಪನ್ನಾ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರನ್ತಿ, ಮನುಸ್ಸಾನಂ
ಭುಞ್ಜಮಾನಾನಂ ಉಪರಿಭೋಜನೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇನ್ತಿ, ಉಪರಿಖಾದನೀಯೇಪಿ –
ಉಪರಿಸಾಯನೀಯೇಪಿ – ಉಪರಿಪಾನೀಯೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇನ್ತಿ; ಸಾಮಂ ಸೂಪಮ್ಪಿ
ಓದನಮ್ಪಿ ವಿಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜನ್ತಿ; ಭತ್ತಗ್ಗೇಪಿ ಉಚ್ಚಾಸದ್ದಾ ಮಹಾಸದ್ದಾ ವಿಹರನ್ತಿ।
ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸಮಣಾ
ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ದುನ್ನಿವತ್ಥಾ ದುಪ್ಪಾರುತಾ ಅನಾಕಪ್ಪಸಮ್ಪನ್ನಾ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿಸ್ಸನ್ತಿ;
ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಭುಞ್ಜಮಾನಾನಂ ಉಪರಿಭೋಜನೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ ಉಪನಾಮೇಸ್ಸನ್ತಿ,
ಉಪರಿಖಾದನೀಯೇಪಿ – ಉಪರಿಸಾಯನೀಯೇಪಿ – ಉಪರಿಪಾನೀಯೇಪಿ ಉತ್ತಿಟ್ಠಪತ್ತಂ
ಉಪನಾಮೇಸ್ಸನ್ತಿ; ಸಾಮಂ ಸೂಪಮ್ಪಿ ಓದನಮ್ಪಿ ವಿಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಿಸ್ಸನ್ತಿ;
ಭತ್ತಗ್ಗೇಪಿ ಉಚ್ಚಾಸದ್ದಾ ಮಹಾಸದ್ದಾ ವಿಹರಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಭೋಜನೇ’’ತಿ। ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ಭಿಕ್ಖೂ ತೇಸಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಾನಂ
ಖಿಯ್ಯನ್ತಾನಂ ವಿಪಾಚೇನ್ತಾನಂ …ಪೇ॰… ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ, ಭಿಕ್ಖವೇ…ಪೇ॰… ಸಚ್ಚಂ, ಭಗವಾತಿ…ಪೇ॰… ವಿಗರಹಿತ್ವಾ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ –

‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಆಚರಿಯಂ। ಆಚರಿಯೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಮ್ಹಿ ಪುತ್ತಚಿತ್ತಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇಸ್ಸತಿ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಆಚರಿಯಮ್ಹಿ
ಪಿತುಚಿತ್ತಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇಸ್ಸತಿ। ಏವಂ ತೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಸಗಾರವಾ ಸಪ್ಪತಿಸ್ಸಾ
ಸಭಾಗವುತ್ತಿನೋ ವಿಹರನ್ತಾ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ವುದ್ಧಿಂ ವಿರುಳ್ಹಿಂ ವೇಪುಲ್ಲಂ
ಆಪಜ್ಜಿಸ್ಸನ್ತಿ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಸವಸ್ಸಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ವತ್ಥುಂ, ದಸವಸ್ಸೇನ
ನಿಸ್ಸಯಂ ದಾತುಂ। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಆಚರಿಯೋ ಗಹೇತಬ್ಬೋ। ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ
ಕರಿತ್ವಾ ಪಾದೇ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಉಕ್ಕುಟಿಕಂ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಏವಮಸ್ಸ
ವಚನೀಯೋ – ‘ಆಚರಿಯೋ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಹೋಹಿ, ಆಯಸ್ಮತೋ ನಿಸ್ಸಾಯ ವಚ್ಛಾಮಿ; ಆಚರಿಯೋ ಮೇ,
ಭನ್ತೇ, ಹೋಹಿ, ಆಯಸ್ಮತೋ ನಿಸ್ಸಾಯ ವಚ್ಛಾಮಿ; ಆಚರಿಯೋ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಹೋಹಿ, ಆಯಸ್ಮತೋ
ನಿಸ್ಸಾಯ ವಚ್ಛಾಮೀ’ತಿ। ‘ಸಾಹೂತಿ’ ವಾ ‘ಲಹೂತಿ’ ವಾ ‘ಓಪಾಯಿಕ’ನ್ತಿ ವಾ ‘ಪತಿರೂಪ’ನ್ತಿ
ವಾ ‘ಪಾಸಾದಿಕೇನ ಸಮ್ಪಾದೇಹೀ’ತಿ ವಾ ಕಾಯೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ವಾಚಾಯ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ಕಾಯೇನ
ವಾಚಾಯ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ಗಹಿತೋ ಹೋತಿ ಆಚರಿಯೋ; ನ ಕಾಯೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ನ ವಾಚಾಯ
ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ನ ಕಾಯೇನ ವಾಚಾಯ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ನ ಗಹಿತೋ ಹೋತಿ ಆಚರಿಯೋ।

೭೮. [ಚೂಳವ॰ ೩೮೦ ಆದಯೋ] ‘‘ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಆಚರಿಯಮ್ಹಿ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತಿತಬ್ಬಂ। ತತ್ರಾಯಂ ಸಮ್ಮಾವತ್ತನಾ –

‘‘ಕಾಲಸ್ಸೇವ ಉಟ್ಠಾಯ ಉಪಾಹನಂ ಓಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಏಕಂಸಂ
ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ ದನ್ತಕಟ್ಠಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಮುಖೋದಕಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಆಸನಂ
ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಯಾಗು ಹೋತಿ, ಭಾಜನಂ ಧೋವಿತ್ವಾ ಯಾಗು ಉಪನಾಮೇತಬ್ಬಾ ।
ಯಾಗುಂ ಪೀತಸ್ಸ ಉದಕಂ ದತ್ವಾ ಭಾಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ
ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ ಧೋವಿತ್ವಾ ಪಟಿಸಾಮೇತಬ್ಬಂ। ಆಚರಿಯಮ್ಹಿ ವುಟ್ಠಿತೇ ಆಸನಂ
ಉದ್ಧರಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಸೋ ದೇಸೋ ಉಕ್ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ದೇಸೋ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ।

‘‘ಸಚೇ ಆಚರಿಯೋ ಗಾಮಂ ಪವಿಸಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ನಿವಾಸನಂ ದಾತಬ್ಬಂ,
ಪಟಿನಿವಾಸನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ, ಕಾಯಬನ್ಧನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಸಗುಣಂ ಕತ್ವಾ ಸಙ್ಘಾಟಿಯೋ
ದಾತಬ್ಬಾ, ಧೋವಿತ್ವಾ ಪತ್ತೋ ಸೋದಕೋ ದಾತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಆಚರಿಯೋ ಪಚ್ಛಾಸಮಣಂ ಆಕಙ್ಖತಿ,
ತಿಮಣ್ಡಲಂ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇನ್ತೇನ ಪರಿಮಣ್ಡಲಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಕಾಯಬನ್ಧನಂ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಸಗುಣಂ
ಕತ್ವಾ ಸಙ್ಘಾಟಿಯೋ ಪಾರುಪಿತ್ವಾ ಗಣ್ಠಿಕಂ ಪಟಿಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಧೋವಿತ್ವಾ
ಪತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಪಚ್ಛಾಸಮಣೇನ ಹೋತಬ್ಬಂ। ನಾತಿದೂರೇ ಗನ್ತಬ್ಬಂ,
ನಾಚ್ಚಾಸನ್ನೇ ಗನ್ತಬ್ಬಂ, ಪತ್ತಪರಿಯಾಪನ್ನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ। ನ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಭಣಮಾನಸ್ಸ
ಅನ್ತರನ್ತರಾ ಕಥಾ ಓಪಾತೇತಬ್ಬಾ। ಆಚರಿಯೋ ಆಪತ್ತಿಸಾಮನ್ತಾ ಭಣಮಾನೋ ನಿವಾರೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ನಿವತ್ತನ್ತೇನ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ,
ಪಾದೋದಕಂ ಪಾದಪೀಠಂ ಪಾದಕಥಲಿಕಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ, ಪಚ್ಚುಗ್ಗನ್ತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಂ
ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ, ಪಟಿನಿವಾಸನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ನಿವಾಸನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಚೀವರಂ
ಸಿನ್ನಂ ಹೋತಿ, ಮುಹುತ್ತಂ ಉಣ್ಹೇ ಓತಾಪೇತಬ್ಬಂ, ನ ಚ ಉಣ್ಹೇ ಚೀವರಂ ನಿದಹಿತಬ್ಬಂ।
ಚೀವರಂ ಸಙ್ಘರಿತಬ್ಬಂ। ಚೀವರಂ ಸಙ್ಘರನ್ತೇನ ಚತುರಙ್ಗುಲಂ ಕಣ್ಣಂ ಉಸ್ಸಾರೇತ್ವಾ ಚೀವರಂ
ಸಙ್ಘರಿತಬ್ಬಂ – ಮಾ ಮಜ್ಝೇ ಭಙ್ಗೋ ಅಹೋಸೀತಿ। ಓಭೋಗೇ ಕಾಯಬನ್ಧನಂ ಕಾತಬ್ಬಂ।

‘‘ಸಚೇ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ಹೋತಿ , ಆಚರಿಯೋ ಚ
ಭುಞ್ಜಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಉದಕಂ ದತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ಉಪನಾಮೇತಬ್ಬೋ। ಆಚರಿಯೋ ಪಾನೀಯೇನ
ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ। ಭುತ್ತಾವಿಸ್ಸ ಉದಕಂ ದತ್ವಾ ಪತ್ತಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ
ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ ಧೋವಿತ್ವಾ ವೋದಕಂ ಕತ್ವಾ ಮುಹುತ್ತಂ ಉಣ್ಹೇ ಓತಾಪೇತಬ್ಬೋ, ನ ಚ
ಉಣ್ಹೇ ಪತ್ತೋ ನಿದಹಿತಬ್ಬೋ। ಪತ್ತಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಪತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ
ಹತ್ಥೇನ ಪತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಹೇಟ್ಠಾಮಞ್ಚಂ ವಾ ಹೇಟ್ಠಾಪೀಠಂ ವಾ
ಪರಾಮಸಿತ್ವಾ ಪತ್ತೋ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ನ ಚ ಅನನ್ತರಹಿತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಪತ್ತೋ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಚೀವರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ
ಚೀವರವಂಸಂ ವಾ ಚೀವರರಜ್ಜುಂ ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಾರತೋ ಅನ್ತಂ ಓರತೋ ಭೋಗಂ ಕತ್ವಾ ಚೀವರಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಆಚರಿಯಮ್ಹಿ ವುಟ್ಠಿತೇ ಆಸನಂ ಉದ್ಧರಿತಬ್ಬಂ, ಪಾದೋದಕಂ ಪಾದಪೀಠಂ
ಪಾದಕಥಲಿಕಂ ಪಟಿಸಾಮೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಸೋ ದೇಸೋ ಉಕ್ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ದೇಸೋ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ।

‘‘ಸಚೇ ಆಚರಿಯೋ ನಹಾಯಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ನಹಾನಂ ಪಟಿಯಾದೇತಬ್ಬಂ।
ಸಚೇ ಸೀತೇನ ಅತ್ಥೋ ಹೋತಿ, ಸೀತಂ ಪಟಿಯಾದೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಉಣ್ಹೇನ ಅತ್ಥೋ ಹೋತಿ, ಉಣ್ಹಂ
ಪಟಿಯಾದೇತಬ್ಬಂ।

‘‘ಸಚೇ ಆಚರಿಯೋ ಜನ್ತಾಘರಂ ಪವಿಸಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಚುಣ್ಣಂ
ಸನ್ನೇತಬ್ಬಂ, ಮತ್ತಿಕಾ ತೇಮೇತಬ್ಬಾ, ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ ಆದಾಯ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಪಿಟ್ಠಿತೋ
ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಗನ್ತ್ವಾ ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ ದತ್ವಾ ಚೀವರಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ, ಚುಣ್ಣಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಮತ್ತಿಕಾ ದಾತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಉಸ್ಸಹತಿ, ಜನ್ತಾಘರಂ
ಪವಿಸಿತಬ್ಬಂ। ಜನ್ತಾಘರಂ ಪವಿಸನ್ತೇನ ಮತ್ತಿಕಾಯ ಮುಖಂ
ಮಕ್ಖೇತ್ವಾ ಪುರತೋ ಚ ಪಚ್ಛತೋ ಚ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಜನ್ತಾಘರಂ ಪವಿಸಿತಬ್ಬಂ। ನ ಥೇರೇ
ಭಿಕ್ಖೂ ಅನುಪಖಜ್ಜ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ। ನ ನವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಸನೇನ ಪಟಿಬಾಹಿತಬ್ಬಾ। ಜನ್ತಾಘರೇ
ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ಜನ್ತಾಘರಾ ನಿಕ್ಖಮನ್ತೇನ ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ ಆದಾಯ ಪುರತೋ ಚ ಪಚ್ಛತೋ ಚ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಜನ್ತಾಘರಾ ನಿಕ್ಖಮಿತಬ್ಬಂ।

‘‘ಉದಕೇಪಿ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ನಹಾತೇನ ಪಠಮತರಂ
ಉತ್ತರಿತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಗತ್ತಂ ವೋದಕಂ ಕತ್ವಾ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಗತ್ತತೋ ಉದಕಂ
ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ, ನಿವಾಸನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಸಙ್ಘಾಟಿ ದಾತಬ್ಬಾ, ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ ಆದಾಯ ಪಠಮತರಂ
ಆಗನ್ತ್ವಾ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ, ಪಾದೋದಕಂ ಪಾದಪೀಠಂ ಪಾದಕಥಲಿಕಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ।
ಆಚರಿಯೋ ಪಾನೀಯೇನ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಉದ್ದಿಸಾಪೇತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಉದ್ದಿಸಾಪೇತಬ್ಬೋ।
ಸಚೇ ಪರಿಪುಚ್ಛಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಪರಿಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ।

‘‘ಯಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಆಚರಿಯೋ ವಿಹರತಿ, ಸಚೇ ಸೋ ವಿಹಾರೋ ಉಕ್ಲಾಪೋ
ಹೋತಿ, ಸಚೇ ಉಸ್ಸಹತಿ, ಸೋಧೇತಬ್ಬೋ। ವಿಹಾರಂ ಸೋಧೇನ್ತೇನ ಪಠಮಂ ಪತ್ತಚೀವರಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ
ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ; ನಿಸೀದನಪಚ್ಚತ್ಥರಣಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ; ಭಿಸಿಬಿಬ್ಬೋಹನಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ; ಮಞ್ಚೋ ನೀಚಂ
ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ, ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ, ನೀಹರಿತ್ವಾ
ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ; ಪೀಠಂ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ,
ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ, ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ; ಮಞ್ಚಪಟಿಪಾದಕಾ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಾ; ಖೇಳಮಲ್ಲಕೋ
ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ ; ಅಪಸ್ಸೇನಫಲಕಂ
ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ; ಭೂಮತ್ಥರಣಂ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ
ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ವಿಹಾರೇ ಸನ್ತಾನಕಂ ಹೋತಿ, ಉಲ್ಲೋಕಾ ಪಠಮಂ
ಓಹಾರೇತಬ್ಬಂ, ಆಲೋಕಸನ್ಧಿಕಣ್ಣಭಾಗಾ ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಗೇರುಕಪರಿಕಮ್ಮಕತಾ ಭಿತ್ತಿ
ಕಣ್ಣಕಿತಾ ಹೋತಿ, ಚೋಳಕಂ ತೇಮೇತ್ವಾ ಪೀಳೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಕಾಳವಣ್ಣಕತಾ ಭೂಮಿ
ಕಣ್ಣಕಿತಾ ಹೋತಿ, ಚೋಳಕಂ ತೇಮೇತ್ವಾ ಪೀಳೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಅಕತಾ ಹೋತಿ ಭೂಮಿ,
ಉದಕೇನ ಪರಿಪ್ಫೋಸಿತ್ವಾ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ – ಮಾ ವಿಹಾರೋ ರಜೇನ ಉಹಞ್ಞೀತಿ। ಸಙ್ಕಾರಂ
ವಿಚಿನಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಛಡ್ಡೇತಬ್ಬಂ।

‘‘ಭೂಮತ್ಥರಣಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ
ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ಮಞ್ಚಪಟಿಪಾದಕಾ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ
ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಠಾನೇ ಠಪೇತಬ್ಬಾ। ಮಞ್ಚೋ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ನೀಚಂ
ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ, ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ, ಅತಿಹರಿತ್ವಾ
ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬೋ। ಪೀಠಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ
ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ, ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ, ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ
ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ಭಿಸಿಬಿಬ್ಬೋಹನಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ
ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ನಿಸೀದನಪಚ್ಚತ್ಥರಣಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ
ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ಖೇಳಮಲ್ಲಕೋ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಠಾನೇ ಠಪೇತಬ್ಬೋ ।
ಅಪಸ್ಸೇನಫಲಕಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಠಾನೇ ಠಪೇತಬ್ಬಂ। ಪತ್ತಚೀವರಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಪತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಪತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ
ಹೇಟ್ಠಾಮಞ್ಚಂ ವಾ ಹೇಟ್ಠಾಪೀಠಂ ವಾ ಪರಾಮಸಿತ್ವಾ ಪತ್ತೋ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ನ ಚ
ಅನನ್ತರಹಿತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಪತ್ತೋ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ
ಚೀವರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಚೀವರವಂಸಂ ವಾ ಚೀವರರಜ್ಜುಂ ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಾರತೋ
ಅನ್ತಂ ಓರತೋ ಭೋಗಂ ಕತ್ವಾ ಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ।

‘‘ಸಚೇ ಪುರತ್ಥಿಮಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ಪುರತ್ಥಿಮಾ ವಾತಪಾನಾ
ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಪಚ್ಛಿಮಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ಪಚ್ಛಿಮಾ ವಾತಪಾನಾ ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ
ಉತ್ತರಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ಉತ್ತರಾ ವಾತಪಾನಾ ಥಕೇತಬ್ಬಾ ।
ಸಚೇ ದಕ್ಖಿಣಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ದಕ್ಖಿಣಾ ವಾತಪಾನಾ ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಸೀತಕಾಲೋ
ಹೋತಿ, ದಿವಾ ವಾತಪಾನಾ ವಿವರಿತಬ್ಬಾ, ರತ್ತಿಂ ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಉಣ್ಹಕಾಲೋ ಹೋತಿ, ದಿವಾ
ವಾತಪಾನಾ ಥಕೇತಬ್ಬಾ, ರತ್ತಿಂ ವಿವರಿತಬ್ಬಾ।

‘‘ಸಚೇ ಪರಿವೇಣಂ ಉಕ್ಲಾಪಂ ಹೋತಿ, ಪರಿವೇಣಂ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ।
ಸಚೇ ಕೋಟ್ಠಕೋ ಉಕ್ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ಕೋಟ್ಠಕೋ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ। ಸಚೇ ಉಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾ ಉಕ್ಲಾಪಾ
ಹೋತಿ, ಉಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಅಗ್ಗಿಸಾಲಾ ಉಕ್ಲಾಪಾ ಹೋತಿ, ಅಗ್ಗಿಸಾಲಾ
ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ವಚ್ಚಕುಟಿ ಉಕ್ಲಾಪಾ ಹೋತಿ, ವಚ್ಚಕುಟಿ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ
ಪಾನೀಯಂ ನ ಹೋತಿ, ಪಾನೀಯಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಪರಿಭೋಜನೀಯಂ ನ ಹೋತಿ, ಪರಿಭೋಜನೀಯಂ
ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಂ । ಸಚೇ ಆಚಮನಕುಮ್ಭಿಯಂ ಉದಕಂ ನ ಹೋತಿ, ಆಚಮನಕುಮ್ಭಿಯಾ ಉದಕಂ ಆಸಿಞ್ಚಿತಬ್ಬಂ।

‘‘ಸಚೇ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಅನಭಿರತಿ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಹೋತಿ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನ
ವೂಪಕಾಸೇತಬ್ಬೋ, ವೂಪಕಾಸಾಪೇತಬ್ಬೋ, ಧಮ್ಮಕಥಾ ವಾಸ್ಸ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಆಚರಿಯಸ್ಸ
ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಹೋತಿ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನ ವಿನೋದೇತಬ್ಬಂ, ವಿನೋದಾಪೇತಬ್ಬಂ,
ಧಮ್ಮಕಥಾ ವಾಸ್ಸ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ದಿಟ್ಠಿಗತಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಹೋತಿ,
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನ ವಿವೇಚೇತಬ್ಬಂ, ವಿವೇಚಾಪೇತಬ್ಬಂ, ಧಮ್ಮಕಥಾ ವಾಸ್ಸ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ
ಆಚರಿಯೋ ಗರುಧಮ್ಮಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಹೋತಿ ಪರಿವಾಸಾರಹೋ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ
ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಪರಿವಾಸಂ ದದೇಯ್ಯಾತಿ। ಸಚೇ ಆಚರಿಯೋ
ಮೂಲಾಯ ಪಟಿಕಸ್ಸನಾರಹೋ ಹೋತಿ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ
ಸಙ್ಘೋ ಆಚರಿಯಂ ಮೂಲಾಯ ಪಟಿಕಸ್ಸೇಯ್ಯಾತಿ। ಸಚೇ ಆಚರಿಯೋ ಮಾನತ್ತಾರಹೋ ಹೋತಿ,
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಮಾನತ್ತಂ
ದದೇಯ್ಯಾತಿ। ಸಚೇ ಆಚರಿಯೋ ಅಬ್ಭಾನಾರಹೋ ಹೋತಿ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ –
ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ ಆಚರಿಯಂ ಅಬ್ಭೇಯ್ಯಾತಿ । ಸಚೇ ಸಙ್ಘೋ
ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಕಮ್ಮಂ ಕತ್ತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ತಜ್ಜನೀಯಂ ವಾ ನಿಯಸ್ಸಂ ವಾ ಪಬ್ಬಾಜನೀಯಂ ವಾ
ಪಟಿಸಾರಣೀಯಂ ವಾ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಂ ವಾ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು
ಖೋ ಸಙ್ಘೋ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಕಮ್ಮಂ ನ ಕರೇಯ್ಯ, ಲಹುಕಾಯ ವಾ ಪರಿಣಾಮೇಯ್ಯಾತಿ। ಕತಂ ವಾ ಪನಸ್ಸ
ಹೋತಿ ಸಙ್ಘೇನ ಕಮ್ಮಂ, ತಜ್ಜನೀಯಂ ವಾ ನಿಯಸ್ಸಂ ವಾ ಪಬ್ಬಾಜನೀಯಂ ವಾ ಪಟಿಸಾರಣೀಯಂ
ವಾ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಂ ವಾ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಆಚರಿಯೋ
ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತೇಯ್ಯ, ಲೋಮಂ ಪಾತೇಯ್ಯ, ನೇತ್ಥಾರಂ ವತ್ತೇಯ್ಯ, ಸಙ್ಘೋ ತಂ ಕಮ್ಮಂ
ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇಯ್ಯಾತಿ।

‘‘ಸಚೇ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಧೋವಿತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನ
ಧೋವಿತಬ್ಬಂ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಚೀವರಂ
ಧೋವಿಯೇಥಾತಿ। ಸಚೇ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಕಾತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನ ಕಾತಬ್ಬಂ,
ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಕರಿಯೇಥಾತಿ। ಸಚೇ
ಆಚರಿಯಸ್ಸ ರಜನಂ ಪಚಿತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನ ಪಚಿತಬ್ಬಂ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ
– ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ರಜನಂ ಪಚಿಯೇಥಾತಿ। ಸಚೇ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಚೀವರಂ ರಜಿತಬ್ಬಂ
ಹೋತಿ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನ ರಜಿತಬ್ಬಂ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ
ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಚೀವರಂ ರಜಿಯೇಥಾತಿ। ಚೀವರಂ ರಜನ್ತೇನ ಸಾಧುಕಂ ಸಮ್ಪರಿವತ್ತಕಂ ಸಮ್ಪರಿವತ್ತಕಂ
ರಜಿತಬ್ಬಂ, ನ ಚ ಅಚ್ಛಿನ್ನೇ ಥೇವೇ ಪಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಂ।

‘‘ನ ಆಚರಿಯಂ ಅನಾಪುಚ್ಛಾ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪತ್ತೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ
ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪತ್ತೋ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬೋ; ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಚೀವರಂ ದಾತಬ್ಬಂ; ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಚೀವರಂ
ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ; ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ದಾತಬ್ಬೋ; ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ
ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬೋ; ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಕೇಸಾ ಛೇದೇತಬ್ಬಾ; ನ ಏಕಚ್ಚೇನ ಕೇಸಾ ಛೇದಾಪೇತಬ್ಬಾ; ನ
ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ; ನ ಏಕಚ್ಚೇನ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾರಾಪೇತಬ್ಬಂ; ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ
ವೇಯ್ಯಾವಚ್ಚೋ ಕಾತಬ್ಬೋ; ನ ಏಕಚ್ಚೇನ ವೇಯ್ಯಾವಚ್ಚೋ ಕಾರಾಪೇತಬ್ಬೋ; ನ ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ
ಪಚ್ಛಾಸಮಣೇನ ಹೋತಬ್ಬಂ; ನ ಏಕಚ್ಚೋ ಪಚ್ಛಾಸಮಣೋ ಆದಾತಬ್ಬೋ; ನ
ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ನೀಹರಿತಬ್ಬೋ; ನ ಏಕಚ್ಚೇನ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ನೀಹರಾಪೇತಬ್ಬೋ। ನ
ಆಚರಿಯಂ ಅನಾಪುಚ್ಛಾ ಗಾಮೋ ಪವಿಸಿತಬ್ಬೋ, ನ ಸುಸಾನಂ ಗನ್ತಬ್ಬಂ, ನ ದಿಸಾ ಪಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಾ।
ಸಚೇ ಆಚರಿಯೋ ಗಿಲಾನೋ ಹೋತಿ, ಯಾವಜೀವಂ ಉಪಟ್ಠಾತಬ್ಬೋ, ವುಟ್ಠಾನಮಸ್ಸ
ಆಗಮೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ।

ಆಚರಿಯವತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೧೯. ಅನ್ತೇವಾಸಿಕವತ್ತಕಥಾ

೭೯. [ಚೂಳವ॰ ೩೮೧-೩೮೨] ‘‘ಆಚರಿಯೇನ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಮ್ಹಿ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತಿತಬ್ಬಂ। ತತ್ರಾಯಂ ಸಮ್ಮಾವತ್ತನಾ –

‘‘ಆಚರಿಯೇನ , ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಸಙ್ಗಹೇತಬ್ಬೋ ಅನುಗ್ಗಹೇತಬ್ಬೋ ಉದ್ದೇಸೇನ ಪರಿಪುಚ್ಛಾಯ ಓವಾದೇನ
ಅನುಸಾಸನಿಯಾ। ಸಚೇ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಪತ್ತೋ ಹೋತಿ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಪತ್ತೋ ನ ಹೋತಿ, ಆಚರಿಯೇನ
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಪತ್ತೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಪತ್ತೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿಯೇಥಾತಿ। ಸಚೇ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಹೋತಿ,
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ನ ಹೋತಿ, ಆಚರಿಯೇನ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ದಾತಬ್ಬಂ,
ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿಯೇಥಾತಿ।
ಸಚೇ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ಹೋತಿ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ನ ಹೋತಿ, ಆಚರಿಯೇನ
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖಾರೋ ಉಪ್ಪಜ್ಜಿಯೇಥಾತಿ।

‘‘ಸಚೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಗಿಲಾನೋ ಹೋತಿ, ಕಾಲಸ್ಸೇವ ಉಟ್ಠಾಯ ದನ್ತಕಟ್ಠಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಮುಖೋದಕಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಯಾಗು ಹೋತಿ, ಭಾಜನಂ
ಧೋವಿತ್ವಾ ಯಾಗು ಉಪನಾಮೇತಬ್ಬಾ। ಯಾಗುಂ ಪೀತಸ್ಸ ಉದಕಂ ದತ್ವಾ ಭಾಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ
ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ ಧೋವಿತ್ವಾ ಪಟಿಸಾಮೇತಬ್ಬಂ। ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಮ್ಹಿ
ವುಟ್ಠಿತೇ ಆಸನಂ ಉದ್ಧರಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಸೋ ದೇಸೋ ಉಕ್ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ದೇಸೋ
ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ।

‘‘ಸಚೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಗಾಮಂ ಪವಿಸಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ನಿವಾಸನಂ
ದಾತಬ್ಬಂ, ಪಟಿನಿವಾಸನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ, ಕಾಯಬನ್ಧನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಸಗುಣಂ ಕತ್ವಾ
ಸಙ್ಘಾಟಿಯೋ ದಾತಬ್ಬಾ, ಧೋವಿತ್ವಾ ಪತ್ತೋ ಸೋದಕೋ ದಾತಬ್ಬೋ।

