1741 Mon Jan 11 2016
FREE Online A1 (Awakened One) Tipiṭaka Research & Practice University
in Visual Format (FOA1TRPUVF)
through http://sarvajan.ambedkar.org
email:
aonesolarpower@gmail.com
aonesolarcooker@gmail.com
Please correct this Google Translation in your Mother Tongue. That will be your exercise !
Talking Book in Kannada - Buddha11:06 mins
The story of Gautham Buddha, the founder of one of the major religions
in the world - Buddhism, it depicts his journey from a prince to an awakened being.
https://www.youtube.com/watch?
The quotes of Lord Buddha in kannada language.- 2:03 mins
॥ ನಮೋ ತಸ್ಸ ಭಗವತೋ ಅರಹತೋ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಸ್ಸ॥
ದೀಘನಿಕಾಯೋ
ಪಾಥಿಕವಗ್ಗಪಾಳಿ
೧. ಪಾಥಿಕಸುತ್ತಂ
ಸುನಕ್ಖತ್ತವತ್ಥು
೧. ಏವಂ ಮೇ ಸುತಂ – ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಭಗವಾ ಮಲ್ಲೇಸು ವಿಹರತಿ ಅನುಪಿಯಂ ನಾಮ [ಅನುಪ್ಪಿಯಂ ನಾಮ (ಸ್ಯಾ॰)]
ಮಲ್ಲಾನಂ ನಿಗಮೋ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಅನುಪಿಯಂ
ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪಾವಿಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅತಿಪ್ಪಗೋ ಖೋ ತಾವ ಅನುಪಿಯಾಯಂ [ಅನುಪಿಯಂ (ಕ॰)] ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತುಂ। ಯಂನೂನಾಹಂ ಯೇನ ಭಗ್ಗವಗೋತ್ತಸ್ಸ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ ಆರಾಮೋ, ಯೇನ ಭಗ್ಗವಗೋತ್ತೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ।
೨. ಅಥ
ಖೋ ಭಗವಾ ಯೇನ ಭಗ್ಗವಗೋತ್ತಸ್ಸ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕಸ್ಸ ಆರಾಮೋ, ಯೇನ ಭಗ್ಗವಗೋತ್ತೋ
ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗ್ಗವಗೋತ್ತೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ –
‘‘ಏತು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ। ಸ್ವಾಗತಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ। ಚಿರಸ್ಸಂ ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ
ಇಮಂ ಪರಿಯಾಯಮಕಾಸಿ ಯದಿದಂ ಇಧಾಗಮನಾಯ। ನಿಸೀದತು, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ, ಇದಮಾಸನಂ
ಪಞ್ಞತ್ತ’’ನ್ತಿ। ನಿಸೀದಿ ಭಗವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ। ಭಗ್ಗವಗೋತ್ತೋಪಿ ಖೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ
ಅಞ್ಞತರಂ ನೀಚಂ ಆಸನಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಭಗ್ಗವಗೋತ್ತೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಪುರಿಮಾನಿ, ಭನ್ತೇ, ದಿವಸಾನಿ
ಪುರಿಮತರಾನಿ ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಯೇನಾಹಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮಂ
ಏತದವೋಚ – ‘ಪಚ್ಚಕ್ಖಾತೋ ದಾನಿ ಮಯಾ, ಭಗ್ಗವ, ಭಗವಾ। ನ ದಾನಾಹಂ ಭಗವನ್ತಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ
ವಿಹರಾಮೀ’ತಿ। ಕಚ್ಚೇತಂ, ಭನ್ತೇ, ತಥೇವ, ಯಥಾ ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಅವಚಾ’’ತಿ?
‘‘ತಥೇವ ಖೋ ಏತಂ, ಭಗ್ಗವ, ಯಥಾ ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಅವಚ’’।
೩.
ಪುರಿಮಾನಿ, ಭಗ್ಗವ, ದಿವಸಾನಿ ಪುರಿಮತರಾನಿ ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಯೇನಾಹಂ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಮಂ ಏತದವೋಚ – ‘ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಮಿ
ದಾನಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ। ನ ದಾನಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ
ವಿಹರಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ। ‘ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಅಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತಂ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತಂ
ಏತದವೋಚಂ – ‘ಅಪಿ ನು ತಾಹಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಏವಂ ಅವಚಂ, ಏಹಿ ತ್ವಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಮಮಂ
ಉದ್ದಿಸ್ಸ ವಿಹರಾಹೀ’ತಿ? ‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’। ‘ತ್ವಂ ವಾ
ಪನ ಮಂ ಏವಂ ಅವಚ – ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ವಿಹರಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ? ‘ನೋ ಹೇತಂ,
ಭನ್ತೇ’। ‘ಇತಿ ಕಿರ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ನೇವಾಹಂ ತಂ ವದಾಮಿ – ಏಹಿ ತ್ವಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಮಮಂ
ಉದ್ದಿಸ್ಸ ವಿಹರಾಹೀತಿ। ನಪಿ ಕಿರ ಮಂ ತ್ವಂ ವದೇಸಿ – ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ
ವಿಹರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ। ಏವಂ ಸನ್ತೇ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಕೋ ಸನ್ತೋ ಕಂ ಪಚ್ಚಾಚಿಕ್ಖಸಿ? ಪಸ್ಸ,
ಮೋಘಪುರಿಸ, ಯಾವಞ್ಚ [ಯಾವ ಚ (ಕ॰)] ತೇ ಇದಂ ಅಪರದ್ಧ’ನ್ತಿ।
೪.
‘ನ ಹಿ ಪನ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರೋತೀ’ತಿ।
‘ಅಪಿ ನು ತಾಹಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಏವಂ ಅವಚಂ – ಏಹಿ ತ್ವಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಮಮಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ
ವಿಹರಾಹಿ, ಅಹಂ ತೇ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ? ‘ನೋ
ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’। ‘ತ್ವಂ ವಾ ಪನ ಮಂ ಏವಂ ಅವಚ – ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ
ವಿಹರಿಸ್ಸಾಮಿ, ಭಗವಾ ಮೇ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರಿಸ್ಸತೀ’ತಿ? ‘ನೋ
ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’। ‘ಇತಿ ಕಿರ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ನೇವಾಹಂ ತಂ ವದಾಮಿ – ಏಹಿ ತ್ವಂ,
ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಮಮಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ವಿಹರಾಹಿ, ಅಹಂ ತೇ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ
ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ; ನಪಿ ಕಿರ ಮಂ ತ್ವಂ ವದೇಸಿ – ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ,
ಭಗವನ್ತಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ವಿಹರಿಸ್ಸಾಮಿ, ಭಗವಾ ಮೇ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ
ಕರಿಸ್ಸತೀ’ತಿ। ಏವಂ ಸನ್ತೇ, ಮೋಘಪುರಿಸ , ಕೋ ಸನ್ತೋ ಕಂ ಪಚ್ಚಾಚಿಕ್ಖಸಿ? ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಕತೇ ವಾ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯೇ ಅಕತೇ ವಾ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯೇ ಯಸ್ಸತ್ಥಾಯ ಮಯಾ ಧಮ್ಮೋ ದೇಸಿತೋ ಸೋ ನಿಯ್ಯಾತಿ ತಕ್ಕರಸ್ಸ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಕ್ಖಯಾಯಾ’ತಿ? ‘ಕತೇ
ವಾ, ಭನ್ತೇ, ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯೇ ಅಕತೇ ವಾ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ
ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯೇ ಯಸ್ಸತ್ಥಾಯ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮೋ ದೇಸಿತೋ ಸೋ ನಿಯ್ಯಾತಿ ತಕ್ಕರಸ್ಸ ಸಮ್ಮಾ
ದುಕ್ಖಕ್ಖಯಾಯಾ’ತಿ। ‘ಇತಿ ಕಿರ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಕತೇ ವಾ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ
ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯೇ, ಅಕತೇ ವಾ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯೇ, ಯಸ್ಸತ್ಥಾಯ
ಮಯಾ ಧಮ್ಮೋ ದೇಸಿತೋ, ಸೋ ನಿಯ್ಯಾತಿ ತಕ್ಕರಸ್ಸ ಸಮ್ಮಾ
ದುಕ್ಖಕ್ಖಯಾಯ। ತತ್ರ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಕಿಂ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕತಂ
ಕರಿಸ್ಸತಿ? ಪಸ್ಸ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಯಾವಞ್ಚ ತೇ ಇದಂ ಅಪರದ್ಧ’ನ್ತಿ।
೫. ‘ನ ಹಿ ಪನ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇತೀ’ತಿ [ಪಞ್ಞಾಪೇತೀತಿ (ಪೀ॰)]?
‘ಅಪಿ ನು ತಾಹಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಏವಂ ಅವಚಂ – ಏಹಿ ತ್ವಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಮಮಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ
ವಿಹರಾಹಿ, ಅಹಂ ತೇ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ? ‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’। ‘ತ್ವಂ ವಾ ಪನ
ಮಂ ಏವಂ ಅವಚ – ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ವಿಹರಿಸ್ಸಾಮಿ, ಭಗವಾ ಮೇ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ
ಪಞ್ಞಪೇಸ್ಸತೀ’ತಿ? ‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’। ‘ಇತಿ ಕಿರ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ನೇವಾಹಂ ತಂ ವದಾಮಿ –
ಏಹಿ ತ್ವಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಮಮಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ ವಿಹರಾಹಿ, ಅಹಂ ತೇ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ
ಪಞ್ಞಪೇಸ್ಸಾಮೀತಿ। ನಪಿ ಕಿರ ಮಂ ತ್ವಂ ವದೇಸಿ – ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ ಉದ್ದಿಸ್ಸ
ವಿಹರಿಸ್ಸಾಮಿ, ಭಗವಾ ಮೇ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇಸ್ಸತೀ’ತಿ। ಏವಂ ಸನ್ತೇ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಕೋ
ಸನ್ತೋ ಕಂ ಪಚ್ಚಾಚಿಕ್ಖಸಿ? ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಪಞ್ಞತ್ತೇ ವಾ ಅಗ್ಗಞ್ಞೇ,
ಅಪಞ್ಞತ್ತೇ ವಾ ಅಗ್ಗಞ್ಞೇ, ಯಸ್ಸತ್ಥಾಯ ಮಯಾ ಧಮ್ಮೋ ದೇಸಿತೋ, ಸೋ ನಿಯ್ಯಾತಿ ತಕ್ಕರಸ್ಸ
ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಕ್ಖಯಾಯಾ’ತಿ? ‘ಪಞ್ಞತ್ತೇ ವಾ, ಭನ್ತೇ, ಅಗ್ಗಞ್ಞೇ, ಅಪಞ್ಞತ್ತೇ ವಾ
ಅಗ್ಗಞ್ಞೇ, ಯಸ್ಸತ್ಥಾಯ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮೋ ದೇಸಿತೋ, ಸೋ ನಿಯ್ಯಾತಿ ತಕ್ಕರಸ್ಸ ಸಮ್ಮಾ
ದುಕ್ಖಕ್ಖಯಾಯಾ’ತಿ। ‘ಇತಿ ಕಿರ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಪಞ್ಞತ್ತೇ ವಾ
ಅಗ್ಗಞ್ಞೇ, ಅಪಞ್ಞತ್ತೇ ವಾ ಅಗ್ಗಞ್ಞೇ, ಯಸ್ಸತ್ಥಾಯ ಮಯಾ ಧಮ್ಮೋ ದೇಸಿತೋ, ಸೋ
ನಿಯ್ಯಾತಿ ತಕ್ಕರಸ್ಸ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಕ್ಖಯಾಯ। ತತ್ರ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಕಿಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ
ಪಞ್ಞತ್ತಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ? ಪಸ್ಸ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಯಾವಞ್ಚ ತೇ ಇದಂ ಅಪರದ್ಧಂ’।
೬. ‘ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಖೋ ತೇ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಮಮ ವಣ್ಣೋ ಭಾಸಿತೋ ವಜ್ಜಿಗಾಮೇ – ಇತಿಪಿ ಸೋ ಭಗವಾ ಅರಹಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೋ ವಿಜ್ಜಾಚರಣಸಮ್ಪನ್ನೋ ಸುಗತೋ ಲೋಕವಿದೂ ಅನುತ್ತರೋ ಪುರಿಸದಮ್ಮಸಾರಥಿ ಸತ್ಥಾ ದೇವಮನುಸ್ಸಾನಂ ಬುದ್ಧೋ ಭಗವಾತಿ। ಇತಿ ಖೋ ತೇ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಮಮ ವಣ್ಣೋ ಭಾಸಿತೋ ವಜ್ಜಿಗಾಮೇ।
‘ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಖೋ ತೇ,
ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಣ್ಣೋ ಭಾಸಿತೋ ವಜ್ಜಿಗಾಮೇ – ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮೋ
ಸನ್ದಿಟ್ಠಿಕೋ ಅಕಾಲಿಕೋ ಏಹಿಪಸ್ಸಿಕೋ ಓಪನೇಯ್ಯಿಕೋ ಪಚ್ಚತ್ತಂ ವೇದಿತಬ್ಬೋ ವಿಞ್ಞೂಹೀತಿ।
ಇತಿ ಖೋ ತೇ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಧಮ್ಮಸ್ಸ ವಣ್ಣೋ ಭಾಸಿತೋ ವಜ್ಜಿಗಾಮೇ।
‘ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಖೋ ತೇ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಸಙ್ಘಸ್ಸ ವಣ್ಣೋ ಭಾಸಿತೋ