‘‘ಏತ್ತಾವತಾ ನಿವತ್ತಿಸ್ಸತೀತಿ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ, ಪಾದೋದಕಂ
ಪಾದಪೀಠಂ ಪಾದಕಥಲಿಕಂ ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ, ಪಚ್ಚುಗ್ಗನ್ತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಂ
ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ, ಪಟಿನಿವಾಸನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ನಿವಾಸನಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಚೀವರಂ
ಸಿನ್ನಂ ಹೋತಿ, ಮುಹುತ್ತಂ ಉಣ್ಹೇ ಓತಾಪೇತಬ್ಬಂ, ನ ಚ ಉಣ್ಹೇ ಚೀವರಂ ನಿದಹಿತಬ್ಬಂ।
ಚೀವರಂ ಸಙ್ಘರಿತಬ್ಬಂ। ಚೀವರಂ ಸಙ್ಘರನ್ತೇನ ಚತುರಙ್ಗುಲಂ ಕಣ್ಣಂ ಉಸ್ಸಾರೇತ್ವಾ ಚೀವರಂ
ಸಙ್ಘರಿತಬ್ಬಂ – ಮಾ ಮಜ್ಝೇ ಭಙ್ಗೋ ಅಹೋಸೀತಿ। ಓಭೋಗೇ ಕಾಯಬನ್ಧನಂ ಕಾತಬ್ಬಂ।

‘‘ಸಚೇ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ಹೋತಿ,
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಚ ಭುಞ್ಜಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಉದಕಂ ದತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಪಾತೋ ಉಪನಾಮೇತಬ್ಬೋ।
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಪಾನೀಯೇನ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ। ಭುತ್ತಾವಿಸ್ಸ ಉದಕಂ ದತ್ವಾ ಪತ್ತಂ
ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ ಧೋವಿತ್ವಾ ವೋದಕಂ ಕತ್ವಾ
ಮುಹುತ್ತಂ ಉಣ್ಹೇ ಓತಾಪೇತಬ್ಬೋ, ನ ಚ ಉಣ್ಹೇ ಪತ್ತೋ
ನಿದಹಿತಬ್ಬೋ। ಪತ್ತಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಪತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ
ಪತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಹೇಟ್ಠಾಮಞ್ಚಂ ವಾ ಹೇಟ್ಠಾಪೀಠಂ ವಾ ಪರಾಮಸಿತ್ವಾ
ಪತ್ತೋ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ನ ಚ ಅನನ್ತರಹಿತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಪತ್ತೋ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ಚೀವರಂ
ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಚೀವರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಚೀವರವಂಸಂ ವಾ
ಚೀವರರಜ್ಜುಂ ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಾರತೋ ಅನ್ತಂ ಓರತೋ ಭೋಗಂ ಕತ್ವಾ ಚೀವರಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಮ್ಹಿ ವುಟ್ಠಿತೇ ಆಸನಂ ಉದ್ಧರಿತಬ್ಬಂ, ಪಾದೋದಕಂ ಪಾದಪೀಠಂ
ಪಾದಕಥಲಿಕಂ ಪಟಿಸಾಮೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಸೋ ದೇಸೋ ಉಕ್ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ಸೋ ದೇಸೋ
ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ।

‘‘ಸಚೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ನಹಾಯಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ನಹಾನಂ
ಪಟಿಯಾದೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಸೀತೇನ ಅತ್ಥೋ ಹೋತಿ, ಸೀತಂ ಪಟಿಯಾದೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಉಣ್ಹೇನ ಅತ್ಥೋ
ಹೋತಿ, ಉಣ್ಹಂ ಪಟಿಯಾದೇತಬ್ಬಂ।

‘‘ಸಚೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಜನ್ತಾಘರಂ ಪವಿಸಿತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ಚುಣ್ಣಂ
ಸನ್ನೇತಬ್ಬಂ, ಮತ್ತಿಕಾ ತೇಮೇತಬ್ಬಾ, ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ ಆದಾಯ ಗನ್ತ್ವಾ ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ
ದತ್ವಾ ಚೀವರಂ ಪಟಿಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ, ಚುಣ್ಣಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಮತ್ತಿಕಾ
ದಾತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಉಸ್ಸಹತಿ, ಜನ್ತಾಘರಂ ಪವಿಸಿತಬ್ಬಂ। ಜನ್ತಾಘರಂ ಪವಿಸನ್ತೇನ ಮತ್ತಿಕಾಯ
ಮುಖಂ ಮಕ್ಖೇತ್ವಾ ಪುರತೋ ಚ ಪಚ್ಛತೋ ಚ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಜನ್ತಾಘರಂ ಪವಿಸಿತಬ್ಬಂ। ನ ಚ
ಥೇರೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅನುಪಖಜ್ಜ ನಿಸೀದಿತಬ್ಬಂ, ನ ನವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಸನೇನ ಪಟಿಬಾಹಿತಬ್ಬಾ।
ಜನ್ತಾಘರೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ಜನ್ತಾಘರಾ ನಿಕ್ಖಮನ್ತೇನ
ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ ಆದಾಯ ಪುರತೋ ಚ ಪಚ್ಛತೋ ಚ ಪಟಿಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಜನ್ತಾಘರಾ ನಿಕ್ಖಮಿತಬ್ಬಂ।

‘‘ಉದಕೇಪಿ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಪರಿಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ನಹಾತೇನ ಪಠಮತರಂ ಉತ್ತರಿತ್ವಾ ಅತ್ತನೋ ಗತ್ತಂ ವೋದಕಂ ಕತ್ವಾ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ
ಗತ್ತತೋ ಉದಕಂ ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ, ನಿವಾಸನಂ ದಾತಬ್ಬಂ, ಸಙ್ಘಾಟಿ ದಾತಬ್ಬಾ, ಜನ್ತಾಘರಪೀಠಂ
ಆದಾಯ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ, ಪಾದೋದಕಂ ಪಾದಪೀಠಂ ಪಾದಕಥಲಿಕಂ
ಉಪನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಪಾನೀಯೇನ ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ।

‘‘ಯಸ್ಮಿಂ ವಿಹಾರೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ವಿಹರತಿ, ಸಚೇ ಸೋ ವಿಹಾರೋ
ಉಕ್ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ಸಚೇ ಉಸ್ಸಹತಿ, ಸೋಧೇತಬ್ಬೋ। ವಿಹಾರಂ ಸೋಧೇನ್ತೇನ ಪಠಮಂ ಪತ್ತಚೀವರಂ
ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ; ನಿಸೀದನಪಚ್ಚತ್ಥರಣಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ; ಭಿಸಿಬಿಬ್ಬೋಹನಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ ;
ಮಞ್ಚೋ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ, ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ,
ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ; ಪೀಠಂ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ,
ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ, ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ; ಮಞ್ಚಪಟಿಪಾದಕಾ
ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಾ; ಖೇಳಮಲ್ಲಕೋ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ; ಅಪಸ್ಸೇನಫಲಕಂ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ; ಭೂಮತ್ಥರಣಂ
ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇತ್ವಾ ನೀಹರಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ವಿಹಾರೇ
ಸನ್ತಾನಕಂ ಹೋತಿ, ಉಲ್ಲೋಕಾ ಪಠಮಂ ಓತಾರೇತಬ್ಬಂ, ಆಲೋಕಸನ್ಧಿಕಣ್ಣಭಾಗಾ ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ।
ಸಚೇ ಗೇರುಕಪರಿಕಮ್ಮಕತಾ ಭಿತ್ತಿ ಕಣ್ಣಕಿತಾ ಹೋತಿ, ಚೋಳಕಂ ತೇಮೇತ್ವಾ ಪೀಳೇತ್ವಾ
ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಕಾಳವಣ್ಣಕತಾ ಭೂಮಿ ಕಣ್ಣಕಿತಾ ಹೋತಿ, ಚೋಳಕಂ ತೇಮೇತ್ವಾ ಪೀಳೇತ್ವಾ
ಪಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಅಕತಾ ಹೋತಿ ಭೂಮಿ, ಉದಕೇನ ಪರಿಪ್ಫೋಸಿತ್ವಾ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ – ಮಾ
ವಿಹಾರೋ ರಜೇನ ಉಹಞ್ಞೀತಿ। ಸಙ್ಕಾರಂ ವಿಚಿನಿತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಛಡ್ಡೇತಬ್ಬಂ।

‘‘ಭೂಮತ್ಥರಣಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ
ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ಮಞ್ಚಪಟಿಪಾದಕಾ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ
ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಠಾನೇ ಠಪೇತಬ್ಬಾ। ಮಞ್ಚೋ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ನೀಚಂ
ಕತ್ವಾ ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ, ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ, ಅತಿಹರಿತ್ವಾ
ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬೋ। ಪೀಠಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ನೀಚಂ ಕತ್ವಾ
ಸಾಧುಕಂ ಅಪ್ಪಟಿಘಂಸನ್ತೇನ, ಅಸಙ್ಘಟ್ಟೇನ್ತೇನ ಕವಾಟಪಿಟ್ಠಂ, ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ
ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ಭಿಸಿಬಿಬ್ಬೋಹನಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ
ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ನಿಸೀದನಪಚ್ಚತ್ಥರಣಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಸೋಧೇತ್ವಾ ಪಪ್ಫೋಟೇತ್ವಾ
ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಪಞ್ಞತ್ತಂ ಪಞ್ಞಪೇತಬ್ಬಂ। ಖೇಳಮಲ್ಲಕೋ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ
ಅತಿಹರಿತ್ವಾ ಯಥಾಠಾನೇ ಠಪೇತಬ್ಬೋ। ಅಪಸ್ಸೇನಫಲಕಂ ಓತಾಪೇತ್ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಅತಿಹರಿತ್ವಾ
ಯಥಾಠಾನೇ ಠಪೇತಬ್ಬಂ। ಪತ್ತಚೀವರಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ। ಪತ್ತಂ ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ
ಹತ್ಥೇನ ಪತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಹೇಟ್ಠಾಮಞ್ಚಂ ವಾ ಹೇಟ್ಠಾಪೀಠಂ ವಾ ಪರಾಮಸಿತ್ವಾ
ಪತ್ತೋ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ನ ಚ ಅನನ್ತರಹಿತಾಯ ಭೂಮಿಯಾ ಪತ್ತೋ ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ಚೀವರಂ
ನಿಕ್ಖಿಪನ್ತೇನ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಚೀವರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕೇನ ಹತ್ಥೇನ ಚೀವರವಂಸಂ ವಾ
ಚೀವರರಜ್ಜುಂ ವಾ ಪಮಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಾರತೋ ಅನ್ತಂ ಓರತೋ ಭೋಗಂ ಕತ್ವಾ ಚೀವರಂ
ನಿಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬಂ।

‘‘ಸಚೇ ಪುರತ್ಥಿಮಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ಪುರತ್ಥಿಮಾ ವಾತಪಾನಾ
ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಪಚ್ಛಿಮಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ಪಚ್ಛಿಮಾ ವಾತಪಾನಾ ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ
ಉತ್ತರಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ ವಾಯನ್ತಿ, ಉತ್ತರಾ ವಾತಪಾನಾ ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ದಕ್ಖಿಣಾ ಸರಜಾ ವಾತಾ
ವಾಯನ್ತಿ, ದಕ್ಖಿಣಾ ವಾತಪಾನಾ ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಸೀತಕಾಲೋ ಹೋತಿ, ದಿವಾ ವಾತಪಾನಾ
ವಿವರಿತಬ್ಬಾ, ರತ್ತಿಂ ಥಕೇತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಉಣ್ಹಕಾಲೋ ಹೋತಿ, ದಿವಾ ವಾತಪಾನಾ ಥಕೇತಬ್ಬಾ,
ರತ್ತಿಂ ವಿವರಿತಬ್ಬಾ।

‘‘ಸಚೇ ಪರಿವೇಣಂ ಉಕ್ಲಾಪಂ ಹೋತಿ,
ಪರಿವೇಣಂ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಕೋಟ್ಠಕೋ ಉಕ್ಲಾಪೋ ಹೋತಿ, ಕೋಟ್ಠಕೋ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬೋ।
ಸಚೇ ಉಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾ ಉಕ್ಲಾಪಾ ಹೋತಿ, ಉಪಟ್ಠಾನಸಾಲಾ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಅಗ್ಗಿಸಾಲಾ
ಉಕ್ಲಾಪಾ ಹೋತಿ, ಅಗ್ಗಿಸಾಲಾ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ವಚ್ಚಕುಟಿ ಉಕ್ಲಾಪಾ ಹೋತಿ,
ವಚ್ಚಕುಟಿ ಸಮ್ಮಜ್ಜಿತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಪಾನೀಯಂ ನ ಹೋತಿ, ಪಾನೀಯಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ
ಪರಿಭೋಜನೀಯಂ ನ ಹೋತಿ, ಪರಿಭೋಜನೀಯಂ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಆಚಮನಕುಮ್ಭಿಯಾ ಉದಕಂ ನ
ಹೋತಿ, ಆಚಮನಕುಮ್ಭಿಯಾ ಉದಕಂ ಆಸಿಞ್ಚಿತಬ್ಬಂ।

‘‘ಸಚೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಅನಭಿರತಿ ಉಪ್ಪನ್ನಾ ಹೋತಿ, ಆಚರಿಯೇನ
ವೂಪಕಾಸೇತಬ್ಬೋ, ವೂಪಕಾಸಾಪೇತಬ್ಬೋ, ಧಮ್ಮಕಥಾ ವಾಸ್ಸ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ
ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಹೋತಿ, ಆಚರಿಯೇನ ವಿನೋದೇತಬ್ಬಂ, ವಿನೋದಾಪೇತಬ್ಬಂ, ಧಮ್ಮಕಥಾ
ವಾಸ್ಸ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ದಿಟ್ಠಿಗತಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಹೋತಿ, ಆಚರಿಯೇನ
ವಿವೇಚೇತಬ್ಬಂ, ವಿವೇಚಾಪೇತಬ್ಬಂ, ಧಮ್ಮಕಥಾ ವಾಸ್ಸ ಕಾತಬ್ಬಾ। ಸಚೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ
ಗರುಧಮ್ಮಂ ಅಜ್ಝಾಪನ್ನೋ ಹೋತಿ ಪರಿವಾಸಾರಹೋ, ಆಚರಿಯೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ
ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಪರಿವಾಸಂ ದದೇಯ್ಯಾತಿ। ಸಚೇ
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಮೂಲಾಯ ಪಟಿಕಸ್ಸನಾರಹೋ ಹೋತಿ, ಆಚರಿಯೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ
ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಂ ಮೂಲಾಯ ಪಟಿಕಸ್ಸೇಯ್ಯಾತಿ। ಸಚೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಮಾನತ್ತಾರಹೋ
ಹೋತಿ, ಆಚರಿಯೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ
ಮಾನತ್ತಂ ದದೇಯ್ಯಾತಿ। ಸಚೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಅಬ್ಭಾನಾರಹೋ ಹೋತಿ, ಆಚರಿಯೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ
ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಂ ಅಬ್ಭೇಯ್ಯಾತಿ। ಸಚೇ ಸಙ್ಘೋ
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಕಮ್ಮಂ ಕತ್ತುಕಾಮೋ ಹೋತಿ, ತಜ್ಜನೀಯಂ ವಾ ನಿಯಸ್ಸಂ ವಾ ಪಬ್ಬಾಜನೀಯಂ ವಾ
ಪಟಿಸಾರಣೀಯಂ ವಾ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಂ ವಾ, ಆಚರಿಯೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ
ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಸಙ್ಘೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಕಮ್ಮಂ ನ ಕರೇಯ್ಯ, ಲಹುಕಾಯ ವಾ
ಪರಿಣಾಮೇಯ್ಯಾತಿ। ಕತಂ ವಾ ಪನಸ್ಸ ಹೋತಿ ಸಙ್ಘೇನ ಕಮ್ಮಂ, ತಜ್ಜನೀಯಂ ವಾ ನಿಯಸ್ಸಂ ವಾ
ಪಬ್ಬಾಜನೀಯಂ ವಾ ಪಟಿಸಾರಣೀಯಂ ವಾ ಉಕ್ಖೇಪನೀಯಂ ವಾ, ಆಚರಿಯೇನ ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ಕಾತಬ್ಬಂ –
ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತೇಯ್ಯ, ಲೋಮಂ ಪಾತೇಯ್ಯ, ನೇತ್ಥಾರಂ
ವತ್ತೇಯ್ಯ, ಸಙ್ಘೋ ತಂ ಕಮ್ಮಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇಯ್ಯಾತಿ।

‘‘ಸಚೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಧೋವಿತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ, ಆಚರಿಯೇನ
ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ – ‘ಏವಂ ಧೋವೇಯ್ಯಾಸೀ’ತಿ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಧೋವಿಯೇಥಾತಿ। ಸಚೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಕಾತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ,
ಆಚರಿಯೇನ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ – ‘ಏವಂ ಕರೇಯ್ಯಾಸೀ’ತಿ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ
ನು ಖೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ಕರಿಯೇಥಾತಿ। ಸಚೇ
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ರಜನಂ ಪಚಿತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ, ಆಚರಿಯೇನ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ – ‘ಏವಂ
ಪಚೇಯ್ಯಾಸೀ’ತಿ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ ನು ಖೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ರಜನಂ
ಪಚಿಯೇಥಾತಿ। ಸಚೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ರಜಿತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ,
ಆಚರಿಯೇನ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ – ‘ಏವಂ ರಜೇಯ್ಯಾಸೀ’ತಿ, ಉಸ್ಸುಕ್ಕಂ ವಾ ಕಾತಬ್ಬಂ – ಕಿನ್ತಿ
ನು ಖೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಸ್ಸ ಚೀವರಂ ರಜಿಯೇಥಾತಿ। ಚೀವರಂ ರಜನ್ತೇನ ಸಾಧುಕಂ ಸಮ್ಪರಿವತ್ತಕಂ
ಸಮ್ಪರಿವತ್ತಕಂ ರಜಿತಬ್ಬಂ, ನ ಚ ಅಚ್ಛಿನ್ನೇ ಥೇವೇ ಪಕ್ಕಮಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ
ಗಿಲಾನೋ ಹೋತಿ, ಯಾವಜೀವಂ ಉಪಟ್ಠಾತಬ್ಬೋ, ವುಟ್ಠಾನಮಸ್ಸ ಆಗಮೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ।

ಅನ್ತೇವಾಸಿಕವತ್ತಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ।

ಛಟ್ಠಭಾಣವಾರೋ।

೨೦. ಪಣಾಮನಾ ಖಮಾಪನಾ

೮೦.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾ ಆಚರಿಯೇಸು ನ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಭಗವತೋ
ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೇನ ಆಚರಿಯಮ್ಹಿ ನ ಸಮ್ಮಾ
ವತ್ತಿತಬ್ಬಂ। ಯೋ ನ ಸಮ್ಮಾ ವತ್ತೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ। ನೇವ ಸಮ್ಮಾ
ವತ್ತನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ…ಪೇ॰… ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಸಮ್ಮಾವತ್ತನ್ತಂ
ಪಣಾಮೇತುಂ। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಣಾಮೇತಬ್ಬೋ – ಪಣಾಮೇಮಿ ತನ್ತಿ ವಾ, ಮಾಯಿಧ
ಪಟಿಕ್ಕಮೀತಿ ವಾ, ನೀಹರ ತೇ ಪತ್ತಚೀವರನ್ತಿ ವಾ, ನಾಹಂ ತಯಾ
ಉಪಟ್ಠಾತಬ್ಬೋತಿ ವಾ। ಕಾಯೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ವಾಚಾಯ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ಕಾಯೇನ ವಾಚಾಯ
ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ಪಣಾಮಿತೋ ಹೋತಿ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ; ನ ಕಾಯೇನ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ನ ವಾಚಾಯ
ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ನ ಕಾಯೇನ ವಾಚಾಯ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ನ ಪಣಾಮಿತೋ ಹೋತಿ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾ
ಪಣಾಮಿತಾ ನ ಖಮಾಪೇನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಖಮಾಪೇತುನ್ತಿ। ನೇವ ಖಮಾಪೇನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಣಾಮಿತೇನ
ನ ಖಮಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ನ ಖಮಾಪೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಚರಿಯಾ ಖಮಾಪಿಯಮಾನಾ ನ ಖಮನ್ತಿ। ಭಗವತೋ
ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಖಮಿತುನ್ತಿ। ನೇವ ಖಮನ್ತಿ। ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾ
ಪಕ್ಕಮನ್ತಿಪಿ ವಿಬ್ಭಮನ್ತಿಪಿ ತಿತ್ಥಿಯೇಸುಪಿ ಸಙ್ಕಮನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಖಮಾಪಿಯಮಾನೇನ ನ ಖಮಿತಬ್ಬಂ। ಯೋ ನ ಖಮೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ
ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಚರಿಯಾ
ಸಮ್ಮಾವತ್ತನ್ತಂ ಪಣಾಮೇನ್ತಿ, ಅಸಮ್ಮಾವತ್ತನ್ತಂ ನ ಪಣಾಮೇನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮ್ಮಾವತ್ತನ್ತೋ ಪಣಾಮೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪಣಾಮೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ
ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ನ ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಸಮ್ಮಾವತ್ತನ್ತೋ ನ ಪಣಾಮೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ನ ಪಣಾಮೇಯ್ಯ,
ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ।

೮೧.
‘‘ಪಞ್ಚಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಪಣಾಮೇತಬ್ಬೋ। ಆಚರಿಯಮ್ಹಿ
ನಾಧಿಮತ್ತಂ ಪೇಮಂ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತೋ ಪಸಾದೋ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತಾ ಹಿರೀ ಹೋತಿ,
ನಾಧಿಮತ್ತೋ ಗಾರವೋ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತಾ ಭಾವನಾ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಪಣಾಮೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ನ ಪಣಾಮೇತಬ್ಬೋ। ಆಚರಿಯಮ್ಹಿ ಅಧಿಮತ್ತಂ ಪೇಮಂ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತೋ ಪಸಾದೋ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತಾ ಹಿರೀ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತೋ ಗಾರವೋ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತಾ ಭಾವನಾ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ನ ಪಣಾಮೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಅಲಂ ಪಣಾಮೇತುಂ। ಆಚರಿಯಮ್ಹಿ ನಾಧಿಮತ್ತಂ ಪೇಮಂ ಹೋತಿ,
ನಾಧಿಮತ್ತೋ ಪಸಾದೋ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತಾ ಹಿರೀ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತೋ ಗಾರವೋ ಹೋತಿ,
ನಾಧಿಮತ್ತಾ ಭಾವನಾ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ಅಲಂ ಪಣಾಮೇತುಂ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ
ನಾಲಂ ಪಣಾಮೇತುಂ। ಆಚರಿಯಮ್ಹಿ ಅಧಿಮತ್ತಂ ಪೇಮಂ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತೋ ಪಸಾದೋ ಹೋತಿ,
ಅಧಿಮತ್ತಾ ಹಿರೀ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತೋ ಗಾರವೋ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತಾ ಭಾವನಾ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕೋ ನಾಲಂ ಪಣಾಮೇತುಂ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಂ
ಅಪ್ಪಣಾಮೇನ್ತೋ ಆಚರಿಯೋ ಸಾತಿಸಾರೋ ಹೋತಿ, ಪಣಾಮೇನ್ತೋ ಅನತಿಸಾರೋ ಹೋತಿ। ಆಚರಿಯಮ್ಹಿ
ನಾಧಿಮತ್ತಂ ಪೇಮಂ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತೋ ಪಸಾದೋ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತಾ ಹಿರೀ ಹೋತಿ,
ನಾಧಿಮತ್ತೋ ಗಾರವೋ ಹೋತಿ, ನಾಧಿಮತ್ತಾ ಭಾವನಾ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಂ ಅಪ್ಪಣಾಮೇನ್ತೋ ಆಚರಿಯೋ ಸಾತಿಸಾರೋ ಹೋತಿ,
ಪಣಾಮೇನ್ತೋ ಅನತಿಸಾರೋ ಹೋತಿ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಂ ಪಣಾಮೇನ್ತೋ ಆಚರಿಯೋ ಸಾತಿಸಾರೋ ಹೋತಿ, ಅಪ್ಪಣಾಮೇನ್ತೋ
ಅನತಿಸಾರೋ ಹೋತಿ। ಆಚರಿಯಮ್ಹಿ ಅಧಿಮತ್ತಂ ಪೇಮಂ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತೋ ಪಸಾದೋ ಹೋತಿ,
ಅಧಿಮತ್ತಾ ಹಿರೀ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತೋ ಗಾರವೋ ಹೋತಿ, ಅಧಿಮತ್ತಾ
ಭಾವನಾ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಂ
ಪಣಾಮೇನ್ತೋ ಆಚರಿಯೋ ಸಾತಿಸಾರೋ ಹೋತಿ, ಅಪ್ಪಣಾಮೇನ್ತೋ ಅನತಿಸಾರೋ ಹೋತೀ’’ತಿ।

ಪಣಾಮನಾ ಖಮಾಪನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೨೧. ಬಾಲಅಬ್ಯತ್ತವತ್ಥು

೮೨. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ, ದಸವಸ್ಸಮ್ಹಾ ದಸವಸ್ಸಮ್ಹಾತಿ, ಬಾಲಾ ಅಬ್ಯತ್ತಾ ನಿಸ್ಸಯಂ ದೇನ್ತಿ। ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಆಚರಿಯಾ ಬಾಲಾ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾ ಪಣ್ಡಿತಾ ।
ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಆಚರಿಯಾ ಅಬ್ಯತ್ತಾ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾ ಬ್ಯತ್ತಾ। ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಆಚರಿಯಾ
ಅಪ್ಪಸ್ಸುತಾ, ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾ ಬಹುಸ್ಸುತಾ। ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಆಚರಿಯಾ ದುಪ್ಪಞ್ಞಾ,
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾ ಪಞ್ಞವನ್ತೋ। ಯೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಪ್ಪಿಚ್ಛಾ…ಪೇ॰…
ತೇ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಭಿಕ್ಖೂ, ದಸವಸ್ಸಮ್ಹಾ
ದಸವಸ್ಸಮ್ಹಾತಿ, ಬಾಲಾ ಅಬ್ಯತ್ತಾ ನಿಸ್ಸಯಂ ದಸ್ಸನ್ತಿ। ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಆಚರಿಯಾ ಬಾಲಾ
ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾ ಪಣ್ಡಿತಾ, ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಆಚರಿಯಾ ಅಬ್ಯತ್ತಾ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾ ಬ್ಯತ್ತಾ,
ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಆಚರಿಯಾ ಅಪ್ಪಸ್ಸುತಾ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾ ಬಹುಸ್ಸುತಾ, ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಆಚರಿಯಾ
ದುಪ್ಪಞ್ಞಾ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾ ಪಞ್ಞವನ್ತೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸುಂ…ಪೇ॰… ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂ, ದಸವಸ್ಸಮ್ಹಾ ದಸವಸ್ಸಮ್ಹಾತಿ, ಬಾಲಾ
ಅಬ್ಯತ್ತಾ ನಿಸ್ಸಯಂ ದೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಸಚ್ಚಂ, ಭಗವಾತಿ। ವಿಗರಹಿ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰…
ವಿಗರಹಿತ್ವಾ…ಪೇ॰… ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬಾಲೇನ
ಅಬ್ಯತ್ತೇನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ। ಯೋ ದದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ಯತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಬಲೇನ ದಸವಸ್ಸೇನ ವಾ ಅತಿರೇಕದಸವಸ್ಸೇನ ವಾ ನಿಸ್ಸಯಂ ದಾತು’’ನ್ತಿ।

ಬಾಲಅಬ್ಯತ್ತವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೨೨. ನಿಸ್ಸಯಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಕಥಾ

೮೩. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಚರಿಯುಪಜ್ಝಾಯೇಸು ಪಕ್ಕನ್ತೇಸುಪಿ ವಿಬ್ಭನ್ತೇಸುಪಿ ಕಾಲಙ್ಕತೇಸುಪಿ ಪಕ್ಖಸಙ್ಕನ್ತೇಸುಪಿ ನಿಸ್ಸಯಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಯೋ ನ ಜಾನನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ।

‘‘ಪಞ್ಚಿಮಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ನಿಸ್ಸಯಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಯೋ
ಉಪಜ್ಝಾಯಮ್ಹಾ – ಉಪಜ್ಝಾಯೋ ಪಕ್ಕನ್ತೋ ವಾ ಹೋತಿ, ವಿಬ್ಭನ್ತೋ ವಾ, ಕಾಲಙ್ಕತೋ ವಾ,
ಪಕ್ಖಸಙ್ಕನ್ತೋ ವಾ, ಆಣತ್ತಿಯೇವ ಪಞ್ಚಮೀ। ಇಮಾ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚ
ನಿಸ್ಸಯಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಯೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಮ್ಹಾ।

‘‘ಛಯಿಮಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ನಿಸ್ಸಯಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಯೋ ಆಚರಿಯಮ್ಹಾ –
ಆಚರಿಯೋ ಪಕ್ಕನ್ತೋ ವಾ ಹೋತಿ, ವಿಬ್ಭನ್ತೋ ವಾ, ಕಾಲಙ್ಕತೋ ವಾ, ಪಕ್ಖಸಙ್ಕನ್ತೋ ವಾ,
ಆಣತ್ತಿಯೇವ ಪಞ್ಚಮೀ, ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ವಾ ಸಮೋಧಾನಗತೋ ಹೋತಿ। ಇಮಾ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛ
ನಿಸ್ಸಯಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಯೋ ಆಚರಿಯಮ್ಹಾ’’।

ನಿಸ್ಸಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸದ್ಧಿಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೨೩. ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಪಞ್ಚಕಂ