ವಜ್ಜಿಗಾಮೇ – ಸುಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಭಗವತೋ ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ, ಉಜುಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಭಗವತೋ
ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ, ಞಾಯಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಭಗವತೋ ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ, ಸಾಮೀಚಿಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ ಭಗವತೋ
ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ, ಯದಿದಂ ಚತ್ತಾರಿ ಪುರಿಸಯುಗಾನಿ ಅಟ್ಠ ಪುರಿಸಪುಗ್ಗಲಾ, ಏಸ ಭಗವತೋ
ಸಾವಕಸಙ್ಘೋ, ಆಹುನೇಯ್ಯೋ ಪಾಹುನೇಯ್ಯೋ ದಕ್ಖಿಣೇಯ್ಯೋ ಅಞ್ಜಲಿಕರಣೀಯೋ ಅನುತ್ತರಂ
ಪುಞ್ಞಕ್ಖೇತ್ತಂ ಲೋಕಸ್ಸಾತಿ। ಇತಿ ಖೋ ತೇ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಸಙ್ಘಸ್ಸ
ವಣ್ಣೋ ಭಾಸಿತೋ ವಜ್ಜಿಗಾಮೇ।
‘ಆರೋಚಯಾಮಿ ಖೋ ತೇ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಪಟಿವೇದಯಾಮಿ ಖೋ ತೇ,
ಸುನಕ್ಖತ್ತ। ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ ಖೋ ತೇ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ವತ್ತಾರೋ, ನೋ ವಿಸಹಿ ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ
ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಸಮಣೇ ಗೋತಮೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಚರಿತುಂ, ಸೋ ಅವಿಸಹನ್ತೋ ಸಿಕ್ಖಂ ಪಚ್ಚಕ್ಖಾಯ ಹೀನಾಯಾವತ್ತೋತಿ। ಇತಿ ಖೋ ತೇ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ ವತ್ತಾರೋ’ತಿ।
ಏವಂ ಪಿ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಮಯಾ ವುಚ್ಚಮಾನೋ ಅಪಕ್ಕಮೇವ ಇಮಸ್ಮಾ ಧಮ್ಮವಿನಯಾ, ಯಥಾ ತಂ ಆಪಾಯಿಕೋ ನೇರಯಿಕೋ।
ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯವತ್ಥು
೭. ‘‘ಏಕಮಿದಾಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ಸಮಯಂ ಥೂಲೂಸು [ಬುಮೂಸು (ಸೀ॰ ಪೀ॰)]
ವಿಹರಾಮಿ ಉತ್ತರಕಾ ನಾಮ ಥೂಲೂನಂ ನಿಗಮೋ। ಅಥ ಖ್ವಾಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ
ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಸುನಕ್ಖತ್ತೇನ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೇನ ಪಚ್ಛಾಸಮಣೇನ ಉತ್ತರಕಂ
ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪಾವಿಸಿಂ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಚೇಲೋ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯೋ ಕುಕ್ಕುರವತಿಕೋ
ಚತುಕ್ಕುಣ್ಡಿಕೋ [ಚತುಕುಣ್ಡಿಕೋ (ಸೀ॰ ಪೀ॰) ಚತುಕೋಣ್ಡಿಕೋ (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰)] ಛಮಾನಿಕಿಣ್ಣಂ ಭಕ್ಖಸಂ ಮುಖೇನೇವ ಖಾದತಿ, ಮುಖೇನೇವ ಭುಞ್ಜತಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಅಚೇಲಂ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯಂ ಕುಕ್ಕುರವತಿಕಂ ಚತುಕ್ಕುಣ್ಡಿಕಂ ಛಮಾನಿಕಿಣ್ಣಂ ಭಕ್ಖಸಂ ಮುಖೇನೇವ ಖಾದನ್ತಂ ಮುಖೇನೇವ ಭುಞ್ಜನ್ತಂ। ದಿಸ್ವಾನಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಸಾಧುರೂಪೋ ವತ, ಭೋ, ಅಯಂ [ಅರಹಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)] ಸಮಣೋ ಚತುಕ್ಕುಣ್ಡಿಕೋ ಛಮಾನಿಕಿಣ್ಣಂ ಭಕ್ಖಸಂ ಮುಖೇನೇವ ಖಾದತಿ, ಮುಖೇನೇವ ಭುಞ್ಜತೀ’ತಿ।
‘‘ಅಥ ಖ್ವಾಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತಸ್ಸ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತಸ್ಸ ಚೇತಸಾ ಚೇತೋಪರಿವಿತಕ್ಕಮಞ್ಞಾಯ ಸುನಕ್ಖತ್ತಂ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚಂ – ‘ತ್ವಮ್ಪಿ ನಾಮ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಸಮಣೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೋ [ಮೋಘಪುರಿಸ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)] ಪಟಿಜಾನಿಸ್ಸಸೀ’ತಿ! ‘ಕಿಂ ಪನ ಮಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಏವಮಾಹ – ‘ತ್ವಮ್ಪಿ ನಾಮ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಸಮಣೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೋ [ಮೋಘಪುರಿಸ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)]
ಪಟಿಜಾನಿಸ್ಸಸೀ’ತಿ? ‘ನನು ತೇ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಇಮಂ ಅಚೇಲಂ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯಂ
ಕುಕ್ಕುರವತಿಕಂ ಚತುಕ್ಕುಣ್ಡಿಕಂ ಛಮಾನಿಕಿಣ್ಣಂ ಭಕ್ಖಸಂ ಮುಖೇನೇವ ಖಾದನ್ತಂ ಮುಖೇನೇವ
ಭುಞ್ಜನ್ತಂ ದಿಸ್ವಾನ ಏತದಹೋಸಿ – ಸಾಧುರೂಪೋ ವತ, ಭೋ, ಅಯಂ ಸಮಣೋ ಚತುಕ್ಕುಣ್ಡಿಕೋ
ಛಮಾನಿಕಿಣ್ಣಂ ಭಕ್ಖಸಂ ಮುಖೇನೇವ ಖಾದತಿ, ಮುಖೇನೇವ ಭುಞ್ಜತೀ’ತಿ? ‘ಏವಂ, ಭನ್ತೇ। ಕಿಂ
ಪನ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಅರಹತ್ತಸ್ಸ ಮಚ್ಛರಾಯತೀ’ತಿ? ‘ನ ಖೋ ಅಹಂ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಅರಹತ್ತಸ್ಸ
ಮಚ್ಛರಾಯಾಮಿ। ಅಪಿ ಚ, ತುಯ್ಹೇವೇತಂ ಪಾಪಕಂ ದಿಟ್ಠಿಗತಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ, ತಂ ಪಜಹ। ಮಾ ತೇ
ಅಹೋಸಿ ದೀಘರತ್ತಂ ಅಹಿತಾಯ ದುಕ್ಖಾಯ। ಯಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಮಞ್ಞಸಿ ಅಚೇಲಂ
ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯಂ – ಸಾಧುರೂಪೋ ಅಯಂ ಸಮಣೋತಿ [ಮಞ್ಞಸಿ ‘‘ಅಚೇಲೋ ಕೋರಖತ್ತಿಯೋ ಸಾಧುರೂಪೋ ಅರಹಂ ಸಮಣೋತಿ’’ (ಸ್ಯಾ॰)]। ಸೋ ಸತ್ತಮಂ ದಿವಸಂ ಅಲಸಕೇನ ಕಾಲಙ್ಕರಿಸ್ಸತಿ। ಕಾಲಙ್ಕತೋ [ಕಾಲಕತೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)] ಚ ಕಾಲಕಞ್ಚಿಕಾ [ಕಾಲಕಞ್ಜಾ (ಸೀ॰ ಪೀ॰), ಕಾಲಕಞ್ಜಿಕಾ (ಸ್ಯಾ॰)]
ನಾಮ ಅಸುರಾ ಸಬ್ಬನಿಹೀನೋ ಅಸುರಕಾಯೋ, ತತ್ರ ಉಪಪಜ್ಜಿಸ್ಸತಿ। ಕಾಲಙ್ಕತಞ್ಚ ನಂ
ಬೀರಣತ್ಥಮ್ಬಕೇ ಸುಸಾನೇ ಛಡ್ಡೇಸ್ಸನ್ತಿ। ಆಕಙ್ಖಮಾನೋ ಚ ತ್ವಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಅಚೇಲಂ
ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪುಚ್ಛೇಯ್ಯಾಸಿ – ಜಾನಾಸಿ, ಆವುಸೋ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯ [ಅಚೇಲ ಕೋರಖತ್ತಿಯ (ಕ॰)],
ಅತ್ತನೋ ಗತಿನ್ತಿ? ಠಾನಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ವಿಜ್ಜತಿ ಯಂ ತೇ ಅಚೇಲೋ
ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯೋ ಬ್ಯಾಕರಿಸ್ಸತಿ – ಜಾನಾಮಿ, ಆವುಸೋ ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಅತ್ತನೋ ಗತಿಂ;
ಕಾಲಕಞ್ಚಿಕಾ ನಾಮ ಅಸುರಾ ಸಬ್ಬನಿಹೀನೋ ಅಸುರಕಾಯೋ, ತತ್ರಾಮ್ಹಿ ಉಪಪನ್ನೋತಿ।
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಯೇನ ಅಚೇಲೋ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಚೇಲಂ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯಂ ಏತದವೋಚ – ‘ಬ್ಯಾಕತೋ ಖೋಸಿ, ಆವುಸೋ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯ, ಸಮಣೇನ ಗೋತಮೇನ – ಅಚೇಲೋ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯೋ ಸತ್ತಮಂ ದಿವಸಂ ಅಲಸಕೇನ ಕಾಲಙ್ಕರಿಸ್ಸತಿ। ಕಾಲಙ್ಕತೋ ಚ ಕಾಲಕಞ್ಚಿಕಾ ನಾಮ ಅಸುರಾ ಸಬ್ಬನಿಹೀನೋ ಅಸುರಕಾಯೋ ,
ತತ್ರ ಉಪಪಜ್ಜಿಸ್ಸತಿ। ಕಾಲಙ್ಕತಞ್ಚ ನಂ ಬೀರಣತ್ಥಮ್ಬಕೇ ಸುಸಾನೇ ಛಡ್ಡೇಸ್ಸನ್ತೀ’ತಿ।
ಯೇನ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯ, ಮತ್ತಂ ಮತ್ತಞ್ಚ ಭತ್ತಂ ಭುಞ್ಜೇಯ್ಯಾಸಿ, ಮತ್ತಂ
ಮತ್ತಞ್ಚ ಪಾನೀಯಂ ಪಿವೇಯ್ಯಾಸಿ। ಯಥಾ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಮಿಚ್ಛಾ ಅಸ್ಸ ವಚನ’ನ್ತಿ।
೮.
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಏಕದ್ವೀಹಿಕಾಯ ಸತ್ತರತ್ತಿನ್ದಿವಾನಿ
ಗಣೇಸಿ, ಯಥಾ ತಂ ತಥಾಗತಸ್ಸ ಅಸದ್ದಹಮಾನೋ। ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಅಚೇಲೋ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯೋ
ಸತ್ತಮಂ ದಿವಸಂ ಅಲಸಕೇನ ಕಾಲಮಕಾಸಿ। ಕಾಲಙ್ಕತೋ ಚ ಕಾಲಕಞ್ಚಿಕಾ ನಾಮ ಅಸುರಾ ಸಬ್ಬನಿಹೀನೋ
ಅಸುರಕಾಯೋ, ತತ್ರ ಉಪಪಜ್ಜಿ। ಕಾಲಙ್ಕತಞ್ಚ ನಂ ಬೀರಣತ್ಥಮ್ಬಕೇ ಸುಸಾನೇ ಛಡ್ಡೇಸುಂ।
೯. ‘‘ಅಸ್ಸೋಸಿ
ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ – ‘ಅಚೇಲೋ ಕಿರ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯೋ ಅಲಸಕೇನ
ಕಾಲಙ್ಕತೋ ಬೀರಣತ್ಥಮ್ಬಕೇ ಸುಸಾನೇ ಛಡ್ಡಿತೋ’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ
ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಯೇನ ಬೀರಣತ್ಥಮ್ಬಕಂ ಸುಸಾನಂ, ಯೇನ ಅಚೇಲೋ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯೋ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಚೇಲಂ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯಂ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಪಾಣಿನಾ ಆಕೋಟೇಸಿ –
‘ಜಾನಾಸಿ, ಆವುಸೋ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯ, ಅತ್ತನೋ ಗತಿ’ನ್ತಿ? ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಅಚೇಲೋ
ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯೋ ಪಾಣಿನಾ ಪಿಟ್ಠಿಂ ಪರಿಪುಞ್ಛನ್ತೋ ವುಟ್ಠಾಸಿ। ‘ಜಾನಾಮಿ, ಆವುಸೋ
ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಅತ್ತನೋ ಗತಿಂ। ಕಾಲಕಞ್ಚಿಕಾ ನಾಮ ಅಸುರಾ ಸಬ್ಬನಿಹೀನೋ ಅಸುರಕಾಯೋ,
ತತ್ರಾಮ್ಹಿ ಉಪಪನ್ನೋ’ತಿ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಉತ್ತಾನೋ ಪಪತಿ [ಪರಿಪತಿ (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰)]।
೧೦.
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಯೇನಾಹಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ;
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ಅಹಂ,
ಭಗ್ಗವ , ಸುನಕ್ಖತ್ತಂ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚಂ – ‘ತಂ ಕಿಂ
ಮಞ್ಞಸಿ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಯಥೇವ ತೇ ಅಹಂ ಅಚೇಲಂ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯಂ ಆರಬ್ಭ ಬ್ಯಾಕಾಸಿಂ, ತಥೇವ
ತಂ ವಿಪಾಕಂ, ಅಞ್ಞಥಾ ವಾ’ತಿ? ‘ಯಥೇವ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಅಚೇಲಂ ಕೋರಕ್ಖತ್ತಿಯಂ ಆರಬ್ಭ
ಬ್ಯಾಕಾಸಿ, ತಥೇವ ತಂ ವಿಪಾಕಂ, ನೋ ಅಞ್ಞಥಾ’ತಿ। ‘ತಂ
ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಯದಿ ಏವಂ ಸನ್ತೇ ಕತಂ ವಾ ಹೋತಿ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ
ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ, ಅಕತಂ ವಾತಿ? ‘ಅದ್ಧಾ ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಏವಂ ಸನ್ತೇ ಕತಂ ಹೋತಿ
ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ, ನೋ ಅಕತ’ನ್ತಿ। ‘ಏವಮ್ಪಿ ಖೋ ಮಂ ತ್ವಂ,
ಮೋಘಪುರಿಸ, ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರೋನ್ತಂ ಏವಂ ವದೇಸಿ – ನ ಹಿ ಪನ
ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರೋತೀತಿ। ಪಸ್ಸ,
ಮೋಘಪುರಿಸ, ಯಾವಞ್ಚ ತೇ ಇದಂ ಅಪರದ್ಧ’ನ್ತಿ। ‘‘ಏವಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ
ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಮಯಾ ವುಚ್ಚಮಾನೋ ಅಪಕ್ಕಮೇವ ಇಮಸ್ಮಾ ಧಮ್ಮವಿನಯಾ, ಯಥಾ ತಂ ಆಪಾಯಿಕೋ
ನೇರಯಿಕೋ।
ಅಚೇಲಕಳಾರಮಟ್ಟಕವತ್ಥು
೧೧.
‘‘ಏಕಮಿದಾಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ಸಮಯಂ ವೇಸಾಲಿಯಂ ವಿಹರಾಮಿ ಮಹಾವನೇ ಕೂಟಾಗಾರಸಾಲಾಯಂ। ತೇನ ಖೋ
ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಚೇಲೋ ಕಳಾರಮಟ್ಟಕೋ ವೇಸಾಲಿಯಂ ಪಟಿವಸತಿ ಲಾಭಗ್ಗಪ್ಪತ್ತೋ ಚೇವ
ಯಸಗ್ಗಪ್ಪತ್ತೋ ಚ ವಜ್ಜಿಗಾಮೇ। ತಸ್ಸ ಸತ್ತವತಪದಾನಿ [ಸತ್ತವತ್ತಪದಾನಿ (ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)]
ಸಮತ್ತಾನಿ ಸಮಾದಿನ್ನಾನಿ ಹೋನ್ತಿ – ‘ಯಾವಜೀವಂ ಅಚೇಲಕೋ ಅಸ್ಸಂ, ನ ವತ್ಥಂ
ಪರಿದಹೇಯ್ಯಂ, ಯಾವಜೀವಂ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಅಸ್ಸಂ, ನ ಮೇಥುನಂ ಧಮ್ಮಂ ಪಟಿಸೇವೇಯ್ಯಂ,
ಯಾವಜೀವಂ ಸುರಾಮಂಸೇನೇವ ಯಾಪೇಯ್ಯಂ, ನ ಓದನಕುಮ್ಮಾಸಂ
ಭುಞ್ಜೇಯ್ಯಂ। ಪುರತ್ಥಿಮೇನ ವೇಸಾಲಿಂ ಉದೇನಂ ನಾಮ ಚೇತಿಯಂ, ತಂ ನಾತಿಕ್ಕಮೇಯ್ಯಂ,
ದಕ್ಖಿಣೇನ ವೇಸಾಲಿಂ ಗೋತಮಕಂ ನಾಮ ಚೇತಿಯಂ, ತಂ ನಾತಿಕ್ಕಮೇಯ್ಯಂ, ಪಚ್ಛಿಮೇನ ವೇಸಾಲಿಂ
ಸತ್ತಮ್ಬಂ ನಾಮ ಚೇತಿಯಂ, ತಂ ನಾತಿಕ್ಕಮೇಯ್ಯಂ, ಉತ್ತರೇನ ವೇಸಾಲಿಂ ಬಹುಪುತ್ತಂ ನಾಮ [ಬಹುಪುತ್ತಕಂ ನಾಮ (ಸ್ಯಾ॰)] ಚೇತಿಯಂ ತಂ ನಾತಿಕ್ಕಮೇಯ್ಯ’ನ್ತಿ। ಸೋ ಇಮೇಸಂ ಸತ್ತನ್ನಂ ವತಪದಾನಂ ಸಮಾದಾನಹೇತು ಲಾಭಗ್ಗಪ್ಪತ್ತೋ ಚೇವ ಯಸಗ್ಗಪ್ಪತ್ತೋ ಚ ವಜ್ಜಿಗಾಮೇ।
೧೨.