೮೪. ‘‘ಪಞ್ಚಹಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ [ನ ಅಸೇಖೇನ (ಕ॰)]
ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ
ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇನ
ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ –
ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಅಸೇಕ್ಖೇನ
ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ,
ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇನ
ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ
ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ
ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಅತ್ತನಾ ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇನ
ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ; ಅತ್ತನಾ ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ
ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ;
ಅತ್ತನಾ ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ
ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ; ಅತ್ತನಾ ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ
ಹೋತಿ, ನ ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ; ಅತ್ತನಾ ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ
ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ
ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ
ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಅತ್ತನಾ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ
ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ; ಅತ್ತನಾ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಪರಂ
ಅಸೇಕ್ಖೇ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ; ಅತ್ತನಾ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ
ಹೋತಿ, ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ; ಅತ್ತನಾ ಅಸೇಕ್ಖೇನ
ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ;
ಅತ್ತನಾ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ
ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ
ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಅಸ್ಸದ್ಧೋ
ಹೋತಿ, ಅಹಿರಿಕೋ ಹೋತಿ, ಅನೋತ್ತಪ್ಪೀ ಹೋತಿ, ಕುಸೀತೋ ಹೋತಿ, ಮುಟ್ಠಸ್ಸತಿ ಹೋತಿ –
ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ
ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ ,
ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಸದ್ಧೋ ಹೋತಿ, ಹಿರಿಮಾ ಹೋತಿ, ಓತ್ತಪ್ಪೀ ಹೋತಿ,
ಆರದ್ಧವೀರಿಯೋ ಹೋತಿ, ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ
ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ
ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಅಧಿಸೀಲೇ ಸೀಲವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಅಜ್ಝಾಚಾರೇ ಆಚಾರವಿಪನ್ನೋ
ಹೋತಿ, ಅತಿದಿಟ್ಠಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಅಪ್ಪಸ್ಸುತೋ ಹೋತಿ, ದುಪ್ಪಞ್ಞೋ ಹೋತಿ –
ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ
ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ ,
ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ನ ಅಧಿಸೀಲೇ ಸೀಲವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ನ
ಅಜ್ಝಾಚಾರೇ ಆಚಾರವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ನ ಅತಿದಿಟ್ಠಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಬಹುಸ್ಸುತೋ
ಹೋತಿ, ಪಞ್ಞವಾ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ನ ಪಟಿಬಲೋ
ಹೋತಿ ಅನ್ತೇವಾಸಿಂ ವಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಂ ವಾ ಗಿಲಾನಂ ಉಪಟ್ಠಾತುಂ ವಾ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತುಂ ವಾ, ಅನಭಿರತಂ [ಅನಭಿರತಿಂ (ಸ್ಯಾ॰), ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಅನಭಿರತಿಂ (ಕ॰)] ವೂಪಕಾಸೇತುಂ ವಾ ವೂಪಕಾಸಾಪೇತುಂ ವಾ, ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಧಮ್ಮತೋ ವಿನೋದೇತುಂ [ವಿನೋದೇತುಂ ವಾ ವಿನೋದಾಪೇತುಂ ವಾ (ಸಬ್ಬತ್ಥ, ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ ಟೀಕಾ ಓಲೋಕೇತಬ್ಬಾ)]
ಆಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಆಪತ್ತಿಯಾ ವುಟ್ಠಾನಂ ನ ಜಾನಾತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ
ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಪಟಿಬಲೋ ಹೋತಿ
ಅನ್ತೇವಾಸಿಂ ವಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಂ ವಾ ಗಿಲಾನಂ ಉಪಟ್ಠಾತುಂ ವಾ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತುಂ ವಾ,
ಅನಭಿರತಂ ವೂಪಕಾಸೇತುಂ ವಾ ವೂಪಕಾಸಾಪೇತುಂ ವಾ, ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಧಮ್ಮತೋ
ವಿನೋದೇತುಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಆಪತ್ತಿಯಾ ವುಟ್ಠಾನಂ ಜಾನಾತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ
ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ನ ಪಟಿಬಲೋ
ಹೋತಿ ಅನ್ತೇವಾಸಿಂ ವಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಂ ವಾ ಅಭಿಸಮಾಚಾರಿಕಾಯ ಸಿಕ್ಖಾಯ ಸಿಕ್ಖಾಪೇತುಂ,
ಆದಿಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಕಾಯ ಸಿಕ್ಖಾಯ ವಿನೇತುಂ, ಅಭಿಧಮ್ಮೇ ವಿನೇತುಂ, ಅಭಿವಿನಯೇ ವಿನೇತುಂ,
ಉಪ್ಪನ್ನಂ ದಿಟ್ಠಿಗತಂ ಧಮ್ಮತೋ ವಿವೇಚೇತುಂ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ
ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಪಟಿಬಲೋ ಹೋತಿ ಅನ್ತೇವಾಸಿಂ ವಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಂ ವಾ ಅಭಿಸಮಾಚಾರಿಕಾಯ
ಸಿಕ್ಖಾಯ ಸಿಕ್ಖಾಪೇತುಂ, ಆದಿಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಕಾಯ ಸಿಕ್ಖಾಯ ವಿನೇತುಂ, ಅಭಿಧಮ್ಮೇ ವಿನೇತುಂ,
ಅಭಿವಿನಯೇ ವಿನೇತುಂ, ಉಪ್ಪನ್ನಂ ದಿಟ್ಠಿಗತಂ ಧಮ್ಮತೋ ವಿವೇಚೇತುಂ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಆಪತ್ತಿಂ ನ
ಜಾನಾತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಗರುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ನ
ಜಾನಾತಿ, ಉಭಯಾನಿ ಖೋ ಪನಸ್ಸ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಾನಿ ವಿತ್ಥಾರೇನ ನ ಸ್ವಾಗತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ ನ
ಸುವಿಭತ್ತಾನಿ ನ ಸುಪ್ಪವತ್ತೀನಿ ನ ಸುವಿನಿಚ್ಛಿತಾನಿ ಸುತ್ತಸೋ ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಸೋ – ಇಮೇಹಿ
ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ
ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ,
ಅನಾಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಗರುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಉಭಯಾನಿ ಖೋ
ಪನಸ್ಸ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಾನಿ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಸ್ವಾಗತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ ಸುವಿಭತ್ತಾನಿ ಸುಪ್ಪವತ್ತೀನಿ
ಸುವಿನಿಚ್ಛಿತಾನಿ ಸುತ್ತಸೋ ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಸೋ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಆಪತ್ತಿಂ ನ
ಜಾನಾತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಗರುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ನ
ಜಾನಾತಿ, ಊನದಸವಸ್ಸೋ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ
ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿಂ
ಜಾನಾತಿ, ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಗರುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ದಸವಸ್ಸೋ ವಾ ಹೋತಿ
ಅತಿರೇಕದಸವಸ್ಸೋ ವಾ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ।

ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಪಞ್ಚಕಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೨೪. ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಛಕ್ಕಂ

೮೫. ‘‘ಛಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ ।
ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇನ
ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ
ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇನ
ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಊನದಸವಸ್ಸೋ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ
ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಛಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಅಸೇಕ್ಖೇನ
ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ,
ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇನ
ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ,
ದಸವಸ್ಸೋ ವಾ ಹೋತಿ ಅತಿರೇಕದಸವಸ್ಸೋ ವಾ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ
ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಅತ್ತನಾ ನ
ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ;
ಅತ್ತನಾ ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ; ಅತ್ತನಾ
ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇ
ಸಮಾದಪೇತಾ; ಅತ್ತನಾ ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಪರಂ
ಅಸೇಕ್ಖೇ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ; ಅತ್ತನಾ ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ
ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ
ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ; ಊನದಸವಸ್ಸೋ ಹೋತಿ –
ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ
ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಛಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಅತ್ತನಾ ಅಸೇಕ್ಖೇನ
ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ ಅತ್ತನಾ
ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇ
ಸಮಾದಪೇತಾ। ಅತ್ತನಾ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ
ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ। ಅತ್ತನಾ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ,
ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ। ಅತ್ತನಾ ಅಸೇಕ್ಖೇನ
ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಪರಂ ಅಸೇಕ್ಖೇ
ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇ ಸಮಾದಪೇತಾ; ದಸವಸ್ಸೋ ವಾ ಹೋತಿ ಅತಿರೇಕದಸವಸ್ಸೋ ವಾ –
ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ
ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಅಸ್ಸದ್ಧೋ
ಹೋತಿ, ಅಹಿರಿಕೋ ಹೋತಿ, ಅನೋತ್ತಪ್ಪೀ ಹೋತಿ, ಕುಸೀತೋ ಹೋತಿ, ಮುಟ್ಠಸ್ಸತಿ ಹೋತಿ,
ಊನದಸವಸ್ಸೋ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಛಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ ,
ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಸದ್ಧೋ ಹೋತಿ, ಹಿರಿಮಾ ಹೋತಿ,
ಓತ್ತಪ್ಪೀ ಹೋತಿ, ಆರದ್ಧವೀರಿಯೋ ಹೋತಿ, ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿ ಹೋತಿ, ದಸವಸ್ಸೋ ವಾ ಹೋತಿ
ಅತಿರೇಕದಸವಸ್ಸೋ ವಾ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಅಧಿಸೀಲೇ
ಸೀಲವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಅಜ್ಝಾಚಾರೇ ಆಚಾರವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಅತಿದಿಟ್ಠಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿವಿಪನ್ನೋ
ಹೋತಿ, ಅಪ್ಪಸ್ಸುತೋ ಹೋತಿ, ದುಪ್ಪಞ್ಞೋ ಹೋತಿ, ಊನದಸವಸ್ಸೋ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಛಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ನ ಅಧಿಸೀಲೇ
ಸೀಲವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ನ ಅಜ್ಝಾಚಾರೇ ಆಚಾರವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ನ ಅತಿದಿಟ್ಠಿಯಾ
ದಿಟ್ಠಿವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಬಹುಸ್ಸುತೋ ಹೋತಿ, ಪಞ್ಞವಾ ಹೋತಿ, ದಸವಸ್ಸೋ ವಾ ಹೋತಿ
ಅತಿರೇಕದಸವಸ್ಸೋ ವಾ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ
ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ನ
ಪಟಿಬಲೋ ಹೋತಿ ಅನ್ತೇವಾಸಿಂ ವಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಂ ವಾ ಗಿಲಾನಂ ಉಪಟ್ಠಾತುಂ ವಾ
ಉಪಟ್ಠಾಪೇತುಂ ವಾ, ಅನಭಿರತಂ ವೂಪಕಾಸೇತುಂ ವಾ ವೂಪಕಾಸಾಪೇತುಂ ವಾ, ಉಪ್ಪನ್ನಂ
ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಧಮ್ಮತೋ ವಿನೋದೇತುಂ, ಆಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಆಪತ್ತಿಯಾ ವುಟ್ಠಾನಂ ನ
ಜಾನಾತಿ, ಊನದಸವಸ್ಸೋ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಛಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಪಟಿಬಲೋ ಹೋತಿ
ಅನ್ತೇವಾಸಿಂ ವಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಂ ವಾ ಗಿಲಾನಂ ಉಪಟ್ಠಾತುಂ ವಾ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತುಂ ವಾ,
ಅನಭಿರತಂ ವೂಪಕಾಸೇತುಂ ವಾ ವೂಪಕಾಸಾಪೇತುಂ ವಾ, ಉಪ್ಪನ್ನಂ ಕುಕ್ಕುಚ್ಚಂ ಧಮ್ಮತೋ
ವಿನೋದೇತುಂ, ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಆಪತ್ತಿಯಾ ವುಟ್ಠಾನಂ ಜಾನಾತಿ, ದಸವಸ್ಸೋ
ವಾ ಹೋತಿ ಅತಿರೇಕದಸವಸ್ಸೋ ವಾ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ
ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ
ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ನ ಪಟಿಬಲೋ ಹೋತಿ ಅನ್ತೇವಾಸಿಂ ವಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಂ ವಾ ಅಭಿಸಮಾಚಾರಿಕಾಯ
ಸಿಕ್ಖಾಯ ಸಿಕ್ಖಾಪೇತುಂ, ಆದಿಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಕಾಯ ಸಿಕ್ಖಾಯ ವಿನೇತುಂ, ಅಭಿಧಮ್ಮೇ ವಿನೇತುಂ
, ಅಭಿವಿನಯೇ ವಿನೇತುಂ, ಉಪ್ಪನ್ನಂ ದಿಟ್ಠಿಗತಂ ಧಮ್ಮತೋ
ವಿವೇಚೇತುಂ, ಊನದಸವಸ್ಸೋ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ
ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಛಹಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ
ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಪಟಿಬಲೋ ಹೋತಿ ಅನ್ತೇವಾಸಿಂ ವಾ ಸದ್ಧಿವಿಹಾರಿಂ ವಾ ಅಭಿಸಮಾಚಾರಿಕಾಯ
ಸಿಕ್ಖಾಯ ಸಿಕ್ಖಾಪೇತುಂ ಆದಿಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಕಾಯ ಸಿಕ್ಖಾಯ ವಿನೇತುಂ, ಅಭಿಧಮ್ಮೇ ವಿನೇತುಂ,
ಅಭಿವಿನಯೇ ವಿನೇತುಂ, ಉಪ್ಪನ್ನಂ ದಿಟ್ಠಿಗತಂ ಧಮ್ಮತೋ ವಿವೇಚೇತುಂ, ದಸವಸ್ಸೋ ವಾ ಹೋತಿ
ಅತಿರೇಕದಸವಸ್ಸೋ ವಾ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಆಪತ್ತಿಂ ನ
ಜಾನಾತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಗರುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ನ
ಜಾನಾತಿ, ಉಭಯಾನಿ ಖೋ ಪನಸ್ಸ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಾನಿ ವಿತ್ಥಾರೇನ ನ ಸ್ವಾಗತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ ನ
ಸುವಿಭತ್ತಾನಿ ನ ಸುಪ್ಪವತ್ತೀನಿ ನ ಸುವಿನಿಚ್ಛಿತಾನಿ ಸುತ್ತಸೋ ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಸೋ,
ಊನದಸವಸ್ಸೋ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಛಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ , ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ ,
ಅನಾಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಗರುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಉಭಯಾನಿ ಖೋ
ಪನಸ್ಸ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಾನಿ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಸ್ವಾಗತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ ಸುವಿಭತ್ತಾನಿ ಸುಪ್ಪವತ್ತೀನಿ
ಸುವಿನಿಚ್ಛಿತಾನಿ ಸುತ್ತಸೋ ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಸೋ, ದಸವಸ್ಸೋ ವಾ ಹೋತಿ ಅತಿರೇಕದಸವಸ್ಸೋ ವಾ –
ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಂ, ನಿಸ್ಸಯೋ
ದಾತಬ್ಬೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ।

ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಛಕ್ಕಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೨೫. ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬಕಥಾ

೮೬. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಯೋ ಸೋ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ [ಯೋ ಸೋ ಪಸುರಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ (ಕ॰)]
ಪಜ್ಝಾಯೇನ ಸಹಧಮ್ಮಿಕಂ ವುಚ್ಚಮಾನೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ವಾದಂ ಆರೋಪೇತ್ವಾ ತಂಯೇವ ತಿತ್ಥಾಯತನಂ
ಸಙ್ಕಮಿ। ಸೋ ಪುನ ಪಚ್ಚಾಗನ್ತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಯಾಚಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸುಂ। ಯೋ ಸೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಸಹಧಮ್ಮಿಕಂ
ವುಚ್ಚಮಾನೋ ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ ವಾದಂ ಆರೋಪೇತ್ವಾ ತಂಯೇವ ತಿತ್ಥಾಯತನಂ
ಸಙ್ಕನ್ತೋ, ಸೋ ಆಗತೋ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಸೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞೋಪಿ
ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಆಕಙ್ಖತಿ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಆಕಙ್ಖತಿ ಉಪಸಮ್ಪದಂ,
ತಸ್ಸ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ ಪರಿವಾಸೋ ದಾತಬ್ಬೋ। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಾತಬ್ಬೋ – ಪಠಮಂ
ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ ಓಹಾರಾಪೇತ್ವಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ ವತ್ಥಾನಿ ಅಚ್ಛಾದಾಪೇತ್ವಾ ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ
ಕಾರಾಪೇತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪಾದೇ ವನ್ದಾಪೇತ್ವಾ ಉಕ್ಕುಟಿಕಂ
ನಿಸೀದಾಪೇತ್ವಾ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾಪೇತ್ವಾ ಏವಂ ವದೇಹೀತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘‘ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ
ಗಚ್ಛಾಮಿ, ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ; ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ
ಗಚ್ಛಾಮಿ, ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ;
ತತಿಯಮ್ಪಿ ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ತತಿಯಮ್ಪಿ ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ತತಿಯಮ್ಪಿ
ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮೀ’’ತಿ।

ತೇನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೇನ ಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ
ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕರಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪಾದೇ ವನ್ದಿತ್ವಾ ಉಕ್ಕುಟಿಕಂ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ
ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಹೇತ್ವಾ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘‘ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ
ಇಮಸ್ಮಿಂ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಆಕಙ್ಖಾಮಿ ಉಪಸಮ್ಪದಂ। ಸೋಹಂ, ಭನ್ತೇ,
ಸಙ್ಘಂ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ ಪರಿವಾಸಂ ಯಾಚಾಮೀ’’ತಿ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಯಾಚಿತಬ್ಬೋ। ತತಿಯಮ್ಪಿ
ಯಾಚಿತಬ್ಬೋ। ಬ್ಯತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಬಲೇನ ಸಙ್ಘೋ ಞಾಪೇತಬ್ಬೋ –

‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ
ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಆಕಙ್ಖತಿ ಉಪಸಮ್ಪದಂ। ಸೋ ಸಙ್ಘಂ ಚತ್ತಾರೋ
ಮಾಸೇ ಪರಿವಾಸಂ ಯಾಚತಿ। ಯದಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ ಸಙ್ಘೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ
ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬಸ್ಸ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ ಪರಿವಾಸಂ ದದೇಯ್ಯ। ಏಸಾ ಞತ್ತಿ।

‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ
ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ ಆಕಙ್ಖತಿ ಉಪಸಮ್ಪದಂ। ಸೋ ಸಙ್ಘಂ ಚತ್ತಾರೋ
ಮಾಸೇ ಪರಿವಾಸಂ ಯಾಚತಿ। ಸಙ್ಘೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬಸ್ಸ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ
ಪರಿವಾಸಂ ದೇತಿ। ಯಸ್ಸಾಯಸ್ಮತೋ ಖಮತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬಸ್ಸ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ ಪರಿವಾಸಸ್ಸ ದಾನಂ, ಸೋ ತುಣ್ಹಸ್ಸ; ಯಸ್ಸ ನಕ್ಖಮತಿ, ಸೋ ಭಾಸೇಯ್ಯ।

‘‘ದಿನ್ನೋ ಸಙ್ಘೇನ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬಸ್ಸ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ ಪರಿವಾಸೋ। ಖಮತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ, ತಸ್ಮಾ ತುಣ್ಹೀ, ಏವಮೇತಂ ಧಾರಯಾಮೀ’’ತಿ।

೮೭.
‘‘ಏವಂ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಆರಾಧಕೋ ಹೋತಿ, ಏವಂ ಅನಾರಾಧಕೋ। ಕಥಞ್ಚ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಅನಾರಾಧಕೋ ಹೋತಿ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ
ಅತಿಕಾಲೇನ ಗಾಮಂ ಪವಿಸತಿ, ಅತಿದಿವಾ ಪಟಿಕ್ಕಮತಿ। ಏವಮ್ಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಅನಾರಾಧಕೋ ಹೋತಿ।

‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ವೇಸಿಯಾಗೋಚರೋ
ವಾ ಹೋತಿ, ವಿಧವಾಗೋಚರೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಥುಲ್ಲಕುಮಾರಿಕಾಗೋಚರೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಪಣ್ಡಕಗೋಚರೋ ವಾ
ಹೋತಿ, ಭಿಕ್ಖುನಿಗೋಚರೋ ವಾ ಹೋತಿ। ಏವಮ್ಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಅನಾರಾಧಕೋ
ಹೋತಿ।

‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಯಾನಿ ತಾನಿ
ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀನಂ ಉಚ್ಚಾವಚಾನಿ ಕರಣೀಯಾನಿ, ತತ್ಥ ನ ದಕ್ಖೋ ಹೋತಿ, ನ ಅನಲಸೋ, ನ
ತತ್ರುಪಾಯಾಯ ವೀಮಂಸಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ನ ಅಲಂ ಕಾತುಂ, ನ ಅಲಂ ಸಂವಿಧಾತುಂ। ಏವಮ್ಪಿ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಅನಾರಾಧಕೋ ಹೋತಿ।

‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ನ ತಿಬ್ಬಚ್ಛನ್ದೋ ಹೋತಿ ಉದ್ದೇಸೇ, ಪರಿಪುಚ್ಛಾಯ, ಅಧಿಸೀಲೇ,
ಅಧಿಚಿತ್ತೇ, ಅಧಿಪಞ್ಞಾಯ। ಏವಮ್ಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಅನಾರಾಧಕೋ ಹೋತಿ।

‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಯಸ್ಸ
ತಿತ್ಥಾಯತನಾ ಸಙ್ಕನ್ತೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಸ ಸತ್ಥುನೋ ತಸ್ಸ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ತಸ್ಸ ಖನ್ತಿಯಾ ತಸ್ಸ
ರುಚಿಯಾ ತಸ್ಸ ಆದಾಯಸ್ಸ ಅವಣ್ಣೇ ಭಞ್ಞಮಾನೇ ಕುಪಿತೋ ಹೋತಿ
ಅನತ್ತಮನೋ ಅನಭಿರದ್ಧೋ, ಬುದ್ಧಸ್ಸ ವಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಾ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ಅವಣ್ಣೇ ಭಞ್ಞಮಾನೇ
ಅತ್ತಮನೋ ಹೋತಿ ಉದಗ್ಗೋ ಅಭಿರದ್ಧೋ। ಯಸ್ಸ ವಾ ಪನ ತಿತ್ಥಾಯತನಾ ಸಙ್ಕನ್ತೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಸ
ಸತ್ಥುನೋ ತಸ್ಸ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ತಸ್ಸ ಖನ್ತಿಯಾ ತಸ್ಸ ರುಚಿಯಾ ತಸ್ಸ ಆದಾಯಸ್ಸ ವಣ್ಣೇ
ಭಞ್ಞಮಾನೇ ಅತ್ತಮನೋ ಹೋತಿ ಉದಗ್ಗೋ ಅಭಿರದ್ಧೋ, ಬುದ್ಧಸ್ಸ ವಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಾ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ
ವಣ್ಣೇ ಭಞ್ಞಮಾನೇ ಕುಪಿತೋ ಹೋತಿ ಅನತ್ತಮನೋ ಅನಭಿರದ್ಧೋ। ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಘಾತನಿಕಂ
ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬಸ್ಸ ಅನಾರಾಧನೀಯಸ್ಮಿಂ। ಏವಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಅನಾರಾಧಕೋ ಹೋತಿ। ಏವಂ ಅನಾರಾಧಕೋ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಆಗತೋ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಕಥಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಆರಾಧಕೋ ಹೋತಿ? ಇಧ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ನಾತಿಕಾಲೇನ ಗಾಮಂ ಪವಿಸತಿ ನಾತಿದಿವಾ ಪಟಿಕ್ಕಮತಿ।
ಏವಮ್ಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಆರಾಧಕೋ ಹೋತಿ।

‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ನ ವೇಸಿಯಾಗೋಚರೋ
ಹೋತಿ, ನ ವಿಧವಾಗೋಚರೋ ಹೋತಿ, ನ ಥುಲ್ಲಕುಮಾರಿಕಾಗೋಚರೋ ಹೋತಿ, ನ ಪಣ್ಡಕಗೋಚರೋ ಹೋತಿ, ನ
ಭಿಕ್ಖುನಿಗೋಚರೋ ಹೋತಿ। ಏವಮ್ಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಆರಾಧಕೋ ಹೋತಿ।

‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಯಾನಿ ತಾನಿ
ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀನಂ ಉಚ್ಚಾವಚಾನಿ ಕರಣೀಯಾನಿ, ತತ್ಥ ದಕ್ಖೋ ಹೋತಿ, ಅನಲಸೋ, ತತ್ರುಪಾಯಾಯ
ವೀಮಂಸಾಯ ಸಮನ್ನಾಗತೋ, ಅಲಂ ಕಾತುಂ, ಅಲಂ ಸಂವಿಧಾತುಂ। ಏವಮ್ಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಆರಾಧಕೋ ಹೋತಿ।

‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ ,
ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ತಿಬ್ಬಚ್ಛನ್ದೋ ಹೋತಿ ಉದ್ದೇಸೇ, ಪರಿಪುಚ್ಛಾಯ, ಅಧಿಸೀಲೇ,
ಅಧಿಚಿತ್ತೇ, ಅಧಿಪಞ್ಞಾಯ। ಏವಮ್ಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಆರಾಧಕೋ ಹೋತಿ।

‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಯಸ್ಸ ತಿತ್ಥಾಯತನಾ ಸಙ್ಕನ್ತೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಸ ಸತ್ಥುನೋ ತಸ್ಸ
ದಿಟ್ಠಿಯಾ ತಸ್ಸ ಖನ್ತಿಯಾ ತಸ್ಸ ರುಚಿಯಾ ತಸ್ಸ ಆದಾಯಸ್ಸ ಅವಣ್ಣೇ ಭಞ್ಞಮಾನೇ ಅತ್ತಮನೋ
ಹೋತಿ ಉದಗ್ಗೋ ಅಭಿರದ್ಧೋ, ಬುದ್ಧಸ್ಸ ವಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಾ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಾ ಅವಣ್ಣೇ ಭಞ್ಞಮಾನೇ
ಕುಪಿತೋ ಹೋತಿ ಅನತ್ತಮನೋ ಅನಭಿರದ್ಧೋ। ಯಸ್ಸ ವಾ ಪನ ತಿತ್ಥಾಯತನಾ ಸಙ್ಕನ್ತೋ ಹೋತಿ,
ತಸ್ಸ ಸತ್ಥುನೋ ತಸ್ಸ ದಿಟ್ಠಿಯಾ ತಸ್ಸ ಖನ್ತಿಯಾ ತಸ್ಸ ರುಚಿಯಾ ತಸ್ಸ ಆದಾಯಸ್ಸ ವಣ್ಣೇ
ಭಞ್ಞಮಾನೇ ಕುಪಿತೋ ಹೋತಿ ಅನತ್ತಮನೋ ಅನಭಿರದ್ಧೋ, ಬುದ್ಧಸ್ಸ ವಾ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಾ ಸಙ್ಘಸ್ಸ
ವಾ ವಣ್ಣೇ ಭಞ್ಞಮಾನೇ ಅತ್ತಮನೋ ಹೋತಿ ಉದಗ್ಗೋ ಅಭಿರದ್ಧೋ। ಇದಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಘಾತನಿಕಂ
ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬಸ್ಸ ಆರಾಧನೀಯಸ್ಮಿಂ। ಏವಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ
ಆರಾಧಕೋ ಹೋತಿ। ಏವಂ ಆರಾಧಕೋ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ಆಗತೋ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ।

‘‘ಸಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ ನಗ್ಗೋ ಆಗಚ್ಛತಿ,
ಉಪಜ್ಝಾಯಮೂಲಕಂ ಚೀವರಂ ಪರಿಯೇಸಿತಬ್ಬಂ। ಸಚೇ ಅಚ್ಛಿನ್ನಕೇಸೋ ಆಗಚ್ಛತಿ, ಸಙ್ಘೋ
ಅಪಲೋಕೇತಬ್ಬೋ ಭಣ್ಡುಕಮ್ಮಾಯ। ಯೇ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಗ್ಗಿಕಾ ಜಟಿಲಕಾ, ತೇ ಆಗತಾ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬಾ, ನ ತೇಸಂ ಪರಿವಾಸೋ ದಾತಬ್ಬೋ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಕಮ್ಮವಾದಿನೋ ಏತೇ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಿರಿಯವಾದಿನೋ। ಸಚೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಜಾತಿಯಾ ಸಾಕಿಯೋ ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬೋ
ಆಗಚ್ಛತಿ , ಸೋ ಆಗತೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ, ನ ತಸ್ಸ ಪರಿವಾಸೋ ದಾತಬ್ಬೋ। ಇಮಾಹಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಞಾತೀನಂ ಆವೇಣಿಕಂ ಪರಿಹಾರಂ ದಮ್ಮೀ’’ತಿ।