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಯೇನ ಅಚೇಲೋ ಕಳಾರಮಟ್ಟಕೋ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಚೇಲಂ ಕಳಾರಮಟ್ಟಕಂ ಪಞ್ಹಂ ಅಪುಚ್ಛಿ। ತಸ್ಸ ಅಚೇಲೋ
ಕಳಾರಮಟ್ಟಕೋ ಪಞ್ಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ನ ಸಮ್ಪಾಯಾಸಿ। ಅಸಮ್ಪಾಯನ್ತೋ ಕೋಪಞ್ಚ ದೋಸಞ್ಚ
ಅಪ್ಪಚ್ಚಯಞ್ಚ ಪಾತ್ವಾಕಾಸಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತಸ್ಸ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತಸ್ಸ
ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಸಾಧುರೂಪಂ ವತ ಭೋ ಅರಹನ್ತಂ ಸಮಣಂ ಆಸಾದಿಮ್ಹಸೇ [ಅಸಾದಿಯಿಮ್ಹಸೇ (ಸ್ಯಾ॰)]। ಮಾ ವತ ನೋ ಅಹೋಸಿ ದೀಘರತ್ತಂ ಅಹಿತಾಯ ದುಕ್ಖಾಯಾ’ತಿ।
೧೩. ‘‘ಅಥ
ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಯೇನಾಹಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮಂ
ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ಅಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತಂ
ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚಂ – ‘ತ್ವಮ್ಪಿ ನಾಮ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಸಮಣೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೋ
ಪಟಿಜಾನಿಸ್ಸಸೀ’ತಿ! ‘ಕಿಂ ಪನ ಮಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಏವಮಾಹ – ತ್ವಮ್ಪಿ ನಾಮ, ಮೋಘಪುರಿಸ,
ಸಮಣೋ ಸಕ್ಯಪುತ್ತಿಯೋ ಪಟಿಜಾನಿಸ್ಸಸೀ’ತಿ? ‘ನನು ತ್ವಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಅಚೇಲಂ
ಕಳಾರಮಟ್ಟಕಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಹಂ ಅಪುಚ್ಛಿ। ತಸ್ಸ ತೇ ಅಚೇಲೋ ಕಳಾರಮಟ್ಟಕೋ ಪಞ್ಹಂ
ಪುಟ್ಠೋ ನ ಸಮ್ಪಾಯಾಸಿ। ಅಸಮ್ಪಾಯನ್ತೋ ಕೋಪಞ್ಚ ದೋಸಞ್ಚ
ಅಪ್ಪಚ್ಚಯಞ್ಚ ಪಾತ್ವಾಕಾಸಿ। ತಸ್ಸ ತೇ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಸಾಧುರೂಪಂ ವತ, ಭೋ, ಅರಹನ್ತಂ
ಸಮಣಂ ಆಸಾದಿಮ್ಹಸೇ। ಮಾ ವತ ನೋ ಅಹೋಸಿ ದೀಘರತ್ತಂ ಅಹಿತಾಯ ದುಕ್ಖಾಯಾ’ತಿ। ‘ಏವಂ,
ಭನ್ತೇ। ಕಿಂ ಪನ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಅರಹತ್ತಸ್ಸ ಮಚ್ಛರಾಯತೀ’ತಿ? ‘ನ
ಖೋ ಅಹಂ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಅರಹತ್ತಸ್ಸ ಮಚ್ಛರಾಯಾಮಿ, ಅಪಿ ಚ ತುಯ್ಹೇವೇತಂ ಪಾಪಕಂ
ದಿಟ್ಠಿಗತಂ ಉಪ್ಪನ್ನಂ, ತಂ ಪಜಹ। ಮಾ ತೇ ಅಹೋಸಿ ದೀಘರತ್ತಂ ಅಹಿತಾಯ ದುಕ್ಖಾಯ। ಯಂ ಖೋ
ಪನೇತಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಮಞ್ಞಸಿ ಅಚೇಲಂ ಕಳಾರಮಟ್ಟಕಂ – ಸಾಧುರೂಪೋ ಅಯಂ [ಅರಹಂ (ಸ್ಯಾ॰)] ಸಮಣೋತಿ, ಸೋ ನಚಿರಸ್ಸೇವ ಪರಿಹಿತೋ ಸಾನುಚಾರಿಕೋ ವಿಚರನ್ತೋ ಓದನಕುಮ್ಮಾಸಂ ಭುಞ್ಜಮಾನೋ ಸಬ್ಬಾನೇವ ವೇಸಾಲಿಯಾನಿ ಚೇತಿಯಾನಿ ಸಮತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಯಸಾ ನಿಹೀನೋ [ಯಸಾನಿಕಿಣ್ಣೋ (ಕ॰)] ಕಾಲಂ ಕರಿಸ್ಸತೀ’ತಿ।
‘‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಅಚೇಲೋ ಕಳಾರಮಟ್ಟಕೋ ನಚಿರಸ್ಸೇವ ಪರಿಹಿತೋ
ಸಾನುಚಾರಿಕೋ ವಿಚರನ್ತೋ ಓದನಕುಮ್ಮಾಸಂ ಭುಞ್ಜಮಾನೋ ಸಬ್ಬಾನೇವ ವೇಸಾಲಿಯಾನಿ ಚೇತಿಯಾನಿ
ಸಮತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಯಸಾ ನಿಹೀನೋ ಕಾಲಮಕಾಸಿ।
೧೪.
‘‘ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ – ‘ಅಚೇಲೋ ಕಿರ ಕಳಾರಮಟ್ಟಕೋ
ಪರಿಹಿತೋ ಸಾನುಚಾರಿಕೋ ವಿಚರನ್ತೋ ಓದನಕುಮ್ಮಾಸಂ ಭುಞ್ಜಮಾನೋ ಸಬ್ಬಾನೇವ ವೇಸಾಲಿಯಾನಿ
ಚೇತಿಯಾನಿ ಸಮತಿಕ್ಕಮಿತ್ವಾ ಯಸಾ ನಿಹೀನೋ ಕಾಲಙ್ಕತೋ’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ
ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಯೇನಾಹಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ
ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ಅಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತಂ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚಂ
– ‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಯಥೇವ ತೇ ಅಹಂ ಅಚೇಲಂ ಕಳಾರಮಟ್ಟಕಂ ಆರಬ್ಭ
ಬ್ಯಾಕಾಸಿಂ, ತಥೇವ ತಂ ವಿಪಾಕಂ, ಅಞ್ಞಥಾ ವಾ’ತಿ? ‘ಯಥೇವ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಅಚೇಲಂ ಕಳಾರಮಟ್ಟಕಂ ಆರಬ್ಭ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ, ತಥೇವ ತಂ ವಿಪಾಕಂ, ನೋ ಅಞ್ಞಥಾ’ತಿ। ‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಯದಿ ಏವಂ ಸನ್ತೇ ಕತಂ
ವಾ ಹೋತಿ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಅಕತಂ ವಾ’ತಿ? ‘ಅದ್ಧಾ ಖೋ, ಭನ್ತೇ,
ಏವಂ ಸನ್ತೇ ಕತಂ ಹೋತಿ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ, ನೋ ಅಕತ’ನ್ತಿ।
‘ಏವಮ್ಪಿ ಖೋ ಮಂ ತ್ವಂ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರೋನ್ತಂ
ಏವಂ ವದೇಸಿ – ನ ಹಿ ಪನ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ
ಕರೋತೀ’’ತಿ। ಪಸ್ಸ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಯಾವಞ್ಚ ತೇ ಇದಂ ಅಪರದ್ಧ’ನ್ತಿ। ‘‘ಏವ’ಮ್ಪಿ ಖೋ,
ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಮಯಾ ವುಚ್ಚಮಾನೋ ಅಪಕ್ಕಮೇವ ಇಮಸ್ಮಾ ಧಮ್ಮವಿನಯಾ,
ಯಥಾ ತಂ ಆಪಾಯಿಕೋ ನೇರಯಿಕೋ।
ಅಚೇಲಪಾಥಿಕಪುತ್ತವತ್ಥು
೧೫. ‘‘ಏಕಮಿದಾಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ಸಮಯಂ ತತ್ಥೇವ ವೇಸಾಲಿಯಂ ವಿಹರಾಮಿ ಮಹಾವನೇ ಕೂಟಾಗಾರಸಾಲಾಯಂ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ [ಪಾಟಿಕಪುತ್ತೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)]
ವೇಸಾಲಿಯಂ ಪಟಿವಸತಿ ಲಾಭಗ್ಗಪ್ಪತ್ತೋ ಚೇವ ಯಸಗ್ಗಪ್ಪತ್ತೋ ಚ ವಜ್ಜಿಗಾಮೇ। ಸೋ
ವೇಸಾಲಿಯಂ ಪರಿಸತಿ ಏವಂ ವಾಚಂ ಭಾಸತಿ – ‘ಸಮಣೋಪಿ ಗೋತಮೋ ಞಾಣವಾದೋ, ಅಹಮ್ಪಿ ಞಾಣವಾದೋ।
ಞಾಣವಾದೋ ಖೋ ಪನ ಞಾಣವಾದೇನ ಅರಹತಿ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ದಸ್ಸೇತುಂ।
ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಉಪಡ್ಢಪಥಂ ಆಗಚ್ಛೇಯ್ಯ, ಅಹಮ್ಪಿ ಉಪಡ್ಢಪಥಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಂ। ತೇ ತತ್ಥ ಉಭೋಪಿ
ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರೇಯ್ಯಾಮ। ಏಕಂ ಚೇ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ
ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ದ್ವಾಹಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ। ದ್ವೇ ಚೇ
ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಾನಿ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ಚತ್ತಾರಾಹಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ ।
ಚತ್ತಾರಿ ಚೇ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಾನಿ ಕರಿಸ್ಸತಿ,
ಅಟ್ಠಾಹಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ। ಇತಿ ಯಾವತಕಂ ಯಾವತಕಂ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ
ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ತದ್ದಿಗುಣಂ ತದ್ದಿಗುಣಾಹಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ।
೧೬.
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಯೇನಾಹಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ;
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ,
ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಮಂ ಏತದವೋಚ – ‘ಅಚೇಲೋ, ಭನ್ತೇ, ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ವೇಸಾಲಿಯಂ
ಪಟಿವಸತಿ ಲಾಭಗ್ಗಪ್ಪತ್ತೋ ಚೇವ ಯಸಗ್ಗಪ್ಪತ್ತೋ ಚ ವಜ್ಜಿಗಾಮೇ। ಸೋ ವೇಸಾಲಿಯಂ ಪರಿಸತಿ
ಏವಂ ವಾಚಂ ಭಾಸತಿ – ಸಮಣೋಪಿ ಗೋತಮೋ
ಞಾಣವಾದೋ, ಅಹಮ್ಪಿ ಞಾಣವಾದೋ। ಞಾಣವಾದೋ ಖೋ ಪನ ಞಾಣವಾದೇನ ಅರಹತಿ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ
ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ದಸ್ಸೇತುಂ। ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಉಪಡ್ಢಪಥಂ ಆಗಚ್ಛೇಯ್ಯ, ಅಹಮ್ಪಿ
ಉಪಡ್ಢಪಥಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಂ। ತೇ ತತ್ಥ ಉಭೋಪಿ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ
ಕರೇಯ್ಯಾಮ। ಏಕಂ ಚೇ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ,
ದ್ವಾಹಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ। ದ್ವೇ ಚೇ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಾನಿ
ಕರಿಸ್ಸತಿ, ಚತ್ತಾರಾಹಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ। ಚತ್ತಾರಿ ಚೇ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ
ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಾನಿ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ಅಟ್ಠಾಹಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ। ಇತಿ ಯಾವತಕಂ ಯಾವತಕಂ ಸಮಣೋ
ಗೋತಮೋ ಉತ್ತರಿ ಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ತದ್ದಿಗುಣಂ ತದ್ದಿಗುಣಾಹಂ
ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ।
‘‘ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಅಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತಂ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತಂ
ಏತದವೋಚಂ – ‘ಅಭಬ್ಬೋ ಖೋ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ
ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಮಮ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗನ್ತುಂ।
ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಏವಮಸ್ಸ – ಅಹಂ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ
ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ, ಮುದ್ಧಾಪಿ ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯಾ’ತಿ।
೧೭. ‘ರಕ್ಖತೇತಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ವಾಚಂ, ರಕ್ಖತೇತಂ ಸುಗತೋ ವಾಚ’ನ್ತಿ। ‘ಕಿಂ
ಪನ ಮಂ ತ್ವಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಏವಂ ವದೇಸಿ – ರಕ್ಖತೇತಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ವಾಚಂ, ರಕ್ಖತೇತಂ
ಸುಗತೋ ವಾಚ’ನ್ತಿ? ‘ಭಗವತಾ ಚಸ್ಸ, ಭನ್ತೇ, ಏಸಾ ವಾಚಾ ಏಕಂಸೇನ ಓಧಾರಿತಾ [ಓವಾದಿತಾ (ಕ॰)]
– ಅಭಬ್ಬೋ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ
ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಮಮ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗನ್ತುಂ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಏವಮಸ್ಸ – ಅಹಂ ತಂ
ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ
ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ, ಮುದ್ಧಾಪಿ ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯಾತಿ। ಅಚೇಲೋ ಚ,
ಭನ್ತೇ, ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ವಿರೂಪರೂಪೇನ ಭಗವತೋ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗಚ್ಛೇಯ್ಯ, ತದಸ್ಸ ಭಗವತೋ
ಮುಸಾ’ತಿ।
೧೮. ‘ಅಪಿ ನು, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ತಥಾಗತೋ ತಂ ವಾಚಂ ಭಾಸೇಯ್ಯ ಯಾ ಸಾ ವಾಚಾ ದ್ವಯಗಾಮಿನೀ’ತಿ? ‘ಕಿಂ ಪನ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತಾ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ಚೇತಸಾ
ಚೇತೋ ಪರಿಚ್ಚ ವಿದಿತೋ – ಅಭಬ್ಬೋ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ
ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಮಮ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗನ್ತುಂ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ
ಏವಮಸ್ಸ – ಅಹಂ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ
ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ, ಮುದ್ಧಾಪಿ
ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯಾ’ತಿ?
‘ಉದಾಹು , ದೇವತಾ ಭಗವತೋ ಏತಮತ್ಥಂ
ಆರೋಚೇಸುಂ – ಅಭಬ್ಬೋ, ಭನ್ತೇ, ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ
ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗನ್ತುಂ।
ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಏವಮಸ್ಸ – ಅಹಂ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ
ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ, ಮುದ್ಧಾಪಿ
ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯಾ’ತಿ?
೧೯. ‘ಚೇತಸಾ ಚೇತೋ ಪರಿಚ್ಚ ವಿದಿತೋ ಚೇವ ಮೇ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ ,
ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ಅಭಬ್ಬೋ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ
ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಮಮ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗನ್ತುಂ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ
ಏವಮಸ್ಸ – ಅಹಂ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ
ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ, ಮುದ್ಧಾಪಿ
ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯಾ’ತಿ।
‘ದೇವತಾಪಿ ಮೇ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ – ಅಭಬ್ಬೋ ,
ಭನ್ತೇ, ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ
ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗನ್ತುಂ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಏವಮಸ್ಸ – ಅಹಂ ತಂ
ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ
ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ, ಮುದ್ಧಾಪಿ ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯಾ’ತಿ।
‘ಅಜಿತೋಪಿ ನಾಮ ಲಿಚ್ಛವೀನಂ ಸೇನಾಪತಿ ಅಧುನಾ ಕಾಲಙ್ಕತೋ
ತಾವತಿಂಸಕಾಯಂ ಉಪಪನ್ನೋ। ಸೋಪಿ ಮಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಮಾರೋಚೇಸಿ – ಅಲಜ್ಜೀ, ಭನ್ತೇ,
ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ; ಮುಸಾವಾದೀ, ಭನ್ತೇ, ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ। ಮಮ್ಪಿ, ಭನ್ತೇ,
ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ ವಜ್ಜಿಗಾಮೇ – ಅಜಿತೋ ಲಿಚ್ಛವೀನಂ ಸೇನಾಪತಿ ಮಹಾನಿರಯಂ
ಉಪಪನ್ನೋತಿ। ನ ಖೋ ಪನಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಮಹಾನಿರಯಂ ಉಪಪನ್ನೋ; ತಾವತಿಂಸಕಾಯಮ್ಹಿ ಉಪಪನ್ನೋ।
ಅಲಜ್ಜೀ, ಭನ್ತೇ, ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ; ಮುಸಾವಾದೀ, ಭನ್ತೇ, ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ;
ಅಭಬ್ಬೋ ಚ, ಭನ್ತೇ, ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ
ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗನ್ತುಂ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ
ಏವಮಸ್ಸ – ಅಹಂ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ
ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ, ಮುದ್ಧಾಪಿ
ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯಾ’ತಿ।
‘ಇತಿ ಖೋ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಚೇತಸಾ ಚೇತೋ ಪರಿಚ್ಚ ವಿದಿತೋ ಚೇವ ಮೇ
ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ಅಭಬ್ಬೋ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ
ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಮಮ
ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗನ್ತುಂ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಏವಮಸ್ಸ – ಅಹಂ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ
ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ
ಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ, ಮುದ್ಧಾಪಿ ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯಾತಿ। ದೇವತಾಪಿ ಮೇ ಏತಮತ್ಥಂ ಆರೋಚೇಸುಂ –
ಅಭಬ್ಬೋ, ಭನ್ತೇ , ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ
ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಭಗವತೋ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ
ಆಗನ್ತುಂ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಏವಮಸ್ಸ – ಅಹಂ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ
ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ,
ಮುದ್ಧಾಪಿ ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯಾ’ತಿ।
‘ಸೋ ಖೋ ಪನಾಹಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ವೇಸಾಲಿಯಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ
ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಪ್ಪಟಿಕ್ಕನ್ತೋ ಯೇನ ಅಚೇಲಸ್ಸ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಸ್ಸ ಆರಾಮೋ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಸ್ಸಾಮಿ ದಿವಾವಿಹಾರಾಯ। ಯಸ್ಸದಾನಿ ತ್ವಂ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ, ಇಚ್ಛಸಿ, ತಸ್ಸ
ಆರೋಚೇಹೀ’ತಿ।
ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಕಥಾ
೨೦. ‘‘ಅಥ ಖ್ವಾಹಂ [ಅಥ ಖೋ ಸ್ವಾಹಂ (ಸ್ಯಾ॰)],
ಭಗ್ಗವ, ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ವೇಸಾಲಿಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪಾವಿಸಿಂ।
ವೇಸಾಲಿಯಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಪ್ಪಟಿಕ್ಕನ್ತೋ ಯೇನ ಅಚೇಲಸ್ಸ
ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಸ್ಸ ಆರಾಮೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂ ದಿವಾವಿಹಾರಾಯ। ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ
ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ತರಮಾನರೂಪೋ ವೇಸಾಲಿಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ಯೇನ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ
ಲಿಚ್ಛವೀ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತೇ ಅಭಿಞ್ಞಾತೇ ಲಿಚ್ಛವೀ ಏತದವೋಚ –
‘ಏಸಾವುಸೋ, ಭಗವಾ ವೇಸಾಲಿಯಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಪ್ಪಟಿಕ್ಕನ್ತೋ
ಯೇನ ಅಚೇಲಸ್ಸ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಸ್ಸ ಆರಾಮೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ ದಿವಾವಿಹಾರಾಯ।
ಅಭಿಕ್ಕಮಥಾಯಸ್ಮನ್ತೋ ಅಭಿಕ್ಕಮಥಾಯಸ್ಮನ್ತೋ, ಸಾಧುರೂಪಾನಂ ಸಮಣಾನಂ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ
ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಭವಿಸ್ಸತೀ’ತಿ । ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಅಭಿಞ್ಞಾತಾನಂ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾನಂ ಲಿಚ್ಛವೀನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಸಾಧುರೂಪಾನಂ ಕಿರ, ಭೋ, ಸಮಣಾನಂ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ; ಹನ್ದ ವತ, ಭೋ, ಗಚ್ಛಾಮಾ’ತಿ। ಯೇನ ಚ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಾ ಗಹಪತಿನೇಚಯಿಕಾ ನಾನಾತಿತ್ಥಿಯಾ [ನಾನಾತಿತ್ಥಿಯ (ಸ್ಯಾ॰)] ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತೇ ಅಭಿಞ್ಞಾತೇ ನಾನಾತಿತ್ಥಿಯೇ [ನಾನಾತಿತ್ಥಿಯ (ಸ್ಯಾ॰)]
ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಏತದವೋಚ – ‘ಏಸಾವುಸೋ, ಭಗವಾ ವೇಸಾಲಿಯಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ
ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಪ್ಪಟಿಕ್ಕನ್ತೋ ಯೇನ ಅಚೇಲಸ್ಸ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಸ್ಸ ಆರಾಮೋ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ ದಿವಾವಿಹಾರಾಯ। ಅಭಿಕ್ಕಮಥಾಯಸ್ಮನ್ತೋ ಅಭಿಕ್ಕಮಥಾಯಸ್ಮನ್ತೋ, ಸಾಧುರೂಪಾನಂ
ಸಮಣಾನಂ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಭವಿಸ್ಸತೀ’ತಿ। ಅಥ
ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಅಭಿಞ್ಞಾತಾನಂ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾನಂ ನಾನಾತಿತ್ಥಿಯಾನಂ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ
ಏತದಹೋಸಿ – ‘ಸಾಧುರೂಪಾನಂ ಕಿರ, ಭೋ, ಸಮಣಾನಂ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ
ಭವಿಸ್ಸತಿ; ಹನ್ದ ವತ, ಭೋ, ಗಚ್ಛಾಮಾ’ತಿ।
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ
ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಲಿಚ್ಛವೀ, ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಾ ಗಹಪತಿನೇಚಯಿಕಾ
ನಾನಾತಿತ್ಥಿಯಾ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಯೇನ ಅಚೇಲಸ್ಸ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಸ್ಸ ಆರಾಮೋ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು। ಸಾ ಏಸಾ, ಭಗ್ಗವ, ಪರಿಸಾ ಮಹಾ ಹೋತಿ [ಪರಿಸಾ ಹೋತಿ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)] ಅನೇಕಸತಾ ಅನೇಕಸಹಸ್ಸಾ।
೨೧.
‘‘ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ – ‘ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾ ಕಿರ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ
ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಲಿಚ್ಛವೀ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಾ
ಗಹಪತಿನೇಚಯಿಕಾ ನಾನಾತಿತ್ಥಿಯಾ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ। ಸಮಣೋಪಿ ಗೋತಮೋ ಮಯ್ಹಂ ಆರಾಮೇ
ದಿವಾವಿಹಾರಂ ನಿಸಿನ್ನೋ’ತಿ। ಸುತ್ವಾನಸ್ಸ ಭಯಂ ಛಮ್ಭಿತತ್ತಂ ಲೋಮಹಂಸೋ ಉದಪಾದಿ। ಅಥ ಖೋ,
ಭಗ್ಗವ, ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ಭೀತೋ ಸಂವಿಗ್ಗೋ ಲೋಮಹಟ್ಠಜಾತೋ ಯೇನ ತಿನ್ದುಕಖಾಣುಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾರಾಮೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ।
‘‘ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸಾ ಪರಿಸಾ – ‘ಅಚೇಲೋ ಕಿರ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ಭೀತೋ ಸಂವಿಗ್ಗೋ ಲೋಮಹಟ್ಠಜಾತೋ ಯೇನ ತಿನ್ದುಕಖಾಣುಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾರಾಮೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕನ್ತೋ’ತಿ [ತೇನುಪಸಙ್ಕಮನ್ತೋ (ಸೀ॰ ಪೀ॰ ಕ॰)]। ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸಾ ಪರಿಸಾ ಅಞ್ಞತರಂ ಪುರಿಸಂ ಆಮನ್ತೇಸಿ –
‘ಏಹಿ ತ್ವಂ, ಭೋ ಪುರಿಸ, ಯೇನ ತಿನ್ದುಕಖಾಣುಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾರಾಮೋ,
ಯೇನ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮ। ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ ಏವಂ
ವದೇಹಿ – ಅಭಿಕ್ಕಮಾವುಸೋ, ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ
ಲಿಚ್ಛವೀ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಾ ಗಹಪತಿನೇಚಯಿಕಾ
ನಾನಾತಿತ್ಥಿಯಾ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ, ಸಮಣೋಪಿ ಗೋತಮೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಆರಾಮೇ ದಿವಾವಿಹಾರಂ
ನಿಸಿನ್ನೋ; ಭಾಸಿತಾ ಖೋ ಪನ ತೇ ಏಸಾ, ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ವೇಸಾಲಿಯಂ ಪರಿಸತಿ ವಾಚಾ
ಸಮಣೋಪಿ ಗೋತಮೋ ಞಾಣವಾದೋ, ಅಹಮ್ಪಿ ಞಾಣವಾದೋ। ಞಾಣವಾದೋ ಖೋ ಪನ ಞಾಣವಾದೇನ ಅರಹತಿ
ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ದಸ್ಸೇತುಂ। ಸಮಣೋ
ಗೋತಮೋ ಉಪಡ್ಢಪಥಂ ಆಗಚ್ಛೇಯ್ಯ ಅಹಮ್ಪಿ ಉಪಡ್ಢಪಥಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯಂ। ತೇ ತತ್ಥ ಉಭೋಪಿ
ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರೇಯ್ಯಾಮ। ಏಕಂ ಚೇ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ
ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ದ್ವಾಹಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ। ದ್ವೇ ಚೇ
ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಾನಿ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ಚತ್ತಾರಾಹಂ
ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ। ಚತ್ತಾರಿ ಚೇ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಾನಿ ಕರಿಸ್ಸತಿ ,
ಅಟ್ಠಾಹಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮಿ। ಇತಿ ಯಾವತಕಂ ಯಾವತಕಂ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ
ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರಿಸ್ಸತಿ, ತದ್ದಿಗುಣಂ ತದ್ದಿಗುಣಾಹಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀ’ತಿ
ಅಭಿಕ್ಕಮಸ್ಸೇವ [ಅಭಿಕ್ಕಮಯೇವ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)] ಖೋ; ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಉಪಡ್ಢಪಥಂ। ಸಬ್ಬಪಠಮಂಯೇವ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಆರಾಮೇ ದಿವಾವಿಹಾರಂ ನಿಸಿನ್ನೋ’ತಿ।
೨೨.
‘‘ಏವಂ, ಭೋತಿ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸೋ ಪುರಿಸೋ ತಸ್ಸಾ ಪರಿಸಾಯ ಪಟಿಸ್ಸುತ್ವಾ ಯೇನ
ತಿನ್ದುಕಖಾಣುಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾರಾಮೋ, ಯೇನ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ।
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘ಅಭಿಕ್ಕಮಾವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ,
ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಲಿಚ್ಛವೀ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಚ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಾ ಗಹಪತಿನೇಚಯಿಕಾ ನಾನಾತಿತ್ಥಿಯಾ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ। ಸಮಣೋಪಿ ಗೋತಮೋ
ಆಯಸ್ಮತೋ ಆರಾಮೇ ದಿವಾವಿಹಾರಂ ನಿಸಿನ್ನೋ। ಭಾಸಿತಾ ಖೋ ಪನ
ತೇ ಏಸಾ, ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ವೇಸಾಲಿಯಂ ಪರಿಸತಿ ವಾಚಾ – ಸಮಣೋಪಿ ಗೋತಮೋ ಞಾಣವಾದೋ;
ಅಹಮ್ಪಿ ಞಾಣವಾದೋ। ಞಾಣವಾದೋ ಖೋ ಪನ ಞಾಣವಾದೇನ ಅರಹತಿ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ
ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ದಸ್ಸೇತುಂ…ಪೇ॰… ತದ್ದಿಗುಣಂ ತದ್ದಿಗುಣಾಹಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ।
ಅಭಿಕ್ಕಮಸ್ಸೇವ ಖೋ, ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಉಪಡ್ಢಪಥಂ। ಸಬ್ಬಪಠಮಂಯೇವ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಸಮಣೋ
ಗೋತಮೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಆರಾಮೇ ದಿವಾವಿಹಾರಂ ನಿಸಿನ್ನೋ’ತಿ।
‘‘ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಭಗ್ಗವ, ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ‘ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ, ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ’ತಿ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಂಸಪ್ಪತಿ [ಸಂಸಬ್ಬತಿ (ಕ॰)],
ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಆಸನಾಪಿ ವುಟ್ಠಾತುಂ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ, ಭಗ್ಗವ, ಪುರಿಸೋ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ
ಏತದವೋಚ – ‘ಕಿಂ ಸು ನಾಮ ತೇ, ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಪಾವಳಾ ಸು ನಾಮ ತೇ ಪೀಠಕಸ್ಮಿಂ
ಅಲ್ಲೀನಾ, ಪೀಠಕಂ ಸು ನಾಮ ತೇ ಪಾವಳಾಸು ಅಲ್ಲೀನಂ? ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ, ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋತಿ
ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಂಸಪ್ಪಸಿ, ನ ಸಕ್ಕೋಸಿ ಆಸನಾಪಿ ವುಟ್ಠಾತು’ನ್ತಿ। ಏವಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ,
ವುಚ್ಚಮಾನೋ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ‘ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ, ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ’ತಿ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ
ಸಂಸಪ್ಪತಿ , ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಆಸನಾಪಿ ವುಟ್ಠಾತುಂ।
೨೩.