ಅಞ್ಞತಿತ್ಥಿಯಪುಬ್ಬಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

ಸತ್ತಮಭಾಣವಾರೋ।

೨೬. ಪಞ್ಚಾಬಾಧವತ್ಥು

೮೮. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಮಗಧೇಸು ಪಞ್ಚ ಆಬಾಧಾ ಉಸ್ಸನ್ನಾ ಹೋನ್ತಿ – ಕುಟ್ಠಂ, ಗಣ್ಡೋ, ಕಿಲಾಸೋ,
ಸೋಸೋ, ಅಪಮಾರೋ। ಮನುಸ್ಸಾ ಪಞ್ಚಹಿ ಆಬಾಧೇಹಿ ಫುಟ್ಠಾ ಜೀವಕಂ ಕೋಮಾರಭಚ್ಚಂ
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಂ ವದನ್ತಿ – ‘‘ಸಾಧು ನೋ, ಆಚರಿಯ, ತಿಕಿಚ್ಛಾಹೀ’’ತಿ। ‘‘ಅಹಂ
ಖ್ವಯ್ಯೋ, ಬಹುಕಿಚ್ಚೋ ಬಹುಕರಣೀಯೋ; ರಾಜಾ ಚ ಮೇ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಉಪಟ್ಠಾತಬ್ಬೋ
ಇತ್ಥಾಗಾರಞ್ಚ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖೋ ಚ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ; ನಾಹಂ ಸಕ್ಕೋಮಿ ತಿಕಿಚ್ಛಿತು’’ನ್ತಿ।
‘‘ಸಬ್ಬಂ ಸಾಪತೇಯ್ಯಞ್ಚ ತೇ, ಆಚರಿಯ, ಹೋತು; ಮಯಞ್ಚ ತೇ ದಾಸಾ; ಸಾಧು, ನೋ, ಆಚರಿಯ,
ತಿಕಿಚ್ಛಾಹೀ’’ತಿ। ‘‘ಅಹಂ ಖ್ವಯ್ಯೋ, ಬಹುಕಿಚ್ಚೋ ಬಹುಕರಣೀಯೋ ರಾಜಾ ಚ ಮೇ ಮಾಗಧೋ
ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಉಪಟ್ಠಾತಬ್ಬೋ ಇತ್ಥಾಗಾರಞ್ಚ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖೋ ಚ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ;
ನಾಹಂ ಸಕ್ಕೋಮಿ ತಿಕಿಚ್ಛಿತು’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಇಮೇ ಖೋ
ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಸುಖಸೀಲಾ ಸುಖಸಮಾಚಾರಾ, ಸುಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ನಿವಾತೇಸು
ಸಯನೇಸು ಸಯನ್ತಿ। ಯಂನೂನ ಮಯಂ ಸಮಣೇಸು ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೇಸು ಪಬ್ಬಜೇಯ್ಯಾಮ। ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖೂ
ಚೇವ ಉಪಟ್ಠಹಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಜೀವಕೋ ಚ ಕೋಮಾರಭಚ್ಚೋ ತಿಕಿಚ್ಛಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ ।
ಅಥ ಖೋ ತೇ ಮನುಸ್ಸಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಯಾಚಿಂಸು। ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ
ಪಬ್ಬಾಜೇಸುಂ, ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಸುಂ। ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಚೇವ ಉಪಟ್ಠಹಿಂಸು ಜೀವಕೋ ಚ ಕೋಮಾರಭಚ್ಚೋ
ತಿಕಿಚ್ಛಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಬಹೂ ಗಿಲಾನೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಟ್ಠಹನ್ತಾ ಯಾಚನಬಹುಲಾ
ವಿಞ್ಞತ್ತಿಬಹುಲಾ ವಿಹರನ್ತಿ – ಗಿಲಾನಭತ್ತಂ ದೇಥ, ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಭತ್ತಂ ದೇಥ,
ಗಿಲಾನಭೇಸಜ್ಜಂ ದೇಥಾತಿ। ಜೀವಕೋಪಿ ಕೋಮಾರಭಚ್ಚೋ ಬಹೂ ಗಿಲಾನೇ ಭಿಕ್ಖೂ ತಿಕಿಚ್ಛನ್ತೋ
ಅಞ್ಞತರಂ ರಾಜಕಿಚ್ಚಂ ಪರಿಹಾಪೇಸಿ।

೮೯.
ಅಞ್ಞತರೋಪಿ ಪುರಿಸೋ ಪಞ್ಚಹಿ ಆಬಾಧೇಹಿ ಫುಟ್ಠೋ ಜೀವಕಂ ಕೋಮಾರಭಚ್ಚಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ
ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಾಧು ಮಂ, ಆಚರಿಯ, ತಿಕಿಚ್ಛಾಹೀ’’ತಿ। ‘‘ಅಹಂ ಖ್ವಯ್ಯೋ, ಬಹುಕಿಚ್ಚೋ,
ಬಹುಕರಣೀಯೋ, ರಾಜಾ ಚ ಮೇ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಉಪಟ್ಠಾತಬ್ಬೋ ಇತ್ಥಾಗಾರಞ್ಚ
ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖೋ ಚ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ; ನಾಹಂ ಸಕ್ಕೋಮಿ ತಿಕಿಚ್ಛಿತು’’ನ್ತಿ। ‘‘ಸಬ್ಬಂ
ಸಾಪತೇಯ್ಯಞ್ಚ ತೇ, ಆಚರಿಯ, ಹೋತು, ಅಹಞ್ಚ ತೇ ದಾಸೋ; ಸಾಧು ಮಂ, ಆಚರಿಯ,
ತಿಕಿಚ್ಛಾಹೀ’’ತಿ। ‘‘ಅಹಂ ಖ್ವಯ್ಯೋ, ಬಹುಕಿಚ್ಚೋ ಬಹುಕರಣೀಯೋ, ರಾಜಾ ಚ ಮೇ ಮಾಗಧೋ
ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಉಪಟ್ಠಾತಬ್ಬೋ ಇತ್ಥಾಗಾರಞ್ಚ ಬುದ್ಧಪ್ಪಮುಖೋ ಚ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೋ,
ನಾಹಂ ಸಕ್ಕೋಮಿ ತಿಕಿಚ್ಛಿತು’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತಸ್ಸ ಪುರಿಸಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಇಮೇ ಖೋ
ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಸುಖಸೀಲಾ ಸುಖಸಮಾಚಾರಾ, ಸುಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ನಿವಾತೇಸು
ಸಯನೇಸು ಸಯನ್ತಿ। ಯಂನೂನಾಹಂ ಸಮಣೇಸು ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೇಸು ಪಬ್ಬಜೇಯ್ಯಂ। ತತ್ಥ ಭಿಕ್ಖೂ
ಚೇವ ಉಪಟ್ಠಹಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಜೀವಕೋ ಚ ಕೋಮಾರಭಚ್ಚೋ ತಿಕಿಚ್ಛಿಸ್ಸತಿ। ಸೋಮ್ಹಿ [ಸೋಹಂ (ಬಹೂಸು, ವಿಮತಿವಿನೋದನೀಟೀಕಾ ಓಲೋಕೇತಬ್ಬಾ)] ಅರೋಗೋ ವಿಬ್ಭಮಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ । ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಪುರಿಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ
ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಯಾಚಿ। ತಂ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಬ್ಬಾಜೇಸುಂ, ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಸುಂ। ತಂ ಭಿಕ್ಖೂ ಚೇವ
ಉಪಟ್ಠಹಿಂಸು, ಜೀವಕೋ ಚ ಕೋಮಾರಭಚ್ಚೋ ತಿಕಿಚ್ಛಿ। ಸೋ ಅರೋಗೋ ವಿಬ್ಭಮಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ
ಜೀವಕೋ ಕೋಮಾರಭಚ್ಚೋ ತಂ ಪುರಿಸಂ ವಿಬ್ಭನ್ತಂ, ದಿಸ್ವಾನ ತಂ
ಪುರಿಸಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ನನು ತ್ವಂ, ಅಯ್ಯೋ, ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಅಹೋಸೀ’’ತಿ? ‘‘ಏವಂ,
ಆಚರಿಯಾ’’ತಿ। ‘‘ಕಿಸ್ಸ ಪನ ತ್ವಂ, ಅಯ್ಯೋ, ಏವರೂಪಮಕಾಸೀ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಪುರಿಸೋ
ಜೀವಕಸ್ಸ ಕೋಮಾರಭಚ್ಚಸ್ಸ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸಿ। ಜೀವಕೋ ಕೋಮಾರಭಚ್ಚೋ ಉಜ್ಝಾಯತಿ ಖಿಯ್ಯತಿ
ವಿಪಾಚೇತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಭದನ್ತಾ [ಭದ್ದನ್ತಾ (ಕ॰)]
ಪಞ್ಚಹಿ ಆಬಾಧೇಹಿ ಫುಟ್ಠಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಜೀವಕೋ ಕೋಮಾರಭಚ್ಚೋ ಯೇನ
ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ।
ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಜೀವಕೋ ಕೋಮಾರಭಚ್ಚೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸಾಧು, ಭನ್ತೇ,
ಅಯ್ಯಾ ಪಞ್ಚಹಿ ಆಬಾಧೇಹಿ ಫುಟ್ಠಂ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಜೀವಕಂ
ಕೋಮಾರಭಚ್ಚಂ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇಸಿ ಸಮಾದಪೇಸಿ ಸಮುತ್ತೇಜೇಸಿ ಸಮ್ಪಹಂಸೇಸಿ। ಅಥ
ಖೋ ಜೀವಕೋ ಕೋಮಾರಭಚ್ಚೋ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸಿತೋ ಸಮಾದಪಿತೋ ಸಮುತ್ತೇಜಿತೋ
ಸಮ್ಪಹಂಸಿತೋ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಪದಕ್ಖಿಣಂ ಕತ್ವಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅಥ ಖೋ
ಭಗವಾ ಏತಸ್ಮಿಂ ನಿದಾನೇ ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಕರಣೇ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ –
‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಿ ಆಬಾಧೇಹಿ ಫುಟ್ಠೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ।

ಪಞ್ಚಾಬಾಧವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೨೭. ರಾಜಭಟವತ್ಥು

೯೦.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ರಞ್ಞೋ ಮಾಗಧಸ್ಸ ಸೇನಿಯಸ್ಸ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಸ್ಸ ಪಚ್ಚನ್ತೋ ಕುಪಿತೋ
ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಸೇನಾನಾಯಕೇ ಮಹಾಮತ್ತೇ ಆಣಾಪೇಸಿ –
‘‘ಗಚ್ಛಥ, ಭಣೇ, ಪಚ್ಚನ್ತಂ ಉಚ್ಚಿನಥಾ’’ತಿ। ‘‘ಏವಂ, ದೇವಾ’’ತಿ ಖೋ ಸೇನಾನಾಯಕಾ
ಮಹಾಮತ್ತಾ ರಞ್ಞೋ ಮಾಗಧಸ್ಸ ಸೇನಿಯಸ್ಸ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಸ್ಸ ಪಚ್ಚಸ್ಸೋಸುಂ। ಅಥ ಖೋ
ಅಭಿಞ್ಞಾತಾನಂ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾನಂ ಯೋಧಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಮಯಂ ಖೋ ಯುದ್ಧಾಭಿನನ್ದಿನೋ
ಗಚ್ಛನ್ತಾ ಪಾಪಞ್ಚ ಕರೋಮ, ಬಹುಞ್ಚ ಅಪುಞ್ಞಂ ಪಸವಾಮ। ಕೇನ ನು ಖೋ ಮಯಂ ಉಪಾಯೇನ ಪಾಪಾ ಚ
ವಿರಮೇಯ್ಯಾಮ ಕಲ್ಯಾಣಞ್ಚ ಕರೇಯ್ಯಾಮಾ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ಯೋಧಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಇಮೇ ಖೋ
ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಧಮ್ಮಚಾರಿನೋ ಸಮಚಾರಿನೋ
ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿನೋ ಸಚ್ಚವಾದಿನೋ ಸೀಲವನ್ತೋ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾ। ಸಚೇ ಖೋ ಮಯಂ ಸಮಣೇಸು
ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೇಸು ಪಬ್ಬಜೇಯ್ಯಾಮ, ಏವಂ ಮಯಂ ಪಾಪಾ ಚ ವಿರಮೇಯ್ಯಾಮ ಕಲ್ಯಾಣಞ್ಚ
ಕರೇಯ್ಯಾಮಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಯೋಧಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಯಾಚಿಂಸು। ತೇ
ಭಿಕ್ಖೂ ಪಬ್ಬಾಜೇಸುಂ, ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಸುಂ। ಸೇನಾನಾಯಕಾ ಮಹಾಮತ್ತಾ ರಾಜಭಟೇ ಪುಚ್ಛಿಂಸು – ‘‘ಕಿಂ ನು
ಖೋ, ಭಣೇ, ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಚ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಚ ಯೋಧಾ ನ ದಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ? ‘‘ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಚ
ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಚ, ಸಾಮಿ, ಯೋಧಾ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತಾ’’ತಿ। ಸೇನಾನಾಯಕಾ ಮಹಾಮತ್ತಾ
ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ರಾಜಭಟಂ
ಪಬ್ಬಾಜೇಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಸೇನಾನಾಯಕಾ ಮಹಾಮತ್ತಾ ರಞ್ಞೋ
ಮಾಗಧಸ್ಸ ಸೇನಿಯಸ್ಸ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಸ್ಸ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ
ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ವೋಹಾರಿಕೇ ಮಹಾಮತ್ತೇ ಪುಚ್ಛಿ – ‘‘ಯೋ, ಭಣೇ, ರಾಜಭಟಂ ಪಬ್ಬಾಜೇತಿ, ಕಿಂ
ಸೋ ಪಸವತೀ’’ತಿ? ‘‘ಉಪಜ್ಝಾಯಸ್ಸ, ದೇವ, ಸೀಸಂ ಛೇತಬ್ಬಂ, ಅನುಸ್ಸಾವಕಸ್ಸ [ಅನುಸಾವಕಸ್ಸ (ಕ॰)]
ಜಿವ್ಹಾ ಉದ್ಧರಿತಬ್ಬಾ, ಗಣಸ್ಸ ಉಪಡ್ಢಫಾಸುಕಾ ಭಞ್ಜಿತಬ್ಬಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ
ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ
ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ
ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಸನ್ತಿ, ಭನ್ತೇ, ರಾಜಾನೋ ಅಸ್ಸದ್ಧಾ ಅಪ್ಪಸನ್ನಾ। ತೇ
ಅಪ್ಪಮತ್ತಕೇನಪಿ ಭಿಕ್ಖೂ ವಿಹೇಠೇಯ್ಯುಂ। ಸಾಧು, ಭನ್ತೇ, ಅಯ್ಯಾ ರಾಜಭಟಂ ನ
ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ರಾಜಾನಂ ಮಾಗಧಂ ಸೇನಿಯಂ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರಂ ಧಮ್ಮಿಯಾ
ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇಸಿ ಸಮಾದಪೇಸಿ ಸಮುತ್ತೇಜೇಸಿ ಸಮ್ಪಹಂಸೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಸೇನಿಯೋ
ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೋ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸಿತೋ ಸಮಾದಪಿತೋ ಸಮುತ್ತೇಜಿತೋ
ಸಮ್ಪಹಂಸಿತೋ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಪದಕ್ಖಿಣಂ ಕತ್ವಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅಥ ಖೋ
ಭಗವಾ ಏತಸ್ಮಿಂ ನಿದಾನೇ ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಕರಣೇ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ –
‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಾಜಭಟೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ।

ರಾಜಭಟವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೨೮. ಅಙ್ಗುಲಿಮಾಲಚೋರವತ್ಥು

೯೧. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಚೋರೋ ಅಙ್ಗುಲಿಮಾಲೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಹೋತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ಉಬ್ಬಿಜ್ಜನ್ತಿಪಿ, ಉತ್ತಸನ್ತಿಪಿ, ಪಲಾಯನ್ತಿಪಿ , ಅಞ್ಞೇನಪಿ ಗಚ್ಛನ್ತಿ, ಅಞ್ಞೇನಪಿ ಮುಖಂ ಕರೋನ್ತಿ, ದ್ವಾರಮ್ಪಿ ಥಕೇನ್ತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ
ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಧಜಬನ್ಧಂ ಚೋರಂ
ಪಬ್ಬಾಜೇಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ಭಿಕ್ಖೂ ತೇಸಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಾನಂ
ಖಿಯ್ಯನ್ತಾನಂ ವಿಪಾಚೇನ್ತಾನಂ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ…ಪೇ॰… ನ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಜಬನ್ಧೋ ಚೋರೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ಅಙ್ಗುಲಿಮಾಲಚೋರವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೨೯. ಕಾರಭೇದಕಚೋರವತ್ಥು

೯೨. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ರಞ್ಞಾ ಮಾಗಧೇನ ಸೇನಿಯೇನ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೇನ
ಅನುಞ್ಞಾತಂ ಹೋತಿ – ‘‘ಯೇ ಸಮಣೇಸು ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೇಸು ಪಬ್ಬಜನ್ತಿ, ನ ತೇ ಲಬ್ಭಾ
ಕಿಞ್ಚಿ ಕಾತುಂ; ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರನ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ
ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಪುರಿಸೋ ಚೋರಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಕಾರಾಯ
ಬದ್ಧೋ ಹೋತಿ। ಸೋ ಕಾರಂ ಭಿನ್ದಿತ್ವಾ ಪಲಾಯಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಹೋತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ
ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಅಯಂ ಸೋ ಕಾರಭೇದಕೋ ಚೋರೋ। ಹನ್ದ, ನಂ ನೇಮಾ’’ತಿ। ಏಕಚ್ಚೇ
ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಮಾಯ್ಯೋ, ಏವಂ ಅವಚುತ್ಥ। ಅನುಞ್ಞಾತಂ ರಞ್ಞಾ ಮಾಗಧೇನ ಸೇನಿಯೇನ
ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೇನ – ‘‘ಯೇ ಸಮಣೇಸು ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೇಸು ಪಬ್ಬಜನ್ತಿ, ನ ತೇ ಲಬ್ಭಾ ಕಿಞ್ಚಿ
ಕಾತುಂ; ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರನ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ
ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಅಭಯೂವರಾ
ಇಮೇ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ, ನಯಿಮೇ ಲಬ್ಭಾ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಾತುಂ।
ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಕಾರಭೇದಕಂ ಚೋರಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಭಗವತೋ
ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಾರಭೇದಕೋ ಚೋರೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ,
ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ಕಾರಭೇದಕಚೋರವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೩೦. ಲಿಖಿತಕಚೋರವತ್ಥು

೯೩.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಪುರಿಸೋ ಚೋರಿಕಂ ಕತ್ವಾ ಪಲಾಯಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತೋ
ಹೋತಿ। ಸೋ ಚ ರಞ್ಞೋ ಅನ್ತೇಪುರೇ ಲಿಖಿತೋ ಹೋತಿ – ಯತ್ಥ ಪಸ್ಸತಿ, ತತ್ಥ ಹನ್ತಬ್ಬೋತಿ।
ಮನುಸ್ಸಾ ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಅಯಂ ಸೋ ಲಿಖಿತಕೋ ಚೋರೋ। ಹನ್ದ, ನಂ ಹನಾಮಾ’’ತಿ।
ಏಕಚ್ಚೇ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಮಾಯ್ಯೋ, ಏವಂ ಅವಚುತ್ಥ। ಅನುಞ್ಞಾತಂ ರಞ್ಞಾ ಮಾಗಧೇನ ಸೇನಿಯೇನ
ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೇನ ‘‘ಯೇ ಸಮಣೇಸು ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೇಸು ಪಬ್ಬಜನ್ತಿ, ನ ತೇ ಲಬ್ಭಾ ಕಿಞ್ಚಿ
ಕಾತುಂ, ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರನ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ
ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಅಭಯೂವರಾ
ಇಮೇ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ, ನಯಿಮೇ ಲಬ್ಭಾ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಾತುಂ। ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸಮಣಾ
ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಲಿಖಿತಕಂ ಚೋರಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಲಿಖಿತಕೋ ಚೋರೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ಲಿಖಿತಕಚೋರವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೩೧. ಕಸಾಹತವತ್ಥು

೯೪. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಪುರಿಸೋ ಕಸಾಹತೋ ಕತದಣ್ಡಕಮ್ಮೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಹೋತಿ।
ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ
ಕಸಾಹತಂ ಕತದಣ್ಡಕಮ್ಮಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಸಾಹತೋ ಕತದಣ್ಡಕಮ್ಮೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ಕಸಾಹತವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೩೨. ಲಕ್ಖಣಾಹತವತ್ಥು

೯೫. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಪುರಿಸೋ ಲಕ್ಖಣಾಹತೋ ಕತದಣ್ಡಕಮ್ಮೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತೋ
ಹೋತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸಮಣಾ
ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಲಕ್ಖಣಾಹತಂ ಕತದಣ್ಡಕಮ್ಮಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಲಕ್ಖಣಾಹತೋ ಕತದಣ್ಡಕಮ್ಮೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ,
ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ಲಕ್ಖಣಾಹತವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೩೩. ಇಣಾಯಿಕವತ್ಥು

೯೬.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಪುರಿಸೋ ಇಣಾಯಿಕೋ ಪಲಾಯಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತೋ
ಹೋತಿ। ಧನಿಯಾ ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಅಯಂ ಸೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಇಣಾಯಿಕೋ। ಹನ್ದ, ನಂ
ನೇಮಾ’’ತಿ। ಏಕಚ್ಚೇ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಮಾಯ್ಯೋ, ಏವಂ ಅವಚುತ್ಥ। ಅನುಞ್ಞಾತಂ ರಞ್ಞಾ
ಮಾಗಧೇನ ಸೇನಿಯೇನ ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೇನ – ‘‘ಯೇ ಸಮಣೇಸು ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೇಸು ಪಬ್ಬಜನ್ತಿ, ನ ತೇ
ಲಬ್ಭಾ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಾತುಂ; ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರನ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ
ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಅಭಯೂವರಾ
ಇಮೇ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ। ನಯಿಮೇ ಲಬ್ಭಾ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಾತುಂ। ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸಮಣಾ
ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಇಣಾಯಿಕಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ । ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಣಾಯಿಕೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ಇಣಾಯಿಕವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೩೪. ದಾಸವತ್ಥು

೯೭. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ದಾಸೋ ಪಲಾಯಿತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಹೋತಿ। ಅಯ್ಯಕಾ [ಅಯ್ಯಿಕಾ (ಕ॰), ಅಯಿರಕಾ (ಸೀ॰)]
ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಅಯಂ ಸೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ದಾಸೋ। ಹನ್ದ, ನಂ ನೇಮಾ’’ತಿ। ಏಕಚ್ಚೇ
ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಮಾಯ್ಯೋ, ಏವಂ ಅವಚುತ್ಥ, ಅನುಞ್ಞಾತಂ ರಞ್ಞಾ ಮಾಗಧೇನ ಸೇನಿಯೇನ
ಬಿಮ್ಬಿಸಾರೇನ ‘‘ಯೇ ಸಮಣೇಸು ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೇಸು ಪಬ್ಬಜನ್ತಿ, ನ ತೇ ಲಬ್ಭಾ ಕಿಞ್ಚಿ
ಕಾತುಂ, ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರನ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ
ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಅಭಯೂವರಾ
ಇಮೇ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ, ನಯಿಮೇ ಲಬ್ಭಾ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಾತುಂ। ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸಮಣಾ
ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ದಾಸಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಾಸೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ದಾಸವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೩೫. ಕಮ್ಮಾರಭಣ್ಡುವತ್ಥು

೯೮.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಕಮ್ಮಾರಭಣ್ಡು ಮಾತಾಪಿತೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಭಣ್ಡಿತ್ವಾ ಆರಾಮಂ
ಗನ್ತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ತಸ್ಸ ಕಮ್ಮಾರಭಣ್ಡುಸ್ಸ ಮಾತಾಪಿತರೋ ತಂ
ಕಮ್ಮಾರಭಣ್ಡುಂ ವಿಚಿನನ್ತಾ ಆರಾಮಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಪುಚ್ಛಿಂಸು – ‘‘ಅಪಿ, ಭನ್ತೇ,
ಏವರೂಪಂ ದಾರಕಂ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯಾಥಾ’’ತಿ? ಭಿಕ್ಖೂ ಅಜಾನಂಯೇವ ಆಹಂಸು – ‘‘ನ ಜಾನಾಮಾ’’ತಿ,
ಅಪಸ್ಸಂಯೇವ ಆಹಂಸು – ‘‘ನ ಪಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತಸ್ಸ ಕಮ್ಮಾರಭಣ್ಡುಸ್ಸ ಮಾತಾಪಿತರೋ
ತಂ ಕಮ್ಮಾರಭಣ್ಡುಂ ವಿಚಿನನ್ತಾ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತಂ
ದಿಸ್ವಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಅಲಜ್ಜಿನೋ ಇಮೇ ಸಮಣಾ
ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ, ದುಸ್ಸೀಲಾ ಮುಸಾವಾದಿನೋ। ಜಾನಂಯೇವ ಆಹಂಸು – ‘ನ ಜಾನಾಮಾ’ತಿ,
ಪಸ್ಸಂಯೇವ ಆಹಂಸು – ‘ನ ಪಸ್ಸಾಮಾ’ತಿ। ಅಯಂ ದಾರಕೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತೋ’’ತಿ। ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ಭಿಕ್ಖೂ ತಸ್ಸ ಕಮ್ಮಾರಭಣ್ಡುಸ್ಸ ಮಾತಾಪಿತೂನಂ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಾನಂ ಖಿಯ್ಯನ್ತಾನಂ ವಿಪಾಚೇನ್ತಾನಂ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಘಂ ಅಪಲೋಕೇತುಂ ಭಣ್ಡುಕಮ್ಮಾಯಾತಿ।

ಕಮ್ಮಾರಭಣ್ಡುವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೩೬. ಉಪಾಲಿದಾರಕವತ್ಥು

೯೯. [ಇದಂ ವತ್ಥು ಪಾಚಿ॰ ೪೦೨ ಆದಯೋ] ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ರಾಜಗಹೇ ಸತ್ತರಸವಗ್ಗಿಯಾ ದಾರಕಾ ಸಹಾಯಕಾ ಹೋನ್ತಿ। ಉಪಾಲಿದಾರಕೋ ತೇಸಂ
ಪಾಮೋಕ್ಖೋ ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉಪಾಲಿಸ್ಸ ಮಾತಾಪಿತೂನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕೇನ ನು ಖೋ ಉಪಾಯೇನ
ಉಪಾಲಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅಚ್ಚಯೇನ ಸುಖಞ್ಚ ಜೀವೇಯ್ಯ, ನ ಚ ಕಿಲಮೇಯ್ಯಾ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಉಪಾಲಿಸ್ಸ
ಮಾತಾಪಿತೂನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಸಚೇ ಖೋ ಉಪಾಲಿ ಲೇಖಂ ಸಿಕ್ಖೇಯ್ಯ, ಏವಂ ಖೋ ಉಪಾಲಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ
ಅಚ್ಚಯೇನ ಸುಖಞ್ಚ ಜೀವೇಯ್ಯ, ನ ಚ ಕಿಲಮೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉಪಾಲಿಸ್ಸ ಮಾತಾಪಿತೂನಂ
ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಸಚೇ ಖೋ ಉಪಾಲಿ ಲೇಖಂ ಸಿಕ್ಖಿಸ್ಸತಿ, ಅಙ್ಗುಲಿಯೋ ದುಕ್ಖಾ ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ।
ಸಚೇ ಖೋ ಉಪಾಲಿ ಗಣನಂ ಸಿಕ್ಖೇಯ್ಯ, ಏವಂ ಖೋ ಉಪಾಲಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅಚ್ಚಯೇನ ಸುಖಞ್ಚ
ಜೀವೇಯ್ಯ, ನ ಚ ಕಿಲಮೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉಪಾಲಿಸ್ಸ ಮಾತಾಪಿತೂನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಸಚೇ ಖೋ
ಉಪಾಲಿ ಗಣನಂ ಸಿಕ್ಖಿಸ್ಸತಿ, ಉರಸ್ಸ ದುಕ್ಖೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ। ಸಚೇ ಖೋ ಉಪಾಲಿ ರೂಪಂ
ಸಿಕ್ಖೇಯ್ಯ, ಏವಂ ಖೋ ಉಪಾಲಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅಚ್ಚಯೇನ ಸುಖಞ್ಚ ಜೀವೇಯ್ಯ, ನ ಚ
ಕಿಲಮೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಉಪಾಲಿಸ್ಸ ಮಾತಾಪಿತೂನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಸಚೇ ಖೋ ಉಪಾಲಿ ರೂಪಂ
ಸಿಕ್ಖಿಸ್ಸತಿ, ಅಕ್ಖೀನಿ ದುಕ್ಖಾ ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ। ಇಮೇ ಖೋ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಸುಖಸೀಲಾ
ಸುಖಸಮಾಚಾರಾ, ಸುಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ನಿವಾತೇಸು ಸಯನೇಸು ಸಯನ್ತಿ । ಸಚೇ ಖೋ ಉಪಾಲಿ ಸಮಣೇಸು ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೇಸು ಪಬ್ಬಜೇಯ್ಯ, ಏವಂ ಖೋ ಉಪಾಲಿ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಅಚ್ಚಯೇನ ಸುಖಞ್ಚ ಜೀವೇಯ್ಯ, ನ ಚ ಕಿಲಮೇಯ್ಯಾ’’ತಿ।

ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಉಪಾಲಿದಾರಕೋ ಮಾತಾಪಿತೂನಂ ಇಮಂ ಕಥಾಸಲ್ಲಾಪಂ। ಅಥ
ಖೋ ಉಪಾಲಿದಾರಕೋ ಯೇನ ತೇ ದಾರಕಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ತೇ ದಾರಕೇ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಏಥ ಮಯಂ, ಅಯ್ಯಾ, ಸಮಣೇಸು ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೇಸು ಪಬ್ಬಜಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ‘‘ಸಚೇ ಖೋ ತ್ವಂ,
ಅಯ್ಯ, ಪಬ್ಬಜಿಸ್ಸಸಿ, ಏವಂ ಮಯಮ್ಪಿ ಪಬ್ಬಜಿಸ್ಸಾಮಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ದಾರಕಾ ಏಕಮೇಕಸ್ಸ
ಮಾತಾಪಿತರೋ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಅನುಜಾನಾಥ ಮಂ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಾಗಾರಿಯಂ
ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇಸಂ ದಾರಕಾನಂ ಮಾತಾಪಿತರೋ –
‘‘ಸಬ್ಬೇಪಿಮೇ ದಾರಕಾ ಸಮಾನಚ್ಛನ್ದಾ ಕಲ್ಯಾಣಾಧಿಪ್ಪಾಯಾ’’ತಿ – ಅನುಜಾನಿಂಸು। ತೇ
ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಯಾಚಿಂಸು। ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಬ್ಬಾಜೇಸುಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಸುಂ ।
ತೇ ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಯ ರೋದನ್ತಿ – ‘‘ಯಾಗುಂ ದೇಥ, ಭತ್ತಂ ದೇಥ,
ಖಾದನೀಯಂ ದೇಥಾ’’ತಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಆಗಮೇಥ, ಆವುಸೋ, ಯಾವ ರತ್ತಿ ವಿಭಾಯತಿ।
ಸಚೇ ಯಾಗು ಭವಿಸ್ಸತಿ ಪಿವಿಸ್ಸಥ, ಸಚೇ ಭತ್ತಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ
ಭುಞ್ಜಿಸ್ಸಥ, ಸಚೇ ಖಾದನೀಯಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಖಾದಿಸ್ಸಥ; ನೋ ಚೇ ಭವಿಸ್ಸತಿ ಯಾಗು ವಾ ಭತ್ತಂ
ವಾ ಖಾದನೀಯಂ ವಾ, ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಭುಞ್ಜಿಸ್ಸಥಾ’’ತಿ। ಏವಮ್ಪಿ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ
ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ವುಚ್ಚಮಾನಾ ರೋದನ್ತಿಯೇವ ‘‘ಯಾಗುಂ ದೇಥ, ಭತ್ತಂ ದೇಥ, ಖಾದನೀಯಂ ದೇಥಾ’’ತಿ;
ಸೇನಾಸನಂ ಉಹದನ್ತಿಪಿ ಉಮ್ಮಿಹನ್ತಿಪಿ।

ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ಭಗವಾ ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ
ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಯ ದಾರಕಸದ್ದಂ। ಸುತ್ವಾನ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಕಿಂ ನು ಖೋ
ಸೋ, ಆನನ್ದ, ದಾರಕಸದ್ದೋ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸಿ…ಪೇ॰…
‘‘ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂ ಜಾನಂ ಊನವೀಸತಿವಸ್ಸಂ ಪುಗ್ಗಲಂ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತೀ’’ತಿ? ‘‘ಸಚ್ಚಂ, ಭಗವಾ’’ತಿ। ವಿಗರಹಿ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾ…ಪೇ॰… ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ
ನಾಮ ತೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮೋಘಪುರಿಸಾ ಜಾನಂ ಊನವೀಸತಿವಸ್ಸಂ ಪುಗ್ಗಲಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಸ್ಸನ್ತಿ।
ಊನವೀಸತಿವಸ್ಸೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ ಅಕ್ಖಮೋ ಹೋತಿ ಸೀತಸ್ಸ ಉಣ್ಹಸ್ಸ ಜಿಘಚ್ಛಾಯ
ಪಿಪಾಸಾಯ ಡಂಸಮಕಸವಾತಾತಪಸರೀಸಪಸಮ್ಫಸ್ಸಾನಂ ದುರುತ್ತಾನಂ ದುರಾಗತಾನಂ ವಚನಪಥಾನಂ
ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಸಾರೀರಿಕಾನಂ ವೇದನಾನಂ ದುಕ್ಖಾನಂ ತಿಬ್ಬಾನಂ ಖರಾನಂ ಕಟುಕಾನಂ ಅಸಾತಾನಂ
ಅಮನಾಪಾನಂ ಪಾಣಹರಾನಂ ಅನಧಿವಾಸಕಜಾತಿಕೋ ಹೋತಿ। ವೀಸತಿವಸ್ಸೋವ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಗ್ಗಲೋ
ಖಮೋ ಹೋತಿ ಸೀತಸ್ಸ ಉಣ್ಹಸ್ಸ ಜಿಘಚ್ಛಾಯ ಪಿಪಾಸಾಯ ಡಂಸಮಕಸವಾತಾತಪಸರೀಸಪಸಮ್ಫಸ್ಸಾನಂ
ದುರುತ್ತಾನಂ ದುರಾಗತಾನಂ ವಚನಪಥಾನಂ, ಉಪ್ಪನ್ನಾನಂ ಸಾರೀರಿಕಾನಂ ವೇದನಾನಂ ದುಕ್ಖಾನಂ
ತಿಬ್ಬಾನಂ ಖರಾನಂ ಕಟುಕಾನಂ ಅಸಾತಾನಂ ಅಮನಾಪಾನಂ ಪಾಣಹರಾನಂ ಅಧಿವಾಸಕಜಾತಿಕೋ ಹೋತಿ।
ನೇತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಪ್ಪಸನ್ನಾನಂ ವಾ ಪಸಾದಾಯ, ಪಸನ್ನಾನಂ ವಾ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವಾಯ…ಪೇ॰…
ವಿಗರಹಿತ್ವಾ…ಪೇ॰… ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಜಾನಂ
ಊನವೀಸತಿವಸ್ಸೋ ಪುಗ್ಗಲೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ಯಥಾಧಮ್ಮೋ
ಕಾರೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ।

ಉಪಾಲಿದಾರಕವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೩೭. ಅಹಿವಾತಕರೋಗವತ್ಥು

೧೦೦. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರಂ ಕುಲಂ ಅಹಿವಾತಕರೋಗೇನ ಕಾಲಙ್ಕತಂ ಹೋತಿ। ತಸ್ಸ ಪಿತಾಪುತ್ತಕಾ ಸೇಸಾ ಹೋನ್ತಿ। ತೇ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತ್ವಾ ಏಕತೋವ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ದಾರಕೋ ಪಿತುನೋ ಭಿಕ್ಖಾಯ ದಿನ್ನಾಯ ಉಪಧಾವಿತ್ವಾ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಮಯ್ಹಮ್ಪಿ, ತಾತ, ದೇಹಿ; ಮಯ್ಹಮ್ಪಿ , ತಾತ, ದೇಹೀ’’ತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ
ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಅಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿನೋ ಇಮೇ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ। ಅಯಮ್ಪಿ
ದಾರಕೋ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಜಾತೋ’’ತಿ। ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ಭಿಕ್ಖೂ ತೇಸಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ
ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಾನಂ ಖಿಯ್ಯನ್ತಾನಂ ವಿಪಾಚೇನ್ತಾನಂ। ಅಥ ಖೋ ತೇ
ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಊನಪನ್ನರಸವಸ್ಸೋ ದಾರಕೋ
ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮತೋ ಆನನ್ದಸ್ಸ ಉಪಟ್ಠಾಕಕುಲಂ ಸದ್ಧಂ
ಪಸನ್ನಂ ಅಹಿವಾತಕರೋಗೇನ ಕಾಲಙ್ಕತಂ ಹೋತಿ, ದ್ವೇ ಚ ದಾರಕಾ ಸೇಸಾ ಹೋನ್ತಿ। ತೇ ಪೋರಾಣಕೇನ
ಆಚಿಣ್ಣಕಪ್ಪೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಸ್ಸಿತ್ವಾ ಉಪಧಾವನ್ತಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಅಪಸಾದೇನ್ತಿ। ತೇ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ
ಅಪಸಾದಿಯಮಾನಾ ರೋದನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಆನನ್ದಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಭಗವತಾ ಪಞ್ಞತ್ತಂ
‘ನ ಊನಪನ್ನರಸವಸ್ಸೋ ದಾರಕೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ’ತಿ। ಇಮೇ ಚ ದಾರಕಾ ಊನಪನ್ನರಸವಸ್ಸಾ। ಕೇನ
ನು ಖೋ ಉಪಾಯೇನ ಇಮೇ ದಾರಕಾ ನ ವಿನಸ್ಸೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಭಗವತೋ
ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸಿ। ಉಸ್ಸಹನ್ತಿ ಪನ ತೇ, ಆನನ್ದ, ದಾರಕಾ ಕಾಕೇ ಉಡ್ಡಾಪೇತುನ್ತಿ?
ಉಸ್ಸಹನ್ತಿ, ಭಗವಾತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಏತಸ್ಮಿಂ ನಿದಾನೇ ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಕರಣೇ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ
ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಊನಪನ್ನರಸವಸ್ಸಂ ದಾರಕಂ
ಕಾಕುಡ್ಡೇಪಕಂ ಪಬ್ಬಾಜೇತು’’ನ್ತಿ।

ಅಹಿವಾತಕರೋಗವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೩೮. ಕಣ್ಟಕವತ್ಥು

೧೦೧. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪನನ್ದಸ್ಸ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಸ್ಸ ದ್ವೇ ಸಾಮಣೇರಾ ಹೋನ್ತಿ – ಕಣ್ಟಕೋ
ಚ ಮಹಕೋ ಚ। ತೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ದೂಸೇಸುಂ। ಭಿಕ್ಖೂ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ –
‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸಾಮಣೇರಾ ಏವರೂಪಂ ಅನಾಚಾರಂ ಆಚರಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕೇನ ದ್ವೇ ಸಾಮಣೇರಾ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಾ। ಯೋ ಉಪಟ್ಠಾಪೇಯ್ಯ,
ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ಕಣ್ಟಕವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೩೯. ಆಹುನ್ದರಿಕವತ್ಥು

೧೦೨. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಗವಾ ತತ್ಥೇವ ರಾಜಗಹೇ ವಸ್ಸಂ ವಸಿ, ತತ್ಥ ಹೇಮನ್ತಂ, ತತ್ಥ ಗಿಮ್ಹಂ।
ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಆಹುನ್ದರಿಕಾ ಸಮಣಾನಂ
ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾನಂ ದಿಸಾ ಅನ್ಧಕಾರಾ, ನ ಇಮೇಸಂ ದಿಸಾ ಪಕ್ಖಾಯನ್ತೀ’’ತಿ। ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ
ಭಿಕ್ಖೂ ತೇಸಂ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಾನಂ ಖಿಯ್ಯನ್ತಾನಂ ವಿಪಾಚೇನ್ತಾನಂ। ಅಥ ಖೋ ತೇ
ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಗಚ್ಛಾನನ್ದ, ಅವಾಪುರಣಂ [ಅಪಾಪುರಣಂ (ಕ॰)] ಆದಾಯ
ಅನುಪರಿವೇಣಿಯಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಆರೋಚೇಹಿ – ‘‘ಇಚ್ಛತಾವುಸೋ ಭಗವಾ ದಕ್ಖಿಣಾಗಿರಿಂ ಚಾರಿಕಂ
ಪಕ್ಕಮಿತುಂ। ಯಸ್ಸಾಯಸ್ಮತೋ ಅತ್ಥೋ, ಸೋ ಆಗಚ್ಛತೂ’’ತಿ। ಏವಂ, ಭನ್ತೇ, ತಿ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ
ಆನನ್ದೋ ಭಗವತೋ ಪಟಿಸ್ಸುಣಿತ್ವಾ ಅವಾಪುರಣಂ ಆದಾಯ ಅನುಪರಿವೇಣಿಯಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಆರೋಚೇಸಿ –
‘ಇಚ್ಛತಾವುಸೋ ಭಗವಾ ದಕ್ಖಿಣಾಗಿರಿಂ ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕಮಿತುಂ। ಯಸ್ಸಾಯಸ್ಮತೋ ಅತ್ಥೋ, ಸೋ
ಆಗಚ್ಛತೂ’’’ತಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಭಗವತಾ, ಆವುಸೋ ಆನನ್ದ, ಪಞ್ಞತ್ತಂ ದಸವಸ್ಸಾನಿ
ನಿಸ್ಸಾಯ ವತ್ಥುಂ, ದಸವಸ್ಸೇನ ನಿಸ್ಸಯಂ ದಾತುಂ। ತತ್ಥ ಚ
ನೋ ಗನ್ತಬ್ಬಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ನಿಸ್ಸಯೋ ಚ ಗಹೇತಬ್ಬೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಇತ್ತರೋ ಚ ವಾಸೋ
ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಪುನ ಚ ಪಚ್ಚಾಗನ್ತಬ್ಬಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಪುನ ಚ ನಿಸ್ಸಯೋ ಗಹೇತಬ್ಬೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ।
ಸಚೇ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಆಚರಿಯುಪಜ್ಝಾಯಾ ಗಮಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಮಯಮ್ಪಿ ಗಮಿಸ್ಸಾಮ; ನೋ ಚೇ ಅಮ್ಹಾಕಂ
ಆಚರಿಯುಪಜ್ಝಾಯಾ ಗಮಿಸ್ಸನ್ತಿ, ಮಯಮ್ಪಿ ನ ಗಮಿಸ್ಸಾಮ। ಲಹುಚಿತ್ತಕತಾ ನೋ, ಆವುಸೋ
ಆನನ್ದ, ಪಞ್ಞಾಯಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಓಗಣೇನ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ದಕ್ಖಿಣಾಗಿರಿಂ
ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕಾಮಿ।

ಆಹುನ್ದರಿಕವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೪೦. ನಿಸ್ಸಯಮುಚ್ಚನಕಕಥಾ

೧೦೩.
ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ದಕ್ಖಿಣಾಗಿರಿಸ್ಮಿಂ ಯಥಾಭಿರನ್ತಂ ವಿಹರಿತ್ವಾ ಪುನದೇವ ರಾಜಗಹಂ
ಪಚ್ಚಾಗಚ್ಛಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಆನನ್ದಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಕಿಂ ನು ಖೋ, ಆನನ್ದ,
ತಥಾಗತೋ ಓಗಣೇನ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘೇನ ದಕ್ಖಿಣಾಗಿರಿಂ ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕನ್ತೋ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ
ಆನನ್ದೋ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಏತಸ್ಮಿಂ ನಿದಾನೇ ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಕರಣೇ
ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ಯತ್ತೇನ
ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಬಲೇನ ಪಞ್ಚವಸ್ಸಾನಿ ನಿಸ್ಸಾಯ ವತ್ಥುಂ, ಅಬ್ಯತ್ತೇನ ಯಾವಜೀವಂ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇನ
ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇನ, ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇನ ನ
ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇನ ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ
ಹೋತಿ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇನ। ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇನ… ಅಸೇಕ್ಖೇನ
ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇನ… ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ –
ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಅಸ್ಸದ್ಧೋ ಹೋತಿ, ಅಹಿರಿಕೋ ಹೋತಿ, ಅನೋತ್ತಪ್ಪೀ ಹೋತಿ,
ಕುಸೀತೋ ಹೋತಿ, ಮುಟ್ಠಸ್ಸತಿ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ
ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಸದ್ಧೋ ಹೋತಿ ,
ಹಿರಿಮಾ ಹೋತಿ, ಓತ್ತಪ್ಪೀ ಹೋತಿ, ಆರದ್ಧವೀರಿಯೋ ಹೋತಿ, ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ
ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಅಧಿಸೀಲೇ ಸೀಲವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಅಜ್ಝಾಚಾರೇ ಆಚಾರವಿಪನ್ನೋ
ಹೋತಿ, ಅತಿದಿಟ್ಠಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಅಪ್ಪಸ್ಸುತೋ ಹೋತಿ, ದುಪ್ಪಞ್ಞೋ ಹೋತಿ –
ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ
ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ನ ಅಧಿಸೀಲೇ ಸೀಲವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ನ ಅಜ್ಝಾಚಾರೇ ಆಚಾರವಿಪನ್ನೋ
ಹೋತಿ, ನ ಅತಿದಿಟ್ಠಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಬಹುಸ್ಸುತೋ ಹೋತಿ, ಪಞ್ಞವಾ ಹೋತಿ –
ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಆಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ,
ಅನಾಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಗರುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ,
ಉಭಯಾನಿ ಖೋ ಪನಸ್ಸ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಾನಿ ವಿತ್ಥಾರೇನ ನ ಸ್ವಾಗತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ ನ ಸುವಿಭತ್ತಾನಿ ನ
ಸುಪ್ಪವತ್ತೀನಿ ನ ಸುವಿನಿಚ್ಛಿತಾನಿ ಸುತ್ತಸೋ ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಸೋ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿಂ
ಜಾನಾತಿ, ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಗರುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಉಭಯಾನಿ ಖೋ ಪನಸ್ಸ
ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಾನಿ ವಿತ್ಥಾರೇನ ಸ್ವಾಗತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ ಸುವಿಭತ್ತಾನಿ ಸುಪ್ಪವತ್ತೀನಿ
ಸುವಿನಿಚ್ಛಿತಾನಿ ಸುತ್ತಸೋ ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಸೋ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಆಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಲಹುಕಂ
ಆಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಗರುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಊನಪಞ್ಚವಸ್ಸೋ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಪಞ್ಚಹಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿಂ
ಜಾನಾತಿ, ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಗರುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಪಞ್ಚವಸ್ಸೋ ವಾ ಹೋತಿ
ಅತಿರೇಕ ಪಞ್ಚವಸ್ಸೋ ವಾ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

ನಿಸ್ಸಯಮುಚ್ಚನಕಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

ಪಞ್ಚಕದಸವಾರೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।

೧೦೪.
‘‘ಛಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ನ
ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇನ, ನ
ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇನ, ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇನ, ನ ಅಸೇಕ್ಖೇನ
ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಊನಪಞ್ಚವಸ್ಸೋ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಛಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಸೀಲಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಅಸೇಕ್ಖೇನ
ಸಮಾಧಿಕ್ಖನ್ಧೇನ, ಅಸೇಕ್ಖೇನ ಪಞ್ಞಾಕ್ಖನ್ಧೇನ, ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಕ್ಖನ್ಧೇನ,
ಅಸೇಕ್ಖೇನ ವಿಮುತ್ತಿಞಾಣದಸ್ಸನಕ್ಖನ್ಧೇನ ಸಮನ್ನಾಗತೋ ಹೋತಿ, ಪಞ್ಚವಸ್ಸೋ ವಾ ಹೋತಿ
ಅತಿರೇಕಪಞ್ಚವಸ್ಸೋ ವಾ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಅಸ್ಸದ್ಧೋ ಹೋತಿ, ಅಹಿರಿಕೋ ಹೋತಿ, ಅನೋತ್ತಪ್ಪೀ ಹೋತಿ, ಕುಸೀತೋ ಹೋತಿ, ಮುಟ್ಠಸ್ಸತಿ ಹೋತಿ, ಊನಪಞ್ಚವಸ್ಸೋ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಛಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಸದ್ಧೋ ಹೋತಿ, ಹಿರಿಮಾ ಹೋತಿ, ಓತ್ತಪ್ಪೀ ಹೋತಿ, ಆರದ್ಧವೀರಿಯೋ
ಹೋತಿ, ಉಪಟ್ಠಿತಸ್ಸತಿ ಹೋತಿ, ಪಞ್ಚವಸ್ಸೋ ವಾ ಹೋತಿ ಅತಿರೇಕಪಞ್ಚವಸ್ಸೋ ವಾ – ಇಮೇಹಿ
ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ
ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಅಧಿಸೀಲೇ ಸೀಲವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಅಜ್ಝಾಚಾರೇ ಆಚಾರವಿಪನ್ನೋ
ಹೋತಿ, ಅತಿದಿಟ್ಠಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಅಪ್ಪಸ್ಸುತೋ ಹೋತಿ, ದುಪ್ಪಞ್ಞೋ ಹೋತಿ,
ಊನಪಞ್ಚವಸ್ಸೋ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ
ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಛಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ನ ಅಧಿಸೀಲೇ ಸೀಲವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ನ ಅಜ್ಝಾಚಾರೇ ಆಚಾರವಿಪನ್ನೋ
ಹೋತಿ, ನ ಅತಿದಿಟ್ಠಿಯಾ ದಿಟ್ಠಿವಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ, ಬಹುಸ್ಸುತೋ ಹೋತಿ, ಪಞ್ಞವಾ ಹೋತಿ,
ಪಞ್ಚವಸ್ಸೋ ವಾ ಹೋತಿ ಅತಿರೇಕಪಞ್ಚವಸ್ಸೋ ವಾ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ
ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಅಪರೇಹಿಪಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಆಪತ್ತಿಂ
ನ ಜಾನಾತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ನ ಜಾನಾತಿ, ಗರುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ನ
ಜಾನಾತಿ, ಉಭಯಾನಿ ಖೋ ಪನಸ್ಸ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಾನಿ ವಿತ್ಥಾರೇನ ನ ಸ್ವಾಗತಾನಿ
ಹೋನ್ತಿ ನ ಸುವಿಭತ್ತಾನಿ ನ ಸುಪ್ಪವತ್ತೀನಿ ನ ಸುವಿನಿಚ್ಛಿತಾನಿ ಸುತ್ತಸೋ
ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಸೋ, ಊನಪಞ್ಚವಸ್ಸೋ ಹೋತಿ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ
ಭಿಕ್ಖುನಾ ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ।

‘‘ಛಹಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಲಹುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ
ಜಾನಾತಿ, ಗರುಕಂ ಆಪತ್ತಿಂ ಜಾನಾತಿ, ಉಭಯಾನಿ ಖೋ ಪನಸ್ಸ ಪಾತಿಮೋಕ್ಖಾನಿ ವಿತ್ಥಾರೇನ
ಸ್ವಾಗತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ ಸುವಿಭತ್ತಾನಿ ಸುಪ್ಪವತ್ತೀನಿ ಸುವಿನಿಚ್ಛಿತಾನಿ ಸುತ್ತಸೋ ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಸೋ, ಪಞ್ಚವಸ್ಸೋ ವಾ ಹೋತಿ ಅತಿರೇಕಪಞ್ಚವಸ್ಸೋ ವಾ – ಇಮೇಹಿ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬ’’ನ್ತಿ।

ಅಭಯೂವರಭಾಣವಾರೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ ಅಟ್ಠಮೋ।

ಅಟ್ಠಮಭಾಣವಾರೋ।

೪೧. ರಾಹುಲವತ್ಥು

೧೦೫. ಅಥ
ಖೋ ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ ಯಥಾಭಿರನ್ತಂ ವಿಹರಿತ್ವಾ ಯೇನ ಕಪಿಲವತ್ಥು ತೇನ ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕಾಮಿ।
ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ಯೇನ ಕಪಿಲವತ್ಥು ತದವಸರಿ। ತತ್ರ ಸುದಂ ಭಗವಾ ಸಕ್ಕೇಸು
ವಿಹರತಿ ಕಪಿಲವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ನಿಗ್ರೋಧಾರಾಮೇ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ
ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಯೇನ ಸುದ್ಧೋದನಸ್ಸ ಸಕ್ಕಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ
ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ಅಥ ಖೋ ರಾಹುಲಮಾತಾ ದೇವೀ ರಾಹುಲಂ ಕುಮಾರಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಏಸೋ
ತೇ, ರಾಹುಲ, ಪಿತಾ। ಗಚ್ಛಸ್ಸು [ಗಚ್ಛಸ್ಸ (ಸ್ಯಾ॰)], ದಾಯಜ್ಜಂ ಯಾಚಾಹೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ರಾಹುಲೋ ಕುಮಾರೋ ಯೇನ
ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಪುರತೋ, ಅಟ್ಠಾಸಿ – ‘‘ಸುಖಾ ತೇ, ಸಮಣ,
ಛಾಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅಥ ಖೋ ರಾಹುಲೋ ಕುಮಾರೋ ಭಗವನ್ತಂ
ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಪಿಟ್ಠಿತೋ ಅನುಬನ್ಧಿ – ‘‘ದಾಯಜ್ಜಂ ಮೇ, ಸಮಣ, ದೇಹಿ; ದಾಯಜ್ಜಂ ಮೇ, ಸಮಣ,
ದೇಹೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಸಾರಿಪುತ್ತಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ತೇನ ಹಿ ತ್ವಂ,
ಸಾರಿಪುತ್ತ, ರಾಹುಲಂ ಕುಮಾರಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಹೀ’’ತಿ। ‘‘ಕಥಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ರಾಹುಲಂ ಕುಮಾರಂ
ಪಬ್ಬಾಜೇಮೀ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಏತಸ್ಮಿಂ ನಿದಾನೇ ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಕರಣೇ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ
ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತೀಹಿ ಸರಣಗಮನೇಹಿ ಸಾಮಣೇರಪಬ್ಬಜ್ಜಂ।
ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ – ಪಠಮಂ ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ ಓಹಾರಾಪೇತ್ವಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ
ವತ್ಥಾನಿ ಅಚ್ಛಾದಾಪೇತ್ವಾ ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕಾರಾಪೇತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪಾದೇ
ವನ್ದಾಪೇತ್ವಾ ಉಕ್ಕುಟಿಕಂ ನಿಸೀದಾಪೇತ್ವಾ ಅಞ್ಜಲಿಂ
ಪಗ್ಗಣ್ಹಾಪೇತ್ವಾ ಏವಂ ವದೇಹೀತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ
ಗಚ್ಛಾಮಿ, ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ; ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ದುತಿಯಮ್ಪಿ
ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ; ತತಿಯಮ್ಪಿ ಬುದ್ಧಂ ಸರಣಂ
ಗಚ್ಛಾಮಿ, ತತಿಯಮ್ಪಿ ಧಮ್ಮಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ತತಿಯಮ್ಪಿ
ಸಙ್ಘಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮೀತಿ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಮೇಹಿ ತೀಹಿ ಸರಣಗಮನೇಹಿ
ಸಾಮಣೇರಪಬ್ಬಜ್ಜ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ರಾಹುಲಂ ಕುಮಾರಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಸಿ।

ಅಥ ಖೋ ಸುದ್ಧೋದನೋ ಸಕ್ಕೋ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ
ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಸುದ್ಧೋದನೋ ಸಕ್ಕೋ ಭಗವನ್ತಂ
ಏತದವೋಚ – ‘‘ಏಕಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ ವರಂ ಯಾಚಾಮೀ’’ತಿ। ‘‘ಅತಿಕ್ಕನ್ತವರಾ ಖೋ,
ಗೋತಮ, ತಥಾಗತಾ’’ತಿ। ‘‘ಯಞ್ಚ, ಭನ್ತೇ, ಕಪ್ಪತಿ, ಯಞ್ಚ ಅನವಜ್ಜ’’ನ್ತಿ। ‘‘ವದೇಹಿ,
ಗೋತಮಾ’’ತಿ। ‘‘ಭಗವತಿ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಪಬ್ಬಜಿತೇ ಅನಪ್ಪಕಂ ದುಕ್ಖಂ ಅಹೋಸಿ, ತಥಾ ನನ್ದೇ,
ಅಧಿಮತ್ತಂ ರಾಹುಲೇ। ಪುತ್ತಪೇಮಂ , ಭನ್ತೇ, ಛವಿಂ ಛಿನ್ದತಿ,
ಛವಿಂ ಛೇತ್ವಾ ಚಮ್ಮಂ ಛಿನ್ದತಿ, ಚಮ್ಮಂ ಛೇತ್ವಾ ಮಂಸಂ ಛಿನ್ದತಿ, ಮಂಸಂ ಛೇತ್ವಾ
ನ್ಹಾರುಂ ಛಿನ್ದತಿ, ನ್ಹಾರುಂ ಛೇತ್ವಾ ಅಟ್ಠಿಂ ಛಿನ್ದತಿ, ಅಟ್ಠಿಂ ಛೇತ್ವಾ
ಅಟ್ಠಿಮಿಞ್ಜಂ ಆಹಚ್ಚ ತಿಟ್ಠತಿ। ಸಾಧು, ಭನ್ತೇ, ಅಯ್ಯಾ ಅನನುಞ್ಞಾತಂ ಮಾತಾಪಿತೂಹಿ
ಪುತ್ತಂ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯು’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಸುದ್ಧೋದನಂ ಸಕ್ಕಂ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ
ಸನ್ದಸ್ಸೇಸಿ ಸಮಾದಪೇಸಿ ಸಮುತ್ತೇಜೇಸಿ ಸಮ್ಪಹಂಸೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಸುದ್ಧೋದನೋ ಸಕ್ಕೋ ಭಗವತಾ
ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸಿತೋ ಸಮಾದಪಿತೋ ಸಮುತ್ತೇಜಿತೋ ಸಮ್ಪಹಂಸಿತೋ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ
ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಪದಕ್ಖಿಣಂ ಕತ್ವಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಏತಸ್ಮಿಂ ನಿದಾನೇ
ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಕರಣೇ ಧಮ್ಮಿಂ ಕಥಂ ಕತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಅನನುಞ್ಞಾತೋ ಮಾತಾಪಿತೂಹಿ ಪುತ್ತೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ
ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ’’ತಿ।

ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಕಪಿಲವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಯಥಾಭಿರನ್ತಂ ವಿಹರಿತ್ವಾ ಯೇನ
ಸಾವತ್ಥಿ ತೇನ ಚಾರಿಕಂ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅನುಪುಬ್ಬೇನ ಚಾರಿಕಂ ಚರಮಾನೋ ಯೇನ ಸಾವತ್ಥಿ ತದವಸರಿ।
ತತ್ರ ಸುದಂ ಭಗವಾ ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ವಿಹರತಿ ಜೇತವನೇ ಅನಾಥಪಿಣ್ಡಿಕಸ್ಸ ಆರಾಮೇ। ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮತೋ ಸಾರಿಪುತ್ತಸ್ಸ ಉಪಟ್ಠಾಕಕುಲಂ ಆಯಸ್ಮತೋ ಸಾರಿಪುತ್ತಸ್ಸ
ಸನ್ತಿಕೇ ದಾರಕಂ ಪಾಹೇಸಿ – ‘‘ಇಮಂ ದಾರಕಂ ಥೇರೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತೂ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮತೋ
ಸಾರಿಪುತ್ತಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಭಗವತಾ ಪಞ್ಞತ್ತಂ ‘ನ ಏಕೇನ ದ್ವೇ ಸಾಮಣೇರಾ
ಉಪಟ್ಠಾಪೇತಬ್ಬಾ’ತಿ। ಅಯಞ್ಚ ಮೇ ರಾಹುಲೋ ಸಾಮಣೇರೋ। ಕಥಂ ನು ಖೋ ಮಯಾ
ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ? ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸಿ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ಯತ್ತೇನ
ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಬಲೇನ ಏಕೇನ ದ್ವೇ ಸಾಮಣೇರೇ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತುಂ, ಯಾವತಕೇ ವಾ ಪನ ಉಸ್ಸಹತಿ ಓವದಿತುಂ ಅನುಸಾಸಿತುಂ ತಾವತಕೇ ಉಪಟ್ಠಾಪೇತುನ್ತಿ।

ರಾಹುಲವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೪೨. ಸಿಕ್ಖಾಪದಕಥಾ

೧೦೬.
ಅಥ ಖೋ ಸಾಮಣೇರಾನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕತಿ ನು ಖೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಿ, ಕತ್ಥ ಚ
ಅಮ್ಹೇಹಿ ಸಿಕ್ಖಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ? ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ…ಪೇ॰… ಅನುಜಾನಾಮಿ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಾಮಣೇರಾನಂ ದಸ ಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಿ, ತೇಸು ಚ ಸಾಮಣೇರೇಹಿ ಸಿಕ್ಖಿತುಂ –
ಪಾಣಾತಿಪಾತಾ ವೇರಮಣೀ [ವೇರಮಣಿ, ವೇರಮಣಿಂ (ಕ॰)],
ಅದಿನ್ನಾದಾನಾ ವೇರಮಣೀ, ಅಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಾ ವೇರಮಣೀ, ಮುಸಾವಾದಾ ವೇರಮಣೀ,
ಸುರಾಮೇರಯಮಜ್ಜಪಮಾದಟ್ಠಾನಾ ವೇರಮಣೀ, ವಿಕಾಲಭೋಜನಾ ವೇರಮಣೀ,
ನಚ್ಚಗೀತವಾದಿತವಿಸೂಕದಸ್ಸನಾ ವೇರಮಣೀ, ಮಾಲಾಗನ್ಧವಿಲೇಪನಧಾರಣಮಣ್ಡನವಿಭೂಸನಟ್ಠಾನಾ
ವೇರಮಣೀ , ಉಚ್ಚಾಸಯನಮಹಾಸಯನಾ ವೇರಮಣೀ,
ಜಾತರೂಪರಜತಪಟಿಗ್ಗಹಣಾ ವೇರಮಣೀ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಾಮಣೇರಾನಂ ಇಮಾನಿ ದಸ
ಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಿ, ಇಮೇಸು ಚ ಸಾಮಣೇರೇಹಿ ಸಿಕ್ಖಿತುನ್ತಿ।

ಸಿಕ್ಖಾಪದಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೪೩. ದಣ್ಡಕಮ್ಮವತ್ಥು

೧೦೭. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸಾಮಣೇರಾ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಅಗಾರವಾ ಅಪ್ಪತಿಸ್ಸಾ
ಅಸಭಾಗವುತ್ತಿಕಾ ವಿಹರನ್ತಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ –
‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸಾಮಣೇರಾ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಅಗಾರವಾ ಅಪ್ಪತಿಸ್ಸಾ ಅಸಭಾಗವುತ್ತಿಕಾ
ವಿಹರಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ…ಪೇ॰… ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಸ್ಸ ಸಾಮಣೇರಸ್ಸ ದಣ್ಡಕಮ್ಮಂ ಕಾತುಂ। ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಅಲಾಭಾಯ
ಪರಿಸಕ್ಕತಿ, ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಅನತ್ಥಾಯ ಪರಿಸಕ್ಕತಿ, ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಅವಾಸಾಯ ಪರಿಸಕ್ಕತಿ, ಭಿಕ್ಖೂ
ಅಕ್ಕೋಸತಿ ಪರಿಭಾಸತಿ, ಭಿಕ್ಖೂ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಭೇದೇತಿ – ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಮೇಹಿ
ಪಞ್ಚಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಸ್ಸ ಸಾಮಣೇರಸ್ಸ ದಣ್ಡಕಮ್ಮಂ ಕಾತುನ್ತಿ।

ಅಥ ಖೋ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕಿಂ ನು ಖೋ ದಣ್ಡಕಮ್ಮಂ ಕಾತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ? ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಆವರಣಂ ಕಾತುನ್ತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಾಮಣೇರಾನಂ ಸಬ್ಬಂ ಸಙ್ಘಾರಾಮಂ ಆವರಣಂ ಕರೋನ್ತಿ। ಸಾಮಣೇರಾ ಆರಾಮಂ ಪವಿಸಿತುಂ ಅಲಭಮಾನಾ ಪಕ್ಕಮನ್ತಿಪಿ ,
ವಿಬ್ಭಮನ್ತಿಪಿ, ತಿತ್ಥಿಯೇಸುಪಿ ಸಙ್ಕಮನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಬ್ಬೋ ಸಙ್ಘಾರಾಮೋ ಆವರಣಂ ಕಾತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಕರೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ।
ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯತ್ಥ ವಾ ವಸತಿ, ಯತ್ಥ ವಾ ಪಟಿಕ್ಕಮತಿ, ತತ್ಥ ಆವರಣಂ
ಕಾತುನ್ತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಾಮಣೇರಾನಂ ಮುಖದ್ವಾರಿಕಂ ಆಹಾರಂ
ಆವರಣಂ ಕರೋನ್ತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಯಾಗುಪಾನಮ್ಪಿ ಸಙ್ಘಭತ್ತಮ್ಪಿ ಕರೋನ್ತಾ ಸಾಮಣೇರೇ ಏವಂ
ವದೇನ್ತಿ – ‘‘ಏಥ, ಭನ್ತೇ, ಯಾಗುಂ ಪಿವಥ; ಏಥ, ಭನ್ತೇ, ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜಥಾ’’ತಿ। ಸಾಮಣೇರಾ
ಏವಂ ವದೇನ್ತಿ – ‘‘ನಾವುಸೋ, ಲಬ್ಭಾ। ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಆವರಣಂ
ಕತ’’ನ್ತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಭದನ್ತಾ
ಸಾಮಣೇರಾನಂ ಮುಖದ್ವಾರಿಕಂ ಆಹಾರಂ ಆವರಣಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮುಖದ್ವಾರಿಕೋ ಆಹಾರೋ ಆವರಣಂ ಕಾತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಕರೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ
ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ದಣ್ಡಕಮ್ಮವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೪೪. ಅನಾಪುಚ್ಛಾವರಣವತ್ಥು

೧೦೮. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಜ್ಝಾಯೇ ಅನಾಪುಚ್ಛಾ ಸಾಮಣೇರಾನಂ ಆವರಣಂ ಕರೋನ್ತಿ। ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಗವೇಸನ್ತಿ – ಕಥಂ [ಕಹಂ (ಕ॰)]
ನು ಖೋ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಸಾಮಣೇರಾ ನ ದಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯೇಹಿ,
ಆವುಸೋ, ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಆವರಣಂ ಕತ’’ನ್ತಿ। ಉಪಜ್ಝಾಯಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ
– ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಮ್ಹೇ ಅನಾಪುಚ್ಛಾ ಅಮ್ಹಾಕಂ ಸಾಮಣೇರಾನಂ
ಆವರಣಂ ಕರಿಸ್ಸನ್ತೀ’’ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಉಪಜ್ಝಾಯೇ
ಅನಾಪುಚ್ಛಾ ಆವರಣಂ ಕಾತಬ್ಬಂ। ಯೋ ಕರೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ಅನಾಪುಚ್ಛಾವರಣವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೪೫. ಅಪಲಾಳನವತ್ಥು

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಥೇರಾನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಸಾಮಣೇರೇ ಅಪಲಾಳೇನ್ತಿ। ಥೇರಾ ಸಾಮಂ ದನ್ತಕಟ್ಠಮ್ಪಿ ಮುಖೋದಕಮ್ಪಿ ಗಣ್ಹನ್ತಾ ಕಿಲಮನ್ತಿ । ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಞ್ಞಸ್ಸ ಪರಿಸಾ ಅಪಲಾಳೇತಬ್ಬಾ। ಯೋ ಅಪಲಾಳೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾ ತಿ।

ಅಪಲಾಳನವತ್ಥು ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೪೬. ಕಣ್ಟಕಸಾಮಣೇರವತ್ಥು

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪನನ್ದಸ್ಸ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಸ್ಸ ಕಣ್ಟಕೋ
ನಾಮ ಸಾಮಣೇರೋ ಕಣ್ಟಕಿಂ ನಾಮ ಭಿಕ್ಖುನಿಂ ದೂಸೇಸಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ
ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ಸಾಮಣೇರೋ ಏವರೂಪಂ ಅನಾಚಾರಂ ಆಚರಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಭಗವತೋ
ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದಸಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಸಾಮಣೇರಂ
ನಾಸೇತುಂ। ಪಾಣಾತಿಪಾತೀ ಹೋತಿ, ಅದಿನ್ನಾದಾಯೀ ಹೋತಿ, ಅಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಹೋತಿ, ಮುಸಾವಾದೀ
ಹೋತಿ, ಮಜ್ಜಪಾಯೀ ಹೋತಿ, ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ,
ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಅವಣ್ಣಂ ಭಾಸತಿ, ಮಿಚ್ಛಾದಿಟ್ಠಿಕೋ ಹೋತಿ, ಭಿಕ್ಖುನಿದೂಸಕೋ ಹೋತಿ –
ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಇಮೇಹಿ ದಸಹಙ್ಗೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಂ ಸಾಮಣೇರಂ ನಾಸೇತುನ್ತಿ।

೪೭. ಪಣ್ಡಕವತ್ಥು

೧೦೯.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಪಣ್ಡಕೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಹೋತಿ। ಸೋ ದಹರೇ ದಹರೇ
ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಂ ವದೇತಿ – ‘‘ಏಥ, ಮಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ದೂಸೇಥಾ’’ತಿ। ಭಿಕ್ಖೂ
ಅಪಸಾದೇನ್ತಿ – ‘‘ನಸ್ಸ, ಪಣ್ಡಕ, ವಿನಸ್ಸ, ಪಣ್ಡಕ, ಕೋ ತಯಾ ಅತ್ಥೋ’’ತಿ। ಸೋ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ
ಅಪಸಾದಿತೋ ಮಹನ್ತೇ ಮಹನ್ತೇ ಮೋಳಿಗಲ್ಲೇ ಸಾಮಣೇರೇ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಂ ವದೇತಿ – ‘‘ಏಥ,
ಮಂ ಆವುಸೋ ದೂಸೇಥಾ’’ತಿ। ಸಾಮಣೇರಾ ಅಪಸಾದೇನ್ತಿ – ‘‘ನಸ್ಸ, ಪಣ್ಡಕ, ವಿನಸ್ಸ, ಪಣ್ಡಕ,
ಕೋ ತಯಾ ಅತ್ಥೋ’’ತಿ। ಸೋ ಸಾಮಣೇರೇಹಿ ಅಪಸಾದಿತೋ ಹತ್ಥಿಭಣ್ಡೇ ಅಸ್ಸಭಣ್ಡೇ
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಂ ವದೇತಿ – ‘‘ಏಥ, ಮಂ, ಆವುಸೋ , ದೂಸೇಥಾ’’ತಿ। ಹತ್ಥಿಭಣ್ಡಾ ಅಸ್ಸಭಣ್ಡಾ ದೂಸೇಸುಂ। ತೇ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ‘‘ಪಣ್ಡಕಾ
ಇಮೇ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ। ಯೇಪಿ ಇಮೇಸಂ ನ ಪಣ್ಡಕಾ, ತೇಪಿ ಇಮೇ ಪಣ್ಡಕೇ ದೂಸೇನ್ತಿ।
ಏವಂ ಇಮೇ ಸಬ್ಬೇವ ಅಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿನೋ’’ತಿ। ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ಭಿಕ್ಖೂ ತೇಸಂ ಹತ್ಥಿಭಣ್ಡಾನಂ
ಅಸ್ಸಭಣ್ಡಾನಂ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಾನಂ ಖಿಯ್ಯನ್ತಾನಂ ವಿಪಾಚೇನ್ತಾನಂ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ
ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಪಣ್ಡಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ,
ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನಾಸೇತಬ್ಬೋತಿ।

೪೮. ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕವತ್ಥು

೧೧೦. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಪುರಾಣಕುಲಪುತ್ತೋ ಖೀಣಕೋಲಞ್ಞೋ ಸುಖುಮಾಲೋ ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ತಸ್ಸ
ಪುರಾಣಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಖೀಣಕೋಲಞ್ಞಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಹಂ ಖೋ ಸುಖುಮಾಲೋ, ನ ಪಟಿಬಲೋ
ಅನಧಿಗತಂ ವಾ ಭೋಗಂ ಅಧಿಗನ್ತುಂ, ಅಧಿಗತಂ ವಾ ಭೋಗಂ ಫಾತಿಂ ಕಾತುಂ। ಕೇನ ನು ಖೋ ಅಹಂ
ಉಪಾಯೇನ ಸುಖಞ್ಚ ಜೀವೇಯ್ಯಂ, ನ ಚ ಕಿಲಮೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ ತಸ್ಸ ಪುರಾಣಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ
ಖೀಣಕೋಲಞ್ಞಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಇಮೇ ಖೋ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಸುಖಸೀಲಾ ಸುಖಸಮಾಚಾರಾ,
ಸುಭೋಜನಾನಿ ಭುಞ್ಜಿತ್ವಾ ನಿವಾತೇಸು ಸಯನೇಸು ಸಯನ್ತಿ। ಯಂನೂನಾಹಂ ಸಾಮಂ ಪತ್ತಚೀವರಂ
ಪಟಿಯಾದೇತ್ವಾ ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ ಓಹಾರೇತ್ವಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ ವತ್ಥಾನಿ ಅಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಆರಾಮಂ
ಗನ್ತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಸಂವಸೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಪುರಾಣಕುಲಪುತ್ತೋ
ಖೀಣಕೋಲಞ್ಞೋ ಸಾಮಂ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಪಟಿಯಾದೇತ್ವಾ ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ ಓಹಾರೇತ್ವಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ
ವತ್ಥಾನಿ ಅಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಆರಾಮಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಭಿವಾದೇತಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಏವಮಾಹಂಸು –
‘‘ಕತಿವಸ್ಸೋಸಿ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ’’ತಿ? ಕಿಂ ಏತಂ, ಆವುಸೋ, ಕತಿವಸ್ಸೋ ನಾಮಾತಿ? ಕೋ ಪನ ತೇ,
ಆವುಸೋ, ಉಪಜ್ಝಾಯೋತಿ? ಕಿಂ ಏತಂ , ಆವುಸೋ, ಉಪಜ್ಝಾಯೋ
ನಾಮಾತಿ? ಭಿಕ್ಖೂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಉಪಾಲಿಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಇಙ್ಘಾವುಸೋ ಉಪಾಲಿ, ಇಮಂ
ಪಬ್ಬಜಿತಂ ಅನುಯುಞ್ಜಾಹೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಪುರಾಣಕುಲಪುತ್ತೋ ಖೀಣಕೋಲಞ್ಞೋ ಆಯಸ್ಮತಾ
ಉಪಾಲಿನಾ ಅನುಯುಞ್ಜಿಯಮಾನೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸಿ। ಆಯಸ್ಮಾ ಉಪಾಲಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನಾಸೇತಬ್ಬೋತಿ। ತಿತ್ಥಿಯಪಕ್ಕನ್ತಕೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನಾಸೇತಬ್ಬೋತಿ।

೪೯. ತಿರಚ್ಛಾನಗತವತ್ಥು

೧೧೧. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ನಾಗೋ ನಾಗಯೋನಿಯಾ ಅಟ್ಟೀಯತಿ
ಹರಾಯತಿ ಜಿಗುಚ್ಛತಿ। ಅಥ ಖೋ ತಸ್ಸ ನಾಗಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕೇನ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಉಪಾಯೇನ
ನಾಗಯೋನಿಯಾ ಚ ಪರಿಮುಚ್ಚೇಯ್ಯಂ ಖಿಪ್ಪಞ್ಚ ಮನುಸ್ಸತ್ತಂ ಪಟಿಲಭೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ
ತಸ್ಸ ನಾಗಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಇಮೇ ಖೋ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಧಮ್ಮಚಾರಿನೋ ಸಮಚಾರಿನೋ
ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿನೋ ಸಚ್ಚವಾದಿನೋ ಸೀಲವನ್ತೋ
ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾ। ಸಚೇ ಖೋ ಅಹಂ ಸಮಣೇಸು ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೇಸು ಪಬ್ಬಜೇಯ್ಯಂ, ಏವಾಹಂ
ನಾಗಯೋನಿಯಾ ಚ ಪರಿಮುಚ್ಚೇಯ್ಯಂ, ಖಿಪ್ಪಞ್ಚ ಮನುಸ್ಸತ್ತಂ ಪಟಿಲಭೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ
ನಾಗೋ ಮಾಣವಕವಣ್ಣೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಯಾಚಿ। ತಂ ಭಿಕ್ಖೂ
ಪಬ್ಬಾಜೇಸುಂ, ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಸುಂ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸೋ ನಾಗೋ ಅಞ್ಞತರೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಸದ್ಧಿಂ ಪಚ್ಚನ್ತಿಮೇ ವಿಹಾರೇ ಪಟಿವಸತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ
ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಯ ಅಜ್ಝೋಕಾಸೇ ಚಙ್ಕಮತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ನಾಗೋ ತಸ್ಸ
ಭಿಕ್ಖುನೋ ನಿಕ್ಖನ್ತೇ ವಿಸ್ಸಟ್ಠೋ ನಿದ್ದಂ ಓಕ್ಕಮಿ। ಸಬ್ಬೋ ವಿಹಾರೋ ಅಹಿನಾ ಪುಣ್ಣೋ,
ವಾತಪಾನೇಹಿ ಭೋಗಾ ನಿಕ್ಖನ್ತಾ ಹೋನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ವಿಹಾರಂ ಪವಿಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ
ಕವಾಟಂ ಪಣಾಮೇನ್ತೋ ಅದ್ದಸ ಸಬ್ಬಂ ವಿಹಾರಂ ಅಹಿನಾ ಪುಣ್ಣಂ, ವಾತಪಾನೇಹಿ ಭೋಗೇ
ನಿಕ್ಖನ್ತೇ, ದಿಸ್ವಾನ ಭೀತೋ ವಿಸ್ಸರಮಕಾಸಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಧಾವಿತ್ವಾ ತಂ ಭಿಕ್ಖುಂ
ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಕಿಸ್ಸ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ವಿಸ್ಸರಮಕಾಸೀ’’ತಿ? ‘‘ಅಯಂ, ಆವುಸೋ, ಸಬ್ಬೋ
ವಿಹಾರೋ ಅಹಿನಾ ಪುಣ್ಣೋ, ವಾತಪಾನೇಹಿ ಭೋಗಾ ನಿಕ್ಖನ್ತಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ನಾಗೋ ತೇನ
ಸದ್ದೇನ ಪಟಿಬುಜ್ಝಿತ್ವಾ ಸಕೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಕೋಸಿ ತ್ವಂ,
ಆವುಸೋ’’ತಿ? ‘‘ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ನಾಗೋ’’ತಿ। ‘‘ಕಿಸ್ಸ ಪನ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ಏವರೂಪಂ
ಅಕಾಸೀ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಸೋ ನಾಗೋ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಏತಸ್ಮಿಂ ನಿದಾನೇ ಏತಸ್ಮಿಂ ಪಕರಣೇ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಂ
ಸನ್ನಿಪಾತಾಪೇತ್ವಾ ತಂ ನಾಗಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತುಮ್ಹೇ ಖೋತ್ಥ ನಾಗಾ ಅವಿರುಳ್ಹಿಧಮ್ಮಾ
ಇಮಸ್ಮಿಂ ಧಮ್ಮವಿನಯೇ। ಗಚ್ಛ ತ್ವಂ, ನಾಗ, ತತ್ಥೇವ ಚಾತುದ್ದಸೇ ಪನ್ನರಸೇ ಅಟ್ಠಮಿಯಾ ಚ
ಪಕ್ಖಸ್ಸ ಉಪೋಸಥಂ ಉಪವಸ, ಏವಂ ತ್ವಂ ನಾಗಯೋನಿಯಾ ಚ ಪರಿಮುಚ್ಚಿಸ್ಸಸಿ, ಖಿಪ್ಪಞ್ಚ
ಮನುಸ್ಸತ್ತಂ ಪಟಿಲಭಿಸ್ಸಸೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ನಾಗೋ ಅವಿರುಳ್ಹಿಧಮ್ಮೋ ಕಿರಾಹಂ ಇಮಸ್ಮಿಂ
ಧಮ್ಮವಿನಯೇತಿ ದುಕ್ಖೀ ದುಮ್ಮನೋ ಅಸ್ಸೂನಿ ಪವತ್ತಯಮಾನೋ ವಿಸ್ಸರಂ ಕತ್ವಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅಥ
ಖೋ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಆಮನ್ತೇಸಿ – ‘‘ದ್ವೇಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಚ್ಚಯಾ ನಾಗಸ್ಸ
ಸಭಾವಪಾತುಕಮ್ಮಾಯ। ಯದಾ ಚ ಸಜಾತಿಯಾ ಮೇಥುನಂ ಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಸೇವತಿ, ಯದಾ ಚ ವಿಸ್ಸಟ್ಠೋ ನಿದ್ದಂ ಓಕ್ಕಮತಿ – ಇಮೇ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದ್ವೇ ಪಚ್ಚಯಾ ನಾಗಸ್ಸ ಸಭಾವಪಾತುಕಮ್ಮಾಯ । ತಿರಚ್ಛಾನಗತೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನಾಸೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ।

೫೦. ಮಾತುಘಾತಕವತ್ಥು

೧೧೨. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಮಾಣವಕೋ ಮಾತರಂ ಜೀವಿತಾ ವೋರೋಪೇಸಿ। ಸೋ ತೇನ ಪಾಪಕೇನ ಕಮ್ಮೇನ ಅಟ್ಟೀಯತಿ ಹರಾಯತಿ ಜಿಗುಚ್ಛತಿ ।
ಅಥ ಖೋ ತಸ್ಸ ಮಾಣವಕಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಕೇನ ನು ಖೋ ಅಹಂ ಉಪಾಯೇನ ಇಮಸ್ಸ ಪಾಪಕಸ್ಸ
ಕಮ್ಮಸ್ಸ ನಿಕ್ಖನ್ತಿಂ ಕರೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ ತಸ್ಸ ಮಾಣವಕಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಇಮೇ ಖೋ
ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಧಮ್ಮಚಾರಿನೋ ಸಮಚಾರಿನೋ
ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿನೋ ಸಚ್ಚವಾದಿನೋ ಸೀಲವನ್ತೋ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾ। ಸಚೇ ಖೋ ಅಹಂ ಸಮಣೇಸು
ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೇಸು ಪಬ್ಬಜೇಯ್ಯಂ, ಏವಾಹಂ ಇಮಸ್ಸ ಪಾಪಕಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ನಿಕ್ಖನ್ತಿಂ
ಕರೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಮಾಣವಕೋ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಯಾಚಿ। ಭಿಕ್ಖೂ
ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಉಪಾಲಿಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಪುಬ್ಬೇಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ ಉಪಾಲಿ, ನಾಗೋ ಮಾಣವಕವಣ್ಣೇನ
ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತೋ। ಇಙ್ಘಾವುಸೋ ಉಪಾಲಿ, ಇಮಂ ಮಾಣವಕಂ ಅನುಯುಞ್ಜಾಹೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ
ಸೋ ಮಾಣವಕೋ ಆಯಸ್ಮತಾ ಉಪಾಲಿನಾ ಅನುಯುಞ್ಜೀಯಮಾನೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸಿ। ಆಯಸ್ಮಾ ಉಪಾಲಿ
ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ…ಪೇ॰… ಮಾತುಘಾತಕೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನಾಸೇತಬ್ಬೋತಿ।

೫೧. ಪಿತುಘಾತಕವತ್ಥು

೧೧೩. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಮಾಣವಕೋ ಪಿತರಂ ಜೀವಿತಾ ವೋರೋಪೇಸಿ। ಸೋ ತೇನ ಪಾಪಕೇನ ಕಮ್ಮೇನ
ಅಟ್ಟೀಯತಿ ಹರಾಯತಿ ಜಿಗುಚ್ಛತಿ। ಅಥ ಖೋ ತಸ್ಸ ಮಾಣವಕಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ ‘‘ಕೇನ ನು ಖೋ ಅಹಂ
ಉಪಾಯೇನ ಇಮಸ್ಸ ಪಾಪಕಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ನಿಕ್ಖನ್ತಿಂ ಕರೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತಸ್ಸ
ಮಾಣವಕಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ ‘‘ಇಮೇ ಖೋ ಸಮಣಾ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯಾ ಧಮ್ಮಚಾರಿನೋ ಸಮಚಾರಿನೋ
ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿನೋ ಸಚ್ಚವಾದಿನೋ ಸೀಲವನ್ತೋ ಕಲ್ಯಾಣಧಮ್ಮಾ, ಸಚೇ ಖೋ ಅಹಂ ಸಮಣೇಸು
ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೇಸು ಪಬ್ಬಜೇಯ್ಯಂ, ಏವಾಹಂ ಇಮಸ್ಸ ಪಾಪಕಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸ ನಿಕ್ಖನ್ತಿಂ
ಕರೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಮಾಣವಕೋ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಯಾಚಿ। ಭಿಕ್ಖೂ
ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಉಪಾಲಿಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಪುಬ್ಬೇಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ ಉಪಾಲಿ, ನಾಗೋ ಮಾಣವಕವಣ್ಣೇನ
ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತೋ, ಇಙ್ಘಾವುಸೋ, ಉಪಾಲಿ, ಇಮಂ ಮಾಣವಕಂ ಅನುಯುಞ್ಜಾಹೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ
ಸೋ ಮಾಣವಕೋ ಆಯಸ್ಮತಾ ಉಪಾಲಿನಾ ಅನುಯುಞ್ಜೀಯಮಾನೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸಿ। ಆಯಸ್ಮಾ ಉಪಾಲಿ
ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಪಿತುಘಾತಕೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನಾಸೇತಬ್ಬೋತಿ।

೫೨. ಅರಹನ್ತಘಾತಕವತ್ಥು

೧೧೪. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಾಕೇತಾ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಅದ್ಧಾನಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನಾ
ಹೋನ್ತಿ। ಅನ್ತರಾಮಗ್ಗೇ ಚೋರಾ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಏಕಚ್ಚೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಚ್ಛಿನ್ದಿಂಸು, ಏಕಚ್ಚೇ
ಭಿಕ್ಖೂ ಹನಿಂಸು। ಸಾವತ್ಥಿಯಾ ರಾಜಭಟಾ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಏಕಚ್ಚೇ ಚೋರೇ ಅಗ್ಗಹೇಸುಂ,
ಏಕಚ್ಚೇ ಚೋರಾ ಪಲಾಯಿಂಸು। ಯೇ ತೇ ಪಲಾಯಿಂಸು ತೇ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿಂಸು, ಯೇ ತೇ ಗಹಿತಾ ತೇ ವಧಾಯ ಓನಿಯ್ಯನ್ತಿ । ಅದ್ದಸಂಸು ಖೋ ತೇ ಪಲಾಯಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜಿತಾ ತೇ ಚೋರೇ ವಧಾಯ ಓನಿಯ್ಯಮಾನೇ, ದಿಸ್ವಾನ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಸಾಧು ಖೋ ಮಯಂ ಪಲಾಯಿಮ್ಹಾ, ಸಚಾ ಚ [ಸಚೇ ಚ, ಸಚಜ್ಜ (ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ಪಾಠನ್ತರಾ)] ಮಯಂ ಗಯ್ಹೇಯ್ಯಾಮ [ಗಣ್ಹೇಯ್ಯಾಮ (ಕ॰)], ಮಯಮ್ಪಿ ಏವಮೇವ ಹಞ್ಞೇಯ್ಯಾಮಾ’’ತಿ ।
ಭಿಕ್ಖೂ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಕಿಂ ಪನ ತುಮ್ಹೇ, ಆವುಸೋ, ಅಕತ್ಥಾ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ತೇ ಪಬ್ಬಜಿತಾ
ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅರಹನ್ತೋ ಏತೇ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂ। ಅರಹನ್ತಘಾತಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ,
ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನಾಸೇತಬ್ಬೋತಿ।