‘‘ಯದಾ ಖೋ ಸೋ, ಭಗ್ಗವ, ಪುರಿಸೋ ಅಞ್ಞಾಸಿ – ‘ಪರಾಭೂತರೂಪೋ ಅಯಂ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ।
ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ, ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋತಿ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಂಸಪ್ಪತಿ, ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಆಸನಾಪಿ
ವುಟ್ಠಾತು’ನ್ತಿ। ಅಥ ತಂ ಪರಿಸಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಏವಮಾರೋಚೇಸಿ – ‘ಪರಾಭೂತರೂಪೋ, ಭೋ [ಪರಾಭೂತರೂಪೋ ಭೋ ಅಯಂ (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰), ಪರಾಭೂತರೂಪೋ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)],
ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ। ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ, ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋತಿ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಂಸಪ್ಪತಿ, ನ
ಸಕ್ಕೋತಿ ಆಸನಾಪಿ ವುಟ್ಠಾತು’ನ್ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಅಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ತಂ ಪರಿಸಂ ಏತದವೋಚಂ –
‘ಅಭಬ್ಬೋ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ
ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಮಮ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ
ಆಗನ್ತುಂ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಏವಮಸ್ಸ – ‘ಅಹಂ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ
ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯ’ನ್ತಿ,
ಮುದ್ಧಾಪಿ ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯಾತಿ।
ಪಠಮಭಾಣವಾರೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।
೨೪. ‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಅಞ್ಞತರೋ ಲಿಚ್ಛವಿಮಹಾಮತ್ತೋ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ತಂ ಪರಿಸಂ ಏತದವೋಚ – ‘ತೇನ ಹಿ, ಭೋ, ಮುಹುತ್ತಂ ತಾವ ಆಗಮೇಥ, ಯಾವಾಹಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ [ಪಚ್ಚಾಗಚ್ಛಾಮಿ (?)]। ಅಪ್ಪೇವ ನಾಮ ಅಹಮ್ಪಿ ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯಂ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ ಇಮಂ ಪರಿಸಂ ಆನೇತು’ನ್ತಿ।
‘‘ಅಥ ಖೋ ಸೋ, ಭಗ್ಗವ, ಲಿಚ್ಛವಿಮಹಾಮತ್ತೋ ಯೇನ
ತಿನ್ದುಕಖಾಣುಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾರಾಮೋ, ಯೇನ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ।
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘ಅಭಿಕ್ಕಮಾವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ,
ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ ತೇ ಸೇಯ್ಯೋ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ
ಲಿಚ್ಛವೀ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಾ ಗಹಪತಿನೇಚಯಿಕಾ
ನಾನಾತಿತ್ಥಿಯಾ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ। ಸಮಣೋಪಿ ಗೋತಮೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಆರಾಮೇ ದಿವಾವಿಹಾರಂ
ನಿಸಿನ್ನೋ। ಭಾಸಿತಾ ಖೋ ಪನ ತೇ ಏಸಾ, ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ವೇಸಾಲಿಯಂ ಪರಿಸತಿ ವಾಚಾ –
ಸಮಣೋಪಿ ಗೋತಮೋ ಞಾಣವಾದೋ…ಪೇ॰… ತದ್ದಿಗುಣಂ ತದ್ದಿಗುಣಾಹಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ।
ಅಭಿಕ್ಕಮಸ್ಸೇವ ಖೋ, ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಉಪಡ್ಢಪಥಂ। ಸಬ್ಬಪಠಮಂಯೇವ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಸಮಣೋ
ಗೋತಮೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಆರಾಮೇ ದಿವಾವಿಹಾರಂ ನಿಸಿನ್ನೋ। ಭಾಸಿತಾ ಖೋ ಪನೇಸಾ, ಆವುಸೋ
ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಸಮಣೇನ ಗೋತಮೇನ ಪರಿಸತಿ ವಾಚಾ – ಅಭಬ್ಬೋ ಖೋ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ
ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಮಮ
ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗನ್ತುಂ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಏವಮಸ್ಸ – ಅಹಂ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ
ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ
ಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ, ಮುದ್ಧಾಪಿ ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯಾತಿ। ಅಭಿಕ್ಕಮಾವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ,
ಅಭಿಕ್ಕಮನೇನೇವ ತೇ ಜಯಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮ, ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಪರಾಜಯ’ನ್ತಿ।
‘‘ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಭಗ್ಗವ, ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ‘ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ, ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ’ತಿ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಂಸಪ್ಪತಿ, ನ ಸಕ್ಕೋತಿ
ಆಸನಾಪಿ ವುಟ್ಠಾತುಂ। ಅಥ ಖೋ ಸೋ, ಭಗ್ಗವ, ಲಿಚ್ಛವಿಮಹಾಮತ್ತೋ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ
ಏತದವೋಚ – ‘ಕಿಂ ಸು ನಾಮ ತೇ, ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಪಾವಳಾ ಸು ನಾಮ ತೇ ಪೀಠಕಸ್ಮಿಂ
ಅಲ್ಲೀನಾ, ಪೀಠಕಂ ಸು ನಾಮ ತೇ ಪಾವಳಾಸು ಅಲ್ಲೀನಂ ? ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ, ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋತಿ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಂಸಪ್ಪಸಿ, ನ ಸಕ್ಕೋಸಿ ಆಸನಾಪಿ ವುಟ್ಠಾತು’ನ್ತಿ । ಏವಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ವುಚ್ಚಮಾನೋ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ‘ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ, ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ’ತಿ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಂಸಪ್ಪತಿ, ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಆಸನಾಪಿ ವುಟ್ಠಾತುಂ।
೨೫. ‘‘ಯದಾ ಖೋ ಸೋ, ಭಗ್ಗವ, ಲಿಚ್ಛವಿಮಹಾಮತ್ತೋ ಅಞ್ಞಾಸಿ – ‘ಪರಾಭೂತರೂಪೋ ಅಯಂ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ, ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋತಿ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಂಸಪ್ಪತಿ, ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಆಸನಾಪಿ ವುಟ್ಠಾತು’ನ್ತಿ। ಅಥ ತಂ ಪರಿಸಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಏವಮಾರೋಚೇಸಿ – ‘ಪರಾಭೂತರೂಪೋ, ಭೋ [ಪರಾಭೂತರೂಪೋ (ಸೀ॰ ಪೀ॰), ಪರಾಭೂತರೂಪೋ ಅಯಂ (ಸ್ಯಾ॰)],
ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ, ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋತಿ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಂಸಪ್ಪತಿ, ನ
ಸಕ್ಕೋತಿ ಆಸನಾಪಿ ವುಟ್ಠಾತು’ನ್ತಿ। ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಅಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ತಂ ಪರಿಸಂ ಏತದವೋಚಂ –
‘ಅಭಬ್ಬೋ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ
ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಮಮ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗನ್ತುಂ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಏವಮಸ್ಸ –
ಅಹಂ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ
ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ, ಮುದ್ಧಾಪಿ ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯ। ಸಚೇ
ಪಾಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಲಿಚ್ಛವೀನಂ ಏವಮಸ್ಸ – ಮಯಂ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ ವರತ್ತಾಹಿ [ಯಾಹಿ ವರತ್ತಾಹಿ (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰)] ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ಗೋಯುಗೇಹಿ ಆವಿಞ್ಛೇಯ್ಯಾಮಾತಿ [ಆವಿಞ್ಜೇಯ್ಯಾಮಾತಿ (ಸ್ಯಾ॰), ಆವಿಜ್ಝೇಯ್ಯಾಮಾತಿ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)],
ತಾ ವರತ್ತಾ ಛಿಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ವಾ। ಅಭಬ್ಬೋ ಪನ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ
ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಮಮ
ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗನ್ತುಂ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಏವಮಸ್ಸ – ಅಹಂ ತಂ
ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ
ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ, ಮುದ್ಧಾಪಿ ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯಾ’ತಿ।
೨೬.
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಜಾಲಿಯೋ ದಾರುಪತ್ತಿಕನ್ತೇವಾಸೀ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ತಂ ಪರಿಸಂ ಏತದವೋಚ –
‘ತೇನ ಹಿ, ಭೋ, ಮುಹುತ್ತಂ ತಾವ ಆಗಮೇಥ, ಯಾವಾಹಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ; ಅಪ್ಪೇವ ನಾಮ ಅಹಮ್ಪಿ
ಸಕ್ಕುಣೇಯ್ಯಂ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ ಇಮಂ ಪರಿಸಂ ಆನೇತು’’ನ್ತಿ।
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಜಾಲಿಯೋ
ದಾರುಪತ್ತಿಕನ್ತೇವಾಸೀ ಯೇನ ತಿನ್ದುಕಖಾಣುಪರಿಬ್ಬಾಜಕಾರಾಮೋ, ಯೇನ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ
ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ
ಏತದವೋಚ – ‘ಅಭಿಕ್ಕಮಾವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ ತೇ ಸೇಯ್ಯೋ। ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾ
ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಲಿಚ್ಛವೀ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಅಭಿಞ್ಞಾತಾ ಚ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮಹಾಸಾಲಾ ಗಹಪತಿನೇಚಯಿಕಾ ನಾನಾತಿತ್ಥಿಯಾ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ। ಸಮಣೋಪಿ ಗೋತಮೋ
ಆಯಸ್ಮತೋ ಆರಾಮೇ ದಿವಾವಿಹಾರಂ ನಿಸಿನ್ನೋ। ಭಾಸಿತಾ ಖೋ ಪನ ತೇ ಏಸಾ, ಆವುಸೋ
ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ವೇಸಾಲಿಯಂ ಪರಿಸತಿ ವಾಚಾ – ಸಮಣೋಪಿ ಗೋತಮೋ ಞಾಣವಾದೋ…ಪೇ॰… ತದ್ದಿಗುಣಂ
ತದ್ದಿಗುಣಾಹಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮೀತಿ। ಅಭಿಕ್ಕಮಸ್ಸೇವ, ಖೋ ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಉಪಡ್ಢಪಥಂ।
ಸಬ್ಬಪಠಮಂಯೇವ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಆರಾಮೇ ದಿವಾವಿಹಾರಂ
ನಿಸಿನ್ನೋ। ಭಾಸಿತಾ ಖೋ ಪನೇಸಾ, ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಸಮಣೇನ ಗೋತಮೇನ ಪರಿಸತಿ ವಾಚಾ –
ಅಭಬ್ಬೋ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ
ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಮಮ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗನ್ತುಂ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಏವಮಸ್ಸ – ಅಹಂ ತಂ
ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ
ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ, ಮುದ್ಧಾಪಿ ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯ। ಸಚೇ
ಪಾಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಲಿಚ್ಛವೀನಂ ಏವಮಸ್ಸ – ಮಯಂ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ ವರತ್ತಾಹಿ ಬನ್ಧಿತ್ವಾ
ಗೋಯುಗೇಹಿ ಆವಿಞ್ಛೇಯ್ಯಾಮಾತಿ। ತಾ ವರತ್ತಾ ಛಿಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ವಾ। ಅಭಬ್ಬೋ
ಪನ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ
ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಮಮ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗನ್ತುಂ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಏವಮಸ್ಸ – ಅಹಂ ತಂ
ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ
ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ, ಮುದ್ಧಾಪಿ ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯಾತಿ।
ಅಭಿಕ್ಕಮಾವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಅಭಿಕ್ಕಮನೇನೇವ ತೇ ಜಯಂ ಕರಿಸ್ಸಾಮ, ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ
ಪರಾಜಯ’ನ್ತಿ।
‘‘ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಭಗ್ಗವ, ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ
‘ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ, ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ’ತಿ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಂಸಪ್ಪತಿ, ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಆಸನಾಪಿ
ವುಟ್ಠಾತುಂ। ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಜಾಲಿಯೋ ದಾರುಪತ್ತಿಕನ್ತೇವಾಸೀ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ
ಏತದವೋಚ – ‘ಕಿಂ ಸು ನಾಮ ತೇ, ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಪಾವಳಾ ಸು ನಾಮ ತೇ ಪೀಠಕಸ್ಮಿಂ
ಅಲ್ಲೀನಾ, ಪೀಠಕಂ ಸು ನಾಮ ತೇ ಪಾವಳಾಸು ಅಲ್ಲೀನಂ? ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ, ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋತಿ
ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಂಸಪ್ಪಸಿ, ನ ಸಕ್ಕೋಸಿ ಆಸನಾಪಿ
ವುಟ್ಠಾತು’ನ್ತಿ। ಏವಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ವುಚ್ಚಮಾನೋ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ‘‘ಆಯಾಮಿ