೫೩. ಭಿಕ್ಖುನೀದೂಸಕವತ್ಥು

೧೧೫.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ಸಾಕೇತಾ ಸಾವತ್ಥಿಂ
ಅದ್ಧಾನಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನಾ ಹೋನ್ತಿ। ಅನ್ತರಾಮಗ್ಗೇ ಚೋರಾ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಏಕಚ್ಚಾ
ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ಅಚ್ಛಿನ್ದಿಂಸು, ಏಕಚ್ಚಾ ಭಿಕ್ಖುನಿಯೋ ದೂಸೇಸುಂ। ಸಾವತ್ಥಿಯಾ ರಾಜಭಟಾ
ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ಏಕಚ್ಚೇ ಚೋರೇ ಅಗ್ಗಹೇಸುಂ, ಏಕಚ್ಚೇ ಚೋರಾ ಪಲಾಯಿಂಸು। ಯೇ ತೇ ಪಲಾಯಿಂಸು,
ತೇ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿಂಸು। ಯೇ ತೇ ಗಹಿತಾ, ತೇ ವಧಾಯ ಓನಿಯ್ಯನ್ತಿ। ಅದ್ದಸಂಸು ಖೋ ತೇ
ಪಲಾಯಿತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜಿತಾ ತೇ ಚೋರೇ ವಧಾಯ ಓನಿಯ್ಯಮಾನೇ, ದಿಸ್ವಾನ ಏವಮಾಹಂಸು ‘‘ಸಾಧು ಖೋ
ಮಯಂ ಪಲಾಯಿಮ್ಹಾ, ಸಚಾ ಚ ಮಯಂ ಗಯ್ಹೇಯ್ಯಾಮ, ಮಯಮ್ಪಿ ಏವಮೇವ ಹಞ್ಞೇಯ್ಯಾಮಾ’’ತಿ।
ಭಿಕ್ಖೂ ಏವಮಾಹಂಸು ‘‘ಕಿಂ ಪನ ತುಮ್ಹೇ, ಆವುಸೋ, ಅಕತ್ಥಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ತೇ ಪಬ್ಬಜಿತಾ
ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಭಿಕ್ಖುನಿದೂಸಕೋ,
ಭಿಕ್ಖವೇ , ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ,
ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನಾಸೇತಬ್ಬೋತಿ। ಸಙ್ಘಭೇದಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನಾಸೇತಬ್ಬೋತಿ। ಲೋಹಿತುಪ್ಪಾದಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನಾಸೇತಬ್ಬೋತಿ।

೫೪. ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕವತ್ಥು

೧೧೬. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕೋ ಭಿಕ್ಖೂಸು ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಹೋತಿ। ಸೋ ಕರೋತಿಪಿ
ಕಾರಾಪೇತಿಪಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ
ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನಾಸೇತಬ್ಬೋತಿ।

೫೫. ಅನುಪಜ್ಝಾಯಕಾದಿವತ್ಥೂನಿ

೧೧೭. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಅನುಪಜ್ಝಾಯಕಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ।
ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಪಜ್ಝಾಯಕೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ
ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಸಙ್ಘೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಘೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಗಣೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ।
ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಗಣೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಪಣ್ಡಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ…ಪೇ॰…
ತಿತ್ಥಿಯಪಕ್ಕನ್ತಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ …ಪೇ॰… ತಿರಚ್ಛಾನಗತುಪಜ್ಝಾಯೇನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಮಾತುಘಾತಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ…ಪೇ॰…
ಪಿತುಘಾತಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಅರಹನ್ತಘಾತಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಭಿಕ್ಖುನಿದೂಸಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ…ಪೇ॰…
ಸಙ್ಘಭೇದಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಲೋಹಿತುಪ್ಪಾದಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಣ್ಡಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ತಿತ್ಥಿಯಪಕ್ಕನ್ತಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ತಿರಚ್ಛಾನಗತುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾತುಘಾತಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ …ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಿತುಘಾತಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰…
ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅರಹನ್ತಘಾತಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಭಿಕ್ಖುನಿದೂಸಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ …ಪೇ॰… ನ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಘಭೇದಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಲೋಹಿತುಪ್ಪಾದಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಉಭತೋಬ್ಯಞ್ಜನಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ
ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

೫೬. ಅಪತ್ತಕಾದಿವತ್ಥು

೧೧೮. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಪತ್ತಕಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ। ಹತ್ಥೇಸು ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರನ್ತಿ।
ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ತಿತ್ಥಿಯಾತಿ। ಭಗವತೋ
ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಪತ್ತಕೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ,
ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಚೀವರಕಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ ।
ನಗ್ಗಾ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರನ್ತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ –
ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ತಿತ್ಥಿಯಾತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಚೀವರಕೋ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಪತ್ತಚೀವರಕಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ।
ನಗ್ಗಾ ಹತ್ಥೇಸು ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರನ್ತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ –
ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ತಿತ್ಥಿಯಾತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಪತ್ತಚೀವರಕೋ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಯಾಚಿತಕೇನ ಪತ್ತೇನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ। ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೇ ಪತ್ತಂ ಪಟಿಹರನ್ತಿ। ಹತ್ಥೇಸು ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರನ್ತಿ।
ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ತಿತ್ಥಿಯಾತಿ। ಭಗವತೋ
ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಾಚಿತಕೇನ ಪತ್ತೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಯಾಚಿತಕೇನ ಚೀವರೇನ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ। ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೇ ಚೀವರಂ ಪಟಿಹರನ್ತಿ। ನಗ್ಗಾ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರನ್ತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ
ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ – ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ತಿತ್ಥಿಯಾತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಾಚಿತಕೇನ ಚೀವರೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ,
ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಯಾಚಿತಕೇನ ಪತ್ತಚೀವರೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ। ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೇ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಪಟಿಹರನ್ತಿ। ನಗ್ಗಾ ಹತ್ಥೇಸು ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರನ್ತಿ। ಮನುಸ್ಸಾ ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಿ ಖಿಯ್ಯನ್ತಿ ವಿಪಾಚೇನ್ತಿ
– ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ತಿತ್ಥಿಯಾತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯಾಚಿತಕೇನ
ಪತ್ತಚೀವರೇನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ನಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೇಕವೀಸತಿವಾರೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।

೫೭. ನಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬದ್ವತ್ತಿಂಸವಾರೋ

೧೧೯.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಹತ್ಥಚ್ಛಿನ್ನಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಪಾದಚ್ಛಿನ್ನಂ
ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಹತ್ಥಪಾದಚ್ಛಿನ್ನಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಕಣ್ಣಚ್ಛಿನ್ನಂ
ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ನಾಸಚ್ಛಿನ್ನಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಕಣ್ಣನಾಸಚ್ಛಿನ್ನಂ
ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಅಙ್ಗುಲಿಚ್ಛಿನ್ನಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಅಳಚ್ಛಿನ್ನಂ
ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಕಣ್ಡರಚ್ಛಿನ್ನಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಫಣಹತ್ಥಕಂ
ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಖುಜ್ಜಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ವಾಮನಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಗಲಗಣ್ಡಿಂ
ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಲಕ್ಖಣಾಹತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಕಸಾಹತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰…
ಲಿಖಿತಕಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಸೀಪದಿಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಪಾಪರೋಗಿಂ
ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಪರಿಸದೂಸಕಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಕಾಣಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಕುಣಿಂ
ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಖಞ್ಜಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಪಕ್ಖಹತಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰…
ಛಿನ್ನಿರಿಯಾಪಥಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಜರಾದುಬ್ಬಲಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಅನ್ಧಂ
ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಮೂಗಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಬಧಿರಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಅನ್ಧಮೂಗಂ
ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಅನ್ಧಬಧಿರಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰… ಮೂಗಬಧಿರಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ…ಪೇ॰…
ಅನ್ಧಮೂಗಬಧಿರಂ ಪಬ್ಬಾಜೇನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಹತ್ಥಚ್ಛಿನ್ನೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಪಾದಚ್ಛಿನ್ನೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಹತ್ಥಪಾದಚ್ಛಿನ್ನೋ
ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಣ್ಣಚ್ಛಿನ್ನೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ನಾಸಚ್ಛಿನ್ನೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಣ್ಣನಾಸಚ್ಛಿನ್ನೋ
ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಙ್ಗುಲಿಚ್ಛಿನ್ನೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಳಚ್ಛಿನ್ನೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಣ್ಡರಚ್ಛಿನ್ನೋ
ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಫಣಹತ್ಥಕೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಖುಜ್ಜೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ವಾಮನೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಗಲಗಣ್ಡೀ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಲಕ್ಖಣಾಹತೋ
ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಸಾಹತೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಲಿಖಿತಕೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸೀಪದೀ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಾಪರೋಗೀ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪರಿಸದೂಸಕೋ
ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕಾಣೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಕುಣೀ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಖಞ್ಜೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಕ್ಖಹತೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಛಿನ್ನಿರಿಯಾಪಥೋ
ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಜರಾದುಬ್ಬಲೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಅನ್ಧೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮೂಗೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಬಧಿರೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನ್ಧಮೂಗೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನ್ಧಬಧಿರೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮೂಗಬಧಿರೋ
ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ…ಪೇ॰… ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನ್ಧಮೂಗಬಧಿರೋ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಪಬ್ಬಾಜೇಯ್ಯ,
ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ನಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬದ್ವತ್ತಿಂಸವಾರೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।

ದಾಯಜ್ಜಭಾಣವಾರೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ ನವಮೋ।

೫೮. ಅಲಜ್ಜೀನಿಸ್ಸಯವತ್ಥೂನಿ

೧೨೦. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಲಜ್ಜೀನಂ ನಿಸ್ಸಯಂ ದೇನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಲಜ್ಜೀನಂ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ। ಯೋ ದದೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಲಜ್ಜೀನಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ವಸನ್ತಿ। ತೇಪಿ
ನಚಿರಸ್ಸೇವ ಅಲಜ್ಜಿನೋ ಹೋನ್ತಿ ಪಾಪಕಾಭಿಕ್ಖೂ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಲಜ್ಜೀನಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ವತ್ಥಬ್ಬಂ। ಯೋ ವಸೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸಾತಿ।

ಅಥ ಖೋ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಭಗವತಾ ಪಞ್ಞತ್ತಂ ‘ನ
ಅಲಜ್ಜೀನಂ ನಿಸ್ಸಯೋ ದಾತಬ್ಬೋ, ನ ಅಲಜ್ಜೀನಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ವತ್ಥಬ್ಬ’ನ್ತಿ। ಕಥಂ ನು ಖೋ ಮಯಂ
ಜಾನೇಯ್ಯಾಮ ಲಜ್ಜಿಂ ವಾ ಅಲಜ್ಜಿಂ ವಾ’’ತಿ? ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ,
ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚತೂಹಪಞ್ಚಾಹಂ ಆಗಮೇತುಂ ಯಾವ ಭಿಕ್ಖುಸಭಾಗತಂ ಜಾನಾಮೀತಿ।

೫೯. ಗಮಿಕಾದಿನಿಸ್ಸಯವತ್ಥೂನಿ

೧೨೧. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಭಿಕ್ಖು ಕೋಸಲೇಸು ಜನಪದೇ ಅದ್ಧಾನಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಅಥ
ಖೋ ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಭಗವತಾ ಪಞ್ಞತ್ತಂ ‘ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ
ವತ್ಥಬ್ಬ’ನ್ತಿ। ಅಹಞ್ಚಮ್ಹಿ ನಿಸ್ಸಯಕರಣೀಯೋ ಅದ್ಧಾನಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ, ಕಥಂ ನು ಖೋ
ಮಯಾ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ? ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಅದ್ಧಾನಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನಿಸ್ಸಯಂ ಅಲಭಮಾನೇನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥುನ್ತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ದ್ವೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಕೋಸಲೇಸು ಜನಪದೇ
ಅದ್ಧಾನಮಗ್ಗಪ್ಪಟಿಪನ್ನಾ ಹೋನ್ತಿ। ತೇ ಅಞ್ಞತರಂ ಆವಾಸಂ ಉಪಗಚ್ಛಿಂಸು। ತತ್ಥ ಏಕೋ
ಭಿಕ್ಖು ಗಿಲಾನೋ ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ತಸ್ಸ ಗಿಲಾನಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಏತದಹೋಸಿ
– ‘‘ಭಗವತಾ ಪಞ್ಞತ್ತಂ ‘ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬ’ನ್ತಿ। ಅಹಞ್ಚಮ್ಹಿ ನಿಸ್ಸಯಕರಣೀಯೋ
ಗಿಲಾನೋ, ಕಥಂ ನು ಖೋ ಮಯಾ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ? ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ।
ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಗಿಲಾನೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನಿಸ್ಸಯಂ ಅಲಭಮಾನೇನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ
ವತ್ಥುನ್ತಿ।

ಅಥ ಖೋ ತಸ್ಸ ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಏತದಹೋಸಿ –
‘‘ಭಗವತಾ ಪಞ್ಞತ್ತಂ ‘ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬ’ನ್ತಿ। ಅಹಞ್ಚಮ್ಹಿ ನಿಸ್ಸಯಕರಣೀಯೋ,
ಅಯಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖು ಗಿಲಾನೋ, ಕಥಂ ನು ಖೋ ಮಯಾ ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ? ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಗಿಲಾನುಪಟ್ಠಾಕೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ನಿಸ್ಸಯಂ ಅಲಭಮಾನೇನ
ಯಾಚಿಯಮಾನೇನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥುನ್ತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಭಿಕ್ಖು ಅರಞ್ಞೇ ವಿಹರತಿ। ತಸ್ಸ ಚ
ತಸ್ಮಿಂ ಸೇನಾಸನೇ ಫಾಸು ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಭಗವತಾ
ಪಞ್ಞತ್ತಂ ‘ನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ ವತ್ಥಬ್ಬ’ನ್ತಿ। ಅಹಞ್ಚಮ್ಹಿ ನಿಸ್ಸಯಕರಣೀಯೋ ಅರಞ್ಞೇ
ವಿಹರಾಮಿ, ಮಯ್ಹಞ್ಚ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸೇನಾಸನೇ ಫಾಸು ಹೋತಿ, ಕಥಂ ನು ಖೋ ಮಯಾ
ಪಟಿಪಜ್ಜಿತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ? ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಆರಞ್ಞಿಕೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಫಾಸುವಿಹಾರಂ ಸಲ್ಲಕ್ಖೇನ್ತೇನ ನಿಸ್ಸಯಂ ಅಲಭಮಾನೇನ ಅನಿಸ್ಸಿತೇನ
ವತ್ಥುಂ – ಯದಾ ಪತಿರೂಪೋ ನಿಸ್ಸಯದಾಯಕೋ ಆಗಚ್ಛಿಸ್ಸತಿ, ತದಾ ತಸ್ಸ ನಿಸ್ಸಾಯ
ವಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ।

೬೦. ಗೋತ್ತೇನ ಅನುಸ್ಸಾವನಾನುಜಾನನಾ

೧೨೨. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮತೋ ಮಹಾಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ ಹೋತಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ
ಮಹಾಕಸ್ಸಪೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಆನನ್ದಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ದೂತಂ ಪಾಹೇಸಿ – ಆಗಚ್ಛತು ಆನನ್ದೋ ಇಮಂ
ಅನುಸ್ಸಾವೇಸ್ಸತೂತಿ [ಅನುಸ್ಸಾವೇಸ್ಸತೀತಿ (ಸ್ಯಾ॰)]। ಆಯಸ್ಮಾ ಆನನ್ದೋ ಏವಮಾಹ – ‘‘ನಾಹಂ ಉಸ್ಸಹಾಮಿ ಥೇರಸ್ಸ ನಾಮಂ ಗಹೇತುಂ, ಗರು ಮೇ ಥೇರೋ’’ತಿ । ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಗೋತ್ತೇನಪಿ ಅನುಸ್ಸಾವೇತುನ್ತಿ।

೬೧. ದ್ವೇಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖಾದಿವತ್ಥು

೧೨೩.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮತೋ ಮಹಾಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ದ್ವೇ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖಾ ಹೋನ್ತಿ। ತೇ
ವಿವದನ್ತಿ – ಅಹಂ ಪಠಮಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮಿ, ಅಹಂ ಪಠಮಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮೀತಿ। ಭಗವತೋ
ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದ್ವೇ ಏಕಾನುಸ್ಸಾವನೇ ಕಾತುನ್ತಿ।

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸಮ್ಬಹುಲಾನಂ ಥೇರಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖಾ
ಹೋನ್ತಿ। ತೇ ವಿವದನ್ತಿ – ಅಹಂ ಪಠಮಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮಿ, ಅಹಂ ಪಠಮಂ
ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮೀತಿ। ಥೇರಾ ಏವಮಾಹಂಸು – ‘‘ಹನ್ದ, ಮಯಂ, ಆವುಸೋ, ಸಬ್ಬೇವ
ಏಕಾನುಸ್ಸಾವನೇ ಕರೋಮಾ’’ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದ್ವೇ
ತಯೋ ಏಕಾನುಸ್ಸಾವನೇ ಕಾತುಂ, ತಞ್ಚ ಖೋ ಏಕೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ, ನ ತ್ವೇವ
ನಾನುಪಜ್ಝಾಯೇನಾತಿ।

೬೨. ಗಬ್ಭವೀಸೂಪಸಮ್ಪದಾನುಜಾನನಾ

೧೨೪.
ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಆಯಸ್ಮಾ ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪೋ ಗಬ್ಭವೀಸೋ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ಅಹೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ
ಆಯಸ್ಮತೋ ಕುಮಾರಕಸ್ಸಪಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಭಗವತಾ ಪಞ್ಞತ್ತಂ ‘ನ ಊನವೀಸತಿವಸ್ಸೋ ಪುಗ್ಗಲೋ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ’ತಿ। ಅಹಞ್ಚಮ್ಹಿ ಗಬ್ಭವೀಸೋ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ। ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನು ಖೋಮ್ಹಿ,
ನನು ಖೋ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ’’ತಿ? ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಮಾತುಕುಚ್ಛಿಸ್ಮಿಂ ಪಠಮಂ ಚಿತ್ತಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ, ಪಠಮಂ ವಿಞ್ಞಾಣಂ ಪಾತುಭೂತಂ , ತದುಪಾದಾಯ ಸಾವಸ್ಸ ಜಾತಿ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಗಬ್ಭವೀಸಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತುನ್ತಿ।

೬೩. ಉಪಸಮ್ಪದಾವಿಧಿ

೧೨೫. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಾ ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಕುಟ್ಠಿಕಾಪಿ ಗಣ್ಡಿಕಾಪಿ ಕಿಲಾಸಿಕಾಪಿ
ಸೋಸಿಕಾಪಿ ಅಪಮಾರಿಕಾಪಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ,
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತೇನ ತೇರಸ [ತಸ್ಸ (ಕ॰)] ಅನ್ತರಾಯಿಕೇ
ಧಮ್ಮೇ ಪುಚ್ಛಿತುಂ। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪುಚ್ಛಿತಬ್ಬೋ – ‘‘ಸನ್ತಿ ತೇ ಏವರೂಪಾ
ಆಬಾಧಾ – ಕುಟ್ಠಂ, ಗಣ್ಡೋ, ಕಿಲಾಸೋ, ಸೋಸೋ, ಅಪಮಾರೋ? ಮನುಸ್ಸೋಸಿ ?
ಪುರಿಸೋಸಿ? ಭುಜಿಸ್ಸೋಸಿ? ಅಣಣೋಸಿ? ನಸಿ ರಾಜಭಟೋ? ಅನುಞ್ಞಾತೋಸಿ ಮಾತಾಪಿತೂಹಿ?
ಪರಿಪುಣ್ಣವೀಸತಿವಸ್ಸೋಸಿ? ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ತೇ ಪತ್ತಚೀವರಂ? ಕಿಂನಾಮೋಸಿ? ಕೋನಾಮೋ ತೇ
ಉಪಜ್ಝಾಯೋ’’ತಿ?

ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಅನನುಸಿಟ್ಠೇ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೇ
ಅನ್ತರಾಯಿಕೇ ಧಮ್ಮೇ ಪುಚ್ಛನ್ತಿ। ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖಾ ವಿತ್ಥಾಯನ್ತಿ, ಮಙ್ಕೂ ಹೋನ್ತಿ, ನ
ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತುಂ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಠಮಂ
ಅನುಸಾಸಿತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾ ಅನ್ತರಾಯಿಕೇ ಧಮ್ಮೇ ಪುಚ್ಛಿತುನ್ತಿ।

ತತ್ಥೇವ ಸಙ್ಘಮಜ್ಝೇ ಅನುಸಾಸನ್ತಿ। ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖಾ ತಥೇವ
ವಿತ್ಥಾಯನ್ತಿ, ಮಙ್ಕೂ ಹೋನ್ತಿ, ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತುಂ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸುಂ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕಮನ್ತಂ ಅನುಸಾಸಿತ್ವಾ ಸಙ್ಘಮಜ್ಝೇ ಅನ್ತರಾಯಿಕೇ
ಧಮ್ಮೇ ಪುಚ್ಛಿತುಂ। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನುಸಾಸಿತಬ್ಬೋ –

೧೨೬. ಪಠಮಂ ಉಪಜ್ಝಂ ಗಾಹಾಪೇತಬ್ಬೋ। ಉಪಜ್ಝಂ ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಂ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ – ಅಯಂ ತೇ ಪತ್ತೋ, ಅಯಂ ಸಙ್ಘಾಟಿ, ಅಯಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗೋ, ಅಯಂ ಅನ್ತರವಾಸಕೋ। ಗಚ್ಛ, ಅಮುಮ್ಹಿ ಓಕಾಸೇ ತಿಟ್ಠಾಹೀತಿ।

ಬಾಲಾ ಅಬ್ಯತ್ತಾ ಅನುಸಾಸನ್ತಿ। ದುರನುಸಿಟ್ಠಾ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖಾ
ವಿತ್ಥಾಯನ್ತಿ, ಮಙ್ಕೂ ಹೋನ್ತಿ, ನ ಸಕ್ಕೋನ್ತಿ ವಿಸ್ಸಜ್ಜೇತುಂ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬಾಲೇನ ಅಬ್ಯತ್ತೇನ ಅನುಸಾಸಿತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಅನುಸಾಸೇಯ್ಯ,
ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬ್ಯತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಬಲೇನ
ಅನುಸಾಸಿತುನ್ತಿ।

ಅಸಮ್ಮತಾ ಅನುಸಾಸನ್ತಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಸಮ್ಮತೇನ ಅನುಸಾಸಿತಬ್ಬೋ। ಯೋ ಅನುಸಾಸೇಯ್ಯ, ಆಪತ್ತಿ ದುಕ್ಕಟಸ್ಸ। ಅನುಜಾನಾಮಿ , ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮ್ಮತೇನ ಅನುಸಾಸಿತುಂ। ಏವಞ್ಚ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬೋ [ಸಮ್ಮನಿತಬ್ಬೋ (ಕ॰)] – ಅತ್ತನಾ ವಾ [ಅತ್ತನಾವ (ಸ್ಯಾ॰)] ಅತ್ತಾನಂ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬಂ, ಪರೇನ ವಾ ಪರೋ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬೋ।

ಕಥಞ್ಚ ಅತ್ತನಾವ ಅತ್ತಾನಂ
ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬಂ? ಬ್ಯತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಬಲೇನ ಸಙ್ಘೋ ಞಾಪೇತಬ್ಬೋ – ‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ,
ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ। ಯದಿ
ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ, ಅಹಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ ಅನುಸಾಸೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಏವಂ ಅತ್ತನಾವ ಅತ್ತಾನಂ
ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬಂ।

ಕಥಞ್ಚ ಪನ ಪರೇನ ಪರೋ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬೋ? ಬ್ಯತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಪಟಿಬಲೇನ ಸಙ್ಘೋ ಞಾಪೇತಬ್ಬೋ – ‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ
ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ। ಯದಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ, ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ
ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ ಅನುಸಾಸೇಯ್ಯಾ’’ತಿ । ಏವಂ ಪರೇನ ಪರೋ ಸಮ್ಮನ್ನಿತಬ್ಬೋ।

ತೇನ ಸಮ್ಮತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ
ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘‘ಸುಣಸಿ, ಇತ್ಥನ್ನಾಮ, ಅಯಂ ತೇ ಸಚ್ಚಕಾಲೋ ಭೂತಕಾಲೋ। ಯಂ ಜಾತಂ ತಂ
ಸಙ್ಘಮಜ್ಝೇ ಪುಚ್ಛನ್ತೇ ಸನ್ತಂ ಅತ್ಥೀತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ, ಅಸನ್ತಂ ನತ್ಥೀ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ।
ಮಾ ಖೋ ವಿತ್ಥಾಯಿ, ಮಾ ಖೋ ಮಙ್ಕು ಅಹೋಸಿ। ಏವಂ ತಂ ಪುಚ್ಛಿಸ್ಸನ್ತಿ – ‘‘ಸನ್ತಿ ತೇ
ಏವರೂಪಾ ಆಬಾಧಾ – ಕುಟ್ಠಂ, ಗಣ್ಡೋ, ಕಿಲಾಸೋ, ಸೋಸೋ, ಅಪಮಾರೋ? ಮನುಸ್ಸೋಸಿ? ಪುರಿಸೋಸಿ?
ಭುಜಿಸ್ಸೋಸಿ? ಅಣಣೋಸಿ? ನಸಿ ರಾಜಭಟೋ? ಅನುಞ್ಞಾತೋಸಿ ಮಾತಾಪಿತೂಹಿ?
ಪರಿಪುಣ್ಣವೀಸತಿವಸ್ಸೋಸಿ? ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ತೇ ಪತ್ತಚೀವರಂ? ಕಿಂನಾಮೋಸಿ? ಕೋನಾಮೋ ತೇ
ಉಪಜ್ಝಾಯೋ’’ತಿ?