ಆವುಸೋ, ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ’’ತಿ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಂಸಪ್ಪತಿ, ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಆಸನಾಪಿ
ವುಟ್ಠಾತುನ್ತಿ।
೨೭.
‘‘ಯದಾ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಜಾಲಿಯೋ ದಾರುಪತ್ತಿಕನ್ತೇವಾಸೀ ಅಞ್ಞಾಸಿ – ‘ಪರಾಭೂತರೂಪೋ ಅಯಂ
ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ‘ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ, ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋತಿ ವತ್ವಾ ತತ್ಥೇವ ಸಂಸಪ್ಪತಿ, ನ
ಸಕ್ಕೋತಿ ಆಸನಾಪಿ ವುಟ್ಠಾತು’ನ್ತಿ, ಅಥ ನಂ ಏತದವೋಚ –
‘ಭೂತಪುಬ್ಬಂ, ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಸೀಹಸ್ಸ ಮಿಗರಞ್ಞೋ
ಏತದಹೋಸಿ – ಯಂನೂನಾಹಂ ಅಞ್ಞತರಂ ವನಸಣ್ಡಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಆಸಯಂ ಕಪ್ಪೇಯ್ಯಂ। ತತ್ರಾಸಯಂ
ಕಪ್ಪೇತ್ವಾ ಸಾಯನ್ಹಸಮಯಂ ಆಸಯಾ ನಿಕ್ಖಮೇಯ್ಯಂ, ಆಸಯಾ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ವಿಜಮ್ಭೇಯ್ಯಂ,
ವಿಜಮ್ಭಿತ್ವಾ ಸಮನ್ತಾ ಚತುದ್ದಿಸಾ ಅನುವಿಲೋಕೇಯ್ಯಂ, ಸಮನ್ತಾ ಚತುದ್ದಿಸಾ
ಅನುವಿಲೋಕೇತ್ವಾ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಸೀಹನಾದಂ ನದೇಯ್ಯಂ, ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಸೀಹನಾದಂ ನದಿತ್ವಾ
ಗೋಚರಾಯ ಪಕ್ಕಮೇಯ್ಯಂ। ಸೋ ವರಂ ವರಂ ಮಿಗಸಂಘೇ [ಮಿಗಸಂಘಂ (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰)] ವಧಿತ್ವಾ ಮುದುಮಂಸಾನಿ ಮುದುಮಂಸಾನಿ ಭಕ್ಖಯಿತ್ವಾ ತಮೇವ ಆಸಯಂ ಅಜ್ಝುಪೇಯ್ಯ’ನ್ತಿ।
‘ಅಥ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಸೋ ಸೀಹೋ ಮಿಗರಾಜಾ ಅಞ್ಞತರಂ ವನಸಣ್ಡಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಆಸಯಂ ಕಪ್ಪೇಸಿ। ತತ್ರಾಸಯಂ ಕಪ್ಪೇತ್ವಾ ಸಾಯನ್ಹಸಮಯಂ
ಆಸಯಾ ನಿಕ್ಖಮಿ, ಆಸಯಾ ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ವಿಜಮ್ಭಿ, ವಿಜಮ್ಭಿತ್ವಾ ಸಮನ್ತಾ ಚತುದ್ದಿಸಾ
ಅನುವಿಲೋಕೇಸಿ, ಸಮನ್ತಾ ಚತುದ್ದಿಸಾ ಅನುವಿಲೋಕೇತ್ವಾ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಸೀಹನಾದಂ ನದಿ,
ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಸೀಹನಾದಂ ನದಿತ್ವಾ ಗೋಚರಾಯ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಸೋ ವರಂ ವರಂ ಮಿಗಸಙ್ಘೇ ವಧಿತ್ವಾ
ಮುದುಮಂಸಾನಿ ಮುದುಮಂಸಾನಿ ಭಕ್ಖಯಿತ್ವಾ ತಮೇವ ಆಸಯಂ ಅಜ್ಝುಪೇಸಿ।
೨೮. ‘ತಸ್ಸೇವ ಖೋ, ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಸೀಹಸ್ಸ ಮಿಗರಞ್ಞೋ ವಿಘಾಸಸಂವಡ್ಢೋ ಜರಸಿಙ್ಗಾಲೋ [ಜರಸಿಗಾಲೋ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)]
ದಿತ್ತೋ ಚೇವ ಬಲವಾ ಚ। ಅಥ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ತಸ್ಸ ಜರಸಿಙ್ಗಾಲಸ್ಸ ಏತದಹೋಸಿ – ಕೋ ಚಾಹಂ,
ಕೋ ಸೀಹೋ ಮಿಗರಾಜಾ। ಯಂನೂನಾಹಮ್ಪಿ ಅಞ್ಞತರಂ ವನಸಣ್ಡಂ ನಿಸ್ಸಾಯ ಆಸಯಂ ಕಪ್ಪೇಯ್ಯಂ।
ತತ್ರಾಸಯಂ ಕಪ್ಪೇತ್ವಾ ಸಾಯನ್ಹಸಮಯಂ ಆಸಯಾ ನಿಕ್ಖಮೇಯ್ಯಂ, ಆಸಯಾ
ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ವಿಜಮ್ಭೇಯ್ಯಂ, ವಿಜಮ್ಭಿತ್ವಾ ಸಮನ್ತಾ ಚತುದ್ದಿಸಾ ಅನುವಿಲೋಕೇಯ್ಯಂ,
ಸಮನ್ತಾ ಚತುದ್ದಿಸಾ ಅನುವಿಲೋಕೇತ್ವಾ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಸೀಹನಾದಂ ನದೇಯ್ಯಂ, ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ
ಸೀಹನಾದಂ ನದಿತ್ವಾ ಗೋಚರಾಯ ಪಕ್ಕಮೇಯ್ಯಂ। ಸೋ ವರಂ ವರಂ ಮಿಗಸಙ್ಘೇ ವಧಿತ್ವಾ
ಮುದುಮಂಸಾನಿ ಮುದುಮಂಸಾನಿ ಭಕ್ಖಯಿತ್ವಾ ತಮೇವ ಆಸಯಂ ಅಜ್ಝುಪೇಯ್ಯ’ನ್ತಿ।
‘ಅಥ ಖೋ ಸೋ, ಆವುಸೋ, ಜರಸಿಙ್ಗಾಲೋ ಅಞ್ಞತರಂ ವನಸಣ್ಡಂ ನಿಸ್ಸಾಯ
ಆಸಯಂ ಕಪ್ಪೇಸಿ। ತತ್ರಾಸಯಂ ಕಪ್ಪೇತ್ವಾ ಸಾಯನ್ಹಸಮಯಂ ಆಸಯಾ ನಿಕ್ಖಮಿ, ಆಸಯಾ
ನಿಕ್ಖಮಿತ್ವಾ ವಿಜಮ್ಭಿ, ವಿಜಮ್ಭಿತ್ವಾ ಸಮನ್ತಾ ಚತುದ್ದಿಸಾ ಅನುವಿಲೋಕೇಸಿ, ಸಮನ್ತಾ
ಚತುದ್ದಿಸಾ ಅನುವಿಲೋಕೇತ್ವಾ ತಿಕ್ಖತ್ತುಂ ಸೀಹನಾದಂ ನದಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಸಿಙ್ಗಾಲಕಂಯೇವ ಅನದಿ
ಭೇರಣ್ಡಕಂಯೇವ [ಭೇದಣ್ಡಕಂಯೇವ (ಕ॰)] ಅನದಿ, ಕೇ ಚ ಛವೇ ಸಿಙ್ಗಾಲೇ, ಕೇ ಪನ ಸೀಹನಾದೇತಿ [ಸೀಹನಾದೇ (?)]।
‘ಏವಮೇವ ಖೋ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಸುಗತಾಪದಾನೇಸು ಜೀವಮಾನೋ ಸುಗತಾತಿರಿತ್ತಾನಿ ಭುಞ್ಜಮಾನೋ ತಥಾಗತೇ ಅರಹನ್ತೇ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇ ಆಸಾದೇತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞಸಿ। ಕೇ ಚ ಛವೇ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೇ, ಕಾ ಚ ತಥಾಗತಾನಂ ಅರಹನ್ತಾನಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಾನಂ ಆಸಾದನಾ’ತಿ।
೨೯. ‘‘ಯತೋ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಜಾಲಿಯೋ ದಾರುಪತ್ತಿಕನ್ತೇವಾಸೀ ಇಮಿನಾ ಓಪಮ್ಮೇನ ನೇವ ಅಸಕ್ಖಿ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ ತಮ್ಹಾ ಆಸನಾ ಚಾವೇತುಂ। ಅಥ ನಂ ಏತದವೋಚ –
ಅಮಞ್ಞಿ ಕೋತ್ಥು ಮಿಗರಾಜಾಹಮಸ್ಮಿ।
ತಥೇವ [ತಮೇವ (ಸ್ಯಾ॰)] ಸೋ ಸಿಙ್ಗಾಲಕಂ ಅನದಿ,
ಕೇ ಚ ಛವೇ ಸಿಙ್ಗಾಲೇ ಕೇ ಪನ ಸೀಹನಾದೇ’ತಿ॥
‘ಏವಮೇವ ಖೋ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ
ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಸುಗತಾಪದಾನೇಸು ಜೀವಮಾನೋ ಸುಗತಾತಿರಿತ್ತಾನಿ ಭುಞ್ಜಮಾನೋ ತಥಾಗತೇ
ಅರಹನ್ತೇ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇ ಆಸಾದೇತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞಸಿ। ಕೇ ಚ ಛವೇ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೇ, ಕಾ ಚ
ತಥಾಗತಾನಂ ಅರಹನ್ತಾನಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಾನಂ ಆಸಾದನಾ’ತಿ।
೩೦. ‘‘ಯತೋ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಜಾಲಿಯೋ ದಾರುಪತ್ತಿಕನ್ತೇವಾಸೀ ಇಮಿನಾಪಿ ಓಪಮ್ಮೇನ ನೇವ ಅಸಕ್ಖಿ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ ತಮ್ಹಾ ಆಸನಾ ಚಾವೇತುಂ। ಅಥ ನಂ ಏತದವೋಚ –
‘ಅಞ್ಞಂ ಅನುಚಙ್ಕಮನಂ, ಅತ್ತಾನಂ ವಿಘಾಸೇ ಸಮೇಕ್ಖಿಯ।
ಯಾವ ಅತ್ತಾನಂ ನ ಪಸ್ಸತಿ, ಕೋತ್ಥು ತಾವ ಬ್ಯಗ್ಘೋತಿ ಮಞ್ಞತಿ॥
ಕೇ ಚ ಛವೇ ಸಿಙ್ಗಾಲೇ ಕೇ ಪನ ಸೀಹನಾದೇ’ತಿ॥
‘ಏವಮೇವ ಖೋ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಸುಗತಾಪದಾನೇಸು
ಜೀವಮಾನೋ ಸುಗತಾತಿರಿತ್ತಾನಿ ಭುಞ್ಜಮಾನೋ ತಥಾಗತೇ ಅರಹನ್ತೇ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇ
ಆಸಾದೇತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞಸಿ। ಕೇ ಚ ಛವೇ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೇ, ಕಾ ಚ ತಥಾಗತಾನಂ ಅರಹನ್ತಾನಂ
ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಾನಂ ಆಸಾದನಾ’ತಿ।
೩೧. ‘‘ಯತೋ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಜಾಲಿಯೋ ದಾರುಪತ್ತಿಕನ್ತೇವಾಸೀ ಇಮಿನಾಪಿ ಓಪಮ್ಮೇನ ನೇವ ಅಸಕ್ಖಿ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ ತಮ್ಹಾ ಆಸನಾ ಚಾವೇತುಂ। ಅಥ ನಂ ಏತದವೋಚ –
‘ಭುತ್ವಾನ ಭೇಕೇ [ಭಿಙ್ಗೇ (ಕ॰)] ಖಲಮೂಸಿಕಾಯೋ,
ಕಟಸೀಸು ಖಿತ್ತಾನಿ ಚ ಕೋಣಪಾನಿ [ಕೂಣಪಾನಿ (ಸ್ಯಾ॰)]।
ಮಹಾವನೇ ಸುಞ್ಞವನೇ ವಿವಡ್ಢೋ,
ಅಮಞ್ಞಿ ಕೋತ್ಥು ಮಿಗರಾಜಾಹಮಸ್ಮಿ॥
ತಥೇವ ಸೋ ಸಿಙ್ಗಾಲಕಂ ಅನದಿ।
ಕೇ ಚ ಛವೇ ಸಿಙ್ಗಾಲೇ ಕೇ ಪನ ಸೀಹನಾದೇ’ತಿ॥
‘ಏವಮೇವ ಖೋ ತ್ವಂ, ಆವುಸೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತ, ಸುಗತಾಪದಾನೇಸು ಜೀವಮಾನೋ ಸುಗತಾತಿರಿತ್ತಾನಿ ಭುಞ್ಜಮಾನೋ ತಥಾಗತೇ ಅರಹನ್ತೇ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇ ಆಸಾದೇತಬ್ಬಂ ಮಞ್ಞಸಿ। ಕೇ ಚ ಛವೇ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೇ, ಕಾ ಚ ತಥಾಗತಾನಂ ಅರಹನ್ತಾನಂ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧಾನಂ ಆಸಾದನಾ’ತಿ।
೩೨. ‘‘ಯತೋ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಜಾಲಿಯೋ ದಾರುಪತ್ತಿಕನ್ತೇವಾಸೀ ಇಮಿನಾಪಿ ಓಪಮ್ಮೇನ ನೇವ ಅಸಕ್ಖಿ
ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ ತಮ್ಹಾ ಆಸನಾ ಚಾವೇತುಂ। ಅಥ ತಂ ಪರಿಸಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಏವಮಾರೋಚೇಸಿ –
‘ಪರಾಭೂತರೂಪೋ, ಭೋ, ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋ, ಆಯಾಮಿ ಆವುಸೋತಿ ವತ್ವಾ
ತತ್ಥೇವ ಸಂಸಪ್ಪತಿ, ನ ಸಕ್ಕೋತಿ ಆಸನಾಪಿ ವುಟ್ಠಾತು’ನ್ತಿ।
೩೩. ‘‘ಏವಂ
ವುತ್ತೇ, ಅಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ತಂ ಪರಿಸಂ ಏತದವೋಚಂ – ‘ಅಭಬ್ಬೋ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಅಚೇಲೋ
ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ
ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಮಮ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗನ್ತುಂ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಏವಮಸ್ಸ – ಅಹಂ ತಂ
ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ
ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ, ಮುದ್ಧಾಪಿ ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯ।
ಸಚೇಪಾಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಲಿಚ್ಛವೀನಂ ಏವಮಸ್ಸ – ಮಯಂ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ ವರತ್ತಾಹಿ
ಬನ್ಧಿತ್ವಾ ನಾಗೇಹಿ [ಗೋಯುಗೇಹಿ (ಸಬ್ಬತ್ಥ) ಅಟ್ಠಕಥಾ ಪಸ್ಸಿತಬ್ಬಾ] ಆವಿಞ್ಛೇಯ್ಯಾಮಾತಿ ।
ತಾ ವರತ್ತಾ ಛಿಜ್ಜೇಯ್ಯುಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ವಾ। ಅಭಬ್ಬೋ ಪನ ಅಚೇಲೋ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತೋ ತಂ
ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಮಮ
ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ ಆಗನ್ತುಂ। ಸಚೇಪಿಸ್ಸ ಏವಮಸ್ಸ – ಅಹಂ ತಂ ವಾಚಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ಚಿತ್ತಂ
ಅಪ್ಪಹಾಯ ತಂ ದಿಟ್ಠಿಂ ಅಪ್ಪಟಿನಿಸ್ಸಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸಮಣಸ್ಸ ಗೋತಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮುಖೀಭಾವಂ
ಗಚ್ಛೇಯ್ಯನ್ತಿ, ಮುದ್ಧಾಪಿ ತಸ್ಸ ವಿಪತೇಯ್ಯಾ’ತಿ।
೩೪.
‘‘ಅಥ ಖ್ವಾಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ತಂ ಪರಿಸಂ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇಸಿಂ ಸಮಾದಪೇಸಿಂ
ಸಮುತ್ತೇಜೇಸಿಂ ಸಮ್ಪಹಂಸೇಸಿಂ, ತಂ ಪರಿಸಂ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ
ಸಮುತ್ತೇಜೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪಹಂಸೇತ್ವಾ ಮಹಾಬನ್ಧನಾ ಮೋಕ್ಖಂ ಕರಿತ್ವಾ ಚತುರಾಸೀತಿಪಾಣಸಹಸ್ಸಾನಿ
ಮಹಾವಿದುಗ್ಗಾ ಉದ್ಧರಿತ್ವಾ ತೇಜೋಧಾತುಂ ಸಮಾಪಜ್ಜಿತ್ವಾ ಸತ್ತತಾಲಂ ವೇಹಾಸಂ
ಅಬ್ಭುಗ್ಗನ್ತ್ವಾ ಅಞ್ಞಂ ಸತ್ತತಾಲಮ್ಪಿ ಅಚ್ಚಿಂ [ಅಗ್ಗಿಂ (ಸ್ಯಾ॰)] ಅಭಿನಿಮ್ಮಿನಿತ್ವಾ ಪಜ್ಜಲಿತ್ವಾ ಧೂಮಾಯಿತ್ವಾ [ಧೂಪಾಯಿತ್ವಾ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)] ಮಹಾವನೇ ಕೂಟಾಗಾರಸಾಲಾಯಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಸಿಂ।
೩೫.
‘‘ಅಥ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಯೇನಾಹಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ;
ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಮಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ ಖೋ ಅಹಂ,
ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತಂ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚಂ – ‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ,
ಯಥೇವ ತೇ ಅಹಂ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಬ್ಯಾಕಾಸಿಂ, ತಥೇವ ತಂ ವಿಪಾಕಂ ಅಞ್ಞಥಾ
ವಾ’ತಿ? ‘ಯಥೇವ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಅಚೇಲಂ ಪಾಥಿಕಪುತ್ತಂ ಆರಬ್ಭ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ, ತಥೇವ ತಂ
ವಿಪಾಕಂ, ನೋ ಅಞ್ಞಥಾ’ತಿ।
‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಸುನಕ್ಖತ್ತ,
ಯದಿ ಏವಂ ಸನ್ತೇ ಕತಂ ವಾ ಹೋತಿ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ, ಅಕತಂ ವಾ’ತಿ?
‘ಅದ್ಧಾ ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಏವಂ ಸನ್ತೇ ಕತಂ ಹೋತಿ ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ,
ನೋ ಅಕತ’ನ್ತಿ। ‘ಏವಮ್ಪಿ ಖೋ ಮಂ ತ್ವಂ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ
ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರೋನ್ತಂ ಏವಂ ವದೇಸಿ – ನ ಹಿ ಪನ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ
ಉತ್ತರಿಮನುಸ್ಸಧಮ್ಮಾ ಇದ್ಧಿಪಾಟಿಹಾರಿಯಂ ಕರೋತೀತಿ। ಪಸ್ಸ, ಮೋಘಪುರಿಸ, ಯಾವಞ್ಚ ತೇ ಇದಂ
ಅಪರದ್ಧಂ’ತಿ।
‘‘ಏವಮ್ಪಿ ಖೋ, ಭಗ್ಗವ, ಸುನಕ್ಖತ್ತೋ ಲಿಚ್ಛವಿಪುತ್ತೋ ಮಯಾ ವುಚ್ಚಮಾನೋ ಅಪಕ್ಕಮೇವ ಇಮಸ್ಮಾ ಧಮ್ಮವಿನಯಾ, ಯಥಾ ತಂ ಆಪಾಯಿಕೋ ನೇರಯಿಕೋ।
ಅಗ್ಗಞ್ಞಪಞ್ಞತ್ತಿಕಥಾ
೩೬. ‘‘ಅಗ್ಗಞ್ಞಞ್ಚಾಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ಪಜಾನಾಮಿ। ತಞ್ಚ ಪಜಾನಾಮಿ [‘‘ತಞ್ಚಪಜಾನಾಮೀ’’ತಿ ಇದಂ ಸ್ಯಾಪೋತ್ಥಕೇನತ್ಥಿ], ತತೋ ಚ ಉತ್ತರಿತರಂ ಪಜಾನಾಮಿ, ತಞ್ಚ ಪಜಾನಂ [ಪಜಾನನಂ (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰) ಅಟ್ಠಕಥಾಸಂವಣ್ಣನಾ ಪಸ್ಸಿತಬ್ಬಾ] ನ ಪರಾಮಸಾಮಿ, ಅಪರಾಮಸತೋ ಚ ಮೇ ಪಚ್ಚತ್ತಞ್ಞೇವ ನಿಬ್ಬುತಿ ವಿದಿತಾ, ಯದಭಿಜಾನಂ ತಥಾಗತೋ ನೋ ಅನಯಂ ಆಪಜ್ಜತಿ ।
೩೭.
‘‘ಸನ್ತಿ, ಭಗ್ಗವ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಇಸ್ಸರಕುತ್ತಂ ಬ್ರಹ್ಮಕುತ್ತಂ ಆಚರಿಯಕಂ
ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ। ತ್ಯಾಹಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಂ ವದಾಮಿ – ‘ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ ತುಮ್ಹೇ
ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಇಸ್ಸರಕುತ್ತಂ ಬ್ರಹ್ಮಕುತ್ತಂ ಆಚರಿಯಕಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇಥಾ’ತಿ? ತೇ ಚ ಮೇ
ಏವಂ ಪುಟ್ಠಾ, ‘ಆಮೋ’ತಿ [ಆಮಾತಿ (ಸ್ಯಾ॰)] ಪಟಿಜಾನನ್ತಿ। ತ್ಯಾಹಂ ಏವಂ ವದಾಮಿ – ‘ಕಥಂವಿಹಿತಕಂ ಪನ [ಕಥಂ ವಿಹಿತಕಂನೋ ಪನ (ಕ॰)]
ತುಮ್ಹೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಇಸ್ಸರಕುತ್ತಂ ಬ್ರಹ್ಮಕುತ್ತಂ ಆಚರಿಯಕಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇಥಾ’ತಿ?
ತೇ ಮಯಾ ಪುಟ್ಠಾ ನ ಸಮ್ಪಾಯನ್ತಿ, ಅಸಮ್ಪಾಯನ್ತಾ ಮಮಞ್ಞೇವ ಪಟಿಪುಚ್ಛನ್ತಿ। ತೇಸಾಹಂ
ಪುಟ್ಠೋ ಬ್ಯಾಕರೋಮಿ –
೩೮.
‘ಹೋತಿ ಖೋ ಸೋ, ಆವುಸೋ, ಸಮಯೋ ಯಂ ಕದಾಚಿ ಕರಹಚಿ ದೀಘಸ್ಸ ಅದ್ಧುನೋ ಅಚ್ಚಯೇನ ಅಯಂ ಲೋಕೋ
ಸಂವಟ್ಟತಿ। ಸಂವಟ್ಟಮಾನೇ ಲೋಕೇ ಯೇಭುಯ್ಯೇನ ಸತ್ತಾ ಆಭಸ್ಸರಸಂವತ್ತನಿಕಾ ಹೋನ್ತಿ। ತೇ
ತತ್ಥ ಹೋನ್ತಿ ಮನೋಮಯಾ ಪೀತಿಭಕ್ಖಾ ಸಯಂಪಭಾ ಅನ್ತಲಿಕ್ಖಚರಾ ಸುಭಟ್ಠಾಯಿನೋ ಚಿರಂ
ದೀಘಮದ್ಧಾನಂ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ।
‘ಹೋತಿ ಖೋ ಸೋ, ಆವುಸೋ, ಸಮಯೋ ಯಂ ಕದಾಚಿ ಕರಹಚಿ ದೀಘಸ್ಸ
ಅದ್ಧುನೋ ಅಚ್ಚಯೇನ ಅಯಂ ಲೋಕೋ ವಿವಟ್ಟತಿ। ವಿವಟ್ಟಮಾನೇ ಲೋಕೇ ಸುಞ್ಞಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿಮಾನಂ
ಪಾತುಭವತಿ। ಅಥ ಖೋ [ಅಥ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)] ಅಞ್ಞತರೋ ಸತ್ತೋ ಆಯುಕ್ಖಯಾ ವಾ ಪುಞ್ಞಕ್ಖಯಾ ವಾ ಆಭಸ್ಸರಕಾಯಾ ಚವಿತ್ವಾ ಸುಞ್ಞಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿಮಾನಂ ಉಪಪಜ್ಜತಿ । ಸೋ ತತ್ಥ ಹೋತಿ ಮನೋಮಯೋ ಪೀತಿಭಕ್ಖೋ ಸಯಂಪಭೋ ಅನ್ತಲಿಕ್ಖಚರೋ ಸುಭಟ್ಠಾಯೀ, ಚಿರಂ ದೀಘಮದ್ಧಾನಂ ತಿಟ್ಠತಿ।
‘ತಸ್ಸ ತತ್ಥ ಏಕಕಸ್ಸ ದೀಘರತ್ತಂ ನಿವುಸಿತತ್ತಾ ಅನಭಿರತಿ
ಪರಿತಸ್ಸನಾ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ – ಅಹೋ ವತ ಅಞ್ಞೇಪಿ ಸತ್ತಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗಚ್ಛೇಯ್ಯುನ್ತಿ। ಅಥ
ಅಞ್ಞೇಪಿ ಸತ್ತಾ ಆಯುಕ್ಖಯಾ ವಾ ಪುಞ್ಞಕ್ಖಯಾ ವಾ
ಆಭಸ್ಸರಕಾಯಾ ಚವಿತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮವಿಮಾನಂ ಉಪಪಜ್ಜನ್ತಿ ತಸ್ಸ ಸತ್ತಸ್ಸ ಸಹಬ್ಯತಂ। ತೇಪಿ
ತತ್ಥ ಹೋನ್ತಿ ಮನೋಮಯಾ ಪೀತಿಭಕ್ಖಾ ಸಯಂಪಭಾ ಅನ್ತಲಿಕ್ಖಚರಾ ಸುಭಟ್ಠಾಯಿನೋ, ಚಿರಂ
ದೀಘಮದ್ಧಾನಂ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ।
೩೯.
‘ತತ್ರಾವುಸೋ, ಯೋ ಸೋ ಸತ್ತೋ ಪಠಮಂ ಉಪಪನ್ನೋ, ತಸ್ಸ ಏವಂ ಹೋತಿ – ಅಹಮಸ್ಮಿ ಬ್ರಹ್ಮಾ
ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾ ಅಭಿಭೂ ಅನಭಿಭೂತೋ ಅಞ್ಞದತ್ಥುದಸೋ ವಸವತ್ತೀ ಇಸ್ಸರೋ ಕತ್ತಾ ನಿಮ್ಮಾತಾ
ಸೇಟ್ಠೋ ಸಜಿತಾ [ಸಞ್ಜಿತಾ (ಸೀ॰ ಪೀ॰), ಸಜ್ಜಿತಾ (ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰)]
ವಸೀ ಪಿತಾ ಭೂತಭಬ್ಯಾನಂ, ಮಯಾ ಇಮೇ ಸತ್ತಾ ನಿಮ್ಮಿತಾ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಮಮಞ್ಹಿ
ಪುಬ್ಬೇ ಏತದಹೋಸಿ – ಅಹೋ ವತ ಅಞ್ಞೇಪಿ ಸತ್ತಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗಚ್ಛೇಯ್ಯುನ್ತಿ; ಇತಿ ಮಮ ಚ
ಮನೋಪಣಿಧಿ। ಇಮೇ ಚ ಸತ್ತಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗತಾತಿ।
‘ಯೇಪಿ ತೇ ಸತ್ತಾ ಪಚ್ಛಾ ಉಪಪನ್ನಾ, ತೇಸಮ್ಪಿ ಏವಂ ಹೋತಿ – ಅಯಂ
ಖೋ ಭವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾ ಅಭಿಭೂ ಅನಭಿಭೂತೋ ಅಞ್ಞದತ್ಥುದಸೋ ವಸವತ್ತೀ ಇಸ್ಸರೋ
ಕತ್ತಾ ನಿಮ್ಮಾತಾ ಸೇಟ್ಠೋ ಸಜಿತಾ ವಸೀ ಪಿತಾ ಭೂತಭಬ್ಯಾನಂ; ಇಮಿನಾ ಮಯಂ ಭೋತಾ
ಬ್ರಹ್ಮುನಾ ನಿಮ್ಮಿತಾ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಇಮಞ್ಹಿ ಮಯಂ ಅದ್ದಸಾಮ ಇಧ ಪಠಮಂ ಉಪಪನ್ನಂ;
ಮಯಂ ಪನಾಮ್ಹ ಪಚ್ಛಾ ಉಪಪನ್ನಾತಿ।
೪೦. ‘ತತ್ರಾವುಸೋ ,
ಯೋ ಸೋ ಸತ್ತೋ ಪಠಮಂ ಉಪಪನ್ನೋ, ಸೋ ದೀಘಾಯುಕತರೋ ಚ ಹೋತಿ ವಣ್ಣವನ್ತತರೋ ಚ ಮಹೇಸಕ್ಖತರೋ
ಚ। ಯೇ ಪನ ತೇ ಸತ್ತಾ ಪಚ್ಛಾ ಉಪಪನ್ನಾ, ತೇ ಅಪ್ಪಾಯುಕತರಾ ಚ ಹೋನ್ತಿ ದುಬ್ಬಣ್ಣತರಾ ಚ
ಅಪ್ಪೇಸಕ್ಖತರಾ ಚ।
‘ಠಾನಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಆವುಸೋ, ವಿಜ್ಜತಿ, ಯಂ ಅಞ್ಞತರೋ ಸತ್ತೋ
ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ಚವಿತ್ವಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗಚ್ಛತಿ। ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗತೋ ಸಮಾನೋ ಅಗಾರಸ್ಮಾ
ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜತಿ। ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಸಮಾನೋ ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ
ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸತಿ,
ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರತಿ; ತತೋ ಪರಂ ನಾನುಸ್ಸರತಿ।
‘ಸೋ ಏವಮಾಹ – ಯೋ ಖೋ ಸೋ ಭವಂ
ಬ್ರಹ್ಮಾ ಮಹಾಬ್ರಹ್ಮಾ ಅಭಿಭೂ ಅನಭಿಭೂತೋ ಅಞ್ಞದತ್ಥುದಸೋ ವಸವತ್ತೀ ಇಸ್ಸರೋ ಕತ್ತಾ
ನಿಮ್ಮಾತಾ ಸೇಟ್ಠೋ ಸಜಿತಾ ವಸೀ ಪಿತಾ ಭೂತಭಬ್ಯಾನಂ, ಯೇನ ಮಯಂ ಭೋತಾ ಬ್ರಹ್ಮುನಾ
ನಿಮ್ಮಿತಾ। ಸೋ ನಿಚ್ಚೋ ಧುವೋ [ಸಸ್ಸತೋ ದೀಘಾಯುಕೋ (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰)] ಸಸ್ಸತೋ ಅವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮೋ ಸಸ್ಸತಿಸಮಂ ತಥೇವ ಠಸ್ಸತಿ। ಯೇ ಪನ ಮಯಂ ಅಹುಮ್ಹಾ ತೇನ ಭೋತಾ ಬ್ರಹ್ಮುನಾ ನಿಮ್ಮಿತಾ, ತೇ ಮಯಂ ಅನಿಚ್ಚಾ ಅದ್ಧುವಾ [ಅದ್ಧುವಾ ಅಸಸ್ಸತಾ (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰)]
ಅಪ್ಪಾಯುಕಾ ಚವನಧಮ್ಮಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗತಾ’ತಿ। ಏವಂವಿಹಿತಕಂ ನೋ ತುಮ್ಹೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ
ಇಸ್ಸರಕುತ್ತಂ ಬ್ರಹ್ಮಕುತ್ತಂ ಆಚರಿಯಕಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇಥಾತಿ। ‘ತೇ ಏವಮಾಹಂಸು – ಏವಂ
ಖೋ ನೋ, ಆವುಸೋ ಗೋತಮ, ಸುತಂ, ಯಥೇವಾಯಸ್ಮಾ ಗೋತಮೋ ಆಹಾ’ತಿ। ‘‘ಅಗ್ಗಞ್ಞಞ್ಚಾಹಂ,
ಭಗ್ಗವ, ಪಜಾನಾಮಿ। ತಞ್ಚ ಪಜಾನಾಮಿ, ತತೋ ಚ ಉತ್ತರಿತರಂ ಪಜಾನಾಮಿ, ತಞ್ಚ ಪಜಾನಂ ನ
ಪರಾಮಸಾಮಿ, ಅಪರಾಮಸತೋ ಚ ಮೇ ಪಚ್ಚತ್ತಞ್ಞೇವ ನಿಬ್ಬುತಿ ವಿದಿತಾ। ಯದಭಿಜಾನಂ ತಥಾಗತೋ ನೋ
ಅನಯಂ ಆಪಜ್ಜತಿ।
೪೧.
‘‘ಸನ್ತಿ, ಭಗ್ಗವ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಖಿಡ್ಡಾಪದೋಸಿಕಂ ಆಚರಿಯಕಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ। ತ್ಯಾಹಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಂ ವದಾಮಿ – ‘ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ ತುಮ್ಹೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ
ಖಿಡ್ಡಾಪದೋಸಿಕಂ ಆಚರಿಯಕಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇಥಾ’ತಿ? ತೇ ಚ ಮೇ ಏವಂ ಪುಟ್ಠಾ ‘ಆಮೋ’ತಿ
ಪಟಿಜಾನನ್ತಿ। ತ್ಯಾಹಂ ಏವಂ ವದಾಮಿ – ‘ಕಥಂವಿಹಿತಕಂ ಪನ
ತುಮ್ಹೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಖಿಡ್ಡಾಪದೋಸಿಕಂ ಆಚರಿಯಕಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇಥಾ’ತಿ? ತೇ ಮಯಾ
ಪುಟ್ಠಾ ನ ಸಮ್ಪಾಯನ್ತಿ, ಅಸಮ್ಪಾಯನ್ತಾ ಮಮಞ್ಞೇವ ಪಟಿಪುಚ್ಛನ್ತಿ, ತೇಸಾಹಂ ಪುಟ್ಠೋ
ಬ್ಯಾಕರೋಮಿ –
೪೨. ‘ಸನ್ತಾವುಸೋ, ಖಿಡ್ಡಾಪದೋಸಿಕಾ ನಾಮ ದೇವಾ। ತೇ ಅತಿವೇಲಂ ಹಸ್ಸಖಿಡ್ಡಾರತಿಧಮ್ಮಸಮಾಪನ್ನಾ [ಹಸಖಿಡ್ಡಾರತಿಧಮ್ಮಸಮಾಪನ್ನಾ (ಕ॰)] ವಿಹರನ್ತಿ। ತೇಸಂ ಅತಿವೇಲಂ ಹಸ್ಸಖಿಡ್ಡಾರತಿಧಮ್ಮಸಮಾಪನ್ನಾನಂ ವಿಹರತಂ ಸತಿ ಸಮ್ಮುಸ್ಸತಿ, ಸತಿಯಾ ಸಮ್ಮೋಸಾ [ಸತಿಯಾ ಸಮ್ಮೋಸಾಯ (ಸ್ಯಾ॰)] ತೇ ದೇವಾ ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ಚವನ್ತಿ।
‘ಠಾನಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಆವುಸೋ,
ವಿಜ್ಜತಿ, ಯಂ ಅಞ್ಞತರೋ ಸತ್ತೋ ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ಚವಿತ್ವಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗಚ್ಛತಿ, ಇತ್ಥತ್ತಂ
ಆಗತೋ ಸಮಾನೋ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜತಿ, ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಸಮಾನೋ
ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ
ತಥಾರೂಪಂ ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸತಿ, ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರತಿ;
ತತೋ ಪರಂ ನಾನುಸ್ಸರತಿ।
‘ಸೋ ಏವಮಾಹ – ಯೇ ಖೋ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ದೇವಾ ನ ಖಿಡ್ಡಾಪದೋಸಿಕಾ ತೇ ನ
ಅತಿವೇಲಂ ಹಸ್ಸಖಿಡ್ಡಾರತಿಧಮ್ಮಸಮಾಪನ್ನಾ ವಿಹರನ್ತಿ। ತೇಸಂ ನಾತಿವೇಲಂ
ಹಸ್ಸಖಿಡ್ಡಾರತಿಧಮ್ಮಸಮಾಪನ್ನಾನಂ ವಿಹರತಂ ಸತಿ ನ ಸಮ್ಮುಸ್ಸತಿ, ಸತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾ ತೇ
ದೇವಾ ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ನ ಚವನ್ತಿ, ನಿಚ್ಚಾ ಧುವಾ ಸಸ್ಸತಾ
ಅವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಾ ಸಸ್ಸತಿಸಮಂ ತಥೇವ ಠಸ್ಸನ್ತಿ। ಯೇ ಪನ ಮಯಂ ಅಹುಮ್ಹಾ ಖಿಡ್ಡಾಪದೋಸಿಕಾ
ತೇ ಮಯಂ ಅತಿವೇಲಂ ಹಸ್ಸಖಿಡ್ಡಾರತಿಧಮ್ಮಸಮಾಪನ್ನಾ ವಿಹರಿಮ್ಹಾ, ತೇಸಂ ನೋ ಅತಿವೇಲಂ
ಹಸ್ಸಖಿಡ್ಡಾರತಿಧಮ್ಮಸಮಾಪನ್ನಾನಂ ವಿಹರತಂ ಸತಿ ಸಮ್ಮುಸ್ಸತಿ, ಸತಿಯಾ ಸಮ್ಮೋಸಾ ಏವಂ [ಸಮ್ಮೋಸಾ ಏವ (ಸೀ॰ ಪೀ॰) ಸಮ್ಮೋಸಾ ತೇ (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰)] ಮಯಂ ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ಚುತಾ, ಅನಿಚ್ಚಾ ಅದ್ಧುವಾ ಅಪ್ಪಾಯುಕಾ ಚವನಧಮ್ಮಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗತಾತಿ। ಏವಂವಿಹಿತಕಂ ನೋ ತುಮ್ಹೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಖಿಡ್ಡಾಪದೋಸಿಕಂ ಆಚರಿಯಕಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇಥಾ’ತಿ। ‘ತೇ
ಏವಮಾಹಂಸು – ಏವಂ ಖೋ ನೋ, ಆವುಸೋ ಗೋತಮ, ಸುತಂ, ಯಥೇವಾಯಸ್ಮಾ ಗೋತಮೋ ಆಹಾ’ತಿ।
‘‘ಅಗ್ಗಞ್ಞಞ್ಚಾಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ಪಜಾನಾಮಿ…ಪೇ॰… ಯದಭಿಜಾನಂ ತಥಾಗತೋ ನೋ ಅನಯಂ ಆಪಜ್ಜತಿ।
೪೩.