ಏಕತೋ ಆಗಚ್ಛನ್ತಿ। ನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಏಕತೋ ಆಗನ್ತಬ್ಬಂ।
ಅನುಸಾಸಕೇನ ಪಠಮತರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಸಙ್ಘೋ ಞಾಪೇತಬ್ಬೋ – ‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ।
ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ । ಅನುಸಿಟ್ಠೋ ಸೋ ಮಯಾ। ಯದಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ, ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಆಗಚ್ಛೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ಆಗಚ್ಛಾಹೀತಿ ವತ್ತಬ್ಬೋ।

ಏಕಂಸಂ ಉತ್ತರಾಸಙ್ಗಂ ಕಾರಾಪೇತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಪಾದೇ
ವನ್ದಾಪೇತ್ವಾ ಉಕ್ಕುಟಿಕಂ ನಿಸೀದಾಪೇತ್ವಾ ಅಞ್ಜಲಿಂ ಪಗ್ಗಣ್ಹಾಪೇತ್ವಾ ಉಪಸಮ್ಪದಂ
ಯಾಚಾಪೇತಬ್ಬೋ – ‘‘ಸಙ್ಘಂ, ಭನ್ತೇ, ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಯಾಚಾಮಿ। ಉಲ್ಲುಮ್ಪತು ಮಂ, ಭನ್ತೇ,
ಸಙ್ಘೋ ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯ। ದುತಿಯಮ್ಪಿ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಯಾಚಾಮಿ।
ಉಲ್ಲುಮ್ಪತು ಮಂ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯ। ತತಿಯಮ್ಪಿ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಯಾಚಾಮಿ। ಉಲ್ಲುಮ್ಪತು ಮಂ , ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ ಅನುಕಮ್ಪಂ ಉಪಾದಾಯಾ’’ತಿ। ಬ್ಯತ್ತೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಬಲೇನ ಸಙ್ಘೋ ಞಾಪೇತಬ್ಬೋ –

‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ। ಯದಿ
ಸಙ್ಘಸ್ಸ ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ, ಅಹಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ ಅನ್ತರಾಯಿಕೇ ಧಮ್ಮೇ ಪುಚ್ಛೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ?
ಸುಣಸಿ, ಇತ್ಥನ್ನಾಮ, ಅಯಂ ತೇ ಸಚ್ಚಕಾಲೋ ಭೂತಕಾಲೋ। ಯಂ ಜಾತಂ ತಂ ಪುಚ್ಛಾಮಿ। ಸನ್ತಂ
ಅತ್ಥೀತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ, ಅಸನ್ತಂ ನತ್ಥೀತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ। ಸನ್ತಿ ತೇ ಏವರೂಪಾ ಆಬಾಧಾ –
ಕುಟ್ಠಂ ಗಣ್ಡೋ ಕಿಲೇಸೋ ಸೋಸೋ ಅಪಮಾರೋ, ಮನುಸ್ಸೋಸಿ, ಪುರಿಸೋಸಿ, ಭುಜಿಸ್ಸೋಸಿ,
ಅಣಣೋಸಿ, ನಸಿ ರಾಜಭಟೋ, ಅನುಞ್ಞಾತೋಸಿ ಮಾತಾಪಿತೂಹಿ, ಪರಿಪುಣ್ಣವೀಸತಿವಸ್ಸೋಸಿ,
ಪರಿಪುಣ್ಣಂ ತೇ ಪತ್ತಚೀವರಂ, ಕಿಂನಾಮೋಸಿ, ಕೋನಾಮೋ ತೇ ಉಪಜ್ಝಾಯೋತಿ? ಬ್ಯತ್ತೇನ
ಭಿಕ್ಖುನಾ ಪಟಿಬಲೇನ ಸಙ್ಘೋ ಞಾಪೇತಬ್ಬೋ –

೧೨೭.
‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ
ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ, ಪರಿಸುದ್ಧೋ ಅನ್ತರಾಯಿಕೇಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ, ಪರಿಪುಣ್ಣಸ್ಸ ಪತ್ತಚೀವರಂ।
ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಯಾಚತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಯದಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ
ಪತ್ತಕಲ್ಲಂ, ಸಙ್ಘೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಯ್ಯ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಏಸಾ
ಞತ್ತಿ।

‘‘ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ
ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ, ಪರಿಸುದ್ಧೋ ಅನ್ತರಾಯಿಕೇಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ,
ಪರಿಪುಣ್ಣಸ್ಸ ಪತ್ತಚೀವರಂ। ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಯಾಚತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ
ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಸಙ್ಘೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ । ಯಸ್ಸಾಯಸ್ಮತೋ ಖಮತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ, ಸೋ ತುಣ್ಹಸ್ಸ; ಯಸ್ಸ ನಕ್ಖಮತಿ, ಸೋ ಭಾಸೇಯ್ಯ।

‘‘ದುತಿಯಮ್ಪಿ ಏತಮತ್ಥಂ ವದಾಮಿ – ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ।
ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ, ಪರಿಸುದ್ಧೋ
ಅನ್ತರಾಯಿಕೇಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ, ಪರಿಪುಣ್ಣಸ್ಸ ಪತ್ತಚೀವರಂ। ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ
ಯಾಚತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಸಙ್ಘೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ
ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಯಸ್ಸಾಯಸ್ಮತೋ ಖಮತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ,
ಸೋ ತುಣ್ಹಸ್ಸ; ಯಸ್ಸ ನಕ್ಖಮತಿ, ಸೋ ಭಾಸೇಯ್ಯ।

‘‘ತತಿಯಮ್ಪಿ ಏತಮತ್ಥಂ ವದಾಮಿ –
ಸುಣಾತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಘೋ। ಅಯಂ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ
ಉಪಸಮ್ಪದಾಪೇಕ್ಖೋ, ಪರಿಸುದ್ಧೋ ಅನ್ತರಾಯಿಕೇಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ, ಪರಿಪುಣ್ಣಸ್ಸ ಪತ್ತಚೀವರಂ।
ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಸಙ್ಘಂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಯಾಚತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಸಙ್ಘೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಂ
ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಯಸ್ಸಾಯಸ್ಮತೋ ಖಮತಿ ಇತ್ಥನ್ನಾಮಸ್ಸ
ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ, ಸೋ ತುಣ್ಹಸ್ಸ; ಯಸ್ಸ ನಕ್ಖಮತಿ, ಸೋ ಭಾಸೇಯ್ಯ।

‘‘ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸಙ್ಘೇನ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೋ ಇತ್ಥನ್ನಾಮೇನ ಉಪಜ್ಝಾಯೇನ। ಖಮತಿ ಸಙ್ಘಸ್ಸ, ತಸ್ಮಾ ತುಣ್ಹೀ, ಏವಮೇತಂ ಧಾರಯಾಮೀ’’ತಿ।

ಉಪಸಮ್ಪದಾಕಮ್ಮಂ ನಿಟ್ಠಿತಂ।

೬೪. ಚತ್ತಾರೋ ನಿಸ್ಸಯಾ

೧೨೮. ತಾವದೇವ ಛಾಯಾ ಮೇತಬ್ಬಾ, ಉತುಪ್ಪಮಾಣಂ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಂ, ದಿವಸಭಾಗೋ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬೋ, ಸಙ್ಗೀತಿ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಾ , ಚತ್ತಾರೋ ನಿಸ್ಸಯಾ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಾ [ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಾ, ಚತ್ತಾರಿ ಅಕರಣೀಯಾನಿ ಆಚಿಕ್ಖಿತಬ್ಬಾನಿ। (ಕ॰)] –

‘‘ಪಿಣ್ಡಿಯಾಲೋಪಭೋಜನಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ। ತತ್ಥ ತೇ ಯಾವಜೀವಂ
ಉಸ್ಸಾಹೋ ಕರಣೀಯೋ। ಅತಿರೇಕಲಾಭೋ – ಸಙ್ಘಭತ್ತಂ, ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ, ನಿಮನ್ತನಂ,
ಸಲಾಕಭತ್ತಂ, ಪಕ್ಖಿಕಂ, ಉಪೋಸಥಿಕಂ, ಪಾಟಿಪದಿಕಂ।

‘‘ಪಂಸುಕೂಲಚೀವರಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ। ತತ್ಥ ತೇ ಯಾವಜೀವಂ ಉಸ್ಸಾಹೋ ಕರಣೀಯೋ। ಅತಿರೇಕಲಾಭೋ – ಖೋಮಂ, ಕಪ್ಪಾಸಿಕಂ, ಕೋಸೇಯ್ಯಂ, ಕಮ್ಬಲಂ, ಸಾಣಂ, ಭಙ್ಗಂ।

‘‘ರುಕ್ಖಮೂಲಸೇನಾಸನಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ। ತತ್ಥ ತೇ ಯಾವಜೀವಂ ಉಸ್ಸಾಹೋ ಕರಣೀಯೋ। ಅತಿರೇಕಲಾಭೋ – ವಿಹಾರೋ, ಅಡ್ಢಯೋಗೋ, ಪಾಸಾದೋ, ಹಮ್ಮಿಯಂ, ಗುಹಾ।

‘‘ಪೂತಿಮುತ್ತಭೇಸಜ್ಜಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ। ತತ್ಥ ತೇ ಯಾವಜೀವಂ ಉಸ್ಸಾಹೋ ಕರಣೀಯೋ। ಅತಿರೇಕಲಾಭೋ – ಸಪ್ಪಿ, ನವನೀತಂ, ತೇಲಂ, ಮಧು, ಫಾಣಿತ’’ನ್ತಿ।

ಚತ್ತಾರೋ ನಿಸ್ಸಯಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

೬೫. ಚತ್ತಾರಿ ಅಕರಣೀಯಾನಿ

೧೨೯. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಿಕ್ಖೂ ಅಞ್ಞತರಂ ಭಿಕ್ಖುಂ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತ್ವಾ ಏಕಕಂ ಓಹಾಯ ಪಕ್ಕಮಿಂಸು।
ಸೋ ಪಚ್ಛಾ ಏಕಕೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತೋ ಅನ್ತರಾಮಗ್ಗೇ ಪುರಾಣದುತಿಯಿಕಾಯ ಸಮಾಗಞ್ಛಿ। ಸಾ ಏವಮಾಹ –
‘‘ಕಿಂದಾನಿ ಪಬ್ಬಜಿತೋಸೀ’’ತಿ? ‘‘ಆಮ, ಪಬ್ಬಜಿತೋಮ್ಹೀ’’ತಿ। ‘‘ದುಲ್ಲಭೋ ಖೋ
ಪಬ್ಬಜಿತಾನಂ ಮೇಥುನೋ ಧಮ್ಮೋ; ಏಹಿ, ಮೇಥುನಂ ಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಸೇವಾ’’ತಿ। ಸೋ ತಸ್ಸಾ ಮೇಥುನಂ
ಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಸೇವಿತ್ವಾ ಚಿರೇನ ಅಗಮಾಸಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಏವಮಾಹಂಸು –
‘‘ಕಿಸ್ಸ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ, ಏವಂ ಚಿರಂ ಅಕಾಸೀ’’ತಿ? ಅಥ ಖೋ ಸೋ ಭಿಕ್ಖು ಭಿಕ್ಖೂನಂ
ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸಿ। ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ । ಅನುಜಾನಾಮಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತ್ವಾ ದುತಿಯಂ ದಾತುಂ, ಚತ್ತಾರಿ ಚ ಅಕರಣೀಯಾನಿ ಆಚಿಕ್ಖಿತುಂ –

‘‘ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಮೇಥುನೋ ಧಮ್ಮೋ ನ ಪಟಿಸೇವಿತಬ್ಬೋ,
ಅನ್ತಮಸೋ ತಿರಚ್ಛಾನಗತಾಯಪಿ। ಯೋ ಭಿಕ್ಖು ಮೇಥುನಂ ಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಸೇವತಿ, ಅಸ್ಸಮಣೋ ಹೋತಿ
ಅಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೋ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಪುರಿಸೋ ಸೀಸಚ್ಛಿನ್ನೋ ಅಭಬ್ಬೋ ತೇನ ಸರೀರಬನ್ಧನೇನ
ಜೀವಿತುಂ, ಏವಮೇವ ಭಿಕ್ಖು ಮೇಥುನಂ ಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಸೇವಿತ್ವಾ ಅಸ್ಸಮಣೋ ಹೋತಿ
ಅಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೋ। ತಂ ತೇ ಯಾವಜೀವಂ ಅಕರಣೀಯಂ।

‘‘ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಅದಿನ್ನಂ ಥೇಯ್ಯಸಙ್ಖಾತಂ ನ
ಆದಾತಬ್ಬಂ, ಅನ್ತಮಸೋ ತಿಣಸಲಾಕಂ ಉಪಾದಾಯ। ಯೋ ಭಿಕ್ಖು ಪಾದಂ ವಾ ಪಾದಾರಹಂ ವಾ
ಅತಿರೇಕಪಾದಂ ವಾ ಅದಿನ್ನಂ ಥೇಯ್ಯಸಙ್ಖಾತಂ ಆದಿಯತಿ, ಅಸ್ಸಮಣೋ ಹೋತಿ ಅಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೋ।
ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಪಣ್ಡುಪಲಾಸೋ ಬನ್ಧನಾ ಪಮುತ್ತೋ ಅಭಬ್ಬೋ ಹರಿತತ್ಥಾಯ, ಏವಮೇವ ಭಿಕ್ಖು
ಪಾದಂ ವಾ ಪಾದಾರಹಂ ವಾ ಅತಿರೇಕಪಾದಂ ವಾ ಅದಿನ್ನಂ ಥೇಯ್ಯಸಙ್ಖಾತಂ ಆದಿಯಿತ್ವಾ ಅಸ್ಸಮಣೋ
ಹೋತಿ ಅಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೋ। ತಂ ತೇ ಯಾವಜೀವಂ ಅಕರಣೀಯಂ।

‘‘ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಪಾಣೋ ಜೀವಿತಾ ನ
ವೋರೋಪೇತಬ್ಬೋ, ಅನ್ತಮಸೋ ಕುನ್ಥಕಿಪಿಲ್ಲಿಕಂ ಉಪಾದಾಯ। ಯೋ ಭಿಕ್ಖು ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ
ಮನುಸ್ಸವಿಗ್ಗಹಂ ಜೀವಿತಾ ವೋರೋಪೇತಿ, ಅನ್ತಮಸೋ ಗಬ್ಭಪಾತನಂ ಉಪಾದಾಯ, ಅಸ್ಸಮಣೋ ಹೋತಿ
ಅಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೋ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಪುಥುಸಿಲಾ ದ್ವೇಧಾ ಭಿನ್ನಾ ಅಪ್ಪಟಿಸನ್ಧಿಕಾ ಹೋತಿ,
ಏವಮೇವ ಭಿಕ್ಖು ಸಞ್ಚಿಚ್ಚ ಮನುಸ್ಸವಿಗ್ಗಹಂ ಜೀವಿತಾ ವೋರೋಪೇತ್ವಾ ಅಸ್ಸಮಣೋ ಹೋತಿ
ಅಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೋ । ತಂ ತೇ ಯಾವಜೀವಂ ಅಕರಣೀಯಂ।

‘‘ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೇನ ಭಿಕ್ಖುನಾ
ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮೋ ನ ಉಲ್ಲಪಿತಬ್ಬೋ, ಅನ್ತಮಸೋ ‘ಸುಞ್ಞಾಗಾರೇ ಅಭಿರಮಾಮೀ’ತಿ। ಯೋ
ಭಿಕ್ಖು ಪಾಪಿಚ್ಛೋ ಇಚ್ಛಾಪಕತೋ ಅಸನ್ತಂ ಅಭೂತಂ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಂ ಉಲ್ಲಪತಿ ಝಾನಂ ವಾ
ವಿಮೋಕ್ಖಂ ವಾ ಸಮಾಧಿಂ ವಾ ಸಮಾಪತ್ತಿಂ ವಾ ಮಗ್ಗಂ ವಾ ಫಲಂ ವಾ, ಅಸ್ಸಮಣೋ ಹೋತಿ
ಅಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೋ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ತಾಲೋ ಮತ್ಥಕಚ್ಛಿನ್ನೋ ಅಭಬ್ಬೋ ಪುನ ವಿರುಳ್ಹಿಯಾ,
ಏವಮೇವ ಭಿಕ್ಖು ಪಾಪಿಚ್ಛೋ ಇಚ್ಛಾಪಕತೋ ಅಸನ್ತಂ ಅಭೂತಂ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಂ
ಉಲ್ಲಪಿತ್ವಾ ಅಸ್ಸಮಣೋ ಹೋತಿ ಅಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೋ। ತಂ ತೇ ಯಾವಜೀವಂ ಅಕರಣೀಯ’’ನ್ತಿ।

ಚತ್ತಾರಿ ಅಕರಣೀಯಾನಿ ನಿಟ್ಠಿತಾನಿ।

೬೬. ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅದಸ್ಸನೇ ಉಕ್ಖಿತ್ತಕವತ್ಥೂನಿ

೧೩೦. ತೇನ
ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಭಿಕ್ಖು ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅದಸ್ಸನೇ ಉಕ್ಖಿತ್ತಕೋ ವಿಬ್ಭಮಿ। ಸೋ ಪುನ
ಪಚ್ಚಾಗನ್ತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಯಾಚಿ। ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ।

ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅದಸ್ಸನೇ ಉಕ್ಖಿತ್ತಕೋ
ವಿಬ್ಭಮತಿ। ಸೋ ಪುನ ಪಚ್ಚಾಗನ್ತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಯಾಚತಿ। ಸೋ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ –
‘‘ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಸಿ ತಂ ಆಪತ್ತಿ’’ನ್ತಿ? ಸಚಾಹಂ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ, ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಸಚಾಹಂ ನ
ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ, ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಪಬ್ಬಾಜೇತ್ವಾ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘‘ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಸಿ ತಂ
ಆಪತ್ತಿ’’ನ್ತಿ? ಸಚಾಹಂ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ, ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಸಚಾಹಂ ನ
ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ, ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತ್ವಾ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘‘ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಸಿ
ತಂ ಆಪತ್ತಿ’’ನ್ತಿ? ಸಚಾಹಂ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ , ಓಸಾರೇತಬ್ಬೋ। ಸಚಾಹಂ ನ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ, ನ ಓಸಾರೇತಬ್ಬೋ। ಓಸಾರೇತ್ವಾ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘‘ಪಸ್ಸಸಿ [ಪಸ್ಸಾಹಿ (ಸೀ॰)]
ತಂ ಆಪತ್ತಿ’’ನ್ತಿ? ಸಚೇ ಪಸ್ಸತಿ, ಇಚ್ಚೇತಂ ಕುಸಲಂ। ನೋ ಚೇ ಪಸ್ಸತಿ, ಲಬ್ಭಮಾನಾಯ
ಸಾಮಗ್ಗಿಯಾ ಪುನ ಉಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ಅಲಬ್ಭಮಾನಾಯ ಸಾಮಗ್ಗಿಯಾ ಅನಾಪತ್ತಿ ಸಮ್ಭೋಗೇ
ಸಂವಾಸೇ।

ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಆಪತ್ತಿಯಾ ಅಪ್ಪಟಿಕಮ್ಮೇ
ಉಕ್ಖಿತ್ತಕೋ ವಿಬ್ಭಮತಿ। ಸೋ ಪುನ ಪಚ್ಚಾಗನ್ತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ ಯಾಚತಿ। ಸೋ
ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘‘ಪಟಿಕರಿಸ್ಸಸಿ ತಂ ಆಪತ್ತಿ’’ನ್ತಿ? ಸಚಾಹಂ ಪಟಿಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ,
ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ । ಸಚಾಹಂ ನ ಪಟಿಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ, ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಪಬ್ಬಾಜೇತ್ವಾ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘‘ಪಟಿಕರಿಸ್ಸಸಿ
ತಂ ಆಪತ್ತಿ’’ನ್ತಿ? ಸಚಾಹಂ ಪಟಿಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ, ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಸಚಾಹಂ ನ
ಪಟಿಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ, ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತ್ವಾ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘‘ಪಟಿಕರಿಸ್ಸಸಿ
ತಂ ಆಪತ್ತಿ’’ನ್ತಿ? ಸಚಾಹಂ ಪಟಿಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ, ಓಸಾರೇತಬ್ಬೋ। ಸಚಾಹಂ ನ
ಪಟಿಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ, ನ ಓಸಾರೇತಬ್ಬೋ। ಓಸಾರೇತ್ವಾ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘‘ಪಟಿಕರೋಹಿ ತಂ
ಆಪತ್ತಿ’’ನ್ತಿ। ಸಚೇ ಪಟಿಕರೋತಿ, ಇಚ್ಚೇತಂ ಕುಸಲಂ। ನೋ ಚೇ ಪಟಿಕರೋತಿ ಲಬ್ಭಮಾನಾಯ
ಸಾಮಗ್ಗಿಯಾ ಪುನ ಉಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ಅಲಬ್ಭಮಾನಾಯ ಸಾಮಗ್ಗಿಯಾ ಅನಾಪತ್ತಿ ಸಮ್ಭೋಗೇ
ಸಂವಾಸೇ।

ಇಧ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖು ಪಾಪಿಕಾಯ ದಿಟ್ಠಿಯಾ
ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗೇ ಉಕ್ಖಿತ್ತಕೋ ವಿಬ್ಭಮತಿ। ಸೋ ಪುನ ಪಚ್ಚಾಗನ್ತ್ವಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಉಪಸಮ್ಪದಂ
ಯಾಚತಿ। ಸೋ ಏವಮಸ್ಸ ವಚನೀಯೋ – ‘‘ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿಸ್ಸಸಿ ತಂ ಪಾಪಿಕಂ ದಿಟ್ಠಿ’’ನ್ತಿ?
ಸಚಾಹಂ ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮೀತಿ, ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಸಚಾಹಂ ನ ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮೀತಿ, ನ
ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ। ಪಬ್ಬಾಜೇತ್ವಾ ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘‘ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿಸ್ಸಸಿ ತಂ
ಪಾಪಿಕಂ ದಿಟ್ಠಿ’’ನ್ತಿ? ಸಚಾಹಂ ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮೀತಿ, ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಸಚಾಹಂ ನ
ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮೀತಿ, ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ। ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತ್ವಾ ವತ್ತಬ್ಬೋ –
‘‘ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿಸ್ಸಸಿ ತಂ ಪಾಪಿಕಂ ದಿಟ್ಠಿ’’ನ್ತಿ? ಸಚಾಹಂ ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮೀತಿ,
ಓಸಾರೇತಬ್ಬೋ। ಸಚಾಹಂ ನ ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿಸ್ಸಾಮೀತಿ, ನ ಓಸಾರೇತಬ್ಬೋ। ಓಸಾರೇತ್ವಾ
ವತ್ತಬ್ಬೋ – ‘‘ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜೇಹಿ ತಂ ಪಾಪಿಕಂ ದಿಟ್ಠಿ’’ನ್ತಿ। ಸಚೇ ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜತಿ,
ಇಚ್ಚೇತಂ ಕುಸಲಂ। ನೋ ಚೇ ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜತಿ, ಲಬ್ಭಮಾನಾಯ ಸಾಮಗ್ಗಿಯಾ ಪುನ
ಉಕ್ಖಿಪಿತಬ್ಬೋ। ಅಲಬ್ಭಮಾನಾಯ ಸಾಮಗ್ಗಿಯಾ ಅನಾಪತ್ತಿ ಸಮ್ಭೋಗೇ ಸಂವಾಸೇತಿ।

ಮಹಾಖನ್ಧಕೋ ಪಠಮೋ।

೬೭. ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ

೧೩೧.

ವಿನಯಮ್ಹಿ ಮಹತ್ಥೇಸು, ಪೇಸಲಾನಂ ಸುಖಾವಹೇ।

ನಿಗ್ಗಹಾನಞ್ಚ ಪಾಪಿಚ್ಛೇ, ಲಜ್ಜೀನಂ ಪಗ್ಗಹೇಸು ಚ॥

ಸಾಸನಾಧಾರಣೇ ಚೇವ, ಸಬ್ಬಞ್ಞುಜಿನಗೋಚರೇ।

ಅನಞ್ಞವಿಸಯೇ ಖೇಮೇ, ಸುಪಞ್ಞತ್ತೇ ಅಸಂಸಯೇ॥

ಖನ್ಧಕೇ ವಿನಯೇ ಚೇವ, ಪರಿವಾರೇ ಚ ಮಾತಿಕೇ।

ಯಥಾತ್ಥಕಾರೀ ಕುಸಲೋ, ಪಟಿಪಜ್ಜತಿ ಯೋನಿಸೋ॥

ಯೋ ಗವಂ ನ ವಿಜಾನಾತಿ, ನ ಸೋ ರಕ್ಖತಿ ಗೋಗಣಂ।

ಏವಂ ಸೀಲಂ ಅಜಾನನ್ತೋ, ಕಿಂ ಸೋ ರಕ್ಖೇಯ್ಯ ಸಂವರಂ॥

ಪಮುಟ್ಠಮ್ಹಿ ಚ ಸುತ್ತನ್ತೇ, ಅಭಿಧಮ್ಮೇ ಚ ತಾವದೇ।

ವಿನಯೇ ಅವಿನಟ್ಠಮ್ಹಿ, ಪುನ ತಿಟ್ಠತಿ ಸಾಸನಂ॥

ತಸ್ಮಾ ಸಙ್ಗಾಹಣಾಹೇತುಂ [ಸಙ್ಗಾಹನಾಹೇತುಂ (ಕ॰)], ಉದ್ದಾನಂ ಅನುಪುಬ್ಬಸೋ।

ಪವಕ್ಖಾಮಿ ಯಥಾಞಾಯಂ, ಸುಣಾಥ ಮಮ ಭಾಸತೋ॥

ವತ್ಥು ನಿದಾನಂ ಆಪತ್ತಿ, ನಯಾ ಪೇಯ್ಯಾಲಮೇವ ಚ।

ದುಕ್ಕರಂ ತಂ ಅಸೇಸೇತುಂ, ನಯತೋ ತಂ ವಿಜಾನಥಾತಿ॥

ಬೋಧಿ ರಾಜಾಯತನಞ್ಚ, ಅಜಪಾಲೋ ಸಹಮ್ಪತಿ।

ಬ್ರಹ್ಮಾ ಆಳಾರೋ ಉದಕೋ, ಭಿಕ್ಖು ಚ ಉಪಕೋ ಇಸಿ॥

ಕೋಣ್ಡಞ್ಞೋ ವಪ್ಪೋ ಭದ್ದಿಯೋ, ಮಹಾನಾಮೋ ಚ ಅಸ್ಸಜಿ।

ಯಸೋ ಚತ್ತಾರೋ ಪಞ್ಞಾಸ, ಸಬ್ಬೇ ಪೇಸೇಸಿ ಸೋ ದಿಸಾ॥

ವತ್ಥು ಮಾರೇಹಿ ತಿಂಸಾ ಚ, ಉರುವೇಲಂ ತಯೋ ಜಟೀ।

ಅಗ್ಯಾಗಾರಂ ಮಹಾರಾಜಾ, ಸಕ್ಕೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಚ ಕೇವಲಾ॥

ಪಂಸುಕೂಲಂ ಪೋಕ್ಖರಣೀ, ಸಿಲಾ ಚ ಕಕುಧೋ ಸಿಲಾ।

ಜಮ್ಬು ಅಮ್ಬೋ ಚ ಆಮಲೋ, ಪಾರಿಪುಪ್ಫಞ್ಚ ಆಹರಿ॥

ಫಾಲಿಯನ್ತು ಉಜ್ಜಲನ್ತು, ವಿಜ್ಝಾಯನ್ತು ಚ ಕಸ್ಸಪ।

ನಿಮುಜ್ಜನ್ತಿ ಮುಖೀ ಮೇಘೋ, ಗಯಾ ಲಟ್ಠಿ ಚ ಮಾಗಧೋ॥

ಉಪತಿಸ್ಸೋ ಕೋಲಿತೋ ಚ, ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಚ ಪಬ್ಬಜುಂ।

ದುನ್ನಿವತ್ಥಾ ಪಣಾಮನಾ, ಕಿಸೋ ಲೂಖೋ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ॥

ಅನಾಚಾರಂ ಆಚರತಿ, ಉದರಂ ಮಾಣವೋ ಗಣೋ।

ವಸ್ಸಂ ಬಾಲೇಹಿ ಪಕ್ಕನ್ತೋ, ದಸ ವಸ್ಸಾನಿ ನಿಸ್ಸಯೋ॥

ನ ವತ್ತನ್ತಿ ಪಣಾಮೇತುಂ, ಬಾಲಾ ಪಸ್ಸದ್ಧಿ ಪಞ್ಚ ಛ।

ಯೋ ಸೋ ಅಞ್ಞೋ ಚ ನಗ್ಗೋ ಚ, ಅಚ್ಛಿನ್ನಜಟಿಲಸಾಕಿಯೋ॥

ಮಗಧೇಸು ಪಞ್ಚಾಬಾಧಾ, ಏಕೋ ರಾಜಾ [ಭಟೋ ಚೋರೋ (ಸ್ಯಾ॰)] ಚ ಅಙ್ಗುಲಿ।

ಮಾಗಧೋ ಚ ಅನುಞ್ಞಾಸಿ, ಕಾರಾ ಲಿಖಿ ಕಸಾಹತೋ॥

ಲಕ್ಖಣಾ ಇಣಾ ದಾಸೋ ಚ, ಭಣ್ಡುಕೋ ಉಪಾಲಿ ಅಹಿ।

ಸದ್ಧಂ ಕುಲಂ ಕಣ್ಟಕೋ ಚ, ಆಹುನ್ದರಿಕಮೇವ ಚ॥

ವತ್ಥುಮ್ಹಿ ದಾರಕೋ ಸಿಕ್ಖಾ, ವಿಹರನ್ತಿ ಚ ಕಿಂ ನು ಖೋ।

ಸಬ್ಬಂ ಮುಖಂ ಉಪಜ್ಝಾಯೇ, ಅಪಲಾಳನ ಕಣ್ಟಕೋ॥

ಪಣ್ಡಕೋ ಥೇಯ್ಯಪಕ್ಕನ್ತೋ, ಅಹಿ ಚ ಮಾತರೀ ಪಿತಾ।

ಅರಹನ್ತಭಿಕ್ಖುನೀಭೇದಾ, ರುಹಿರೇನ ಚ ಬ್ಯಞ್ಜನಂ॥

ಅನುಪಜ್ಝಾಯಸಙ್ಘೇನ, ಗಣಪಣ್ಡಕಪತ್ತಕೋ।

ಅಚೀವರಂ ತದುಭಯಂ, ಯಾಚಿತೇನಪಿ ಯೇ ತಯೋ॥

ಹತ್ಥಾ ಪಾದಾ ಹತ್ಥಪಾದಾ, ಕಣ್ಣಾ ನಾಸಾ ತದೂಭಯಂ।

ಅಙ್ಗುಲಿಅಳಕಣ್ಡರಂ, ಫಣಂ ಖುಜ್ಜಞ್ಚ ವಾಮನಂ॥

ಗಲಗಣ್ಡೀ ಲಕ್ಖಣಾ ಚೇವ, ಕಸಾ ಲಿಖಿತಸೀಪದೀ।

ಪಾಪಪರಿಸದೂಸೀ ಚ, ಕಾಣಂ ಕುಣಿ ತಥೇವ ಚ॥

ಖಞ್ಜಂ ಪಕ್ಖಹತಞ್ಚೇವ, ಸಚ್ಛಿನ್ನಇರಿಯಾಪಥಂ।

ಜರಾನ್ಧಮೂಗಬಧಿರಂ, ಅನ್ಧಮೂಗಞ್ಚ ಯಂ ತಹಿಂ॥

ಅನ್ಧಬಧಿರಂ ಯಂ ವುತ್ತಂ, ಮೂಗಬಧಿರಮೇವ ಚ।

ಅನ್ಧಮೂಗಬಧಿರಞ್ಚ, ಅಲಜ್ಜೀನಞ್ಚ ನಿಸ್ಸಯಂ॥

ವತ್ಥಬ್ಬಞ್ಚ ತಥಾದ್ಧಾನಂ, ಯಾಚಮಾನೇನ ಲಕ್ಖಣಾ [ಪೇಕ್ಖನಾ (ಸಬ್ಬತ್ಥ)]।

ಆಗಚ್ಛತು ವಿವದನ್ತಿ, ಏಕುಪಜ್ಝಾಯೇನ ಕಸ್ಸಪೋ॥

ದಿಸ್ಸನ್ತಿ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಾ, ಆಬಾಧೇಹಿ ಚ ಪೀಳಿತಾ।

ಅನನುಸಿಟ್ಠಾ ವಿತ್ಥೇನ್ತಿ, ತತ್ಥೇವ ಅನುಸಾಸನಾ॥

ಸಙ್ಘೇಪಿ ಚ ಅಥೋ ಬಾಲಾ, ಅಸಮ್ಮತಾ ಚ ಏಕತೋ।

ಉಲ್ಲುಮ್ಪತುಪಸಮ್ಪದಾ, ನಿಸ್ಸಯೋ ಏಕಕೋ ತಯೋತಿ॥

ಇಮಮ್ಹಿ ಖನ್ಧಕೇ ವತ್ಥೂನಿ ಏಕಸತಞ್ಚ ದ್ವಾಸತ್ತತಿ।

ಮಹಾಖನ್ಧಕೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।


http://sarvajan.ambedkar.org


in


92  CLASSICAL LANGUAGES


Email: awakenonewithawareness@yahoo.com

Donate by Money order

to

Awakened One 

A1

White Home

668 5A Main Road

8th Cross

HAL 3rd Stage

Bangalore -560075

Karnataka State