‘‘ಸನ್ತಿ, ಭಗ್ಗವ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಮನೋಪದೋಸಿಕಂ ಆಚರಿಯಕಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ। ತ್ಯಾಹಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಂ ವದಾಮಿ – ‘ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ ತುಮ್ಹೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ
ಮನೋಪದೋಸಿಕಂ ಆಚರಿಯಕಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇಥಾ’ತಿ? ತೇ ಚ ಮೇ ಏವಂ ಪುಟ್ಠಾ ‘ಆಮೋ’ತಿ
ಪಟಿಜಾನನ್ತಿ। ತ್ಯಾಹಂ ಏವಂ ವದಾಮಿ – ‘ಕಥಂವಿಹಿತಕಂ ಪನ ತುಮ್ಹೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ
ಮನೋಪದೋಸಿಕಂ ಆಚರಿಯಕಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇಥಾ’ತಿ? ತೇ ಮಯಾ ಪುಟ್ಠಾ ನ ಸಮ್ಪಾಯನ್ತಿ,
ಅಸಮ್ಪಾಯನ್ತಾ ಮಮಞ್ಞೇವ ಪಟಿಪುಚ್ಛನ್ತಿ। ತೇಸಾಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಬ್ಯಾಕರೋಮಿ –
೪೪. ‘ಸನ್ತಾವುಸೋ, ಮನೋಪದೋಸಿಕಾ ನಾಮ ದೇವಾ। ತೇ ಅತಿವೇಲಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯನ್ತಿ। ತೇ ಅತಿವೇಲಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯನ್ತಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಮ್ಹಿ ಚಿತ್ತಾನಿ ಪದೂಸೇನ್ತಿ। ತೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪದುಟ್ಠಚಿತ್ತಾ ಕಿಲನ್ತಕಾಯಾ ಕಿಲನ್ತಚಿತ್ತಾ। ತೇ ದೇವಾ ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ಚವನ್ತಿ।
‘ಠಾನಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಆವುಸೋ, ವಿಜ್ಜತಿ, ಯಂ ಅಞ್ಞತರೋ ಸತ್ತೋ
ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ಚವಿತ್ವಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗಚ್ಛತಿ। ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗತೋ ಸಮಾನೋ ಅಗಾರಸ್ಮಾ
ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜತಿ। ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಸಮಾನೋ ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ
ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ
ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸತಿ, ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ತಂ ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಂ ಅನುಸ್ಸರತಿ, ತತೋ ಪರಂ
ನಾನುಸ್ಸರತಿ।
‘ಸೋ ಏವಮಾಹ – ಯೇ ಖೋ ತೇ ಭೋನ್ತೋ ದೇವಾ ನ ಮನೋಪದೋಸಿಕಾ ತೇ ನಾತಿವೇಲಂ
ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯನ್ತಿ। ತೇ ನಾತಿವೇಲಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯನ್ತಾ
ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಮ್ಹಿ ಚಿತ್ತಾನಿ ನಪ್ಪದೂಸೇನ್ತಿ। ತೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಅಪ್ಪದುಟ್ಠಚಿತ್ತಾ
ಅಕಿಲನ್ತಕಾಯಾ ಅಕಿಲನ್ತಚಿತ್ತಾ। ತೇ ದೇವಾ ತಮ್ಹಾ [ಅಕಿಲನ್ತಚಿತ್ತಾ ತಮ್ಹಾ (ಕ॰)] ಕಾಯಾ
ನ ಚವನ್ತಿ, ನಿಚ್ಚಾ ಧುವಾ ಸಸ್ಸತಾ ಅವಿಪರಿಣಾಮಧಮ್ಮಾ ಸಸ್ಸತಿಸಮಂ ತಥೇವ ಠಸ್ಸನ್ತಿ। ಯೇ
ಪನ ಮಯಂ ಅಹುಮ್ಹಾ ಮನೋಪದೋಸಿಕಾ, ತೇ ಮಯಂ ಅತಿವೇಲಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯಿಮ್ಹಾ। ತೇ
ಮಯಂ ಅತಿವೇಲಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಉಪನಿಜ್ಝಾಯನ್ತಾ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಮ್ಹಿ ಚಿತ್ತಾನಿ ಪದೂಸಿಮ್ಹಾ [ಪದೋಸಿಯಿಮ್ಹಾ (ಸ್ಯಾ॰), ಪದೂಸಯಿಮ್ಹಾ (?)]। ತೇ ಮಯಂ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪದುಟ್ಠಚಿತ್ತಾ ಕಿಲನ್ತಕಾಯಾ ಕಿಲನ್ತಚಿತ್ತಾ। ಏವಂ ಮಯಂ [ಕಿಲನ್ತಚಿತ್ತಾಏವ ಮಯಂ (ಸೀ॰ ಪೀ॰), ಕಿಲನ್ತಚಿತ್ತಾ (ಕ॰)]
ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ಚುತಾ, ಅನಿಚ್ಚಾ ಅದ್ಧುವಾ ಅಪ್ಪಾಯುಕಾ ಚವನಧಮ್ಮಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗತಾತಿ।
ಏವಂವಿಹಿತಕಂ ನೋ ತುಮ್ಹೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಮನೋಪದೋಸಿಕಂ ಆಚರಿಯಕಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇಥಾ’ತಿ।
‘ತೇ ಏವಮಾಹಂಸು – ಏವಂ ಖೋ ನೋ, ಆವುಸೋ ಗೋತಮ, ಸುತಂ, ಯಥೇವಾಯಸ್ಮಾ ಗೋತಮೋ ಆಹಾ’ತಿ।
‘‘ಅಗ್ಗಞ್ಞಞ್ಚಾಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ಪಜಾನಾಮಿ…ಪೇ॰… ಯದಭಿಜಾನಂ ತಥಾಗತೋ ನೋ ಅನಯಂ ಆಪಜ್ಜತಿ।
೪೫.
‘‘ಸನ್ತಿ, ಭಗ್ಗವ, ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ ಆಚರಿಯಕಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ
ಪಞ್ಞಪೇನ್ತಿ। ತ್ಯಾಹಂ ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಏವಂ ವದಾಮಿ – ‘ಸಚ್ಚಂ ಕಿರ ತುಮ್ಹೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ
ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ ಆಚರಿಯಕಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇಥಾ’ತಿ? ತೇ ಚ ಮೇ ಏವಂ ಪುಟ್ಠಾ
‘ಆಮೋ’ತಿ ಪಟಿಜಾನನ್ತಿ। ತ್ಯಾಹಂ ಏವಂ ವದಾಮಿ – ‘ಕಥಂವಿಹಿತಕಂ ಪನ ತುಮ್ಹೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ
ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ ಆಚರಿಯಕಂ ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇಥಾ’ತಿ? ತೇ ಮಯಾ ಪುಟ್ಠಾ ನ ಸಮ್ಪಾಯನ್ತಿ, ಅಸಮ್ಪಾಯನ್ತಾ ಮಮಞ್ಞೇವ ಪಟಿಪುಚ್ಛನ್ತಿ। ತೇಸಾಹಂ ಪುಟ್ಠೋ ಬ್ಯಾಕರೋಮಿ –
೪೬. ‘ಸನ್ತಾವುಸೋ, ಅಸಞ್ಞಸತ್ತಾ ನಾಮ ದೇವಾ। ಸಞ್ಞುಪ್ಪಾದಾ ಚ ಪನ ತೇ ದೇವಾ ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ಚವನ್ತಿ।
‘ಠಾನಂ ಖೋ ಪನೇತಂ, ಆವುಸೋ, ವಿಜ್ಜತಿ। ಯಂ ಅಞ್ಞತರೋ ಸತ್ತೋ
ತಮ್ಹಾ ಕಾಯಾ ಚವಿತ್ವಾ ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗಚ್ಛತಿ। ಇತ್ಥತ್ತಂ ಆಗತೋ ಸಮಾನೋ ಅಗಾರಸ್ಮಾ
ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜತಿ। ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ಸಮಾನೋ ಆತಪ್ಪಮನ್ವಾಯ
ಪಧಾನಮನ್ವಾಯ ಅನುಯೋಗಮನ್ವಾಯ ಅಪ್ಪಮಾದಮನ್ವಾಯ ಸಮ್ಮಾಮನಸಿಕಾರಮನ್ವಾಯ ತಥಾರೂಪಂ
ಚೇತೋಸಮಾಧಿಂ ಫುಸತಿ, ಯಥಾಸಮಾಹಿತೇ ಚಿತ್ತೇ ತಂ [ಇದಂ ಪದಂ ಬ್ರಹ್ಮಜಾಲಸುತ್ತೇ ನ ದಿಸ್ಸತಿ। ಏವಂ (ಪೀ॰ ಕ॰)] ಸಞ್ಞುಪ್ಪಾದಂ ಅನುಸ್ಸರತಿ, ತತೋ ಪರಂ ನಾನುಸ್ಸರತಿ।
‘ಸೋ ಏವಮಾಹ – ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನೋ ಅತ್ತಾ ಚ ಲೋಕೋ ಚ। ತಂ ಕಿಸ್ಸ ಹೇತು? ಅಹಞ್ಹಿ ಪುಬ್ಬೇ ನಾಹೋಸಿಂ, ಸೋಮ್ಹಿ ಏತರಹಿ ಅಹುತ್ವಾ ಸನ್ತತಾಯ [ಸತ್ತಕಾಯ (ಸೀ॰ ಪೀ॰), ಸತ್ತಾಯ (ಕ॰ ಸೀ॰)]
ಪರಿಣತೋತಿ। ಏವಂವಿಹಿತಕಂ ನೋ ತುಮ್ಹೇ ಆಯಸ್ಮನ್ತೋ ಅಧಿಚ್ಚಸಮುಪ್ಪನ್ನಂ ಆಚರಿಯಕಂ
ಅಗ್ಗಞ್ಞಂ ಪಞ್ಞಪೇಥಾ’ತಿ? ‘ತೇ ಏವಮಾಹಂಸು – ಏವಂ ಖೋ ನೋ, ಆವುಸೋ ಗೋತಮ, ಸುತಂ
ಯಥೇವಾಯಸ್ಮಾ ಗೋತಮೋ ಆಹಾ’ತಿ। ‘‘ಅಗ್ಗಞ್ಞಞ್ಚಾಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ಪಜಾನಾಮಿ ತಞ್ಚ
ಪಜಾನಾಮಿ, ತತೋ ಚ ಉತ್ತರಿತರಂ ಪಜಾನಾಮಿ, ತಞ್ಚ ಪಜಾನಂ ನ ಪರಾಮಸಾಮಿ, ಅಪರಾಮಸತೋ ಚ ಮೇ
ಪಚ್ಚತ್ತಞ್ಞೇವ ನಿಬ್ಬುತಿ ವಿದಿತಾ। ಯದಭಿಜಾನಂ ತಥಾಗತೋ ನೋ ಅನಯಂ ಆಪಜ್ಜತಿ।
೪೭.
‘‘ಏವಂವಾದಿಂ ಖೋ ಮಂ, ಭಗ್ಗವ, ಏವಮಕ್ಖಾಯಿಂ ಏಕೇ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ಅಸತಾ ತುಚ್ಛಾ ಮುಸಾ
ಅಭೂತೇನ ಅಬ್ಭಾಚಿಕ್ಖನ್ತಿ – ‘ವಿಪರೀತೋ ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಭಿಕ್ಖವೋ ಚ। ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ಏವಮಾಹ –
ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಸುಭಂ ವಿಮೋಕ್ಖಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ, ಸಬ್ಬಂ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ
ಅಸುಭನ್ತ್ವೇವ [ಅಸುಭನ್ತೇವ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)] ಪಜಾನಾತೀ’ತಿ [ಸಞ್ಜಾನಾತೀತಿ (ಸೀ॰ ಪೀ॰)]। ನ
ಖೋ ಪನಾಹಂ, ಭಗ್ಗವ, ಏವಂ ವದಾಮಿ – ‘ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಸುಭಂ ವಿಮೋಕ್ಖಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ
ವಿಹರತಿ, ಸಬ್ಬಂ ತಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಅಸುಭನ್ತ್ವೇವ ಪಜಾನಾತೀ’ತಿ। ಏವಞ್ಚ ಖ್ವಾಹಂ, ಭಗ್ಗವ,
ವದಾಮಿ – ‘ಯಸ್ಮಿಂ ಸಮಯೇ ಸುಭಂ ವಿಮೋಕ್ಖಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರತಿ, ಸುಭನ್ತ್ವೇವ ತಸ್ಮಿಂ
ಸಮಯೇ ಪಜಾನಾತೀ’ತಿ।
‘‘ತೇ ಚ, ಭನ್ತೇ, ವಿಪರೀತಾ, ಯೇ ಭಗವನ್ತಂ ವಿಪರೀತತೋ ದಹನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖವೋ ಚ। ಏವಂಪಸನ್ನೋ ಅಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತಿ। ಪಹೋತಿ ಮೇ ಭಗವಾ ತಥಾ ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇತುಂ, ಯಥಾ ಅಹಂ ಸುಭಂ ವಿಮೋಕ್ಖಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ।
೪೮.
‘‘ದುಕ್ಕರಂ ಖೋ ಏತಂ, ಭಗ್ಗವ, ತಯಾ ಅಞ್ಞದಿಟ್ಠಿಕೇನ ಅಞ್ಞಖನ್ತಿಕೇನ ಅಞ್ಞರುಚಿಕೇನ
ಅಞ್ಞತ್ರಾಯೋಗೇನ ಅಞ್ಞತ್ರಾಚರಿಯಕೇನ ಸುಭಂ ವಿಮೋಕ್ಖಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರಿತುಂ। ಇಙ್ಘ
ತ್ವಂ, ಭಗ್ಗವ, ಯೋ ಚ ತೇ ಅಯಂ ಮಯಿ ಪಸಾದೋ, ತಮೇವ ತ್ವಂ ಸಾಧುಕಮನುರಕ್ಖಾ’’ತಿ। ‘‘ಸಚೇ
ತಂ, ಭನ್ತೇ, ಮಯಾ ದುಕ್ಕರಂ ಅಞ್ಞದಿಟ್ಠಿಕೇನ ಅಞ್ಞಖನ್ತಿಕೇನ ಅಞ್ಞರುಚಿಕೇನ
ಅಞ್ಞತ್ರಾಯೋಗೇನ ಅಞ್ಞತ್ರಾಚರಿಯಕೇನ ಸುಭಂ ವಿಮೋಕ್ಖಂ ಉಪಸಮ್ಪಜ್ಜ ವಿಹರಿತುಂ। ಯೋ ಚ ಮೇ
ಅಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತಿ ಪಸಾದೋ, ತಮೇವಾಹಂ ಸಾಧುಕಮನುರಕ್ಖಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ಇದಮವೋಚ ಭಗವಾ।
ಅತ್ತಮನೋ ಭಗ್ಗವಗೋತ್ತೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕೋ ಭಗವತೋ ಭಾಸಿತಂ ಅಭಿನನ್ದೀತಿ।
ಪಾಥಿಕಸುತ್ತಂ [ಪಾಟಿಕಸುತ್ತನ್ತಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಕಂ॰ ಪೀ॰)] ನಿಟ್ಠಿತಂ ಪಠಮಂ।